LUCHTBRUG naar Zeeland
improvisatie meer-—7
geen
Minister Staf dankt alle militairen
die hulp verlenen
INVASIEVLOOT vergeefs voor Dreischor
ZWITSAL
HOOGSPANNING OP VALKENBURG
Parachutisten wachten slechts
op Amerikaanse valschermen
Nieuwe adressen
bekend maken
ZONDAG ALGEMENE
GEDENKDAG
Spannende nacht op Schouwen
Overzicht van de ingezette
vliegtuigen
Mobiele centrale
van Philips
Extra zakgeld en
sigaretten
R
Uiterste krachtsinspanning van Ned.
Landmacht, Marine en Luchtmacht
Tussen tien en twintig duizend
militairen zijn ingezet
Men werkt dag en
nacht door
DE ONTRUIMING VAN DUIVELAND
Amphibies opereerden nog in
kunstmatig maanlicht
DE TIJD
DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
PAGINA 4
(Van onze speciale verslaggever)
De burgemeester van een Zeeuwse gemeente heeft zeer dringend behoefte aan
baby-voedsel, baby-kleertjes, dekens, drinkwater en verbandmiddelen. Verder
vraagt hij typhus-serum, rubberhandschoenen en brood. De vinger van een lucht
machtofficier schuift zoekend over een grote kaart van de getroffen gebieden, die
in de afdeling „operations" voor hem op tafel ligt. Het loopt al tegen de avond:
het zicht buiten de grote hangar op het vliegveld Valkenburg mindert snel en
niemand kan zeggen hoe lang men nog zal kunnen vliegen. Zeer dringend be
hoefte
Aantal vluchten neemt
dagelijks toe
Een marinier holt het bureau uit met
een gewijzigde vliegroute voor een Da
kota, die op het punt van vertrek staat.
Iedereen spant zich in tot het uiterste.
In de hangar zoeken matrozen en sol
daten gehaast het gevraagde bijeen uit
de voorraden, die over de volle lengte
van de hangar zijn opgeslagen. Anderen
pakken het snel in een stevig water
dicht zeil. Dichtsnoeren met riemen,
parachute eraan, op een karretje en weg
er mee, de hangar uit naar de Dakota,
die met draaiende motoren op het weg
trekken van de blokken wacht. Als het
vliegtuig even later van de startbaan
loskomt keren de militairen teleurge
steld in de hangar terug, mèt het pak
ket, dat net iets te groot was om door
de deuropening van de Dakota te kun
nen
Een serg.-majoor van de Marine Lucht
vaart Dienst bewaart zijn kalmte.
..Hierheen er mee", galmt zijn stem
door de hangar en de chauffeur op de
tractor rijdt het pakket al dwars over
het vliegveld naar een enorme C-119,
een „vliegende pakkist", zoals de Ame
rikanen dit zware transportvliegtuig
noemen. Vijf ton kunnen er door het
gapende gat achter in de romp van
het Amerikaanse toestel en het pakje
babykleertjes gaat er nog makkelijk
bij. Weer holt men heen en weer. Op
nieuw wordt een vliegroute gewijzigd.
Maar korte tijd later zweeft het pak
ket boven Zeeland omlaag en het
grondpersoneel op Valkenburg is weer
een ervaring rijker.
Men doet meer van dergelijke erva
ringen op. Parachute-deskundigen van
de marine, zo vertelde men ons. bleven
op de grond, terwijl boordwerktuigkun
digen van de luchtmacht belast werden
met het afwerpen van de pakketten, een
taak waar ze aanvankelijk volkomen
vreemd tegenover stonden. Maar in de
afgelopen dagen heeft men gelegenheid
te over gekregen om deskundigheid op
te doen. En dank zij deze steeds groei
ende ervaring verliest de veel leed ver
zachtende luchtbrug thans gaandeweg
zijn geïmproviseerd karakter.
Iedere dag neemt het aantal vluchten
toe en worden er meer en met groter
succes pakketten neergelaten. Militairen,
scholieren en leden van de vrijwillige
politie werken onder hoogspanning om
tijdig nieuwe ladingen voor de vlieg
tuigen ingepakt te hebben. Als een wa
gen van Van Leer's vatenfabrieken
een van de vele ondernemingen, die
hun materiaal en personeel voor de
hulpverlening hebben afgestaan de
hangar inzwaait, is hij in een oogwenk
leeggehaald om weer nieuwe voorraad
op te kunnen halen. Majoor-vlieger-
Een Amerikaanse C-119 „Vliegen,'!*
•pakkist" wordt geladen op het vlieg
veld Valkenburg, Enige uren later wa
ren de goederen reeds 'in de noodge-
bieden van Zeeland neergeworpen.
