Men kan nooit helemaal op nieuw beginnen" Kard. Feltin bij en over de Pers De levende krachten van het Duits verleden BRITTEN VECHTEN OOK TEGEN HET WATER O.-Duitse arbeiders in staking Openhartige taal over de journalist „Vader van de Metro" werd 100 jaar geleden geboren D1 Britse kritiek op Eisenhower's Formosa-beslissing WOENSDAG 4 FEBRUARI 1953 PAGINA 7 KEULEN, Februari. „Men kan nooit geheel opnieuw beginnen'', zegt men mij op het minis terie van Buitenlandse Zaken in Bonn, „in elk volk is nu eenmaal een historische continuïteit, tvelke zich eenvoudig niet negeren laat. Neem de geschiedenis met ons volkslied. Aa de totale ineenstorting probeerde pre sident Heuss, zelf nota bene een bekwaam historicus, een nieuw volkslied te introduceren. Hij slaagde er niet in Men kan eenvoudig niet zeggen: dit is het jaar één. 'n Ander voorbeeld: neem onze gebombardeerde steden... Tussen de puinhopen droomden jonge vooruitstrevende architecten ervan, deze ruïnes eenvoudig te laten liggen en een eind verderop geheel nieuwe steden te bouwen, modernervolledig berekend voor alle eisen, welke hel revolutionnair gegroeide verkeer heden ten dage stelt. Maar al hun plannen liepen dood op het merkwaardige feit dat één derde van de waarde der ver woeste steden in de... grond zat: waterleiding en riolering, telefoonver bindingen en electriciteitskabels etc. etc. En dus verrezen onze nieuwe steden op precies dezelfde plaats, waren de wederopbouwplannen gebonden door hetgeen na de verwoesting onzichtbaar weliswaar nog in de grond zat grüpt men over de politieke vormgeving heen naar de „ideologie" van de Middel eeuwse universele Europeaan. >,H erop voedings-feilen'' Eerst de historicus zal het resultaat van veel eerlijk gemeende, soms wat naïeve pogingen der geallieerde „heropvoedings- pogingen" naar waarde kunnen sahatten. Vooralsnog lijkt dit resultaat echter over wegend negatief. Men voorkwam en, zie Naumann, voorkomt een herople ving van extremistische tendenzen, hielp bovendien de materiële voorwaarden scheppen voor de geestelijke en politieke heroriëntering van een volk, dat ove rigens vrij kortzichtig de oorzaak van het nationaal-socialisme bijna uitsluitend met de „zes millioen werklozen" wil verklaren. Democratie leert men echter niet in een stoomcursus, zeker niet wanneer die gegeven wordt door de overwinnaars. Veel constructieve pogingen vonden bo vendien een negatief tegen- (of over) wicht in psychologische blunders der bezetting. in individuele, onmiddellijk gegeneraliseerde vergrijpen, in de hier en daar ook door de Amerikanen toege paste „derde-graad"-methoden, in „ent- nazifizierungs"-<wetten (in alle zones niet gelijkvormig!) waarin de kleine mee lopers hangen bleven, terwijl de belang rijker laag daaifooven spoedig al weer vrijuit ging. Bovendien stond de jonge Duitse demo cratie ook onder de druk van de partij politieke overtuigingen van elke bezet tingsmacht afzonderlijk (de Britse Labourregering had b.v. oneindig veel meer op met de S.P.D. dan miet de C.D.U.) En tenslotte constateerden de verslagen Duitsers, na in Amerikaanse oorlogs reportages gelezen te hebben, dat ook de Yanks de oorlog niet vlekkeloos gevoerd hadden, na uit kranten te hebben verno men, dat de Britten b.v. op Malakka bij de oorlog tegen de communisten ook niet voor collectieve vergeldingsmaatregelen terugschrokken, tenslotte zei men cy nisch: „Ook de anderen zijn geen haar beter Bovendien was het misverstand, dat Hitler's regime misdadig was geweest, omdat het de Duitsers naar de ondergang had gevoerd (een redenering, waarbij dus alleen de resultaten de morele beoorde ling bepaalden) zeer hardnekkig. Zo zei een politicus: ,.De hele heropvoeding is er alleen in geslaagd ook nog het goede in ons kapot te maken, onze begrippen van kameraadschap, Trouw 0„Treue'), dapperheid, onze opvattingen omtrent gezinsleven en moedersdhapszorg te ver nielen en neer te halen En een Duitse prelaat: „Na de oorlog leek het gedaan met het „Vernunft" Overigens moesten uiteindelijk de Duit sers het natuurlijk zelf doen, gehandicapt door het algemeen heersende scepticisme, het in Duitse ogen min of meer „belast" zijn van het begrip „democratie" (zie boven) en het gebrek aan mensen. Zeker is, dat 1945 geen nieuw Weimar bradht, ook geen geidealiseerd Weimar, ook geen nieuw Versailles. „Heil Hitler" in de Bondsdag Tn het splinternieuwe, zakelijk functio nele glas-en-beton-gebouw van de Bun destag wordt von Thadden, één van ue rechtsradiealen, tijdens een protestrede tegen de „met Mau-Mau methoden door gevoerde Nau-Nau arrestaties" plotseling onderbroken met een spottend „Heil Hit- Ier!" De kreet komt van uiterst links, en de Communistische afgevaardigde, Renner, die na von Thadden het woord