Iwifsaletfei
Goeree-Overflakkee
vlucht met vlag half stok
Enorme vloot te hulp
5000 Amerikanen met materiaal
TWEEDE BLAD
DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
No. 16
Verbijsterend nieuws uit Oude-Tonge
Verschrikkelijke toestanden heersen op de Znidhollandse eilanden Goe-
ree en Overflakkee. De burgemeesters van verschillende gemeenten
schatten het totale aantal slachtoffers op ongeveer 600. Gemeenten als
Stellendam, Herkingen en Battennoord zyn geheel verdwenen; ofwel
weggevaagd door het water ofwel ingestort en geheel overspoeld. De
eerste berichten uit Oude en Nieuwe Tonge maken melding van min
stens 300 doden; er wordt getracht met vlotten contact met deze ge
meenten te maken. Juiste doden-cyfers zullen echter geruime tyd nog
niet beschikbaar zyn, omdat aan de evacuatie van geheel Flakkee wordt
gewerkt.
Langs de dijken steken trieste figuren af, die moeizaam voortsjokken,
kinderen, dekens of draagbaren gedekt door lakens torsen. Scheepjes
varen af en aan; bedroevend dikwijls met de vlag halfstok, omdat er
stoffelijke resten aan boord zyn. Honderden mannen met bootjes zoeken
het eens zo rijke eiland af naar overlevenden. Tientallen volkomen inge
sloten en in levensgevaar verkerende boeren weigeren hun bezit in de
steek te laten. Militairen en politiemannen redden deze mensen met
geweld. Van de vroege morgen af stroomt een enorme vloot hulpschepen
de benarde eilandbewoners van Zuid-Holland en Noord-Zeeland te hulp.
Convooien vissersschepen uit Den Helder, Urk, Wieringen en Enkhuizen
zjjn binnendoor en buitenom toegesneld.
9000 stuks vee verdronken
Sleepboten en rondvaartboten
trekken zolderschuiten, vletten, sloe
pen en pleziervaartuigen op top
snelheid door het water. De Ko
ninklijke Marine zond uit Den Hel
der en Amsterdam een macht van
materiaal; tientallen vletten, sloe
pen, landingsvaartuigen en zelfs vijf
mijnenvegers. Het eerste materiaal
gezonden door het Engelse Kjjnle-
ger heeft de Zuidhollandse en
Zeeuwse wateren bereikt; landings
vaartuigen voeren amphibievoer-
tuigen, rubberboten en kano's aan.
Ieder schip brengt dekens en voed
sel mee, terwijl tanks met drink
water worden aangevoerd. Boven de
rivieren en eilanden kruisen Spit
fires van de luchtmacht en amphi-
bïevliegtuigen en vliegboten van de
Marine. Hefschroefvliegtuigen uit
Engeland zijn geruime tijd in de
weer geweest- om met haken aan
touwladders mensen van daken en
uit bomen te redden.
De resultaten zijn verhoudingsge
wijs gering; velen hebben na twee
etmalen koude geen kracht meer
om de haken onder de oksels vast
te maken. Andoren zijn op de da
ken van ontbering gestorven, of
zitten dood of levend opgesloten in
de geïsoleerde woningen. De voed
seltoestand op Goeree en Overflak
kee is niet ongunstig; er is op de
zolders van de gespaarde woningen
vrij veel koren en spek bruikbaar
gebleven. Uit vliegtuigen werpen
tientallen handen voorraden levens
middelen uit op een drooggelopen
stulc grond. Het contact met enkele
gebieden is eveneens iets beter ge
worden. Militairen met radio-instal
laties zijn op enkele punten van de
eilanden aan land gegaan en in en
kele haventjes liggen te hulp ge
roepen schepen eveneens met radio
installaties.
Trieste revue
In een oneindig trieste rij rijgen
de lotgevallen der geredden en nog
te redden slachtoffers zich aan een.
Een gezin, bestaande uit vader,
moeder en tien kinderen huiveren
al sinds Zondagnacht op een dijk,
door doorbraken in de dyk onbe
reikbaar en door het water volko
men ingesloten. Pas vanmiddag is
men hierachter gekomen, omdat de
vader met de neergeworpen rubber
boot voedsel is komen halen. Het
hele gezin tegelyk durft met deze
rubberboot niet te vluchten.
BESTRIJD DIE GRIEP!
