m
„Pleziervaren" op de wateren
bij getroffen gebieden
Zwitserland leeft mee met
Nederland
Verscheidene vliegtuigen deden
geheel onnodig werk
HET VADERLAND 5 DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
Hulpverlening hapert
Iedereen zegt de baas te zijn en niemand
weet wie het is!
A LS EEN MAN helpt ons volk hen die in enkele uren, soms in enige
minuten, in ellende zijn gestort. Wij staan zij aan zij in onze hulp.
omdat het moet en het een voorrecht is de getroffenen bijstand te ver
lenen. Daarom moeten de organisatoren ook alle» in het werk stellen dat
de hulpverlening goed verloopt, iedere hapering is uit den boze. En er
hapert het een en ander. Wij geven hier weer wat wij zelf meemaakten
en tot veel gemopper en ontevredenheid aanleiding geeft. Moge hierin
spoedig een verandering ten goede komen! Het behoeft geen betoog dat
op vele plaatsen de hulp voortreffelijk is. Maar de ramp is te ernstig en
te groot dan dat er grote blunders gemaakt mogen worden.
Met een ruk stopt onze taxi aan de
Veerkade te Rotterdam. Het is nog diep
donker, een schamel verlichte klok wijst
half v{jf. Bij de Spldo-boten is het al
een drukte van belang. Jongemannen uit
verscheidene delen van ons land, maar
voornamelijk uit de Noordelijke provin
cies, zjjn hier in de loop van de nacht
aangekomen, voor een niet onbelangrijk
deel liftend. Sommigen verkiezen de
koude buitenlucht, omdat zij vinden dat
je de lucht in de hete wachtkamer wel
kan snijden. Hoe het ook zij: de stem
ming is opperbest en allen zijn verlan
gend om vijf uur met de eerste boot
naar de geteisterde gebieden te kunnen
Langzaam draait de klok en steeds
groeit het aantal „enthousiastelingen",
die vertellen wat er allemaal in de plaat
sen waar zij vandaan komen, gebeurt om
de slachtoffers te helpen. Padvinders,
EHBO'ers, Rode Kruizers, burgers met
een schop en een paar flinke handen,
jonge vrouwen en jonge mannen: zij to
nen dat zij uit het goede hout zijn ge
sneden en dat het vaderland niet tever
geefs een beroep op hen doet.
Teleurstellingen
Met gelatenheid aanvaarden zij de
enigszins teleurstellende tijding dat de
eerste boot pas een uur later, om zes
uur, zal vertrekken.
Een Rode Kruis-soldaat richt zich dan
tot enige schoppendragers op een niet
bepaald vriendelijke manier:
Als jullie denken met de boot mee
te kunnen, dan heb je het mis. De boot
is alleen voor het Rode Kruis bestemd.
Is-ie dan vol?
Dat gaat je geen bl.... aan. Gaan
jullie maar naar de arbeidsbeurs als je
werken wil.
Dit is tot negen uur gesloten.
Wat zou dat? In ieder geval, de
boot is niet voor jullie.
Dacht je dat wij voor niets uit Gro
ningen kwamen?
Een grote groep mengt zich in de dis
cussie: felle pro's en felle anti's. De
schoppendragers zeggen tot elkaar: Kom.
Zij gaan gedesillusionneerd weg, nadat 'n
semi-arts ook betoogd heeft dat alléén
Rode Kruizers met de boot mee mogen,
ook geen EHBO'ers, padvinders en wat
er nog meer is.
De boot meert. Een gedrang om er op
te komen, maar velen moeten terug, hoe
wel er plaats genoeg is.
Bezieling
Ook wij gaan varen. Met een andere
boot waarmede zich ook dergelijke moei
lijkheden in niet zo'n ernstige mate heb
ben voorgedaan. Konden wij partij kie
zen? Wij waren gast en betreurden het,
dat op zoveel opofferingsgezindheid een
domper werd gezet. En waarvoor?
Wij weten het nog niet, de eilanden
schreeuwden immers om hulp.
