De wereld op haar breedst
De bewoners langs de zeedijk
totaal verrast
In dag'
Minister Algera
te Zierikzee
Vluchtelingen halen uit Abbenbroek
Omstreeks 70 doden te Halsteren
Inspectietocht door Westelijk
Noord-Brabant
Hl
Bloemlezing uit de hulpacties
hi lp IjTt de
ver. staten
en van
nood
4
NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT
DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
4
HET DRAMA VAN FIJNAART
FIJNAART, Woensdagavond.
Ge moet u dit even goed realiseren. Hoewel de storm Zaterdagavond
met ongebreidelde kracht over onze lage landen gierde, zijn de bewoners
van de huizen langs de buitendijk aan het Volkerak, op het grondgebied van
de gemeente Fijnaart, rustig in hun bedden gekropen. Men kan hun dat
eigenlijk nauwelijks kwalijk nemen. Het pleegt in deze hoek vaak genoeg
te spoken, zonder dat er iets bijzonders gebeurt. Ditmaal echter heeft de
dijk het geweld van de beukende watermassa's niet kunnen weerstaan. Er
zijn midden in de nacht zo veel gaten in gevallen, dat hij nu, van boven af
gezien wel op een zaag gelijkt. Door die gaten heeft het water zich met zulk
een verbijsterend geweld een weg naar de polders gebaand, dat de langs
de dijk staande huizen als veertjes zijn opgenomen en verpulverd. Dit ver
klaart het grote aantal slachtoffers in deze, naar het inwonertal gemeten,
kleine gemeente.
Tachtig slachtoffers
De mensen zijn door de overstroming
volkomen verrast. Men moet aanne
men, dai de meesten niet eens kans
meer hebben gezien hun legersteden
te verlaten. Bijna allemaal moeten zij
in hun nachtgewaad om het leven zijn
gekomen. Dit heeft men kunnen vast
stellen aan de twintig lijken, die tot op
dit ogenblik zijn geborgen. Zestig per
sonen worden nog vermist. Men moet
aannemen, dat zij eveneens jammerlijk
zijn verdronken. In totaal heeft dus de
ramp aan tachtig bewoners van
Fijnaart het leven gekost.
Naar de burgemeester, de heer P. W.
ter Haar, ons vertelde, hebben zich on
middellijk na het bezwijken van de
zeedijk dramatische tonelen afgespeeld.
Zo is het geval bekend geworden van
een gezin van man, vrouw en drie kin
deren, dat met het bovenste gedeelte
van het huis werd weggespoeld. Dit ge
deelte van het huis dreef in de richting
van een binnendijk, waar het werd op
gemerkt door een reddingsploeg. Door
het werpen van een lijn wilden de red
ders proberen het wrak dichter naar de
kant te slepen. Inderdaad slaagde de
man er in de lijn te grijpen, maar juist
toen men wilde gaan trekken kantelde
het wrak. Het gevolg was, dat de
vrouw en de drie kinderen in het wa
ter vielen en verdronken. De man heeft
zich met grote moeite en uiteraard vol
komen ontdaan langs de lijn aan land
kunnen werken. In een. ander geval is
een huis weggeslagen, waarin zich even
eens een gezin van vijf personen bevond.
Hierbij heeft zich het wonderlijke
feit voorgedaan, dat een kind uit dit
gezin in bed liggende naar een binnen
dijk is gedreven en daar aangespoeld.
Het is het enige lid van het gezin, dat
de ramp heeft overleefd.
De overstroming heeft zich met
onbegrijpelijke snelheid voltrokken. De
Sabina Henrikapolder. die onmiddellijk
achter de zeedijk ligt. is in een kwar
tier volgelopen. Het water steeg er een
meter in vijf. minuten. In een iets latei-
stadium zijn ook verscheidene binnen
dijken bezweken. Dientengevolge zijn
tien van de twaalf polders op het grond
gebied van Fijnaart overstroomd.
beide andere worden bedreigd.
Hoeksche Waard
Nog maar vijf polders
droog
De Hoeksche Waard met haar 23.000
ha cultuurgrond, plm 40 grote en klei
nere polders, veertien gemeenten en ver
scheidene buurtschappen met gezamen
lijk 40.000 inwoners, is zeer ernstig
getroffen door de watersnood. Vijf en
twintig 'grote en kleine polders zijn ge
heel overstroomd, acht polders staan
dras en slechts vijf zijn geheel droog.
Vier van de veertien gemeenten hebben
geen last van het water. In de tien an
dere zijn vele woningen overstroomd.
Het ergste zijn Numansdorp, Strijen,
's-Gravendeel en Goudswaard getrof
fen. In de drie eerstgenoemde gemeen
ten zijn vele slachtoffers te betreuren.
In Numansdorp telt men thans 67 over
ledenen, allen bewoners van de polder-
Het Hogezand, waar de hoofdwaterke
ring over een lengte van plm. twee km
is doorgebroken en de bewoners door
een grote vloedgolf moeten zijn verrast.
Te 's-Gravendeel zijn 57 slachtoffers
en in Strijen is het aantal reeds boven
de twintig gestegen-
In totaal zijn in Hoeksche Waard,
voor zover thans bekend is, plm 150
personen verdronken. In de hoofdwater-
kering, .die de Hoeksche Waard moet
beschermen, zijn op zijn minst dertig
breuken, op sommige plaatsen kilome
ters breed.