«nel de snel en feilloos werkende:
Advertentie
Tengevolge van het langzaam
zakken van het water lopen deze
iubberbotén gevaar lek te scheuren
op pas- en prikkeldraad van afras
teringen. welke nog ondér het wa
ter verborgen zijn. Door ontberin
gen verdwaasde mensen uit de Ju-
lianastraat te Oude Tonge verhalen
over de twee slapeloze nachten,
doorgebracht op de zolders van hun
woningen. Van twee zyden van de
van om erbarming huilende kinde
ren op. Maandagnacht kwamen de
bewoners van de woningen aan een
zijde van de straat op droevige wij
ze tot rust: bij het doorbroken van
het eerste licht zagen de bewoners
van Oude Tonge nog maar huizen
aan één kant van de straat, aan de
andere zijde waren alle huizen inge
stort en weggespoeld.
Op enkele percenten na is de ge
hele veestapel van Goeree en Over
flakkee, ongeveer 90D0 stuks, ver
loren. Midden in de grauwe wijd
heid staat soms onverklaarbaar een
koe, tot aan de buik of schouders
In liet water op een hoger gelegen
plekje. Sinds de nacht san Zater
dag op Zondag staat de koe daar,
bewegingloos wacttend op de dood.
K«pton en varkens, welke de dijk
hellingen hebben opgezocht, zijn
gedoemd te sterven.
De koeien worden niet gemolken,
terwijl de varkens van de aanspoe
lende en in ontbinding verkerende
cadavers.
Rede Min. Pr. DREES
Aan een Maandagavond door
Min.-Pres. Dr. Drees gehouden ra
dio-rede ontlenen we:
„Twee dagen lang heeft een be
angstigend aanzwellende stroom
van berichten ons doen beseffen
welk een ramp over Nederland is
gekomen door het samentreffen
van een springvloed en van een or
kaan uit ongunstige richting. Ih
behoef u de droevige bijzonderhe
den niet opnieuw te schetsen. Het
zal u allen duidelijk zyn geworden,
dat heel onze Westkust, van Texel
tot Zeeuw-Vlaanderen geteisterd
is, en dat in 't bijzonder de Zeeuw
se en Zuidhollandse Eilanden, West-
Brabant en nog enkele delen van
het vasteland van Zuid-Holland
zwaar getroffen zijn.
Groot zijn helaas de verliezen
aan mensenlevens. De volle om
vang daarvan is nog niet bekend,
maar zeker zijn honderden omge
komen. Daaronder velen bij pogin
gen om anderen te redden. Wij
berdenken hen met diepe eerbied
en onze gevoelens van meeleven
gaan uit naar de nabestaanden van
wie slachtoffer werden van het
watergeweld.
Nog beklemmender is het feit,
dat anderen wellicht nu nog in
angstige afwachting uitzien of
redding komt opdagen. Met alle
middelen van de moderne techniek
wordt het menselijk mogelijke ge
daan om hen op te sporen, te be
reiken en te redden.
Verheugend temidden van deze
ellende is de geest, waarmee ons
volk dit alles tegemoet treedt, en
de daadwerkelijke sympathie, die
wij van alle zijden, ook uit de Over
zeese Rijksdelen, en het buitenland,
mogen ondervinden. Het ging en
gaat er voor het ogenblik in de
eerste plaats om, mensen in veilig
heid te brengen, onderdak en verder
hulp te verschaffen. En daarnaast
alle krachten in te spannen, waar
nog afweer van het water moge
lijk is en waar vee en voorraden
worden geborgen.
Uit de berichten zult gij. -ver
trouw ik, hebben begrepen, dat ge
meentelijke. provinciale en rijksor-
;anen zich daarvoor onmiddellijk
ten volle hebben ingezet. Prachtig
is daarnaast de geestdriftige be
reidwilligheid van zeer velen om
zich te melden,
BELASTINGACILITEITEN
Van regeringswege is een inter
departementale commissie inge
steld, die de werkzaamheden van
de verschillende rijksorganen coör
dineert en het contact met het
Rampenfonds zal onderhouden. In
de Staten-Generaal heeft de Min.-
Pres. Dinsdag nadere mededelingen
gedaan over de toestand en over
de verdere voornemens, ten aan
zien van de hulpverlening, de fi
nanciering van het herstel en de
voor de giften te verlenen belas
tingfaciliteiten enzovoorts. Thans
moet ik my bepalen tot een zeer
kort algemeen woord. Maar de be
trokkenen kunnen rekenen op een
krachtige aanpak, waarbij de re-
jering zich gesteund weet door u
allen.
