HENCELOSO DACE LAD
Vloot van vaartuigen doorkruist
het geteisterde gebied
1223
Schouwen Duiveland: Het Duinkerken
van Nederland
Circa 175.000 lia. is overstroomd
Yeel zal afhangen van de snelheid
waarmee het water terugvloeit
Koningin en Prinses Wilhelmina
in rampgebieden
Reddingsacties vertraagd door
te weinig water
STRIJDEND M NEDERLAND
HET REDDINGSWERK IN VOLLE GANG
Terwijl het aantal slachtoffers van de
springvloed van de 1ste Februari nog voort
durend stijgt, is het reddingswerk in het gehele
geteisterde gebied in volle gang gekomen. Een
vloot van vaartuigen doorkruist de wateren
om de geïsoleerde bevolkingscentra van het
hoognodige te voorzien en om mensen, wier
levens in gevaar zijn, op te nemen. Zo zijn
gisteren vele honderden in veiligheid gebracht.
Vliegtuigen en helicopters vliegen af en aan:
zij werpen voedsel, medicamenten en andere
Treffend is de hulp, die uit binnen- en bui
tenland wordt aangeboden aan hulpkrachten,
materieel, geld, kleding, dekking, voedsel en
geneesmiddelen. De nationale ramp heeft de
warmste menselijke gevoelens wakker geroe
pen en de spontaniteit van deze uitingen van
solidariteit doet in deze dagen van ellende
weldadig aan.
Hoewel juiste cijfers moeilijk te geven zijn,
schatten deskundigen de oppervlakte van het
overstroomde gebied in Zuid-Holland, Zee-
Weerbericht
Weersverwachting van het K.N.M.l.
te De Bilt. geldig tot Donderdagavond
Enkele buien
Veranderlijke bewolking met enkele
regen-, hapel- of sneeuwbuien. Matige
tot krachtige en in de kustprovincies
tijdelijk harde wind, aanvankelijk
Noordwestelijk later ruimend naar
Noord tot Noord-Oost. Minder kout?
's nachts. Morgen overdag ongevee
dezelfde temperatuur als vandaag.
Zon op 8.14 onder 17.35
Maan op 0.00 onder 9.48
de Amerikaanse. Engelse en Canadese
strijdkrachten in West-Duitsland da
verden gisteren over de Nederlandse
grens met troeoen. gereedschapoen
en voorraden. Belgische genietroepen
werken reeds sedert enkele dagen in
Zeeuws-Vlaanderen. Franse troepen
ziin van Roosendaal en Bergen op
Zoom uit aan het werk gegaan. Tal
rijke andere landen zenden hulp in
de vorm van voorraden of geld.
Koningin Juliana en prinses Wil-
helmina vertoefden gisteren opnieuw
in het getroffen gebied.
Een overzicht
Aan de hand van de tot dusverre
beschikbare berichten kan het vol
gende algemene beeld worden gege
ven:
Op Goeree en Overflakkee was de
toestand in het algemeen onoverzich
telijk. Het ernstigst schijnt de toe
stand in Oude en Nieuwe Tonge te
zijn. Dirksland ligt droog. Ooltgens-
plaa.t is gedÊ.^lïeUjk gwëvacueer^.
voor den Bommel is de toestand gis
teravond ernstiger geworden door een
dijkdoorbraak. Van Middelharnis en
Sommelsdijk zijn 1000 inwoners vrij
willig vertrokken. Het overgrote deel
der bevolking van Stad aan het Ha
ringvliet heeft besloten te blijven.
Schouwen en Duiveland: grote red
dingsactie gaande om naar schatting
1500 mensen op te halen die nog tus
sen Brouwershaven en Burch geïso
leerd zijn. Zierikzee is veilig. Bruinis-
se en Oosterland kwamen door het
was het aantal slachtoffers,
van wie met zekerheid kon
worden gezegd dat zij zijn
omgekomen.
benodigdheden uit en assisteren bij het red- land en West-Brabant op ongeveer 175.000
dingswerk. hectare.
