t iWegrttf
Aantal doden
bijna 1300
ABBENBROEK
IN NOOD
AL 7.000.000
Angst en vrees door nieuwe stormwinden
TWEE UIT DUIZENDEN...
Wind zal
heden
afnemen
j NAAMLOOS, MAAR VEILIG j
2000 man snelden
Rockanje le hulp
Zeeland moet dicht"
VERBIJSTERENDE GETALLEN
VAN UITPUTTING GESTORVEN
Her en der cadavers
Schou wen-Dui veland
weggeslagen
NOG MEER DOORBRAKEN?
HELP-
GIRO 9575
Ook Nieuwe Tonge
ernstig bedreigd
Dr. Loudon j
Zondag
Algemene
Gedenkdag
N.l. VOORBURGWAL 225 AMSTERDAMS.
ABONNEMENT PER KWARTAAL I 6 35
PER WEEK 49 cent
PER EXEMPLAAR 13 cent
ABONNEMENT PER KWARTAAL BUITENLAND 8
POSTGIRONUMMER 533100
GEMEENTE-GIRO AMSTERDAM T 2500
HOLLANDSCHE BANK-UNIE Amsterdam
INCASSO-BANK Amsterdam
DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
Dagblad waarin opgenomen de „Amsterdamsche Courant" (328e Jaargang)
Hoofdredactie: J. J. F. Stokvis C. J. Brandt
TELEFOONNUMMERS:
DIRECTIE EN ADMINISTRATIE 35400 (6 lijnen)
REDACTIE 33800 (6 lijnen)!
OPGEVEN VAN SPEURDERS UITSLUITEND 39831 (3 lijnen)
OPGEVEN VAN ABONNEMENTEN 35400 <6 lijnen)
PAGINA'S
No. 20.361 56ste Jaargang
GOEREE VERZWOLGEN
AMSTERDAM, Woensdagnacht. Stormachtige
windvlagen uit het Noordwesten hebben voor heel
het geliied, dat eens Zeeland heette, de afgrijselijke
noodtoestand verergerd. Van verscheidene geïsoleerde
plaatsen klonk wederom het wanhopige S.O.S.,
dringender dan ooit.
Uitermate kritiek was de toestand Woensdagavond
in Abbenbroek op Voorne-Putten, waar in doodsnood
verkerende mensen, die op een klein stukje dijk bijeen
stonden, een alarmkreet de aether inzonden om met
spoed te worden geëvacueerd. Op het moment dat wij
dit schrijven ontbreken nadere gegevens.
Zierikzee, eveneens beducht voor een weder op
dringen van het water, zond een verzoek om zand
zakken en waterlaarzen de wereld in.
De angstige verwachting, dat het aantal slachtoffers tot
▼er boven de duizend zou stijgen, is Woensdagavond be
vestigd. toen een officieel communiqué het verbijsterende
bericht bracht, dat op dat moment de dood van 1272 men
sen vaststond.
Voor zover bekend werden bet zwaarst getroffen de ge
meente i Oude Tonge, waar het dodencijfer officieel -300
bedraagt, en Stavenisse, dat 200 slachtoffers betreurt.
Het menselijke uithoudingsvermogen is beperkt. Na da
genlang wachten zijn mannen, vrouwen en kinderen van
uitputting op zolders en daken gestorven. Vooral in de nacht
van Dinsdag op Woensdag, toen het. vroor, zijn slachtoffers
gevallen. Het aantal gevallen van longontsteking is groot.
Artsen worden met helicopters gebracht naar geïsoleerde
zieken, die dringend hulp behoeven. Iedereen spant zich
tot hei uiterste in om levens te redden en te behouden.
Over grote trajecten is de zeedijk van Overflakkee weg
geslagen. Op enkele stukken gespaarde polderdijken grazen
hier en daar wat verdwaalde runderen. Hun aantal wordt
verre overtroffen door de cadavers, die her en der met van
water opgeblazen lijven tegen de dijken gespoeld liggen.
De vernietigende kracht van het water heeft van Goeree
weer een apart eiland gemaakt, waarvan nog slechts de
duinrand boven water uitsteekt. De rest is door de zee
verzwolgen. Alle vrouwen en kinderen worden van Goeree-
Overflakkee geëvacueerd.
