Vliegers van vier landen werken
op indrukwekkende wijze samen
De eerste verlieslijst
heden gepubliceerd
Veel zieken en gewonden gered
Helicoptères verrichten vaak
uiterst moeilijke reddingen
St. Philipsland biedt
troosteloze aanblik
HELICOPTERES LEVEREN
ONSCHATBARE DIENSTEN
DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
Grote bedrijvigheid op vliegveld Woensdrecht
(Van onze speciale verslaggever)
VLIEGVELD WOENSDRECHT, 4
Febr. De luchtmachten van Neder
landBelgiëAmerika en Engeland
nemen sedert Dinsdag met alle hier
voor geëigende toestellen op indruk
wekkende wijze deel aan het reddings
werk. Op het vliegveld Woensdrecht
nabij Bergen op Zoom stonden van
morgen geregistreerd elf Engelse heli
coptères, acht Amerikaanse en één Ne
derlandse de enige cfie Nederland
heeft en die bovendien nog door mo-
torpech buiten bedrijf moest worden
gesteld) en verder dertien piper-cubs
en Austers en 15 Beachcrafts, alsmede
enkele toestellen van de rijkslucht
vaartdienst. Woensdag redden de heli-
coptëres reeds enkele honderden men
sen vandaag zijn het er ruim 500 ge
weest. Voortdurend komen de helicop
tères naar het vliegveld Woensdrecht;
het zijn voornamelijk de Engelse, want
die moeten van tijd tot tijd tanken. De
Amerikanen hebben nog reserve-tanks
en bovendien hebben deze in het nood-
gebied zelf tankplaatsen. Deze vertrek
ken des morgens bij het licht worden
en komen alleen dan naar de vlieg
basiswanneer zij zieken of gewonden
aan boord hebben.
De bedrijvigheid op het vlieg
veld is zeer groot; vliegtuigen
vliegen af en aan en telkens ko
men de piloten bij de operatie-
afdeling verslag van hun waar
nemingen doen. Zij leveren hun
bevindingen op een papiertje ge
krabbeld in en verdwijnen dan
weer snel met hun vliegtuig of
helicoptère. Er moeten immers
nog mensen gered worden, die
nog op de daken zitten of in bo
men een toevlucht hebben ge
zocht. Ook staan nog mensen op
kleine stukken land saamgopakt,
reeds dagen en nachten wachtend
op hun redding. Men moet die
vliegers niet vragen hoe het is.
hoeveel mensen zij reeds gered
hebben en wat zij meemaken.
Zij hebben daarvoor geen tijd
bovendien voelen zij er niets
yoor. Je krijgt een schouderkkp-
je van ze, wat dan zeggen wil:
bedankt voor de belangstelling
en weg zijn ze al weer. Er zijn
mensen in nood en eerst als zij
deze in veiligheid weten, kan er
wat verteld worden.
Uitputting
In een hoek van het vliegveld
ligt een ontzaglijke h eveelheid
autobanden. Deze werden gister
avond ijlings bijeen gezameld op
de verschillende vliegbases en
naar Woensdrecht gevlogen, maar
zij hebben slechts in een enkel
geval dienst kunnen doen. De
mensen op de daken en zip die
op een hoger gelegen stukje iand
zijn samengedreven, kunnen
veelal de uitgeworpen banden
niet grijpen of zij hebben de
kracht niet meer om de banden
te pakkenOok met de heli
coptères gaat het al zeer moeilijk.
Veel mensen bezitten eenvou
dig de kracht niet meer om de
stalen draad onder hun armen
te doen en vaak moet dan ook
de waarnemer nog uit het toe
stel komen om de mensen te hel
pen. Sommigen hebben ook -vrees
voor deze redding en, het klinkt
haast ongeloof'ijk, weigeren mee
te gaan. Veel overredingskracht
is dan nodig om de veelal in een
apathische toestand verkerende
en totaal verkleumde mensen te
bewegen van dit wellicht laatste
redmiddel gebruik te maken.