In Zeeland heeft zeker twee
vijfde van de totale bevolking, dat
is ten naastebij honderdduizend
mensen, ernstig van de overstro
ming te lijden. Op de Zuidholland
se eilanden en in de Waarden zal
dit aantal 125.000 en in het West
brabantse gebied ongeveer 60.000
bedragen, zodat het'totale aantal
ernstig döor de watersnood ge
troffenen ruw geschat op 300.000
kan worden gesteld.
De omvang van de schade aan
het veebeslag en aan het akker
bouwland is nog niet bij benade
ring vast te stellen. Duizenden
koeien en varkens en tienduizen
den kippen hebben, zoals gemeld,
de dood gevonden.
Toestand op sommige
eilanden nog critiek
Van het overstroomde gebied is on
geveer tweederde weideland en een
derde akkerbouwland. Ongeacht de
schade aan de opstallen moet er re
kening mee worden gehouden, dat
grote aantallen tractoren en land-
bouwwagens, landbouwmachines en
werktuigen verloren zijn.
De in de overstroomde gebieden uit
gezaaide granen, suikerbieten enz.
moeten worden afgeschreven. Veel
zal afhangen van de snelheid, waar
mede het water zal verdwijnen, of in
het akkerbouwland nog zomergraan
of aardappelen zullen kunnen worden
verbouwd. Indien 't water lang blijft
staan zal de verzilting van vele gron
den te ernstig worden om nog dit jaar
vrucht voort te kunnen brengen.
De grote verliezen aan vee zullen
wellicht remmend op de uitvoer van
zuivelproducten en vleeswaren kun
nen werken.
In de middag concentreerde zich
gisteren de angstig-gespannen aan
dacht op Bruinisse en Oosterland
(Duiveland?. die dringende oproepen
om onverwijlde hulp voor de in le
vensgevaar verkerende bevolking uit
zonden. Onmiddellijk stegen van het
vliegveld Woensdrecht helicopters op.
De Amerikaan Clarence Hunter,
hoofd van de M.S.A.-missie, die giste
ren een tocht door West-Brabant
maakte, zei dat 't herstel van dijken
en huizen honderden millioenen gul
dens zou vragen.
Bij de reddingsactie te water waren
gisteravond niet minder dan 2000
vaartuigen betrokken. De Marine
neemt met ver over de honderd een
heden aan de actie deel. Voor Schou
wen en Duiveland alleen al lagen gis
teravond 500 vaartuigen en een jour
nalist noemde deze eilanden «het
Duinkerken van Nederland".
Luchtactie
Aan de luchtactie wordt deelgeno
men door de Nederlandse Lucht
macht, de Marine, de Rijksluchtvaart
dienst. de KLM en een aantal Amen-
taanse en Eneelse vlieatuieen. De
hulpvaardigheid van Nederlands ge
allieerden komt ook op andere wfize
tot uiting. Gehele autocolonnes van
bezwijken van een binnendijk in nood
te verkeren. Beide plaatsen werden
overstroomd.
St. Philipsland: geheel overstroomd.
Militairen zoeken het gehele gebied
af naar geïsoleerde bewoners. Velen
reeds in veiligheid gebracht. Het lqt
iet
Tholende resterende inwoners
van Stavenisse en St. Annaland zijn
allen gered. Het stadje Tholen en
Scherpenisse hebben niet zwaar ge
leden.
Walcheren: in Vlissingen wordt de
toestand beter. Er is nog geen gas en
waterleiding, wel electriscb licht.
Middelburg is ciroog.
Noord-Beveland: Zuidelijke helft
van het eiland ondergelopen.
Zuid-Beveland: behalve in het
Oostelijk deel is de toestand zo goed
als geconsolideerd.
Zeeuws-Vlaanderen: over het alge
meen is men de toestand meester.
Voorne en Putten: de toestand is
meer stabiel geworden. In enkele pol
ders Is zelfs val te bespeuren.
West-Brabant: een reddingsactie
is ingezet voor Nieuw-Vossemeer,
waar nog 370 van de 1670 inwoners
geevacueerd moesten worden.
