Golf van medeleven door hele wereld
Buitenlandse hulp indrukwekkend
en ontroerend groot
Het Duinkerken van Nederland
Stort op 9575
TWEEDE BLAD Nieuwsblad van het Noorden van Woensdag 4 Februari 1953 Pagina 5
Gaven stromen van overal toe
0f breng Uw offer op ons bureau
Een golf van medeleven met de slachtoffers van de stormramp is door
de hele wereld gegaan. Reeds direct na het bekend worden van de
catastrofe heeft men in tal van landen inzamelingen gehouden en toen
men hoorde van de treurige omvang van de ramp, heeft men de
steunacties overal zoveel mogelijk vergroot. In West-Europa heeft zich
geen land onbetuigd gelaten en ook van andere werelddelen stromen
giften in geld of goederen toe.
Ontroerend groot is deze enorme steunverlening.
Spontane steun
Zo gaven de bemanningen van twee
Amerikaanse torpedoboot jagers, die
een bezoek aan Amsterdam brengen,
bij een gehouden collecte spontaan een
bedrag van 1200 dollar (4560 gulden).
De predikant van een kerkje in de
Amerikaanse staat New York overhan
digde Prins Bernhard voor zijn vertrek
naar Nederland 375 dollar: de op
brengst van de Zondagscollecte.
Een Amerikaan, die gisteren met
het KLM-vlicgtuig uit New York aan
kwam, overhandigde, zo gauw hy uit
het toestel gestapt was, aan de eerste
de beste KLM-employédie hij zag,
een chèque voor een zeer aanzienlijk
bedrag. Een Nederlander in Italië gaf
10 millioen lire (62.000 gulden).
Naast deze meer persoonlijke gaven
komen er tal van schenkingen van
buitenlandse tegeringen en zelfs van
bedrijven. Een Zweedse staalfabriek
vroeg haar Nederlandse vertegen
woordiger telefonisch inlichtingen over
de ramp. Kort daarna stuurde de
fabriek spontaan een bedrag van
50.000 Zweedse kronen.
Een sneeuwbalactie in Zwitserland
leverde in vier uren tijds niet minder
dan 450.000 Zw. franken op. De Paus
heeft een bedrag van dertigduizend
gulden ter beschikking van het Na
tionaal Rampenfonds gesteld.
Het hoofdkwartier van het Leger
des Heils in Zweden zond 25.000 kro
nen en het Zweedse Roode Kruis ont
ving voor de slachtoffers in Nederland
aan geld en goederen voor bijna 500.000
kronen.
De Zweedse regering stuurde 25.000
dekens en 24 rubberboten.
De Weense gemeenteraad gaf 5000
gulden en spoorde de bevolking aan
ook geld en kleding te schenken.
Overal in Amerika en Canada zijn
acties ingezet en fondsen gevormd.
In Curacao had men gisteren reeds
meer dan een half millioen gylden bij
elkaar.
Plaats voor kinderen
In tal van landen wil men graag
kinderen uit Nederland huisvesten.
Acties dienaangaande worden reeds ge"
houden in Cannes en Nice aan de
Rivièra, in Straatsburg; in Denemar
ken en Zweden, in Duitsland en in
Frankrijk.
Men staat versteld van het grote
medeleven, overal in de wereld. In
Duitsland is het aantal aanbiedin
gen voor steun aan Nederland zo
groot, dat de regering in Bonn
daarvoor een speciale instantie in
het leven wil roepen.
Hulpcolonnes werden in vele
Duitse plaatsen samengesteld. Zy
werden zonder visa of formaliteit
over de grens gelaten. Regeringen
van Duitse staten hebben steun
beloofd, evenals de regeringspresi
denten van Osnabrück en Aurich.
Uit Frankrijk komen dekens, cos-
stuums en andere goederen. De Jor-
daanbank in Parijs, die in een etmaal
een millioen francs voor de Neder
landse slachtoffers kreeg, heeft een
speciale telefoniste moeten aanstellen
om alle vragen en aanbiedingen om
trent hulpverlening te beantwoorden.
Te veel in aantal zijn de berichten
over buitenlandse steun om ze alle te
noemen. Ze zijn even zovele bewijzen
van de sympathie, die men voor onze
slachtoffers heeft.
