NIEUWSBLAD van het NOORDEN
Bijna 200.000 hectare overstroomd
Vloot van tweeduizend schepen
brengt redding
Aantal doden reeds gestegen tot 1223
Grootse geallieerde hulpactie
Vliegtuig landt op overstroomde dijk
v Nationale eenheidsdaad
Ontroerende tocht
van Koningin-Moeder
No. 2£
Februari 1953
66st« JAARGANG
Woensdag
Directie: J. A. HAZEWINKEL
Mr N. HAZEWINKEL
Hoofdredacteur: C. DE BRUIN
Uitgave en druk van dit DAGBLAD:
R. HAZEWINKEL JZN's UITG. MU N.V-
Ged. Zuiderdiep 24 Groningen
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Abonnementsprijs: Stad Groningen 1.92
per maand of f 5.70 per 3 maanden, daar
buiten f 5 70 p. 3 maanden. Losse ex 13 cent
Advertenties 30 ct. per m.M. Minimum f2.—
Telefoon: Directie 27953. Redactie 27913 en
27915. Abonn. en adv. 27919 en 27917. Na 6 u.
en Zat. na 3 u. 27919 en 44107 - Giro 83863
WAARIN OPGENOMEN DE PROVINCIALE GRONINGER COURANT OPGERICHT 1787
Terwijl het aantal slachtoffers van de springvloed van de 1ste
Februari voortdurend steeg, is gisteren het reddingswerk in het
gehele geteisterde gebied in volle gang gekomen. Een vloot van
yaartuigen doorkruist nu de wateren om de geïsoleerde bevol
kingscentra van het hoognodige te voorzien en om mensen, wier
levens in gevaar zijn, op te nemen. Reeds zijn vele honderden
in veiligheid gebracht. Vliegtuigen en helicoptèrs vliegen af en
aan: zij werpen voedsel, medicamenten en andere benodigd
heden uit en assisteren bij het reddingswerk.
Het aantal mensen, dat ernstig door de ramp is getroffen, wordt
ruw geschat op 300.000. Het aantal minder ernstig getroffenen
is zeker zo groot. Deskundigen schatten de oppervlakte van het
overstroomde gebied in Zeeland, Zuid-Holland en West-Brabant
op bijna 200.000 hectaren. De schade aan landbouw en veeteelt
is uiteraard zeer groot. Men vreest, dat vele duizenden runde
ren zijn omgekomen. Er worden maatregelen getroffen om te
voorkomen, dat de in het water drijvende cadavers ziekten zou
den doen uitbreken.
Bij de reddingsactie te water waren gisteravond niet minder
dan 2000 vaartuigen betrokken. De marine neemt met ver over
de honderd eenheden aan de actie deel. Voor Schouwen en Duï-
veland alleen al lagen 500 vaartuigen.
Colonnes daveren over de grenzen
Aan de luchtactie wordt deelgeno
men door de Nederlandse luchtmacht,
de marine, de rijksluchtvaartdienst,
de KLM en een aantal Amerikaanse
en Engelse vliegtuigen.
De hulpvaardigheid van Nederlands
Geallieerden komt ook op andere wij
ze tot uiting. Gehele autocolonnes van
de Amerikaanse, Engelse en Canade
se strijdkrachten in West-Duitsland
daverden gisteren over de Nederland
se grens met troepen, gereedschappen
en voorraden. Het Amerikaanse con
tingent is 5000 man sterk. Belgische
genietroepen werken reeds sedert en
kele dagen in Zeeuws-Vlaanderen;
Franse troepen zijn van Roosendaal
en Bergen op Zoom uit aan het werk
gegaan. Talrijke andere landen zen
den hulp in de vorm van voorraden
of geld.
Gistermiddag concentreerde zich de
angstig-gespannen aandacht op Brui-
nisse en Oosterland (Duiveland), die
dringende oproepen om onverwijlde
hulp voor de in levensgevaar verke
rende bevolking uitzonden. Onmiddel
lijk stegen van het vliegveld Woens-
drecht helicoptèrs op.
De Amerikaan Clarence Hunter,
hoofd van de MSA-missie, die een tocht
door West-Brabant maakte, zei, dat
het herstel van dijken en huizen hon
derden millioenen guldens zou vragen.
Koningin Juliana en Prinses Wilhel-
mina vertoefden ook gisteren weer in
het getroffen gebied.