neemt, zegt met een denigrerend knikje in de richting van de vorige spreker: „Bjj vele mensen houdt de ontwikke ling direct bij de geboorte op..." (ge lach). TT Bondsdag-president Ehlers: „Herr Ab- geordneter Renner, dat zijn dan doodge borenen" (hilariteit). Renner: „Ik heb de terechtwijzing van Meneer de President niet verstaan (ge lach)... niet gehóórd... Wanneer U zich echter met deze nauwelijks geborenen wil liëren, is dat Uw zaak... het ligt dan waarschijnlijk aan een engere zielenver wantschap" (bravo van uiterst links). Ehlers: „Nu heb ik U niet verstaan, H»rr Abgeordneter Renner". Renner: „Dat ligt aan U..." Ehlers: „Mag ik U tenminste in het begin van het jaar verzoeken de hier ge bruikelijke vormen te respecteren Alleen de Rijn is oud Men kijkt nieuwsgierig de zittingszaal rond, ziet bloemen liggen op twee lege plaatsen van sinds de vorige zitting ge storven afgevaardigden, noort hoe de zwaar gebouwde Ehlers de zitting opent en daarbij o.m. de verjaardagen memo reert der Abgeordneten, die sinds de vo rige vergadering weer een jaar ouder zijn geworden. De bezoekers op de publieke tribune lachen schallend om de Communistische interrupties, zien in de pauze oppositie en leden der regeringscoalitie vreedzaam enorme stukken slagroom-gebak atta queren en elkaar zelfs toeknikken. „Nah ja, dat is toch je reinste democratie., en zelfs Herr Renner kan zonder angst (althans voor het Westen, want wat de Partei in het Oosten over Genosse Renner denkt, moet hü maar afwachten) telkens opnieuw zijn hinderlijke interrup ties de vergadering inslingeren. Alles is zo nieuw, vindt de buitenlandse bezoeker, zo luid ook. En alleen de RÜn stroomt oud en win tergrauw achter de grote glazen wand van de moderne Bundestag-restauratie. Echoloos vacuum Voor de Duitsers, die na de oorlog in de politiek gingen, moet er een enorme dosis moed nodig geweest z\jn. indien z\j deze stap tenminste met zuivere bedoe lingen zetten. Misschien waren er, die evenals Heuss dachten, dat men geheel op nieuw beginnen kon, maar ook zü bot sten op tegen de .continuïteit". Het was niet zozeer de continuïteit van het regime, dat Duitsland kort te voren in de afgrond der totale ineenstorting had gestoten. het merendeel der be langrijke nazis zat toen nog achter Pri^" keidraad het was veeleer de matheid en scepsis der grote massa, verdoofd door de haast apocalyptische catastrophe. het waren de zorgen van een volk, dat puin ruimen moest, en zich voorlopig slechts bekommerde om de meest pri maire zuiver materiële levensbe hoeften. waardoor de jonge democratie voorlopig slechts in een geestelijk va cuum werken moest: het volk nam zich voor aan niéts meer mee te doen. Maar er «"as meer: „Weet zei een Duitse intellectueel, „voor ons heeft „de mocratie" steeds iets te maken gehad met het begrip „nederlaag", het is min of meer verbonden niet het begrip „li quidatie", het is een.belast woord. Vergeet U niet, dat wü als laatsten in West-Europa de nationale status kregen, dat wij steeds daardoor alleen reeds nog geen langdurige democratische traditie hebben. En reeds uit onze historie, uit het monarchistische absolutisme, waar onder wij in kleine staten steeds geleefd hebben, laat zich onze drang naar disci pline gehoorzaamheid, dit zich ge makkelijk „unterordnen" en „inschake len" verklaren. Na '18 braken we abrupt met onze monarchie, kregen de Weimar Republiek, zagen deze verworden, moe ten het thans weer na een nederlaag opnieuw proberen..." Heimwee naar het Avondland „Es muss ein Vater des Abendlandes kommen", zei een ander, met een zekere afgunst tegenover landen, die zoals Nederland wél een figuur hadden, welke een gezonde continuïteit, een his torische gebondenheid, symboliseerde. „Wij hebben een leidende figuur nodig, handelend uit de verantwoording van zijn geweten, een religieus gefundeerd ethisch verantwoord LeitbildHoeeveel vlaggen hebben we al niet gehad? Hoe veel nationale feestdagen? En thans zijn we een volk, dat er niet één heeft Uit dit heimwee moet ook de gran dioze fakkeloptocht verklaarbaar zijn, welke men de vorige week in Beieren hield ter gelegenheid van de verjaar dag van Prinz Ruprecht. Men voelt r.og steeds het gemis aan iets, dat ver bindt. iets dat representatief Is. Honderd duizenden volgden de huwelijksplech tigheid van Otto van Habsburg. „Die Ocstenriiks-Hongaarse monarchie... dat was toch een wéreld in het klein, nicht- wahr?" Het schijnt dat vooral vlak na de oor- og de roep naar het „Europese Avond and" (als enige mogelijkheid om uit de ai gen misere te ontsnappen?) zeer sterk is geweest. Thans nu deze droom is opgebotst legen de moeizame realiteit van eindeloze onderhandelingen en de weinig „romantische", maar waardevol ler werkelijkheid van het