Onze boot „Koningsplein" kan zeker
400 mensen vervoeren. Er is van alles
aan boord: dekens, broden bij honder
den, brancards, koffie, bekers, melk,
water en nog vele andere, nuttige din
gen meer. De helpsters vai. het Rode
Kruis blaken van werklust. Zij hopen
enige malen met de „Koningsplein" heen
en weer te kunnen varen of ingezet te
worden in de polders om bedreigden van
een gewisse ondergang te redden.
De meesten hunner hebben In geen
nachten van een behooriyke rust geno
ten, maar dat is iets wit hen in het
minst niet interesseert: zy willen zich
geven voor de medemens die hulp
node heeft. Deze bereidheid tot overgave
doet enigszins vreemd aan by de weige
ring om anderen mede te nemen die zich
ook verdienstelyk willen maken.
Het doel
Wij varen af: zeven uur in de ochtend.
Rotterdam ontwaakt.
Het doel van de tocht is omgeving
Zierikzee. Een verre reis die uren zal
duren. Gisteravond werd gezegd Nieuwe
Tonge, waar nog honderden mensen in
grote moeilijkheden zouden verkeren.
Maar Zierikzee zal toch wel goed zijn.
Even buiten Willemstad komt het be
vel uit Rotterdam: naar Den Bommel,
hulp is er dringend vereist. De steven
wordt gewend. We zien meer schepen
in eens van koers veranderen.
Diep in de ochtend komen wij by Dep
Bommel aan. Het ligt er vol met schepen
zowel in de haven als er buiten. Onze
boot kan niet binnenlopen want het
water bruist ziedend de haven uit.
Zien wy het goed? Lege boten varen
weg.
Op een bootje van de havendienst
stappen wy over. Het vereist heel wat
kunst om goed de haven binnen te ko
men, waar het water hevig in beroering
is. Uit een groot gat in de dyk stroomt
met donderend geweld het water uit de
ondergelopen polders. Zo nu en dan stort
met geraas een huis in. Het zesde in
korte tyd. Huisraad, deuren, en halve
daken zijn een speelbal van de kokende
massa, die van geen genade weet.
Teveel!
Er zijn veel vrijwillige arbeids
krachten in Den Bommel, er zijn bo
vendien ook enkele honderden sol
daten die de helpende hand bieden.
De dokter van onze boot meldt
zich bij de burgemeester: Ons is be
volen hierheen te komen, wij komen
vluchtelingen halen en er zieken of
gewonden helpen.
De vluchtelingen zijn gisteren al
weggegaan, wij hebben vrijwel niets
meer, zieken en gewonden zijn er
niet.
Verbaasd kijken wij elkaar aan.
Zich tot een ander wendend zegt
de burgemeester: ik hoop dat gauw
heel wat werkers worden afgevoerd,
zij melden zich maar aan en ik weet
niet wat ik er mee doen moet. Het
wordt een chaos. Ik begrijp die radio-
berichten niet.
Vliegtuigen cirkelen boven de
zwaar getroffen plaats en laten ge
regeld zakken en broden goed in
gepakt vallen.
Niemand weet waarom. Alle sche
pen kunnen dit deel van Den Bom
mel bereiken, de bakkerij is zelfs in
staat om aan de aanvrage te voldoen.
Fransen!
Teleurgesteld verlaten wij deze ge
meenschap die totnogtoe drie doden be
treurt. Als we de haven verlaten om
onze „Koningsplein" op te zoeken, nadert
een groot schip met bestemming Den
Bommel. Op de boot zijn tientallen Fran
se militairen met helmen op en redding-
vesten om.
Ons klinken nog in de oren de woor
den van de burgemeester: Ik hoop dat
gauw heel wat werkers worden afge
voerd.... het wordt een chaos. Arme
soldaten, wat zullen zij ons verwensen.
Een nieuw doel!
Na lang wachten krijgt onze boot de
opdracht naar Stavenisse te varen. Dat
lijkt goed. Dat is immers een zwaar ge
troffen gebied. Dicht bij Stavenisse
wacht een nieuwe teleurstelling: „Koers
naar Middelharnis".
Ontmoediging bevangt ons. Wat
I laden dat geen enkele accommodatie
heeft.