PTT
aan evacue s:
De P.T-T. verzoekt alle geëvacueerden
hun nieuwe adres bekend te maken aan
allen, van wie zij postzendingen kunnen
verwachten, dus ook aan officiële licha
men en aan uitgevers van dagbladen en
tijdschriften. Men kan hiervoor gebruik
maken van de bekende kaarten voor
adreswijziging, die aan alle postkanto
ren verkrijgbaar zijn. De corresponden
tie voor geëvacueerden, die door de post
niet binnen een paai- dagen bezorgd kan
worden, zal aan de afzenders worden
teruggezonden, teneinde deze niet in on
zekerheid te laten omtrent het lot van
verzonden stukken.
Het vermelden van naam en adres van
de afzender op poststukken is thans nog
meer nodig dan anders.
In Z.-Vlaanderen weinig
water meer
In Zeeuwsch-Vlaanderen staat weinig water
meer. Bijna alle gaten in de dijk zijn ge
dicht en de Kruispolder is reeds droog
gemalen. Alleen bij Terneuzen, Breskens,
Ossenisse; Kruiningen en enkele andere
plaatsen staan nog gebieden onder water.
De regering deelt mede:; In verband mei de ramp,
welke Nederland heefi getroffen, hebben de gezamen
lijke kerken besloien Zondag in de kerkdiensten op ie
roepen ioi bijzondere verootmoediging, tot gebed en
tot offer.
H.M, de Koningin zal zich om één uur op die dag door
de radio tot ons volk richten.
De programma's der omroepverenigingen zullen het
stempel dragen van herdenking van en bezinning op
hei geleden leed.
De regering spreekt de verwachting uit, dat algemeen
in hei openbare leven mei hei bijzondere karakter van
deze Zondag rekening zal worden gehouden.
Zandzakken per vliegtuig
waarnemer S. de Jong, de commandant
van de transportafdeling, kan met recht
zeer tevreden zijn over de gang van
zaken op de luchtbasis.
De groep verbeten werkers op Val
kenburg is gisteren uitgebreid met een
aantal parachutisten, 's Morgens werden
ze telegrafisch opgeroepen uit alle de
len va» het land en met de voortva
rendheid, de dragers van de rode ba
retten eigen, meldde er zich 's middags
reeds een vijftiental op bet vliegveld. Zc
kwam liftend door de lucht van het
vliegveld Leeuwarden. Anderen hielden
auto's aan of kwamen zelfs met taxi's,
gratis. Toen hun commandant, kapitein
Ten Cate Brouwer, die de parachutis
ten reeds in Indonesië hebben leren
kennen, van een verkenningsvlucht
boven de overstroomde gebieden terug-
ke'erde, heeft hij hun de plannen uiteen
gezet: met groepjes van twee landen
op plaatsen waar de toestand kritiek is
en andere hulp onmogelijk is. Steun
verlenen, leiding geven en zoveel mo
gelijk het moreel versterken. En daarna
begon men met het samenstellen van
een lijst van tekens, waarmee de para
chutisten van de grond af berichten
kunnen doorgeven, 's Avonds was het
aantal vrijwilligers opnieuw aange
groeid. Het wachten is slechts op het
afnemen van de wind en op de parachu
tes, die Amerikaanse luchtmacht in
Duitsland zal sturen.
Hieronder volgt een overzicht van het
aantal tot dusverre ingezette vliegtui
gen:
Op Gilze-Rijen: 1 Anson, 11 Beech-
crafts, 6 helicoptères en 39 Harvards. Op
vliegbasis Woensdrecht: 13 Austers en
Pipercubs. Deze luchtbases staan onder
rechtstreeks bevel van de bevelhebber
dei- 3e militaire afdeling waarin zij zijn
gelegen. Op de andere vliegvelden zijn
de volgende toestellen voor hulpverle
ning ingezet; Valkenburg: 5 Dakota's
waarvan 2 KLM-toestellen, 1 Domini. Op
Soesterberg: 5. Harvards; op Twenthe
3 Beechcrafts en 3 Harvards, Volkel 1
Beechcraft en 4 Harvards, op Leeuwar
den 4 Harvards, op Eindhoven 1 Beech
craft en 2 Harvards.