De toestand na vier
dagen
Aan de hand van de beschikbare be
richten kan het volgende algemene
beeld worden gegeven:
Op GOEREE EN OVERFLAKKEE
was de toestand in het algemeen on
overzichtelijk. Het ernstigst schijnt
de toestand in Oude- en Nieuwe Ton-
ge te zijn. Dirksland ligt droog. Oolt-
gensplaat is gedeeltelijk geëvacueerd.
Van Middelharnis en Sommelsdijk zijn
1000 inwoners vrijwillig vertrokken.
Het overgrote deel der bevolking van
Stad aan 't Haringvliet heeft besloten
te blijven.
SCHOUWEN EN DUIVELAND
grote reddingsactie gaande om naar
schatting 1500 mensen op te halen, die
nog tussen Brouwershaven en Burch
geïsoleerd zijn. Zierikzee is veilig en
is van voorraden voorzien. Bruinisse
en Oosterland kwamen door het be
zwijken van een binnendijk in nood te
verkeren. Beide plaatsen werden over
stroomd.
ST. PHILIPSLAND: geheel over
stroomd. Militairen zoeken het gehele
Hlllllllllllllll
Langs de over-
gespoelde
wegen trekken
in lange iij de
inwoners van
Kruiningen
naar veiliger
plaatsen.
Slechts weinig
bezittingen
kunnen zij
meenemen
miimiiuiiiiL'
gebied af naar geïsoleerde bewoners.
Velen zijn reeds in veiligheid gebracht.
Het lot van ongeveer 400 mensen nog
niet bekend.
THOLENDe overlevenden van
Stavenisse en St. Annaland zijn allen
gered. Het stadje Tholen. en Scherpe
nisse hebben niet zwaar geleden.
WALCHEREN: In Vlissïngen wordt
de toestand befer. Er is nog geen £as
en waterleiding, wel electrisch liyht.
Sinds gistermiddag onderhouden de
spoorwegen weer een uurdienst tus
sen Vlissingen en Arnemuiden. Mid
delburg is droog.
NOORD - BEVELAND Zuidelijke
helft van het eiland ondergelopen.
ZUID-BEVELAND: behalve in het
Oostelijk deel is de toestand zo goed
als geconsolideerd. Ierseke is opvang
centrum.
Vanmiddag om 2 uur:
1223 doden
Nog steeds is het niet mogelijk
het juiste aantal slachtoffers van
de overstromingsramp te geven.
Vanmiddag om twee uur werd
officieel bekend gemaakt, dat
reeds 1223 doden zijn geteld. Dit
aantal zal naar alle waarschijn
lijkheid nog stijgen, aangezien
van tal van plaatsen nog geen
definitieve 'cijfers ontvangen
zijn. De zwaarst getroffen ge
meenten zijn:
Stavenisse (250 a 300), Oude
Tonge (240), Nieuwe Tonge
(75), Numansdorp (67),
's Gravendeel (55), Kortgene
(45), Fijnaart (45), Nicuw-
Vossemeer (minstens 35),
Willemstad en omgeving (45),
Halsteren (17), Klundert
(13), Nieuwerkerk-Ouderkerk
(13), Kruiningen (11).
Een militair is bij het reddings
werk omgekomen.
ZEEUWS-VLAANDEREN: Over het
algemeen is men de toestand meester.
VOORNE EN PUTTEN: De toe
stand is meer stabiel geworden. In
enkele polders was gisterochtend zelfs
val te bespeuren.
WEST - BRABANT gisterochtend
r'erd een reddingsactie ingezet voor
•AOeuw-Vossemeer, waar nog 370 van
ifë 1670 inwoners geëvacueerd moes-
ten worden.
Meer dan een halve ton
schade in Harlingen
De schade welke in Harlingen tenge
volge van overkomend zeewater, waar
door Zaterdagavond het Westelijk
stadsgedeelte onder water werd gezet,
is ontstaan, is nog moeilijk precies vast
te stellen. Burgemeester Nauta ver
klaarde dat er ruw geschat voor 50 a
60 mille schade is.
Prins Bernhard
gearriveerd
Verwelkomd door de Koningin en
minister Beel is Prins Bernhard van
morgen met de Olivier van Noort uit
New York op Schiphol teruggekeerd.
2000 mensen zijn gered van ge-
isoleerde plaatsen op Putten door
Scheveningse vissers, die uitgerust
waren met 19 sloepen. Nog slechts een
klein 'an'sl mensen verblijft in de
plaatsen' nienbroek en Zuidland.