Schumanplan, thans wordt dit idealisme meer bin nenskamers beleden, vond tenslotte o.m. gestalte in het tijdschrift van Fürst Waldburg-Zeil, „Neues Abendland" on der redactie van dr Helmuth Ibach, Hindenburg-schim j Sommige kringen huldigen de opvat ting. dat de Bondsrepubliek thans in het teken van 'n gemoderniseerd en geideali seerd Hindeniburg-symlbool zou staan. In een merkwaardig reeds vrij oud artikel van de (progressief Katholieke) „Frank furter Hefte" schrijft F-riedricfli Reiffer- scheidt, dat de oorspronkelijke na-oor- logse federalistische staatsopvatting onder druk van het „Hindenburg Deutschtum" alweer verdrongen zou zijn door de „preussisöh deutsohe Reichsidee"; dat het eigenlek dezelfde groep Duitsers is. die thans de geest van de democratie bepalen, als die welke aanvankelijk tégen Hitier na Hindenlburg's dood in de Führer de legitieme opvolger van de grijze „Reichsprasident" zagen. Hitier hielp hen door zijn paniekizaaierij voor het bolsjewisme (waarbij deze bezittende bourgoisie het meeste te verliezen had) ook over hun laatste aarzelingen heen. Deze groep, ogenschijnlijk minder ge compromitteerd, in wezen zeer schuldig, werd uiteindelijk ook door de over winnaars na 1945 weer te paard ge holpen. Er heeft in Duitsland geen sociale of staatkundige vernieuwing plaatsgevon den, concludeert het artikel, dat waar schijnlijk niet geheel van linkse bijtonen is vrij te pleiten. Zijn het alleen de teleurgestelden, die Adenauer thans verwijten, dat er vooral op de departementen, en met name op dat van Buitenlandse Zaken, in wezen zo weinig veranderd is. dat het daar nog altijd de oude Pruisisch feodale kliek is, die de geest bepaalt? Eén der hoofd schuldigen aan deze infiltratie, Haas, is thans „kalt gestellt", verweerde zich ech ter met te verklaren, dat hij in al de 18 maanden van zijn functie Adenauer slechts tweemaal heeft kunnen spreken- Adenauer is zeker overbelast; wil echter volgens anderen téveel zelf doen. „Hij Is onze sterke man, hij heeft een dikke huid tegenover al dat geklets (van de „Sohwatzbuden", zoals sterke mensen In Pruisen het parlement noemden?) zeggen zijn bewonderaars „en onze di plomaten waren toch zo „wendig" En Adenauer zelf: „Men kan het vuile water niet weggooien, voor men zuiver water heeft".... Dit volk, dat geen nationale feestdagen meer heeft In alle kranten en tijdschriften over peinst men thans de lessen van de 30ste Januari 1933. Men doet dit begrijpelijk overigens todh wel anders dan in andere Euro pese bladen. Luister naar wat „Die Welt" schrijft: „Sinds de absolute monarchie gevallen is. bestaat bü het parlement (thans zon der tegenspeler) de neiging steeds meer macht aan zich te trekken"Dit alles zou er volgens genoemd hoofdartikel toe geleid hebben, dat men „soms van een crisis der democratie, een crisis van het parlementaire systeem" spreekt. „En inderdaad schijnt het verlangen der volkeren naar meer autoriteit, naar zekerheid en ordening steeds groter te worden" Het artikel verklaart daaruit het ver schijnsel dat recent zoveel generaals aan het hoofd der regering komen (Papagos, Eisenhower. Naguio, etc., etc.). „Wij, die sceptisch geworden zijn onder een ver pletterende ervaring, weten dat er geen onfeilbaar systeem is om de burgers te gen de macht van een tyran, een meerderheid of een bureaucratie te beschermen. Alleen wanneer iedereen meewerkt om de „kogel van de macht" steeds zwevend te houden, inplaats van terzijde te staan en zich over het gebrek aan glans en inspiratie te beklagen, lukt dit in de democratie" Nadat de monarchie en haar sociale fundament verwoest is. nadat de Führer van reohts ons in de afgrond geleid heeft wij onder de leiders van links jaar in jaar uit de koppen vallen zien, „bleibt für uns nun wirklich nicht mehr sehr viel Auswahl"zucht het artikel tot besluit. Nee,, er blijft inderdaad niet veel keus over". J. W. HOFWUK. De Britse minister van binnenlnndse hü zü'n normale klandizie. Deze lieden zaken, sir David Maxwell Fyfe, schatte gisteren in het Britse Lagerhuis het aan tal geregistreerde doden van de storm ramp op de Engelse oostkust op 220. Daarbij kwamen dan nog „enkele hon derden" vermisten. Maar de algemene opinie van de mensen, die bij het red dingswerk direct betrokken zijn, luidde, dat de genoemde cüfers te laag waren. Er waren, volgens deze stemmen, reeds zeker meer dan 300 lijken geborgen, ook al gaf men toe, dat men bü schatting van het aantal slachtoffers van het Theems- ailandje Canvey vermoedelijk een fout begaan had, waardoor het cijfer waar schijnlijk te hoog uitviel. Hier zün namelük rqpds honderd do- delyke ongevallen gemeld. Het uiteinde lijke gëtal zal daar overigens vermoe- delük niet ver vandaan liggen, want nog altüd worden uit de