Veel wordt van de twee-koppige
helicoptère bemanningen ge
vraagd, wanneer zieken of ouden
van dagen moeten worden gered.
Alleen zieken worden naar de
vliegbasis Woensdrecht gevlogen
en vandaar onmiddellijk ber am
bulance-auto's naar het hospi
taal vervoerd. Anderen worden
afgezet op verzamelcentra of op
plaatsen vanwaar transport op
andere wijze mogelijk is- Er moet
immers tijd gewonnen worden,
want honderden mensen wachten
nog op redding. Iedere minuut, ja
iedere seconde is te kostbaar.
De vliegers gunnen zich dan ook
geen minuut rust. Hebben zij een
zieke aan boord en deze naar
Woensdrecht gebracht, dan lopen
zij op een draf naar de operatie
kamer en na enkele tellen stijgen
zij al weer op.
Er wordt gevlogen zo lang het
kan. Een Amerikaanse piloot
werd Dinsdagavond door de duis
ternis overvallen en kon niet
meer naar Woensdrecht terugke
ren. Bij Zijpe zette hij zijn toestel
aan de grond, bracht daarin de
nacht door en begon bij het aan
breken van de dag zijn menslie
vend werk met frisse moed.
De helicoptères bewijzen ook
thans weer uitstekende diensten.
Zij hebben slechts een zeer klei
ne lar.dingsruimte nodig - slechts
enkele meters - en kunnen in de
lucht stilstaan. Zij brengen dok
toren en medicamenten naar de
geïsoleerde gebieden, brengen
daar ontvang- en zendinstalla-
ties, kortom de helicoptères zijn
manusjes van alles, maar men
mag er niet aan denken, als we
ze eens niet hadden gekregen
De enige Nederlandse helicop
tère in gebruik bij de marine is
Maandagmiddag reeds aan het
werk gegaan en heeft op z'n een
tje talrijke mensen kunnen red
den. Twee piloten losten elkaar
af en vlogen zo lang het maar
kon. Vandaag moesten de Neder
landers hun helicoptère naar het
vliegveld Gilze Rijen brengen
wegens motorpech.
Ook de Austers, piper-cubs en
Beachcrafts verrichten nuttig
werk. Zo vervoerden Austers en
piper-cubs artsen naar Haam
stede, wierpen zandzakken en
autobanden uit alsook rubberbo
ten. Ook met de rubberboten
heeft men de zelfde' teleurstellen
de ervaring opgedaan als met de
autobanden- Dinsdagmiddag werd
GEGEVENS ZIJN ONGECONTROLEERD
DEN HAAG, 5 Febr. (ANP)
Vandaag zal het Ned. Roode
Kruis een eerste verlieslijst uit
geven, waarop meer dan hon
derd namen voorkomen van
personen, waarvan verlu:dt, dat
zij om het leven zouden zijn
gekomen of vermist worden.
Deze lijsten zullen zoveel mo
gelijk dagelijks worden uitge
geven. De gegevens, die daarop
voorkomen, zijn ongecontroleerd.
Zij kunnen voor familieleden en
verwanten van daarop vermelde
personen dus hoogstens een
aanwijzing zijn. dat rekening
moet worden gehouden met het
feit, dat de verwant mogelijk iets
is overkomen.
Ter inzage
De lijsten zullen ter inzage lig
gen op de plaatselijke afdelingen
van het Roode Kruis, alsmede
op de bureau's van ons blad.
Men gelieve deze afdelingen
NIET op te bellen voor infor-,
maties.
In Zeeland en de Zuidhollandse
eilanden zijn speciale functiona
rissen van het Roode Kruis bezig
met het verzamelen van ge
gevens. Sommige daarvan zullen
verstrekt zijn door de nog ter
plaatse aanwezige autoriteiten,
andere afkomstig van ooggetui-1
gen, évacué's, militairen en bur
gers, die helpen aan de bestrij
ding van de ramp en haar ge
volgen enz.