Het eiland Tiengemeten is geheel
overstroomd. Op het Oostelijke gedeel
te heeft een aantal bewoners zich nog
kunnen handhaven. Anderen zijn naar
elders gebracht. Ook uit 's-Gravendeel,
Strijen. Numansdorp en Heinenoord is
de bevolking voor een deel vertrokken.
Honderden stuks vee zijn verloren ge
gaan: de materiële schade is zeer aan
zienlijk. Oud-Beiierland is het voorzie-
ninodr-entrum van het eiland waar levens-
m'rHplen. brendstof en materiaal worden
aangevoerd en verder getransporteerd.
Waloberen is er vrij
goed afgekomen
Tn de Vlissingse binnenstad heeft van
Zondagmorgen 5 uur tot Maandagmor
gen 3% meter water gestaan, dal ech
ter nu voor een belangrijk deel weer
is verdwenen. De boulevard is op vele
plaatsen zwaar beschadigd, doch voor
het overige is Vlissingen, gezien de
omstandigheden een der meest bevoor
rechte plaatsen in Zeeland. Het leven is
er vrijwel normaal, het veer naar Bres-
kens werkt en alleen het weinige drink
water is nog een bezwaar.
In Middelburg lopen de waterkranen
helemaal niet. Daar is het water ge
rantsoeneerd, het wordt via tankwagens
gedistribueerd. Walcheren is er nog vrij
goed afgekomen, en als men door Mid
delburg rijdt, zou men niets van de wa
tersnood merken, als het er niet vol wai
van doortrekkende evacué's, die via
Zeeuwsch-Vlaanderen afgevoerd worden.
Ruim 1200 ha van het eiland staan on
der water. Voor de overige eilanden zijn
de cijfers Schouwen 11890 ha. Duive-
land ëO'O. St. Philipsland 1400, Tholen
58'0 N'.ci-d-Beveland 2400, Zuid-Beve
land West var het kanaal. 2075. Oost
van het kanaal 3960. West-Zeeuwsch-
VI-anderen 300. Oost-Zeeuwscb Vlaande-
ren 2727 Tezamen dus een oppervlakte
van 37.506 ha.
In Noord-Holland is
alles veilig
ALKMAAR, 4 Febr. In de loop Van
de dag werden in Noord-Holand af en toe
klanken gehoord, die vrees verrieden
voor de toestand van de zeeweringen in
Noord-Holland. De wind nam weer toe
en het is bekend, dat er op het ogenblik
enkele zwakke plekken zijn. De slechtste
plaats ligt ten Noorden van Callantsoog.
De burgemeester van deze gemeente
deelde ons mede. dat hij juist had ge
sproken met de rijkswaterstaat en dat
men daar de toestand als veilig
schouwde
Ook op Texel bleek men de toekomst
met vertrouwen tegemoet te zien. Drei
gend gevaar achtte men niet aanwezig te
zijn.
Negenhonderd militairen en grote aan
tallen burgerlijke vrijwilligers uit alle
delen van het land voeren al enkele da
gen een titanenstrijd om het behoud var-
deze twee polders. Alle zwakke plek
ken in de dijken worden met zakken
zand versterkt. Gezegd kan worden, dat
de buitendijk zowel als de binnendijken
ir een deplorabele toestand verkeert.
De stukken van de zeedijk, die zijn blij
ven staan, worden door deskundigen
waardeloos genoemd. In sommige van
de ondergelopen polders hebben de men
sen 48 uur lang zonder behoorlijke kle
ding en zondei eten op het dak gezeten.
Met behulp van boten zijn zij tenslct-
te uit hun benarde posities verlost.
Volgens een ruwe schatting zijn 2000
stuks vee in het water omgekomen.
Slechts een klein gedeelte van de vee
stapel heeft men kunnen redden en naar
Oudenbosch overgebracht, Evenals el
ders beginnen ook hier de kadavers een
probleem op te leveren; er wordt naar
gestreefd ze zo spoedig mogelijk op te
ruimen. Van de 5200 zielen tellende be
volking zijn 3500 personen naar elders
afgevoerd. In de gemeente bevinden
zich vrijwel alleen nog de mannelijke
bewoners van boven de zestien jaar. De
drinkwatervoorziening heeft even geha
perd, daar er gevaar voor verzilting
heeft gedreigd. Thans geschiedt de wa
terlevering weer gewoon.
Burgemeester Ter Haar, die uiter
aard zeer dankbaar is voor de steun die
allerwegen zo spontaan is aangeboden,
verzekerde ons. dat de toestand in zijn
gemeente nog steeds gespannen is. Al
leen wanneer het weer zich goed houdt
zal een verdergaande overstroming voor
komen kunnen worden.
„Ik durf niet" waren de enige woor
den, die het angstige knaapje spruk,
toen hij over de loopplank moest om
veilig aan de wal in Dordrecht te ko
men. Vastgehouden door zijn redders
liep hij aarzelend naar de veiligheid.