Ook de Nationale Luchtvaartschool
heeft toestellen ter beschikking gesteld,
w.o. 5 Pipercubs, 2 Super-cruisers en 1
Fairchïld op Ypenburg, 2 Pipercubs op
het vliegveld bij Hilversum en 1 Piper-
cub op Eelde.
De Fokkerfabrieken hebben in op
dracht van Prins Bernhard 2 Stinsons, 1
Siebel en 1 Fokker S 13 beschikbaar ge
steld.
Maandagmiddag zijn de eerste Meteor-
straaljagers van de 2e tactische lucht
macht op Eindhoven geland. Deze toe-
Noodverlichting voor
een kleine stad
Philips heeft de mobiele electrische
centrale van haar rijdende tentoonstel
ling, met een vermogen van 120 kw. aan
de betrokken autoriteiten met bediening
voor gebruik aangeboden. Deze centrale
is in staat een kleine stad van noodver
lichting te voorzien. Daar de mogelijk
heid bestaat, dat deze generatorwagen
grote diensten kan bewijzen, heeft Phi
lips besloten de opening van de rijdende
tentoonstelling op 10 Februari te Am
sterdam tot nader order uit te stellen.
Voor helpende militairen
De minister van Oorlog heeft goedge
keurd. dat militairen, die daadwerkelijk
optreden in de noodgebieden, tot nader
order per dag een extra zakgeld zullen
ontvangen van een gulden, alsmede een
pakje sigaretten. Deze regeling geldt met
terugwerkende kracht van Zondag 1 Fe
bruari af.
stellen, uitgerust met foto-apparatuur,
zijn thans doende alle getroffen gebie
den te fotograferen. Men hoopt op deze
wijze binnen enkele dagen een totaal
beeld van de ramp te hebben. Dit voor
al ten dienste van de herstelwerkzaam
heden door de Rijkswaterstaat. De in
cidentele luchtverkenningen en. het ma
ken van luchtfoto's door eigen lucht
strijdkrachten dient in de eerste plaats
om vast te stellen, welke wegen nog be
gaanbaar zijn, waar geschikte vlucht-
terreinenzijn, waar mensen zich nog
steeds in. nood bevinden en waar even
tueel kleine landingsterreinen kunnen
worden gevonden om door landingen
met kleine toestellen directere hulp te
kunnen geven. Inmiddels is een achttal
helicoptères en vrachtvliegtuigen van de
Amerikaanse luchtmacht aangekomen,
die onmiddellijk bij het reddingswerk
zijn ingeschakeld. Deze luchtvloot voert
onafgebroken nieuwe opdrachten uit.
In verband met het instellen van
de luchtbrug op het getroffen ge
bied, heerst er hoogspanning op
het vliegveld Valkenburg. Vrij
willige politie bezig met het in
pakken in opgepompte autobanden
van jerrycans met drinkwater in
verband met droppings.
150 vliegtuigen in
de luchtbrug
Omvang transporten
in zes uur tijds
De luchtmacht is Woensdag de ope
raties begonnen met meer dan 150
vliegtuigen voor hulpverlening. eva
cuaties en verkenningen. Hierbij bevon
den zich 15 helicopters van verschil
lende nationaliteit, welk aantal in de
loop van de dag tot, 20 groeide, terwijl
nog meer helicopters door liet buiten
land werden aangeboden.
De Britse bevelhebber van de geallieer
de tactische luchtmacht in West-Duitsland
heelt onbeperkte yliegluighulp toegezegd.
Er zullen voorts nog vliegtuigen uit
Frankrijk, Italië, Zwitserland, Noorwegen,
Zweden en Denemarken arriveren. Engelse
en Amerikaanse vliegtuigen waren, zoals
men weet, reeds eerder ingeschakeld.
In een tijd van zes uur in de middag van
Woensdag hebben transportvliegtuigen de
volgende materialen boven de door wa
tersnood geteisterde gebieden afgeworpen:
59.700 zandzakken, 11.150 broden, 2.000 li
ter drinkwater, voorts grote bussen voed
sel, rode kruispa.kketten, dekens en rubber
boten. Dit is door de vliegtuigen gedaan in
één enkele namiddag. Dergelijke operaties
hebben continu plaats, afgezien van red-
dings- en verkenningsvluchten.
