HET AANTAL SLACHTOFFERS NADERT DE 1000
Ondergelopen land: 175.000 h.a.
1700 inwoners - 300 doden
Nieuwe dijkdoorbraak
HET VADERLAND OP
ZIJN BEST
Pauselijke
gift
De watersnood trof minstens 300.000 mensen ernstig
Het adembenemende drama van Stavenisse
Doodsverachting der redders
De slachtoffers
DE EVACUATIE
Midden in Den Bommel
Niet beschikbaar...
H. M. cle Koningin verlaat het dodenhuis te Halsteren
Een lijstdie nooit te lang
kan worden
30.000 gulden
Waarvoor wij ons schamen
93e JAARGANG
No. 20639
Uitgave: N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
'Verschijnt elke werkdag. Bureaux: Breda,
Reigerstraat 16. Tel. Redactie: 8181, Admi
nistratie: 8778. Verantwoordelijk Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad:
Dr. H. M. Hou ben, Mr. J. P. Hustinx. Mr. J.
H. Jacobs, Jan Mertens, A. J. A. van Putte,
Pastoor M. Vos, Ir. J. W. Wellen. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. 5.45 per kwar
taal, p. post 6.15, p. week (uitsl. bij niet
postbestell.) 0.42. Incasso wordt berekend.
Losse nummers 13 cent. Prijzen buitenl.
abonnementen op aanvraag. Postrek. 278841.
Voor God, Koningin en Vaderland.
DAGBLAD VOOR NOORDBRABANT
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1953
Advertentieprijs voor de gehele oplages 0.30
per m/m. (Ing. Med. t 0.75 per m/m). Voor
advertenties van plaatselijke aard uit Noord-
Brabant uitsluitend In de Brabantse edities
f 0.24 per m/m. (Ing. Med. f 0.60 per m/m).
Idem in de Zeeuwse editie f 0.12 per m/m,
(Ing. Med. f 0.30 per m/m). Staatwerk 3 ct,
per m/m extra. Bij contract aanzienlijke
reductie; volledig tarief en Algemene Voor
waarden worden op aanvraag verstrekt.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling
niet verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bijkantoren: ROOSENDAAL, Molenstraat 45. Telefoon 691 BERGEN OP ZOOM, Zuivelstraat 26, Telefoon 521 WAALWIJK, Grotestraat 189, Telefoon 2861 GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236 HULST. Dubbele Poort 7, Telefoon 102.
J^E RAMP grijpt nog steeds om zich heen met weergaloze vraatzucht. Het aantal
officieel getelde doden bedroeg tegen middernacht achthonderd drie en zeventig.
Helaas is het aantal niet-getelden nog met geen honderden te schatten. Alleen al in
het weggevaagde Stavenissezo werd gisteravond, bekendschat men de vermisten op
nog minstens honderd
Tot nu toe zijn officieer.J75,00(1 h.a, tmdergelopejiwaarvan ongeveer een- derde
deel bouwland. Er is nog geen einde te zien aan die oeverloze zee van wanhopige
ellendezelfs al wordt door Nederlanders en buitenlandse hulptroepen met onbe
grensde toewijding en offervaardigheid geholpen. In het Rampenfonds is rond 3 mil-
lioe.n gulden gestort en wat er door middel van het Rode Kruis en het Provinciaal
Opbouioorgaan aan voedsel en kleding werd verzameld, tart iedere beschrijving.
Het aantal mensen, dat ernstig door de ramp is getroffen, wordt ruiv geschat op 300.000.
Het aantal minder ernstig getroffenen is zeker zo groot.
Clarence Hunter, hoofd van de M.A.S.-missie, die gisteren een tocht door West-Bra
bant maakte, zei, dat het herstel van dijken en huizen honderden millioen guldens zou
vragen.
Bij de reddingsactie te water waren gisteravond niet minder dan 2000 vaartuigen
betrokken.