Op de Noorderdijk bij Zierikzee waren gisteravond 3000
stuks vee bijeengedreven. Het eiland Schouwen-Duiveland
staat voor viervijfde onder water. Het aantal slachtoffers
op het gehele eiland is nog niet bekend. Gevreesd wordt
dat dit zeer hoog zal zijn.
AL ZEVEN MILLIOEN GULDEN
Bij het Nationaal Rampenfonds was tot gisteravond 7 uur een
bedrag aan geld binnengekomen van 7.131.000, gestort via de
Ncderlandsche Bank, de post-cheque- en girodienst en aan contanten.
Prins Bernhard is geïnstalleerd als voorzitter van het Nationaal
Rampenfonds.
Na een vlucht welke een veertigtal diplomaten' Woensdag boven
de getroffen gebieden in een KLM-toestel heeft gemaakt, deelde dr.
ir. Van Veen, hoofdingenieur van de Rijkswaters! tat mee, dat het
gevaar nog lang niet over is. Hij verwachtte nog meer doorbraken,
vooral in verband met de storm die gisteravond opstak.
AMSTERDAM, 4 Febr.
Hedenavond werd de toestand in
Nieuwe Tonge op Overflakkee
zeer kritiek genoemd. De burge
meester van Ooltgensplaats heeft
via de radio gevraagd om hulp
van hefschroefvliegtuigen.
Enkele buien
Het K.N m.i. te De Bilt
verwacht tot Donderdag
avond:
Veranderlijke bewolking
met enkele regen-, hagel-
of sneeuwbuien. Geleide
lijk afnemende en naar
Noordoost ruimende wind.
Dezelfde of iets lagere
temperaturen
VRIJDAG:
Zon op 3.12 onder 17 37
Maan op 1.12, onder 10 04
Voertuigen licht op van
18.07 tot 7.42,
Station
We
r Max
tem p
Ochtend
Middag Jes["
Gis-
Helsinki
sneeuw
sneeuw 11
—12
Oslo
zonnig
1 snw —0
—2
Moskou
zonnig
zonnig —19
—23
Warschau
zw bew
zw. bew. 2
—3
Berlijn
zw bew.
—0
Amsterdam
zw bew.
regen 2
3
Londen
zonnig
5
Parijs
1
Luxemburg
zw. bew
—2
G. Parienk.
zonnig
zonnig 1
1
Wenen
zw bew.
1
Innsbruck
zonnig -1
0
Luzern
1 bew 1
2
Interlaken
zw. bew —0
—1
Nice
zonnig
zonnig 14
12
Rome
zonnig
zonnig 11
10
Algiers
1. bew.
zw. bew. 17
14
IE eer gevaar op Putten en Overflakkee
(Van onze speciale verslaggever)
DORDRECHT, 4 Febr. „Toestand te Abbenbroek zeer
kritiek. Alle reddingscolonnes moeten direct beginnen met
de evacuatie van 1000 mensen". Keer op keer wordt deze
nieuwe Jobstijding vanavond door de radio omgeroepen.
Daarmede is plotseling de aandacht van het Nederlandse
volk weer gevestigd op de Zuidhollandse eilanden Voorne
en Putten, vanwaar in de laatste 48 uur slechts weinig be
richten waren binnengekomen.
Vrouwen en scholieren
werken aan de dijken
Abbenbroek, midden m het
overstromingsgebied van Put
ten, een polderdorpje van zeven
honderd zielen, werd gedurende
de eerste nacht van de ramp reeds
geheel door het water ingesloten.
Het dorp zelf stond Zondag ten
dele blank. Tal van worungen
moesten worden ontruimd en het
vee de rijkdom van Putten
moest naar het droge gedeelte
rond de eeuwenoude kerk worden
overgebracht, 's Maandags, toen
het water steeg, ontstond er ge
vaar voor de binnendijken, Haag
se scholieren en vrouwen hielpen
de bedreigde punten met honder
den zandzakken te versterken,
maar het woelende water won de
strijd.
Dinsdag werden er in de Haas-
dijk en de Slaperdijk brede bres
sen geslagen en er ontstond op
nieuw een hachelijke situatie. Een
legertje vrijwilligers, hoofdzake
lijk uit studenten bestaande,
slaagde er in de gaten te dichten
en het grootste gevaar af te wen
den. Er kon evenwel ieder ogen
blik mee worden gerekend, dat
de dijken nogmaals voor het wa
ter zouden bezwijken en de mees
te bewoners van Abbenbroek wa
ren dan ook blij, toen Scheve-
ningre vissers met 19 sloepen over
het ondergelopen land kwamen
aanroeien om de bedreigde plaats
te evacueren. Bijna allen maakten
van de gelegenheid gebruik om
zich in veiligheid te laten bren
gen. Ze werden ondergebracht te
Rotterdam.