Een hefschroefvliegtuig van de Briue
marine boven een landingsterrein in
Zierikzee, dat door parachutes is aan
gegeven.
m
De eerste gemeente, die de minister
van verkeer en waterstaat mr. J. Alge-
ra, op zijn tocht door de geteisterde
gebieden heeft bezocht is Zierikzee.
De bewindsman en de autoriteiten van
de rijkswaterstaat, die hem vergezellen,
hebben een bespreking gehad met het
college van B. en W. van Zierikzee.
Men heeft de eerst noodzakelijke maat
regelen' voor het herstel van de dijken
en de versterking van tie dijk, die nog
wordt bedreigd, aan een bespreking
onderworpen. De bespreking werd ge
houden in het vijf eeuwen oude stad
huis van Zierikzee, dat geheel gespaard
is gebleven. Ook vele andere huizen en
gebouwen in het centrum van Zierikzee
hebben het geweld van storm en water
doorstaan.
De vroede vaderen van Zierikzee
zijn Dinsdagavond in vergadering bij
een geweest. De voorzitter, burgemees
ter jhr. mr. J. Schuurbeque Boeije. deel
de mee, dat Woensdag het zwaar ge
troffen stadje voor de tweede maal in
negen jaar zou moeten worden geëva
cueerd. Een kern uit de bevolking zal
achterblijven. Deze personen zijn nood
zakelijk voor het dijkherstelen het
bestuursapparaat. Het grootste gedeel
te van de bevolking blijkt zeer gekant
te zijn tegen de evacuatie. Zij verlaten
het eiland liever niet. Vele dorpen op
Schouwen en Duiveland zullen geheel
moeten worden geëvacueerd.
In een onderhoud, dat het A.N.P.
met de gemeente-secretaris van Ziei'ikzee
had vertelde deze, dat hij onmogelijk
een schatting kon maken van de aan
gerichte schade op het eiland. Hij ver
zekerde, dat in tegenstelling met
vele veronderstellingen de veestapel
niet geheel verloren is gegaan, hetgeen
als een schraal lichtpunt wordt be
schouwd.
Op de Noorderdijk zijn 3000 stuks vee
bijeen gedreven. Het aantal slacht
offers te Zierikzee bedraagt vijftien.
Het eiland staat voor tachtig pet onder
water. Het aantal slachtoffers op het
gehele eiland is nog niet bekend,
vreesd wordt, dat dit zeer hoog zal
zijn.
Numansdorp is verlaten
Numansdorp is thans geheel verlaten.
In de afgelopen dagen zijn ongeveer
3500 inwoners naar veiliger oorden ver
voerd. Een klein aantal mensen is ach
tergebleven. Het water in het dorp staat
nog een tot anderhalve meter hoog.
Met man en macht wordt gewerkt aan
het herstel en de versteviging van de
dijken. Men heeft tekort aan materiaal.
In de haven is plaats voor een groot
aantal schepen.
De situatie in Abbenbroek, zo heeft
de burgemeester van dit plaatsje gis
termiddag laten omroepen, is zeer
kritiek en het dorp moet onmiddel
lijk worden ontruimd. Een snelle
reactie bleef niet uit, Slechts korte
tijd later waren er talloze particu
liere auto's en o.m. ook 15 bussen
van de R.E.T. onderweg om de bewo
ners weg te halen.
Een van de chauffeurs van de R.E.T.
bussen vertelde ons, dat bij aankomst
het dorp reeds grotendeels ontruimd
bleek te zijn. Slechts de mannen waren
nog aanwezig en zij bleken zo zeer aan
hun grond gehecht, dat de politie
grootste moeite had ofn hen in auto's
te krijgen, Over de enige verbindings
weg met het volkomen door water in
gesloten Abbenbroek. de dijk naar het
Noorden is men naar Rotterdam gere
den. De Groene Kruisweg was tot Heen-
vliet berijdbaar. Verderop stond deze on
der water. En de bussen, die vluchte
lingen uit het opvangcentrum Den Briel
Zeedijk doorbroken
HALSTEREN, Woensdagavond.
Rampzalig is in de nacht van Zater
dag op Zondag de toestand in Halste
ren geweest. De grote dijk langs de
Eendracht heeft het op verscheidene
plaatsen onder de druk van het wa
ter begeven en de vloedgolf is met
zo veel kracht het land binnenge
drongen, dat de achter de dijk staan
de huizen finaal zijn weggespoeld. En
met die huizen de bewoners. Halste
ren heeft dan ook op dit ogenblik
reeds 69 doden te betreuren. Negen
tien lijken zijn geborgen; vijftig men
sen worden nog vermist.
Op verscheidene andere plaatsen in de
ondergelopen polders zijn de bewoners
van boerenhofsteden en arbeiderswonin
gen totaal geïsoleerd geraakt. Men heeft
deze mensen pas Maandag kunnen red
den. Daarbij hebben de redders staaltjes
van grote moed ten toon gespreid. Met
touwen aan elkaar verbonden zijn zij
wadende door het water naar de bedreig
de plaatsen gegaan om de opgesloten
mensen te bevrijden. Pas later heeft men
voor dit reddingswerk de beschikking
gekregen over boten.
