HET DODENTAL GESTEGEN TOT 1273
Nog vele bewoners vermisti Helicopter brengt
LAATSTE DIJK
DOORGEBROKEN
NIEUWE DRAMA'S IN HET
NOODGEBIED
de
Hulde aan
redders
Verlieslijsten
ter inzage
7 MILLIOEN
overschreden
DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
ELFDE JAARGANG No. 2382
Enkele vragen
bij N.-Gouwe (Schouwen)
WEER SLECHTERMAAR
WIND AFNEMEND
Nieuwe bedreiging
op Voorne-Putten
Mr. Kesper bezocht
Goeree-Overflakkee
Vermoedelijk
300 doden
Er is leven op
Ti en gemeten
Minister Staf vol lof over het
werk van onze militairen
Giro-nummers
9575
412739
Zondag algemene
gedenkdag
Rotterdam: Witte de Withstraat 30 Telef. 20215 (8 L)
Redactie en Administratie
Postbus 1112 Postgiro 424519
's-Gravenhage: Huygensplein 1 Postgiro 424867
Redactie: TeL 111892 Advertentie-afd. Tel. 114402
Dordrecht: Scheffersplein 3 Telefoon 4570
Postgiro No. 424208 Klachtendienst Tel. 7314
Gouda: Dubbele Buurt 3 Telef. 3438 Giro No. 424421
Abonnementsprijs: 49 cent per week. 2.13 per maand,
6.35 per kwartaal Losse nummers 13 cent
V
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J, S. BRUINS SLOT.
Tiaxum-
Weersverwachting, geldig van Donderdagavond
tot Vrijdagavond.
VANNACHT LICHTE VORST
Opklaringen, maar ook plaatselijk enkele buien.
In de nacht en ochtend voornamelijk in het binnen
land lichte vorst. Morgen overdag ongeveer dezelfde
temperatuur als vandaag. Zwakke tot matige, maar
aan de kust tijdelijk krachtige wind in hoofdzaak
tussen Noord en West.
Uitgave: N.V. Dagblad „Trouw"
DE rampzalige gebeurtenissen van
de laatste dagen dringen met gro
te kracht de vraag naar voren of er
wel op die snelle en doeltreffende wij
ze van meet af aan hulp verleend is
als mogelijk was.
Wij stellen voorop, dat gefundeerde
critiek pas goed mogelijk is, als men
de feiten kent. En onder die feiten
behoren zeer zeker ook de tijdstippen
waarop de verschillende dijkdoorbra
ken plaatsvonden.
Zondagmorgen vernamen wij door
de radio, dat er geen contact te krij
gen was met Zeeland. En wij verna
men, dat de ministers Drees en Al-
gera zich naar het Eiland van Dor
drecht hadden begeven. Achteraf we
ten wij, dat de ramp daar stellig
niet het ergst en het omvangrijkst is
geweest.
Merkwaardig is in dit verband een
uitlating van de correspondent van
de .Daily -Telegraph" van Maandag
Daar staat n.l. deze zin in: „Als
eerste waarnemer vanuit de lucht
van de gehele situatie kan ik vast
stellen, dat het een chaotische toe
stand is, die veel erger is dan zelfs
de autoriteiten zich bewust zijn. Er
zijn honderden dijkdoorbraken".
Deze Engelse krant werd des Zon
dags gedrukt. De correspondent had
de zaak dus Zondagmorgen van een
vliegtuig uit bekeken.
Wij vragen ons af, of er Zondag
morgen van regeringswege niemand
in een vliegtuig is gaan zitten, om
een algemeen overzicht van de ramp
te krijgen. Het tragische geval van
Schouwen b.v., een eiland dat het
ergst getroffen is, is eirr'elijk pas gis
teren goed tot de publieke opinie
doorgedrongen.
Doeltreffende hulpverlening begint
met een goed inzicht in de omvang
}jan de ramp.
Als het waar is wat de correspon
dent van de „Daily Telegraph" zegt,
dat de regering zich Zondagmorgen
de omvang van de ramp niet bewust
was, terwijl dat toch met behulp van
een vliegtuig mogelijk was, dan zou
dat een zeer ernstige fout zijn.
Wij willen hier met alle voorbehoud
over spreken, maar de voortdurende
sprongen, die er in de dodencijfers
zijn waar tè nemen, nopen er wel toe
om deze vraag te stellen.
Wij weten ook wel, dat het reddings
werk niet in één slag op volle toeren
kan werken, maar als we pas in de
krant van Woensdag lezen, dat het
reddingswerk op Schouwen in volle
gang is, dan geeft dat te denken.
