Ramp BEDREIGDE geheel
Zuid-Holland
Hoe het heeft gespannen in
Rotterdam
Behandelin
van gevangenen
Dr Kortenhorst houdt
thermometerbij
Water zou doordringen tot Leiden toe
Verlieslijsten van liet Rode Kruis
Wat Brecla ons niet moet leren
PONDERDAG 3 FEBRUABJL1953
ND C—S
j'AGINA 9
ringsplannen tot afsluiting van de rivier
monden, wijzigingen in de waterstanden,
vooral meer naar het Noorden van het
land, zullen brengen- Dit is echter een
aangelegenheid van Provinciale Water
staat en Rijkswaterstaat.
..Dit is wol de verschrikkelijkste nacht van mijn leven geweest".
Ir J. D. Quak, hoofdingenieur en hoofd van de afdeling Bestratingen,
wiens afdeling belast is met de zorg voor de waterkerin;
vertelt ons zijn ervaringen in die enkele uren van Zaterdag op Zondag,
toen wind en water beslisten over hel leven van vele honderden en over
bestaan en toekomst van tienduizenden in Nederland.
„Ie weten, dat hel lot van 500.000 Rotterdammers afhangt van enkele
centimeters meer of minder en machteloos te moeien afwachten, is iets,
«lat. een mens nauwelijks kan verdragen. Als zich in de IJsseldijk een
werkelijk ernstige breuk had voorgedaan, was niet alleen de hele rechter
oever van de Maas in Rotterdam blank komen te staan, maar had het water
vrijwel ongehinderd kunnen doordringen tot Leiden toe".
Rotterdam heeft in Capclle a. d. Ijssol dan ook alle mogelijke hulp ver
leend. Zestig auto's van de gemeente hebben de hele Zondag af- en aan
gereden om niet minder dan 2000 kubieke meter zand aan te voeren ter
versterking van de dijk. Bovendien hebben nog tien andere auto's duizen
den zakken, gevuld met. zand, naar de bedreigde plaatsen gereden. Dank
zij deze hulp, die tevens een kwestie was van eigen lijfsbehoud en dank zij
het Korps Mariniers, dat met het dijkleger en vrijwilligers samenwerkte,
is een doorbraak van deze dijk, die onoverzienbare gevolgen zou hebben
gehad, voorkomen.
In Rotterdam was men Zaterdagmid
dag reeds paraat, gewaarschuwd door
de Rijkswaterstaat, dat om zes uur in
de middag een waterstand van drie
meter boven A.P. kon worden ver
wacht. In werkelijkheid steeg het wa
ter tot 2.40 m., zodat er geen enkele
reden was tot ongerustheid. Maar toen
bij laag later de waterstand was opge
lopen tot 2.75 m. in plaats van dat zich
een daling voordeed, werden de posten
gewaarschuwd, die belast zijn met de
controle op de waterkering.
Op de rechter Maasoever bevinden
zich een viertal van deze posten, waar
200 zakken zand, schoppen en verder
materiaal liggen opgeslagen. In Rotter
dam-Zuid bevindt zich op het Emma-
punt bij de St Janshaven een dergelij
ke, centraal gelegen post. Bij alarm
worden deze posten bemand met 20
man elk, die de beschikking hebben
over de nodige vrachtauto's en die de
gehele waterkering, langs Honinger-
dijk, Groenendaal, Blaak, Schiedamse-
dijk, Westzeedijk, Vierhavenstraat, Ma-
thenesserdijk, Marconiplein en Sehie-
damseweg tot de grens van Schiedam
controleren.
Bovendien komen nog speciale ploe
gen in actie, die de verschillende kunst
werken als Parksluizen, Schiemond en
Leuvehavensluis inspecteren.
Ernstig onheil voor het oude Delfs-
haven is voorkomen, doordat deze ploe
gen de sluizen bij de Schiemond, het
laagst gelegen punt in de Rotterdamse
waterkering met zandzakken hebben
opgehoogd, zodat het water geen kans
heeft gekregen dit stadsdeel binnen te
dringen.
Bij het Oostplein is het water in de
meest letterlijke zin tot de lippen ge
komen, terwijl slechts het aanbrengen
van vloedpiankcn op de Westzeedijk
heelt voorkomen, dat het water de Een-
drachtsweg binnenstroomde.
Slechts op één punt aan de Honin-
gerdijk ter hoogte van café-restaurant
„In den Rustwat" heeft men op de
rechteroever moeilijkheden gehad. „Dit
is een laag punt ln onze waterkering,
omdat zich daar de spoorweg bevindt,
maar ook daar komen we van af, als
het Maasstation eenmaal buiten ge
bruik is gesteld", aldus de heer Quak.
De waterkering in Rotterdam garan
deert volledige veiligheid aan de bewo
ners tegen een waterstand van 3,85 me
ter boven A. P. Intussen bestaan er reeds
plannen, (die zo mogelijk bij de aanleg
van nieuw,, wegen en kademuren wor
den uitgevoerd) om deze lioogte in be
schermde gebieden op te voeren tot vijf
meter en in onbeschermde gebieden,
v\nnr du» rekening moet worden gehou
den met de golfslug, zelfs lot 5.50 me
ter.
Dit zal bijvoorbeeld geschieden bij de
aanleg van de boulevard aan de Boomp
jes.
Volgens de officiële metingen is het
water in de nacht van Zaterdag op Zon-
EMIGRATIE GING NIET DOOR
Directeur van Vogelkop"
vrijgesproken
De 67-jarige werktuigkundige F. E. uit
Amsterdam, oprichter en directeur van de
niet meer beslaande handelsvereniging
„Vogelkop", tegeij wie veertien dagen ge
leden wegens verduistering 6 maanden
voorwaardelijk was geëist, is gisteren door
de Amsterdamse rechtbank vrijgesproken.
Deze werktuigkundige had in 1951 met
een ander de genoemde handelsvereniging
opgericht, welke tot doel had een groep
mensen naar Nieuw-Guinea te doen emi
greren om aldaar verschillende onderne
mingen te gaan exploiteren. Ongeveer 15
geïnteresseerden stortten destijds 'n waar
borgsom van 63.