Onder de slachtoffers bevindt zich ook
er Zaterdagnacht op uitgetrokken
trachten zo veel mogelijk mensen itn de
polders te waarschuwen voor het losge
broken watergeweld. Daarbij is het hele.
gezelschap te water geraakt, met het ge
volg, dat de directeur van gemeentewer
ken en een brandweerman zijn verdron
ken. De drie anderen hebben op bijkans
miraculeuze wijze het vege lijf weten te
bergen.
De toch al hachelijke situatie in de
nacht van de ramp werd nog verergerd
doordat de electricitedtsvoorziening uit
viel. Gelukkig was deze zaak dezelfde
avond weer in orde. Drinkwater heeft
Halsteren twee dagen niet geleverd ge
kregen. Maar ook hiervoor is inmiddels
een voorziening getroffen. Om het dorp
zijn zoveel gronden ondergelopen, dat er
alleen nog een verbinding met hel. Zui
den bestaat. Verreweg het grootste ge
deelte van de veestapel moet in het water
zijn omgekomen.
Getracht zal worden de gaten in de
dijken zo snel mogelijk te dichten, al is
het dan maar provisorisch. Een
groot aantal militairen verricht herstel
werkzaamheden onder toezicht v
kundigen van de Nederlandse Heide
Maatschappij. Ook Ln allerlei andere op
zichten ondervindt het dorp veel hulp en
steun van buitenaf.
Bijzonder goed heeft het de bevolking
gedaan, dat Koningin Juliana zich gisle-
de directeur van gemeentewerken, tevens ren persoonlijk op° de hoogte is komen
commandant van de plaatselijke brand- stellen van de toestand in deze zwaar
weer. Met vier brandweerlieden is hij1 getroffen gemeente.
Vele tientallen slachtoffers, grote schade
Bergen op Zoom, Woensdagavond.
Wij zijn zo juist teruggekeerd van een inspectietocht per auto door het
geteisterde gebied van Westelijk Noord-Brabant. Her en der zijn we getrokken,
tussen de verschillende stadjes en dorpjes wegen kiezend, die we normaliter
zeker niet gekozen zouden hebben. Maar daar was niet aan te ontkomen,
omdat een deel van het wegennet eenvoudig onberijdbaar is. Mèt de over
stelpende drukte van de hulpacties was dit een van de weinige verschijnselen,
die er op duidden, dat de watersnood voor deze streek zulke fatale gevolgen
heeft gehad. Immers, naar verhouding viel er niet eens zo verschrikkelijk
veel water meer te zien. Het is dan ook inderdaad zo, dat het overstroomde
gebied Zondag en Maandag veel uitgebreider en dus ook veel indrukwekken
der is geweest. Sinds Dinsdag echter is een duidelijk merkbare val van het
water ingetreden. Hierdoor wordt de indruk gewekt, dat het Westelijke deel
van Noord-Brabant niet in die mate te lijden heeft gehad als de eerste
berichten hebben doen vermoeden. Maar dat is een volstrekt misleidende
indruk. Want in feite is er onnoemelijk veel schade aangericht en wat nog
meer zegt: er vallen in dit gebied vele tientallen slachtoffers te betreuren.
gemeente geëvacueerd. Bovendien zijn er
nog 2000 mensen uit de aangrenzende
buurtschappen Zevenbergsehoek en Lan-
geweg verwijderd. Al die mensen zijn
overgebracht naar Tilburg, Breda en Gil-
ze-Rijen. Veel vee is bij de overstromin
gen verloren gegaan. De levende dieren
zijn naar elders vervoerd. Een probleem
vormen de kadavers, die in het water
drijven dan wel in de stallen liggen.
Reeds zijn maatregelen getroffen om de
dode dieren ten spoedigste weg te bren
gen.
Naar wij van de gemeente-secretaris,
mr. W. J, Rijnders vernamen, is onder
de geëvacueerden het verlangen leven
dig om weer naar de eigen gemeente
terug te keren. Dit moet echter ten
sterkste worden afgeraden, aangezien
de algemene toestand hun terugkeer
nog niet gedoogt. Vanwege de land-
bouwconsulent ter plaatse is aan de
boeren het advies uitgegeven hun gron
den niet te gaan bewerken voor
aleer zij op het zoutgehalte zijn
proefd. Zevenbergen is geadopteerd
door Waalwijk dat reeds een grote
hoeveelheid goederen heeft gezonden.
Met de sortering daarvan is men bezig.
De toestand te Zevenbergen
redelijk wel
Bijzonder zwaar getroffen zijn Fijnaart,
waar naar alle waarschijnlijkheid 80 men
sen om het leven zijn gekomen, Nieuw-
Vossemeer, waar volgens een voorlopige
en voorzichtige schatting' 45 doden te be
treuren zijn en Halsteren, dat omstreeks
70 slachtoffers telt. Over de droevige
gebeurtenissen in deze drie gemeenten
vindt men elders in ons blad aparte re
portages. Hier willen wij de indrukken
weergeven, die we in enkele andere stad
jes en dorpen in het geteisterde gebied
hebben opgedaan.