buitenhuisjes van dit badplaatsje lüken te voorschün gehaald. De bewoners van Canvey zün thans voor het overgrote deel geëvacueerd naar het nabügelegen Benfleet en toen de koningin-moeder en prinses Margeret daar gisteren op bezoek kwamen, toon den de slachtoffers zich „in een uitste kende stemming", zoals één van de over levenden vaststelde. Toch zün er nog al tüd hardnekkige mensen op Canvey, die het eiland weigeren te verlaten. Een sla ger had zelfs op zün ruit het briefje ge- zet „Normaal geopend", als verwachtte tige zorgen, want jolf, die men over baren de politie ernstl bü een nieuwe vloedgol negen dagen verwacht, kan het eiland wederom een zware slag krygen. Door afkondiging van de noodtoestand zal de politie het middel in handen krijgen om de hardnekkige achterblüvers zo nodig met geweld te verwüderen. Het opsporingswerk naar verdronken mensen gaat op Canvey en langs de gehele getroffen kuststrook onvermin derd door. Het water begint, behalve in Lincoln shire, overal langzaam te zakken, waar door hetgeen 't werk enigermate verlicht wordt. Uit allerlei hoeken en gaten wor den de slachtoffers te voorschün ge bracht. die vaak door een dikke laag slik overdekt zü'n. Op het ogenblik zijn 30.000 mensen van huis en haard ^verdreven. Volgens een officiële opgave hebben daarvan 6.000 personen een onderdak gevonden in gereed gemaakte barakken etc. Maar de rest heeft geen beroep op de overbid gedaan en hebben zelf onderdak bü particulieren gevonden. Het reddingsleger werkt nog steeds op volle toeren, zich nauwelijks de tüd gun nend voor voedsel. En hoewel hier en daar tekenen van uitputting vielen waar te nemen, blijft men op vrüwel alle pun ten met ijzeren doorzettingsvermogen werken aan herstel of versterking van de zeedüken. In ccn officieel bericht van de S.E.D., dc Oostduitso communistische partU> is be kend gemaakt, dat in de afgelopen weken in verscheidene genationaliseerde be drijven te Maagdenburg arbeiders hebben gestaakt, waardoor de productie in dit ge bied aanzienlijk is verstoord. De door „provocateurs" uitgelokte sta kingen, aldus de bekendmaking, konden slechts door straffe dwangmaatregelen te gen de stakers en door arrestatie van een aantal stakingsleiders worden gebroken. In het bijzonder was gestaakt in de fabrie ken „Karl Liebknecht", „Ernst Thael- mann" en „Georgi Dimitroff". Volgens 't Westduitse persbureau D.P.A. waren de acties der arbeiders gericht te gen „oneerlüke betaling, ongerechtvaar digde premieverdeling onder functionaris sen van de S.E.D. en slechte sociale en hygiënische voorzieningen in de fabrie ken". H. Vader weer in liet openbaar op 10 Febr. a.s. BU gelegenheid van het jaargetijde voor Paus Pius XI r.g. op 10 Februari a.s., zal Z.H. de Paus voor het eerst weer in het openbaar verschijnen en persoonlek dc absoute verrichten. Dit blijkt uit de offi ciële uitnodiging voor de plechtige Requiemmis in de „Osservatore Romano" van Dinsdagavond. De plechtigheid wordt gehouden in de Sixtijnse kapel. Celebrant is de nieuwbe noemde kardinaal Borgonginl Duca, tot voor kort pauselijk nuntius bij de Italiaan se regering. Pius XI benoemde hem in deze functie onmiddellijk na het sluiten van het verdrag van Lateranen. Tot het plechtige Requiem zijn alle in Rome aan wezige kardinalen, patriarchen, bisschop pen en oversten van religieuze orden en congregaties uitgenodigd, alsmede de overige dignitarissen van het Pauselijke Hof, de leden van het Corps Diplomatique en van de Romeinse adel. In Romeinse kringen verheelt men overi gens zün bezorgdheid niet, dat de H. Vader zo spoedig na zijn ziekte weer aan een dergelijke plechtigheid wil deelnemen. Deze kringen vrezen, dat de Paus, gezien zyn ontembare werklust, zün krachten overschat. In verhand met het herstel van de ge zondheidstoestand van de H. Vader zal de „Osservatore Romano" geen communique's meer uitgeven. Ontploffing op Brits vliegdekscbip De Britse marineleiding heeft medege deeld, dat zich Dinsdag te omstreeks 12 uur in een vliegtuigenhangar aan boord van het 29.000 ton metende Britse vlicg- dekschip „Indomitable" een ontploffing heeft voorgedaan. Eén der opvarenden is door 't geweld der ontploffing over boord geslagen en een ander werd gedood. Meer dan veertig leden der bemanning raakten gewond. De „Indomitable" lag, toen de ontploffing plaats vond, in een haven van Malta. Een woordvoerder van de Britse admi raliteit verklaarde later, dat men nog geen verklaring heeft voor de oorzaak der ont ploffing. Hij weigerde te zeggen, of deze wellicht aan sabotage zou kunnen worden toegeschreven. Een sending van ongeveer 1000 kg in balen verpakte lak ens en dekens kwam gisteren per S.A.S. uit Oslo op Schip hol aan, bestemd voor hulp aan de getroffen gebieden. De