Tientallen helicoptères
vliegen af en aan
Zeeland
ansfstis:
vecht voort
voor giertij
Vaartuigenvliegtuigen en
auto's snellen te hulp
Zij weten omdat
zij het kwijt zijn
Walcheren
waar het om gaat
beseft
Dividendbeperking
één jaar verlengd
Op brancards
door de lucht
Te veel en te weinig water
Vletten redden
266 mensen
Laat het groeien!
„Wel steun voor
humanistische
tehuizen"
ZÓ KUNT
U HELPEN
Deel van KVP
stemt tegen
HET VRIJE VOLK
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1953
PAGINA 6
(Van een onzer verslaggevers)
Honderd vier en twintig vliegtuigen hebben Dinsdag de gehele dag boven de
noodgebieden gevlogen om overal waar dat mogelijk was technische hulp, voe
ding, kleding en materieel te verschaffen. Hiervan zijn vijftien hefschroefvliegtui-
gen: acht Amerikaanse, vier Engelse, twee Belgische en een Nederlandse. De
overige zijn voornamelijk tweemotorige Dakota's, tweemotorige Beechcrafts,
eenmotorige Harvards en lichtere toestellen. Ook vandaag ging deze hulp onver
minderd voort.
De Amerikaanse helicoptère,
die boven en rondom Zierikzee
in actie is. heeft in de doorzich
tige cockpit slechts plaats voor
de piloot en één passagier. JYIaar
opzij van het hefschroefvliegluig
zijn twee draagbaren bevestigd.
Op deze brancards kunnen óók
twee mensen mee de lucht in.
Zij worden vastgebonden en al
leen het hoofd is beschermd door
een doorzichtige kap. De rest
van het lichaam ligt open en
bloot, vastgesnoerd aan de draag
baar.
Op deze manier worden ook
ouden van dagen, zieken en in
validen veilig overgebracht.
Kreunend van angst en vertwij
feling komen de geredden aan.
Later, veel later beseffen zij,
dat dit vervoer hun enige red
ding kon zijn.
Regering ontstemd
O
over De Spiegel
De regering heeft aan het week
blad „De Spiegel" haar ontstem
ming te kennen gegeven, omdat in
een reportage over de vrouwenafde-
ltng van de Rotterdamse gevangenis
twee veroordeelden met name zijn
genoemd. Van enige medewerking in
de toekomst kan geen sprake meer
zijn.
Dit heeft de minister van Justitie
in de Tweede Kamer medegedeeld
in antwoord op vragen van de heer
Van Rijckevorsel.
De minister deelde verder in ant
woord op vragen van de heren Van
den Heuvel en Gortzak over de ont
snapping van de zeven oorlogsmis
dadigers uit Breda mee. dat tegen
vier personen een gerechtelijk voor
onderzoek gaande is.
Of er contacten hebben bestaan
met bepaalde organisaties, die de
ontvluchting zouden hebben bevor
derd, is nog niet bekend.
Lajos Stoeckler. een onlangs in
Boedapest gearresteerde Joodse lei
der. is een ..voormalige agent van de
Gestapo", zo heeft Radio-Boedapest
verklaard. De Israëlische culturele
attaché te Boedapest, Walter, heelt
op zeer korte termijn het land moe
ten verlaten; hij was beschuldigd
van „spionnage".
Met boten tracht men zoveel mogelijk mensen te evacueren
van de meest bedreigde gebieden. Een groot aantal motor
sloepen is thans aan het zoeken naar ongeveer vijftienhonderd
mensen, die ergens in de buurt van de Zierikzeese polders op
een overgebleven stuk dijk op hulp zitten te wachten. Niet
alleen tracht men zoveel mogelijk mensen te evacueren, doch
ook het vee dat nog leeft en zich in gevaar bevindt moet in
veiligheid worden gebracht.
Vooral op twee gebieden concentreren zich deze acties: op
de dijk, die wij zojuist noemden, en op het stadje Bruinisse.