Om te beginnen dan Zevenbergen,
dat er tot dusver vrij goed van af is ge
komen. Het stadje mag zich echter nog
geenszins veilig wanen. Want het water
staart aan één kant van de rijksweg Rot-
terdam-Breda, d'ie nu dus als dijk func-
tionneert. Er zijn enkele zwakke plek
ken in de weg; dus zijn er grote ploegen
militairen druk doende versterkingen aan
te brengen. Verder is het laatste gedeelte
van de verbindingsweg tussen Klundert
en Zevenbergen ondergelopen. Ook hier
zijn militairen bezig met be>t verrichten
van herstellingen. Men hoopte hiermee
nog in de loop van de dag gereed te ko
men Zevenbergen heeft geen slachtoffers
te betreuren. Wel zijn ongeveer 3500 men-
Standdaarbuiten
Ook Standdaarbuiten neeft
geen slachtoffers te betreuren Zelfs
heeft men hier geen mensen weg hoe-
ven te voeren. Integendeel, het dorp
sen uit de laag gelegen gebieden van de heeft nog 125 vluchtelingen uit Klun
dert, Fijnaart en Willemstad op kunnen
nemen. Hieruit mag evenwel niet wor
den afgeleid, dat het hier niet heeft
gespannen. Door het overlopen van de
Mark is de toestand zeer dreigend ge
weest, vooral Zondagavond. Er dreigde
een breuk te ontstaan in de Molendijk,
die de verbinding vormt tussen Ouden
bosch en Zevenbergen. En ook in de
verbindingsweg tussen Noordhoek en
Klundert en m de weg tussen Stand
daarbuiten en Fijnaart moesten enkele
zwakke plekken worden geconstateerd.
Naar wij van de burgemeester, de heer
J. J. A. van de Riet, hoorden, hebben
militairen en burgers in eendrachtige
samenwerking met bewonderenswaar
dige toewijding voor het behoud van
deze wegen gevochten. En met succes.
Het gemeentebestuur heeft bemoeienis
gehad met de doorzending van het vee,
dat uit het geheel ondergelopen Klun
dert en uit Fijnaart werd aangevoerd.
De gemeente Groenlo heeft Maandag
middag reeds een bedrag van I 10.000
aangeboden voor leniging van de eerste
nood.
Dinleloord.
Heel wat minder goed is D i n t e 1-
oord er afgekomen. Hier zijn zes pol
ders, alle in het Westelijke gedeelte van
de gemeente gelegen, blank komen te
staan. Alleen de kom van het dorp is
vrij van water gebleven. In de polders
is het water intussen al weer belang
rijk gedaald. Helaas zijn er 3 doden en
4 vermisten te betreuren. Het waren
bewoners van huizen, die vlak bij de
geperforeerde zeedijk stonden. In de
fatale nacht van Zaterdag op Zondag
zijn die huizen door het binnenstromen
de water meegesleurd en met hen de
bewoners. In het ondergelopen gebied
zijn 28 huizen onder water komen te
staan. Hierdoor zijn 107 personen defini
tief en 65 tijdelijk dakloos geworden.
De getroffen mensen zijn ln het dorp
zelf, bij familie en kennissen onder dak
gebracht. Er is veel vee verloren ge
gaan. De gemeente-secretaris, de heer
J. P Sprong, verzekerde ons, dat de
schade zeer groot is.
Sinds gisteren heeft Dinteloord een
opvangcentrum voor geëvacueerden ui'
Ooltgensplaat, Achthuizen en Oude Ton-
ge op Goeree-Overflakkee. Via dit cen
trum zijn reeds 2400 mensen overge
bracht naar Den Bosch. Aangezien er
onder deze vluchtelingen nogal wat zie
ken zijn, is te Dinteloord een nood
hospitaal ingericht.
Ook hier zijn grote groepen militairen
druk bezig met het versterken van de
binnendijken. Veel hulp heeft men
voorts mogen ondervinden van het Rode
Kruis. Een groot kwantum goederen en
levensmiddelen is ter plaatse aangeko
men voor verdeling onder de getroffe-
hebben gehaald, zijn dan ook langs al
lerlei binnenweggetjes gereden.
..en uit Den Briel
Tien bussen kropen gisteravond over
de dijkjes, die midden in het verdron
ken land lagen, naar Den Briel. „Een
trieste tochf', vertelde een van de
chauffeurs ons. Overal water en op de
dijken waren militairen en burgers,
bijgelicht door enorme zoeklichten
bezig met zakken zand de water
keringen te versterken. Een honds
werk in de gure Noordwesterstorm
vlagen, die hagel en sneeuw voor zich
uitjoegen.
In Den Briel wachtten ongeveer
bewoners van Middelharnis en andere
plaatsen op Goeree en Overflakkee, die
per boot naar Hellevoetsluis en van
daar per auto naar Den Briel waren
gekomen, op hun vervoer naar elders.
Den Briel moest deze mensen kwijt,
want de huizen van dit stadje zijn reeds
stampvol met vluchtelingen uit het om
ringende gebied.
De bussen redden met hun trieste pas
sagiers, die alles en alles hadden ver
loren (een baby werd soms vervoerd in
een sloop) via Rotterdam naar Utrecht.