Het hele plan liep spaak en slechts en
kelen ontvingen hun geld terug. De direc
teur vertelde ter zitting te goeder trouw
te zijn geweest. Ruzie met zijn compagnon
was voor een groot deel de oorzaak der
mislukking, De zaak was hem daarna
over het hoofd gelopen, Hij wilde 't geld
alsnog terugbetalen, zodra hij hiertoe in
staat was.
dag door de buitengewone omstandig
heden. die zich toen voordeden, geste
gen tot 3,75 meter, terwijl in 1916 geen
hogere stand dan 3.31 werd gemeten.
Toch zou er niets zijn gebeurd, als de
wind het water hier en daar niet had
opgestuwd tot 'n hoogte van 4,40 m. Dit
is uitsluitend gebeurd op de Zuidelijke
oever. Daarop immers stond .de wind en
dit is dan ook de reden, dat de linker
oever zo veel ernstiger is geteisterd. Uit
Maas- en Rijnhaven is het water in grote
golven over de waterkering heen de
woonwijken binnengedrongen en heeft op
zün weg naar de laagst gelegen punten
overal de bestratingen weggeschuurd,
het zand met zich meevoerend, dat in de
Pulselaan bezonk en daar een meters
hoge dam vormde. Aan deze dam is het
waarschijnlijk voor een deel te danken
geweest, dat. Tuindorp-Vreewyk aanvan
kelijk veel minder last van het water
heeft gehad dan het zwaar geteisterde
Bloemhof. Later is ook in Vreewijk het
water doorgedrongen en Dinsdagavond
stond in de omgeving van de Groene
Zoom bü het Witte Paard nog water. Het
n Rotterdam i Kro,e Zuid-Oostelöke gemaal aan het
n nonenlam. A(r|ksanderpiel„ da, „n even grolc
capaciteit heeft als de drie kleinere ge
malen aan het Amelandsepleln. Gooi
land en het Zuidwestelijke gemaal sa
men en dat geheel buiten bedrijf is ge
weest, is met. behulp van een noodpomp
weer gedeeltelijk aan hel werk. Thans
Is men in slnat ongeveer 165 kubieke
meter water per minuut af te voeren.
Nalatigheid in IJsselmonde
De toestand in IJsselmonde aan de Bo
venstraat js, zoals men weet. eveneens
zeer kritiek geweest. Het gevaar is daar
geruime tijd veel groter geweest dan ln
Capelle. Een nalatigheid was. dat er geen
vloedplanken waren aangebracht tussen
de huizen op de dijk, hoewel dit dwin
gend is voorgeschreven. De vrijwillige
brandweer ter plaatse, geholpen door de
technische diensten van Rotterdam, heeft
er prachtig werk verricht en de situatie
weten te redden.
Schade valt mee
Op de vraag naar de schade, die aan
wegdek en bestrating is aangebracht,
deelde de heer Quak nog mede, dat deze
waarschijnlijk zeer zal meevallen. Binnen
veertien dagen mag worden verwacht,
dat er orde in de chaos zal zijn gescha
pen en dat de voornaamste verwoestin
gen zullen zijn hersteld-
Tenslotte sprak de heet- Quak de ver
wachting uit, dat het hele probleem van
de waterkering, opnieuw zal worden be
zien. Dit zou volgens hem toch nodig zijn
geweest, omdat de verschillende rege-
Crediet voor getroffen
middenstand
Noodregeling in bewerking
Er wordt momenteel in Den Haag bard
gewerkt aan een regeling betreffende een
voorlopige credietverlening aan midden-
standsbedrijven in de getroffen gebieden,
teneinde deze, in anticipatie op de uitein-
NATIONALE HANDELSBANK
De Bankcommissïe van de Canadese
Senaat heeft met 16 tegen 4 stemmen
gunstig beslist op het verzoek van een
dochtermij. van de Nationale Handelsbank
N V. om in Canada haar bedrijf uit te
oefenen.
SCHEEP VAARTB E RICII TEN
ROTTERDAM. Aangekomen 4 Febr.: Faikc.
Hamburg, stg., P. A. van Es, stroom ten an
ker; Geversdorff, Was mor, stg., Wombersle,
Parkkade; Xysater. UddevaUe. stg. Rnys,
Merweh. K.V., Mees Cremer, Huil. Hult, zink.
Schellen. Rijnh. Z.Z.: Dan Y Bryn, Antw
:,lg.. Muller, Merweh.: Senator. Hamburg, olie
Esso Nederland. 2e Petrh.; Britsum, Balti
more, graan, Vinke, Maash. 3. Koningsberg,
Londen. Mauritz, Dordrecht; Glashav*
Landskrona. stg.. v. Uden, Merweh. K V
Rebecca E, Cuxhaven, ledig. S.H.V.. Pakhuis-
meesteren; Roshn Castle. Zanzibar, stg., Kuy-
per, v. Dam Smeer, Lekh.; Jacoba, Rouaan,
Holseher, Maassluis; Tromp, Grangemouth,
kolen. R.K.C., Waaih, T.H B,: Soderhsmn, ln-
gesund. stg, v. Uden, Merweh.-Corn Sw; Wa-
leuburgh. Casablanca, stg, Muller, Parkli.; Fi-
ducla, Boston (L,)> Wagenborg, Maassluis;
Volodda, Huclva, erts, Kersten Hunik, Waalh.
Fr. Sw Hoogkerk, Antw,. stg.. V.N.S., Rijnh.
N.Z Prinses Beatrix, Harwich, pass en stg.
Muller. Jobskade; Berwick, Halden. stg Bur
ger. IJseHi.: Wiema, Skarhamn, steen. Wa
genborg. Parkkade; Tazacorte, Casablanca,
fosfaat. Oudkerk. Lekh. O Z.
5 Febr.: Aptity, HuU, ledig. AJg. Vrachtk.,
delijke schaderekening, in staat tc stellen Maash. T.HP-.: Temeraire. Calcutta,
voorshands hun verloren gegane voorra
den te vervangen.
In deze voorlopige credietverlening zul
len o.a. de filialen van dc Ned. Mldden-
siandsbank worden ingeschakeld.
Comelder. Maash. T.HB.; Vorios Hellas, Iz
mir. stg Vinkc, Merweh. Com Sw.
23,50 Uur Ioodsdienst gestaakt. Gunnel. Lu-
beck, ledig, Hugo Stmnes, Rijnh. 6. Schok
land, Goote, ijzer, Burger, IJselh. O.Z.
