UTRECHTSCH M NIEUWSBLAD
Aantal doden passeert dertienhonderd
Grootscheeps reddingswerk
op Schouwen-Duiveland
Ösès®0
Algemene gedenkdag
Zondag aanstaande
Alle gebouwen
op Schouwen
afgezocht
Heel Zierikzee zal
worden ontruimd
Niet meer dan 50.000
geëvacueerden
„ZWAARST GETROFFEN
Na te weinig, nu
teveel schepen!
m
Nieuwe doorbraken
op Schouwen
OPLAGE 45000
Telegram-adres: Kieuwsblad (A.M E H N Koemans DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953 Uitgave v.h. Joh. de Liefde N.V.
Telefoon: 16431 (5 lijnen) Directie:( G. de Rhoter 60ste JAARGANG No. 236 Hoofdredacteur: Drs. L. F. Tijmstra Bureau: D r i f t 2 3 - Utrecht
Giro: 154949 Verschijnt dagelijks Ab.prijzen 6.00 p. kw., 47 c. p. w.
Het aantal slachtoffers van de stormvloedramp
is nu gestegen tot 1320.
Met angst en vrezen heeft men Woensdagavond
de ontwikkeling van de weersgesteldheid gadege
slagen. De aanwakkerende wind deed nieuwe angst
rijzen voor hoog water en dijkdoorbraken. Ge
lukkig ging de wind later op de avond liggen. Er
werden aanvankelijk geen nieuwe gevallen van
dijkdoorbraak gemeld, doch hedenmorgen werd
medegedeeld dat op het ongelukkige Schouwen
drie nieuwe dijken zijn doorgebroken, namelijk de
dijk ten Noordoosten van Zonnemaire, die ten
Oosten van Brouwershaven, die op pl.m.
1 km ten Westen van Noordgouween die bij
R e n e s s e.
Van de situatie in Zeeland kan de volgende ruwe schets
worden gegeven: Schouwen Duiveland staat voor 4/5 deel
onder water, Noord-Beveland voor de helft. St. Philipsland
geheel, Tliolen voor een derde deel en Zuid-Beveland voor een
achtste deel. In Zeeuws-Vlaanderen staat weinig water meer,
bijna alle gaten in de dijk zijn gedicht en de Kruispolder is
reeds drooggemalen. Alleen bij Temeuzen, Breskens, Osse-
nisse, Kruiningen en enkele andere plaatsen staan nog ge
bieden onder water.
De meeste slachtoffers in Zeeland zijn vermoedelijk te be
treuren in het middendeel van het eiland Schouwen Duiveland.
Het gebied achter de Westelijke duinenreeks tot Zonnemaire
staat geheel blank. Op sommige plaatsen staat het water twee
tot twee-en-een-halve meter hoog. Hoewel hieromtrent nog
geen zekerheid bestaat, acht men het waarschijnlijk dat de
zich in dit gebied bevindende boerderijen en huizen honderden
doden verbergen.
Men heeft op Schouwen en Duiveland nog geen dijken kun
nen dichten. Door de sterke stromingen wordt het werk, dat
duizenden eilandbewoners en hulpkrachten aan de open ge
slagen dijken verrichten, zeer bemoeilijkt. Alom heerst grote
verslagenheid, vele boeren zijn practisch de gehele veestapel
kwjjt geraakt en men treurt over het verlies van familieleden,
buren en vrienden. Desondanks is men overal aan de slag ge
gaan om de zwaar gehavende gebieden te herstellen. In de
omgeving van Zierikzee wordt op zeven plaatsen gewerkt aan
het dichtmaken van de dijken.
Het ernstigst ls de situatie op
Schouwen. De evacuatie van dit
eiland is gisteren bijna voltooid.
Men schat dat ongeveer 15.000 van
de ongeveer 20.000 bewoners van
Schouwen Duiveland zijn geëva
cueerd naar veiliger oorden. Op
Duiveland heeft men alle boerde
rijen en huizen systematisch afge
zocht naar achtergebleven personen.
Hetzelfde geschiedt thans op Schou
wen. Een deel van de bevolking is
achtergebleven om behulpzaam te
zijn bij de herstelwerkzaamheden,
die allerwege reeds zijn aangevan
gen. In Zierikzee, Renesse, Bruinis-
se en Haamstede is het grootste
deel van de bevolking nog aanwe
zig. De evacuatie is geschied vanuit
Bruinisse, Zierikzee en Burgsluis.