Vele bemanningen klagen over burger
vliegtuigen, die zich in de lucht boven Zee
land ophouden, blijkbaar sightseeing. Het
is wel druk boven het noodgebied en toe
stellen, die daar niet noodzakelijk moeten
zijn, worden daarom dringend verzocht de
ze streken te mijden.
Advertentie
Bescherm Uw Kinderen
Bij gevatte kou direct de Uw kind
ibedreigende gevaren bestrijden met:
IN PER-HO N 1 N G;
Amerikanen onder Nederlands bevel
(Van onze parlementaire redacteur)
Er is in de Eerste Kamer, die gisteren de begroting van Oorlog en Marine behan
delde, gesproken over de hulp aan de getroffen gebieden, waarbij zoal niet de
defensie, dan toch zeker de Nederlandse militairen ten nauwste betrokken zijn
door hun voortvarende en opofferende daden. De meeste afgevaardigden hebben
woorden van erkentelijkheid en dank daarover gesproken en minister Staf heeft
behalve die woorden ook een overzicht gegeven. Soldaten van iedere rang en stand
hebben gedaan wat hun plicht was. Drie soldaten en twee leden van het marine
personeel zijn bij de hulp aan de noodgebieden omgekomen, of althans langdurig
vermist. Bijna allen die Zondag werden opgeroepen, hebben daaraan aanstonds
gevolg gegeven. Enkele uitzonderingen zijn er, waartegen met gestrengheid zal
worden opgetreden.
gehoofd voor het potentieel in Enge
land daar heel goed in en bovendien
er zijn geen nationale plannen. Het
gaat om het N.A-T.O.-gebied. Wel
moeten wij ons goed realiseren, dat
een grote strijdmacht dit gebied be
dreigt. Voortdurende waakzaamheid
en een voortgaande versterking
achtte hij dan ook geboden.
Humanisme streng
onder controle
Wat op het ogenblik door het gehele
leger wordt gedaan droeg in hoge
mate de bewondering van de minister
w-eg. Er is een uitstekende samenwer
king met alle instanties en de buiten
landse hulp, die met grote spontanëiteit
is verleend, vertoont precies het tegen
overgestelde beeld van wat in de
Kamer, voordat de minister aan het
woord kwam, door de communisten als
een vals en scheefgetrokken beeld was
opgehangen. Zij hadden gefulmineerd
tegen de ondergeschiktheid van de Ne
derlandse soldaat aan een internatio
naal opperbevel van Amerikaans ka
rakter. Op\ het ogenblik vechten de
Amerikanen, die ons zijn komen hel
pen, spontaan onder het opperbevel
van een Nederlands generaal tegen de
ontzaglijke moeilijkheden van een on
dergelopen' en nogte evacueren ge
bied, aldus min of meer triomfantelijk
minister Staf. Ook wat er van de com
munistische hoek uit gesuggereerd is
over te laat komen van hulp en ander
fraais, kon de minister gedocumenteerd
tegenspreken. Hij gaf een overzicht van
de snelheid waarmede alle posten Zon
dag bezet waren. Zeer spoedig daarna
werd de eerste buitenlandse hulp ont
vangen. Behalve de Amerikanen, die
met hun amphïbiewagens, hun helicop
ters, en ander materiaal het eerst op
het terrein van de ramp waren, ston
den ook aanstonds hulpmiddelen van
de Britten, de Fransen en de Denen ter
beschikking. De minister dankte in het
openbaar voor dit alles. Door de mo
derne technische hulpmiddelen wordt,
de enorme taak van het reddingswerk
belangrijk vergemakkelijkt. Wat de
menselijke hulp betreft, sprak hij van
bewonderenswaardige prestaties.
Verder heeft de minister een lange
uiteenzetting gegeven naar aanlei
ding van tal van vragen en opmer
kingen van de Senaat. Hij was vol
vertrouwen, dat wij er in zullen
slagen volgens de plannen eind 1954
een redelijke defensie op te bouwen.