goederen werden onmiddellijk naar Goes vervoerd. (Van onze Parüse correspondent) De Parüse katholieke journalisten, zowel Fransen als buitenlanders, heb ben dit jaar de feestdag; van. hun schutspatroon, de H. Frandscus van Sales op buitengewoon luisterrijke wüze kunnen vieren. Zowel de Associatie van kroniekschrij vers betreffende het katholieke leven, als de bü de C. F. T. C. aangesloten vak vereniging behoefden niet bulten de eigen ledenkring te gaan voor de plech tige dienst, waarmee de traditie der oude corporaties wordt voortgezet. En. al is het niet meer als in de middeleeuwen, toen elk gilde in de kerk zün eigen gil de-altaar vond, de keuze van de kerk kon aan geen onzekerheid bloot staan. De „bisschop van Anneey", zoals hü in de literatuur heet, heeft reeds een eeuw lang zü'n bescherming geschonken aan een parochiekerk, die, liggend in een sterk zich ontwikkelend kwartier, sinds lang te klein was geworden. Ze kreeg als pastoor een journalist, die al schrijvend er een grotere naast kon bouwen. Nog vóór de oorlog was de nieuwe „Sint Franciscus van Sales" als één der niooi- ste der nieuwe Parüse kerken voltooid. Men zal al wel begrepen hebben wie die journalist is. „Pierre l'Ermite", die al heel weinig van een kluizenaar heeft. Kardinaal Feltin had laten weten dat Züne Eminentie het zeer op prüs zou stel len, als de eerste der plechtigheden, die zü met haar hoge tegenwoordigheid na terugkeer uit Rome zou gaan vereren, het corporafiefeest der journalisten zou zün. Aangezien mgr Loutil Pierre l'Er mite in het begin van deze winter zün negentigste verjaardag heeft gevierd en sinds jaren niet meer zo goed ter heen is als hij helder van geest Is meen de de Kardinaal: „Een mis met pontifi cale assistentie, dat wordt te zwaar, breng zelf maar iemand mee om te le zen". En zo werd het H. Misoffer opge dragen door een andere journalist: de Eerw. Pater Gabel, hoofdredacteur van „La Croix" en voorzitter van de inter nationale commissie van uitgevers van Katholieke bladen. Zo talrük waren de katholieke jour nalisten met hun gezinnen opgekomen, dat rij de ruime kerk prachtig vulden en dat gaf een glans van tevredenheid op het gelaat van de aartsbisschop van Parüs, die plechtig werd ingehaald. De patroonsfeesten worden in Frankrijk vooral in de vrije beroepen nog veelvul dig gevierd, maar er zullen er niet veel zün, die een zo gaaf beeld kunnen ge ven van hun corporatief karakter. Na met krachtsinspanning de kansel te hebben beklommen was de spranke lende geest en het jeugdige woord van „Pierre l'Ermite" van een verbijste rende ontroeringskracht. Hem was het gegeven zestig jaren ervaring samen te vatten omtrent de machtige invloed van de pers ten goede en ten kwade. De zware verantwoordelükheid die daaruit voor de journalist vloeit, kon hü doen gevoelen uit de voorbeelden van zü'n rijke leven als herder en als schrijver. Hü nodigde zün hoorders dan ook tot een ernstig gewetensonderzoek uit onder de blik van Hem, Wiens Leer is samenge vat in het werk, dat de grootste oplaag ter wereld heeft bereikt, het Evangelie. De katholieke journalisten moeten een beroepsgeweten hebben, om niet ter jacht te gaan met een volle patronen- tas. maar het geweer vergetend. „Ik kom, want we hebben elkander wat te zeggen" had kardinaal Feltin reeds vóór zün vertrek naar de Hei lige Stad gezegd. En inderdaad bü de eremaaltüd die na de H. Mis volgde en waarbü behalve de katholieke journalis ten ook de meeste directeuren en hoofd redacteuren van de verscheidenheid der Paryse persorganen aanwezig waren, heeft de aartsbisschop van Parijs met de moedige openhartigheid het karakter van de landslieden van zün geboorte streek, Z. Em. legde daar n ad nik op met de per» gesproken. „Laat ik maar onomwonden zeggen, dat er tussen Kerk en Pers soms een onbehaaglüke stemming bestaat. De journalisten verwüten ons vaak zo ontoe- gankelük te zün, en soms zelfs onaange naam te hunnen opzichte. Ze zün ver stoord dat wü niet altüd genoeg de waardigheid en het belang eerbiedigen van een beroep, dat de macht van de openbare mening in handen heeft. Om gekeerd verwüten de geestelüke krin gen dikwüls aan de journalisten onge legen te komen of indiscreet te zün. De wflze waarop godsdienstige gebeurtenis sen vaak worden weergegeven stoot de priesters en ook gelovigen, want ze zijn niet of niet voldoende gezien van bin nen uit. Inplaats van het essentiële weer te geven, dat waar het op aan komt, worden futiele details van kleding, pro tocol, enz. met ophef en grote koppen aangekondigd en aan de inhoud dikwijls objectieve voorlichting en kritische zin onthouden, alsof de Kerk een zichtbare maatschappü is, die haar bevelen ontvangt van occulte agenten in dienst van belan gen die verborgen