Er Is een vaste wil om gezamen
lijk de slachtoffers te helpen, om
gezamenlijk weer de dijken te slui
ten en wat verwoest werd opnieuw
te herstellen. Blijv.e deze wil u al
len bezielen als ook verder op
Twee paarden, ergens op een weg
op Walcheren, temidden van de
vloed, verlaten en waarschijnlijk
verloren.
Deze opname werd uit de lucht
gemaakt door een Engelse foto
graaf, die met een vliegtuig uit
Londen voor een vlucht over
Walcheren was opgestegen.
(luchtfoto Anp)
Dodental in Oude Tonge
stijgt (196)
In Oude Tonge, op het eiland
Goeree-Overflakkee, is het aantal
doden van 180 tot 196 gestegen. Dit
werd medegedeeld door een vlieger,
die met zyn helicopter komende uit
Oude Tonge een landing maakte bij
Bruinisse op Schouwen-Duiveland.
Hefschroefvliegtuigen blijven in
Ouden Tonge voortdurend mensen
van de daken halen. Het reddings
werk wordt echter belemmerd door
dat de overlevenden na de derde
koude nacht op het dak hunner wo
ning van koude verlamd zijn. Slechts
met de grootste inspanning sla
gen de vliegers erin de mensen in
de cabine te hijsen.
Op de dijk wordt de toestand on
houdbaar. Maandagavond is de af
voer met amphibiemachines begon
nen. Er zijn thans nog 1500 mensen
op de dijk. Hun laatste hoop hebben
zy gevestigd op de 15 Amerikaanse
n Engelse amphibievliegtuigen.
Wereldomroep, KRO,
NCRV en VARA werken
samen
De NCRV, KRO en VARA ver
zorgen gezamenlijk programma's
over beide Hilversumse zenders.
Hierin zal voorrang worden gege-
en aan de mededelingen van de
Regerings" Voorlichtingsdienst. Be
houdens enkele godsdienstige uit
zendingen is het gewone program
ma vervallen. De reportagediensten
van NCRV, KRO. VARA en We
reldomroep zijn gecombineerd voor
het brengen van reportages uit de
getroffen gebieden.
Commandant van Makassar
doodgeschoten
De plaatselijke militaire garni
zoenscommandant van Makassar,
kapitein W. E. Soemati, is in zijn
huis doodgeschoten door vijf onbe
kenden. De aanvallers stopten met
een jeep voor zijn huis, waarna
twee hunner het huis binnengingen
en drie vuurstoten uit automatische
wapens gaven. Een luitenant, die
zich in huis bevond, werd eveneens
gedood. Zijn vrouw werd gewond.
Het deel der werknemers
in de leniging van de nood
Het bestuur van de Stichting van
de Arbeid heeft zich in spoedver
gadering beraden over de eerste
hulp welke het Nederlandse be
drijfsleven in al zyn geledingen zal
kunnen verlenen aan de slachtof
fers van de nationale ramp, wel
ke ons land heeft getroffen.
Het bestuur van de stichting van
de Arbeid besloot een dringend be
roep te doen op alle Nederlandse
werkgevers en werknemers als eer
ste bjjdrage in de nood die over zo
veel tienduizenden is gekomen, de
navolgende maatregelen tot uitvoe
ring te brengen:
le. Door alle werknemers zal nog
deze week via hun werkgevers
een bijdrage worden gestort
het nationale rampenfonds ten
bedrage van tenminste 1 uur
loon van het salaris, welke bij
drage door de werkgevers met
een gelijk bedrag wordt ver
hoogd.
2e. Op een bedrijfstaks- of onder
nemingsgewijze te regelen ma
nier zal op korte termijn zo mo
gelijk door alle werknemers ten
minste acht uur worden overge
werkt. Hetgeen daarmede ver
diend wordt zal verhoogd met een
gelijk bedrag van de zijde van
de werkgevers eveneens wor
den afgestaan aan het nationale
rampenfonds. In geval overwerk
niet mogelijk is dient er naar te
worden gestreefd op andere wij
ze door een beiderzijds offer
een geldelijke bijdrage van on
geveer gelijke grootte aan dit
fonds af te dragen.