Zondag sprak eigenlijk niemand over
Schouwen. Men sprak over Dordrecht,
Halsteren, Hontenisse enz. In het al
gemeen over gebieden, die van het
vasteland uit te benaderen waren en
waar de rampspoed minder was dan
elders.
Het is duidelijk, dat de plaatsen
waar de grootste rampen gebeurd
zijn, Schouwen en Duiveland b.v.,
Zondag niet „in het nieuws" waren.
De vraag komt op maar wij ho
pen dat zij ontkennend kan worden
beantwoord of de autoriteiten wel
op de hoogte waren en of de reddings
maatregelen wel dienovereenkomstig
zijn getroffen.
Daarnaast komt de vraag, of wel
van meet af alle beschikbare hulp
krachten en reddingsmiddelen op de
juiste wijze zijn aangewend.
Het is tamelijk duidelijk, dat de or
ganisatie van de redding eigenlijk pas
Maandag goed ter hand genomen is.
De Urker botters b.v. zijn pas Maan
dagmiddag op weg gegaan. Als er
een minister in een vliegtuig was
gaan zitten, zou hij tot de conclusie
moeten zijn gekomen, dat die botters
terstond nodig waren. En dan hadden
zij vier en twintig uur eerder kunnen
vertrekken.
Dit zijn vragen, die een antwoord
eisen. Het ontstellende dodencijfer
roept daarom.
UJ redding
(Van onze speciale verslaggever)
Het aantal slachtoffers, over wie zekerheid bestaat,
dat zij zijn omgekomen, was hedennacht gestegen tot
ongeveer 1300. Het aantal vermiste personen is niet
bekend.
Terwijl gisteravond de wind weer met felle, ijskoude
vlagen kwam opsteken, hebben de honderden redders
op het eiland Schouwen-Duiveland de hoop gehad dat
het directe levensgevaar voor de duizenden bewoners
gelukkig geweken was. Vanmorgen deed de territoriale
bevelhebber echter de mededeling, dat ook de laatste
dijk bij Noord-Gouwe op Schouwen-Duiveland (ten
Noorden van Zierikzee) is doorgebroken. Schepen die
in de buurt zijn, is verzocht zich onmiddellijk hierheen
te begeven om te helpen bij de evacuatie.
Tegen alle orders in zijn de redders die nacht in hun kleine
bootjes doorgegaan met redden en toen gisteren de dageraad aan
brak, kon men de voldoening smaken, dat bijna alle ernstig be
dreigde punten geëvacueerd waren.
De vreugde om deze geweldige prestatie werd gisteravond echter
al weer overschaduwd door de doem van nieuwe drama's in het
noodgebied. De wind was meer naar het Westen gedraaid en joeg
opnieuw met kracht grauw water over het verdwenen land. Op tal
van punten werden binnendijken bedreigd, o.a. bij Rilland Bath
aan het begin van Zuid-Beveland.
Toen wij gisteravond in een jeep terugreden van St. Philipsland
naar het militaire hoofdkwartier in Steenbergen, stond het water
op de betonweg op sommige plaatsen weer gevaarlijk hoog. De vale
grijze lucht, het schuim op de aanrollende golven, de wegstormende
meubelstukken en cadavers, zij alle leken ons even zovele voor
boden van nieuw onheil.
AI onze hulde gaat naar de redders
op Schouwen en Duiveland. Toen wy
Dinsdagavond het eiland verlieten kon
den wij slechts het ergste vrezen. De
helicopters waren verdwenen en de
soldaten hadden opdracht gekregen om
de gevaarlijke tochten met hun kleine
boten te staken.
Doch voor éénmaal hebben deze sol
daten die orders aan hun kletsnatte
laarzen gelapt. Zy hadden de vreselijke
nood met eigen ogen aanschouwd. Zij
wisten hoe dichtbij de dood was voor
vele duizenden en samen met de onver
moeibare burgervrijwilligers hebben zij
vol opoffering doorgeploeterd.
Het weer in het Noordzeegebied heeft
Woensdag een belangrijke verslechtering
ondergaan.
Een depressie die Dinsdag langs het
Noorse eilandje Jan Mayen trok bewoog
snel naar het Zuidoosten en bereikte
Woensdagmiddag Zuid-Zweden. De lucht
druk daalde daar in 24 uur tijds meer
Wieldijk gaat het begeven
De met tienduizenden zandzakken
versterkte dijk langs het Voornsche
kanaal op Voorne en Putten en de af-
sluitdam te Oostvoorne hebben de storm
van hedennacht goed doorstaan. Te
Heenvlict wordt de toestand evenwel
zeer kritiek.