Daar het onder de huidige
omstandigheden ondoenlijk is de
verstrekte gegevens alle op korte
termijn te controleren en op hun
betrouwbaarheid te toetsen, kun
nen genoemde verlieslijsten dus.
alleen beschouwd worden als een'
voorlopige informatie, die voor
correctie vatbaar is.
al het beschikbare vliegmaterieel
uitgezonden om een overzicht
van het te verrichten werk te
krijgen en daarna werd ijlings
het hulpverleningswerk georga
niseerd. Dolblij kwam een heli-
coptèi e-piloot vanmorgen in de
operatie-kamer vertellen, dat bij
een airstrip had ontdekt voor de
piper cub, zodat ook deze niet
steeds naar de vliegbasis behoef
de terug te vliegen. De Engelse
helicoptères vervoeren 7 person-
nen, de Amerikaanse acht. In de
loop van vandaag werden nog
meer helicoptères van de Ameri
kanen uit Duitsland verwacht en
ook uit Engeland. Ook een par
ticuliere Belgische helicoptère
doet aan het reddingswerk mee.
Wij kregen de indruk, dat op
de vliegbasis Woensdrecht alles
tot in de perfectie is georgani
seerd. Waar alles vandaan komt,
zo zeide een ons begeleidende
luitenant, moet U mij niet vra
gen, maar- alles wat nodig is
komt er en is heel snel op de
plaats waar het nodig is. In on
geveer 15 minuten zijn de toe
stellen boven het rampgebied om
daar hun opdrachten uit te voe
ren. De Amerikanen, die in het
overstroomde gebied kunnen tan
ken, zoeken het gehele gebied af
en als er ergens tekenen van le
ven worden bespeurd, brengen
zij wat zij redden kunnen mee.
Zo spannen de internationale
luchtmachten zich in om onze in
grote nood verkerende landge
noten te redden. Met hun austers,
piper-cubs en beachcrafts leve
ren de Nederlandse piloten een
niet gering aandeel in deze hulp
verlening.
Minister Staf:
Maatregelen tegen
dienstweigeraars
(Van onze parlement. Vedacteur)
DEN HAAG, 4 Febr. De
minister van Oorlog en Marine,
Ir. 'C. Staf, heeft zich in de Eer
ste Kamer van harte aangesloten
bij de woorden van lof, die door
verschillende sprekers waren
toegezwaaid aan de militaire een
heden, die bij het reddingswerk
zijn ingezet.
Tegen militairen, die Zondag
geen gehoor hebben gegeven aan
de dringende oproep zich naar
de garnizoenen te begeven, zou
den de nodige maatregelen wor
den getroffen, zei ir. Staf.
Hij deelde dit mede in ant
woord op een vraag van de heer
Algra .(A.R.), die het een schan
daal noemde, dat sommige mili
tairen Zondagavond nog door
politie naar de garnizoenen
moesten worden gedirigeerd.
Minister Staf maakte ook met
grote dankbaarheid gewag van
de hulp, die Amerikaanse, En
gelse, Belgische, Franse en
Deense bondgenoten bij het red
dingswerk hadden verleend en
nog verlenen.
Derde dakota van
KLM naar Zeeland
DEN HAAG, 4 Februari Na
de dringende oproep uit het be
dreigde gebied om hulp van
vliegtuigen heeft de K.L.M. on
middellijk een derde Dakota ge
zonden. Verder heeft de K.L.M.
toegezegd, al het materieel, dat
gemist kan worden, naar de be
dreigde gebieden in Zeeland, te
zullen zenden.
Bewoners werden
in de slaap verrast
(Van onze speciale verslaggever)
SINT PHILIPSLAND, 4 Febr.