Van Dinsdagmiddag vier tot 's avonds acht uur toe heeft de
burgemeester van Bruinisse via de radioverbindingen vlieg
tuigen gevraagd omdat de toestand in zijn stad bijzonder ern
stig genoemd moest worden. Er zijn inmiddels nieuwe hulp
troepen onderweg.
De burgemeester van Doesburg
deelt ons mede, dat Zondagmorgen
in deze gemeente direct contact is
opgenomen met de Doesburgse zeil
vereniging, die ogenblikkelijk een
paar4 vletten mei buitenboordmoto
ren heeft afgestaan. Deze zijn op
een vrachtwagen geladen en. verge
zeld van een bus vol mensen, naar
Bergen op Zoom gestuurd, waar het
de éérste daadwerkelijke hulp was.
die daar aankwam.
De jongens hebben tot Maandag
avond 2 6 6 mensen het leven gered.
Dinsdag zijn ze weer ingezet in
Steenbergen.
Zeer, zeer bijzonder is het werk, dat
de helicopteres bij de* hulpacties
verrichten. Honderden vluchten ma
ken ze. van dak tot dak, van dijk
tot dijk, van boom tot boom. Zonder
deze toestellen men kan daarvan
overtuigd zijn zouden er tientallen
mensen méér omkomen dan thans
het geval is.
Prijs van 30.000 er uit
Een prijs van 30.000 is in de 518e
staatsloterij, 2e klasse, gevallen op
nr 603 1.
Op het Britse vliegdeksc'nip
„Indomitable" heeft zich voor Malta
een ontploffing voorgedaan. Drie
leden der bemanning werden gedood
en een veertigtal gewond.
Te Nooitgedacht bij Kimberiey
in Zuid-Afrika heeft een inheemse
arbeider een gele diamant van 325
karaat gevonden, die voor 140.000.—
verkocht is. De arbeider kreeg 3000.
Het is zo gewoon, dat je er nooit bij nadenkt. Een vrouw,
die 's morgens haar kind aankleedt en het eten geeft.
Die haar huis gaat redderen met al die kleine zorgjes,
waarvan vrouwen het geheim kennen. Het is zo gewoon,
dat je het sentimenteel vindt om dat geluk te noemen.
Toch zijn er tienduizenden vrouwen, die het nu pijnlijk zeker
weten. Dit is geluk: je gezin, je woning, je man. die thuis komt van
zijn werk en met een glimlach je zorgzaamheid ervaart. Ze weten het,
omdat ze het kwijt zijn.
Bij duizenden stromen ze binnen In steden, die hun vreemd zijn.
In barakken en noodtehuizen, in de gezinnen van anderen. Zij hebben
niets meer. Velen, zeer velen, hebben mensen verloren, die hun dier
baar waren.
Wat WIJ kunnen
HELPEN, dat is het enige dat we kunnen doen. En we moeten het
doen op grote schaal, want de nood is zo groot, dat hij zelfs nog niet
te meten is.
Bij het Rampenfonds stromen de giften binnen. U kunt
er van lezen in de krant, u hoort het door de radio. Besef
echter, dat millioenen maar een fractie zijn van wat er
nodig is. Vele milliarden zullen nodig zijn.
Het is nog te vroeg om u veel cijfers te noemen van wat er bij De
Arbeiderspers binnen komt. Giro-afrekeningen laten altijd even op
zich wachten.
Maar ik wou. dat u de voorraad kleren kon
gekregen. Daar is geen stuk bij. dat niet prima i:
ïien. die we hebben
i orde is.
Het personeel van de Haagse Arbeiderspers geen uitgebreide staf
bracht 660 gulden bijeen. Utrecht verzamelde 128,72.
In Rotterdam, Amsterdam. Groningen, Arnhem en Leeuwarden wordt
druk ingezameld. De Amsterdamse portier kreeg envelopjes over zijn
lessenaar geschoven, die in totaal 78,26 bevatten.
Zorg, dat het groeit. Genoeg kunt u nooit geven. Stort
op giro 21876 of gemeentegiro V. 4500 van De Arbeiders
pers. Zet er bij: Ten bate van het Nationaal Rampenfonds.
DOE HET METEEN!
