AL 7.000.000
ABBENBROEK
IN NOOD
Rotterdams
vol getroffen mensen
IN DE
AHOY-HAL
Mateloze
tragiek
Onmeetbare
NAAMLOOS, tAA K VEILIG j
SNEL RECHT TEGEN
PLUNDERAAR
Hulp onderweg
uit Italië
6
DE COURANT—NIEUWS VAN DE DAG
DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
(Van onze speciale verslaggever)
ROTTERDAM, 3 Febr. Cornelis Braber, polderwerker,
is met zijn oudste zoon op Ooltgensplaat gebleven om te
redden, wat er te redden valt. Moeder Braber is met de
overige 8 spruiten (van 20 jaar tot 9 maanden) in de Akoy
Hal aangekomen. „Het water stond manshoog in ons huis.
Twee dagen en nachten hebben wij met 16 mensen op zol
der gezeten. Buren waren over het dak gekomen. Ten slotte
wij hadden nauwelijks meer iets te drinken of te eten
kwamen er Maandagmiddag 3 roeiboten. Wij moesten ons
door het kleine dakraam wringen. In onze boot zaten 3
vrouwen elk met een baby. Nu zijn we hier en we hebben
al onderdak ook. Straks worden we afgehaald". Moeder
Braber is niet bedrukt. De middenmoot der kinderen ver
orbert dikke boterhammen en sinaasappels. De oudste is in
formaties inwinnen en je kunt hem om een boodschap
sturen! De baby wordt op de baby-afdeling door handige
Rotterdamse meisjes gewassen.
Zieliger is de weduwe M. Knape
er aan toe, hoewel haar geval, ver
geleken met tientallen andere, nog
niet zo heel tragisch is. Met haar
heldere muts („het is mijn goeie
niet, want ik kon niet meer in
huis!") en een geleende mantel
zit zij als een zieke vogel in elkaar
gedoken Zij mompelt iets over 35
kippen, die verdronken zijn en een
schoondochter, met wie zij tegelijk
uit. Middelharnis is vertro.-tken,
maar die zij is kwijtgeraakt. Zij is
in een heel vreemde wereld te
land gekomen, „Ik kan niet lopen",
zegt ze .en ze wijst op haar benen.
„Ik blijf hier de hele nacht zitten".
Maar als ik enkele uren later over
de enorme slaapzaal wandel, waar
honderden brancardbedden staan
opgesteld, zie ik haar midden in
de kussens zitten oreren tegen een
geduldige verpleegster.
Er zijn mensen, die je niet durft
aanspreken. Hun duidelijk zicht
baar verdriet verbiedt elke toena
dering. Zij zijn getekend door een
afschuwelijk lot, dat velen heeft
geslagen maar hén heeft gegeseld:
een jongeman, die rusteloos rond
loopt, wachtend op zijn vader,
moeder, broers en zusters. Zij zijn
allen verdronken, maar niemand
heeft het hem tot dusver durven
zeggen. Een omstreeks 17-jarige
jongeman op de ziekenzaal, waar
vooral de vele oudjes een tragi
sche indruk maken. Ook hij is de
enig overgeblevene van een groot
gezin, hiog zijn zijn voeten ver
stijfd. Ook hij zou verdronken
zijn, als zijn hond hem niet uit het
water had gesleept. Een oud opa-
tje naast het ziekbed van zijn nog
iets oudere broer. Hij heeft een
adres gekregen, maar wil zijn
broer met achterlaten.
Onbezorgd in de wieg
Dan is er nog een babytje van
vier maanden, die er helemaal nog
niets van begrijpt. Het ligt te kir
ren in een wiegje, ergens achter
in-4e grote zaal, waarin nog vlag
gen hangen van een feest, dat hier
eens is gehouden. Het maakt on
bezorgde pretgeluidjes, maar in
tussen weet niemand, hoe het heet
en bij wie het hoort.