Ki.L.D.-vlieger vertelt
In het marine-vliegkamp risico een landing bij een Honaer'
Valkenburg in Zuid-Hol- stuk dijk op Schouwen- y
land heerst een enorme Duiveland", vertelde ons Op een plaats, waar een
bedrijvigheid. Onafgebro- de majoor-vlieger Meyer, paar oude mensen in een
ken, dag en nacht, dave- die juist uit zijn Sea-Ot-
ren de vliegtuigen over ter was gestapt. „Er wa-
hooiberg beschutting had
den gezocht, lag in lat-
de startbanen: zware ren op dat, geheel door ten en afval het woord
het water omringde, stuk „honger" op een dijk.
dijk ongeveer S0 mensen Hier kon "de Sea-Otter
bij elkaar, en de helicop- voedsel laten vallen, zo
Amerikaanse Fairchild-
Packet-vrachtvliegtuigen,
wendbare, practïsche
M.L.D.-Sea-Otters, kort- tères waren druk bezig vertelden "rip" hpldTilifL
om vogels van allerhande anderen hulp te verlenen, pip,.,™ VPrrtPr v^p-
pluimage, doch met één Het was ons onmogelijk
doel: hulp te brengen aan hen zo maar te laten zit-
hen, die in de overstroom- ten en wij besloten een
Eén der M.L.D.-vliegtui-
opereert niet van
water uit te voeren.
Bij de dijk stond een ster
ke stroming, die het toe-
Gilze-Rijen uit. Het is het
enige Nederlandse Hef-
schroefvliegtuig, een Si-
de gebieden in nood ver- landing in liet ondiepe Valkenburg, maar van
keren. r-s.r>
Van Valkenburg uit re
gelt de Marine Lucht
vaartdienst de „drop
pings" van voedsel, wa-
ter, rubberboten, vlotten, dijk, doch tenslotte werd met
zandzakken en de meest contact met de mensen op soortgenoten heel wat
uiteenlopende zaken, het droge gedeelte tot mensen uit benarde om-
waaraan men in het ge- stand gebracht. Een oude- standigheden gered,
teisterde Zuidwesten van re vrouw en een zesjarig Het is een goed ding voor
ons land zo dringend be- weesmeisje, j:~ *--*■ -
hoefte heeft. ergst aan to
In een der grote han- zijn, hebben wij aan in het algemeen, dat er
genomen en naar binnenkort meer van deze
overge-
stel dreigde mee te sleu- korsky, genaamd Jezebel,
ren naar een gat in de toestel heeft samen
-zijn buitenlandse
gars liggen de kolossale boord
hoeveelheden voedsel- en Valkenburg
andere pakketten, waar- bracht.'"
mee de vliegtuigen, on- Haastig vertelde de ma-
middellijk na de landing joor Meyer
van een vorige vlucht, trekken, klaar
worden volgladen om
weer te vertrekken naar het riskant "reddingskar-
toestellen uit Amerika
zullen worden geleverd,
want ook zonder een
korte overstromingsramp als
staande die, welke ons land thans
voor de volgende vlucht, heeft getroffen, is de
het overstroomde land.
Gevaarlijke redding
„Wij maakten voor eigen voerd.
M.L.D. zeer vaak in actie
wei, dat hij tezamen met als opsporings- en red-
luitenant-ter-zee-vlie- dïngsdienst voor scheeps-
Munter had uitge- - en vliegtuigongelukken
op zee.
Op het vliegveld Valkenburg bij Leiden heerst een enorme drukte; vliegtuigen vliegen af en aan naar de noodgebie-
den. Vele diensten, zoals de Marine, Luchtmacht, Amerikaanse luchtmacht cn KLM, nemen deel aan het reddings
werk. Een zojuist gelande Sea-Otter van de Marine brengt gewonden uit Nieuwekerke (Schouwen-Duiveland) mee,
die in Haagse ziekenhuizen zullen worden ondergebracht. De Sea-Otters kunnen in het overstroomde gebied landingen
uitvoeren.
Fotoboek over
catastrophe
Opbrengst eerste oplage
f 175.000
De Vereniging ter behartiging
van de belangen des Boekhandels
zal op korte termijn een uitgave
het licht doen zien, gewijd aan de
overstromingsramp, die ons land
heeft getroffen. De uitgave zal in
foto's een sober relaas geven van
de ernstige gevolgen dezer cata
strophe.
Genoemde vereniging heeft voor
de verzorging en de verspreiding
dezer uitgave de belangeloze mede
werking verkregen zowel van de
uitgevers als van de boekhandel in
het gehele land.