worden gehouden. De meesten van hen die van de pers leven houden vast aan die onbehaaglükheid, sommigen met opzet, anderen uit on nadenkendheid". De kardinaal zegt vervolgens, dat hü gezamenlü'k met de journalisten een oplossing wil zoeken. Die oplossing is reeds voor een deel bereikt. De „Asso ciation des Informateurs rellgieux" (groe pering van journalisten, die niét alleen in Katholieke bladen maar ook In an dere als kroniekschrijvers voor reli gieuze aangelegenheden optreden noot van de corr.) heeft een grote voor uitgang opgeleverd in de verhouding tus sen de -hoge geestelükheid en de pers. Z. Em. wil de betrekkingen nog nauwer aanhalen, en in het büzonder „willen wij geen partü'dige informatie, die slechts spreekt van de katholieke actualiteit, wü willen geen sectarlsme: wü vragen aan de religieuze informatie zich solidair te gevoelen met alle misères van de we reld, met al haar ongerustheden en met al haar verlangen naar meer rechtvaar digheid en meer vrede. En aan alle journalisten zonder on derscheid vragen wü eenvoudig, maar totaal, eeriyk en trouw te zü'n jegens de waarheid, het onware te bestrijden en getuigenis te geven van wat overeenkom stig de werkelykheid Is. Dat is de vrij heid van de pers. Zij bestaat niet in maar te zeggen wat men wil, wanneer men wil en hoe men 't wil, maar om bloot te leg gen en zo nodig te verdedigen wat de waarheid, de moraal en de rechtvaardig heid Is, overal waar die aanwezig zün en overal waar die bedreigd worden". Voor de aanwezigheid van de kardi naal was des te meer reden tot dank baarheid, daar zün verheffing tot het kardinaalspurper de terugkeer naar Pa rüs tot dagen van zware verplichtingen voor hem heeft gemaakt. Ontvangst van de ganse geestelijkheid van het aarts bisdom, de receptie van wat Parüs aan persooonlükheden bevat die tot de hoge staatslichamen behoren, de diplomatieke wereld, de rechterlüke macht, de litte raire, kunst en wetenschapskringen, meer dan 2000 bekende personen die in de na middag de kardinaal in het Palais d'Or- say zün komen begroeten. En tot besluit van de talrijke ontvangsten, de komst der armen: 500 armen (meest ouden van dagen) waren uitgenodigd tot een maal, waarbü Z. Em. zelf de grootste üver aan de dag heeft gelegd bü het rondbrengen van de gerechten en door zün gasten met een opwekkend woord te verblyden. (Van onze correspondent). PARIJS, Dinsdag HOE ONGELOOFLIJK het ook klinke. de meest nuttige merk waardigheid van Parijs, de me tro, heeft het afgelopen jaar 130 millioen reizigers vervoerd. Als men bedenkt, dat in het laatste volle jaar vóór de oorlog 65 millioen personen vervoerd werden, dan vraagt men zich af: waar moet het heen. Op de topuren, 's morgens vóór negen en 's namiddags tussen vijf en zeven, bieden de wagons van deze onder grondse spoorweg niet meer gerief lijkheid. dan sardientjes vinden in hun blikje. De metro moge de eerste attractie zijn voor de vreemdelingen, die met Parijs komen kennismaken, voor de Parijzenaars is het een voertuig, dat men zo veel als maar enigszins moge lijk is, vermijdt. Helaas ontkomt men er niet aan. En steeds minder nu de auto de straat geheel voor haar opeist. In de metro wordt het steeds drukker en men heeft niet zonder ongerustheid moeten bemerken, dat gemiddeld per maand het vervoer- cijfer met 'n paar millioen toeneemt. October 1952 telde 2.643.586 reizigers méér dan October 1951. Parijs heeft wel het mooiste onder grondse spoorwegnet van de grote wereldsteden. De afstanden tussen het ene station en het andere zijn zo klein en de lijnen liggen zo dicht bij elkaar, dat de mazen van het net alle straten overspannen. Uitbreiding van het net binnen de stad heeft weinig zin en de uitbreidingen van de laatste jaren en die welke in uitvoering of in ontwerp zijn, betreffen de uitleg gingen van de bestaande lijnen tot ver de voorsteden in. Het ideaal dat men nastreeft is het metro-net niet alleen de stad Parüs maar ook de voorsteden, tot op een afstand van 25 kilometer te doen overspannen. Die uitbreiding is een geweldig offer, want de opbrengst wordt er niet door verhoogd en de aanleg en de exploi tatie kosten milliarden. Immers of men 500 meter of 5 kilometer met de metro reist of een rondreis van 25 kilometer wil afleggen, de prijs blijft altijd hetzelfde. Dit is dus wel een verschil met de prijzen der bussen, die sectoren kennen, soms meer dan een tiental op een enkele lijn. De metro in secties te verdelen is niet mogelijk daar de controle op de paar duizend stations en in de honderden en honderden treinen zulk een per soneel zou vragen dat de zo populaire metro een veel te duur vervoer middel zou worden. Thans is alleen ingangcontrole nodig, maar de trei nen rijden zonder conducteurs of controleurs (tenzij