De hulp, die van alle zijden werd ge
boden was enorm. In Geervliet stonden
leden van het Rode Kruis klaar met
hete koffie en broodjes en op andere
plaatsen van de route werden bekers
soep uitgereikt. Zodra de wagens d(
Markthallen in Utrecht waren binnen
gekomen, kwamen de gastvrouwen eu
-heren danig in actie. De kinderen wer
den allereerst uit de bussen gehaald om
extra verzorgdd te worden. Voor de
ouderen werden grote hoeveelheden fruit,
koffie en broodjes aangedragen.
Volop is de hulp, die op het ogen
blik aan de slachtoffers wordt gebo
den, voornamelijk materieel welis
waar, maar het zal, naar wij hopen,
deze vluchtelingen, die niets meer be
zitten, het besef bijbrengen, dat de
niet getroffen Nederlanders als een
man gereed staan om steun te verle
nen en om te trachten het geleden
kwaad zoveel mogelijk te verzach
ten. En niet alleen Nederlanders....
Help de slachtoffers
De taJrjjke landgenoten, die van
huis en haard zijn verdreven en
ternauwernood het vege lijf
hebben kunnen redden, hebben
Uw hulp nodig, voor zover U die
niet reeds hebt gegeven.
Stel niet uit tot morgen,
wat U heden kunt doen
en stort Uw bijdrage op giro
rekening Nr. 9 5 7 5 van het
Nationale Rampenfonds in Den
Haag of stuur Uw gift per post
wissel aan het Secretariaat van
dit Fonds, Statenlaan 81, Haag.
Bedenk wel
SNELLE HULP IS
DUBBELE HULP.
- De gemeenteraad van Alblasserdam
heeft gisteravond besloten, 100.000 be
schikbaar te stellen voor leniging van
de eerste noden in Oude en Nieuwe
Tonge. Uit Noord-Holland is naar de
getroffen gebieden een zeer groot aan
tal schepen en platboomde vaartuigen
met bemanningen, vrachtauto's en auto
bussen gedirigeerd. De Griekse re
gering heeft besloten, aan Nederland,
België en Groot-Britannië elk 25 ton
krenten, 25 ton sultana-rozijnen en 15
ton wijn voor de slachtoffers van de
watersnood te zenden. De burgemees
ter van Sint Nicolaes in België heeft de
burgemeesters van Sint Philipsland,
Sint Maartendijk, Sint Annaland, Sint
Laurens en Scherpenisse verzocht, zich
met hem in verbinding te stellen. De
bewoners van Sint Nicolaes hebben voor
uitgewekenen uit deze gemeenten on
derdak aangeboden. Zoals bekend is,
hebben burgemeesters van een aantal
Nederlandse „Sint"-gemeenten verleden
jaar ter gelegenheid van het Sinterklaas
feest een bezoek aan Sint Nicolaes ge
bracht. De centrales van overheids
personeel bevelen met instemming van
de minister van binnenlandse zaken het
gehele personeel met grote klem aan,
te beginnen met op basis van vrijwillig
heid één procent van het maandsalaris
over Februari of 1 pet. van het salaris
over 4 weken af te staan. Over de wijze
waarop hieraan met medewerking van
overheidsorganen uitvoering kan wor
den gegeven, wordt overleg gepleegd.
De Arnhemse bevolking heeft reeds
een bedrag van 295,483 bijeengebracht.
Alles is in Gelderland in gereedheid
gebracht om vluchtelingen te ontvan
gen. Aan tienduizenden gezinnen kan
een goed onderdak worden verschaft.
Naar Den Haag en het ontvangstcentrum
Rucphen in Brabant zijn 100 ton goede
ren uit Arnhem afgezonden. Een deta
chement van de Arnhemse politie assis
teert thans in de gemeente Hoedekens-
kerke. die door Arnhem is geadopteerd.
In Zwitserland heeft de zgn. Glüoks-
kette, een soort sneeuwbal, ontketend
ten bate van de slachtoffers der over
stromingen in Nederland en Engeland,
tot nu toe ruim 850.000 opgebracht.
De Deense luchtmacht heeft een Cata-
line-vliegboot naar ons land gezonden
met twee ton dekens en kleding aan
boord, verzameld door het Deense Rode
Kruis. De bemanning heeft opdracht ge
kregen zich met het, toestel ten dienste
te stellen van de Nederlandse autoritei
ten die belast zijn met de reddingswerk
zaamheden. Een van de piloten is de in
Nederland geboren luitenant-vlieger H.
Steinbeck, die als tolk dienst kan doen.
De opvarenden van het s.s. Carthage
uit Tunis, dat tijdens het stormachtige
weer op het strand van Scheveningen is
geworpen en daar thans muurvast ligt,
hebben hun medeleven betoond met de
slachtoffers in de overstroomde gebie
den. Zij hebben gisteren een geldinza
meling gehouden. Willem van Otter-
loo zal Zaterdag 14 Februari in de grote
hall van het gebouw der Deense Om
roep het Deense Nationale Orkest diri
geren. De uitvoering is ten bate van de
hulpverlening in ons land, Een Ne
derlandse kapper te Brussel heeft via
de regering een complete inrichting van
een kapsalon aangeboden voor een gedu
peerde kapper in het getroffen gebied.