De speciale vertegenwoordiger
van de M.S.A. in Europa heeft in
middels een vliegtocht boven het
getroffen gebied gemaakt om zich
een indruk van de toestand te
vormen. Hij zal onderzoeken, wat
de M.S.A. in de toekomst voor het
herstel kan doen.
Heel Nederland haakt in
In eigen land vindt men steeds weer
nieuwe methoden om geld voor het
Nationale Rampenfonds bijeen te
brengen. Het afstaan van een dagloon
is in een zeer groot aantal bedrijven
vanzelfsprekend en in tal van andere
ondernemingen wordt voor de slacht
offers overwerk verricht. Op de Rot
terdamse Beurs is Maandag en Dins
dag f 101.840 bijeengebracht, het per
soneel van de Spoorwegen heeft door
opoffering van één dag betaald verlof
f 300.000 ter beschikking gesteld, waar
aan de directie van de N.S. eenzelfde
bedrag toevoegde; enkele bloembollen-
bedrijven brachten f 58.000 bijeen, en in
vele plaatsen brachten collectes enor
me sommen op.
De „Nederlanden van 1845" gaf hon
derdduizend gulden. De Rederijen, die
de grote vaart beoefenen, hebben ge
zamenlijk een bedrag van maar liefst
een millioen gulden beschikbaar ge
steld. „De Spar" stuurde een schip met
100 ton levensmiddelen naar Goes.
De gewone gevangenen en de
politieke delinquenten in de straf-
Speciale Deense
postzegel
De Deense -posterijen hebben be
sloten een speciale postzegel uit te
geven met een toeslag. Een derde
van de opbrengst zal naar Neder
land gaan. Teneinde een en ander
te bespoedigen is besloten een be
staande zegel met een portret van
de Koning van een opdruk te voor-
zien.
Ook in Nederland zijn verschil
lende suggesties voor de uitgifte
van speciale zegels gedaan. Bij in
formatie bleek echter, dat dit een
lange voorbereiding nodig heeft,
waardoor directe resultaten zijn
uitgesloten.
gevangenis te Leeuwarden hebben
spontaan aangeboden van hun ka
rig loon bij te dragen aan het fonds
"van de Nationale ramp.
In de gemeente Kampen hebben 120
veehouders besloten elk één rund af te
staan. De gemeente Velsen adopteerde
Stellendam en aanvaardde zonder
stemming een voorstel om deze ge
meente f 50.000 te schenken. Ook de
gemeente Rijswijk heeft een bijdrage
(f2500) gegeven en de Staten van
Noord-Holland stelden f 150.000 be
schikbaar.
De Kerken en de hulp
De Generale Synode van de Neder
lands Hervormde Kerken roept op tot
steun aan het Natioinaal Rampenfonds
en wil, waar nodig predikanten,
maatschappelijke werksters en sociale
verzorgsters naar de geteisterde gebie
den en de evacuatiecentra zenden. In
de Rooms-Katholieke kerken zal, even
als in de Protestantse kerken, Zondag
een collecte worden gehouden.
De Middenstand
De commissie van overleg van de
drie middenstandsbonden heeft ge
meenschappelijk richtlijnen uitgevaar
digd voor een gecoördineerde actie van
de Nederlandse middenstand. Men
heeft maatregelen genomen om de
door de samenwerkende vakbonden in
de afzonderlijke bi'anches ondernomen
steunacties ter voorziening van mate
rialen en bedrijfsui'trustingen voor de
getroffen bedrijven aan te vullen met
acties van de plaatselijke midden
standsverenigingen.
Zo was de toestand aanvankelijk aan de Boulevard te Vlissingen. Met enorme kracht
sloegen de kokende golven over de dijk.
Onprettige ervaring
Particulier veer eiste betaling
(Van onze Haagse redacteur)
Een Hagenaar, die gisteren met een
wagen van een Haagse firma op last
van het Roode Kruis op weg was naar
Zuid-Beierland om daar dekens, ma
trassen en meubilair te brengen, deed
op zijn tocht een minder prettige erva
ring op. Men kwam met de auto bij
het veer van Hekelingen naar Nieuw-
Beierland, een particulier veer. De
eigenaar eiste betaling voor het over
zetten van de wagen, hetgeen neer
kwam op 11 gulden, inclusief de bege
leider. Direct is bij aankomst hiervan
melding gemaakt bij de burgemeester
van Zuid-Beierland.