Vertrokken 4 Febr.: Annie, Rostock; Poter,
Rostock; Ask, Newcastle: Koningin Emma,
Harwich; Mildred, Marseille.
IJMUIDEX aangekomen 4 Februari: Plato.
Na dere en meer definitieve gegevens kopenhagen, stg K. D. F.-nzen. K.rkennes.
Ocean, Londen, iedtg. voor
Am sir
over deze noodregeling kunnen spoedig
worden tegemoet gezien.
vertrokken 4 Februari: Duiveland. New
castle; Hersilia. Antw;. Ragny, Middlesbro:
Strijpe, Hamburg; Jans. Londen: North
Down. Dublin; IJstroom. Leith: Berke'.stroom
Huil: Novian Coast. Newsillf:
5 Februari: Johnston. Bristol, Thorsoy, Perz
Golf.
DELFZIJL. Aangekomen 3 Febr.: Huiwe 6,
doorvarend n Haanburg.
Vertrokken 3 Febr.: Kitty. Kopenhagen;
Niagara. Sharpness; Phoenix, Nliddleshro;
Franks 2. Duinkerken; Trio, Bremen.
4 Febr.; Tim, Hamburg.
NEDERLANDSE 8CHF.PEN.
Aagtedyk 4. 4S-0 mijl NO. v. Belem; Aalsum
4 v. Monrovta n. Dakar; Aardyk 4 250 mijl
ZZW v Kaap Race; Abbedyk p. 4 Vltssingen
(uitgaand): Admiraal de Ruyter 4, 50 mijl W.
v. L.ndesnaes; Agatha 5 te Pladju verw
Agamemnon 4 v. Port au Prince n- N. York;
A.chiba 6 te Santos verw Alcyone p.
Madras. Aldabi 4 v. Rio Jan. n B A res;
Aldegonda 4 v Bangkok n Pladju: A!et:a
5 te Por: Swettenham; A'.genib 4. 460 mijl Z.
v. St Vincent (C.V.). Alher.a 4 v. Bremen
n. Hamburg: Alle S 4. 30 mijl ZW. v. Texel;
Aiioth p. S Pinisterre: A!ka:d p. 4 Kaap
Blanco: Alnati 4 v. Lheos n. Roitm; Amor
p, 4 Kaap Matapsn; Amsteldiep 4. 600 mijl
ZW. v, Flores, Amsteidyk 4 v. Houston n.
Galveston; Antoma 2 v. Pulu Bukom n.
Pladju; Arenskerk 5 te Hongkong; Afkeldyk
4, 170 mijl WZW v. Bennudn; Arnedyk 4, oio
mijl O. v. Kaap Race; Aimilla p 4 Kaap
Varella; Arnhem p. 4 Sandhammern; Arundo
p. 4 Beachyhead.
Bab T p. 4 Belle 31e; Bacchus te Houston
Bal' 2 v. Djakarta n. Smgapoie- Ban'.am 2 te
Semarar.g; Bennekom 4 v Talcahuano n.
San Ar.toiv.o: Bermsse 4 bij Kristiansand ge
ankerd; B;nnenhaven p. 4 40 mijl N. v. de
Bur'-.ngs; Bintang 6 :c Los Angeles verw.:
Bktar 5 te Antw Blommersdyk p 4 i.cht-
sc'nïp Nantucket; Bljdendyk 5 v. Aniw. n.
Rotlm; Boskoop 4. 1120 mijl ZW K'.ores;
Breda 4, 120 mijl KNO v. Flores, Bree He.le
4 op de Theems: BrlUum 4 te Rottm
Caltex Delft 4. 60 mijl NO v. Kaap Bou-
caroni; Ctltez Nederland p 4 Cyprus, Caltex
Pernis 4 v. Rottm n- Sidon; Caltex Ulrecht
4. 90 mijl NO. V. Algiers; Canada 5. 80 mij!
O. v Algiers; Capella 3 v. Gdynia n. Nykjo-
bmg; Craem 4 te Kuweit: Ceronia 5 v. Syd-
nev n. Bahk Papan; Cistula J v. Port Pir.e
n. Smgapoie; Clave! a 4. 130 mij: WW. v. de
Meubelbeurs gaat door j
De beurs voor Meubelen en Woning-
textiel, welke Maandag te Utrecht aan- i
vangt, gaat in ieder geval door.
5?'
Dc voorzitter van de Tweede Kamer,
dr L. G. Kortenhorst, zal iedere avond
over de beide Hilversumse zenders na de
nieuwsberichten van zes, zeven en acht
uur zulks op verzoek van de gezamen
lijke omroepverenigingen een uiteen
zetting geven van de stand van zakenj
bij het Nationale Rampenfonds. In deze
dagelijkse uitzendingen zal hij tevens het <s/p7.77f ]ipi Npflorhmdw
totale bedrag van de binnengekomen I OII, LI ILL ILCl L V VUtTl HlllllbV
giften op dat moment noemen. Dr Kor- j
tenhorst gaf in zijn eerste uitzending op i OnmrtPllinilrlPpstoim
Woensdagavond een uiteenzetting van I VtUll^f 11 UtLUZ». r Ubhgl l U
het ontstaan van het Nationaal Rampen
fonds in 1935, toen het door talrijke sa
menwerkende verenigingen werd opge
richt.
Hulp van Rode Kruis
Dc directie van het hoofdbestuur van
het- Nederlandse Rode Kruis heeft ter
coördinatie van do werkzaamheden wel- j
ke liggen op het gebied van de waters-
noodramp, te harer assistentie tijdelijk j
een aparte afdeling op het hoofdbestuur
in Den Haag ingericht, tot welke men j
zich in eerste instantie betreffende vra-1
gen om hulpverlening dient te wenden.
Telefoonnummers 184790, 184791 en 184792
95
D
Met man en macht is men bezig de waterdichte zakken met direct consumeerbare levensmiddelen te vullen, die
boven de rampgebieden worden gedropt.