A AN DE HAVENDAM TE YERSEKE meerde gisterenmorgen
een vissersboot. En een gedrukte stilte ontstond onder de
mensen op de wal, meest leden van het hulpcorps, dat de vluch
telingen van Tholen en Duiveland ophaalt. Dof bonkten de tree
planken neer en daarlangs betraden de slachtoffers van de wa
tersnood te Ouwerkerk de vaste wal. Een stoet van ellende: ont
stelde moeders met in de armen een in een deken gewikkelde
baby; dood-vermoeide mannen, die plunjezakken of uitpuilende
kussenslopen torsten; kinderen, die zich voortslepen; oude men
sen, die hijgend meehinken.
Hartroerende tonelen
V/an een stoere kerel, uit wiens toe-
gesnoerde keel moeilijk de woor
den kwamen hoorden we, wai de stak
kerds te lijden hadden gehad, een
angst honger en dorst: hoe iedere fa
milie doden te betreuren had en men
alle bezittingen verloor En toch is
Ouwerkerk nog niei het ergste, zei
hij. Nieuwerkerk diener het land in
en lager gelegen, is er nog slechter
aan toe en wat. men daar zal vinden
Later spraken we ook mensen uit
S'aver.isse. die al wat meer op hun
verhaal waren gekomen, doch iedere
keer in tranen ui! barsten als zij bet
hadcen ever hun verdronken huisge
noten en kennissen De hele Kerk t eg
te staveniss: die het grootste deel
van hei watergeweld na de dijkdoor
braak had te doorstaan, is aan éc-n
zijde weggevaagd en van de meeste
bewoners zeker een honderdvijftig
die tegen de avond of in de nacht
zouden arriveren.
De heer zuidweg die het scheeps
verkeer regelt had ook een kwartier
tje voor ons. Zondag is men eerst het
In doodsangst op het dak van
hun huis staande, temidden van
het woeste water, seinden deze
mensen met een vlag naar het
toestel, waarin de Engelse foto
graaf zat; die deze foto maakte
tijdens een vlucht boven Wal
cheren.
(Luchtfoto A.NP.).
benarde Kruiningev ce hulp gesneld,
hoewei men zelf vr het behoud van
de zeedijk cók fcoi';mannen no-
'hg hVd. .Ju h<?»,
wilde water een?Tiranengevecht gele
verd en had men niet over zoveel be
kwame zeeheden beschikt, dan zou
men slechts weinig mensen uit de
verdronken huizen hebben kunnen be
vrijden Maandag was de hulpverle-
HTER GERUSTSTELLING van J
familie wordt meegedeeld, dat
in de gemeenten Tholen, Poort- f
vliet, Scherpenisse, Oud-Vosse- J
meer, St. Ann aland, geen slacht-
offers zijn. i
In St. Maartensdijk zijn er naar
alle waarschijnlijkheid 4 doden. J
Het aantal doden in de ge-
meente Stavenisse is blijkens
voorlopig te Tholen ontvangen
1 berichten groot.
Zo goed als alle tweehonderd bezit
ters van een motorkotter stelden zich
beschikbaar en velen waren boos, toen
ze niet dadelijk een beurt kregen. Der
tig schepen voeren Maandag uit naar
Ouwerkerk en Stavenisse, waar de
nood groot was.
Hartroerende tonelen speelden zich
af, waarbij ook de meest geharde man
nen week werden Landinwaarts waar
do hulp nog meer nodig was. kon men
toen niet veel uitrichten. Daarvoor
had men roeiboten en kleine vletten
nodig. Die zijn toen uit de Kruinin-
genpolder teruggehaald en gisteren op
de nieuwe expeditie meegenomen. In
totaal voeren gisteren veertig schepen
uit, waarvan elf naar Zierikzee, dat
tot nu toe wegens de felle uitgaanae
stroom, die in de haven stond, niet te
bereiken was geweest.
Aan boord van een der schepen be
vond zich een ploeg Belgiscne genie
soldaten, die zich entnousiast in
scheepten met veel materiaal, waar
onder prachtige uitschuifbare red
ding boten»
(Vervolg op pag. 4)
Voor 5G.000 mensen
£NNMIDDELLIJK na de ramp is een
aanvang gemaakt met evacuatie
van slachtoffers. De evacuatie is
I nog niet voltooid. Te vrezen valt, dat
in totaal ongeveer 50.000 personen van
grootste voorbehoud worden ge.gé-
De Regering doet een dringend
beroep op allen, die ondanks de wo
ningnood nog in staat zijn slachtof
fers op te nemen, zich daartoe be
schikbaar te stellen»
^/1A SCHEVENINGEN-RADIO is meegedeeld, dat midden In het dorp Den
Bommel (aan de Noordkust van het eiland Flakkee) in het verlengde van
de haven de dijk is doorgebroken. Dit bericht bereikte ons Dinsdagavond.
