NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT
c
Ondanks vele reddingspogingen
groeit het aantal slachtoffers
Enorme schade aan de veestapel,
werktuigen, woningen en huisraad
Enige honderden doden
op Goeree-Overflakkee
De ramp neemt nog immer in omvang toe
Op weg naar veiligheid
1223 Slachtoffers
Catastrofe op
Schouwen en
Duiveland
Verdere rampen
dreigen
Harde Westelijke-
wind verwacht
Directeuren: F. BAAS en W. PLUYGERS. Hoofdredacteur: Mr. M. ROOT
Uitgave: Nieuwe Rotterdamse Courant N.V. Witte de Wlthitraat 73 Rotterdam
W oensdag 4 Februari 1953
110e JAARGANG No. 29
Abonnementsprijs per kwart, 7.50. Losse nrs I 0.13. Verschijnt dag. beh. op Zondag.
Tel. (K 1800) 11.10.00 (19 lijnen). Na 17 u.: 11.10.09. Telegr.-adr.: NIROCOUR, Postrek. 40
TVTOG STEEDS STROMEN de berichten binnen, welke betrekking hebben op de ramp. welke ons
land beeft getroffen en naar mate er meer bijzonderheden bekend worden, blijkt, dat de om
vang van de catastrophe helaas nog al weer groter is, dan reeds moest worden gevreesd. Ofschoon het
reddingswerk met grote voortvarendheid, doortastendheid en hechte samenwerking zo krachtig
mogelijk wordt voortgezet verkeren nog steeds velen in ernstig levensgevaar. Plet aantal dergenen,
die bij de ramp bet leven hebben verloren, groeit op huiveringwekkende wijze. Gevreesd moet wor
den. dat het eindcijfer nog lang niet is bereikt, ook al zou men het aantal indirecte gevallen hierbij
buiten beschouwing laten. De veestapel heeft zware verliezen geleden; enorme voorraden landbouw
producten zijn verloren gegaan. Honderden huizen zijn verwoest en de grootte van de schade, toege
bracht aan huisraad is bij geen benadering te schatten. In de opvangcentra voor de geredden
komen de slachtoffers haast allen in zeer deerniswaardige toestand aan. De meesten hebben alle
have en goed verloren en bun verhalen zijn zo droef, zo beklemmend en zo aangrijpend, dat men
zich ontroerd afwendt om dit voor zich zelve te verwerken, voor men. naar bescheiden eigen
kracht, tracht een helpende hand te reiken.
Het aantal dergenen, van wie de dood met zekerheid is vastgesteld beeft de 870 reeds overschreden.
De totale oppervlakte van het gebied, dat onder water is geraakt bedraagt 175,000 ba. Voor de
hulpverlening zijn ook de modernste hulpmiddelen, als hefschroeftuigen. mobiele zend- en ont
vangapparaten. ainphibie-voertuigen en dergelijke ingeschakeld.
Bij alle droefheid en deernis doet het deugd te ervaren, hoe aan alle kanten de bereidheid blijkt
tot helpen. Zowel uit binnen- als uit buitenland komen talrijke berichten over de wijze, waarop
ieder zich naar vermogen inspant om bij te dragen in de leniging van de grote nood.
175.000 ha overstroomd
Hoewel exacte cijfers moeilijk te ge
ven zijn. schatten deskundigen de opper
vlakte van het overstroomde gebied in
Zuid-Holland, Zeeland en West-Brabant
op ongeveer 175.000 hectare.
In Zeeland lieeft zeker tweevijfde
van de totale bevolking, dat is ten
naastebij honderdduizend mensen,
ernstig van de overstroming te lijden.
Op de Zuidhotlandse eilanden en in
de waarden zal dit aantal 125.000 en
in het Westbrabantse gebied ongeveer
60.000 bedragen, zodat het totale aan
tal ernstig door de watersnood getrof
fenen ruw geschat op 300.000 kan wor
den gesteld. Het aantal minder ernstig
getroffenen is ten minste zo groot.
De omvang van de schade aan het vee
beslag en aan het akkerbouwland is nog
niet bij benadering vast te stellen. Dui
zenden koeien en varkens en tiendui
zenden kippen hebben de dood gevon
den.
Van het overstroomde gebied is onge
veer tweederde weideland en een derde
bouwland. Ongeacht de schade aan de
opstallen moet er rekening mee worden
gehouden, dat grote aantallen tractoren
en landibouwwagens, landbouwmachines
en werktuigen verloren zijn.
