Schouwen-Duiveland en Flakkee
zwaarst geteisterd
Ontsteltenis bij 40 diplomaten na
vlucht boven overstroomd gebied
Goeree vrijwel geheel van Flakkee gescheiden
Grote verwoesting in Zierikzee
Donderdag 5 Februari 1953.
NIEUWE APELDOORNSE COURANT
Tweede blad
Algemeen beeld van rampgebied
(Van een speciale verslaggever)
ZIERIKZEE, 4 Febr. Schouwen, Duiveland en
.Flakkee zijn practisch door het water verzwolgen. Het
eiland Schouwen-Duiveland staat voor viervijfde deel
onder water en men vreest, dat daar nog honderden
slachtoffers zijn te betreuren. Vanmorgen is bericht,
dat de laatste dijk bij Noord-Gouwe ten noorden van
Zicrikzee is doorgebroken. Het woest geweld van het
water heeft Goeree geheel van Flakkee gescheiden.
Het gehele eiland is practisch geëvacueerd.
Van de situatie in Zeeland werd ons vannacht de
volgende ruwe schets gegeven: Schouwen-Duiveland
staat voor 4/5 deel onder water, Noord-Beveland voor
de helft, St Philipsland geheel, Tholen voor een derde
deel en Zuid-Beveland ongeveer voor een achtste
deel. In Zeeuwsch Vlaanderen staat weinig water meer.
Bijna alle gaten in de dijk zijn gedicht en de kruis
polder is reeds drooggemalen. Alleen bij Terneuzen,
De verwoesting in Zierikzee is ver
schrikkelijk. Gehele huizenblokken
zijn door de zware golfslag totaal weg
gevaagd. De Hoofdpoortslraat; de
Nieuwe Boogertstraat en de Venkel
straat bieden de meest troosteloze
aanblik, maar ook elders is het een
chaos. De bevolking van Zierikzee is
verzameld in de kom van de ge
meente, die practisch geheel is droog
gevallen. Daarbuiten staat nog ruim
anderhalve meter water.
Tholen:
Stavenisse 300 doden
Een correspondent te Delft is zo
juist teruggekeerd uit West-Brabant,
waar hij een onderzoek instelde naai
de situatie op Tholen.
Stavenisse is zwaar getroffen, 't Aan
tal doden wordt thans op 300 geschat.
Bij dijkboorbraak stortte een vloed
golf zich recht op de twee voor
naamste straten van het dorp.
Slachtoffers in andere gemeenten
vrijwel uitsluitend te zoeken in de
HOE wordt geholpen
In IJlst is zes cn veertighonderd gul
den, dat is ruim drie gulden per in
woner, gecollecteerd. Twee en een
halve ton kleren werd bijeengebracht.
De gezamenlijke Nederlandse siga
rettenindustrie heeft ruim drie mil-
liocn sigaretten aan het Rode Kruis
beschikbaar gesteld. Wilton-Feyen-
oord in Schiedam heeft een kwart mil-
liocn gegeven. Op Schiphol zijn twee
en een halve ton rubberlaarzen uit
B.ussel aangekomen. Velsen-IJmu.-
den heeft Stellendam geadopteerd.
De in Heerenveen gehouden inzame
ling heeft vijf en dertig mille opge
bracht. De N.V.V. en de daarbij
aangesloten organisaties zullen het
bedrag van honderdduizend gulden,
nat zal worden afgedragen aan het
Nationaal Rampenfonds, verhogen tot
tweehonderd vijftig duizend. Het
Duitse Vakverbond heeft als bewij:
van soliditeit 45.000 gulden overge
maakt. De radioactie De Hond in de
pot van de A.V.R.O., om gelden in te
zamelen voor blindegeleidehonden. is
omgezet in de actie Zoden aan de dijk,
ten bate van het Rampenfonds.
Philips heeft de mobiele clcctrische
centrale van haar rijdende tentoon
stelling met een vermogen van 120 kw
met bediening voor gebruik aange
boden. De grootloge van Noorwegen
van de vrijmetselarij heeft een vlieg
tuig met dekens naar 't Ncderlandsche
Roode Kruis gezonden. Een Neder
landse kapper in Brussel heeft een
complete inrichting aangeboden voor
ren gedupeerde collega in het rampen-
gcb'cd. De gemeente Oost-Kapellc
heeft de gemeente Burgh geadopteerd.