Do geëvacueerden zjjn getranspor
teerd naar Rotterdam, vanwaar zij
via Gorinchem en Utrecht verder
zullen worden vervoerd.
De evacuatie van Schouwen was
het sluitstuk van de overbrenging
van een groot deel van de bewoners
van de Zeeuwse Eilanden naar
Holland. Ook enkele plaatsen in
Zeeuwsch-Vlaanderen z(jn gedeelte
lijk geëvacueerd.
Van de ongeveer 300 polders in Zee
land staan er 40 blank. De conclusie
die men hieruit op het eerste gezicht
zou kunnen trekken, dat het grootste
deel van Zeeland dus niet door de wa
tersnood is getroffen, is bepaald on
juist wanneer men bedenkt dat de
grootte van de polders varieert van
20.000 ha tot 100 en minder hectaren.
Zo staat b.v. de 16.000 ha grote polder
Schouwen geheel blank, maar ook de
Kattepolder, die een oppervlakte
heeft van 100 hectaren.
In Zierikzee is dezer dagen een man
gered, die zeventien uur lang aan een
staaldraad had gehangen om zich van
de verdrinkingsdood te redden.
Alle vrouwen en kinderen zullen I
van Goerec en Ovcrflakkee worden
geëvacueerd. Dat betekent dat er nog
maar zeer weinige bewoners op het
eiland zullen overblijven.
In Middelburg lopen de waterkra
nen helemaal niet. Daar is het water
gerantsoeneerd, het wordt via tank
wagens gedistribueerd. Walcheren
is er nog vrij goed afgekomen, en
als men door Middelburg rijdt, zou
men niets van de watersnood mer
ken, als het er niet vol was van 1
doortrekkende evacué's, die vis
Zeeuwsch-Vlaanderen afgevoerd i
•worden. 1220 ha van het. eiland I
alaam onder water. Voor de overige
eilanden z'ijn de cijfers: Schouwen
11890 ha, Duiveland 5040, JU. Phi- 1
lipsland 1400, Tholen 5810, Noord-Be
veland 2400, Walcheren 1220, Zuid-
Beveland, West van het kanaal 2075.
Oost van het kanaal 3960, West-
Zeeuwsch Vlaanderen 300. Oost-
Zeeuwsch Vlaanderen 2727. Tezamen
dus een oppervlakte van 37.506 ha.
Hedenmorgen, geheel onverwacht,
reed een glanzende auto met ko
ninklijke standaard het evacuatie
terrein aan de Croeselaan te Utrecht
op en daar stapte uit: Koningin Ju
liana. Zij kwam zich op de hoogte
stellen van de werkzaamheden in
het ontvangst- en doorgangscentrum.
In gezelschap van de Commissaris
der Koningin, de heer M. A. Reinalda,
de prov. evacuatie-commissaris, de
heer H. van Wessem en dr. Werner
van de G.G. en G.D. bezocht HM. het
restaurant, de post van de G.G. en
G.D. en de barakken waar nog leden
van twee gezinnen wachtten om her
enigd te worden met andere familie
leden). De Koningin was zo gelukkig
een hereniging mee te maken. De
evacué's kwamen uit Schouwen-Dui
veland 't Ene voltallige gezin is naar
Zeist doorgezonden. Het andere zal
in Utrecht worden ondergebracht.
Na haar bezoek aan Utrecht begaf Ko
ningin Juliana zich naar het Slot in
Zeisr, waar zich het Zeister evacua
tiecentrum bevindt.
Op de foto: Koningin Juliana in ge
sprek met de evacué's. foto U. N.)
Hoewel op dit ogenblik nog geen
cijfers beschikbaar zyn van het
aantal geëvacueerden en de ver
spreiding over het land, kan ge
zegd worden, dat naar schatting
dit aantal de 50.000 niet zal over
schrijden.
GEMEENTE VAN EUROPA"
Vermoedelijk 300 doden
in Stavenisse
Zo juist heeft ons een telegram
bereikt van de burgemeester van
Stavenisse, waarin hy mededeelt,
dat in zyn gemeente vermoedelijk
300 doden te betreuren zyn.
Hij noemt Stavenisse de zwaarst
getroffen gemeente van Europa.