De in de overstroomde gebieden uit
gezaaide granen, suikerbieten enz. moe
ten worden afgeschreven. Veel zal af
hangen van de snelheid, waarmede het
water zal verdwijnen, of in het akker
bouwland nog zomergraan of aardappe
len zullen kunnen worden verbouwd. In
dien het water lang blijft staan zal de
verzilting van vele gronden te ernstig
worden om nog dit jaar vrucht voort te
kunnen brengen.
De grote verliezen aan vee zullen
wellicht remmend op de uitvoer van
zuivelproducten en vleeswaren kun
nen werken. De binnenlandse voorzie
ning van deze producten wordt door
deskundigen voorshands niet in enig
gevaar geacht.
ALGEMEEN BEELD
VAN DE SITUATIE
Aan de hand %-an de tot dusverre be
schikbare berichten kan het volgende
algemene beeld worden gegeven:
Op Goeree en Overflakkee
is de toestand onoverzichtelijk. Het ern
stigst schijnt de toestand in Oude en
Nieuwe Tonge te zijn. Dirksland ligt
droog. Ooltgensplaat is gedeeltelijk ge
ëvacueerd. Voor Den Bommel is de toe
stand gisteravond te half elf ernstiger
geworden door een nieuwe dijkdoorbraak.
Van Middelharnis en Sommelsdijk zijn
1000 inwoners vrijwillig vertrokken. Het1
overgrote deel der bevolking van Stad
«an het Haringvliet heeft besloten te
blijven.
Schouwen en Duiv eland: Grote j
reddingsactie gaande om naar schatting
1500 mensen op te halen die nog tussen
Brouwershaven en Burch geïsoleerd zijn
Zierikzee is veilig, het is van voorraden
voorzien. Bruinisse en Oosterland kwa
men door het bezwijken van een bin
nendijk in nood te verkeren. Beide
plaatsen werden overstroomd.
St. Philipsland: geheel over
stroomd. Militairen zoeken het gebied af
naar geïsoleerde bewoners. Velen reeds
in veiligheid gebracht. Het lot van onge
veer 400 mensen nog niet bekend.
Tholen: de overlevenden van Stave-
nisse en St Annaland zijn allen gered
Het stadje Tholen en Scherpenisse heb
ben niet zwaar geleden.
Walcheren: Te Vlissingen wordt de
toestand beter. Er is nog geen gas en
waterleiding, wel electrisch licht. Sinds
gistermiddag 5 uur onderhouden de
spoorwegen weer een uurdienst tussen
vlissingen en Arnemuiden. Middelburg
droog.
Noord-Beveland: Zuidelijke helft
ran het eiland ondergelopen.
Z u i d-B e v e 1 a n d: Behalve in het
Ooetelijk deel is de toestand zo goed als
geconsolideerd. Ierseke is opvangcentrum
Z e e u w z c h-Vl a a n d e r e n: Over
het algemeen is men de toestand meester.
VoorneenPuttemDe toestand is
meer stabiel geworden. In enkele polders
was gisteren zeifis val te bespeuren.
fes t-B rabint: Gisterochtend werd
men reddingsactie mgezet voor Nieuw-
Ypfleemeer, waar nog 370 van de 1670
tfWonen weggevoerd moesten worden.
Toestand is veel ernstiger dan men
aanvankelijk dacht
Middelharnis, Dinsdagavond.
Over een geteisterde dijk, ergens in de buurt van Ooltgensplaat,
trekt een kleine grauwe stoet voort, welke aanvankelijk nog slechts
vaag is te onderscheiden in het naargeestige, tot diepe droefenis, stem
mende landschap, waar slechts enkele kale bomen verraden, dat onder
het vuilbruine water zich eens vruchtbare landerijen hebben bevonden.
Waar vandaan de stille, slechts langzaam vorderende rij mensen
is gekomen weten we niet, misschien van het geteisterde Oude Tonge,
misschien van nog verder.