Was het zo Dinsdag ook niet het ge
val? Enige honderden vluchtelingen wer-
I den in een dergelijk ruim gestopt, zo
i goed en zo kwaad als dat ging. Er was
geen toilet, er waren geen dekens, er
v/as één keteltje koffie. En een groot
passagiersschip was evenals dat nu het
geval is, in staat die getroffenen comfor
tabel te vervoeren en in een groter aan
tal.
Lelijke woorden
Wij kunnen het onze Rode Kruis-men-
sen niet euvel duiden dat zij lelijke
woorden zeggen, wy kunnen het begrij
pen, dat het personeel van de boot on
tevreden de schouders ophaalt. Is dat
een organisatie? Van de ene haven naar
de andere: overal heeft men ons, aldus
de berichten, nodig, maar als wij komen,
ho-maar! In deze vreemde wereld gebeu
ren vreemde dingen.
De baard in de keel!
Iedereen zegt het voor het zeggen te
hebben! In Middelharnis zit een jongen
met de baard in de keel aan de telefoon
en deelt, naar hij zegt in naam van de
burgemeester, de lakens uit. Tot dokto
ren en anderen praat hy op een manier
die hem niet past. Met noodtoestand heeft
dit niets te maken.
Nog een grote boot voor 400 mensen
ligt in Middelharnis. Vanmorgen er al
gekomen, besluit de kapitein nu maar
te vertrekken: hij gaat leeg weg
met óók aan boord dekens, kleren, drin
ken enz. enz. En in een ruim van een
schip worden vermoeide vluchtelingen
gebracht!
Een krankzinnige wereld.
Niemand begrijpt er iets van. Als
U ons vraagt: de mensen die het te
zeggen hebben, begrijpen het ook
niet. Twee grote boten hebben gis
teren aan pleziervaren gedaan, ei
eergisteren ook. Dat mag niet, niet
alleen omdat dit beledigend en de
primerend is voor hen die zich geven
om te helpen, maar ook omdat kost
bare minuten, nee uren, zelfs dagen
verloren gaan die de dood van tal"
van mensen tot gevolg kunnen heb
ben. Uit naam der getroffenen: hoe
lang nog deze waanzin?
Dat
niet meer!
Wie spreekt met autoriteiten in de
geteisterde gebieden hoort de algemene
klacht: de hulp komt te laat. „Eerder
hadden de boten en de vrijwilligers hier
moeten zijn, dan was veel leed voor
komen. Nu zijn er en wie zal hun
aantal bepalen? die tengevolge van
vermoeidheid, van kou en ziekten ge
storven zijn een vroegtydige dood.
Nu zijn doorbraken gekomen die mis
schien voorkomen hadden kunnen wor
den.
Men kan tegenwerpen: wie kan een
dergelijke ramp voorzien. Niemand.
Maar tochtóch moet de Regering,
het Rode Kruis of wie dan ook gereed
zijn om als er iets ernstigs gebeurt direct
volledig in te grijpen.
Er is niet direct doortastend ingegre
pen na de ramp die zich in de nacht van
Zaterdag op Zondag voltrok. De hulp
een kostbare tijd verliezen wy! Een boot kwam op de meeste plaatsen 24 uur of
Een millioen binnen 24 uur
(Van onze correspondent in Zurich)
Het kleine Zwitserland, dat zelf op ge
spannen voet met de elementen leeft,
heeft met ontroerende spontaneïteit
reageerd op de rampen in Nederland. Al
gaat het niet aan de quantiteit van de
buitenlandse hulp aan Holland onderling
te vergelijken, het lijkt toch. dat de
millioen Zwitsers wel bijzonder diep
de zak tasten om de nood in Nederland
te helpen lenigen Want wat te denken
van een bedrag van een millioen Zwitser
se franken omstreeks 900.000 gulden
dat de sympathieke Zwitsers in 24 uur by
elkaar brachten? En dit nog afgezien van
de financiële hulp van de Zwitserse
Bondsregering en het Rode Kruis.
Giften op telefoonrekening
In de kranten staan vlammende oproe
pen om hulp, die in hun betoogkracht
zeker niet voor die in Holland onderdoen.