Een groot gedeelte der gemeente is
totaal verwoest. Geen enkel huis is
onbeschadigd.
Hedenochtend vroeg heeft de mi
litaire commandant te Den Bommel
de onmiddellijke evacuatie van
Oude- en Nieuwe - Tonge gelast.
Nieuwe-Tonge heeft by deze ont
ruiming voorrang.
(Van onze R.-redacteur)
De evacuatie van Schouwen-Duiveland. die Woensdag op
grote schaal begonnen is, wordt vandaag nog op grotere
schaal voortgezet. De bevolking heeft gisteren aanzegging ge
kregen, dat de hele stad Zierikzee ontruimd moet worden.
Men is zich aan het klaarmaken. De haven ligt vol met bin
nenschepen en vissersboten. Van de vroege morgen trekt een
lange stroom mensen iu één richting met zakken met kleren
en beddegoed. Het zijn hoofdzakelijk bewoners van dorpen
in de omgeving, die in de loop van Dinsdag en Woensdag
geëvacueerd zijn en die nu vertrekken naar de vaste wal. De
Zierikzeeërs zullen lien van morgen af gaan volgen.
veiligheid is op dit eiland alleen te
vinden aan de randen: Brouwersha
ven en Zierikzee in dit geval. Dat
was aan het einde van de vierde dag
van de watersnood, toen de situatie
op het eiland dat zijn doden by
honderden lellen moet, hoewel het
aantal nog niet bij benadering vast
staat juist wat overzichtelijker
begon te worden.
De Commandotroepen, geassisteerd
door de Amerikaanse ducks en
Engelse en Amerikaanse helicopters,
hadden op dat moment het eigenlij
ke reddingswerk, dat de Zeeuwen
zelf zo prachtig begonnen zijn. in
het Zuid-Oostelijk deel van het
eiland voltooid. Meer naar het
Noordwesten (Serooskerken. Eiker
zee) zijn de grootscheepse reddings
werkzaamheden nog niet zo ver ge
vorderd.
Invasie van hulp
Schouwen-Duiveland. dat in de
eerste dagen na de overstroming ;n
een vrijwel volledig isolement leef
de. beleefde Dinsdag een invasie van
hulp. „Wij krygen grijze haren van
de boten" zegt de commandant van de
Commandotroepen. Lint. Kol. Beets,
's Woensdagochtends. Er ligt genoeg
om vijftig eilanden te evacueren. En
tegen twee marineofficieren uit
Rotterdam die zich m Zype meldden
met een sleep van kleine boten, zegt
hij met oen glimlach „Vindt U het erg
onvriendelijk, als ik U terugstuur?
En laten ze in Rotterdam in 's he
melsnaam stoppen met het zenden
van schepen".
Krammer. Zijpe. Martensgat zijn in
de vroege morgenuren doorspikkeld
met schepen, die koers zetten naar
Bruinisse. Zijpe en Zierikzee. Kat-
wijkse en Urker loggers, het hospi
taalkerkschip „De Hoop" en vracht
bootjes van alle soorten, zwermen
over de zeegaten. Over het water
zwermen vliegtuigen en helicopters
en in de haven van Zijpe liggen zo
veel schepen, dat nieuwe er nauwe
lijks bij kunnen.
Op de kade verbogen tramrails, een
paar loodsen en een stoet van mannen
en vrouwen en van bundeltjes kleren,
die eigenlijk kinderen zijn, gedragen
door helpers.
In dc loop van de nacht is de
laatste nog intact zynde dijk van
het eiland, de Schouwsc dyk op
enkele plaatsen doorgebroken en
da heeft de situatie nog verergerd.
De allerlaatste droge polder «s nu
ook ondergelopen. In het holst van
de nacht, die over Schouwen-Duive
land felle windvlagen bracht, moes
ten opnieuw hals over kop mensen
in veiligheid worden gebracht. En
Woensdag kregen de commando's
hulp van de Geallieerden. Vier Ame
rikaanse hefschroefvliegtuigen voe
ren verkenningen uit op plaatsen,
waar nog mensen geconcentreerd zit
ten en in de loop van de dag komen
tientallen ducks uit de Amerikaanse
zone van Duitsland. De helicopters
starten en landen op een droog hoek
je by de haven. Van elke vlucht bren
gen ze mensen mee, kinderen, vrou
wen en oude mannen, die half ver
stijfd zijn van de kou. Zelfs op de he
licopter gebonden worden mensen
vervoerd. Languit vastgebonden, al
leen het hoofd beschermd door een
windscherm, zeilen ze in de open lucht
over de g%orbruine wateren.
