Hoeistmetl Langs overvolle wegen tiaar nieuw maar onbekend tehuis Boek van Giskes geeft aanleiding tot vragen Uit Alblasserwaard vliedt het leven weg DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953 ■wat schenk jij lekkere koffie. HET GEHEIM: Niemeijer's CLUB KOFFIE steeds 100°l0 vers! EXPORT KWALITEIT Club Koffie is niet alleen veel lekkerder, maar ook zuiniger. U hebt minder nodig om pittiger koffie te zetten. Hoe is dat mogelijk? Club Koffie is vacuum (lucht/fi/cg) in blik verpakt, de enige verpakking voor koffie, welke 100% versheid garandeert Club Koffie is geen koffiepoeder, maar echte, versgebrande gemalen koffie een samenstelling van de allerfijnste gM hoogland-soorten. U wilt nooit meer Daar heerst natuurlijk óók de vol ledige harmonie van keurige boven kleding, gedragen over éven keurig ondergoedHet kan ook zo ge makkelijk 1 Waar elke maand iets aan tricot-ondergoed wordt be steed, is het „geheime uiterlijk" altijd tip-top in orde I Steek Uerwarmfyes in. Indien Uw advertentie HIER HAD GESTAAN wos lij onder de ogen gekomen van duizenden abonnè's en die van hun huisgenoten DAGBLADRECLAME de goedkoopste en toch DE BESTE RECLAME Sombere karavanenwarme koffie en kinderstoelen voor de peuters (Speciale berichtgeving) DELFT De wegen van en naar de getroffen gebieden zijn thans bijna overvol; auto's rijden af en aan met materiaal om de gaten in de dijken te stoppen, met mensen die to hulp snellen waar de zee weer dreigt. Af en aan rijden vrachtwagens j vol evacué's, geredden uit ondergelopen streken met. wat schamel have en goed j tegen zich aan gedrukt. Voor ander vervoer zijn deze wegen niet meer opei en afvoer van de vluchtelingen gaan voor. Mnp mnp»+ rl*+ nRAn 1 1 In Delft kwamen Maandag de eerste noe moST aaT gaan geëvacueerden uit het zwaar geteis- rT terde 's-Gravendeel aan. Men had in Het is hartverscheurend te zien hoe de eerste aanleg gezegd: laat er maar die vluchtelingen mannen en vrou- 500 komen, we brengen ze wel onder wen en huilende kinderen in der dak Maar toen men eens ging reke- gekleed stom op de banken nen en toen van alle kanten onder zitten die improvisorisch in de vracht wagens zijn aangebracht; harde hou ten planken op lege kisten. Langzaam trekken de karavanen dier vluchte lingen langs de brokkelige wegen, waar links en rechts het water, zilt rui kend, door een stevige bries wordt ge rimpeld. Vuil drijft tegen de uitge vreten bermen. Zij zien het niet, de voor het water vluchtenden; zij zien niets tenzij een sombere toekomst, waarbij zij alleen maar aangewezen zijn op de hulp en de goedhartigheid van hun behouden gebleven medebur gers. Zij voelen het zo hard: een hand opsteken! De hand die eens het water heeft bedwongen, die 's zomers en 's winters eeltig was van het harde werken op de vette kleibodem die de zee thans heeft teruggenomen. Maar het mag en zal géén „handop- houden" zijn of worden. Zij zullen al leen maai- geholpen worden om weer opnieuw te beginnen om de toekomst weer op te bouwen, om dezelfde strijd tegen die zelfde elementen op te ne men en het water lerug te drijven naar achter de dijken welke thans bezweken zijn. Intussen zullen zij. die karavanen vluchtelingen, een thuis vinden bij hun landgenoten die dankbaar zijn dat zij iets van de ellende, die hen zelf niet heeft getroffen, kunnen verlich ten. Warme ontvangst Zij beseffen dat nog niet, die vluchlelingen. als de vrachtwagens met de somber gestemde mensen langs de wegen hobbelen, naar de uitwijkplaatsen, naar de doorgangs centra en tenslotte, maar nu langs betere wegen en in wagens