Het bestuur van de stichting van
de Arbeid is zich ervan bewust dat
het op deze wijze bijeen te brengen
bedrag slechts in zeer beperkte ma
te aan de werkelijke nood tegemoet
komt. Het besloot derhalve zich te
zijner tijd nog verder te beraden
over eventuele verdere maatrege
len. Het bestuur van de stichting
van de Arbeid doet bij deze gele
genheid tevens een beroep op de
werkgevers, wier ondernemingen
tengevolge van de overstromings
ramp tijdelijk zijn stilgelegd indien
mogelijk het dienstverband met hun
werknemers te laten voortbestaan.
Overwerk toegestaan
Voorlopig stelt men zich op het
ministerie van Sociale Zaken op het
standpunt, dat onmiddellijk materi
ele hulp aan de slachtoffers van
de ramp voorop moet staan. De fi
nanciën zyn op het ogenblik slechts
bijzaak. Op zeer korte termijn zal
men intussen de nodige regelingen
treffen.
Het is te verwachten, dat de uit
voeringsorganen van de verschillen
de sociale verzekeringen zowel
de berrijfsverenïgingen als de Ra
den van Arbeid en de ziekenfond
sen ten aanzien van de slachtof
fers de grootst mogelijke soepelheid
zullen betrachten.
Welke regelingen precies getrof
fen zullen worden, is thans nog
niet bekend, omdat de autoriteiten
uiteraard eerst enig overzicht van
de situatie dienen te verkrijgen.
Voor het overwerk ten behoeve
van de getroffenen heeft het minis
terie van Sociale Zaken reeds ver
gunning verleend. In ondernemin
gen, waarin werkzaamheden wor
den verricht ter voorziening in
behoefte ran de getroffenen mag
bij algemene vergunning langer
worden gewerkt en wel tot het
maximum van 60 uren per week,
dat de Arbeidswet van 1919 toe
staat. Eventuele steunacties vallen
ook onder deze vergunning, die
geldt voor alle arbeiders vanaf 16
jaar en die van kracht blijft tot en
met 14 Februari.
Afsluiting gewaagd van
zeegaten
De Nederlandse Vereniging voor
Landaanwinning heeft het volgen
de telegram gestuurd aan de pre
sident van de Raad van ministers,
waarvan een afschrift is gezondeu
aan het ministerie van Verkeer en
Waterstaat:
,,De Nederlandse Vereniging voor
Landaanwinning, rekening houdend
met de mogelijkheid, dat de om
vang van watersnoodrampen als de
huidige aanmerkelijk beperkt kan
worden door afsluiting van zeega
ten in het Zuidwesten des lands en
door landaanwinning op grote
schaal in de Waddenzee en elders
het Noorden des lands, dringt er
bij de regering op aan, de besluit
vorming hiertoe en de noodzakelij
ke voorstudie zoveel mogelijk te
ZES SLACHTOFFERS
Rubberboot raakte in
prikkeldraad
De toestand op Voome en Put
ten schijnt enigszins stabiel te zijn
geworden. Het water stijgt prac-
tisch niet meer en in enige polders
is zelfs val te bespeuren.
Bij Zuidland verloren Woensdag
nacht zes mensen het leven, toen
een rubberboot in het prikkeldraad
geraakte.
De volkshogeschool Olaertsduyn
te Rockanje is ingericht als nood
hospitaal voor de evacué's. Op dit
moment zijn ongeveer 10.000 per
sonen van Voome en Putten ge-
evacueerd.
Ver. Ned. gemeenten regelt
adoptie
By de Vereniging van Nederland
se gemeenten in Den Haag hoopt
men zo spoedig mogelijk een rege
ling te kunnen treffeD inzake het
adopteren van getroffen gemeen
ten. Talloze gemeentebesturen over
het gehele land hebben te kennen
gegeven een getroffen gemeente te
willen adopteren. Om te voorko
men, dat er gemeenten zullen zijn,
die van deze vorm van hulpverle
ning op langere termijn verstoken
zouden blijven, heeft het bestuur
van de Vereniging het plan opge
vat de aanbiedingen te kanaliseren.