De Haagse vrijwilliger was hoogst
verontwaardigd over het optreden van
de eigenaar van het veer, die slechts
wilde overzetten, nadat betaald was.
Schouwen-Duiveland
Een droeve tocht over verdronken land
Adembenemende
tonelen
De onzekerheid waarin men dagen
heeft verkeerd ten aanzien van het
lot van dit eiland, is thans echter ver
dwenen. Daarvoor in de plaats is een
realiteit gekomen, die velen de schrik
om het hart heeft doen slaan. Wat wij
Met ampliibiewagens worden evacué's uit Tholen het plaatsje Halsteren
binnengebracht.
(Van een speciale verslaggever).
Schouwen-Duiveland is één watervlakte. Er is vrijwel geen ver
schil meer tussen het land binnen de dijken en de zee er buiten.
Er zijn nog enkele hooggelegen delen, waar mensen samenge
pakt zitten, maar voor de rest is het water, water, water
Slechts een hulppoging op zeer grote schaal kon hier redding
brengen en hiermee is men gistermorgen begonnen. Honderden
vaartuigen liggen nu voor de kust van het eiland, waar de dui
nenrij op verschillende plaatsen onderbroken wordt door grote
gaten, waar het water kolkend door stroomt. Schouwen-Duive
land is vandaag het „Duinkerken van Nederland" geworden,
met dit verschil, dat thans de vijand niet de militaire overwel
diger was, maar het meedogenloze geweld, dat de natuur heeft
losgelaten. En wat er beter is, zouden wij, na vandaag, niet dur
ven zeggen. Soms kan een plotselinge dood een gunst zijn, als
men hem plaatst tegen de radeloze angst van hen, die het wa
ter hoger en hoger zagen komen en er tenslotte voor moesten
buigen.
uit eigen ervaring weten, is, dat Se-
rooskerke geheel ontruimd is en dat
van het grasveldje voor de dorpskerk,
de enige droge plek in het plaatsje,
twee paarden ons bedroefd hebben na
gekeken, toen wij met enige tientallen
overgebleven inwoners van het dorpje
omstreeks gistermiddag wegvoeren
naar de duinen, om de mensen over te
zetten op een van de vissersschepen,
die daar voor anker lagen.
Doch, laten wij het verhaal van het
begin af vertellen en beginnen om 5
uur gistermorgen in Ierseke, toen wij
op het visschersscheepje, waarop zes
stormboten waren geladen, in gezel
schap van zes Belgische militairen, een
Nederlandse kapitein en een paar bur
gers de haven verlieten, om in de don
kere nacht koers te zetten naar het
eiland. Na bijna twee uren passeerden
wij Zierikzee, waar nog enkele lichten
aan waren en waar het groene en
rode licht van de havenuitgang nog
scheen. Een half uur later liep ons
scheepje een noodhaventje bij de Flau-
wers binnen, vlak tegen de duinen.
Daar zat een aantal mensen, dat kans
gezien had naar de dijk te komen en
daar de nacht zonder licht of warmte
had doorgebracht. Snel werden de bo
ten uitgeladen en naar de overkant
van de dijk getild.
„Vier man in elke boot, elk met een
peddel", luidde het commando. De bo
ten werden twee aan twee aan elkaar
vast gemaakt en een boer, die daar
plaatselijk bekend was ging mee als
gids. Drie „dubbele" boten kozen elk
een andere richting, en in het schemer
donker trokken ze de eindeloze water
vlakte tegemoet, waar daken van boer
derijen boven het water uit staken.
Een witte „vlag"
Een harde wind woei van de land
zijde. Peddelen was onder deze omstan
digheden zwaar werk.
„Tot aan de molens is iedereen van
de boerderijen af", zei onze gids, „wat
daarachter nog zit weet ik niet". Daar
achter, dat betekende een onafzienbare
watervlakte met tientallen daken, tele
foonpalen, die de weg markeerden en
in de verte enkele hoge punten met
bomen en een kerktorentje. In een
uur waren we naar schatting ongeveer
500 meter gevorderd, optornend tegen
de harde wind en tegen de golven, die
hij opzweepte.