met meer comfort, naar de plaatsen waar de inwoners vrijwillig en on danks de nog heersende woning nood. zich geen ogenblik hebben bedacht en onderdak hebben aan geboden, alsof het eigen kinderen, eigen familieleden betreft. De havelozen zullen daar gekleed worden, dekens zullen worden uitge deeld. voedsel staat er klaar. Zij zul len daar in dat nieuwe tehuis mensen vinden die hen de nare dingen van die rampzalige Zondag spoedig zullen doen vergeten, tenminste hun gedachten al gauw wat zullen opvrolijken. Want men beseft in de evacuatie oorden dat het, niet. alleen gaat om onderdak, om voedsel of kleren. Het gaat er om dat die zwaar getroffen gezinnen weer levenslust zullen ken nen. De kinderen weer naar school, de ouden van dagen weer hun rust, de mannen en vrouwen weer in hun da gelijkse doen. Om dan straks naar het herwonnen land te kunnen terugkeren. Wie in die evacuatiecentra rond dwaalt beseft pas goed hoe ideëel, hoe menslievend deze taak wordt opgevat. dak werd aangeboden, kon men het evacuatiebureau in Rotterdam al gauw mededelen dat er plaats zou zijn voor 2000. En alsof dat nog niet ge noeg was: na een uitlooptijd kon men in Delft zeker 2500 evacué's opnemen! Alle handen helpen Wie zich maar vrij kan maken in die plaatsen waar de evacué's worden opgenomen, neemt vrij om te helpen. Want niets is er te veel. De school gebouwen en grote vergaderzalen moe ten worden ontruimd; van groot tot klein helpt de ruimten leeg te maken. Men sjouwt en trekt; allerlei voertui gen worden gebruikt. Men ziet jongens zelfs achter kinderwagens duwen: zij zijn de .kruiers voor de vluchtelingen In de ontvangstlokalen staan ketels koffie te dampen, broodjes liggen ge smeerd klaar. Zelfs heeft men voor hoekjes gezorgd waar de kinderen kunnen spelen met het ingezamelde, speelgoed. Juist die kleinen zijn het zo gauw vergeten; en dat moet ook. In de lokalen liggen ook stapels, goederen. Van allerlei; men ziet er dekens evengoed als onderkleren van veler slag en zelfs keuken uitzetten. Alles wat gemist kon worden en zelfs meer is afgestaan. Een kinderstoel komt nu goed van pas, de baby kan in de box die er staat: zelfs droog- rekjes zijn niet vergeten. Temidden van alle ellende doen juist deze dingen nog zo goed: dat: de mensen zo goedgeefs zijn geweest en dat iedereen wel alles wil doen om de ellende te verlichten. Utrecht is bestemd als doorgangs- Kulp centrum voor de provincie; de eerste grote stroom evacué's uit Goeree- Overflakkee met schepen onderweg, werden gisteravond al verwacht. De jaarbeurs heeft hallen ter beschikking gesteld waar 40.000 mensen onderdak kunnen vinden. Stro en beddegoed is aanwezig. Op het veemarkt terrein staat 4000 stuks vee dat gereci is uit de Krimpenerwaard. Niet alleen het onderdak van de mens -geeft zorgen. Ook het veë moet ondergebracht worden. De evacuatie in de getroffen gebieden van Zuid- Holland schijnt al zo goed als voltooid. Maar er is ook maar heel weinig vee overgebleven. Op Goeree-Overflakkee is 90 van het vee verdronken. Dat betekent 9000 stuks vee. Elders 1000 stuks. In West-Brabant zijn 5000 stuks1 verloren gegaan. Al het vee van Schouwen en Duiveland zou zijn om gekomen. En vele plaatsen waar koeien nog jammerlijk loeiend staan uit. te zien naar bevrijding, kan men niet bereiken. Uit Zeeland is nog geen vee geëvacueerd. De verliezen worden daar zeer groot geschat. „ENGLANDSPIEL" IN LAGERHUIS ENGELAND NAM ZO SPOEDIG MOGELIJK „PASSENDE MAATREGELEN" LONDEN. - De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Eden, heeft Woens dag in het Lagerhuis op vragen