De meeste Zwitsers storten hun bijdragen
op een centraal gironummer. De plaatse
lijke telefoondiensten hebben een uniek
systeem ontworpen, dat misschien in ons
land navolging verdient: men belt „In
lichtingen" op en deelt daarbij mede
hoeveel men voor Nederland wenst af te
staan. Aan het eind van de maand vindt
men het bedrag automatisch op de tele
foonrekening bijgeschreven! Zo alleen al
zyn duizenden byeengebracht.
Radio-Bazel heeft Dinsdag zijn be
roemde „Glückskette" actie, die destyds
ook by de Zwitserse lawine catastrophes
zoveel geld opbracht, in dienst van
hulpverlening aan Holland gesteld. Hier
bij wordt een ieder opgeroepen en ge
vraagd het voort te zeggen om op de
rekening van het radio-station een
groot mogelijk bedrag te storten. Telkens
maakt Bazel met enthousiasme en met
een voor een Hollander ontroerend mede
leven de eindtotalen bekend. Volgens een
betrouwbare bron heeft men voor Hol
land meer geofferd dan destyds by de
lawine-rampen in Zwitserland zelf.
In de pers, in de café's en in de treinen
is de natuurramp het gesprek van de dag.
Niet uit sensatiezucht, want als de
Zwitsers ergens wars van zijn is het valse
emotionaliteit maar uit diep en warm
medegevoel. Men kent hier de verwoes
tende krachten, die de natuur kan ont
ketenen zij het ook op ander „niveau".
Wanneer men als Nederlander by een
benzinepomp halt houdt en de eigenaar
het NL plaatje bespeurt, begint hij
meteen over „Ubcrschwemmungskata-
strophe" en het „Unwetter" in Holland en
informeert hy naar de laatste wijzigingen
in de noodtoestand.
Zo denkt men ook hier, in Genève,
Bazel, Bern en Zürich, in de bergen en
dalen van dit kleine land, aan wat Ne
derland is overkomen, in een waarachtig
gevoel van lotsverbondenheid tegenover
gevaren van losgebroken natuur-'
krachten,.
met 400 plaatsen mét alles wat vluchte
lingen kunnen wensen, tot zelfs een dok
ter en een pastoor toe. Wij hopen niette
min ons in Middelharnis verdienstelijk te
maken.
Wie weet!
Eindelijk naderen wy Middelharnis.
Ieder optimisme wordt meteen getem
perd er liggen talryke schepen in de ha
ven en er is voor hen niets te doen!
Het is inmiddels drie uur geworden. Wy
denken even aan de dag van gisteren,
toen voeren wij van 's morgens vroeg
kris-kras door de eilanden tot 's middags
tegen vijf uur om voor 't eerstin
Middelharnis aan land te gaan, ongeveer
drie uur van Rotterdam. Nu hebben wij
twee uur gewonnen! Inderdaad. Ga maar
terug, roepen ze ons toe, hier is niets.
Is er niets?
Onbegrypeiyk!
Kan dat mogelijk zyn op Goeree en
Overflakkee? Ky* op de dyk komen
vluchtelingen aanstrompelen, zieken wor
den op brancards gedragen.
Werk aan de winkelTot onze stom
me verbazing worden deze uitgeputte zie
len in het ruim van een vrachtschip ge-
nog meer te laat. En hoe men de zaak
ook keert of wendt, dat had niet mogen
voorkomen. Dagen na de voltrekking
van een vreselijk drama loopt nog lang
niet alles naar wens.
Wy denken aan de ontsnapping van
Breda, die op een feestdag plaats vond
en die ook te laat tot de Regering door
drong, wy denken aan nog andere ge
vallen waarin steeds weer dat onher-
roepelyke te laat vernomen moest wor
den.
Daaraan dient zo spoedig mogelijk
een einde te komen. Niet volgende
week, niet morgen, maar nu. Of zijn
de jongste lessen van onvoldoende
waakzaamheid nog niet duur genoeg
betaald?
Comité opgericht in Nieuw-
Guinea
Te Hollandia is opgericht en centraal
comité voor Nieuw-Guinea voor hulp
verlening bij de Nederlandse ramp. Lre-
voorzitter van het comité is de waarne
mende s-->erneur, de heer N. Makkes.