Beperking invoer van
zuivel in Amerika
Regeri'ng staat in contact met
andere landen
Op vragen van het Tweede-Kamerlid
de heer den Hartog over de Amerikaanse
maatregelen lot beperking van de invoer
van zuivelproducten hebben de ministers
Beyen en Luns en de minister van Land
bouw. Visserij en Voedselvoorziening o.a.
het volgende geantwoord
Harer Majesteits ambassadeur te Wash
ington heeft reeds te bevoegder plaatse
van zijn bezorgheid doen blijken met be
trekking tot de op 30 December 1952 inge
voerde invoerbeperkingen, welke een ge
voelige slag toebrengen aan de Nederland
se export naar de V.S. De regering staat
voorts in voortdurend contact met de re
geringen van de landen, die eveneens door
de onderwerpelijke Amerikaanse invoer-
restricties zijn getroffen. Met deze landen
wordt thans mede in afwachting van
meer nauwkeurige gegevens nopens de
draagwijdte van de onderhavige invoer-
restricties overleg gepleegd met betrek
king tot de slappen, welke gedaan zouden
dienen te worden, teneinde zo mogelijk
opheffing of anders verzachting van de
voor onze export van zuivelproducten zo
nadelige bepalingen te bewerkstelligen.
D-trein naar Amsterdam
bij Luik ontspoord
Dp D-trcin van Basel naar Amsterdam
via Luik—Maastricht is 20 km voor Luik
ontspoord. Er zijn geen doden of zwaar
gewonden, wel werden enige reizigers
licht gewond. Of zich hieronder Neder
landers bevinden, is nog niet bekend. De
reizigers van de ontspoorde trein zijn per
extra trein naar Nederland vervoerd.
Vandaag dc eerste niet meer dan 100 namen
Vandaag liccfl het Ned. Rod»? Kruis een eerste verlicslijst uitgegeven,
waarop meer dan honderd namen voorkomen van personen, waarvan ver
luidt, dat zij om liet leven zouden zijn gekomen of vermist worden.
Deze lijsten zullen zo veel mogelijk dagelijks worden uitgegeven. De ge
gevens. die daarop voorkomen, zijn ongecontroleerd. Zij kunnen voor
familieleden en verwanten van daarop vermelde personen dus hoogstens
een aanwijzing zijn, dat rekening nioet worden gehouden met het feit, dat
de verwant mogelijk iets is overkomen.
De lijsten zullen ter inzage liggen op de plaatselijke afdelingen van het
Rode Kruis en op de bureaux van onze. krant. Men gelieve nocli deze afde
lingen noch onze bureaux op te hellen voor informaties.
In Zeeland en de Zuid-Hollandse eilanden zün speciale functionarissen van het
Rode Kruis bozig met. het verzamelen van gegevens. Sommige daarvan zullen
voislrekt zijn door nog lor plaatse aanwezige autoriteiten, andere afkomstig van
ooggetuigen, evacué's, militairen en burgers, die helpen aan de bestrijding van
de ramp en haar gevolgen, enz Daar het onder de huidige omstandigheden on
doenlijk is do vorstrekte gegevens alle op korte termtin te controleren en op
hun hoirouwhaatheid te loosten, kunnen genoemde verlieslysten dus alleen be-i
schouwd worden als een voorlopige informatie, die voor correctie vatbaar is.
i.
In verband met de reacties, die publick cn pers hebben laten horen n.a.v. de
Bredase ontvluchtingen, kan men zich afvragen, of het eigenlijk niet een gelukkige
omstandigheid moet genoemd worden, dat de behandeling van onze gevangenon
en speciaal de nieuwe koers in dit opzicht weer eens in de belangstellingssfeer
van ons volk is getrokken. In het algemeen gesproken kan die belangstelling zoer
nuttig zijn en in zekere zin Itan ze zelfs ^noeilUk gemist worden.
De wyze toch, waarop een land zyn gevangenen behandelt, is niet uitsluitend
ecu aangelegenheid van de overheid cn enkele penitentiaire deskundigen en
criminologen. Zij is een zaak, die het geholo volk aangaat en het zou jammer zjjn,
als dit er onverschillig tegenover kwam te staan.
Want de gehele rechtsgang t.a.v. de delinquenten, waarvan de penitentiaire
behandeling een onderdeel vormt, behoort tc beantwoorden aan en mede gedragen
te «orden door het rechtsgevoel der gemeonsehnp, waaruit die delinquenten
oortkomen. Deze heeft er daarom ook een recht op te weten, wat er in onze
gevangenissen omgaat. Het is ook minder gezond, als hier een te grote divergentie
zou gaan groeien tussen de opvattingen van het publiek en die der overheid.
Bo\endien is het voor de gevangenisautoriteiten en functionarissen even on
prettig te moeten werken in de onzekerheid, of hun optreden wel de instemming
heeft van het volk, als liet voor datzelfde volk weinig bevredigend moet zijn te
leven in de overtuiging, dat de gedetineerden behandeld worden op een wijze, die
zjjn goedkeuring niet kan wegdragen.
Daarmee is niet gezegd, dat de volksreactie altijd in alle opzichten een be
trouwbare gids is, waardoor men zich blindelings kan laten leiden. Zij kan in
bepaalde omstandigheden en bU hevigji emoties ook wel eens verschijnselen van
minder beredeneerde neigingen vertonen en daarmee in het Hclil stellen, dat een
zekere voorlichting zo nu en dan niet overbodig is.
Nu de eerste stormen n.a.v. de Bredase gebeurtenissen een beetje geluwd en de
tijd voor rustige bezinning meer rijp schijnt te worden, is liet daarom misschien
wel goed bepaalde volksreacties eens onder de loupe te nemen en na te gaan, wat
daaruit te leren valt.
Het zal wel aan weinigen ontgaan
zijn, hoe opvallend de eerste grieven
gericht waren tegen de z.g. „verzetjes"
en versnaperingen, die men de gedeti
neerden speciaal met het oog op de
Kerstdagen te Breda bleek bereid te
hebben. Daarom Hepen de uitingen van
verontwaardiging aanvankelijk vooral
uit op scherpe protesten tegen wat men
een „verwennen en vertroetelen" van
de gevangenen noemde.
Men wenste een strengere en straf
fere behandeling, vooral voor deze po
litieke delinquenten; en drong er op
aan, dat het op korte termijn uit moest
zijn met hel. „herenleventje", dat zij in
hun „luilekkerland" genoten. Men
sprak zelfs van een „bijna onbegrensd
aantal ontspanningsgelegenheden", die
in het leven zouden geroepen zijn om
hen „zoet te houden".