van de Labour-afgevaardigde Lewis geantwoord dat in de jaren 19421943 54 Britse agenten in handen van de Duitsers zijn ge vallen, van wie 47 in het concentratiekamp Mauthausen ter dood werden ge bracht. Hij kon zich echter niet verenigen met de gevolgtrekking, dat dit het resultaat was van misleiding van de Britse geheime dienst door de Nederlandse agent in Britse dienst luitenant Lauwers. Waarom niet getuigd Lewis stelde zijn wagen naar aan leiding van een boek van de hand van het hoofd van de Duitse contra- spionnage in Nederland, België en Noord-Frankrijk, luitenant Giskes. De ze zegt in zijn boek „London calling North Pole" dat de Duitsers 20 maan den lang de geheime radioverbinding tussen Nederland en Londen beheers ten. nadat zij in 1942 luitenant Lau wers hadden aangehouden. De Britten zouden hiervan niets gemerkt hebben. In een voorwoord zegt Lauwers, dat hij de Britse geheime dienst herhaal delijk heeft laten merken, dat hij onder Duits toezicht werkte, maar dat deze waarschuwingen werden gene geerd. Minister Edën verklaarde verder, dat .indertijd passende maatregelen waren getroffen, zodra men het bedrog ont dekt. had. Ook was de kwestie direct volledig onderzocht, terwijl na de oor log een verder onderzoek werd inge steld door de Britse en Nederlandse autoriteiten. Op een desbetreffende vraag ant woordde de minister, dat Lauwers te werk was gesteld als telegrafist bij de Brits-Nederlandse sectie van de af deling voor bizondere opdrachten, een thans opgeheven organisatie, die in dertijd ressorteerde onder de minister voor de Economische Oorlogvoering. Lauwers was door de Duitsers ge arresteerd, nadat hij als parachutist in Nederland was neergelaten. Minis ter Eden zcide nipt, te weten, welke positie luitenant Lauwers thans be kleedt. Afgevaardigde Lewis vroeg ook. waarom Britse functionarissen geen toestemming hadden gekregen, te ge tuigen voor een parlementaire com missie te Den Haag, die onder voor zitterschap van de huidige Nederland se minister van Justitie, mr Donker, een onderzoek instelde naar een be weerd verzuim van de Britse geheime dienst. Minister Eden antwoordde dat de vorige (Labour) regering gunstig stond tegenover het Nederlandse offi ciële onderzoek. Hij voegde hieraan toe; „Hoewel het waar is, dat geen Britse officiële getuigen voor de Ne derlandse parlementaire commissie zijn verschenen, zijn vertegenwoordigers van de commissie uitgenodigd naar Londen te komen, waar regelingen voor hen waren getroffen om de be trokken Britse functionarissen vragen te stellen." Luitenant Giskes zegt in zijn boek. dat de Britten eerst achter het bedrog, kwamen, toen twee agenten Londen wisten te bereiken. „Londen calling North Pole" is de Engelse vertaling van de Nederlandse uitgave van „Abwehr 3 F", dat twee a drie jaar geleden bij de „Bezige Bij" met een nawoord van Lauwers is ver schenen. Geheim teken Zoals men zich zal herinneren was Lauwers als geheim agent van het bureau bizondere opdrachten door de Duitsers gearresteerd. Deze dwongen hem gedurende lange tijd een radio verbinding met de Engelse geheime dienst te onderhouden, met de opzet geheime boodschappen in handen te krijgen. Elke agent had een zogenaamde security-check, een teken, dat zij na eventuele gevangenneming-onopvallend in hun telegrammen moesten verwer ken. voor het geval zij onder dwang radiocontact met Engeland moesten zoeken. Ook Lauwers verwerkte zijn teken eerst onopvallend in de telegrammen, die de Duitsers hem naar Engeland lieten seinen, in de hoop dat men daar zou bemerken, dat hij gevangen was