Faciliteiten voor
emigranten uit nood-
gebieden
De Canadese minister van immigratie,
Walter Harris, heeft verklaard, dat
speciale hulp geboden zal worden aan
de slachtoffers van de overstromings
rampen in Groot-Brittannië en Neder
land, die naar Canada wensen tf
emigreren.
Hij zei, dat de Canadese emigratie-
bureaux in het buitenland te verstaan
gegeven is, dat het Canadese programma
voor gesubsidieerde overtocht tot gehele
gezinnen uitgebreid kan worden. Tol
dusver gold dit programma voor alleen
staanden of gezinshoofden, die geld voor
hun overtocht ontvingen, dat zy uit hun
verdiensten in Canada moesten terug
betalen.
Extra zakgeld voor actief hel
pende militairen
De minister van log 'ïéeft goedge
keurd, .'at militairen, die Ja Hv-r'ceirk
optre-ien in d noo "'deden, tot nader
order per dag een extra zakgeld zullen
ontvangen vai. een gulden, alsmede een
sigaretten, zulks met terugwer
ker kracht van Zondag 1 Februari af.
Droeve beelden
Omstreeks half 3 in de nacht
van Zaterdag op Zondag werden
de bewoners van Stavenisse ge
wekt door de sirene. Als ge
woonlijk ging men naar de kaai
om te zien wat er aan de hand
was. Inderdaad daar sloeg het
water over de zeewering. Tot om
streeks half vijf plotseling de dijk
het begaf. Met geweld drongen de
golven van de Oosterschelde het
dorp binnen.... met zoveel ge
weld, dat degenen die zteft nog op
straat bevonden, werden wegge
spoeld en de huizen aan een zijde
van de Kerkstraat volkomen wer
den weggevaagd.
IN EEN UUR.
Aan de Oosterscheldedijk werd
enorme schade toegebracht. Tal
rijke gaten ontstonden en aan
dichting kan men nog niet toe
komen. Hoe snel het water is op
gekomen, vertelde een inwoner:
Zondagmorgen 4 uur werd hij ge
waarschuwd en namoelijks een
uur later stond het water aan het
plafond.
EEN TENTJE.
Diep tragisch is het verhaal van
de bemanning der Ierseke IV. Dit
scheepje maakte Maandagmorgen
een tocht naar het zwaar getrof
fen Stavenisse op Tholen. Men be
merkte toen. dat op de dijk van
Schotiwen en Duiveland een tentje
stond, waarbij zich vluchtelingen
bevonden, die riepen Des middags
is de Ierseke IV naar de plek ge
gaan om hulp te bieden, maar zo
wel het stuk dijk, als het tentje en
de mensen waren verdwenen. De
schipper is toen het dijkgat bin
nengevaren en bereikte de huizen
van Ouwerkerk. Eerst verloste hij
negen personen, waaronder kleine
kinderen, die op een boerderij za
ten. Daarna haalde hij uit het dorp
nog 64 mensen op. Onder hen be
vond zich een 93-jarige vrouw.
TME NT ALLEN inwoners van onze stad
hebben gisteren enige uren in teleur
stelling geleefd. Zij hadden zich voorge
nomen de van have en goed beroofde
landgenoten die dagen van onbeschrijfe-
lyke ellende hebben ondergaan, op te
nemen in het beste wat zij hadden de
veilige en kalmerende beslotenheid van
de huiselijke haard teneinde hen wat tot
zichzelf te laten komen. Maar de eilan
ders kwamen niet en de weinigen die wel
kwamen, deden het schoorvoetend. Zij
bleven liever zo dicht mogelijk by hun
woonsteden om zo gauw mogelyk weer
aan de slag te gaan.
Teleurstelling zal echter plaats hebben
moeten maken voor begrijpen, voor be
zinning. Het leven kan wel eindigen,
maar nooit stil staan. De eilan-
ders hebben de anderen doen
voelen, dat zy zelf bij de op-
"jrtSp bouw vooraan willen staan hoe
genereus de hulpverlening ook
zal zijn. Het is een gebaar, dat
naar gehoopt mag worden tot het gehele
Nederlands volk zal spreken. Want uit de
ontzettende ramp van de watersnood kun
nen nieuwe gevaren ontstaan. Het gevaar
b.v. dat velen in hun overigens, o zo be
grijpelijk verlangen naar medeleven en
medeweten hun aandacht en krachten
minder concentreren op hun gewone
werk dan noodzakelijk is.
