1
2
SNEL TEMPO BIJ HULP
EN EVACUATIE
KLEDING en
DEKKING
Honderd dertig mensen veilig
Zeeuwse dijhen vragen versterking....
BEECHCRAFTS vormen luchtbrug
voor de actie „Zandzak"
Op klein eiland wordt de lading gedropt
„BABEL"
op ons bureau
Bij Hoofdplaat: hier lag een dijk
Friesland zond
28 trailers
De Kon. Landmacht doet
prachtig werk
Dodelijk ongeluk
Vliegtocht boven
rampgebied
Baardige Zeeuw in goede handen
Ook Engeland kent evacué's
Post
voor
geëvacueerden
éi i f
FRANSE MILITAIREN opereren
rond DINTELOORD
VERBROKEN
telefoonverbin
dingen
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
(Van onze redacteur)
TtOOR de zoveelste keer raast de Deecheraft van kapitein van
Peer naar het Westen. Zij levert haar aandeel in wat men
de actie „Zandzak" zou mogen noemen. Die actie is belangrijk,
want de wind gaat weer in het gat draaien en de binnendijken
die het totnutoe gehouden hebben, vragen dringend verster
king. Elders moeten de gaten worden gedicht.
Be Beechcraft, een stevig gedrongen toestel met twee krach
tige motoren, is tot vrachtkist gepromoveerd. De cabine puilt
uit van de zakken en boven op die lading hebben we ons een
plaatsje gezocht. Voor de opening in de cabinewand, die in nor
male omstandigheden „deur" wordt genoemd, zit tandarts Ge
rard Molendijk. Hij heeft de legerkiezen aan hun lot overgelaten,
omdat er belangrijker werk aan de winkel was. Hij wacht op
een seintje om de eerste zakken omlaag te storten....
Verdronken Rilland....
|T")e meeste Beeohcrafts op Woens-
drecht nemen aan de actie ..Zand
zak" deel. Men weet heb belangrijke
reddingswerk veilig bij de Engelsen
en Amerikanen, die hun helicoptères
hanteren met een voor dit moment
lofwaardige nonchalance. Zij wieken
naar het Noord-Westen. De „Beech"
van kapitein van Peer echter draait
haar stompe neus naar Zuid-Beve
land. naar het droog gebleven Krab-
bendijke. Zodra de zakken zijn uitge
worpen worden ze daar gevuld en
even later al liggen ze op de auto's
gereed voor heb vervoer naar de be
dreigde plaatsen.
Onder ons schuift Hoogerheide weg.
Daarginds ligt Ossendrecht. Dorpen,
aan de rand van het water nu. Ge
lukkige dorpen nog, in vergelijking
met veel plaatsen daarginds. Als we
de laatste huizen onder de vleugeltip
zien verdwijnen, begint de vloed.
De dam die Zeeland en Brabant
verbindt, is een nietige landstreep,
murw gedrongen tussen twee water
massa's. Tlit de lucht lijkt het, alsof
de chauffeurs, die hun wagens over
deze dam naar het Westen sturen,
met doodsverachting bezield moeten
zijn. Water links en water rechts en
ook water recht vooruit. Een onaf
zienbare vlakte met hier en daar een
huisje als stille, bescheiden getuige
van de ramp, die over het land is
gekomen,
NIETIG
FAdjudant vlieger-instructeur DejaUe
van Gilze-Rijen neemt geen om
weg. Naast kapitein van Peer zit hij
in de cockpit en omdat ook stijgen
tijd kost, brengt hij het hoogteroer al
gauw in een horizontale stand. De
spoorlijn en de hoofdweg, die over het
eiland lopen wijzen hem zonder man
keren de weg. Hoger dan 100 meter
vliegt hij niet. Telefoonpalen zien we
bijna op natuurlijke grootte en als de
snelheid geen 350 was, zouden we oen
automobilist, die even verschrikt opzij
kijkt, beleefd kunnen groeten.
Daarlinks ligt Rilland, verloren en
verdronken in de vloed. Geen sterve
ling is hier achter gebleven. Wat hier
gedaan moest worden, is al gedaan en
de Beech raast het plaatsje voorbij,
verder, naar Krabbendijke.