De silhouetten van de voorttrekkende eilanders, wier kleine groep
het beeld van het panorama van ellende op een beklemmende wijze
beheerst, wordt bij het naderen van ons vaartuig dat op weg is
naar Zierikzee steeds duidelijker totdat wij tenslotte plotseling
ontwaren hoe de vluchtelingen op hun schouders meedragen een met
zwart kleed afgedekte baar. Een van de vele honderden slachtoffers,
die hier op het eiland Goeroe-Overflakkee zijn gevallen, is ge
borgen
tr
Men zie verder de
pagina's 2, 6, 7 en 10
en het laatste nieuws
op pagina 4
Op het moment, dat wij worden ge
confronteerd met het hier geschetste
beeld van enkele tientallen voort
strompelende vluchtelingen, die al
vorens zich zelf in veiligheid te
stellen eerst hun omgekomen naaste
nog de laatste eer bewijzen, hebben
wij reeds een vaartocht van vele uren
achter de rug met de Koningsplaat
-•>** *s v -i*
8
42%*
4-*~
**--•
van de Spido, welke is uitgestuurd
om Zierikzee de helpende hand te
gaan bieden.
Uren hebben we verspeeld, doordat
bij het vertrek uit Rotterdam (vast
gesteld om zes uur in de morgen)
nagenoeg niets van de nodige uitrus
ting (dekens, brancards, medicamen
ten. een doktersuitrusting etc.) aan
wezig was en toen wij tenslotte tegen
negen uur vertrokk-r, was het met
sic «hts v.u' t.o.d :.A&f hi-, ^hoewel
reeds de avond tevoren de nodige
contacten inzake het bevoorraden van
de boot waren getroffen. Later zou
blijken, dat er brancards, dekens etc.
aan boord waren geweest, doch dat
deze in de loop van de nacht weer
van boord waren gehaald....
Moeilijkheden bij het passeren van
de brug in Dordrecht en onverwachte
otorpech hadden tenslotte tot ge
volg. dat de Koningsplaat eerst
ver in de middag het Volkerak in
draaide, op weg naar het getroffen
Zierikzee, vanwaar dringend om een
verwarmde boot was gevraagd voor
het vervoer van zieken We varen ze
tegemoet met één buisje asp er ine aan
boord
Hulp van alle kanten
Onderweg werd duidelijk, dat zeer vele
schepen aan de oproep om hulp te ver
lenen waar nodig gevolg hadden ge
geven. Vissersvaartuigen uit Urk, Den
Helder en Enkhuizen gleden ons voorbij
o*-> weg naar de verzamelplaats Rotter
dam en het was een hartontroerend ge-
zicht al die kleine schokkers zich te zien
voorthaasten, bereid tot elke dienst welke
zou worden gevraagd. In de Dordtse Kil,
waar veel wrakhout rond dreef langs de
oevers, was het scheepvaartverkeer bij
zonder druk en ook verderop in het,
Hollands Diep Veerboten van de R.T.M.,
trawlers, sleepboten met achter zich aan
Het aantal slachtoffers van de over
stromingsramp is gestegen tot 12 2 3.
Uit de volgende plaatsen bereikten
ons nog berichten over slachtoffers:
Wagenberg 1.
Sommelsdijk 1.
Nieuwerkerk-Ouderkerk 13 (ge
borgen).
Heusden en Altena 3 (definitief).
Wolfaartsdijk 3 (geborgen).
Oude Tonge 240.
Nieuwe Tonge 75.
Klundert 13.
Een militair is bij het reddingswerk
omgekomen.
rissen roeibootjes, bergingsvaartuigen,
tientallen Engelse landingscrafts voeren
voor ons uit. Van de andere kant kwamen
grijze, houten mijnenvegers van de Neder
landse Marine, aken. binnenvaarders,
boten van de Rijkswaterstaat, storm- en
landingsboten bij tientallen tegelijk.
Reeds naderden we Zierikzee
waren juist Ooltgensplaat voorbij -
over de radio kwam (van Rotterdam uit)
het bericht, dat hulp in Middelharnis
dringender geboden was dan in Zierik
zee, dat van Brabant uit geholpen zou
worden. Het roer werd subiet gewend en
voort ging het langs het verdronken land,
waar overigens door de dijken de
meeste toppen waren beschadigd, doch de
voet was op vele plaatsen gelukkig in
tact gebleven maar weinig van te zien
was, naar Middelharnis.
(Zie verder pag. 4.)
Onze correspondent te .Goes
telefoneerde ons vanmiddag:
De toestand op Schouwen en
Duiveland is ten hemel schreiend.
Bij honderden spoelen de lijken
in het Oostelijk deel op de dijken
aan. Iemand van de reddings
ploeg sclialte het aantal doden
zeer voorlopig op 1000. Van an
dere zijde werd dit ons bevestigd.!