PIET PAK-AN
In grote lijnen zijn de evacuatie
plannen thans min of meer bekend
geworden. Het eiland Schouwen Dui-
veland moet. wanneer het maar even
kan, worden geëvacueerd naar
Utrecht, dat plaats heeft voor niet
minder dan veertigduizend vluchte
lingen.
De zieken en gewonden zullen zo
veel mogelijk naar Middelburg wor
den overgebracht. Er zijn in Goes
teleurstellend weinig mensen van
Schouwen Duiveland gearriveerd.
Enkele groepen schijnen zich naar
IVemeldinge te hebben begeven.
Yerseke is het opvangcentrum
voor Zuid-Beveland.
Evacué's uit Noord Beveland en
dat zijn er niet bijzonder veel
gaan naar Goes en omgeving Ten
slotte trokken 450 mannen en vrou
wen van Tholen naar Rotterdam.
Brabant zit vol evacué's: voor het
grootste gedeelte afkomstig uit West
brabant: vooral in Breda zijn er zeer
veel aangekomen, terwijl Tilburg er
niet minder dan 1700 heeft.
Den Bosch bergt ongeveer acht
honderd mensen, waarschijnlijk voor
het grootste gedeelte afkomstig van
Goeree Overflakkee. het hospitaal
kerkschip De Hoop ligt bij Zierikzee
gereed om veertig patiënten op te
nemen.
Maandag zijn van Valkenburg 48
vluchten uitgevoerd, voornamelijk op
Goeree-Overflakkee. Dinsdag waren
het er tachtig die ook boven Zeeland
werden uitgevoerd. Hieronder zijn
vele amphibie-vliegtuigen van de
types Albatross en Sea Otters. Zij
vervoeren tienduizenden kilo's levens
middelen. Militaire luchtvaartdien
sten en KLM werken eendrachtig
samen.
Zestig amphibie-vaartuigen van het
Amerikaanse leger in Duitsland rol
den Dinsdag om half een, met een
vaart van 50 km per uur, dwars door
de stad Eindhoven. Ze zijn op weg
naar de noodgebieden.
Een colonne Amerikaanse wagens,
voorzien van enorme watertanks,
was onderweg. Zij zullen behulpzaam
zijn bij de waterdistributie.
Vannacht zijn 130 Amerikaanse
vrachtauto's, voorzien van alle be
nodigde reddingtoestellen, gevolgd.
Uiteindelijk zullen in ons land vier
duizend a vijfduizend Amerikaanse
militairen onder leiding van de Ne
derlandse militaire autoriteiten bij de
reddingwerkzaamheden behulpzaam
zijn, aldus heeft de opperbevelhebber
van de Amerikaanse landstrijdkrach
ten in Europa, generaal Marton S.
Eddy, op een persconferentie in Den
Haag meegedeeld.
Van officiële zijde is medegedeeld
dat van het vee op Goeree-Over-
flakkee waarschijnlijk negentig pro
cent is verdronken, dwz ongeveer
negenduizend stuks. In Zuid-Holland
verdronken naar schatting ongeveer
duizend stuks vee. in NW.-Brabant
5000 stuks, terwijl men aanneemt
dat al het vee van Schouwen Dui
veland is omgekomen.
Van de veestapel op Tholen weet
men nog in het geheel niets. Men
neemt aan, dat de verliezen hier
uitermate ernstig zijn.
Ondertussen blijven de aanbie
dingen om onmiddellijk hulp te
verlenen van vele zijden toestro
men. De Noorse luchtmacht stelde
twee dakota's ter beschikking.
Engeland is van plan volledig te
voldoen aan het Nederlandse ver
zoek om twintig helicoptères. ter
wijl de Britse ambassade in Duits
land dertien landingsvaartuigen
gaf.
Middelharnis vroeg tegen Dins
dagavond een aantal schepen om
duizend Amerikanen t.e herbergen,
die hier hulp verlenen. De schepen
moesten nog dezelfde avond in het
stadje aankomen. Voor de Noord
westpunt van Schouwen Duiveland
werd voedsel en kleding gevraagd
voor ongeveer tienduizend personen
en wel uiterlijk Woensdag in de
vroege ochtend.