Een vliegtuig rekent niet met zulke
afstanden. Het toestel zwenkt al voor
de eerste bocht rond het dorp. Daar
ligt het vriendelijke stationnetje langs
de spoorlijn naar Goes en daar: de
huizen, onbeschadigde huizen!
Het molentje steekt nog fier zijn
wieken in de wind en achter de huis
jes hangt wasgoed.
Iïet dorp ligt daar zo vriendelijk,
alsof het zich van geen dreiging be
wust is. Want aan alle kanten loert
het water. Het mag geen kans krijgen
voor een nieuwe sprong,... Ineens be
grijpen we, waarom deze actie zo be
langrijk is. Om dat te beseffen moet
je het land uit de lucht zien. Dc nie
tigheid van een droog gebleven doroje
tegenover het water, dat groter dan
ooit is. Een stukje verlorenheid, meer
niet.
STUKJE WEILAND
A djudant Dejallc duwt de neus van
- de Beech omlaag. En .,dok" Mo
lendijk wijst naar beneden. „Kijk",
schreeuwt hij. En dan zien we het. Een
klein weiland tussen een boomgaard
en de eerste huizen van het dorp.
Midden op die wei een witte vlek,
aanduiding voor de vliegtuigen, waar
Advertentie)
zij hun last moeten afwerpen. Kapi
tein van Peer geeft het sein. En dan
gaan de eerste zakken omlaag. We
zien ze niet neerkomen, want de
Beech draait al weg voor een tweede
bocht. Noz vier andere toestellen ko
men er achteraan. Optrekken, draaien
een duik... En bij iedere duik is de
kans om een dijk te behouden weer
wat groter geworden.
Langs het veld daar beneden staan
enkele militairen, die hun instructies
hebben, samen met de bewoners van
Krabbendijke slepen zij de zakken
naar de kant, Vullen, op vrachtauto's
en weg ermee.
Zo gaat het heel de middag door.
De ene Beech is nog niet leeg, of de
andere arriveert alweer. Horen en
zien moet de mensen vergaan van het
motor-geweld.
TERUG
In de verte zien we een werkploeg
juist aan de rand van het water.
Zij sleept de zakken van de wagens
af. Vanuit onze Beech kunnen we het
onmiddellijk resultaat van de lucht-
brug al gade slaan. De mannen, daar
beneden begrijpen ér ook alles van.
Als het toestel extra laag over vliegt,
ten teken, dat de laatste zak gedropt
is. groeten zij met een joviaal gebaar.
En adjudant Dejalle stuurt naar de
spoorlijn. Tandarts Molendijk strekt
even de benen als de Beech naar het
Oosten vliegt. En kapitein Jan van
Peer, die stoere Pj-incenhagenaar,
trekt zijn koptelefoon wat vaster. „Er
zijn hier toch geen obstakels", zegt
hij. „daarom vliegen we maar langs
de weg, inplaats van erboven. De
hoogtemeter wijst het cijfer 30 aan.
Bij het vliegveld gaat de wijzer om
hoog. Want het is te druk dan dat
men dt kist plompverloren aan de
grond zou kunnen zetten.
Even latei- bonken de wielen over
het veld. We zijn aan de grond. Nieu
we zakken kunnen worden ingeladen.
Daarginds gaat weer een Beech en
aan de andere kant van het veld zet
een toestel de landing in. Een Ame
rikaan wiekt naar Schouwen-Duive-
land....
MADAT reeds gedurende de eerste
dag van de ramp en in de nacht
van 1 op 2 Februari in vele bedreigde
plaatsen duizenden militairen hulp
hadden geboden, is men in de loop
van Maandag tot een meer georgani
seerde hulpverlennig overgegaan door
de volledige inschakeling van land-,
zee- en luchtmacht onder de staf Ne
derlandse Territoriale Bevelhebber.
Op 3 Februari waren van dc le mi
litaire afdeling- bijna 5000 militairen
rechtstreeks bü de hulpverlening be
trokken. Op het ogenblik wisselt het
totale aantal ingezette militairen van
de K.L. natuurlijk voortdurend, maar
het schommelt steeds tussen de 10 en
'20.000.