genomen. Van Engelse zijde liet men echter nimmer blijken, dat men zijn „check" had opgemerkt, zodat Lau wers tenslotte radeloos en voor de ogen van zijn Duitse opdrachtgevers duidelijk leesbaar overseinde dat hij gevangen was genomen. De Nederlandse parlementaire en quête-commissie heeft aan deze zaak veel aandacht besteed, doch in kringen van oud-gedienden van het bureau bi zondere opdrachten acht men het onderhoek, dat de commissie aan deze affaire wijdde, zeer eenzijdig, omdat de Engelsen, die belangrijke verkla ringen zouden hebben kunnen afleg gen. niet onder ede konden worden verhoord. Nu pas algemene bekendheid Het Engelse publiek wordt thans voor de eerste maal in de gelegenheid gesteld om op ruime schaal kennis te nemen van het drama dat zich inder tijd heeft afgespeeld, nu de vertaling van „Abwerh 3 F" in Engeland ver schijnt. Dakloze kinderen kunnen naar zonnige Franse Zuidkust Buitenland biedt onderdak aan Hoeveel problemen rijzen er niet bü de bestrijding van de rampzalige ge volgen van de catastrophe welke een groot deel van ons land heeft getrof fen? Vele, tselfs no:g onvermoede. Niet alleen huizenbouw, drooglegging der overstroomde gebieden of het ver strekken van zaaigoederen en dergelij ke. Een heel groot probleem dat zich al direct laat voelen is het onderdak verschaffen aan de talloze vluchtelin gen en geëvacueerden. Een bijzonder aspect van dit probleem vormen de wezen weer. Vele Nederlanders hebben ondanks woningnood al spontaan ruimte afge staan of aangeboden. En ook hier staat het buitenland even goed klaar om hulp te verschaffen. Drie vliegtuigen zijn vanochtend uit Rome vertrokken met goederen en zij zullen de eerste groep wezen mee te rug nemen. Die vinden een goed on derdak in Italië. Men heeft deze hulpverlening in Ita lië grootscheeps aangepakt. Er kunnen in Tirrenia 1200 kinderen worden on dergebracht, in Milaan 100, in Toscane eveneens 100 en voorts nog tallozen in kinderoorden en -tehuizen. En van de andere kant staan er 150 Italiaanse brandweerlieden gereed om op het eerste sein naar Nederland te vertrek ken; met. materiaal! Ook andere landen willen kinderen onderdak verschaffen. Zo heeft de stad Nice besloten gedurende een maand 500 Nederlandse kinderen op kosten van de gemeente gastvrijheid te ver lenen. Cannes wil 100 kinderen opne men. Het Franse Rode Kruis heeft talloze aanbiedingen gekregen om dak loze kinderen een tehuis t.e bezorgen. In België heeft Godinne aan de Maas plaats voor 60 personen, Limet biedt onderdak aan 30 Nederlandse kinderen, een natuurvriendenhuis kan 100 personen herbergen. En zo gaat het maar door. Gisteren hebben we reeds melding gemaakt van het aanbod dat Duitsland heeft gedaan om kinderen op te ne men. Marine zendt opnieuw hulp 's-GRAVENHAGE De Koninklijke Marine heeft thans 122 motorvaartuigen, 10 sloepen, en een groot aantal rubberbo ten ingeschakeld bij het reddingswerk. Hierbij zijn 7 mijnenvegers, die te mid dernacht uit Den Helder over zee zijn vertrokken. Van Duitsland uit zijn naar ons land onderweg 13 landingsvaartuigen en 3 motorbarkassen van het Britse Rijn-flottielje. Hierbij hebben zich 4 mo torvaartuigen van de Belgische marine aangesloten. De marineluchtvaartdienst is tot gisternacht doorgegaan met het afwerpen van rubberboten en voedsel, o.a. bij Zierikzec en Middelharnis. De helicopter van de marineluchtvaartdienst heeft tot nu toe 45 mensen uit benarde posities gered. De Sea-Ötters brachten geïsoleerde gewonden naar Valkenburg. Het reddingswerk met vliegtuigen wordt ook heden op volle kracht voortgezet. LAUSANNE. In