„Ik beu oud en een Drecs-man-
netje", zegt G. de Boer uit Mid
delharnis.
Er zijn echter ook mensen, die
graag toegesproken worden. Zij
willen hun hart uitstorten. Het
lucht nen op en sommigen vinden
ook, dat zij er bijzonder goed afge
komen zijn. De oude G. den Boer,
uit Middelharnis, maakt bepaald
een glundere indruk. „In mijn huis
staat 1% meter water zegt hij
met een gezicht, alsof het zilver
geld is. „Maar meneer, ik heb wei
nig te verliezen. Ik ben oud en een
Drees-mannetje." Toch blijkt zijn
opgewektheid ergens anders op te
berusten; Naast hem zitten zijn
twee schoonzoons, elk met een
slapende, pas gewassen baby op
de knie; zijn beide dochters zijn
zich even opknappen. „Straks
komt mijn zoon ons halen", zegt
de oude Den Boer, terwijl zijn ver
eelte hand over een speelgoed
beestje aait. „Hij is politieagent in
Rotterdam".
„Mijn pensioentje en Drees sa
men, dat is ongeveer 20 gulden in
de week. Daar kan ik heel aardig
van komen", zegt de gewezen
koster en doodgraver van Oolt
gensplaat, B. Dorstman, peinzend.
„Er zijn bij ons drie mensen ver
dronken. Er wonen er 3200, met
Achhuizen en Langstraat mee, ze
ker 3600. Tja, ik was al mijn kle
ren kwijt. Maar kijk eens, wat ik
hier teruggekregen heb. Het is ge
weldig. Ik heb twee verschonin
gen".
Snel komen, snel gaan
In de reusachtige hal zijn maar
betrekkelijk weinig brancard-bed
den bezet. Het aantal mensen, dat
uit het gehele land naar de Ahoy-
Hal stroomt om slachtoffers af te
halen en op te nemen, is zó groot,
dat velen hunner in een bliksem-
tempo weer naar elders verdwij
nen. Het gezin Ravia uit Zierik-
zee, bestaande uit ouderpaar en 9
kinderen, wil bij elkaar blijven?
Geen nood. Overschie helpt.hen uit
de brand. Eén familie neemt de
ouders plus drie kinderen op, een
andere vier kinderen en de reste
rende twee komen ook al in de
buurt terecht. Je kunt vaak niet
krijgen, wat je hebben wilt of ber
gen kunt. Een bar-keeper uit Am
sterdam is met zijn broer overge
komen om twee kinderen of een
moeder met een kind te halen.
Maar dat valt nog niet eens mee.
Toch blijven er mensen achter in
de hall en na halftwaalf mogen ze
niet eens meer mee. „Eerst uitrus
ten!"
Oude mensen liggen steunend
op de matras; jonge mensen staren
peinzend naar het hoge plafond;
kinderen spelen tussen de bedden.
Een jongen van een jaar of zeven
schiet met knikkers in een bak,
r
een stel speelt een soort vader en
moedertje, een 5-jarige Elisabeth
uit Stavenisse, die mij trots ver
telt, dat zij een heel klein broertje
heeft, speelt met zand, dat tussen
de stenen vandaan komt. Kinde
ren, die al weer een eigen wereld
bouwen, een wereld, waarin wa
terlanders even erg zijn als over
stromingen, waarin het verlies
van een pop even tragisch is als
het verlies van een veestapel voor
de ouders. Even hevig, even tra
gisch, maar veel kortstondiger.
Adrïanus Sebastianus de Visser
staat er bij te kijken. Hij is van
daag 60 jaar geworden. Gefelici
teerd, Adrianus. Hij is scharen
sliep en woonde in Middelharnis
in een pracht van een woonwagen,
die verloren is gegaan. Hij heeft
hem niet eens kapot zien slaan
door de golven. Zijn buurman wel.
Devies: niet praten, dóen!