Het ligt voor de hand, dat het ci
viele gezag graag gebruik maakt van
het bij de Genie, de technische dienst
en de artillerie aanwezige zware ma
teriaal. Met behulp van high speed
tractors (rupsvoertuigen, waar de mo
tor hoog is ingebouwd) heeft men bij
voorbeeld talrijke mensen in Brabants
Noordwesthoek uit hun benarde po
sitie kunnen bevrijden.
Het rcg'. Lua Waalhaven uit Breda
werkt bij Fijnaart en Klundert. De
Artillerie-school uit Breda helpt bij
Lage Zwaluwe, Zevenbergen, Sprang-
Kapelle, Hank en Standdaarbuiten.
Een belangrijk aandeel in dit ge
bied hadden van het begin af aan
reeds onderdelen behorende tot de
33ste regt. gevechtsgroep, gelegerd te
Oirschot. Grote detachementen zijn in
gezet bij Steenbergen, Hoofdplaat,
Waalwijk en omgeving en Fijnaart.
Anderen werken bij Halsteren, Ber
gen op Zoom, Rilland Bath en Krab
bendijke. Troepen uit 's-Gravenhage
hielpen bij Den Helder, Rozenburg,
Heenvliet en Abbenbroek. uit Soes-
terberg bij 's-Gravendeel, Spijkenisse,
Heenvliet en Oud-Beierland, uit Go-
rinchem bij Hai'dinxveld, uit Utrecht
ROUenGRiEPk
kunt U bestrijden met de ffl
zo krachtig werkende
IjïMk HET ouwel-cachet
JïTfli WAARBORGT
W SMAAKLOOS EH
^^GEMAKKELIJK IHHEMEM
rzelte bergen werk
Onze Marine ven
De pers uit vele landen
en een journalist van het Deense
dagblad Politiken spoedt zich naar de
telefooncel op ons bureau. Met de
Stern-redacteuren spreekt hij Engels,
uit de cel klinken Deense klanken...
In de spreekkamer hebben twee
Fransen van Radar hun -kwartier op
geslagen. Ze werken voor een Frans
weekblad, maar komen een dag na
hun concurrenten van Paris Match,
die een dag tevoren met foto's en re
portages naar Parijs vertrokken.
„Londen voor de heer Kennedy"...
maar de heer Kennedy is momenteel
in velden noch wegen te vinden en
dus wordt zijn gesprek met de Daily
Mirror uitgesteld tot hij weer ver
schijnt.
Twee Belgen van De Post komen
geraadslagen, hoe ze nog een paar
goede foto's kunnen bemachtigen. Zo
gaat het door, 's morgen, 's middags,
's avonds, 's nachts,.. Het lijkt een
modern Ba bel op ons hoofdbureau.
Volgens een zeer voorzichtige schat
ting vertoeven er momenteel 390 bui
tenlandse journalisten in het noodge-
bied waaronder Belgen, Italianen,
Fransen, Zwitsers. Spanjaarden, Duit
sers, Noren. Denen, Zweden, Britten,
Amerikanen. Woensdagavond arriveer
den er nog twee Turken en twee Grie
ken. Zelfs de grote bladen uit Zuid-
Amerika hebben hun verslaggevers
naar Nederland gezonden ox him Pa-
rijse correspondenten verzocht het
drama te verslaan. Hun lange artike
len en reportages verschijnen in de
hele wereldpers en kweken enorme
goodwill voor ons geteisterde vader
land.
*pot nu toe werden van de Waal
haven in Rotterdam (de On
derzeedienst) af naar de getroffen
gebieden gedirigeerd 42 oorlogs
schepen waaronder mijnenvegers,
motortorpedoboten, landingsvaar
tuigen, verder alle beschikbare
mariniesleepboten, enkele marine
water- en olie-tankrs en tenslotte
(voor werk op ondiep water) rond
1100 marinemotorsloepen en mo-
torvletten.
Ook werden 180 particuliere vaar
tuigen en vissersschepen in de Waal
haven van uitrusting en eventueel van
aanvullende marinebemanning voor
zien. Veertien Engelse en 7 Belgische
vaartuigen werden van verbindings
officieren voorzien en gedirigeerd
naar Bruinisse en Zierikzee.