Vandcag wakkerde de wind zo
danig aan, dat honderden bewo
ners van gehuchten en verspreid
liggende boerderijen uit de omge
ving naar Abbenbroek zijn geko
men.
In totaal bevinden zich thans
ongeveer duizend mensen in het
droogliggende centrum van het
dorp, maar het drinkwater raakt
op en ieder ogenblik kunnen de
laatste waterweringen het bege
ven en een ramp zou onvermijde
lijk zijn.
Tot overmaat van ramp func-
tionneert de electriciteitsvoorzie-
ning gebrekkig, zodat het red
dingswerk ir. een zwiepende ijs
koude regen en vaak in het on
rustige schijnsel van lantaarns
moet plaats hebben.
Het alarmerende bericht over de
toestand te Abbenbroek bewijst
dat het gevaar voor nieuwe ram
pen nog lang niet is geweken en
dat het reddingswerk met de
grootste spoed moet worden voort
gezet.
Elders op Voorne en Putten
schijnt de toestand niet wezenlijk
te zijn veranderd. Vrijwel geheel
Putten, dus het gebied ten Oosten
van het Voornse Kanaal, staat
blank. Behalve de bewoners van
Abbenbroek zijn ook die van
Oudenhoorn en Zuidland in to
taal circa 2000 mensen door de
Scheveningse vissers gered. Het
water is iets gezakt.
Te Hellevoetsiuis komen voort
durend vluchtelingen aan uit
Goeree-Overflakkee, die van daar
met bussen over de gemeenten
van Voorne worden verdeeld. Te
Oudenhoorn, dat geheel onder wa
ter staat en waarvan 95 nercent
kol.
(Van onze weerkundige
correspondent)
AMSTERDAM, 5 Febr
De rust in de atmosfeer
boven Nederland werd
Woensdagmiddag verbro
ken, toen de invloed van
een depressie die over
Zweden naar het Zuiden
bewoog, zich ook over het
Noordzeegebied ging .uit
breiden.
Steeds sterker werd de wind,
vooral in de kuststreken,
totdat aan het einde van de
middag op onze lichtsche
pen de stormgrens bijna
was bereikt en Den Helder
om 8 u. 's avonds een wind
stoot van 100 km per uur
registreerde.
Gelukkig zal de stormachtige
wind ditmaal van slechts korte
duur zijn en is vanochtend het
ergste alweer voorbij. Door
een naar Noordoost ruimende
en verder in kracht afnemen
de wind worden dan koude uit
Scandinavië afkomstige lucht-
massa's naar Nederland ge
voerd.
Een nieuwe daling van de tem
peratuur moet daarom worden
tegemoet gezien. Zolang de
aanstromende lucht uit het
N.O. blijft komen en daarbij
over de Oostzee stroomt be
staat er ook kans op plaatselijke
sneeuwbuien.
Zie verder pag. 3,
DEN HAAG, 4 Febr. Dr.
Alexander Loudon, voorzitter van
het Residentie-orkest, secretaris
generaal van het Int. Hof van Ar
bitrage en oud-ambassadeur te
Washington, is tijdens het concert
van het Residentie-orkest in het
gebouw van K. en W. te Den Haag,
plotseling ten gevolge van een
hartverlamming overleden.
Voor de aanvang van het con
cert, dat onder leiding stond van
de Oostenrijkse dirigent Rudolf
Moralt, had. dr. Loudon nog het
woord gericht tot het publiek i. v.
m. het concert, dat Zondag ten
bate van het Nationaal Rampen
fonds door het Residentie-orkest,
zal worden gegeven. Tevens deel
de hij mede,
dat het con
cert zou be
ginnen met
het Air uit
de suite in d-
dur van Bach,
ter nagedach
tenis van de
slachtoffers
van de ramp.
Dr. Loudon
begaf zich
vervolgens
naar zijn loge,
waar hij tij
dens het spe
len van 't Air
onwel werd.
Ondersteund
door mevr.