Het is een typische eigenschap van
ons volk, dat het kritiek, vooral als
die tegenwoordig van het buitenland
komt, als de hoogste wijsheid be
schouwt. terwijl prijzende opmerkin
gen worden gebagatelliseerd. Gezag
hebbende deskundigen hebben waar
dering voor onze defensie, en dat
oordeel steunde de minister in zijn
overtuiging, dat een redelijk optimis
me ons past. De geruchten omtrent
plannen om de verdediging van
Europa op invalspoorten in Frankrijk
te concentreren, achtte hii volkomen
onjuist. Zijn ervaringen bij de be
sprekingen. in de N.A.T.O. te Parijs
opgedaan, zijn heel anders. Men ziet
het belang van Nederland als brug-
De minister zal de plannen, die de
heer Algra hem aan de han deed, om de
opleiding van officieren met moderne
eisen van het bedrijfsleven, ook wat de
salariëring betreft, in overeenstemming
te brengen, serieus bezien. Over de ma
rine werd zeer kort gesproken. De minis
ter onthulde o.m. de motieven voor het
langdurig opliggen van de Karei Door
man. Het schip gaat in revisie, maar
bovendien wordt het personeel aan een
geheel andere taak gezet: het invaren
van de nieuwe kruisers.
Een groot deel van de dag is weer
besteed aan beschouwingen over het
humanisme. Ook de heer Algra heeft
hierover een uitstekende rede gehouden,
waarin hij het gevaar aantoonde, van het
op een lijn stellen van geestelijke ver
zorging van humanistische zijde met de
zielzorg van de Kerk en vele voorbeel
den noemde waaruit blijkt hoe totaal
a-religieus het humanisme is, dat toch
pretendeert geestelijke leiding te geven
cn dat ook wel degelijk de wereldbe
schouwing wil beïnvloeden.
Minister Staf stelde daar tegenover,
dat hij juist dat humanisme in het leger
zo straf mogelijk onder controle wil
houden. Daarom die subsidie aan het
Humanistisch Thuisfront, die volgens de
heren Algra en Ruys de Beerenbrouck
veel te ver ging, De heer Algra had zelfs
gezegd, dat dit geen zaak voor de minis
ter, maar voor het gehele kabinet was.
„Dat zou inderdaad het geval zijn, als de
Kamer van mening zou zijn, dat op
generlei wijze steun moet worden
gegeven. Maar zover gaat de Kamer
vooralsnog niet", meende de minister.
Het merkwaardige was, dat de fractie
leider van de Partij van de Arbeid, die
de heer Ruys dankte voor zijn bezadigd
betoog, de minister zijn vertrouwen gaf,
speciaal op dit punt van de geestelijke
verzorging. De heer Algra bleef tot het
laatst toe fel reageren. De heer Ruys
vroeg de minister of hij de zaak dan in
het kabinet nog eens wilde nagaan aan
de hand van alles wat er in de senaat
weer over is opgemerkt.
De begroting werd z-h.s. goedgekeurd.
De communisten alleen waren tegen.
Op het eiland Schouwen, dat voof
vier vijfde onder water staat, was de
toestand Woensdagavond bij Haamstede
en De Burgh, zowel als tussen Brou
wershaven en Zierikzee zeer kritiek. Er
werden nieuwe dijkdoorbraken ge
vreesd. Per vliegtuig werden zandzak
ken naar Haamstede vervoerd. Men was
met man en macht aan het werk, maar
men werd zeer belemmerd door de
zware wind. De bevolking van Zierikzee
zou geheel worden geëvacueerd.
De evacuatie van Brouwershaven en
Dreischor, dat geheel onder water
staat, was Woensdagavond in volle
gang. Een deel van de bevolking was
om elf uur reeds ingescheept en op
weg naar veiliger oorden.
Brouwershaven is grotendeels weer
drooggevallen. Slechts de lagere delen
van het dorp staan onder water.
Het aantal slechtoffers in Zierikzee
is thans vastgesteld op 15,
In tegenstelling met vele veronder
stellingen is niet alle vee verdronken:
op de Noorderdijk staan 3000 stuks
bijeengedreven.
Het reddingswerk op Schouwen en
Duiveland is Woensdag met onvermin
derde kracht voortgezet. Helicopters
vliegen onafgebroken van een op een
stuk weiland te Haamstede geïmprovi
seerd landingsterrein, dat voor de oriën
tatie van de vliegers met beddelakens
is afgezet, naar de zwaargetroffen plaat
sen Oosterland, Nieuwerkerk en. Ouwer-
kerlc, waar zich op verschillende pun
ten, volgens 'te Haamstede ontvangen
berichten, nog steeds mensen op hoog
gelegen daken en muren bevonden, om
ringd door een onafzienbare water
vlakte. Ook met enkele vliegboten en
motorvletten is men er op uitgetrokken
om in de omgeving van Noordwelle op1
afgelegen en onder water staande wo
ningen te hulp te komen.