Zwitserland heeft de z.g. Glücks Kette een soort sneeuw bal ontketend ten bate van de slacht offers der overstromingen in Neder land en Engeland tot dusver bijna een millioen opgebracht. Nederlandse vertaling verdedigingsverdrag gereed Bij de Tweede Kamer is een dezer dagen ter goedkeuring aangeboden de Nederlandse tekst van hel op 27 Mei te Parijs ondertekende Europese ver dedigingsverdrag. Dat publicatie in het Nederlands zo lang op zich heeft laten wachten, moet worden toege schreven aan technische moeilijkheden. Bij de ondertekening was slechts een niet officiële tekst aanwezig. De daar na gemaakte Franse tekst bleek veel fouten te bevatten en het nam vele maanden in beslag om tot een offi cieel gewaarmerkte Nederlandse ver taling te komen. Boekhouder boekte ontvangsten niet De Haagse boekhouder A. van S. hoorde in hoger beroep voor het Haag se hof bevestiging van het vonnis van de Rotterdamse rechtbank teger, zich eisen wegens verduistering van f 14.000. De rechtbank veroordeelde hem des tijds tot een gevangenisstraf van een jaar, waarvan drie maanden voorwaar delijk met een proeftijd van drie jaar. Van S. had diverse debiteurenposten, die betaald waren, open laten staan. Het ontvangen bedrag stak hij in eigen zak en gebruikte het voor taxi's, dure borrels en sigaren Een week voor veroorzaking dodelijke aanrijding Het Haagse hof heeft het vonnis be vestigd, dat de politierechter tegen de 68-jarige L. H. L. te Den Haag had uitgesproken, t.w. een week gevange nisstraf en ontzegging van het recht een motorrijtuig te besturen voor de tijd van twee jaar. L. had onder Gouda met zijn auto een trailer on voorzichtig gepasseerd, waardoor hij in botsing was gekomen met een mo torrijwiel. De bestuurder overleed en de duopassagier werd invalide. Watersnood-postzegel Ten behoeve van de getroffenen zal de PTT op zeer korte termijn een spe- in de frankeerwaarde van tien cent met een toeslag van eveneens een dub beltje. De medewerking van alle zij den maakt het slagen van de uitgave der vereniging ter bevordering van de belangen de boekhandels „Watersnood opengesteld. De prijs van het ooek zal 1953" een feit. De intekening is reeds voor het rampenfonds verwacht. Dorpen worden ontruimd voor het wassende water ALBLASSERWAARD. De smalle polderwegen ni de Alblasserwaard kunnen het verkeer van vrachtauto's bijkans niet meer verwerken. Ze rijden af en aan, in grote haast. Leeg heen en beladen met. vee. en hoog opgetast hooi terug. Naar Nieuwpoort, tiaar Ameide-Tienhovennaar Lextnond. naar Meerkerk, tiaar Hardinxveld en zelfs naar Utrecht. Er blijft nauwelijks ruimte over voor de fietsers; dat zijn er ook keel tuat. Achterop de bagagedragers zijn dekens en beddegoed gebonden. Vai onzer redacteuren). Het water in de Alblasserwaard blijft stijgen, centimeter na centimeter, zon der dat men het kan zien. Langzaam vullen de polders zich met water en hier en daar kabbelt het water reeds aan de wegen en klotst het water tegen de boerderijen. Men wil niet af wachten. De verschrikkelijke ervarin gen elders hebben de bewoners van de dorpen Goudriaan, Ottoland, Noorde loos. Gijbeland. Brantwük daar diep in de waard handelend doen optreden. Niet afwachten, luidde het parool, maar evacueren. Rustig, zonder ïn paniek stemming te geraken, heeft men de dorpen ontruimd. Meubilair en huis raad werd op de zolders opgeslagen, vee en bedrüfsinventaris werden op auto's, die overal uit het land kwamen opdagen om hulp te bieden, geladen en naar veiliger oorden gebracht. De naam Papendrecht wordt met huivering uitgesproken. Alles