Het dorpje Sint Philipsland
op het gelijknamige eiland biedt
een troosteloze aanblik. De dijk
van het schiereiland aan de zijde
van het Volkerak en het Mastgat
heeft het op meerdere plaatsen
in de nacht van Zondag op Maan
dag begeven en het water ver
raste talrijke dorpsbewoners in
de slaap. Het water staat thans
meters hoog en van vele huisjes
zijn nog slechts de daken zicht
baar. We waren vanmiddag in
Philipsland waarboven juist
voedsel voor de achtergebleven
wachten was uitgeworpen, hoe
wel toch verbinding met Steen
bergen thans mogelijk is, zij /het
dan ook, dat men over een flinke
afstand over een overstroomde
weg moet rijden. Maar men kan
er weer komen.
In het cafétje op de dijk aan
het begin van het dorp is de ach
tergebleven wacht van dorpelïn-r
gen en een aantal mannen van
de rijkspolitie, uit de Achterhoek
naar hier gedirigeerd, bijeen. Zij
belichten met enkele zaklantaarns
een over de enige cafétafel uit
gespreide landkaart. Hier is het
volgens de berichten niet best en
daar ook niet. Wat zal het van
nacht weer worden, want de
weerberichten voorspellen niet
veel goeds
Op de zolder van een graan-
opslagplaats heeft een der oude
ren van het dorp met zijn dochter
op primitieve wijze een cantine
ingericht. Men kan er zitten op
fruitkistjes, er brandt een kachel
tje en een stormlamp verspreidt
net zoveel licht dat men elkaar
ternauwernood kan, onderschei
den. „Moet je ook een bord snert",
zo was de vraag aan havenmees
ter Kleinjan uit Nijmegen, die
Zondagavond reeds Philipsland
met een aantal boten bereikte en
die wij op onze tocht in Bergen
op Zoom ontmoetten en nu met
ons mee naar Nijmegen terug
reed. De boten waren al niet
meer in Philipsland; ze zijn ver
derop ingezet bij Anna Jacoba.
Maar havenmeester Kleinjan
maakt zich hierover geen zorgen.
Hij kent de bewoners van Phi
lipsland, die er voor zullen zor
gen dat de boten, wanneer ze niet
meer nodig zijn op een veilige
plaats komen te liggen.
Troosteloos
Aan de voet van het dijkje vóór
Philipsland links en rechts staat
het water. Rechts tot aan de
tweede verdieping van de huizen.
Daar is niet meer in te wonen.
Aan de andere kant van het dorp,
waar de dijken zijn doorgebroken
zijn vele huizen vernield en hoe
zal het straks met de andere hui
zen zijn? Dagelijks worden de
verlaten huizen aan een onder
zoek onderworpen. Niet alle dor
pelingen zijn aan de greep van
het verraderlijke water ontko
men. Men weet het: er moeten er
nog in de huizen zijn, maar aan
hun lot behoeft niet meer getwij
feld te worden. „Vanmiddag heb
ben we er nog een gevonden en
welke vreselijke ontdekkingen
zullen we nog meer doen," zo
zeide ons een der leiders van de
achtergebleven wacht. Het water
liet ons geen tijd om te waarschu
wen, laat staan nog iets mee te
nemen.
Wat zal er van ons mooie dorp
worden? Vele cadavers van var
kens en koeien heeft men reeds
uit het water opgevist en op het
dijkje gelegd. Die moeten zo
gauw mogelijk weg en dat is ook-
een van de grote zorgen hier en
in het gehele rampgebied. Voor
komen moet worden, dat ziekten
uitbreken.
Een ijskoude stormachtige wind
waait over het verlaten dorp in
welks straten cadavers, stoelen
en tafels drijven. Zondag liepen
er nog mensen
"g L)P de zolder van een maal-
fp derij in St. Philipsland
Ij huizen de mannen van de
rijkspolitie en de dorpswacht.
Een geïmproviseerde cantine
zorgt er voor dat zij op tijd
hun natje en droogje krijgen
l Jan boven naar beneden: Zieken en gezonden verlaten de helicopter, die
zojuist op Woensdrecht geland is. Met zijn kostbare last aan boord maakt
dit lief schroef vliegtuig aanstalten om te landen. Nog weinige ogenblikken en
deze helicopter van de Britse marine zal behouden op 't vliegveld neerstrijken