Meegegeven werden 12.000 noodrant
soenen, 3.000 warme maaltijden, 30
doktersuitrustingen en grote hoeveel
heden penicilline en andere genees-
en ontsmettingsmiddelen. Honderden
tonnen brandstofolie en benzine wer
den verstrekt. Op de belangrijkste
punten werden 6 mobiele radio zend
en ontvanginstallaties opgesteld. Par
ticuliere vaartuigen die volledig uit
gerust waren, dat waren er maar liefst
500 per dag, werden uitsluitend ge-
dirigeerd naar de plaatsen die het
meest werden bedreigd, op het tijd
stip dat de schepen en scheepjes be
schikbaar kwamen.
EVACÜé'S.
Als gevolg van deze hulpverlening
stromen thans de evacué's bij duizen
den en de van eerste hulp voorziene
gewonden en zieken bij honderden op
veilige plaatsen binnen. Ook is op ve
le plaatsen de allerergste nood, wat
betreft honger en dorst, althans enigs
zins verminderd.
De Kon. Marine acht het plicht er
de aandacht op te vestigen, dat een
groot deel van deze resultaten onmo
gelijk zou zijn geweest zonder d«
overstelpende medewerking van parti
culiere vaartuigen met hun opvaren
den, en de beschikbaar gestelde la
dingen.
Tekort
TJET provinciaal opbouw orgaan te
Tilburg, het centrum voor de aan
voer en afvoer van goederen, bestemd
voor de noodgebieden, heeft een te
kort aan dekens, kinderkleding, man
nenkleding, rubberlaarzen, matrassen,
lakens en slopen.
Aanbiedingen Tilburg telefoonnum
mer K 4150 - 2654.
Bij Hoofdplaat bood de dijk een droevig' beeld. Op de plaats waar
nog juist een stukje grond boven het water uitsteekt, stonden eens
enkele huizen. De bewoners waren nog maar net gevlucht, of het bin-
nendonderende water spoelde hun woningen in enkele seconden weg.
De actie wordt met kracht
voortgezet en aangezien de ver
bindingen vee), beter zijn ge
worden, door een groter aantal
oorlogsschepen met radiozen
ders in de getroffen gebieden
en door de mobiele zenders,
wordt ook de coördinatie-moge
lijkheid beter, zodat verwacht
kan worden dat hulpverlening
en evacuatie de eerstvolgende
tijd in snel tempo zullen wor
den uitgevoerd.
Via België naar Zeeland
"7 ODRA Friesland van de ramp hoor-
de, die Zeeland had getroffen,
hebben enkele steden een inzameling
gehouden, welke een ongekend sm-res
had. Maandag had men al enorme
voorraden kleding, dekking en vc
sel bijeen. Het. werd degelijk verpakt
en 's avonds geladen op 28 trailers,
die 's nachts uit Heerenveen vertrok
ken en via België Dinsdagavond te
Middelburg arriveerden.
Mevrouw de Casembroot ontving de
stoere kerels en dankte hen met enige
bewogen woorden. De inhoud van 15
trailers werd opgeslagen in het ge
bouw van de C.O.A.K. en de andere
13 wagens reden door naar Goes,
waar ze tegen middernacht arriveer
den. De goederen werden hier gelost
en opgeborgen in de Graanbeurs, die
er bijna geheel mee gevuld was. Gis
termorgen hebben we een rondgang
gemaakt langs de opgestapelde voor
raden. De indruk was overweldigend.
Behalve kleding, dekking en levens
middelen zagen we bedden, ledikan
ten, wiegen, huisraad en schoeisel; het
zal enige dagen duren eer deze mas
sa is gesorteerd. Honderden mensen
kunnen er mee geholpen worden, Van
Middelburg uit worden de andere
goederen verdeeld over de overige ge
troffen Zeeuwse gebieden.