De gehele bevolking van öe ge
meente Kruinïngen op Zuid cve-
lznd evacueert. In lange rij trek
ken de voertuigen, waarop de in
woners van het stadje met slechts
weinig van hun bezittingen hebben
plaats genomen, naar veiliger oor
den. Een triest beeld van de bittere
ellende, die door de mensen in de
geteisterde gebied geleden wordt.
Militair verdronken,
twee vermist
Tijdens de hulpverlening aan slacht
offers van de watersnood is op 1 Fe
bruari de dpi. soldaat E. Kasan van
het Regiment Zware luchtdoelartille
rie Waalhaven nabij Klundert ten
gevolge van verdrinking om het leven
gekomen. Hij was afkomstig uit Am
sterdam.
Bij dit ongeval zijn twee militairen
van hetzelfde onderdeel vermist. Het
zijn de dpi. soldaten N. F. Berg, uit
's-Gravenhage en A. Zwarts, uit Delft
Het Rampenfonds
Al ruim drie mibioen
Bij het Nationaal Rampenfonds ls
in totaal reeds een bedrag van rond
f 3.000.000 binnengekomen.
In de kantoren van het fonds wor
den de telegrafische, schriftelijk en
telefonisch ontvangen toezeggingen
nauwkeurig gead" ünistreerd. Zij De-
UepeS gisteravond omstreeks negfcn
uur al f 2.625.290;14. Daarnaast Was
in contanten, cheques en postwissels
een bedrag van f 305.157,14 ontvangen.
Kamper veehouders staan
runderen af
120 Kampereilander veehouders en
Kamper boeren buiten de stad, heb
ben gisteravond in een vergadering
besloten ieder één rund af te staan
voor een nader aan te wijzen ge
meente of streek in het getroffen
gebied.
Innige deelneming
De leden van het Koninklijk Gezin leven intens mee met de nood, die de
overstromingen hebben gebracht over honderdduizenden landgenoten. Ko
ningin Juliana en Prinses Wilhelmina begaven zich reeds meermalen naar
plaatsen ln het bedreigde gebied. De .Koningin-moeder bezocht gisteren
Noord-Beveland, Schouwen-Duiveland en Tholen. Overal waar zij kwam,
werd de prinses omringd door ontroerde mensen, die haar snikkend de hand
drukten. Koningin Juliana heeft gisteren een rondvlucht boven de geteis
terde gebieden gemaakt en evacuatiecentra bezocht. Prins Bernhard, die
ijlings uit Amerika is teruggekeerd, zal zich vandaag met een Dakota ter
beschikking stellen van de commandant van de transportvliegtuigen-afde
ling van de luchtmacht.
Aan boord van een Marechaussee
vaartuig ging prinses Wilhelmina gis
teren van Kortgene op Noord-Beve
land naar Zierikzee en vandaar naar
Tholen. Ooggetuigen vertelden, dat
wat de prinses deed. groots was. Met
een bestelwagen reed zij Zierikzee
binnen, vergezeld door de Commissa
ris van de Koningin jhr mr De Ca-
sembroot. Op het havenplein van
Zierikzee drong de bevolking rondom
de wagen en mannen en vrouwen
schreiden als kinderen en drukten
woordeloos de handen van de prinses.
Zacht zei H.K.H.: „Ik kan niet anders
zeggen dan; miin inmgë deelneming".
Ontroerend waren ook de korte mo
menten. zoals vlak voor Stavenisse.
waar een Amsterdamse rondvaartboot
passeerde met tientallen vluchtelin
gen. Onmiddellijk verscheen de prin
ses aan het dek wind en regen trot
serend. De vluchtelingen zagen haar:
mannen rukten de hoofddeksels af en
een vrouw riep: „Prinses dank!"
Meer kon ze niet zeggen, maar ieder
voelde dat deze woorden welspreken
der waren dan menige redevoering.
In Stavenisse ging de prinses na
een kort bezoek aan boord van een
ander vaartuig, dat haar naar Bergen
op Zoom bracht.
Van Rilland Bath via Krabbendijke
De doorstane angst en ontberingen
van doorwaakte dagen en nachten zijn
voorbij. Zij hebben hun diepe sporen
gegrift in het gelaat van deze oude
vrouw, die gered werd van Schouwen-
Duiveland (Eigen foto).