De Koninklijke Landmacht, de Koninklijke Marine en dc Nederlandse Luchtmacht
hebben de afgelopen dagen een zeer belangrijk aandeel geleverd in de hulpver
lening aan de getroffen gebieden. Hieronder volgt een overzicht van het voor
naamste wat men met uiterste krachtsinspanning heeft verricht.
Prins Frederik heeft met behulp van zijn
high speed tractors (rupsvoertuigen,
waarin de motor hoog is ingebouwd)
uil overstroomde delen van Brabants
Noordwesthoek talrijke mensen uit hun
benarde positie kunnen bevrijden. Het
aantal ingezette militairen schommelt
tussen de tien en twintig duizend.
Nadat reeds gedurende de eerste dag
van de ramp en in de nacht van 1 op
2 Februari in vele bedreigde plaatsen
duizenden Nederlandse militairen een
deel hadden geleverd in de hulpverle
ning en de bestrijding van het water,
is men in de loop van Maandag tot een
meer georganiseerde hulpverlening kun
nen overgaan.
Bijzonder flink hebben zich geweerd
de jonge militairen van de onderofficiers-
school uit Weert die na een tienurige
tocht uit België met 300 man in de om
geving van Terneuzen hun steentje bij
droegen. Het regiment veldartillerie
(Van onze speciale verslaggever)
Een formele invasievloot uit half Nederland, marinevaartuigen, vissers- cn bin
nenschepen, jachten, landingsboten, tot zelfs de reddingboot van Zandvoort, is
Woensdag tegen het middaguur onder Duiveland voor anker gegaan, in de bocht
van de kust ter hoogte van Dreischor. Deze vloot was naar hier geconsigneerd,
omdat in dit gebied nog honderden mensen in de verspreide buurtschappen op
redding zouden wachten. Een groot aantal vletten, jollen en andere platboomde
vaartuigen werd door deze vloot naar de voet van de dijk gedirigeerd en moei
zaam over talud en kruin van de binnenzyde op het overstroomde land weer te
water gelaten. Marinepersoneel cn vissers bemanden dc eerste scheepjes, die
echter spoedig onverrichterzake terugkwamen. Het gehele gebied bleek op dat
ogenblik reeds verlaten. Slechts cén bejaarde boer werd nog uit zijn woning ge
haald, waar hij zijn geit had willen redden, en behalve de man en het dier kon
nog een achtergebleven hond in veiligheid worden gebracht.
Als laatste van
de brug
Vooral voor de grote lJsselmeer-
vloot, Ürkers, Volendammers, Enkhui-
zenaren, Lemsteraars, vissers uit Hoorn
cn Wonseradeel, die al twee dagen en
langer onderweg waren, was het een
grote teleurstelling, dat zij tot dusverre
werkeloos moesten blijven en zich in
afwachting van verdere instructies in
de eilandenhavens terugtrokken. Het
wonderlijk gemengde gezelschap van
vissers, matrozen en studenten, dat bij
de dijk van Dreischor aan het „over
hevelen" der vletten had gezwoegd, een
wonderlijk contact van zoveel stammen
en talen, trok zich ten slotte ietwat
spijtig op de schepen terug. Zoals ook
hel veertigtal amphibievaartuigen van
het Amerikaanse Rijnleger, dat Woens
dag op Duiveland in actie kwam, de
meest bedreigde plaatsen, dank zij
vooral de ijver der helicopters, reeds
ontruimd vond.
De ducks hebben het eiland
grondig afgezocht en eerst lang na
het invallen van het duister keer
den Woensdagavond de laatste
vaartuigen op hun uitgangspunt
terug. Met de reflex van verschei
dene zoeklichten, gericht op het
wolkendek, zorgde de Genie voor
een z.g. kunstmatig maanlicht, dat
een geheimzinnige, onheilspellende
glans verspreidde over de nachte
lijke waterwereld. De wind was in
de loop van de dag weer aange
wakkerd en opnieuw vertoonden
zich de wreed lichtende brekers op
Wonderlijk contact
van stammen
en talen
de wijde en verre golvende zee, die
met rusteloos, alles vernielend ge
weld de weerloze prooi ondermijnt,
sloopt en vernietigt, het eens zo
bloeiende, welvarende land, de
huizen, de bedrijven, de buurten,
de dorpen, de kleine steden, waar
voor geen redding meer mogelijk
schijnt.