Loudon ver-
loge, waarna VOUDON.
een hartverlamming een einde
maakte aan zijn leven.
De directeur van het Residen
tie-orkest, mr. Evert Cornelis,
deelde, nadat de ouverture „Der
Freischütz" en de Burlesque van
Richard Strauss waren gespeeld,
het; ontstellende nieuws aan het
publiek mede. Hoewel mevrouw
Loudon de wens te kennen had
gegeven, dat het concert voortgang
zou vinden, verlieten de toehoor
ders verbijsterd en diep onder de
indruk door dit tragische sterfge
val de zaal.
Onder de talrijke Haagse vrien
den van dr. Loudon, die 60 jaar
was en zich reeds lang voor zijn
hart moest ontzien, heerste grote
verslagenheid.
PLUNDERAARS IN
's-GRAVENDEEL
DOEDKECHT. 4 Febr. Vijl
onverlaten, die zich aan plun
deren schuldig maakten, zijn
gearresteerd en ingesloten in
net Huis van Bewaring te Dor
drecht.
DEN HAAG, 4 Febr. -
De regering deelt mede:
In verband met de
ramp, ivelhe Nederland
heeft getroffen, hebben
de gezamenlijke kerken
besloten Zondag a.s. in
de kerkdiensten op te
roepen tot bijzondere
verootmoediging, tot ge
bed. en tot offer.
H.M. de Koningin zal
zich om 1 uur op die dag
door de radio tot ons volk
richten.
De programma's der
omroepverenigingen zul
len het stempel dragen
van herdenking van en
bezinning op liet geleden-
leed.
De regering spreekt de
verwachting uitdat al
gemeen in het openbare
leven met. het bijzondere
karakter van deze Zon
dag rekening zal worden
seh ouden.
(Van een speciale verslaggever)
ROCKANJE, 5 Febr. Het is
8.45 u. en de vloed is om acht
uur gekomen. Het hoge water,
waarvoor men gistermiddag zo
vreesde en eigenlijk nog meer de
wind, die er achter zou zitten,
zijn achterwege gebleven. En op
het moment, dat wij dit schrij
ven heeft de grote vrees van
vanmiddag plaats gemaakt voor
opluchting, want de wind, hoe
wel nog hevig, is wat geluwd.
Gistermiddag heeft burge
meester Haak zich genoodzaakt
gezien in aller ijl hulp in te roe
pen. De weerberichten waren zo
verontrustend, dat hij de Ka
naaldijk langs het Voornse Ka
naal bedreigd achtte.
De grote zeewering is weg en
met de „slaperdijk" in gevaar,
was de toestand zeer precair ge
worden. Want mocht ook deze
dijk het begeven, dan zouden de
polders Nieuwenhoorn, Sint
Annapolder en Nieuw-Helvoet
volkomen onderlopen. Dan zou
ook de dijk naar Rotterdam ge
vaar lopen en het water tot heel
Brielle doordringen.
De oproep van burgemeester
Haak heeft groot succes opge
leverd. TJit Amsterdam, Rotter
dam, Den Haag, Leiden en vele
andere plaatsen in Zuid-Holland
zijn de vrachtwagens gekomen.
Om zes uur gisteravond waren
er reeds duizend man aan het
werk aan de Kanaaldijk met het
aanbrengen van zakken zand.
Om acht uur waren het er reeds
twee duizend.
Om halftien had men het Wa
ter stil. Er gaat een zucht van
verlichting op onder de werkers.
Want de Kanaaldijk heeft het ge
houden. Maar men gaat onver
moeid door met het versterken
vam de dijk, want straks komt het
water weer en er-dreigt nog steeds
(Van onze speciale verslaggever)
SCHIPHOL, 4 Febr. Dr. ir. J. van Veen, hoofdingenieur van
Rijkswaterstaat, die heden de buitenlandse vertegenwoordigers in
Den Haag tijdens een vliegtocht boven de overstroomde gebieden
vergezelde en tie omvang van de nationale ramp nader toelichtte,
deelde ons mede, dat de werkzaamheden om het land terug te win
nen. verscheidene maanden in beslag zullen nemen.
De dijken behoeven echter niet te worden verzwaard. Om een
herhaling van de ramp te voorkomen is nodig, dat Zeeland aan de
zeezijde „dicht" komt, met uitzondering van de monding der Wes-
terschelde een gesloten kustlijn krijgt. (Voor ons onderhoud met
dr. ir. Van Veen zie pag. 3.
gevaar.