DRIE DAGEN IN EEN BOOM
(Van onze verslaggever.)
WERKELIJK, men moet ze gezien hebben, die onmetelijke watervlakten,
om een begrip te hebben van het lot dat Zeeland, Noord-West Brabant en
een gedeelte van Zuid-Holland heeft getroffen.
En men moet de mannen hebben gezien, die op het dak van een door de
watersnood geïsoleerde boerderij, of boven in een eenzame boom zitten om
te weten wat de landgenoten daar hebben doorgemaakt.
Toen we gisteren met de eerste boot, die Schouwen Duiveland één wa
tervlakte sinds Zaterdag bereikte op dit eiland aankwamen, zijn we ge
tuige geweest van dergelijke vreselijke situaties. Maar we hadden het liever
niet gezien. Want dit was zo aangrijpend, dat het welhaast niet te ver
werken is.
Vechten zonder succes
De eerste dagen na de orkaan en
het springtij kon men omtrent de
toestand op Schouwen Duiveland
niets gewaar worden. Er was daar
geen telefoonverbinding meer in tact
doordat de electriciteit was uitgeval
len. Ook de dorpen onderling hadden
geen contact met elkaar zodat elke
gemeenschaD volkomen op zichzelf
was aangewezen. Bovendien was er
geen drinkwater en natuurlijk ook
geen licht. Vlak bij Sir Jansland had
de dijk het Zondagmorgen om vier
uur begeven.
De klokken hadden wel de hele tijd
geluid, maar velen hadden er geen
erg in. dat de toestand zo ernstig
was als later zou blijken. Voor een
groot aantal bewoners van de polder
s dat biina fataal geworden. Want
■oen het water de dijk doorbroken
had. stroomde het met een enorme,
"nelheid over het land." vertelde ons
^en oude inwoner van Sir Jansland.
binnen een half uur was er niets
neer te redden. Velen ziin naar Brui
nisse "e^aan. want dit lag toen nog
betrekkelijk veilig achter een bin-
lendük."
„Hoe veilig" de situatie daar was,
hoorden we van de burgemeester van
dit dorp, de heer H. K. Michaelius,
die ondanks ziin talloze beslomme
ringen even tiid vond om ons te
woord te staan.
„We hebben met man en macht ge
werkt om de binnendijk te behouden.
Urenlang hebben we moeten vechten,
maar zonder succes." Een inwoner
verdronk. Hü was met een jeep bü
de werkzaamheden aan de binnen
dijk, toen hij door een hoge golf van
de diik werd geduwd. Het was ont
zettend. temeer omdat we niets kon
den ondernemen om hem te redden:
het was onbegonnen werk."
De doorbraak van de dijk heeft be
halve dit tragisch ongeval ook nog
de dood van honderden koeien en
andere dieren tengevolge gehad. Op
verscheidene plaatsen getuigden ca
davers van de waarheid van deze
woorden. Toen we gisteren in Brui
nisse waren, zagen we de boeren
bezig het overgebleven vee bijeen te
drijven. „Die dieren hebben twee
dagen bijna helemaal in 't water ge
staan". merkte de heer Michaelius op.
De burgemeester was als alle andere
inwoners in ruige werkkleding
De burgemeester heeft het druk.
Terwijl wij bii hem stonden, schoot
is thans een voetgangersverbinding
tot stand gekomen via een weg. die
eigenlijk uitsluitend door militairen
gebruikt mag worden. De inwoners
van Rilland Bath worden thans naar
Ossendrecht en Bergen op Zoom ge
ëvacueerd. Hier ziin 12 slachtoffers
geborgen, waaronder vijf uit éen ge
zin. Bii Krabbendijke ziin 200 militai
ren uit Maastricht aan de nooddiik
bezie.