De personelen van de Nederlandse
Buurtspoorwegmaatschappen te Zeist (1943
personen) en van de Noord-Zuidhol
landse Vervoermaatschappij te Haar-
l^11 ,^288) hebben besloten, evenals dat
bij de Nederlandse Spoorwegen is ge
beurd, één dag betaald verlof af te
staan. Ook hier hebben de directies deze
gift verdubbeld. De Vereniging van
directeuren van dochtermaatschappijen
der Nederlandse Spoorwegen heeft haar
leden geadviseerd te bewerken, dat bij
alle dochterondernemingen evenzo wordt
gehandeld. In het bouwbedrijf is
steunactie begonnen. De werknemers
zullen acht uur loon beschikbaar stel
len; de werkgevers zullen een gelijk be
drag er aan toevoegen. Verwacht wordt,
dat deze actie tenminste een millioen zal
opbrengen. De gezamenlijke Neder
landse sigarettenindustrie heeft 3.050 000
sigaretten aan het Rode Kruis beschik
baar gesteld ten behoeve van de slacht
offers van de ramp. Te Hollandia is
een centraal comité voor Nieuw Guinea
opgericht voor hulpverlening bij de
stormramp, die Nederland heeft getrof
fen. De streek Noordeinde, behorende
tot de gemeente Graft (N,-H.), telt 26
gezinnen en 87 inwoners. De collecte
heeft daar 1077 opgebracht, dat is dus
41.42 per gezin of f 12.37 per inwoner.
De arbeiders en beambten van Wil-
ton-Fijenoord te Schiedam staan een
bedrag van ruim 100.000 af aan het
Rampenfonds. De directie voegt daar
een bedrag van 150 000 aan toe. Ook
in de Zuidelijke IJszee heeft de natio
nale ramp een diepe indruk gemaakt.
Men leeft op de Willem Barendsz en d'
vangstschepen ten volle mee. Reeds is
een geldinzameling gehouden, waarbij
het gezamenlijke personeel 14.385 bij
een heeft gebracht. In de 1250 zielen
tellende gemeente Opperdoes heeft een
inzameling voor de hulpverlening van
de getroffenen 9165 opgeleverd, ruim
30 per gezin. De Australische fede
rale regering heeft vandaag besloten,
aan het Verenigd Koninkrijk en Neder
land elk 50.000 pond sterling te schen
ken voor hulpverlening aan slachtoffer!
van de overstroming. Prins'
Wil.helmina heeft haar particuliei
auto ter beschikking gesteld van
het ziekenvervoer. De auto is naar de
geteisterde gebieden vertrokken, gevuld
met levensmiddelen.
NEW YORK, 4 Febr, De eerste zen
dingen giften, welke zonder dat hiervoor
een oproep was gedaan, bij het Neder
landse consulaat zijn binnengekomen,
zijn vandaag van het vliegveld Idle-
wild naar Nederland gestuurd. Over
weldigende reacties van de kant van
het publiek worden ook gemeld uit Bos
ton, Buffalo, Chicago en vele andere
plaatsen. De Holland Amerlkalijn heeft
aangekondigd, dat zij de aan het Neder
landse Rode Kruis geadresseerde goe
deren kosteloos naar Nederland zal ver
voeren. Men verwacht, dat morgen,
onder de auspiciën van de Stichting
NederlandAmerika een Amerikaans co
mité zal worden gevormd voor het ver
lenen van steun aan de slachtoffers van
de watersnood.
TAE STROOM van berichten over
hulpverlening blijft onverzwakt
aanhouden. Men vindt er weer het.
een en ander van in deze kolommen,
maar het kan, evenals gisteren, niet
meer dan een zwakke afspiegeling zijn
van wat er wordt gedaan. De aanbie
dingen en zendingen van allerlei aard
zijn in één woord overstelpend, en.
ontroerend is het medeleven in het
buitenland, blijkende niet alleen uit
woorden van deernis in officiële licha
men of uit brieven en telegrammen
deelneming, maar vooral uit groot
scheepse daden, waaraan het vurige
verlangen ten grondslag ligt om te
helpen in deze barre nood. Een opsom
ming van wat er in al die landen reeds
aan gelden is beschikbaar gesteld, van
wat er al uit alle mogelijke lichtingen
per vliegtuig of op andere wijze naar
hier is gezonden en van wat men
schier overal doende is alsnog te orga
niseren, zou kolommen ruimte vragen.
Ook bij het reddingswerk worden
grootse dingen tot stand gebracht. Een
enkel voorbeeld uit vele; In de nacht
van 3 op 4 Februari is op Schouwen
en Duiveland een aantal mensen van
het dak van een huis gered door het
stoutmoedige optreden van reserve
kapitein-vlieger J. Hoekstra, die niet
in actieve dienst is, maar zich met zijn
Fairchild-vliegtuig beschikbaar had
gesteld. Op een vlucht in het duister
voerde hij drie rubber-boten mee, voor
zien van lange touwen, die hij met
succes op een benarde plaats op
Schouwen en Duiveland heeft kunnen
neerlaten. De lange touwen gebruikte
hij om verbinding tot stand te
brengen tussen de mensen op het dale
en de reddingboten, die in de nabij
heid in het water terecht kwamen:
Dank zij deze touwen konden de in
nood verkerenden de boten naar zich
toe trekken en deze vervolgens ge
bruiken om zich uit hun benarde
positie te verwijderen.