Sommigen gingen bij hun roep om
een strengere behandehng zo ver, dat
ze het barbaarse en wrede optreden van
de nazi's en N.S.B.ers in de concentra
tiekampen min of meer als een voor
beeld ter navolging stelden en de in
druk gaven, dut onze overheid het ook
maar in die richting moest zoeken voor
de politieke misdadigers.
Wat het voedsel betreft werd o.a.
herinnerd aan de „rauwe zuurkool en
knolrapen", die men zelf in de kampen
als kerstdiner had voorgezet gekregen.
Iemand, die opmerkte, dat het de
meeste DOlitieke gevangenon in de be
zettingstijd niet eens gelukt was tijdig
een kerstgroet uit de cel de vrije we
reld in te smokkelen, maakte zelfs de
indruk met een zeker heimwee naar
die tijd terug te zien, door er de ver
zuchting aan toe te voegen: ..Er is een
en ander veranderd sindsdien, dunkt
ons".
Ik kan mij moeilijk voorstellen, dat
nog eens overleest, er zelf niet verwon
derd over zal staan, dat hij op die uit
roep het woord „gelukkig" met een
paar uitroeptekens niet heeft laten vol
gen. Maar ook anderen, die zich op het
voorbeeld hunner vijanden beriepen
om onze penitentiaire behandeling te
verzwaren, zullen zich achteraf wel
enigszins de ogen uitwrijven, dat ze
zich in een eerste opwelling zo ver
galoppeerden.
Want zij vergaten, hoeveel onze va
derlandse helden er voor over gehad
hebben om die van boven af georgani
seerde rechtsverkrachting te bestrijden
en onze eigen rechtsopvattingen te
doen triompheren. Wat zou er van het
laatste terecht komen en waarin zou
onze maatschappij van die der nazi's
en N.S.B.ers nog verschillen, als zelfs
onze overheid hun methoden ging na
volgen en de gruwelen onze landgeno
ten destijds aangedaan, volgens het
principe „kwaad met kwaad vergel
den", zou gaan verhalen op de politie
ke en oorlogsmisdadigers onzer ge
stichten?
Het is merkwaardig, hoezeer die ver-
gcldingsdrang bij de eerste reacties op
„Breda", ook bij hen, die zich niet op
het nazi- en N.S.B.-beleid beriepen, op
do voorgrond is getreden. En dan nog
wel als een drang, welke do vergelding
voor de misdaad by gevangenen niet
beperkt ziet tot de vrijheidsbeneming
zelf, maai- welke door het onttrekken
van allerlei ontspanning daaraan nog
ander leed wil toevoegen, dat aan de
vrijheidsberoving zonder meer niet be
hoeft vast te zitten.
Natuurlijk brengt de tenuitvoerleg
ging van de gevangenisstraf ook nog
zekere beperkingen wat betreft de be
wegingsvrijheid in het gesticht met
zich mee, omdat de instandhouding of
de schrijver dezer regels, als hij ze nul veiligstelling der vrijheidsberoving dit
•vraagt. Deze kunnen natuurlijkerwijze
door de betrokkenen reeds als een
kwelling aangevoeld worden, maar zijn
nu eenmaal noodzakelijk en inhaerent
aan de vrijheidsberoving. Men heeft
echter niet het recht om daaraan nog
andere onnodige kwellingen toe te
voegen, ook niet bij wijze van straf,
want dat heeft de rechter niet opge
legd.
Wie derhalve een dergelijke verzwa
ring der vrijheidsstraf wensen, zien
over het hoofd, dat daarin iets onrecht
matigs zit, hetwelk het begrip „vergel
den" gevaarlijk dicht dat van „terrori-
satie" en wraakneming doet naderen.
Bovendien is het i.v.m. boven aan
gehaalde reacties misschien ook wel
goed er op te wijzen, dat de vrijheids
ontneming zelf en de daarvoor nood
zakelijke beperkingen der bewegings
vrijheid in de gevangenis ook afge
zien van de sociale discriminatie, die
aan deze straf vastzit in het alge
meen voor de betrokkenen op zich al
een onaangenaam ingrijpen betekent.
Men behoeft daarom met zó bang te
zijn, dat het verblijf in een gevangenis
zeker niet als het gaat over een
langdurige straf zo gemakkelijk tot
een „pretje" kan gemaakt worden. Dit
laatste bewijst trouwens iedere ont
vluchting opnieuw en de Bredase ont
snappingen moeten dit wel bij uitstek
gedaan hebben, als het aantal ontspan
ningsgelegenheden daar werkelijk vrij
wel onbeperkt was.
Want niettegenstaande volgens zekere
beweringen de „verzetjes" er zelfs zo
talrijk waren, dat „niemand in de vrije
maatschappij er de tijd voor zou hebben
gekozen de gedetineerden toch die vrije
maatschappij en zelf een ietwat onze
kere en minder plezierige vrijheid
boven alle amusement en vermakelijkhe
den in de gevangenis. Zij gaven dan daar
mee wel een sterke waarschuwing, dat
men over de aangename kanten van de
vrijheidsberoving niet te gering moet
denken Men tracht er zich aan te ont
trokken, ook al worden er geen andere
bezwaringen maar zelfs aanlokkelijke
verlichtingen aan toegevoegd.
Overigens blijft natuurlijk de vraag, of
het werkelijk zo'n vaart heeft gelopen
met het verwenningsregiem. Terecht is in
latere, meer bezadigde perscommentaren
er op gewezen, dat men er wel een eigen
aardige denksport op moet nahouden om
verband te zien tussen het ontvluchten en
het verwennen van gevangenen. Tenzij 'l
té veel aan ontspanning op de duur heeft
geleid tot grote verveling moet. voorshands
worden aangenomen, dat in tegenstelling
met kwellerij een zachtzinnige behande
ling er eerder op afgestemd is om dc ge
detineerden in het gesticht le houden dan
om ze daaruit weg te doen lopen.
Ontbreken van schuldbesef
Om de verwenningstheorie m.b.t. de
politieke delinquenten te staven, heeft
men zich er ook op beroepen, dat het bij
brengen van schuldbesef in de meeste ge
vallen bij hen heeft gefaald.