De berichten die wij vannacht
doorbelden (men zie pag. 6 van
dit nummer) zijn reeds door de
feiten achterhaald. Schatte men
het aantal doden in Nieuwer-
kerk op 500. Ouwerkerk
zou 250 van de inwoners hebben
verloren. Van officiële zijde wor
den nagenoeg geen berichten
verstrekt.
1700 Men sen moeten nog wor
den gered. De reddingswerken
zijn thans in het stadium geko
men dat men naar de slachtoffers
moet zoeken.
Goeree-Overflakkee
Uit de berichten, die ons van ver
schillende zijden bereiken, moet
worden afgeleid, dat het doden
cijfer op Goeree-Overflakkee hoog
is.
Een verslaggever van Reuter
meldt uit Nieuwe Tonge, dat daar
80 mensen om het leven zijn ge-j
komen. Er was geen contact met!
Oude Tonge, maar van een func
tionaris van liet Rode Kruis ver
nam deze' correspondent, dat er in j
Oude Tonge 300 slachtoffers wa
ren te betreuren.
In het geteisterde Nieuwe Tonge
bevinden zich nog 1800 mensen.
Tot vanochtend waren er 100 ge-
evacueerd. Een Nederlands amphi-
bie-voertuig brengt 60 mensen
per keer naar Sommelsdijk.
Een verslaggever van het ANP
meldt, dat de dijk bij Oude Tonge
geregeld zakt. Men vreest, dat deze
dijk, die elders op Goeree al over
vele kilometers is weggeslagen,
ook by Oude Tonge zal verdwy-
Met militaire wagens ivorden
bewoners van Tholen naar
Halsteren gebracht.
De wind- en stormwaarschu-
wingsdienst van het K.N.M.I.
heeft om 12 uur aan de seingevers
van deze dienst in Zeeland het
volgende telegram gestuurd:
Windsein O, de waarschuwing
geldl voor harde Westelijke wind,
later ruimend naar Noord-West.
Van onze weerkundige medewerker.
fyJEER dan anders zullen heel velen
naar het weer kijken, doordat de
snelheid waarmede de hulp verleend
kan worden aan de overstroomde ge
bieden, voor een belangrijk deel daar
van afhankelijk is. Helaas moet gezegd
worden dat de weersomstandigheden
er niet beter op worden. Nadat eerst
het gebied van hoge druk waarvan het
centrum bij Schotland ligt zich naar
Scandinavië had uitgebreid, waardoor
de wind bij ons naar het Noordoosten
was gedraaid en koudere lucht werd
aangevoerd, is vannacht het restant
van wai eens een uitloper van het ge
noemde gebied van hoge druk was,
over ons land gelrokken. De wind viel
toen enige tijd geheel weg, waardoor
het snel afkoelde en vanmorgen tem
peraturen tot vier graden onder het
vriespunt werden gemeten. Boven
Scandinavië verplaatste zich vanmor
gen een depressie waarvan het front
zich over het zeegebied tussen Noor
wegen en IJsland naar hpt Zuiden heeft
verplaatst. Vandaag zal dii front
ons land bereiken: eerst zal bij
Westenwinden nog wat minder
koude lucht naar ons land stromen,
maar aan de achterzijde van het front
is opnieuw koudere lucht in aantocht,
waarin regen-, sneeuw- en hagelbuien
voorkomen. Bovendien zullen de Noor
denwinden flink aanwakkeren, zodat
het vooral tijdens buien hard zal kun
nen waaien. Ofschoon er onder nor
male omstandigheden geen reden zou
zijn om alarm te slaan, zal deze
achteruitgang van het weer in de ge
teisterde gebieden sterk worden ge
voeld, doordat de onrust van het water
en ook de stand van de waterspiegel
voor een groot deel door de wind wor
den bepaald en de hulpverlening weer
voor een belangrijk deel van deze
beide factoren afhankelijk is.
ENKELE Bl IEN
h YeK'St:,,g- m®d®Sedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, tot Don-
derdagavond (opgem. te 10 uur).
Veranderlijke bewolking met en
kele regen-, hagel- of sneeuwbui
en. Matige tot krachtige en in de
kustprovincies tijdelijk harde wind.
aanvankelijk Noord-Westelijk, la
ter ruimend naar Noord tot Noord
oost. Minder koud 's nachts. Mor
gen overdag ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
5 Februari Zon op 8.14, onder
17.35. Maan onder 9.48.