wat de laatste be treft een klein aantal om misbruik van klasse tegen te gaan). De Parijse metro dankt haar spe ciale roem aan de uitgebreidheid van het net en aan de ontzaglijke werken, die ze te aanschouwen geeft. De eerste was deze ondergrondse niet. In Londen had men al een onder grondse spoorlijn aangelegd voor het vervoer van levensmiddelen naar de centrale verkoopplaatsen in 1863. Twintig jaren later verbond Berlijn zün stations en de Franse staat wilde dat voorbeeld wel volgen uit strategi sche overwegingen. De Parijse ge meenteraad had reeds in 1855 de Cen trale Hallen ondergronds met de aan- voerplaatsen buiten de gemeente wil- PARIJS: Hulde aan Bienvenue len verbinden, maar dat interesseerde de staat toen nog niet. In 1871 be sloot de gemeenteraad het plan toch door te voeren, maar de staat ver zette zich nog steeds. Een halve eeuw bijna duurde die strijd tussen staat en gemeente. Doch toen tct de wereld tentoonstelling van 1900 werd beslo ten en de herinneringen aan de ont zaglijke verkeersmoeilijkheden bij de tentoonstelling van 1889 nog niet ver geten waren, moest de regering zwichten. In 1900 kon de eerste lijn, die van Oost tot West de Parijse toe gangen heeft verbonden: de lijn Vin- cennesPorte Maillot, worden ge opend. Nu stralen een vijftiental lijnen over Parijs uit, met een paar grote ringbanen. Parijs heeft dus wel de tijd gehad uit te maken welk stelsel van verkeers wegen het zou kiezen om het verkeer over de grond te ontlasten. Honderden ontwerpen waren inge diend. In de eerste plaats plannen waarbij men het spoorwegnet over viaducts over de stad wilde leggen of draagstoelen doen voortbewegen aan kabels, opgehou den door pylonen midden in de straat geplaatst, zoals Fournier en Broca het zich dachten, Eyffel dacht aan viaductbouw. Een tweede reeks plannen betrof de aan leg van loopgraven door de brede straten, met een smalspoor er door. Een beeldhouwer vond dat men maar door de bodem moest gaan en de hoofdingenieur van publieke werken ontwierp het plan, dat tenslotte werd uitgevoerd. i IE hoofdingenieur. Fulgence Bienvenue, die bij de aanleg van een spoorweg een arm was kwijtgeraakt, had als ingenieur reeds een grote naam- Hij besloot de ondergrond te doorboren en in de wyde gangen dubbel spoor aan te leggen. Enorm moedig plan, want de Parüse bodem gaat door kryt- eru kalkrotsen, zand en kleibodem en nog dagelijks ondervindt men dat de bodem niet zo stevig is. Boven dien wordt hij door onderaardse waterstromen een overblijfsel van oude riviertjes doorsneden. De spoorweg moest ook zo diep lig gen, dat de bovengelegen huizen niet door de druk zouden instorten. Maar de grootste moeilijkheid was dat sommige kanalen of sommige bodem gesteldheden geen ondergrondse wer ken toelieten. En toen men later de beide delen van Parijs aan weers zijden van de Seine ging verbinden, deed zich de moeilykheid voor van de diepe Seine- Vandaar dat twee metroverbindingen over bruggen met viaduct over de Seine lopen, doch op vier plaatsen gaat de metro in ommetselde üzeren kokers onder de Seine door. Een tentoonstelling in 'het Palais Soubise laat op het ogenblik zien welke enorme werken voor het aan leggen van de metro werden uitge voerd en dat is ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van in genieur Bienvenue, die terecht de „vader van de metro" wordt ge noemd en in 1853 werd geboren. Hij bleef de metro getrouw, totdat hij op tachtigjarige leetftyd zijn taak neerlegde. Bienvenue stierf in 1935. De Amerikaanse beslissing inzake Formosa was gisteren het onderwerp van een zeer eritische bespreking in het Britse Lagerhuis. De Britse minister van buiten landse zaken, Anthony Eden, deelde mee dat de V.S. Groot-Brittannië tevoren hadden medegedeeld, dat zü voornemens waren de neutralisering van het eiland Formosa op te heffen. „Wij hebben toen meteen uiting gegeven aan onze bezorgd heid". verklaarde hij. „De Britse regering heeft ook verklaard te vrezen dat deze beslissing op politiek terrein ongelukkige gevolgen zou hebben, zonder dat deze door militaire voordelen zouden worden goedgemaakt. Dit blüft onze mening", vervolgde hij. Eden voegde hier echter aan toe dat het „belangrijk is deze aangelegenheid in haar juiste verhoudingen to zien". „De neutralisering van Formosa door de Amerikaanse zevende vloot berustte op een uitsluitend door de Amerikaanse regering genomen besluit, dat viel vóórdat de Chinese communisten in de Koreaanse oorlog ingrepen". „Wanneer precies is de Britse regering op de hoogte gesteld?", wilde de socialis tische oppositie weten. Minister Eden deelde daarop mede, dat dit gebeurt was op 30 Januari j.l.. De Britse regering had de volgende dag geantwoord. Daarop vroeg de voormalige socialisti sche