Vcnlo heeft ruim dertien mille bij
eikaar gebracht. De streek Noord-
einde behorende tot de gemeente
Graft (N.H.) welke 87 inwoners telt
heeft 1077 ingezameld. Ede bracht
ruim een ton bijen. Sassenheim
heeft een bedrag van honderdduizend
gulden afgestaan. In Drummen en
Dantumadcel zamelde men 142.000 gul
den in. Venray heeft de gemeente
Kontenisse geadopteerd en dertig mille
bijeengebracht. Het nog niet in ge
bruik genomen revalidatiecentrum De
Hoogstraat zal uitsluitend voor het
opnemen van zieken ter beschikking
worden gesteld. De Britse radiover
eniging heeft alle Britse radioamateurs
verzocht tot nader order niet uit te
zenden op de golflengten tussen 3680
cn 3720 kilocycles teneinde liet nood-
verkeer ten behoeve van de reddings
werkzaamheden in Nederland niet te
storen. Ruim driehonderd losse ar
beiders van de Scheepvaartvcreniging
Zuid hebben zich spontaan aangemeld
om hulp te bieden in de getroffen ge
bieden. De Volkswagcnfabricken
hebben door bemiddeling van hun Ne
derlandse vertegenwoordiger aan de
Nederlandse regering een Volkswagen-
ambulance aangeboden. De Alge
mene Bond van Ouden van Dagen
heeft een bedrag van vijfhonderd gul
den uitgetrokken.
polders. Van Tholen uit zijn over de
dijken te bereiken Oud-Vossemeer en
St Annaland en St Maartensdijk. Het
Westelijk deel van het eiland heeft
veel van het water te lijden. Het
Oostelijk deel (waarin Tholen en Oud-
Vossemeer) veel minder.
Stadje Tholen: geen water, ontvangt
evacué's uit Stavenisse. Zwaargewon
den en ernstig zieken zijn in amphibie-
voertuigen naar Bergen op Zoom ge
bracht.
Oud-Vossemeer: nagenoeg geen wa
ter.
St Annaland: raadhuis beschadigd,
weinig water.
St Maartensdijk: bij de haven sloe
gen twee huizen weg tijdens hoog
water. Dorp is thans droog.
Poortvliet: gedeeltelijk onder water.
Goeree-Overflakkee:
Evacuatie vrijwel
voltooid
Met uitzondering van een aantal
personen wier aanwezigheid ter
plaatse gewenst en noodzakelijk is, is
thans practisch geheel GoereeOver-
flakkee geëvacueerd. Alleen de be
volking van Dirksland en Melissant
is achtergebleven. Evacuatie van deze
gemeenten is voorlopig minder nood
zakelijk. In Oude-Tonge zijn 260 per
sonen verdronken. Op de dijk tussen
Oude-Tonge en Galathesesluis zou
zich nog een aantal mensen bevinden.
Men zou trachten deze groep te red
den vanuit Dordrecht en Winteroord.
Ftaekse Waard
Toestand stabiel
fn de Hoekschewaard en op Voornc
Putten is de toestand stabiel. In Roc-
kanje is men gerust. In Abbenbroek
verblijven nog 75 mensen, die ter
plaatse aanwezig moeten zijn. Mocht
de toestand slechter worden dan zul
len ook zij naar elders 'worden over
gebracht.
Tiet contact over land met Gouds-
Breskens, Ossenisse, Kruiningcn en enkele andere
plaatsen staan nog gebieden onder water.
Het ernstigst is de situatie op Schouwen. De
evacuatie van dit eiland is gisteren bijna voltooid.
Men schat dat ongeveer 15.000 van de ongeveer 20.000
bewoners van Schouwen-Duiveland zijn geëvacueerd
naar veiliger oorden maar er moeten nog honderden
(loden worden geborgen. Op Duiveland heeft men
gisteren alle boerderijen en huizen systematisch afge
zocht naar achtergebleven personen. In Zierikzee,
Renesse, Bruinisse en Haamstede is het grootste deel
van de bevolking nog aanwezig.
De geëvacueerden zijn getransporteerd naar Rotter
dam, vanwaar zij via Gorinchem en Utrecht verder
zullen worden vervoerd.