Uil Kopenhagen
Uit Kopenhagen vertrok Dinsdag
middag een vliegtuig met vijftig
rubberboten aan boord naar ons
En nog een beeld uit de zwaar ge
troffen stacl: huisvrouwen die drink
water komen halen uit een tankauto.
land. Uit Noordrijn Westfalen kwa
men tien motorboten, de hulp van
menselijke krachten blijft steeds toe
stromen.
Het blijkt thans voor zover men
het kan overzien dat er in
de meesLe gebieden nog veel te wei
nig hulp aanwezig is De hulp die
er is wordt langzamerhand in ge
ordende banen geleid.
KVP in Tweede Kamer:
De heer Ruys de Beerenbrouck
(KVP) is Dinsdag in de Eerste Ka
mer bij behandeling van de militaire
begrotingen van leer getrokken tegen
het humanisme.
Hij wilde het Humanistische Thuis
front eigen militaire tehuizen niet
onthouden en daarvoor wél subsidie
toestaan. Maar wanneer de overheid
meer doet. bevordert zij het „anti
godsdienstige humanisme" en dat is
voor de KVP onaanvaardbaar
Het werd ons niet duidelijk, waar
om men met dit debat geen week zou
hebben kunnen wachten. In ieder ge
val was het weinig verheffend, de
heer Ruys De Beerenbrouck (KVP)
juist nu weer uitvoerig te horen spre
ken over het humanisme.
De heer De Dreu (arb). heeft als
eerste spreker in het debat woorden
van warme hulde gesproken over de
wijze, waarop militairen van land-,
zee- en luchtmacht zich weren bij de
hulpverlening in de geteisterde gebie
den.
De heer Ruys de Beerenbrouck en
de heer Vixseboxse sloten zich daarbij
(Van een speciale verslaggever)
Storm en giertij hebben plaats gemaakt voor matige wind,
druilerige regen en laag hangende wolken. De wanhoop op
Walcheren over ondergelopen steden en dorpen, kapotte
dijken en verwilderd land heeft plaats gemaakt voor innig
medeleven met de Zeeuwen op Schouwen-Duiveland, de Beve-
landen en Tholen, die veel erger slagen hebben gekregen.
Mannen werken continu als paarden om noodvoorzieningen
te treffen. Vrouwen en kinderen in de niet getroffen gemeenten
zijn van vroeg tot laat in de weer met het inzamelen van geld
en goederen. Walcheren beseft waar het om gaat. Er moet een
maximum gepresteerd zijn voordat over veertien dagen weer
een giertij komt. En er moet gegeven worden. Bij tonnen.
De mentaliteit die nu op Wal
cheren heerst ls: „laten wij blij zijn
er het leven te hebben afgebracht".
Maar naast dit besef leeft tevens
de nerveuze gedachte dat de strijd
nog niet ten einde is: een volgend
giertij in de geteisterde dijken en
gehavende duinen zal een veel ge
makkelijker prooi vinden dan op
Zondag 1 Februari. Dit besef drijft
de dijkbewoners en vrijwilligers op
om harder dan gewoon te werken,
om door te ploeteren ook al is de
rug stijf van het spitten en zakken
sjouwen, en al bonkt het hoofd van
het tekort aan slaap.
De mad van VI1--'*"""* h""rt het
gemeentebestuur Dinsdag in een
spoedeisende vergadering blanco
crediet gegeven voor het herstel van
de Boulevard, dat met kracht ter
hand is genomen. Dc schade valt
niet te ramen. Alle aannemers zijn
ingeschakeld, en vergeleken bij Zon
dagmiddag begint het noodherstcl
reeds vorm aan te nemen.
De gaten die onmogelijk in enkele
dagen te vullen zijn, worden afge
dekt met rijshout en gaas, dat met
palen wordt verankerd.
Uit Leiden kwam een vijf tons
truck in Vlissingen aan met bedde-
goed. een geschenk van de bevolking.