Tussen 10 en 20.000 militairen
helpen
Met helicopter
""Tijdens de door Engelse helicoptères
uitgevoerde werkzaamheden tot
steun en redding van de drenkelin
gen op Schouwen en Duiveland is.
kort nadat op Oude Tonge een met
medicamenten en warme kleding ge
laden hefschroefvliegtuig aan dc
-grond was gezet, is een van de bewo
ners van dit plaatsje, die de lading
had gadegeslagen, door onoplettend
heid achteruit, op die staartsclu'oef in
gelopen.
De man werd door de met razende
snelheid ronddraaiende propellerbla-
den gegrepen en op slag gedood.
bij Stolwijk en Middelharnis, uit Am
sterdam bij Dirksland, uit Bussum bij
Roekan je. De Koninklijke Mare
chaussee had een aandeel bij Rotter
dam en Abbenbroek, terwijl de A.A.T.
en de vaartuigendienst van de K.L.
overal rond en op het water op volle
toeren werkten. Direct zijn in het
noodgebied detachementen geplaatst,
die in ploegen elkaar steeds afwisse
lend. overal behulpzaam zijn waas
hun dit wordt opgedragen. Zo helpen
troepen uit Roosendaal bij Kruinin-
gen. Fijnaart, Lage Zwaluwe en Was
pik. Genie-troepen bij Steenbergen,
Rilland-Bath, Heiningen, Zevenber
gen. Wagenberg, Almkerk, Dussen,
Terheijden en Zevenbergschenhoek.
Bijzonder flink hebben zich ook ge
weerd de jonge militairen van de on-
derofficiersschool uit Weert die na
een tienurigc tocht uit België met 300
man in de omgeving van Terneuzen
hun steentje bijdroegen.
Veertig diplomaten
V/Tet ontsteltenis hebben de diplo-
iVi matieke vertegenwoordigers van
een veertigtal landen, uit alle delen
van de wereld, gisteren uit de lucht
waargenomen van welke enorme af
meting de ramp is, die de verraderlij
ke watervijand ons land heeft toege
bracht.
Door hen heeft de hele wereld ge
zien. hoe zwaar Nederland werd ge
slagen.
Tn het K.L.M.-toestel Abel Tasman,
waarin de tocht werd. gemaakt, werd
een verschrikkelijk beeld waargeno
men. De diplom-aten kwamen diep
onder de indruk van de verwoestin
gen. die zij bovcr. de zwaarstgetrof-
fen genieden van' Brabant en Zeeland
aanschouwden.
Overal heerste het beklemmende
beeld van kolkend water, ingestorte
huizen, soms zelfs nog mensen op de
diaken.
Na de terugkeer op Schiphol pro
beerden de buitenlandse gezanten
hun indrukken onder woorden t-~
brengen. De enige vrouw van het ge.
zeischap, Mrs. McNeill van Ierland,
zei, dat het veel erger was dan
zich na krantenverslagen en persoon
lijke waarnemingen had gedacht. Ten
laatste wordt er gesproken over het
einde van de Marshall-hulp. Het
eerste land, dat zich door hard wer
ken zo bald hersteld dat het de Ame
rikaanse hulp kon ontberen, krijgt
thans een slag van een nog met te
schatten omvang. Men is er zich van
bewust, dat Nederland op een of an
dere manier weer steun uit het bui
tenland moet ontvangen.
Dc omgeving van het plaatsje King's Lynn in Engeland staat onder wa
ter. Velen zjjn uit dit gebied gevlucht naar het plaatsje, waar zij werden
ondergebracht in scholen en bij particulieren. In een voor het doel over
haast ingericht klasselokaal, worden de evacué's verzorgd, door Rode
Kruis-Zusters. Een baby krijgt de fles, een oude vrouw wordt in bed
geholpen. Achter hen een bord, waarop met krijt de namen en plaatsen
van de geredden zijn geschreven.
Nooit had dit zestienjarige meisje uit Den Haag gedacht, dat zü nog
eens in slaat zou zijn een baardige Zeeuw als een volleerd „kapper" te
scheren. Maar, in työen van nood wordt het onmogelijke mogelijk, als
de goede wil maar daar is. En Mary Timmer uit Den Haag doét haar best
UIT HET KLOOSTER IN HANK:
Ze wilden eerst niet vertrekken
(Van onze redacteur).