Zo zien wij in enkele gevallen
het lot van duizenden slachtoffers,
die via of in de Rotterdamse Ahoy'
Hal, een onderkomen vinden,
weerspiegeld en krijgen we een
idee van het werk, dat daarvoor
verzet moet worden. Een vaag
idee nog maar, want noch de tra
giek, noch de hulp is te meten.
Het is een wonder, dat alles zo
gesmeerd loopt. "Wat vergt niet al
leen het transport aan organisatie
en arbeid. De keuken stort een
overvloed over de slachtoffers uit.
Voortdurend zwermen mannen en
vrouwen de zaal in met bladen vol
eten en drinken. De afdeling tex
tiel is over het algemeen rijkelijk
voorzien. Op lange rijen hangen
keurige mannen- en jongenspak
ken, jassen en jurken. Lakens en
handdoeken mocht men wel wat
meer hebben en aan luiers en cor-
setten heerst gebrek. (Knoop dat
in uw oor!) In sommige costumes
worden briefjes gevonden in de
trant van: „Misschien wilt u uw
adres opgeven, dan kunnen wij
meer voor u doen." Iemand, die
van verrassingen blijkt te houden,
deed snoepjes in een zending kin
dersokken. Er is een uil gebreide
medische afdeling in de hal, twee
ziekenzaaltjes, een kapper, die
heel wat te doen heeft, een lriein
kinderbibliotheekje en een baby
afdeling, waar het bepaald bedrij
vig en lustig toegaat. Rotterdamse
mannen en vrouwen slapen soms
maar 2 3 uur per nacht om hun
Zeeuwse landgenoten aan een on
derkomen te helpen. Praten doen
zij er niet over. Zij hebben aan
doen genoeg en genoeg te doen.
„Ik kan niet lopen. Ik blijf hier
de hele nacht zitten", zegt de
weduwe H. Knape, die haar
schoondochter zoekt en na vele
dagen van spanning eindelijk rust
vindt.
Een oude Zeeuwse boer wacht
geduldig tot hij wordt afgehaald.
RAMPENFONDS (9575)
DEN HAAG, 5 Febr. Bij het
Nationaal Rampenfonds was tot
Woensdagavond 7 uur reeds een
bedrag binnengekomen van
f 7.131.000, gestort via de Ne-
derlandsche Bank, Postcheque-
en girodienst en aan contanten.
In het perceel aan de Statenlaan
81 werken 20 werkers dag en
nacht door om de binnenkomen
de gelden te registreren en ad
ministreren. Ontroerend zijn de
bewijzen van deelneming, die de
doodvermoeide werkers van het
Nationaal Rampenfonds dage
lijks meemaken.
Vrouwen komen binnen en schui
ven haar gouden trouwringen
van de vingers, geven colliers
en kostbare armbanden af. Een
onbekende gever liet een kost
bare postzegeLverzameling, waar
hij jarenlang- zijn zorgen aan
had besteed, bezorgen om te
gelde te laten maken voor het
fonds.
Prinses Wilhelmina schonk
f 25.000 aan het fonds, in Lisse
(10.000 inwoners) werd f 100.000
ingezameld, in Sassenheim
(7.000 inwoners) werd f 70.000
bijeengebracht, Leiden gaf
f 70.000, Alphen a. d. Rijn
f 40.000, Katwijk f 34.000, Bo
degraven (7000 inw.) f 30.000,
Het NVV verhoogde het toegezeg
de bedrag van f 100.000 tot
f 250.000 en stelde tevens het
Troelstra-oord ter beschikking
voor evacué's.
Arbeiders en beambten van
Wilton-Fijenoord te Schiedam,
offerden ruim 100.000, waar
aan de directie nog 150.000
toevoegde. Het personeel van de
B.P.M. op de Ned. Antillen za
melde reeds 250.000 in en deel
de mede, dat er nog meer kwam.