Gesteld dat dit laatste juist is voor
de buitenstaanders nog al moeilijk te be
oordelen dan heeft men niet alleen te
bedenken dat het hier ook over een bij
zondere soort van crimineliteit gaat, maar
ook nog te bewijzen, dat dit ontbreken
van schuldbesef een gevolg moet zijn van
verwenning. Het is immers ook wel moge
lijk dat dit verschijnsel is toe te schrijven
aan de omstandigheid, dat de betrokkenen
te recht of ten onrechte verbitterd
zijn over de wijze waarop zij door de
rechter, enz. behandeld zijn.
Voor de persoonlijke gesteltenis van de
gevangene bewijst een ontvluchting
direct niets meer dan dat in hem zoals
laatst in een Amerikaanse tijdschrift werd
opgemerkt „een gezonde drang naar de
vrijheid is blijven bestaan, die niemand
kan kwalijk nemen". Inderdaad, dit is 'n
normale natuurlijke drang, de mens aan
geboren en doorgaans zó sterk, dat juist
daarom de ontneming der vrijheid op zich
reeds een voldoende afschrikkende en ge
schikte strafmaatregel blijft. Maar daar
om is een ontvluchten als resultaat van
een penitentiaire behandeling gezien op
zich nog een gezonder teken dan een er
blijk van geven, dat men de moed ver
loren heeft om verder ie leven.
Recht op menswaardig
bestaan
Natuurlijk moet die behandeling geen
verwennerij zijn, maar evenmin lol ver
bittering aanleiding geven. Daarom heeft
men te bedenken, dat binnen de perken,
die noodzakelijk zijn voor de veiligstel
ling der vrijheidsstraf, de gedetineerden
het recht behouden op een menswaardig
bestaan. Dit impliceert dat de noodzake
lijke beperkingen dragelijk worden ge
maakt. ook door een redelijke ontspan
ning. Daarom moet er ook het nodige voor
gedaan worden, dat de gevangenen niet
psychisch en geestelijk verkwijnen of tot
wanhoopsdaden worden gebracht, zoals
die bij langgestraften in de vorm van
zelfmoorden kunnen voorkomen.
Wat deze kant der penitentiaire be
handeling betreft mogen we niet vergeten,
dat ook misdadigers onze medemensen
blijven en au fond van ons alleen zijn
onderscheiden, doordat zij als oplossing
voor hun maatschappelijke problemen 'n
weg kozen, waardoor zij tn conflict met
de maatschappij kwamen. Dat verder die
maatschappij ook niet in alle opzichten
volmaakt is en dat er fouten en gebreken
aan kunnen kleven, waarvoor óók wij
verantwoordelijk zijn. Dat deze milieu
factoren voor een niet onbelangrijk deel
een verklaring kunnen bieden cn ook
aansprakelijk zijn voor vele maatschap
pelijke ontsporingen, zodat het inderdaad
wat schijnheilig aandoet de schuld steeds
meer op het individu af te schuiven. Cri
minaliteit is steeds evenals elk onmaat
schappelijk gedrag een bilateraal ver
schijnsel, waarvoor de ooi zaken deels bij
hei individu, deels aan de kant van de
maatschappij kunnen liggen.
Tenslotte moeten we er nog aan denken,
dat een grote meerderheid van gevange
nen na een zekere tijd weer naar de vrije
maatschappij terugkeert en dat we hen
dan weer als medeburgers in onze samen
leving moeten kunnen opnemen. En voor
de levenslang gestraften geldt zelfs, dat
zij behalve mens ook nog lid van onze
volksgemeenschap blijven, of wij hen als
zodanig erkennen of niet.
Er zijn daarom vele redenen van recht,
menselijkheid en sociaal belang om niet
toe te geven aan de aandrang, n.o.v
„Breda" van sommige kanten uitgeoefend,
om voor de politieke delinquenten en oor
logsmisdadigers en evenmin voor an
dere categorieën van gedetineerden de
vrijheidsstraf te gaan verzwaren door hun
ook vormen van ontspanning en materiële
afleidingen te ontzeggen, die de tenuit
voerlegging van die straf niet in gevaar
brengen. Hoe goed bedoeld cn begrijpelijk
die opwellingen misschien in de omstan
digheden mogen geweest zijn,, zij mani
festeerden onjuiste opvattingen over het
wezen der vrijheidsstraf.
dr H. van Rooy O.F.M.
Torresstraat; Cronenburgh 4 v. IJmuiden n.
Bilbao.
Dagny p. 4 Terschelling; Delfland 4 v.
liheas n. Amstm; Delf. 4 v. Bucnavantuia
n. Taiara: Diemerdyk 4. 740 mijt '.VZW v
Land's End; Doüard 5 ;e Randers: Dorr.bi::sr.
sop de Thems: Draco p. 4 Kaap Mondeso.
Drente 4 te Djakarta; Duivendrcch: 4 te X.
York.
Edam 4 v. X'. York n. Rottm; Eemdyk 4 v,
Havana n. Vera Cruz; Ei'.ewoutsdijk 3 v.
Roscoff n- Forïsmout/i: Elsenburgh p 5 oues
sant; Ena p. 4 Aden; Eos 4 te Burriana; Esso
Amsterdam 7 (ca. 19 u.) te Pernis verw.;
Etrema p. 4 Ceyion; Bvei'tsen 4 bij Ltrides-
naes.
Fivel 4 dwars v. Dover; Franka 2 p. 4 Ter-
schetlingertiank; Friesland fSSMj p. 4 Hans:-
holm.
Gaas'.erkerk 4 v. Durbaen n. Eas'. London:
Geziena Hendrka p. 4 VLssingen (mgaand).
Gouwe vertrekt 6 v. Dakar r.. Kaotacfc:
Grooekerk 4 v. Lorenzo Marques n Be., s.
'Haarlem p. 4 de Bahamas: Haitn 4 v. Ham
burg n. Ipswich: Harold p. 4 Kaap Ar cons;
Hector 4 v. Tr;est n Venetië: Hecuba p 4
de Azoren: Hee'.sum 2 te N. Orleans: Heems
kerk 4 v. Zanzibar n. Tanga; Helderr 4. 240
mijl NW. v. Flores: Helicon 5 te Aruba
verw,: Her a 4 v. Guaynquil n. Chicama. Her
cules p, 4 Burlings: Hersilia p, s Vllssfngen
(ingaand); Hestia 4 v. de Weser n. Hamburg
Hondsrug p. 4 Grenaa; Hoogezand p. 4
Beachyhead: Hoogkerk 4 te Rottm; Hoop 3
le Cap ïlaltien.