IFJR GAAN ZO DADELIJK boten naar allerlei.richtingen vanaf de Rolbrug
by Raamsdonksveer." Dc groepscommandant v. d. Moore te Raams-
donksveer had net even tyd om ons dat nog mee te delen. Bij de Rolbrug
troffen wy inderdaad een boot. Een boot van twee mannen uit Leiden, die1
al twee en een halve dag doelloos op en neer varen, die van het kastje naai'
de muur worden gestuurd en die toch zo allemachtig graag zouden willen
helpen.
K/TET HEN hebben we de tocht naar
Lage-Zwaluwe gemaakt. Er stond
een straffe wind. Weggedoken achter
het zeil, waarover heen het water
spatte in ons gezicht en dat van de
mannen hebben we hun klachten aan
hoord. Ge staat er versteld van. Waar
toch zo -hoog nodig overal in het ge
teisterde gebied boten nodig zijn,
krachtige boten, zoals dit vlet, is het
niet te begrijpen, dat deze mensen,
helemaal van Leiden gekomen, ai
twee en een halve dag van Rotterdam
naar Dordrecht, van Dordrecht naar
Raamsdonksveer zijn moeten varen.
Ze worden overal naar toe ge
stuurd en nergens kunnen ze de hulp
bieden, waarvoor ze hals over kop
naar het Zuid-Westen van het land
zijn gevaren. „Je wordt er moedeloos
onder", zeggen ze. „We hopen nu
maar, dat we in Lage-Zwaluwe wat
kunnen doen".
En daar treffen we met hen de Ma
joor Brugma, de commandant van de
Duikerschool te Geertruidenberg, die
juist op het punt staat weer uit te
varen met zijn mannen om vee te
redden. Hij heeft werk voor hen. Als
ze hun zware boot maar over de dijk
kunnen krijgen. Want dat is nodig.
We hopen maar, dat deze mannen uit
T~AE P.T.T, verzoekt alle geëvacueer
den hun nieuwe andres bekend te
maken aan allen, van wie zij postzen-
dingen kunnen verwachten, dus ook
aan officiële lichamen en aan uitge
vers van dagbladen en tijdschriften.
Men kan hiervood gebruik maken van
de bekende kaarten voor adreswijzi
ging, die aan alle postkantoren ver
krijgbaar zijn. De correspondentie
voor geëvacueerden, die door de post
niet binnen een paar dagen bezorgd
kan worden, zal aan de afzenders wor
den teruggezonden, teneinde deze niet
in onzekerheid te laten omtrent het
lot van de verzonden stukken.
Het vermelden van naam en adres
van de afzender op poststukken is
thans meer nodig dan anders.
-
Bijna tweeduizend vluchtelingen aangekomen
SCHITTEREND WERK VAN SOLDATEN EN
ROOSENDAALS E.H.B.O.-KORPS
DINTELSAS, Woensdagmiddag.
"^IJFHONDERD MILITAIREN werden, nadat zy bijna vier en twintig uur
achter elkaar in touw waren geweest, teruggebracht naar Dinteloord,
waar een nieuwe afdeling van een bataljon Franse genietroepen de veerboot
opging, koers zettend naar Overflakkee, dat volledig diende de worden ge
ëvacueerd. Om vier uur waren er reeds zestienhonderd mensen overgezet.
Om acht uur was dit aantal gestegen tot tweeduizend.
De vluchtelingen waren dood vermoeid. Zy vertelden opgewonden en
onsamenhagende verhalen over de toestand op Overflakkee, die niet hope
loos bleek te zijn. Het aantal mensenlevens, daar te betreuren, zou niet zo
groot zijn. Een jongetje uit Den Bommel vertelde, dat hy niet van vermisten
in zijn gemeente had gehoord.
kazerne naby Parys, werden onmid
dellijk maatregelen genomen om naar
Nederland te vertrekken.
Zeer snel werden de boten in de
grote vrachtwagens geladen en
tocht naar Nederland aanvaard. In de
loop van Dinsdag arriveerde men
daar. Direct werd het waterfront op
gezocht. De hulp bleek het hardst no
dig bij Dintelsas. waar voor de eva
cuatie moest worden gezorgd van dui
zenden mensen. De genietroepen, uit
gerust met degelijke boten, werden
met een veerboot naar Flakkee ge
bracht en kregen de opdracht de men
sen uit de huizen te halen, naar de na
bijheid van de haven te brengen en
van enig voedsel te voorzien.