De gasfabriek zal minstens nog een
week buiten werking blijven. In de
binnenstad wordt alles wat het wa
ter onbruikbaar heeft gemaakt op
stapels gegooid en weggevoerd. Het
gebrek aan drinkwater is groot,
evenals in Middelburg, waar
ieder gezin slechts een emmer per
dag krijgt.
Het dijkgat bij V e e r e is voorlopig
met zandzakken gedicht. De Kreek
achter het gat wordt vol gegooid met
klei.
Afvoergeul
De zoetwaterkanalen in het water
wingebied van Oranjezon staan nog
vol met binnengespoeld zeewater.
Een dragline is over het strand naar
de breuk' in de duinen gebracht, om
aanvankelijk een geul te graven voor
de afvoer van het zeewater en om
naderhand een afsluitdijk op te
werpen.
Het binnengelopen water, dat het
peil in de verzilte kanalen een meter
heeft doen stijgen, stroomt bij laag
water met kracht weg door de dui
nen naar het strand.
Dit wingebied, dat Middelburg vol
ledig van drinkwater kan voorzien,
ligt nu volkomen onbeschut tegen
het zeewater.
De golven hebben de duinen met
de afrastering in zee gesleurd.
Het gevaarlijke gat bij R a m m e-
kens is dicht. Over een inderhaast
aangelegde spoorbaan worden on
onderbroken klei en zandzakken aan
gevoerd
Ook aan de dijk bij Westka-
pelle wordt gewerkt. Hier is het
gat vooral aan de kruin en aan de
achterliggende kleine duinen zo
groot dat er vrijwel geen beginnen
aan is.
De dijk is weliswaar niet doorge
broken. maar op enkele plaatsen zo
diep afgevreten, dat een nieuwe
stormvloed op het ogenblik binnen
het uur een reusachtig gat zou slaan.
De veertien dagen die nog resten
voordat een nieuwe beproeving kan
komen, zullen van minuut tot mi
nuut benut moeten worden.
Bij Domburg en Zoutelande
waar de zeereep en de toegangen tot
het strand en de duinen volledig ver
nield zijn. voeren auto's zand en klei
aan om de ondermijnde delen te ver
stevigen. Bij N i e u w 1 a n d en A r-
n e m u i d e n blijft de situatie sta
biel. Er zijn geen polders meer on
dergelopen. Het dijkgat ten noord
westen van S1 o e d a m is voorlopig
gedicht. Zowel bij V 1 issi n gen als
bij Arnemuiden hebben Ameri
kaanse vliegtuigen zakken afgewor
pen. die gevuld met klei bij duizenden
in de dijkgaten worden gelegd.
Zo is de situatie op Walcheren.
Angst voor nieuwe catastrophen drijft
de mensen op. Er is geen fantasie
voor nodig om te beseffen wat een
nieuwe stormloop van Zeelands
aartsvijand zou betekenen.
In een wonderbaarlijk tempo heb
ben oud en jong in Middelburg Dins
dag gewerkt aan het inzamelen van
geld en kleding. Het raadhuis was ge
lijk een pakhuis. In de deftige bur
gerzaal sorteerden vrouwen de kle
dingstukken. Aan de antieke tafels
zaten vrijwilligers met naaimachines
het goed te herstellen. Dinsdagavond
hadden de 450 medewerkers reeds
voor 1450 mensen kledingpakketten
samengesteld.
Zij worden verzonden naar Brui
nisse, Zierikzee. Ierseke, Wemeldinge,
Krabbendljke en Goes. Binnen enkele
uren lagen er in de hal van het stad
huis drie hopen kleding van tien
meter lang en vijf meter hoog. Daar
kwamen nog ledikanten, matrassen
en dekens bij.
Voorts is in tien uur tijds 160 ton
direct bruikbaar voedsel ingezameld,
waaronder duizenden kilo's boter,
brood, babyvoedsel en melk. De voor
raden zijn Dinsdagmorgen van Veere
uit per schip naar Zierikzee en
St Maartensdijk op Tholen vervoerd.
Bij een stoeipartij viel een 14-
jarig meisje C. M. B. P. door een
ruit van de Johan de Wittschool aan
het Beethovenplein te Utrecht. Een
glasscherf raakte het hart van het
kind. Zij overleed bijna onmiddellijk.