Instructies voor de gemeentebestu
ren zullen zo spoedig mogelijk vol-
OOK TEXEL
HERADEMT
Zeven mannen spoelden weg
Texel mag nu op verder behoud
hopen na een dagenlange strijd aan
zyn Noordoostelijke flank. Mari
niers met zoeklichten uitgerust,
hebben de wacht overgenomen van
de uitgeputte bevolking. Eén dode
en zes vermisten, die het laatst ge
zien zijn toen de zee zich op de
Eendrachtpolder wierp, zijn de ho-
prjjs voor deze redding. Maar
Texel is nog als een patiënt, die
van een zware ziekte is opgestaan,
maar voor wie één zuchtje wind
noodlottig kan worder. Want de
dyk aan de Waddenzijde is poreus
en wankelt op zijn basis. Water
sijpelt er traag en dreigend door
been naar de Eierlandse polder, het
hart van het eiland. Eén duw van
de watermuur, die nu door de gun
stige wind is teruggezakt en van
Texel zal niets anders over zijn dan
een schrale strook duin, hei en
bos.
ROUW IN DE WAAL
De ramp heeft op Texel zware
rouw gebracht in zeven gezinnen
van het dorpje De Waal. Vanuit
plaats trok in de vroege och
tend van Zondag een groep man
nen naar de plek, die zij als de
zwakste stee kenden: de Een-
drachtsdijk. Zij wisten niet dat dit
bouwwerk op doorbreken stond en
door anderen haastig opgegeven
was. Zy vonden een stille verlaten
dijk, die juist bij hun komst uiteen
week als een poort, die met geweld
wordt opengeworpen. Zeven man
nen verdwenen in de cascade van
modder en water. Twee boerderijen
en'drie arbeiderswoningen werden
in dezelfde woedende aanloop mee
gesleurd.
Doesburgse jongens redden
266 mensen
De burgemeester van Doesburg
deelt mee, dat Zondagmorgen in de
ze gemeente direct contact is opge
nomen met de Doesburgse zeilver
eniging, die ogenblikkelijk een paar
vletten met buitenboordmotoren
heeft afgestaan. Deze zrjn onmid
dellijk op een vrachtwagen geladen
en, vergezeld van een bus vol men
sen, naar Bergen op Zoom gestuurd,
waar het de eerste daadwerkelijke
hulp was, die daar aankwam. De
jongens hebben tot Dinsdagavond
266 mensen het leven kunnen red
den. Woensdag zyn ze weer ingezet
in Steenbergen.
Weersverwachting
Ook Engelsen en Canadezen schoten toe
De Amerikaanse militaire hulpverlening aan Nederland is groots in
gezet. Gisteren reeds waren 5.000 Amerikaanse soldaten druk aan het
werk in de noodgebieden. In de loop van de dag arriveerden nog meer
troepen met grote hoeveelheden materiaal zoals amphibie-vaartuigen,
landingsboten, bulldozers, kipauto's en verbindings- en waterzuiverings
detachementen, Ook hebben de Amerikanen 9 hefschroefvliegtuigen.
7 piper-cubs en 4 transportvliegtuigen van het type C-119 ter beschik
king van de hulpverlening aan de slachtoffers van de watersnood
gesteld. De organisatie van deze hulpactie werkte zo perfect dat in
24 uur alles in orde was. Ook zijn sterke en goed uitgeruste afdelingen
medewerking en uw offervaardig- Engelsen en Canadezen aangekomen; zy hebben het reddingswerk direct
heid een beroep wordt gedaan", aangepakt.
KOUD EN NAT
Geldig tot Donderdagavond;
Veranderlijke bewolking met en
kele regen-, hagel- of sneeuwbui
en. Matige tot krachtige en langs
de kustprovincies tijdelijk harde
wind, aanvankelijk uit het Westen,
'later draaiende naar N.W.
Minder koud overdag, iater on
geveer dezelfde temperatuur als
gisteren.
VERDERE VOORUITZICHTEN
Een opkomende depressie brengt
ten onzent grotere luchtdrukven.
schillen en daardoor toenemende
wind uit Westelijke richtingen, rui
mende naar N.W. Daarachter
wordt koude Pooilucht aange
voerd: hagel- en sneeuwbuien moe.
ten hier en daar worden verwacht.
Achter de depressie komt weer
stijging van luchtdruk voor.
WATERSTANDEN
Keulen2.84, onveranderd
Loblth: 11,52, was 14
Borgharen: 41.59, val 91
DE ZON
o.dag 5 Febr. op 8.14, ond. 17.85
Vr.dag 6 Febr. op 8.12, ond. 17.37
Za.dag 7 Febr. op 8.11, ond. 17.39
DE MAAN
Do.dag 5 Febr. qp ond. 9.48
Vr.dag 6 Febr. op 1,12, ond. 10.04
Za.dag 7 Febr. op 2.29, ond. 10.27