De medewerking van alle zijden
maakt het slagen van deze uitgave
een feit. Men kan zich nu reeds op
het (binnen lj dagen a f 3.50 in
de handel komende) boek laten in
schrijven bij elke boekhandelaar.
Van de eerste oplage wordt een
bate van ca f 175.000 voor het Ram
penfonds verwacht.
e bange voorgevoelens over de
omvang van de ontzettende waters
nood, welke de Zuid-Westhoek van ons
land heeft, getroffen, worden steeds
meer bewaarheid. Het aantal doden,
dat benauwend boven de duizend stijgt,
de omvang van 200,000 H.A. akker
en weidegrond, welke werd over
stroomd en enorme schade lijdt, de
300.000 landgenoten, die geruïneerd
zijn, terwijl minstens nog even zovelen
in menig opzicht zwaar getroffen wer
den. Het zijn slechts enkele cijfers om
de grootte van de catastrophe te be
naderen.
En wat zeggen deze cijfers dan nog!
Weest-dankbaar, dat U het niet hebt
behoeven mee te maken!
De voortdurend'herhaalde noodkre
ten voor de radio zoals b.v. Maan
dagavond om hulp voor de patiënten
van het ziekenhuis te Noord gouwe,
het ziekenhuis van Schouwen, die
in bange afwachting op de bovenver
dieping bijeen zaten! konden mis
schien enig begrip geven van de ang
stige spanningen, zoals er zovele zijn
geweest. Denkt U even in bij storm
en sneeuwjacht onbeschermd in bo
men of op de daken te midden van
een kolkende watermassa, waarvan
de kracht en de invloed niet vallen te
peilen. Of denkt U in, wat het moet
zijn geweest voor de vele redders,
wanneer ze bij vaak bovenmenselijke
inspanningen op het laatst toch nog
soms teleurgesteld werden! Och, zegt
U niet te gauw, dat U, van verre
staande, plaatjes kijkend, berichten
beluisterend, verhalen lezend, een en
ander hebt meegeleefd. Het is vele,
vele malen erger dan ge het U tracht
voor te stellen.
Dit brengt ons naast het besef voor
nood en ellende tot de betekenis der
Prinses dank
Van gistermorgen af bracht
H.K.H. Prinses Wilhelmina een be
zoek aan Noord-Beveland, Schou
wen Duiv.eland en Tholen. Aan
boord van een marechaussee-vaar
tuig ging de Koningin-Moeder van
Kortgene op Noord-Beveland naar
Zierikzee en vandaar naar Tholen.
Ooggetuigen vertelden dat, wat de
Prinses deed, groots was. Met een
bestelwagen reed zij Zierikzee bin
nen, vergezeld door de Commissa
ris van de Koningin, jhr mr De Ca-
sembroot. Op het havenplein van
Zierikzee drong de bevolking rond
om de wagen en mannen en vrou
wen schreiden als kinderen
drukten woordeloos de handen van
de Prinses. Zacht zei Prinses Wil
helmina: „Ik kan niet anders zeg
gen dan: mijn innige deelneming."
Ontroerend waren ook de korte mo
menten, zoals vlak voor Stavenisse,
waar een Amsterdamse rondvaartboot
passeerde met tientallen vluchtelin
gen. Onmiddellijk verscheen de Prin
ses aan het dek, wind en regen trot
serend. De vluchtelingen zagen haar:
Mannen rukten de hoofddeksels af en
een vrouw riep: „Prinses dank." Meer
kon ze niet zeggen. Maar ieder voel
de zo vertelde men ons dat deze
woorden welsprekender waren dan
menige redevoering.
In Stavenisse ging de Prinses na
een kort bezoek aan boord van een
ander vaartuig, dat haar naar Bergen
op Zoom bracht.
Van Rilland Bath via Krabbendijke
is thans een voetgangersverbinding
tot stand gekomen via een weg, die
uitsluitend door militairen gebruikt
mag worden. De inwoners van Rilland
Bath worden thans naar Ossendrecht
en Bergen op Zoom geëvacueerd.
Twaalf slachtoffers zijn er geborgen,
waaronder vijf uit een gezin. Bij
Krabbendijke zijn 200 militairen -uit
Maastricht aan de nooddijk bezig.
Burgemeester omgekomen
Het is thans zeker, dat de burge
meester van Rilland Bath is omgeko
men. Hij was meegereden met een der
bussen, waarmee hulp zou worden ge
haald. Toen dit voertuig voor het wa
ter moest keren, stapte de burgemees
ter uit om bij te lichten. Er kwam
toen eensklaps een vloedgolf, waar
door hij de bus niet meer kon bereiken
en in liet water verdween. De chauf
feur had het geluk op het dak van de
bus te kunnen klimmen, vanwaar hij
later gered werd.