Twee meter diep is het gat dat
hier gaapt voor een huis in een der
Zierikzeese straten. Zó verivoestend
heeft het zeewater over straten en
langs huizen gespoeld.
Hoe kan men hulp bieden?
Hieronder vermelden wij, welke
mogelijkheden er op dit ogenblik
zijn.
Financiële steun: het Nationaal
Rampenfonds. Statenlaan 81, Den
Haag. giro-nummer 9575.
Materiaal zoals schoppen, zand
zakken, bulldozes, kranen: Direc
toraat van 't Verkeer, Den Haag,
tel. 776890.
Woonruimte: Evacuatiecommis
sie Den Haag. tel. 183820.
Kleding, levensmiddelen en me
dicamenten, Bureau Watersnood
Rode Kruis, Princessegracht 31.
Den Haag. teL 184790.
Niet gespecialiseerde arbeids
krachten (ook melkers): geweste
lijke arbeidsbureau's.
Vaartuigen aanbieden aan plaat
selijke bevrachtingscommissaris
sen.
Auto's aanbieden bij rijksver
keersinspectie van het district.
Humanistisch Thuis
front houdt collecte
Het bestuur van het Humanistisch
Thuisfront doet een beroep op sym-
pathiserenden hun diensten te ver
lenen voor een huiscollecte.
Er zijn zijn nog vele soldaten. die
niet tot een kerkgenootschap beho
ren. maar toch behoefte hebben aan
innerlijke ontwikkeling en vorming
van de persoonlijkheid. Het bestuur
wijst er op, dat naast het werk van
christelijke en rooms-katholieke te
huizen een groot arbeidsveld open
blijft voor werk in Humanistische
geest.
Naast dit werk wordt ook veel
aandacht besteed aan sport, spel,
voordracht en muziek. Er is veel
geld nodig, vandaar deze collecte
Collectanten kunnen zich melden
tot 9 FebruarL
Bijdragen kunnen gestort worden
op „Humanistisch Thuisfront". Am
sterdam, postgiro 523634, gemeente
giro S 10470.
Advertentie l.M-
De Eerste Kamer heeft Dinsdagmiddag de verlenging van de dividend
beperking met écn jaar met 31 tegen 15 stemmen goedgekeurd. Tegen stem
den de VVD- en de CH-£racties, prof. Hellcma (AR) en de heren Mertcns,
mr Sassen, mr Regout en dr Van Vclthoven (KVP). Dc Partij van de Arbeid,
de communisten en de andere aanwezige leden van de KVP en de AR stem
den voor.
Minister Van de Kieft verklaarde
het ontwerp niet te zullen intrekken.
Hij achtte verlenging volkomen ge
rechtvaardigd. De heer Pollema
(c.h.) had in een vorige vergadering
verklaard, dat de wet vervallen was
en dus ook niet meer verlengd kon
worden.
De pasbenoemde staatssecretaris,
dr W H. van den Berge, betoogde,
dat belastingwetten hun geldigheid
behouden, ook al is het bedoelde
tijdvak verstreken. Bovendien is niet
de uitdrukkelijke bepaling opgeno
men, dat de wet op een zeker tijd
stip vervalt.
De heer Molenaar (v.v.d.) en de
heer Rip (ar.) betreurden het, dat
de minister het ontwerp niet wilde
intrekken. De heer Pollema, die niet
tegen de dividendbeperking was ge
kant, handhaafde zijn juridische be
zwaren.
De heer Regout (k.v.p,) verklaar
de, dat hij zich door de staatsecre
taris had laten overtuigen. Hij bleef
echter tegen verdere dividendbeper
king.
De KLM deelt mede. dat tot gis
teravond elf uur KLM-dakota s bezig
zijn geweest met het uitwerpen van
rubberboten en levensmiddelen Nabij
Sommelsdijk werd dit werk bijgelicht
door auto's. Hier werden succesvolle
droppings verricht.
Vandaag zijn twee dakota's van de
KLM behulpzaam.