Minister Staf heeft gisteren in de
Eerste Kamer lof gebracht aan onze
militairen, die bij het reddingswerk
zijn ingezet. Wij sluiten ons gaarne
bij deze woorden aan en maken in
verband hiermede melding van een
beridht van de luchtmachtvoorfich-
tingsdienst, dat de transportvliegtui
gen, die ter beschikking van de lucht
macht stonden, gisteren in een tijd
van zes uur 59.700 zandzakken, 11.150
broden, 2000 liter drinkwater, grote
bussen voedsel, Rode Kruis-pakketten,
dekens en rubberboten boven de door
watersnood geteisterde gebieden heb
ben afgeworpen. Zulke operaties ge
schieden voortdurend, afgezien van
reddings- en verkenningsvluchten.
Niet minder heldhaftig gedragen zich
de buitenlandse militairen: Amerika
nen, Engelsen, Belgen, die met hef-
schroefvliegtuigen honderden perso
nen hebben gered, zich bezig hebben
gehouden met het verplaatsen van
materiaal en het afwerpen van voed
sel, kleding en medicamenten, Deze
hefsohroefvliegtuigen zijn gisteren,
ondanks het sterker worden van de
wind en vermindering van het. zicht,
met de hulpverlening voortgegaan tot
de duisternis inviel. De mannen, die
op de grond, in het bijzonder bij de
versterking van de dijken werkzaam
zijn, doen al mede voortreffelijk werk.
En dat de burgers niet achter blijven
bij de hulpverlening, dat ook zij het
mogelijke, en vaak het schier onmoge
lijke doen om levens te redden
men weet het uit de talrijke verhalen,
welke de laatste dagen zijn gepubli
ceerd.
Maar het menselijk uithoudingsver
mogen is beperkt. Na dagenlang wach
ten zijn mannen, vrouwen en kinde
ren van uitputting op zolders en da
ken gestorven. Vooral in de nacht van
Dinsdag op Woensdag, toen het vroor,
zijn er slachtoffers gevallen Het aan
tal gevallen van longontsteking is
zeer groot. Artsen worden met heli
copters naar geïsoleerde zieken ge
bracht.
Elke regel heeft zijn uitzonderingen,
ook de regel, dat de mensheid zich
bij gebeurtenissen als deze op haar
best toont. Over hen, die van de el
lende van anderen gebruik trachten
te maken om zich zelf te verrijken,
die op roof en plundering uitgaan,
zullen we maar niet eens spreken.
Voor deze individuen hebben wij
maar één woord: het zijn schuimers.
Er zijn echter ook bepaalde klein
zieligheden gesignaleerd, welke in een
tijd van saamhorigheid zeer bijzonder
de aandacht trekken. Zo vernamen
wij, dat een stationschef een troep
vluchtelingen, die natuurlijk alles
kwijt waren, de toegam* tot het sta
tion en tot de trein hafi willen wei
geren, omdat zij niet konden betalen.
Zo schreef een lezer ons, dat een
sluiswachter de verkleumde beman
ning van een reddingbootje had
lastig gevallen over de betaling van
vijf en veertig cent schutgeld. En
zo vernamen wij ook, dat de Vereni
ging van illegale verzetsstrijders on
derdak had aangeboden voor getroffen
illegale werkers. Gaan we nu, zo werd
ons in verband hiermee gevraagd, ae
slachtoffers verdelen in katholieken,
protestanten, humanisten, enzovoort?
Brieven over hier en daar gesig
naleerde gebrekkige organisatie, waar
door verwarring of oponthoud ont
stond, zullen ongetwijfeld op feiten
berusten. Onze verslaggevers hebben
ze trouwens bevestigd. Bij het be
oordelen van zulke tekortkomingen
moet men evenwel bedenken dat er
voor organiseren in het algemeen tijd
nodig is en dat die tijd nu juist dat-
'gene was, wat ditmaal ontbrak. Na
tuurlijk: er zijn fouten gemaakt, er
zijn maatregelen genomen die elkan
der doorkruisten, er zijn belangrijke
dingen vergeten, er zijn mensen on
nodig van kastjes naar muren ge
stuurd. Het is jammer, maar is het
niet allemaal begrijpelijk? Wij houden
ons ervan verzekerd, dat naarmate de
toestand overzichtelijker wordt, het
aantal misgrepen zal afnemen.
Voor één ding zouden wij bijzon
dere aandacht willen vragen: de
nieuwsvoorziening van de soldaten,
die aan de hulpverlening deelnemen.
Het is voorgekomen, dat. militairen
onze lopers couranten afhandig wil
den maken, omdat zij van de toestand
in het algemeen eigenlijk volslrelct
niet op de hoogte waren. In de oor
logsdagen en bij de manoeuvre? in
Duitsland werden onze militairen wel
van kranten voorzien. Kunnen de
betrokken diensten daar ook nu niet
voor zorgen?
Vijf dorlen op Texel
De burgemeester van Den Burg, mr
C. de Koning, heeft medegedeeld, dat
het dodencijfer op Texel thans vijf
bedraagt. Het vijfde slachtoffer is de
landarbeider W Bernardus uit De Waal.
Er wordt nog steeds een persoon op het
eiland vermist.