De gevolgen van deze ramp moeten
betaald worden, hoofdzakelijk door het
Nederlandse volk. We moeten meer op
brengen dan anders noodzakelijk zou zijn
geweest, er moet langer en harder wor
den gewerkt. Niet alleen over enige tyd
als de verdiensten in enkele uren over
werk behaald aan het Rampenfonds
worden uitgekeerd, maar zo gauw en zo
lang mogelijk. Denk aan de eilanders die
de ramp aan de lijve ondervinden.
Daarom past een ernstig woord tot hen
die in deze dagen geroepen zijn leiding
en voorlichting te geven. Hun taak is
naast steun en hulp te organiseren het
Nederlandse volk duidelijk te maken, dat
een grimmige vastberadenheid zich van
hem meester moet maken. De voorlich
ting dient daarmee rekening te houden.
De ramp is zo groot en zo tragisch, dat
slechts uiterste soberheid past op straffe
van het gevaar bij de bevolking een ver
lammende dadenloosheid te verwekken.
De berichtgeving zi.i niet vaag en onvol
ledig. We willen enige voorbeelden
geven. Een geestelijke liet via de radio
mededelen, dat in zijn gemeente drie
doden te betreuren waren. Dit bericht is
niet goed. Want iedereen die in deze ge
meente familieleden, vrienden of beken
den heeft, vraagt zich thans af, wie zou
den het zyn en verkeert daardoor in
angstige onzekerheid. Als men weet, dat
er in een gemeente drie doden zyn dan
is het veel beter de namen te vermel
den. omdat er dan ter. minste zekerheid
bestaat.
Alles wat met nodig is moet vermeden
worden. Gisteravond werd door de radio
meegedeeld, dat een auto met pompen
onderweg was voor een in nood ver
kerende gemeente. Tegelijk werd de po
litie in Rotterdam opgeroepen de auto op
te vangen en de reden daarvan werd
omstandig verteld Dat was alles niet
nodig. Rotterdam is heus wel per telefoon
bereikbaar, bovendien weet men dan
zeker dat het bericht aan het juiste adres
komt. Men heeft de indruk, dat de be
richtendienst zich genoodzaakt acht van
de vroege morgen tot de late avond be
richten over de noodgebieden uit te zen
den met zo min mogelyk onderbrekingen
en daarom alles, rijp en groen, maar door
geeft.
Laat men toch vasthouden aan de
regel, dat de voorlichter bij alles wat hy
doet bijzonder critisch moet zijn en dat
de vorm, waarin hy de berichten geeft
zo sober en eenvoudig mogelyk is. Dit
laatste slaat niet alleen op de woorden,
maar ook op de toon. Het publiek tot
wie men zich richt is reeds uiterst ge
spannen en „leeft op zijn zenuwen". Zo
veel mogelyk dient alles zijn normate
loop te volgen, Men houde zich dus
voor de nieuwsdienst aan de vastgestelde
tijden, omdat anders velen in de waan
verkeren, dat iets nog ernstigers bekend
gemaakt moet worden. Daarmee moet
rekening worden gehouden.
We geven een ander voorbeeld. Het
Rode Kruis maakt bekend de eerste iijst
met 100 slachtoffers te publiceren. Maar
er wordt aan toegevoegd: „De gegevens
zyn ongecontroleerd. Zij kunnen voor
familieleden en verwanten van de daar
op vermelde personen dus hoogstens een
aanwijzing zyn, dat rekening moet wor
den gehouden met het feit, dat de ver
want mogelijk iets is overkomen" Met
andere woorden: de lijst geeft geen en
kele zekerheid. Degeen die er de naam
van een verwant op vindt blijft in ang
stige spanning verkeren, wordt geslin
gerd tussen hoop en vrees. Laat r,
lijsten publiceren als men zeker is van
het lot van de met name genoemde
slachtoffers. Anders draagt men bij tot
het wekken van een paniek.