De evacuatie van Schouwen was het sluitstuk van
de overbrenging van een groot deel van de bewoners
van de Zeeuwse eilanden naar Holland.
In de omgeving van Zierikzee wordt op zeven plaat
sen gewerkt aan het dichtmaken van de dijken.
waard is hersteld. Via Piershil kunnen
auto's dit dorp bereiken.
De Hoekschewaard met haar 23.000
ha cultuurgrond, plm. 40 grote en
kleinere polders, veertien gemeenten
en verscheidene buurtschappen met
gezamenlijk 40.000 inwoners, is zeer
ernstig getroffen door de watersnood;
25 grote en kleinere polders zijn ge
heel overstroomd, 8 polders staan dras
en slechts vijf geheel droog. Vier van
de 14 gemeenten hebben geen last
van het water. In de tien andere zijn
vele woningen overstroomd. Het
ergste zijn Numansdorp, Streijen,
's-Gravendeel en Goudswaard getrof
fen. In de drie eerstgenoemde gemeen
ten zijn vele slachtoffers te betreuren.
In Numansdorp telt men thans 67
overledenen, allen bewoners van de
polder het Hogezand, waar de hoofd
waterkering over een lengte van plm.
2 km is doorgebroken en de bewoners
door een grote vloedgolf moeten zijn
verrast. In 's-Gravendeel zijn 57
slachtoffers en in Streijen is het aan
tal reeds boven de 20 gestegen.
In totaal zijn in Hoekschewaard,
voor zover thans bekend is, plm. 150
personen verdronken. Men vreest, dat
dit aantal nog zal stijgen als overal
naspeuringen zijn verricht. In de
hoofdwaterkering, die de Hoeksche
waard moet beschermen, zijn minstens
30 breuken, op sommige plaatsen kilo
meters breed. Het eiland Tiengemeten
is geheel overstroomd. Op het Ooste
lijk gedeelte heeft een aantal bewo
ners zich nog kunnen handhaven.
Dank zij een prachtige samenwerking
kon o.m. Oud-Beyerland droog gehou
den worden, welke gemeente thans
het voorzieningscentrum van het
feiland is, waar levensmiddelen, brand
stof, materiaal, materieel enz. worden
aangevoerd.
■■M Grens van hef rampgebied
Veerdienst weer in bedrijf
Evacuaties
«J-t Hulp door vliegtuigen
Geïsoleerd gebied
Overal hetzelfde beeld: in-troosteloos
Aan boord van de DC6 (Abel Tasman). Met ontsteltenis hebben de diplomatieke
vertegenwoordigers van een veertigtal landen, uit alle delen van de wereld,
gisteren vanuit de lucht waargenomen van welke enorme afmetingen de ramp
is, die de immer gevaarlijke en verraderlijke watervijand ons land heeft
toegebracht.
Door hen heeft de gehele wereld gezien hoe dit kleine, lage land aan dc zee,
dat aller bewondering afdwong om de kracht en vastberadenheid, waarmee het
na-oorlogsc herstel werd aangepakt, thans opnieuw werd geslagen en bloedt
aan duizenden wonden.
Men wist dat de ramp verschrikkelijk, meer dan verschrikkelijk was.
Maar niet een was er, die niet nog meer onder de indruk kwam. Dat de ramp
van zulk een geweldige afmetingen was, dat ons land zo hevig getroffen was,
dat had men zich eigenlijk niet kunnen realiseren.
Fteusden en Altena:
Zwakke dijk
In het land van Heusden en Altena
is de dijk, waarover de verkeersweg
loopt van Keizersveer naar Sleeuvvijk,
uiterst zwak. Hier wordt een zware
strijd tegen het koppige water gestre
den.
In de loop van de dag werden uit
vliegtuigen zandzakken geworpen op
Men zag dat alles met ontzetting en
met groot meeleven.