Doordat het water in de Heenvlietse
polder nog voortdurend blijft stygen,
wordt thans de toestand voor de Wiel-
dyk hij Nieuwesluis zeer ernstig. Men
vreest deze dyk, waar het water reeds
op enkele plaatsen overheen spoelt,
ondanks de grote spoed waarmee wordt
gewerkt, niet te kunnen behouden.
Uit de aohterldggende polder wordt
het vee weggevoerd. Bij het doorbreken
van deze dijk komt de enige verbin
ding van de eilanden Voorne en Put
ten met Rotterdam te vervallen. Het
verkeer ginig vanmorgen nog over deze
dijk, doch dit moest levensgeavarlijk
worden geacht.
dan 30 millibar. Daar in Schotland de
barometerdalingen kleiner waren namen
de luchtdrukverschillen over het Noord
zeegebied toe. Stormachtige winden trans
porteerden opnieuw koude, uit de Pool
streken afkomstige, lucht naar het
Zuiden.
Het front van de depressie bereikte
gistermiddag ons land, gepaard met re
gen en sneeuwval. Luchtdrukstijgingen
boven Scandinavië die zich naar het Zui
den uilbreiden, zullen er oorzaak
zijn dat de wind in onze omgeving 1
Noordoost gaat ruimen en in kracht
gaat afnemen.
De commando's met hun groene ba
retten, die van Zijpe uit opereerden
onder de bezielende leiding van overste
Beets, evacueerden alleen al ruim dui
zend personen uit Oosterland, Bruinisse
en Sirjansland. Dodelijk vermoeid vie
len zij bij het aanbreken van de dag
op de dijken neer en sliepen bijna on
middellijk. Hun rust duurde echter niet
lang. Omstreeks tien uur doemden zestig
grauwe groteske monsters op. Amphibie-
voertuigen van het Amerikaanse leger!
Enorme gevaarten, die als logge mollen
het water inliepen en bij Zijpe recht
tegen de basaltdijk opkropen en zich
daar opstelden voor de laatste fase in
de redding van Schouwen-Duiveland.
(Zie verder pag. 5 le kol.)
[r. L. A. Kesper, commissaris der Ko
ningin in de provincie Zuid-Holland,
heeft gisteren een bezoek gebracht aan
Goerec en Overflakkee, alwaar hy na
overleg met burgemeester en andere
autoriteiten een reeks maatregelen trof
tot leniging van de nood.
In hel nog geheef geïsoleerde Bruinisse
is zojuist een helicopter geland. Rechts
ziet men beide piloten met rubberen
gordels om.
Luchtfoto K.L.M.
Exclusief Trouw
STAVENISSE
Vanmorgen heeft ons een tele
gram bereikt van de burgemeester
van Stavenisse, waarin hij mede
deelt, dat in zijn gemeente ver
moedelijk 300 doden te betreuren
zijn.
Hij noemt Stavenisse de zwaarst
getroffen gemeente van Europa.
Een groot gedeelte der gemeente
is totaal verwoest. Geen enkel huis
is onbeschadigd.
Een vlieger van de Marine-Luchtvaart
dienst, die boven het eiland Tiengemeten
heeft gevlogen, vertelde dat het hele
eiland behoudens enkele plekken
onder water staat. In het dorpje Tienge
meten zag hij de bewoners naar buiten
komen toen het vliegtuig rondcirkelde.
Op een klein stukje grond langs het dorp
was vee samengedreven. Bij de ingang
van de haven is een scheepje over de dijk
geslagen, 6 a 7 meter het land in.
Een boerderij te Vluchtheuvel in de
middenpolder is door het water stukge
slagen. Er werden daar geen mensen
waargenomen.
WARME DANK AAN HET BUITENLAND
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Staf heeft gisteren in de Eerste Kamer de soldaten, ma
trozen, militaire vliegers en ander luchtmachtpersoneel met hun
officieren, die bij het reddingswerk zijn geplaatst, geprezen en zijn
waardering uitgesproken voor hun snelle, menslievende hulpver
lening. Hij betuigde zijn innige deelneming met hen die gevallen
zijn: drie soldaten en twee man marine-personeel zijn omgekomen of
worden langdurig vermist.
ren aan dit bevel hebben gevolg gege
ven zodat onmiddellijk tot actie kon
worden overgegaan. Slechts enkele mi
litairen zijn thuis gebleven. Tegen hen
zullen de nodige strafmaatregelen wor
den genomen, waarbij rekening zal wor
den gehouden met de ernst van de
situatie.
De minister van Oorlog deed enige
mededelingen over de organisatie van
de militaire hulpverlening.