Plotseling een schreeuw over het
water. Uit de bovenverdieping van een
boerderij gebaarde een jonge boer.
„Daar ginds", schreeuwde hij „daar
hangt een witte vlag uit. Ga daar eerst
maar heen".
Na drie kwartier waren we er, om
te ontdekken dat het een wit gordijn
was, dat woest uit een kapotte ruit
fladderde. Van de bewoners geen spoor.
Even verder weer een boerderij, ge
deeltelijk reeds ingestort. „Niet meer
nodig, daar kunnen geen mensen meer
zijn". Dan maar bakboord uit, voorbij
het gat in de richting Serooskerke.
Het voorbijkomen van dat 75 meter
brede gat heeft meer moeite gekost
dan de hele tocht. Gisteren was er een
vlot doorgeslexird naar zee, waarop zes
mensen van een boerderij zich hadden
Doesburgïe jongens
redden 266 mensen
Zondagmorgen, onmiddellijk na
het bekend worden van de ramp,
heeft de Doesburgse Zeilvereniging
na overleg met de burgemeester een
paar vletten naar het noodgebied
gezonden. De boten werden alle
bemand met jongens, van wie de
meesten jonger dan 19 jaar zijn.
Van Bergen op Zoom uit zijn zij
onmiddellijk in actie gegaan. Gis
teravond hadden de jongens reeds
266 mensen velen met gevaar
voor het eigen leven van de ver
drinkingsdood gered
trachten te redden. Twee er van brach
ten er het leven af, zoals later bleek.
De zuiging was merkbaar tot op 2 km
landinwaarts. Wij passeerden het gat
op ongeveer 800 m, afstand, doelx die
75 meter kostten ons anderhalf uxxr.
Toen was Serooskerke niet zo ver
meer. Middelerwijl was het in de lucht
vol met vliegtuigen geworden. Drie
helicopters cirkelden rond, hingen soms
een tijd boven een boerderij en in de
verte zag men dan een stipje naar bo
ven hijsen, wat weer een gered men
senleven betekende.
Waarheen eerst
Meteors joegen voorbij, Austers, een
amphibievliegtuig, en een Flying Box
car van de Amerikaanse luchtmacht.
Waarheen eerst? Een helicopter
kwam ons te hulp. Nadrukkelijk bleef
hij stilstaan naast de toren van Seroos
kerke, waar nog de vlag uithing, die
Zaterdag ter gelegenheid van de ver
jaardag van Prinses Beatrix was ge
hesen. Toen wij vlakbij waren, zwaaide
de helicopter af, op zoek naar. andere
Denk, als U geeft ten bate van onze zo zwaar ge
troffen landgenoten er steeds aan, dat er 100 millioen
nodig is om hun materiële nood te lenigen. Dit
betekent 10.- per hoofd der bevolking ook
voor hen, die dit onmogelijk kunnen betalen, ook
voor kinderen.
Een gezin van vijf personen zou dus eigenlijk 50.-
moeten opbrengen. Natuurlijk is dit voor de meer
derheid onmogelijk. Maar als ieder geeft, wat hij
(of zij) kan missen, dan zal het bedrag er toch
komen.
Stort vandaag nog, als U het niet eerder hebt ge
daan, op Giro 9575 van het Nationaal Rampen
fonds, stuur er een postwissel heen (Secretariaat
Nationaal Rampenfonds, Statenlaan 81, 's-Graven-
hage), of breng ons het geld en wij zorgen voor
de verzending.
Bij ons ingekomen bedragen zullen dagelijks worden
vermeld.
slachtoffers. Tussen kapotte huizen
voex-en, wij, door wat eens de toegangs
weg tot 't dorpje was geweest. Angstig
stil was het overal. Op het dak van een
schuurtje blafte een hond ons toe, het
enige teken van leven wat wij zagen.
Geleidelijk aan werd het water lager
en tenslotte schuurde de landingsboot
over de keien en kon men met water
laarzen aan land gaan, vlak bij het
kerkje.
Een agent van politie kwam ons te
gemoet: „Hoe is het op Renesse?"
vroeg hij bezorgd, „daar zitten mijn
vrouw en kinderen". Wij moesten hem
het antwoord schuldig blijven.