In de dijk is een gat ontslaan ter breedte van 35 meter by een diepte van
ongeveer 5 meter. Het water stroomt met grote kracht door het gat. Een
groot aantal huizen in de omgeving is gedeeltelijk ingestort, terwijl andere
door het schurende water bedreigd worden.
T"AE burgemeester van Den Bommel
heeft verzocht om toezending van
ongeveer 50' man genietroepen, voor
zien van al het mogelijke materieel,
geschikt om het gat te dichten. Voor
het dichten zijn waarschijnlijk zink-
stukken nodig. De te zenden militai-haven stroomt.
ren dienen zelf voor hun legering te
zorgen. Maar helaas moest de provin
ciale griffie van Zuid-Holland de bur
gemeester per radio meedelen, dat het
groot materiaal, waarom verzocht is,
niet kan worden verzonden.
De haven van Den Bommel is bij
eb alleen toegankelijk voor schepen
met krachtige motoren, omdat het
water met grote kracht door gat en
Opklaringen
Weersverwachting, geldig tot
hedenavond:
Zwaar bewolkt met enkele op
klaringen. Aanvankelijk zwakke
wind uit Noordelijke richtingen,
later krimpend naar Noordwest
en tot ma lig toenemend. Aanvan
kelijk plaatselijk lichte vorst,
overigens temperaturen even bo
ven het vriespunt.
Vandaag: Zon onder 17.33 uur.
Maan op 23,58 uur Morgen: Zon
op 8,14 uur. Maan onder 9.48
geen spoor meer Slechts van sommige
gezinnen in deze wijk is een persoon
gered.
Een hoogbejaarde man vertelde ons,
hoe zijn dochter en schoonzoon met,
drie kinderen en nog een oude moeder
waren omgekomen en hoe hij met moei
te in het iels hoger gelegen gemeen
tehuis was kunnen vluchten voor het
water metershoog in de straten stond.
Een van zijn kennissen had zich kun
nen redden door in een telefoonpaal
te klimmen, waar hij uren in hing.
voor er hulp kwam. Zondag had men
in de polder nog mensen op de daken
van de boerderijen zien zitten, die
Maandag echter van koude zijn be
zweken. Een schuur, waarop zes man-
I nen waren geklommen, sloeg op drift
en uit eïkaar Op de wrakstukken dre-
I ven ze af en slechts twee hebben de
Zuid-Bevelandse oever bereikt. Het
water brulde door de straten alsof er
een vliegmachine doorraasde, zei een
vrouw ons. Een paar van haar buren,
die iets te laat uit hun huizen renden,
werden omvergeworpen, zij kiemden
zich een tijd lang aan tuinhekjes vast,
doch konden zich niet meer redden,
Stavenisse een gemeente van 1700 zie
len, heeft minstens 300 doden.
IN YERSEKE
|~)e hulpverlening te Yerseke is
schitterend In de burgemeesters
kamer troffen we er de toporganisa-
tie van aan met burgemeester Wll-
lemse aan het hoofd In korte trekken
schetste hij de situatie Honderden
getroffenen heeft, men Zondag cn
Maandag gered en geherbergd. Wat
ei nu op de dag kwam werd afge
voerd naar Goes, omdat men ruimte
moest houden voor de vluchtelingen,
Na een kort bezoek aan Bergen
op Zoom, waar Zij op hel ge
meentehuis was, arriveerde H.M.
Koningin Juliana Dinsdagmiddag
om half vier te Halsteren, waar
Zij door burgemeester Elkhulzcn
ontvangen werd. De burgemeester
deelde de Koningin bijzonderheden
mede over de ramp, die het ge
bied aan de rand zijner gemeente
getroffen heeft en begeleidde Ha
re Majesteit op haar tocht Op de
folo ziet men H.M. naast dc bur
gemeester btf het verlaten van 't
dodenhuis.