Ilias p. 4 Gibraltar; Hos 4 nog te Pastelillo
geankred
Jagersfontein 4. 420 mijl O.VO v. St Helena
Johannes p. 4 Hartlar.tf Point; Jooil p 4
Eddystor.e; Julia Mary 5. 39 mijl O. v. Flam-
borohcad
Kedoe 4 v. Djibouti n. Rottm; Keizers
gracht 5. 75 mij! ZD. v. Lizard; Kenitra 4 In5
de Golf v. Biscay e: Kieldrecht p. 4 Anamöa
e.l: Kitty p 4 lichtschip Kiel; Koningshaven
4, 40 mijl Z v. Fin;s:erre.
Laertes 4 v Pladju n Semarang; Laren berg
p 4 Kaap St Vincent; Laurenskerk 5 v Genua
n Bottin; Leemans p 4 FlamboroheadLeen-
dert B p 4 Borkum: Lekkerkerk 5 te Madras
verw Lic-vevrouwekerk r> te Aden; Limburg
5 v Bahrein n Calcutta: Lmge vertrekt 5 v
Las Paknas n Port Gentil. Lissekerk p 4
Kreta; Loenerkerk 5 1e Bombay: Lucas Bols
II 4 «e Calais' Lucita p 4 eit Sombrero; Luns
p 4 Kaap Passero: Lutte rkerk 4 nog te
Bahrein.
Maashaven 4 op 230 mijl NW v Freetown
Maaskeric 4 te Lobito; Moasym X 4 le K:ei;.
Macoma p 4 Beiawan; Macuba 3 nog te Wel
lington; Madoera p 4 PanteHarJa: Manoeran
p 4 de Andamanen: Monto 5 v Palermo n
Gibraltar; Maria Thercsi.a 5 te Antw.: Marie
Chrlsrtine p 4 Beachyhead: Marpcssa 4 v Su-
rabaja n Bahk Papan; Marva 4 v Cardiff n
Swansea: Meliskerk 5 v Aden n Rottm; Men
tor 4 v Lissabon n Tunis: Merwede 5 te
Houston: Midas p 4 Tunis; Missouri 4 bij
Naeh Point (Bristolkanaal;Mitra 4 op 390
mij! NW v Easter-eil Mod joke rio p Pan-
tellanaMolen kerk 4 v Teneriffe n Arnstm-
Monica 4 op de Tyne; Mutderkerk 4 v Marl
seiJJe n Calcutta.
Nero p 4 Kaap Mondego: Xieuw Holland 4
op 90 mijl O v Timor, N';.? erst room 4 te Bor
deaux; Nimrod 6 te Ailtw Xoacn p 4 IC323
Boucarom: Noord 4 op de Humbert Noord-
stad 4 op rede v Randeis.
Oma la 6 le Eas Tanura verw.; Overijssel 4
op 190 mijl NW v Jïïimaterre: Ovula 4 op dede
v Androssan,
Paramount p 4 Start Point- Pieter Hubert
4 v Bordeaux n CasablancaPoclau Lsut 4
op 100 mijl W v Kaap St. Vincent; Pon to r
op 20 mijl NW v Belle 11e; Pqsetdin 4 van
Jaonel n BsharonaPrins Alexander pass. 4
Helgoland; Prins Freder.l: Hondrri: p 4 oe
Burlings. Prins Fredc:.k Willem p 4 Kaao
St. Vincent; Prins Joiian Willem Friso 4 op
750 mij! NO v Kaap Race: Pins Philips Wil
lem 4 op 210 mijl NO v Madeira: Prins Wil
lem II 4 op 730 mijl W v Flores: Prins Wil
lem V 4 v Rottm n N. York; Pr-.or 5 te
Valencia.
Rempang p 4 Fmisterre. Roepat 4 v X
York n Baltimore: Rot-ti 4 v Belav.an n Dja
karta: Rotu.'a 4 te Liverpool.
Salawati 4 op 100 mijl ZZO v Lombok;
Sa 11ared 4 op 510 mijl ZZW v Finisterrc Sa-
mannda 5 te Cristobal: Santa Lucia 4 00 40
mijl NO v Ouessant: Saparoea 5 v TakoVadi
n Amstm; Sarangang 2 tc San Francisco: Sa-
roena p 4 Luzon: Sarpedon 4 v Curacao n
Ciudad Trujtlio; Scherpendrecht 4 00 450 m.jl
NW v Fortaleza; Schie 4 v Herakhort najr
Alexandre; Schledyk p 4 Gibraltar; Smgkcp.
4 v Port Sail n Amstm: Sint Walburg 4 van
Bordeaux n Sayonne: Slamat 4 v Zeebrugge
n Djakarta: Slicdrecht 4 op 270 mijl OXO v
Blem; Soestdyk p 4 Buerta: Sommelsdyk 4
op 540 mij! ZW v Flores: Spolanda 4 op 100
mijl NO v Kaap Vilano; Sporota 4 le Gothen
burg; Stad Alkmaar p 4 Wight: Stad Arnhem,
p 4 Kaap de Gata; Stvi Breda 4 op SO mijl
NW v Bermuda; stad Lelden 4 op 250 mijl
KNO van de Azoren; Stanvac Benakat p 4
Kaap Padaran; Stertor 4 te Antw Siientje
Mensinga 4 te Antw Swallow 4 v Marans
n Bordeaux.
Tabinta 4 cp 240 mij! O v Ceylon; Tara
p 4 Madeira; Tankhaven III 5 le Sunge: Gc-
rong verw.: Tarakan 5 te Genua: Tawa'.i
5 te. Surabaja; Temaic 4 dwars v Cfcftfboug:
Teuna 4 te Caen. Thesnuto 4 op 250 mijl
WNW v Bermuda; Tide p 4 Dungencss; Tillv
4 te Bordeaux: Tjibodas 4 op 160 mijl W v
Luzon; Tjüuwah 4 v Djakarta 11 Muntok;
TjiyondOk 2 te Surab.-j.i: Tjitjalengka 4 op
200 mijl WZW v Straat Soenda; Tomdnl 5 te
Semarang verw.; Tomorl 4 op 200 mijl \V v
Minicoy; Trianca p 4 Trevosehetd- Trompen
berg 4 op 180 miül NO v Flores.'