De Fransen hielden zich schitte
rend aan de opdracht, Zij voeren met
hun boten uit, haalden mensen vit
en van de huizen en brachten ze naai
de plaats, waar ze konden worden op
gevangen door de veerboten, die voor
verder vervoer naar het vasteland
zorg droegen.
Een gedeelte van de genietroepen,
hetgeen gemist kon worden bij deze
werkzaamheden, werd naar de dijk
werken gestuurd. De Franse jongens
probeerden gaten te dichten.
IN DINTELOORD
Hulp en nog eens hulp
"TERWIJL de schepen, de veerdienst
en tientallen andere gecharterde
boten, de oversteek naar Flakkee de
den. kregen de aangekomen vluchte
lingen soep en koffie, alsmede boter
hammen. Vervolgens werden zij in
auto's geladen en naai- Dinteloord ge
bracht ,waar zij werden opgevangen
door de colonne van de Roosendaalse
E.H.B.O. Deze colonne registreerde de
vluchtelingen verschafte waar nodig
kleding en voedsel en zorgde voor het
verdere transport van de evacué's
naar 's-Hertogenbosch.
AAN HET SAS
F)E bedrijvigheid aan het Dintelsas
was zeer groot. Er stonden tien
Franse trucs met chauffeurs, die de
aankomende troepen veroverden naar
plaatsen achter 't „waterfront". De sol
daten zouden daar kunnen uitpuffen
van de vermoeienissen tot Donderdag,
't moment, waarop zij opnieuw zou
den worden ingezet.
Pierre Buset, een van de militai
ren, afkomstig uit de havenstad Rou
en vertelde, dat de troepen sinds
Maandagnacht onderweg waren. Toen
de soldaten Maandagmiddag terug
keerden van het weelteindverlof in 'n
OOK in Dinteloord heerste er een
enorme bedrijvigheid. Dr. Ko-
ïiiilgS, de West Brabantse commandant
van het Roode Kruis en tevens d
der van de E.H.B.O.-afdeling Roosen
daal vertelde het volgende
„Sinds uren reeds werken de men
sen voor de evacué's, die zeer ont
daan aan land komen. Er zijn zeker
tweehonderd personen aan de slag. De
organisatie loopt nu perfect. Door
middel van koeriers hebben wij een
uitstekend overzicht van het aantal
vluchtelingen, dat binnenkomt. Er lo
pen een ontelbaar aantal wagens op
en neer van Dintelsas naar Dinteloord.
Er zijn voldoende medicamenten aan
wezig'. Er is een noodhospitaal inge
richt. Er vertoeven op dit ogenblik
geen mensen. Alles bij elkaar zijn er
met de transporten zestig gewonden
meegekomen. Er waren slechts en
kele ernstige patiënten bij. Gezegd
wordt, dat er nog circa vijfduizend
mensen uit Ooltgensplaat, Oude Tonge
en Den Bommel overgebracht moeten
worden. Als de boten zo kunnen blij
ven varen als thans kunnen over twee
dagen alle Flakkee'ers hier zijn
BIJ DE VLUCHTELINGEN
WLUCHTELINGEN werden aange
voerd en verder gebracht naar
's-Herto""-.bosch. Zij werden rn de
vrachtwagens gehaald door Dintel-
oorders, die zagen ,dat deze mensen
van hun bezit slechts een koffertje
kleren hadden overgehouden. Op de
gezichten van deze „ontheemden" la
gen de uitdrukkingen van naamloos
leed. Sommige mannen, die gewor
steld hadden met 't geweld van 't wa
ter, die reddingen hadden verricht,
vrienden en'familieleden hadden vei
lig gesteld, waren aan het hoofd ge
wond. Zij werden onmiddellijk in de
Roode Kruis-kliniek gebracht.
VERHALEN?
FNE vluchtelingen waren te
om te vertellen. Uit de enk
ontdaan
enkele zin
nen, die zy er uitbraohten trad de
ontbering, de koude, de ellende naar
voren.