Redding
De twee boten werden ontkoppeld
en elk ging naar een huis verder het
water in. Een oude man keek Uit het
dakvenster en zwaaide. Aan de achter
kant stonden twee oudjes: een man,
met grote grijze snor, en zijn oude,
zachtjes huilende vrouw, die zoals de
man zei, niet zo goed meer uit de voe
ten kon. Een jonge kerel hees zich met
behulp van een touw uit de boot naar
boven. „Het touw onder dc oksel van
je vrouw", zei hij tegen de oude baas.
Zielige geluidjes kwamen xxxt de mond
van het oude mensje, toen zy buiten
het raam bungelde, waar hoog reiken
de handen haar grepen en in de boot
zetten. Snikkend leunde ze tegen een
van de mannen aan, te moe, om enig
initiatief te tonen. Haar man, een
stoere oude Zeeuw, sloeg zelf zijn be
nen over het kozijn en werd eveneens
gegrepen. De man boven gooide snel
wat beddegoed na en toen ging de tocht
verder.-
In twee andere huizen was geen
leven meer te bespeuren en men kon
slechts hopen, dat de Dewoners gered
waren. In het dorpje waren inmiddels
nog een roeiboot en een motorvlet aan
gekomen, die ook reeds enige mensen
hadden opgepikt. Het schaarse bedde
goed ging mee in de boten en met de
motorvlet voorop begon de tocht. „Moet
de hond niet mee?" riep iemand. „Hij
hoort nergens bij", zei er een. „Laat
hem maar bij de paarden blijven, of
schiet hem anders dood". De agent had
zijn revolver reeds getrokken om het
dier een ellendig einde te besparen,
toen een man uit een van de boten
sprong, door het water waadde, de
hond in het nekvel greep en hem in
de boot slingerde.
Met de motorvlet als trekkracht ging
de terugx-eis heel wat vlotter en in
anderhalf uur waren we allemaal op
de dijk, waar middelerwijl genietroe
pen en marinemannen arriveerden om
de vluchtelingen over te nemen en op
een van de vele schuitjes te zetten,
richting Iex'seke.
Vissersvloot in Zeeland
Tientallen schepen telden wfj voor
Zierikzee: kustvaartuigen, marinesche
pen, tankschepen, particuliere jachten
en vissersschepen. De hele vissersvloot
van Nederland zit nu nractisch in Zee
land, spontaan te lxxilp gesneld op de
dringende noodkreet. Sommigen met
de vis nog aan boord, de gehele vangst
verspelend om lxxxlp te kxmnen bieden.
Rond Haamstede, Bruinisse, Drei-
schor eri andere plaatsen was het het
zelfde beeld. Honderden schepen voor
de kust om de duizdnden op te nemen,
die het eiland moesten verlaten. Een
groot bezwaar bij de reddingspogingen
is echter het in onvoldoende mate aan
wezig zijn van roeiboten .met buiten
boordmotor en platboomde vaartuigen,
die de gaten door kuixnen of over de
dijken gedragen kunnen worden. Zo
doende staat het aantal grotere sche
pen in geen verhouding tot de primair
nog meer noodzakelijke kleine schuit
jes om mensen uit huizen te halen
en naar de dijken te brengen.
Nog veel meer doden
Gezien onze ei*varingen op Schou
wen-Duiveland geloven wy te mogen
aannemen, dat het aantal slachtoffers
nog belangrijk uit zal gaan boven het
tlxans genoemde officiële cijfer.
Ierseke is thans een van de ontvang-
centra voor de geëvacueerden uit
Schouwen-Duiveland. Het is vrijwel het
enige plaatsje, dat niet heeft geleden,
al is practisch de gehele mosselcultuur
verloren gegaan, wat op zichzelf al een
schade van honderdduizenden is.
Ruim 90 mille door
Groninger collecfe
De huis-aan-huis- en l\jstencollec
te, die gisteren te Groningen werd
gehouden, heeft een totaal bedrag
van f 92.077,29 opgeleverd. In dit
bedrag zijn niet begrepen de op-
brergsten van inzamelingen in be
drijven, op vergaderingen enz.