Unttas 5 te IJmuiden.
Van Hcutsz 4 op 660 mijl Z v Diego Garcia:
Van Outhoorn 4 v Surabaja n Djakarta: Ve»a
4 ap de Kuraber; Vlieland 4 bij West Hinde-:
VJJer p 4 Dungeness: Volharding p 4 Oporto.
Waterland 5 te St Vincent (CV) verw:'
Weltevreden 4 nog op de rede van Scmsra.-.g
Westlaan p 4 Terschei li ngerbank; Wostropa
p 4 Hoek van Holland: Wieldrech; p 4 Aden
Wilpo 4 bij Homber geankerd- Wmsum p 4
Kaap Palm as; Winterswijk 4 o'p 120 mij! XV.'
v Lissabon.
Ussel p 4 Kaap St Vincent.
Zeehond 5 te Gent; Zeeland (SSM) 4 op 60
mijl NO v Flamborohead: Zonncwjjk -I op
1040 mijl W v Freetown; Zijpenberg pass. 4
TE ROTTERDAM VERWACHTE
BUITENLANDSE SCHEPEN'.
AL8I8OLA 30 v. Toulon.
ANGLO MAERSK v. Eao, 2 v. Po:'. Saii:
BOLETTE v Men a a. Ahmad:. 2 v. Por:
Said.
BURMA, v. Japan. 3 te Suez
COLONEL VIHUEUX v. O. Afrika, p 1
Gibraltar-
JAVA v. Takubar. vertrek: 4 v. Aden.
KHYBER v Calcu:ta, 3 :e Suez
KOREA v. Japan. 3 te Hongkong.
LAGOA v. Lissabon. 2 te St. Michaels
MOMBASA v. Calcutla, 2 v. Port Said,
NORiDVEST 2 v. chittagong.
PANAMA 4 v. Hamburg via Antwerpen
ta-I yang v. Calcutta, 3 le Vizagapa-.nzm
TAR'IOA vertrekt 6 v. Takubar. 6 4 vcrw.
troja v. Rangoon. 3 te Alexandria.
TE AMSTERDAM VERWACHTE
BUITENLANDSE HAVENS.
ULYSSES v. Djakarta. 2 te Colombo.
RIVIERTIJDINGEN
I.OBITH. 4 FEBRUARI
Gepasseerd vóór 13 uur en bestemd voor'
ROTTERDAM: Vribo, de Vries; Orient,
Diotennan: Stroomvaart 10. BeenenVita, v.
Strien; Kloekner 8, Hilgert; Jo. Leeuwen;
Karl, Egmer: Elisn, Tempelaars: God met
Ons v. Etten; Hawart. v. d. Graaf; Clara,
v. Lopik; Anja, Huisman; Stroomvaart 5.
Pauhssen; Stroomvaart 6. Bootman: Klockner
26. Hadicke: Klockner 27. Evers; Gamma. v.
Zon: Vertrouwen, Meijer: Dymphmn. Ker
sten; Corneli3. v. Zanten: WT.A.G. 126. Bus-
boom: Eva 8. Freidonk: ENKHUIZEN: Am
bulant, de Jong: OUDE PEKELA Irene. Ho
ving; ARNHEM Leba 3. Kruithof; UTRECHT
Friso. Westerbeek- Verandering, v Mcgen:
UMUIDEN: Wijkdienst 16. Staal DOETIX-
CHEM. Koop op Behoud, de Vries; TIEL:
Cornelia v. Zanten: IJSSELSTEIX- De Be
tuwe. v. Broekhuyzen; DEVENTER, Pfalz.
Koppenaal.
BELG ieRoveredo, Stan'enburg; Monty,
Blom; Rliepus 33, Gartner.
KOPENHAGEN: Heimkchr. Frautmann.
DUITSLAND: Vrijheid. Hartman; De Titel,
de WilRhelnunion (1, Boyerts: Doeswljk.
Nencnhulzen: Cathamta. Wieggers; De Hoop.
v. d Heuvel. Marijke, Gen its: Klazina, van
Asperen: Jakla. Hoving: Hendrma. Jansen.
Damco 89. v. ri Westen: Joseph. Kiens:-.--.
Emil. Meijer; Tasmania. Bosman; Xassovla.
Wegenhauzei'; Maria. K laren beek: Vertrou
wen. v. Asperen: Geanto, Huygcns; V.'iii-.el-
inina, WIHemsen. Solt Deo Gloria. Mlggeln -
brink; Nova Cuia. Breevoord; Keeltje, v. El-
berg; Concurrent, Tichelaar: Wilja, Hoving.
Lis. Breevoord: Kurcho, Isanoski: Damco 130.
Immerzcel; Bouguignon. v. d. Broek, Hs-
pania. Kompeneers: Victoria, Moonen; Fulla,
v. Tilburg; Animo, Stout.
BAZEL: Pemvia, v. Gennep.
HOOG WATER TE ROTTERDAM
6e Febr.le Ui 8.35 uur, 2e tij 21.12 uur.
WATERSTAND TE DORDRECHT
Vrijdag 6 Februari 1953. le hoogwater
9.37 uur, 2c hoogwater 21 58, Ie laagwater
4.40 uur, 2e laagwaier 17.06 uur.
WATERSTANDEN.
VAN 5 FEBRUARI.
Rhelnfelden 1.91 Brelsach 1.30 (-0.W):
Straatsburg 1.93 (—0 02); Maxau 3.J5 (-0.0:1.
Mannheim 2 51 (—0,01), Matnz 2.90 t0 10); -
Bingen 2.0$ (—0.09); Caub 2.24 (—0.12). Trier
2.28 (—0.12): Coblenz 2.63 (-0.13): Keulen 2.72
(-0.12); Ruh vort 5.12(i (-0.10); Lobith 11.47
(—0.05): Nijmegen 9 24 (onv Arnhem 9:2
(-0.0$); Eefde (IJsseljl 4.76 (-0.19): Deventer
4.69 1-0!»:. Monsm SS.SO (0RV.): Vise M.20
(-0.09); Borgharen 4! 7ï (40.14); Belfcld 12-73
r> 50); Grave (beneden de Sluis 5 49 (-0.61):
Namen :.63 (—0.20.)