De diplomaten maakten de vlucht
verscheidene plaatsen in de noodge-
bieden. De evacuatie wordt in hoofd
zaak geregeld van de vier grote
centra Bergen op Zoom. Ossendrecht,
Breda en 's-Hertogenbosch uit. Het
ligt in de bedoeling de evacué's zo
dicht mogelijk bij hun woonplaatsen
onderdak te verschaffen. Uit alle
delen van het land komen karavanen
met goederen. Het verkeer naar en
van de noodgebieden wordt dikwijls
door deze karavanen belemmerd. Als
opslagplaats van dekens en spontaan
aangeboden goederen, zijn de vee
markthallen in Den Bosch aange
wezen.
van bijna twee uur op uitnodiging van
het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Zij werden vergezeld van dr ir J. van
Veen, hoofdingenieur van de Rijks
waterstaat, die tijdens de vlucht en
daarna een uiteenzetting van de toe
stand gaf.
In 's-Gravendeel was er nogal enige
beweging op de wegen en dijken. Er
blijkt hard te worden gewerkt.
Steeds groter werd de ontsteltenis
der buitenlandse diplomaten. Het grote
watergebied, dat het Westelijk deel
van Noord-Brabant is geworden maak
te diepe indruk. Het werd steeds stiller
in het vliegtuig, want over Rillanc
Met man en macht is men da.g
nacht in touw om de dijk aan de
Noordwest-punt van Noord-Bevelmd
te dichten.
Bath vloog men over een deel van
Zeeuwsch-Vlaanderen en men reali
seerde zich, dat de aangebrachte ellen
de niet onder woorden te brengen is.
Hier en daar een paar auto's op de
weg, op enkele plaatsen een paar ver
loren stuks vee op een paar gras
sprietjes, die nog niet onder het gele,
modderige water zijn gekomen.
Maar overal heerst hetzelfde beeld:
water: soms bruinig geel, een enkele
maal een violette schijn, enkele toppen
van bomen, daken, ingestorte huizen
en schuren.
Troosteloos is de aanblik welke
Schouwen-Duiveland geeft, dat met
uitzondering van een klein gedeelte in
het westen geheel is overspoeld.
Dan Goeree-Overflakkee. Het wordt
nog stiller in het vliegtuig. Onbe
schrijflijk is hetgeen het water dit
eiland heeft aangebracht.
„Ontstellend".
IndrTikken der diplomaten? Zij zijn
alle dezelfde, „ontzettend", „verschrik
kelijk", „dat had ik me niet kunnen
voorstellen", ,,'net is nog veel erger
dan het beeld, dat ik me reeds bij
Dordrecht of in Noord-Brabant per
soonlijk had gevormd".
Er wordt gesproken over het einde
van de Mar$hall-hulp aan ons land.
Het eerste, dat zich met alle kracht en
opofferingen zo had hersteld, dat daar
van kon worden afgezien, Nederland
stapte als het ware uit de boot. Thans
deze slag, waarvan de draagwijdte niet
is te overzien. Men is er zich van be
wust, dat ons land op de een of andere
wijze weer in die boot zal moeten
terugkeren, want het herstel van Ne
derland "is ook een deel van het Euro
pese herstel.
Vijf doden op Texel
TEXEL. De burgemeester van Den
Burg heeft medegedeeld, dat het
dodencijfer op Texel thans vijf be
draagt. Er wordt nog steeds één per
soon op het eiland vermist.
Walcheren:
vrijwel normaal
Leven
De Provinciale Zeeuwse Courant,
die thans te Goes wordt gedrukt, zal
van Dinsdag af gaan draaien bij het
„Rotterdams Nieuwsblad" te Rotter
dam. De drukkerij in Vlissingen is
door het water zwaar beschadigd en
60.000 ton papier ligt in het water. In
de Vlissingse binnenstad heeft van
Zondagmorgen 4 uur lot Maandag
morgen 3ti m water gestaan, dat ech
ter nu voor een belangrijk deel weer
is verdwenen. De boulevard is op vele
plaatsen zwaar beschadigd, doch voor
het overige is Vlissingen, gezien de
omstandigheden een der meest be
voorrechte plaatsen in Zeeland. Het
leven is er vrijwel normaal.
In Middelburg lopen de water
kranen helemaal niet, daar is het wa
ter gerantsoeneerd. Het wordt via
tankwagens gedistribueerd. Walche
ren is er nog vrij goed afgekomen, en
als men door Middelburg rijdt, zou
men niets van de watersnood merken,
als het er niet vol was van doortrek
kende evacué's, die via Zeeuwsch-
Vlaanderen afgevoerd worden.