De directie der B.P.M. te Den
Haag stelde mede namens de Ne
derlandse dochterondernemin
gen 500.000 beschikbaar voor
een
rikzee gedreven en voor
lopig bij de Grote Kerk on
dergebracht. Links dé be
kende Grote Toren, vroeger
verbonden met de in 1832
afgebrande St. Lievens- of
Monsterkerk, waarvoor de
Grote Kerk in de plaats is
gekomen.
Luchtlolo K L M.
het Rampenfonds en de Neder
landse Aard-Olie Mij. schonk
f 25.000.
(Van onze speciale verslaggever)
DORDRECHT, 4 Febr. „Toestand te Abbenbroek zeer
kritiek. Alle reddingscolonnes moeten direct beginnen met
de evacuatie van 1000 mensen". Keer op keer wordt deze
nieuwe Jobstijding vanavond door de radio omgeroepen.
Daarmede is plotseling de. aandacht van het Nederlandse
volk weer gevestigd op de Zuidhollandse eilanden Vuorne
en Putten, vanwaar in de laatste 48 uur slechts weinig be
richten waren binnengekomen.
Vrouwen en scholieren
werken aan de dijken
ABBENBROEK, midden in het
overstromingsgebied van Put
ten, een polderdorpje van zeven
honderd zielen, werd gedurende
de eerste nacht van de ramp reeds
geheel door het water ingesloten.
Het dorp zelf stond Zondag ten
dele blank. Tal van woningen
moesten worden ontruimd en het
vee de rijkdom van Putten
moest naar het' droge gedeelte
rond de eeuwenoude kerk worden
overgebracht, 's Maandags, toen
het water steeg,, ontstond er ge
vaar voor de binnendijken, Haag
se scholieren en vrouwen hielpen
de bedreigde punten met honder
den zandzakken te versterken,
maar het woelende water won.de
strijd.
Dinsdag werden er in de Haas-
dijk en de Slaperdijk brede bres
sen geslagen en er ontstónd op
nieuw een hachelijke situatie. Een
legertje vrijwilligers, hoofdzake
lijk uit studenten bestaande,
slaagde er in de gaten te dichten
en het grootste gevaar af te wen
den. Er kon evenwel ieder ogen
blik mee worden gerekend, dat
de dijken nogmaals voor het wa
ter zouden bezwijken en de mees
te bewoners van Abbenbroelc wa
ren dan ook blij, toen Scheve-
ningse vissers met 19 sloepen over
het ondergelopen land kwamen
aanroeien om de bedreigde plaats
te evacueren. Bijna allen maakten
van de gelegenheid gebruik om
zich in veiligheid te laten bren
gen. Ze werden ondergebracht te
Rotterdam.
Vandaag wakkerde de wind'zo
danig aan, dat honderden bewo
ners van gehuchten en verspreid
liggende boerderijen uit de omge
ving naar Abbenbroek zijn geko
men.
In totaal bevinden zich thans
ongeveer duizend mensen in het
droogliggende centrum van het
dorp, maar het drinkwater raakt
op en ieder ogenblik kunnen de
laatste waterweringen het bege
ven en een ramp zou onvermijde
lijk zijn.
Tot overmaat van ramp func-
tionneert de electriciteitsvoorzie-
ning gebrekkig, zodat het red
dingswerk in een zwiepende ijs
koude regen en vaak in het on
rustige schijnsel van lantaarns
moet plaats hebben.
Het alarmerende bericht over de
toestand te Abbenbroek bewijst
dat het gevaar voor nieuwe ram
pen nog lang niet is geweken en
dat het reddingswerk met de
spoed moet worden voort-
op Voorne en Putten
toestand niet wezenlijk
veranderd. Vrijwel geheel
het gebied ten Oosten
Kanaal, staat
van
die van
in to
men sen door de
ngse vissers gered. Het
water is iets gezakt.