De Koningin sprak met de men
sen uit de geteisterde streek en
op de Tlioolse weg bij Vogelen
zang, sloeg Zij de activiteit gade
van de Nederlandse en Franse mi
litairen, die het contact met Tho
len onderhielden. Belangstellend
informeerde Zü naar het reddings
werk.
De Koningin bracht ook een be
zoek aan de meisjesschool, het
hulpverleningscentrum voor Hal-
DE vorige zomer zagen we Konin
gin Juliana in het feestende
Breda."Een zonnige dag. Een jui
chende menigte. Overal blijde ge
zichten, bloemen en muziek. Dit
was het vaderlandse leven op zijn
schitterendst.
Gisteren was de Koningin weer in
Breda met bedrukt gelaat, een hart
vol medelijden. Eerbiedig zagen de
mensen toe, hoe ze nu kwam tot het
zwaar getroffen deel van haar volk,
de verstrooiden en berooiden in ge-
improviseerde onderkomens.
Welk een schril contrast! Echter
niet minder een groots vaderlands
tafereel. Zonder uiterlijke luister,
maar met de innerlijke pracht van
daadwerkelijke liefde en barmhar
tigheid.
Het medogenloos geweld van wind
en, water sloeg het huiselijk geluk
en het aards bezit van zoveel dui
zenden in stukken. Het sloeg ook in
duizenden de edelste gevoelens
wakker, welke in het gewone leven
vaak schijnen te zijn ingesluimerd.
Er is in de laatste jaren nogal eens
bitter geschreven over dit ons volk.
Er zou weinig fut meer in zitten.
Het zou niet meer tot grootse pres
taties in staat zijn. Het zou zich
laten vertroetelen door allerlei so
ciale zekerheden.
Die critiek was lang niet allemaal
zuiver. Toch schenen er wel ele
menten van waarheid in te zitten..
£iet nu: Een oude vijand is brul-
js» lend 'jpgesi5?.n er./vermorzelde
mensen en bezittingep. 'Het volk
richtte zich echter ook spontaan op
in heldhaftig reddingswerk, in roe
keloze edelmoedigheid. Het is om
er stil en trots van te worden, als
men hoort, hoe op het waterfront
gevochten is om mensenlevens te
redden. Er gaat één roep over onze
militairen, over onze cadetten en
over vele anderen, die in de voorste
linie stonden. Ze hebben zich gege
ven in onvermoeid zwoegen, niet
achtend storm en kou en duisternis,
onbevreesd voor de gevaren van het
vraatzuchtige water. Er is helden
moed van de edelste soort ten toon
gespreid. Er zijn helaas ook slacht
offers gevallen, maar ze worden bij-
geboekt. op het heldenrigister van
ons volk, hun herinnering moet dus.
de overlevenden, stalen in durf en
dapperheid.
TAURF en dapperheid, om ook
allerlei ongemakken te aan
vaarden, om lastige karweien
aan te pakken, om te schenken
van ons bezit zonder angstig
tellen of wegen.
Gelukkig, de door ons ge
opende lijst begint te groeien.
Ze komen ruim binnen, de gif
ten van groot en van klein, van
armen en van betergestelden,
Die lijst bevat ook een aanma
ning voor veel anderen, om niet
achter te blijven! We zeggen het
nog eens: Geeft, geeft, geeft!
Hier laten we volgen wat tot nu
toe bij ons binnen kwam in volgorde
van ontvangst (waarbij we tevens 'n
coirectie geven in een tweetal opga
ven):
Mgr. Jos. Baeten, Breda f 5.000
Stichting „De Stem,'' Breda f 10.000
Plebaan W. v. d. Maden. Breda f 100.—
Paters Capucijnen, Breda f 1G0.—
Bewoners Hwis van Bewa_
ring, Breda f 86.25
Bewoners Huls van Bewa
ring, Breda 100 B, fr.
N. N,. Breda f 20.—
J. Sterk. Bergen op Zoom f 10.—
Everaers, Bergen op Zoom f 2.—
Kinderen van Gooi. Breda f 39.
R K. Toneelver. „De Ghesellea
Dorst f go.