Vrachtwagens met gevulde
zandzakken rijden af en aan. Van
de duinen af naar de bedreigde
plaatsen. Drie, soms vier kilome
ter ver. Men werkt bij het licht
van vele schijnwerpers, die het
gehele uitgestrekt
land van Voorne
schijnen.
In Rockanje zijn gisteravond
400 militairen uit Bussum ge
arriveerd. Zij zullen hun ver
moeide collega's, die reeds een
gehele nacht niet uit de kleren
zijn geweest, gaan aflossen. Over
al heerst bedrijvigheid. Overal
langs de straten juicht men de
vrijwilligers toe, die nog steeds
naar binnen rijden.
In tegenovergestelde richting
rijden de kolonnes bussen met
evacué's uit Flakkee. Zij gaan
naar Rotterdam, naar de Ahoy-
hal. Ze kunnen gelukkig door,
want de Kanaaldijk heeft het ge
houden. En daar ging het om
Aan de angstige spanning is voor
lopig weer een einde gekomen
RAMPENFONDS (9575)
DEN HAAG, 5 Febr. Bij het
Nationaal Rampenfonds was tot
Woensdagavond 7 uur reeds een
bedrag binnengekomen van
f 7.131.000, gestort via de Nc
derlandsche Bank, Postcheque-
en girodienst en aan contanten.
In het perceel aan de Statenlaan
81 werken 20 werkers dag en
nacht door om de binnenkomen
de gelden te registreren en ad
ministreren. Ontroerend zijn de
bewijzen van deelneming, die de
doodvermoeide werkers van het
Nationaal Rampenfonds dage
lijks meemaken.
Vrouwen komen binnen en schui
ven haar gouden trouwringen
van de vingers, geven colliers
en kostbare armbanden af. Een
onbekende gever liet een kost
bare postzegelverzameling, waar
hij jarenlang zijn zorgen aan
had besteed, bezorgen om t.e
gelde te laten maken voor het
fonds.
Prinses Wilhelmina schonk
f 25.000 aan het fonds, in Lisse
(10.000 inwohers) werd f 100.000
ingezameld, in Sassenheim
(7.000 inwoners) werd f 70,000
bijeengebracht, Leiden gaf
f 70.000, Alphen a. d. Rijn
f 40.000, Katwijk f 34.000, Bo
degraven (7000 inw.) f 30.000,
Het NVV verhoogde het toegezeg
de bedrag van f 100.000 tol
f 250.000 en stelde tevens het
Troelstra-oord ter beschikking
voor evacué's.
Arbeiders en beambten van
Wilton.Fijenoord te Schiedam
offerden ruim 100.000, waar.
aan de directie nog 150.000
toevoegde. Het personeel van de
B.P.M. op de Ned. Antillen za
melde reeds 250.000 in en deel
de mede, dat er nog meer kwam.
De directie der B.P.M. te Den
Haag stelde mede namens de Ne
derlandse dochteronderneir
gen f 500.000 beschikbaar voor
het Rampenfonds en de Neder
landse Aard-Olie Mij. schonk
f 25.000.
Een foto, zoals men er dui
zenden. tienduizenden zou
kunnen nemen. Een foto.
waarbij woorden slechts te
kort schieten om het grote
drama weer te geven dat
zich hier aftekent.
Dit meisje, hoe heet hel'f
Niemand weet het. Waar
komt het vandaan? Niemand
weet het. Hoe oud is het't
Vijf jaar? Of vier soms?
Niemand weel het.
Opeens ivas het in de
Ahoy-hal, meegezogen in
de stroom van vluchtelin
gen. Leven haar ouders nog?
Zijn zij omgekomen? Heeft
zij nog familieleden? Nie
mand die het kan zeggen.
Maar hier, in deze grote
ruimte, voelt het zich veilia.
En een kind blijft onder alle
omstandigheden een kind:
de chocola is lekker. Hel
drinkt met volle teugen. De
bruine drank druipt op de
broek van soldaat Frangois
van der Velden uit Den
Haag. Het kind merkt hel
niet. De soldaat merkt het
niet. En wat doet in deze
dagen een besmeurde uni
form er ook toe? Barmhar
tigheid. naastenliefde, hulp
gaan vóór alles.