Wat de noodgebieden voor alles nodig
hebben is vastberadenheid. De schippers
van de te hulp varende schepen dienen
het roer met vaste hand te besturen. Zij
moeten hun doel en hun bestemming
weten en hebben geen tijd voor angstige
bespiegelingen. Deze houding is zo van
zelfsprekend dat men er niet over be
hoeft te praten. Maar laten we allen onze
houding toetsen aan die van schippers
en stuurlieden. Zij die direct bij de hulp
verlening zijn ingeschakeld dienen te
weten wat zij doen, zodat voorkomen
wordt, dat b.v. twee schepen met hulp en
vele redders aan boord een hele dag
ergens rondvaren omdat men heeft na
gelaten de opvarenden een duidelijke be
stemming té geven of deze steeds wijzigt.
De geschiedenis leert ons, dat de gevol
gen van rampen vaak zeer vergroot wor
den doordat chaos en paniek de hulp
verlening belemmeren. Laten we dit be-
denken.
De houding van de eilanders zij ons
een leidend en bezwerend voorbeeld.
Haamstede ving
vluchtelingen op
Wij moesten wel lang wachten
Een uitstekende organisatie in Haam
stede (Schouwen) heeft het mogelyk
gemaakt, dat aldaar vele vluchtelingen
uit Serooskerke, Scharrendijke, Noord-
welle, Ellemeet en Eikerzee konden
worden opgevangen. Burgemeester jhr
R. Roëll requireerde onmiddellijk scho
len en gebouwen en'hij schakelde tevens
vele particulieren in om de vluchtelin
gen onderdak te bieden, aldus het A.N.
P. Van Haamstede uit stijgen nog steeds
helicopters op om de in Oosterland in
nood verkerende mensen te redden. Pas
Maandagochtend kon via de zendinstal-
laties van de op de kust gestrande Fin
se boot „Bore (VI)" het eerste contact
met Holland worden gelegd. Een groot
probleem vormt echter de afvoering van
het gedode vee. Bovendien levert de
voeding van de levende have grote moei
lijkheden op, als gevolg van gebrek aan
voeder en het feit, dat de voederputten
onder water staan. Voorts moeten de
boeren, wegens gebrek aan emmers, al
le melk van de koeien weg laten lopen.
„Verwondert heeft het ons wel", al
dus de heer Roëll, „dat pas Maandag
tegen het middaguur voor het eerst een
vliegtuig boven West-Schouwen ver
scheen en dat het daardoor tot Dinsdag
ochtend moest duren, aleer de eerste
steun ons van buiten af bereikte."
De burgemeester van Renesse. mr C.
F Lunzingh Tonckens, deelde deze me
ning. „Men had moeten begrijpen", zo
zeide hij, „dat door het lange uitblijven
van enig bericht dezerzijds alle contact
met de buitenwereld verbroken was en
dat de toestand ernstig moest zyn". Ove
rigens is Renesse zelf behoorlijk ge
spaard gebleven, dank zij het feit dat
dit dorp meter boven de zeespiegel
ligt. Wel heeft de buitenkant van de
gemeente veel waterschade geleden en
is zeer veel vee omgekomen."
In Scharredyke heeft de rijkspolitie
enige plunderaars ingerekend.
Gespannen toestand in
's-Gravendeel
In het zwaar getroffen 's-Gravendeel
bevinden zich 1000 inwoners, die, of niet
geëvacueerd wilden worden of terug
kwamen.
Vyf personen, die zich aan plunderen
schuldig maakten, zyn gearresteerd en
ingesloten in het huis van bewaring te
Dordrecht. Men heeft zich genoodzaakt
gezien in 's-Gravendeel een avondklok
in te stellen. Het is verboden om van
half zeven 's avonds tot zeven uur
's morgens zich op straat te begeven, als
men geen toestemming heeft. De politie
heeft opdracht gekregen om na de eer
ste sommatie te schieten.
Huisvesting daklozen
Het ministerie van Binnenlandse Za
ken vestigt er de aandacht op, dat alia
bereidverklaringen tot het verlenen van
huisvesting in woningen aan daklozen
■uit de noodgebieden gericht moeten wor
den tot het. gemeentebestuur ter plaatse.
Opgaven in de provincies Groningen*
Friesland, Drente, Overijssel, Gelderland
en Limburg zijn vooralsnog niet nodig,