A. F. Huijbregts, Loon op Zand f 10.83
N. N„ Breda f l._
Nol van Beusekom, Breda 5 jaar f 0.30
(speciaal voor de babies)
Kees v Beusekom. Breda 7 jaar f 0.31
(speciaal voor cTe babies)
Van een gepens. Stafmuzikant: f 10.
Ik sta versteld, maar ik voer dc trom,
En keer gelijk m'n beurs eens om.
Want voor Uw actie, draagt heel blij,
„De Janus" graag z'n steentje bij.
N. L„
C. V.,
d. L..
H. F.,
L. W..
d. M.,
P. H.,
C. W.,
Breda
J.
J. C„
H. v. K.,
L- V.,
C. P„
C. d. V.,
Van een kranten bode, Breda
B„ Breda
A. J.r
f 2.50
f 2.50
f 2.50
f 2.50
f 2.50
f 1.—
f 2.—
t 2.50
f 2.50
i f-T-
1 1.—
1.—
f 2.50
:a. v.,
a. a„
g. n.,
D. v. d.
w. s..
L. v. O..
P..
f 2.—
f 2.7-
f 2
1.—
2.50
10.—
f 1.—
f 1,—
1.—
H„
1.—
2.50
f 2.50
f 1.—
f 2.50
f 1.—
1.—
f I.—
f 2.—
1.50
f 1.—
f 2.50
2.50
1.—
f 10.—
25.—
f 10.—
2.50
2.oO
2.50
f 2.50
f 2.50
f 2.50
f 2.—
2—
J. N.,
W. v. d. V„
f. H.t 2.-
Kegelclub ,,De Houthakkers,"
Breda 50.—
O
MAAR het K.N.P. verneemt, heeft
de Apostolische Internuntius te
's-Gravenhage een telegram ontvan
gen van Z. H. de Paus, waarin deze
mededeling doet Hy 30.000 gulden
heeft overgemaakt, bestemd voor het
Nationaal Rampenfonds ter leniging
van dc noden der slachtoffers in Ne
derland.
Dit bedrag is door Mgr. Paolo Giob-
bc overgedragen aan Mgr. Huibers,
bisschop van Haarlem, wiens diocees
bij uitstek zwaar getroffen is.
steren. Zij had daar een gesprek
met dokter Kolc, die hier de lei
ding heeft van de medische ver
zorging.
Na haar bezoek aan het ramp
gebied keerde de Koningin terug
naar Bergen op Zoom vanwaar Zij
via Roosendaal weer naar het
Noorden reed.
Prinses Wilhehnlna, die een be
zoek had gebracht aan Zeeland, is
in het late middaguur met de
trein uit Bergen op Zoom vertrok
ken.
^/IJ ZIJN FIER op de krachtsinsapnning, welke ons volk als geheel
thans vertoont. Helaas moeten we ons ook schamen over het ge
drag van enkelingen, waaromtrent ons gegevens bereiken. We hoorden
van meisjes, die met een auto een inzameling van kleren hielden in
een dorp ver achter het waterfront en die bij een aantal gegoeden nul
op het request kregen. Men signaleerde ons een dorpsmagnaat met een
groot huis, lid van het R. K. Armbestuur, die aan een 75-jarige evacué
onderdak weigerde.
We hoorden nog veel erger dingen. Van de schuimers en piraten,
die In de verlaten huizen binnen dringen, om er te stelen en te roven.
Ook in het West-Brabantse is dat gebeurd. In Zevenbergschen Hoek
werden reeds drie dieven gegrepen. In Fynaart verluidt, dat er een is
doodgeschoten, toen hy wilde vluchten.
Een hoge politie-autoriteit verzekerde ons, dat hij een heel politie-
detachcment gereed hield, omdat hy vreesde, dat dit hyena-gedoe by
het droogvallen der gronden nog zou toenemen. Tussen de dappere en
onvermoeide redders trachten deze ongelofelijke schooiers zich te men
gen, om onder het mom van hulpverlening hun slag te slaan.
Kan voor een radicaal onderdrukken van dit euvel niet het stand
recht ingevoerd worden? opperde onze zegsman. En we geloven, dat
velen met hem hier een bevestigend antwoord zullen geven.
Nog eens: het geld hier enkelingen.
We blijven fier op de krachtsinspanning, welke ons volk-als-geheel
thans vertoont.