Ellewoutsdijk is omgeven door bin
nenzeeën. De marine zal de bewoners
evacueren naarHeinkenszand.
De dijk bij Kattendijke, die bij het
begin van de vloed zoveel gevaar op
leverde, is nu versterkt en nagenoég
geheel veilig. In totaal zijn bij deze
dijk 13 stoffelijke resten aangespoeld,
meest van Nieuwerkerk en Ouwer-
kerk.
hulpverlening, en daarbij in de eerste
plaats tot de daadwerkelijke. Want
ook redders zijn er omgekomen. En
hoe staat ook onze Koninklijke Fami
lie wederom vooraan in de belang
stelling voor de rampgebieden. Niet
alleen onze Koningin, maar zelfs onze
bejaarde Prinses Wilhelmina heeft
zich aanstonds derwaarts begeven. En
Prins Bernhard is ondanks bindende
afspraken, onmiddellijk uit New York
teruggekeerd, toen hij van de tragi
sche gebeurtenissen hoorde en begreep
dat zijn directe taak lag temidden van
het. hulp- en reddingswerk. Onze re
gering heeft eveneens op korte termijn
haar roeping verstaan. Dr Drees had
hiertoe publiekelijk zeker niet de aan
sporing tot een regeringsverklaring
nodig van zijn partijgenoot mr Bur
ger, de fractievoorzitter van de FvdA.
Moest midden in de grootste nood nu
werkelijk nog een politiek nummertje
worden weggegeven? Uit vrees voor
concurrentie? 't Was pijnlijk droevig!
Intussen heeft het begin van de gis
teren gehouden vergadering van de
Tweede Kamer, door de radio uitge
zonden, het Nederlandse volk de over
tuiging gebracht, dat het de regering
de grootste ernst is ramp en nood
tegen te treden. Moge in de komende
tijden begrepen worden, dat ons Ka
binet, hoe zwak van geestelijke kracht
en nationale eenheid het volgens veler
oordeel ook moge zijn, die kracht en
die eenheid in de stem van het volk
niet ontberen kan en mag. We zijn
getroffen door een nationale ramp, in
nationale eensgezindheid zullen hulp
en leniging geboden worden. De eer
ste reacties van ons volk zijn prach
tig, in vele opzichten ontroerend en
verheffend. Bovendien is het mede
leven uit het buitenland, zowel in
woord als daad, zó indrukwekkend,
dat onze regering zich wel zeer ge
steund mag weten in haar ontzagge
lijke taak, waarvan de omvang nog
in geen enkel opzicht kan worden
overzien. Doch met honderden mil
lioenen wordt niet overdreven. Laten
in deze dagen de sympathieën van bui
ten echter niet verzwakken de spon
tane krachtsinspanning, welke zich
onmiddellijk heeft geopenbaard het
kan soms zo verleidelijk werken!
en moge de unanieme wil het grote
leed van zovele landgenoten te helpen
dragen gironummer 9575 Nationale
Rampenfonds! zich blijven ontwik
kelen in een nationale eenheidsdaad,
waarvan geslachten na ons nog met
trots ztillen kunnen getuigen!
Koningin ontroerde velen
Dinsdagochtend is in West-Bra
bant, dat door het water striemend
is gegeseld, onze Vorstin op bezoek
geweest. Geen standaard waaide er
van de auto en er was geen uitge
breid gevolg.
Het was de wens van Hare Ma
jesteit zo onopvallend mogelijk haar
bezoek te brengen. Het gure weer
trotserend liep zij over de smalle
dijken, gekleed in een donkerbruine
bontmantel. Zij wilde niet, dat door
haar komst het werk aan de dijken
werd onderbroken. Op gemoede
lijke ivijze onderhield zij zich met
enige mensen, die dikwijls zo ver
bouwereerd waren door de onge
dwongen sfeer, waarin het gesprek
plaats vond, dat zij tiaar hun woor
den moesten zoeken.
Het was voor onze Landsvrouwe
een moeilijke tocht: steeds weer
liet zij de auto stoppen en stapte
zij uit om persoonlijk de situatie
ter plaatse 'in ogenschouw te kun
nen nemen.. Soms werd er door de
mensen gejuicht, maar de stemmen
klonken -.schor door de ontroering,
die iedereen overviel, nu zij de Ko
ningin-1. zodicht bij zich wisten