minister van buitenlandse zaken, Herbert Morrison, premier Churchill het Huis te willen inlichten over hetgeen door hem, de toenmalige president Truman en de destijds nog niet geïnstalleerde presi dent Eisenhower omtrent Formosa was besproken. Doch Churchill vertoonde geen aanstalten op te staan en de vraag te be antwoorden. Hierop begonnen socialisti sche afgevaardigden de premier toe to roepen en Morrison zeide: „Het is toch zeker toegestaan dat wij de minister-pre sident een strikt tot het onderwerp For mosa beperkte vraag stellen over hetgeen hij hierover in de V. S. heeft besproken?" Onder gejuich der conservatieve afge vaardigden stond Churchill toen op. Doch hij zeide slechts: „Ik heb niets toe te voegen aan hetgeen ik heb gezegd over mijn particuliere en vertrouwelijke ge sprekken met verschillende hooggeplaat ste Amerikanen". Bevan leider van de Labour-linkervleu- gel vroeg toen of daar de premier niets over zün bezoek aan de V. S. wilde mededelen, zijn reis daarheen als een „staatsbezoek" moest worden beschouwd „Daar de minister-president deze reis als een particuliere aangelegenheid be schouwt, zou ik gaarne willen weten of zij op staatskosten werd gemaakt" aldus Bevan, die geen onmiddellijk antwoord kreeg. Socialistische lagerhuisleden stelden nog enige vragen over de Formosaanse aange legenheid, die door Eden werden beant woord. Tenslotte vroeg Morrison de re gering Donderdag a.s. in het Huis een debat te doen houden over Formosa en het Verre Oosten. De leider van het Lagerhuis, Crooks- hank, antwoordde, dat de regering hier tegen geen bezwaar zou maken. Geen onmiddellijke gevolgen De Amerikaanse beslissing tot deneutra- lisering van Formosa was gisteren het onderwerp van vele commentaren in de gehele wereld. De Britse bezorgdheid werd gedeeld in India en op Ceylon (waar men met name de „rubber voor ryst"-overeen- komst met Peking in gevaar gebracht zag). Tsjang Kai Sjek' was uiteraard in de wolken over het besluit, dat hem de vrij heid geeft tot het doen van aanvallen op het vasteland, terwijl de Amerikaanse bescherming van Formosa hem ook in de toekomst zal vrijwaren voor ernstige represailles van de kant der communis ten. „Een weloverwogen en gezonde be slissing". meende hij. De Amerikaanse voorzitter van de com missie van stafchefs, generaal Bradley, verwachtte geen onmiddellijke wijzigingen in de militaire situatie rond de straat van Formosa, daar het de troepen van Tsjang Kai Sjek aan uitrusting voor de aanval ontbrak. Een mening, die door de Franse minister voor de Unie, Letourneau. ge deeld werd. „Als de soldaten op Formosa thans een aanval zouden willen wagen moeten ze gaan zwemmen", zei hij. Dulles en Stassen in Londen Dalles en Stassen rijn, na hun „bliksem bezoek" aan Rome en Parüs, gistermiddag in Londen aangekomen, waar zü vandaag de gehele dag hebben geconfereerd met Churchill, Eden en andere hoge Britse autoriteiten. By hun aankomst op London- Airport trad Dulles weer als woordvoer der op en zeide, dat zü gekomen waren om persoonlüke relaties tot stand te bren gen tussen de Atlantische bondgenoten en de nieuwe regering der V.S. Hy wenste op gestelde vragen echter niet in tc gaan. Vóór zün vertrek naar Londen hadden Dulles en Stassen eerst nog een ontmoe ting met de leidende figuren van de NATO. De secretaris-generaal, lord Ismay, sprak met nadruk de berichten tegen ais zouden verschillende landen hun defensie inspanningen hebben verlaagd. Integendeel alle ledenstaten hebben hun defensie-uit gaven verhoogd, aldus Ismay in een per soonlijk onderhoud met de beide staats lieden. Tevoren hadden de NATO-opperbevel- hebber, generaal Ridgway en zün chef staf, generaal Gruenther, Dulles en Stas sen gesproken. Volgens officieuze bron zou Ridgway zijn bezorgdheid hebben geuit over de tendens om „de kwantiteit aan de kwaliteit te offeren". Vooral de beperking van de opbouw der z.g. „infrastructuur" zou hij bedenkelijk achten. Later voegden zich Franse, Italiaanse en Britse stafoffi cieren bij hen voor het geven van een exposé van de defensie van West-Europa. Het wekte verbazing, dat de beide Ameri kanen daarna ook nog een afzonderlijk onderhoud hadden met maarschalk Juin. de inspecteur-generaal van de Franse strijdkrachten en NATO-onderbevelhebber over de landstrijdkrachten in de centrale sector, die op bepaalde wijzigingen in het project voor het Europese leger zou heb ben aangedrongen. Bij zijn bezoek aan de NATO-raad, ten slotte, verklaarde Dulles, „dat het er naar uitziet, dat de totstandbrenging van een Europese Defensie Gemeenschap de enige formule is om de inschakeling van West duitse strijdkrachten voor de verdediging van West-Europa mogelijk te maken".

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1