Uit verscheidene plaatsen wordt
gemeld, dat er voor nieuwe dijk
doorbraken wordt gevreesd. Zo
deelt bijvoorbeeld de burgemees
ter van Oude Tonge (Overflakkee)
mede, dat de nog intact zijnde dij
ken rondom het dorp dusdanig
zijn verzwakt, dat zij zeer waar
schijnlijk voor een tweede storm
tij zouden bezwijken. In dat ge
val zou een algehele evacuatie
nodig zijn. Er zijn evenwei vol
doende schepen ter plaatse, om
deze actie te kunnen uitvoeren.
Ook is er genoeg voedsel, zodat
droppings voorlopig kunnen wor
den gestaakt. Er worden ongeveer
260 personen vermist, van wie
Imoet worden aangenomen, dat zij
'allen zijn verdronken. Tot nu toe
heeft men slechts 12 doden kun
nen bergen, maar er drijven tal
rijke lijken langs de dijken, die
niet geborgen kunnen worden om
dat de dorpsbewoners na al de
doorgestane ellende moreel niet
in staat zijn, dit werk te verrich
ten. Daarom wordt verzocht per
soneel te zenden, om deze taak
op zich te nemen. Ook zijn er
dringend mensen nodig om de 500
Lot 600 ronddrijvende kadavers
van vee te bergen en onschadelijk
te maken.
Mensen uit de bomen
Uit Woensdrecht wordt bericht,
dat op Schouwen-Duiveland en óp
Goeree-Overflakkee eindelijk de
meeste mensen van de daken en
uit de bomen zijn gehaald. Binnen
enkele uren hebben Amerikanen
en Engelsen gisteren met behulp
van hun helicopters honderden
van deze stakkerds kunnen red
den. Er bevinden zich evenwel
nog vele slachtoffers op de zol
ders.
Gevaar voor de dijken wordt
gemeld uit Burgh en ^Haamstede,
de beide plaatsen aan de voet
der deels weggeslagen duinen op
Schouwen. Het zal noodzakelijk
zijn er zandzakken te,, droppen.
Ook in het gebied tussen de wa
terschappen Noord-Schoüwen en
Schouwen wordt voor het behoud
van de dijken gevreesd. Op laatst
genoemde plaats zijn honderd sol
daten en ingenieurs bezig met het
verdedigingswerk, hetwelk zeer
wordt bemoeilijkt door de zware
wind. Zandzakken worden even
eens aangevraagd door Brouwers
haven. De dijk. die hier op bre
ken staat, beschermt een gebied,
waar zich nog vele mensen be
vinden.
Evacuatie van Zierikzee
Te Zierikzee heeft vandaag de
burgemeester jhr. mr. J. Schuur-
beque Boeije in een gemeente
raadsvergadering medegedeeld,
dat het grootste deel van de be
volking het stadje zou moeten
verlaten. Bij de bevolking bestaat
er evenwel weinig animo voor dit
evacuatieplan. Volgens de ge
meentesecretaris, de heer Mulder,
bedraagt het aantal slachtoffers te
Zierikzee 15. Het eiland staat voor
viervijfde onder water. Het aantal
slachtoffers van geheel Schouwen-
Duiveland is nog niet bekend,
maar de vrees bestaat, dat het do
dencijfer zeer hoog zal zijn.
Dramatische ogenblikken wa
ren het, toen vanavond de burger
vader van Zierikzee een radiover
slaggever te woord stond en met
bewogen stem vertelde van de
bange uren, die de stad en haat-
bevolking in de rampzalige nacht
van Zaterdag op Zondag te bele
ven kregen. Het is een Zondag dei-
vertwijfeling geweest, gevolgd
door een Maandag, der dankbaar
heid. Dankbaarheid voor de
krachtdadige hulo, die Zierikzee
mocht ondervinden. De burge
meester waarschuwde voor de ge
varen, die nog altijd dreigen. En
die waarschuwing geldt niet uit
sluitend voor zijn eigen stad, maar
voor heel Nederland, dat water
land bij uitnemendheid, dat lage
land aan, neen onder de
zee
MAXIMVM-STRAF
ROTTERDAM, 5 Febr.