hangt er van af of men er daar in slaagt het enorme gat in de Merwededijk, dat een breedte moet hebben van 80 meter, te dichten, Lukt dat, dan is de Alblasser waard gered. Angstig volgt men de be richten, welke uit Papendrecht deze streken bereiken. Maar men wacht niet af. Mensen groepen samen Na een bustocht over de kronkelige, smalle Lekdijk, overal met zandzakken beschermd, haastig er tegen aan ge worpen in die bange Zaterdagnacht, kwamen we Dinsdag tegen het mid daguur in Nieuwpoort aan. Overal in de straatjes met zijn oude huisjes groepten de mensen büeen, pratende over de gebeurtenissen van de dag. Van hieruit is een weg de polders in. Lo pende, achterop de fiets en in de laad. bak van een vrachtauto zijn we de Alblasserwaard ingetrokken. Overal zag men de luiken voor de ramen, stevig afgegrendeld. Bewoners stonden aan de weg met koffers gebundeld goed, wachtende op de auto's, die hen zouden afhalen. In Gijbeland, 14 km van Pa pendrecht in de polder Nederwaard, stopte de auto bij het bedrijf van de wed. Blom, een kordate, doortastende vrouw van midden vijftig jaar. die hier een graanmalerü en een kaas handel drijft. Iedereen was bezig. Twee mannen demonteerden een kostbare electromotor, anderen vormden een ke ten, waarlangs de onvolprezen boeren kazen uit de droogruimten op de vrachtauto werden gegooid. Aan de zoldering van de schuur waren twee motoren aan dikke touwen opgehangen. Gijbeland ligt nog droog, maar als een onzichtbare vijand sluipt het water met een omtrekkende beweging naar dit dorpje toe. Misschien zijn al deze voorzorgsmaatregelen overbodig. Als de dijk bij Papendrecht gedicht wordt, zeer zeker. Men hoopt het van harte. Maar er wordt doorgewerkt. Hooizolders worden leeggehaald. Dit kostbare veevoer is hard nodig om het geëvacueerde vee in leven te houden. In alle dorpen langs de Lekdijk is dit vee ondergebracht in de reeds over volle stallen. De veehouders hebben uiteraard niet voldoende voer en zo wordt dit hooi uit de bedreigde gebie den van de Alblasserwaard achterna gebracht. Voor de kerk in Nieuwpoort staat een persmachine, onafgebroken bezig om het losse hooi in balen te persen om op deze wijze het vervoer te vergemakkelijken. Uittocht is totaal De uittocht is totaal. Er blijft een uitgestorven streek over, alle leven vliedt weg als uit een stervend lichaam. Maar men neemt deze ongemakken, men draagt ze zelfs met een zekere blijmoedigheid, omdat zo onnodige ram pen kunnen worden voorkomen. Dit of fer wordt graag gebracht, ook door de inwoners van de dorpjes langs de Lek, die allemaal vol met evacué's zitten. In Ameide-Tienhoven spraken we bur gemeester Lu.vendijk nog even. Hij zelf heeft ook twee evacué's uit Ottoland in huis opgenomen. „Stuur maar zoveel mensen als nodig is", heeft hü gezegd, toen er een beroep op heni werd go- daan. Een kleine 200 zijn hier liefderiik opgenomen. Er was zelfs geen oproep voor nodig. De burgers kwamen zelf Zondag en Maandag bij het gèmeente- huis om de verdrevenen af te halo: Nieuwpoort herademde Dinsdagavond toen om 6 uur burgemeester Brouwers met een geluidswagen door het stedeke reed en meedeelde, dat de eerste po gingen om het gat bij Papendrecht te dichten was geslaagd. Hü vroeg echter vrijwilligers om zandzakken te vullen, welke naar dit rampzalige punt ge bracht moesten worden. Er zu'n veel mannen nodig, klonk 'net door de mi crofoon en zij moeten brood en drinken meenemen. Vjjf minuten later kwamen ze al samenstromen bij het gemeen tehuis. Er is weer moed gekomen.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 3