Het water stroomt thans door één
grote verlatenheid. Want in snel tempo
voltrekt zich de evacuatie der dakloos
geworden bevolking. Behalve een
kleine kern van mensen in de voor
naamste centra, moet geheel Schouwen-
Duiveland worden ontruimd. Het leven
immers zal hier spoedig onhoudbaar
zijn. Er is geen licht, geen drinkwater,
geen brandstof. En bovendien brengt
de aanwezigheid van zoveel cadavers
het gevaar van besmetting met zich
mee en van gevaarlijke epidemieën.
Daarom heeft men ook hen, die tot het
laatst toe hun huizen niet wilden ver
laten, tot heengaan moeten dwingen.
Symbolisch was het vertrek, als laat
ste in zijn gemeente, van burgemeester
Laurense van Oosterland en Sir Jans-
land. Eerst nadat hij al zijn mensen,
voor zover ze het leven hadden gered,
in veiligheid wist, deed hy ook zijn
eigen gezin vervoeren. En hij verliet
het lioog door het water omspoelde ge
meentehuis met de ambtsketen om en
in een koffer het bevolkingsregister
met zich meenemend. Toen wy hem
Woensdagavond te Bruinisse nog even
spraken, kon hij zijn ontroering niet
verbergen. Hy vertelde ons hoe liy nog
de avond voor de catastrophe in het
nieuwe Verenigingsgebouw te Ooster
land met zyn gemeentenaren het mu
ziekfeest der fanfare had gevierd. En
hoe hy nauwelijks 24 uur later, met
vluchtelingen tezamen op een zolder,
de dood voer ogen ziende, was voorge
gaan in het gebed tot God om uit
komst. En terwijl liy 't relaas deed van
dc bittere ervaring van de voorbije da
gen, gromde ahveer de wind, striemden
de buien neer en vernam men het drif
tig gerucht van het wassende water uit
de duistere troosteloosheid van Schou-
wcn-Duiveland.
FRED. THOMAS
Ongeveer tweeduizend man van de
Koninklijke Marine zijn bij het reddings
werk ingeschakeld. Ruim honderd mo
torvaartuigen zijn bij de hulpverlening
betrokken. De grootte der vaartuigen,
varieert van 500 ton tot kleine motor
boten.
In totaal zijn 12 mijnenvegers inge
schakeld. Sinds 2 Februari is het zwaar
tepunt van de activiteit verlegd naar
Schouwen-Duiveland en. Stavenisse- Om
deze reden wérden o.a. vier sleepboten
met negen motorvletten van de K. M.
naar Zierikzee gezonden.
De Marineluchtvaartdienst Is zeer ac
tief geweest. In totaal nemen 3 Mitchells,
4 Harpoons, 3 Sea-otters. 1 Oxford en 1
helicopter van de M. L. D. aan het werk
deel. De enige helicopter heeft op één
dag 45 personen gered. Meii werkt dag
en nacht door.
De Luchtmacht heeft zich zeer ver
dienstelijk gemaakt met verkenningen,
droppings en het maken van luchtfoto's.
Op meer dan 25 plaatsen op de Zuid-
Hollandse eilanden en Zeeland werden
melk, brood, margarine, zandzakken en
rubberboten gedropt.
Tot de reeds uitgevoerde operaties be
hoort o.m. nog het uitwerpen van 500
kg medicamenten boven Stellendam,
voedsel en water voor 1200 mensen bo
ven Goeree, voor 1000 mensen voedsel
en water boven Dirksland, voor 2000
mensen boven Melissant en voor 900
mensen boven Moerdijk (dorp). Boven
Stavenisse werden voorts nog 5000 lege
zakken uitgeworpen,
Dit kleine meisje kioam geheel
haar ouders zijn omgekomen of
soldaat laat het kind drinke--.
alleen in de Ahoy-hal aan. Men weet niet of
nog levert, en of zij nog familieleden heeft. Een