„Het spijt mij werkelijk niet
verder te kunnen gaan dan het
opleggen van zes maanden ge
vangenisstraf", aldus Woens
dagmiddag de politierechter mr.
Enschede, tegen de 26-jarige
koopman v. d. Staal, „en ik
gelast uw directe gevangenne
ming". Diepe minachting en
verontwaardiging spraken er uit
die woorden, evenals tevoren
reeds de off Lier, mr. C. W- ba
ron van Dedem, deze tot uiting
had gebracht door de verdachte
een hyena te noemen.
De man. die reeds een flinke
straflijst had, was op heterdaad
betrapt, toen hij van ingezamel
de kledingstukken voor de
slachtoffers van de watersnood,
bij de Rividrahal een jas weg
nam. Bij huiszoeking werden een
winterjas en een regenjas aan
getroffen, oie hij zich Zondag
reeds had toegeëigend.
Zijn verweer was, dat hij de
ja.sen gekregen had, omdat hij
bij de hulp die hij verleend had,
zelf zijn jas en een colbert zou
zijn kwijtgeraakt. Maandag was
hij terug ie/taan om weer naar
zijn eigendommen te zoeken,
omdat er in zijn colbert nog
f 13 50 gezeten had. Hij zou toen
maar weer om een jas ge
vraagd h°bben en prompt ge
kregen. Maar tegen de politie
had hij gezegd, dat hij de jas
weggenomen had en zijn ver-
w-er werd dus niet aanvaard.
..Ik heb dit snel recht ge
wild", aidus de officier, „om
onmiddellijk een voorbeeld te
stellen, zodat voor dit feit.
waarop zes jaar staat, thans
slechts zes maanden kan wor
de.. opgelegd. De politie zal
niet aarzelen om in nogmaals
voorkomende gevallen zeer
streng op te treden".
Een foto. zoals men er dui
zenden. tienduizenden zou
kunnen nemen. Een foto.
waarbij woorden slechts te
kort schieten om het grote
drama weer te geven dat
zich hier aftekent.
Dit meisjehoe heet het
Niemand weet het. Waar
komt het vandaan? Niemand
weet het. Hoe oud is het?
Vijf jaar? Of vier sonis?
Niemand weet het.
Opeens was het in de
Ahoy-halmeegezogen in
de stroom van vluchtelin
gen. Leven haar ouders nog?
Zijn zij omgekomen? Heeft
zij nog familieleden? Nie
mand. die het kan zeggen.
Maar hier, in deze grote
ruimte, voelt het zich veilig.
En een kind blijft onder alle
omstandigheden een kind:
de chocola is lekker, liet
drinkt met volle teugen. De
bruine drank druipt op de
broek van soldaat Franqois
van der Velden uit Den
Haag. Het kind merkt het
niet. De soldaat merkt hei
niet. En wat doet in deze
dagen een besmeurde uni
form er ook toe? Barmhar
tigheid, naastenliefde, hulp
gaan vóór alles.
DEN HAAG, 5 Febr. Naar
wij hedenavond van het Italiaanse
gezantschap, vernamen, zal de
Italiaanse regering drie militaire
vliegtuigen naar Nederland stu
ren benevens 'n aantal genietroe
pen en een speciaal korps brand
weerlieden ter sterkte van 150
man, die morgen naar Nederland
zullen vertrekken en uitgerust
zijn met amphibievervoermidde-
len voor de hulpverlening in de
overstroomde gebieden.
Tussen de Nederlandse en de
Italiaanse regering wordt nog
overleg gepleegd waarheen deze
troepen gedirigeerd zullen wor
den. Bovendien heeft de Italiaanse
regering 200 millioen lire ter be
schikking gesteld