Er resteerde slechts één antwoord
Hulp ep nog eens hulp! Geld en goe
deren en straks weer een rustig le
ven, dat is het wat deze arme, dood
arme mensen nodig hebben
Leiden daarin zijn geslaagd. Maar
Majoor Brugma had nog even tijd ons
wat te vertellen over de toestand in
Hank, waai- hij en zijn mannen Dins
dag 130 mensen uit het zusterklooster
in veiligheid hebben gebracht. Daar
waren 13 zusters onder en veel kin
deren, zielige oude mensjes.
VIJF ZUSTERS BLEVEN.
MIEMAND wilde aanvankelijk weg
uit Hank eh het klooster. We
zijn er herhaaldelijk geweest, maar er
hielp geen moedertje lief aan. Ze za
ten bijéén op de eerste verdieping
zonder voldoende eten, zonder drink
water. Het was een hopeloze situatie.
Allemaal nog niet critiek zolang het
weer rustig blijft. We hebben ten
slotte deze mensen met klem van ar
gumenten moeten overreden om weg
te gaan, nu het nog tijd was. Straks
als de nood aan de man komt, wil
immers iedereen weg. Maar dan kan
het niet meer misschien. Zelfs Moe
der Overste wilde aanvankelijk niet
mee. We hebben met typhus en ziek
te moeten „dreigen", voordat men ein
delijk de ernst van de toe,stand inzag.
Vooral ten aanzien van de kinderen
was die niet te verantwoorden. Toen
is men tenslotte gezwicht. We hebben
het hele klooster geëvacueerd op vijf
zusters na, die persé wilden blijven.
„Ik heb er nog iets meegemaakt,
dat me ook heel erg heeft getroffen.
In een klein huisje was een dode. De
moeder van dat gezin was overleden
en zou op Maandag worden begraven.
De lijkkist dreef op het water in het
huisje rond. Zo nu en dan ging de
zoon naar beneden om de lijkkist
weer op een tafel te zetten. Het zijn
dingen, die je nooit meer vergeten
kunt."
Maar nu is Majoor Brugma weer in
Lage-Zwaluwe. Om vee te redden. Ze
doen ontzaggelijk veel goed deze kra
nige kerels van Majoor Brugma, die
eigen leven trotseren voor anderen.
Gisteren deelde de P.T.T. mede, dat
telefoneren met de volgende plaatsen
NIET mogelijk is
Achthuizen, Alblasserdam, Anna Ja-
coba Polder, Brouwershaven, Bruinis
se, Burg, Haamstede, Colijnsplaat,
Dreïschor, Drogendijk, Duiveiidijke,
Dirksland. Ellemeet, Ellewoutsdijk,
's-Gravendeel, Hank, Heiningen (N.
Br.), Herkingen, Hoge-Zwaluwe,
Kamperland, Kats. Kerkwerve, Kin
derdijk. Kortgene, Lage Zwaluwe,
Langeweg, Maasdam, Moerdijk, Nieu-
werkerk (Zeeland), Nieuwe-Tonge,
Nieuw-Vossemeer, Noordgouwe,
Noordwelle, Numansdorp. Nieuw-
Lekkerland, NJeuwenhoorn, Nieuwen-
dijk, Ooltgensplaat, Oosterlana, Oud-
Alblas, Ouddorp. Oude-Tonge,
Ouwerkerk, St. Philipsland, Putters-
hoek. Poortugaal, Renesse, Rilland,
Scharendijke, Schuddebeurs (Sch. en
D.V.) Serooskorke (Sch. en D.V.), Sir-
jansland, Stad a/h Haringvliet, Stave-
nisse. Stellendam, Strijen, Tiengeme-
ten. Waarde Welberg, Willemstad,
Wissekerke, Wolpbaartsdijk, Zonne-
maire.
In Kruiningen zijn alleen de bur
gemeester en het postkantoor bereik
baar. in Middelharnis alleen de bur
gemeester.
De P.T.T. wijst er met nadruk op,
dat, met een groot aantal plaatsen, die
in deze lijst niet voorkomen, uitslui
tend officiële gesprekken gevoerd
kunnen worden.