De ducks arriveren tegen de
middag, een onafzienbare rij, waar
van de bemanning, op de officieren
na, volledig bestaat uit Duitse sol
daten. Hun actie gaat niet bijzon
der vlot. zoals tijdens de storm
vloed scheppen en zandzakken op
sommige plaatsen de situatie nog
redder konden en niet de bull
dozers. zo zijn bij de redding ook
duidelijk de eenvoudige bootjes in
het voordeel boven de enorme kas
ten, die in beide elementen thuis
zijn.
De vijfde dag
Na een onrustige nacht begint
Schouwen-Duiveland aar. de vyfde
dag van de watersnood en soms
lijkt het alsof de warme menselijke
samenwerking de ellende over
straalt. Maar dan behoeven wy
maar weer te denken aan dat jonge
vrouwtje dat met minstens 40.3
in „Hotel Van Oppen" in Zierikzee
binnenkwam en dat niets wist te
zeggen dan: Mijn baby was veer
tien dagen. Toonloos e~n zo zonder
bitterheid als mensen kunnen spre
ken, die over alles heen zijn en
waarvoor het leven geen verschrik
kingen en geen uitzicht meer heeft.
Of aan het meisje, van wie een
Roode Kruis-soldaat vertelde, dat
zij de eerste was, waarbij hij zich
niet goed kon houden, toen hij haar
hielp zich in te richten op een
schip. Ze was tien jaar en ze huilde
om haar vader en moeder, die ze
had zien verdrinken, en om haar
broertje van twee, dat ze nog uit
moeders arm gegrepen had en dat
later door nieuwe golven uit haar
(Advertentie)
'•J.-J
Vannacht lichte
vorst
WEERSVERWACHTING van het
KNMI. geldig tot Vrijdagavond:
Opklaringen, maar ook plaat
selijk enkele buien. In de nacht
en ochtend voornamelijk in het
binnenland lichte vorst. Morgen
overdag ongeveer dezelfde tem
peratuur als vandaag. Zwakke
tot matige, maar aan de kust
lijdelijk krachtige wind in hootd-
zaak tussen Noord en West.
ZON EN MAAN.
V r yd a g Zon op 8.15; Zon
onder 17.35. Maan op 1.14; Maan
onder 10.03.
Europees weerrapport
Donderdag
Stations Weer
Oslo geh. bew
Stockh geh. bew
Knpenh sneeuw
Londen onbew.
A'dam ticht bew
Brussel hagelbui
Parijs onbew.
Nice onbew.
Warsch sneeuw
Berlijn sneeuw
Wenen zw. bew.
uur v.m.
Wind temp.
NSO -10 gr. C
ONO -7 gr. C
N -2 gr. C
N'NW 2 gr. C
N' 2 gr. C
WNW l gr. C
Stil 0 gr. C
WNW -1 gr. C
ZZW -2 gr. C
WNW -i gr. C
ZZW -2 tr. C
Binnengekomen giften by
het U.N.: zie pag. 9.
handen gerukt werd, terwijl ze het
toch echt zo goed had vastgehou
den.
Dan hoeven wy maar te denken
aan die én. opgezwollen hand om
hoog gestoken uit het water bjj
Oostenand. aan het verhaal van
een commando, die op een zolder
zeven kleine kinderen vond, wier
vader en moeder verdronken waren.
En dan weten w$ weer wat de ware
aard is van het oude begrip:
watersnood, een nameloze ellende
en verschrikking.
De regering deelt mede: In verband met de ramp
welke Nederland heeft getroffen, hebben de gezamen
lijke kerken besloten a.s. Zondag in de kerkdiensten op
te roepen tot bijzondere verootmoediging, tot gebed en
tot offer.
H.M. de Koningin zal zich om 1 uur op die dag door
'e radio tot ons volk richten.
De programma's der omroepverenigingen zullen het
.tempel dragen van herdenking van en bezinning op het
geleden leed.
De regering spreekt de verwachting uit, dat algemeen
in het openbare leven met het bijzondere karakter van
deze Zondag rekening zal worden gehouden.