Nadat de Commissaris van de Konin
gin in Noord-Brabant de bevelhebber
van de derde militaire afdeling Zon
dagmorgen vroeg had gewaarschuwd,
gaf deze onmiddellijk bevel aan de on
der zijn bevelen staande militaire een
heden om aanstonds naar haar garnizoe
nen terug te keren.
De chef van de generale staf deed
daarna eenzelfde bevel uitgaan tot alle
militairen in Nederland. Op dat ogen
blik was de omvang van de ramp niet
bij benadering vast te stellen.
Om twaalf uur Zondagmiddag kon
de Nederlandse militaire bevelhebber
met het hem ten dienste staande perso
neel en materieel actief optreden.
Minister Staf had de grootste lof voor
de spoed waarmee Zondag alle militai-
Terivijl de zes vissersschepen met de
eerste evacué's uit Bruinisse in de
Parkhaven arriveerden, vertrok het
Koninklijke jacht „Piet Hein" naar
Zierikzee.
Op uitdrukkelijk verzoek van
het Informatiebureau van het Rode
Kruis zullen wij door het Neder
landse Rode Kruis uitgegeven
voorlopige verlieslijsten niet in
ons blad afdrukken, doch deze lijs
ten voor een ieder op onze bureaux
ter inzage leggen.
Rotterdam, Witte de Withstr. 30
's Gravenhage, Huygensplein 1
Dordrecht, Scheffersplein 3
(Zie verder bericht op pag. 4.)
De samenwerking tussen de civiele
en militaire autoriteiten was van meet
lan uitnemend. Het militaire appa
raat verleende overal bijstand waar
dit door de civiele autoriteiten werd
gevraagd.
Met de beschikbare vliegtuigen wor
den grote prestaties geleverd. Dankbaar
zijn wij, aldus de minister, voor de vast
beradenheid waarmee wordt gewerkt.
Zondagnacht kwamen reeds de eerste
Amerikaanse amphibie-voertuigen, trans
portvliegtuigen en helicopters:
Ook de Engelsen zonden helicopters.
België verleende hulp door het zenden
van manschappen en boten ten behoeve
van de evacuatie van de bevolking in
de getroffen gebieden. Twee Franse
bataljons uitgerust met motorvletten
zijn ingezet. Denemarken zond rubber
boten.
Voor al deze snelle hulp betuigde
minister Staf zijn warme dank.
De kazemementen in de omgeving
van de noodgebieden zijn beschikbaar
gesteld voor geëvacueerden. Minister
Staf deelde mede, dat ten gevolge daar
van de aangekondigde herhalingsoefe
ningen van de 44ste regimentsgevechts
groep zijn afgelast.
Nat. Rampenfonds
„Trouw"
(Voor slachtoffers van
de ivatersnood)
VJ
Ongeluk helicopter met
dodelijke afloop
Tijdens de door Engelse helicopters
uitgevoerde werkzaamheden tot steun
en redding van de drenkelingen op
Schouwen en Duiveland is. kort nadat
op Oude Tonge een met medicamenten
en wanne kleding geladen hefschroef-
vliegtuig aan de grond was gezet, een
van de bewoners van dit plaatsje, die
de landing had gadegeslagen, door on
oplettendheid achteruit op de sitaart-
schroef ingelopen. De man werd dooi
de met razende snelheid ronddraaiende
propellerbladen gegrepen en gedood.
Rampenfonds
Bij het Nationaal Rampenfonds was tot
gisteravond zeven uur een bedrag van
7.131.000 binnengekomen aan geld, ge
stort via De Nederlandsche Bank, de
Postcheque- en Girodienst en aan con
tanten.
Uit vele plaatsen werden de opbreng
sten van collecten reeds overgemaakt. Op
vallend was de opbrengst van de streek
Noordeinde, behorende tot de gemeente
G.af+ (N.-HD-e 87 inwoners van dit
gebied, behorende tot 26 gezinnen, brach
ten 1077 bijeen, dat is 41,42 per ge
zin of 12,37 per inwoner.
De regering deelt mede
In verband met de ramp,
welke Nederland heeft ge
troffen, hebben de gezamen
lijke kerken besloten Zondag
a.s. in de kerkdiensten op te
roepen tot bijzondere ver
ootmoediging, tot gebed en
tot offer.
H.M. de Koningin zal zicli
om één uur op die dag door
de radio tot ons volk richten.
De programma's der om
roepverenigingen zullen het
stempel dragen van herden
king van en bezinning op
bet geleden leed.
De regering spreekt de ver
wachting uit, dat algemeen
in het openbare leven met
liet bijzondere karakter van
deze Zondag rekening zal
worden gehouden.