Tocht van de Koningin
Om negen uur gistermorgen verliet
_IM. Koningin Juliana Soestdijk om
zich opnieuw naar de geteisterde ge
bieden te begeven. In Soesterberg
nam zij in een militair vliegtuig
Dlaats voor een vlucht boven de ge
heisterde- gebieden van Zuid-Holland
Zeeland en Noord-Brabant. Daarna
landde het toestel op Gilze-Rijen,
waar de Koningin zich door verschil
lende autoriteiten, onder wie luite
nant-generaal vlieger Aler over de
hulpverlening liet voorlichten. Zij
verklaarde bijzonder getroffen te
zijn door het perfecte „teamwork"
van alle instanties.
Vergezeld van de Commissaris der
Koningin in Noord-Brabant, prof. De
Quay begaf H.M. zich per auto naar
Breda voor een bezoek aan het ont
vangstcentrum voor evacué's in het
gebouw van de K.M.A.
Het dorpje Fijnaart, dat nu droog
is. maar nog midden in het water
ligt en slechts één toegangsweg heeft,
was het volgende doel. Hier heeft
H.M. de Koningin zich met velen on
derhouden en met bewondering ga
degeslagen hoe door gezamenlijke
krachtsinspanning van militairen en
burgers het dreigende gevaar, dat de
aangrenzende polder onder zou lo
pen, gekeerd werd. Verder ging de
tocht naar Halsteren, waar de Ko
ningin met vele evaeue's en met le
den van Land- en Zeemacht gesprek
ken voerde en ook daar was zij ge
troffen door 't uitstekende werk van
militairen en burgers. Na een kort
bezoek aan het stadhuis van Bergen
op Zoom en het stadhuis van Roosen
daal bezocht de Koningin de ont
vangstcentra voor de evaeue's. Lang
sprak zij daar met de slachtoffers,
waaronder zich vele Zeeuwen bevin
den. Op weg naar Den Bosch haalde
de Koningin de auto van de Franse
ambassadeur in. Zij liet haar wagen
stoppen en onderhield zich enige tijd
met de heer Garnier, van de gelegen
heid gebruik makend, de ambassa
deur haar warme dank te betuigen
voor de hulü van de Franse genie. De
terugweg werd weer met het militai
re vliegtuig gemaakt, dat om half ne
gen gisteravond op Soesterberg aan
kwam.
Grotere goud en dollarrcserves in
Engeland. Het Engelse ministerie van
financiën heeft gisteren bekendgemaakt,
dat in Januari de goud- en dollarreser
ves van Engeland en het overige Ster-
linggebied met 132 millioen dollars zijn
toegenomen.
eerst een gemeentenaar hem aan. om
dat hij hulp wilde hebben bii het las
sen van wagens: prompt daarna was
er weer een ander die vroeg waar
goederen en voedsel moesten worden
opgeslagen. De maatregelen van de
burgemeester waren rigoureus: „Daar
moet een kamer gevorderd worden.
In die étalage kunnen broden worden
opgestapeld". En zo wist hij voor alle
problemen, welke hem werden voor
gelegd. een oplossing.
Eén keer zagen we hem lachen. Dat
was toen een koerier bii hem kwam
met het bericht dat er nog duizend
broden onderweg waren. ..Laten ze
maar ophouden met het sturen van
levensmiddelen. We hebben nou meer
dan we in weken op kunnen".
Vol lof over hulpverlening
Vol lof was de heer Michaelius over
de hulpverlening uit het gehele land.
Maar hij wil niet meer ontvangen dan
hii voor ziin dorp nodig heeft, omdat
hij weet dat in andere nlaatsen da
nood hoger is dan in ziin gemeente.
(Zie vervolg 2e blad pag. 1)
ADVERTENTIETARIEF: Bij vooruit
betaling: Per mm. 14 ct. (min. 20
mm.) Ingez. Med. 3 x adv. prijs. „Brie
ven onder no." of „Adres Bureau"
20 ct. extra. Kantooruren: 812.30
en 2—6 uur. Zaterdags van 812.30 uur.
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1953
ABONNEMENTSPRIJS: Bij vooruit
betaling: Per week 47 ct. Per kwartaal
/6.K). Losse nummers 13 ct. Bureau:
Nieuwstraat 36. Hengelo (O.).
Telefoon Directie en Redactie 2303.
Telefoon Administratie 2304
Postgiro 481431.
12e JAARGANG No. 29-8 PAG.