In s-Gravendeel besprong het water de
bewoners als een tijger in de rug
PRINS BERNHARD OP
SCHIPHOL aangekomen
Eenheid der bedreigden en
warme solidariteit
3
r~yJntwoord in 'f pakje.
Tocht door het dijkdorp, dat 55 doden
te betreuren
heeft
Prinses Wilhelmina debarkeert
Toestand in de Hoekse Waard
NUMANSDORP ZWAAR GETROFFEN
De strijd om het behoud van Strijen
wordt hardnekkig voortgezet
Zet inzameling kledingstukken
en gebruikt meubilair stop
Er is nu beddegoed nodig
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN WOENSDAG 4 FEBRUARI 1953
Ingez. med.-advertentie)
Menig roker beseft pas achteraf, dat hij weer een cigaret
gerookt heeft, als hij het eindje op de rand van de
asbak uitdrukt. Dat kan u onmogelijk met Paramount
gebeuren. Dat is wel degelijk zó plezierig roken, 'dat
u zich elke Paramount als een genoegen realiseert.
Van de steeds weerverrassende eerste trek tot het
Zo'n vers en geurig pakje
Paramount geeft twintig keer
antwoord op de vraag,
waaróm u rookt.
MET grote ontroering heeft het
hoofdbestuur van het Nederland-
sche Roode Kruis de massale stroom
van goederen die het Nederlandse volk
bijeen heeft willen brengen ten behoeve
van de slachtoffers van de watersnood
ramp, in ontvangst genomen.
In verband echter met het feit, dat
op het ogenblik het aantal ontvangen
gedragen kledingstukken en gebruikt
meubilair een dergelijke omvang
heeft aangenomen, dat in de eerste
behoefte ruimschoots kan worden
voorzien, moge met klem worden ver
zocht de inzameling van deze goede
ren in het gehele land tot nader order
thans stop te zetten, opdat ook een
eerste overzicht kan worden verkre-
(Ingez. med.-advertentie)
Ooit last van Zunrbranden
Geen glas, geen water, geen nare
smaak. Simpelweg één of twee
Rennies laten smelten op de tong.
Er zijn mensen die nemen Rennies te
pas en te onpas maagzuur of niet
alleen maar omdat ze ze lekker vinden.
Dat hoeft nou weer niet, maar 't is wel
plezierig altqd Rennies bq de hand te
hebben, voor eigen gebruik of om
anderen te helpen. Vraag Rennies bq
Uw apotheker of drogist.
moment, dat hij werkelijk uit moét:
't Zuiverste rookplezier!
Een vloedgolf sleurde een huis met achttien mensen mee; niemand is teruggevonden
(Van een onzer verslaggevers)
f 's-Gravendeel, 4 Februari.
JfE fortuin is de volder Nieuw Bonaventura
kwaad gezind geweest. Deze 2800 ha. grote
Volder is ingedijkt, jaren na de St. Elisabeths-
vloed, toen dit gebied deel uitmaakte van de Grote
of Hollandse Waard. Nu stroomt er de Dordtse
Kil aan de oostzijde en het was de Kil, die de
bev;oners van 's-Gravendeel obsedeerde toen het
Veil in die nacht van Zaterdag op Zondag, toen
het water bij eb steeg, voortdurend hoger kwam.
Het was het grauwe water recht voor henachter
hen lag de volder Nieuw Bonaventura met de
boerderijen, de boomgaarden. Zandzakken werden
naar de dijk van de Kil gereden.... maar in het
felst van de worsteling kwam het gevaar als een
dolkstoot in de rug.... Niet langzaam, maar p7ot-
seling, als de svrong van een wild dier. Drie dijken
waren doorgebroken, doorgesneden, eer de water
massa zich als een cascade in d,e Nieuw Bona-
venturavolder stortte. Eerst de dijk, die de volder
Groot Koningrijk van de Oude Maas scheidt, toen
de dijk van de Mijlvolder en de Nietiwlandsepol-
der en vervólgens op zeven, acht plaatsen,, de
oude dijk, dat zou dan na de Waker en de Slaver,
de Dromer zijn) de Molendyk, die de beide ge
noemde volders van Nieuw Bonaventura scheidt.
Vele slachtoffers zijn toen in 's-Gravendeel ge
vallen, doordat het water hen van achteren als
een tijger besprong; door in nachtgewaad op de
dijk te vluchten, want 's-Gravendeel is dijk-
dorp maar sommigen zijn van de dijk geslagen
door het geweld van het water, voortgeduwd door
de orkaan.
VANOCHTEND voeren wij over de
geïnundeerde polder een bqkans
eindeloze watervlakte tussen de
dorpen 's-Gravendeel, Strqen, Maasdam
en Puttershoek „een gezicht ver...",
als onze begeleider, de heer H.
bregtse, die als jager elk plekje van de
polder kent, het uitdrukte. Over het
vlakke water tjotterde het motorvletje
weg, de maan stond nog aan de grijze
ochtendhemel. Even laverend langs een
erf, waar een bordje prqkt, nog net
boven water, „geen toegang voor onbe
voegden...", een boomgaard door, langs
een rij kruinen van pas gesnoeide knot
wilgen. Het beeld van de molen weer
spiegelt zich in een slechts even rimpe
lend watervlak.
Ons bootje heeft goede diensten be
wezen, Maandag; dertig mensen haalde
men er die middag mee van de daken,
va.n zolders en enigen ook uit bomen,
waar zij van Zondagavond hadden in
gezeten... „Het is een waakzaam boot
je". prijst Albregtse zijn motorvlet,
maar dan doelt hij er op, dat het zo goed
op de golven ligt.
„Pas op... daar drijven palen met
prikkeldraad. Als die in de schroef ra
ken..." We gaan er met een grote boog
omheen. Dat prikkeldraad heeft bij
Strijen zes mensen in een reddingboot,
die leegliep, het leven gekost.
EEN weide-molentje steekt zijn wie
ken machteloos boven het water
uit, Golfjes rollen int over de boven
kant van broeikassen, waar In de nok
stro drijft, dat er de witlofbedden in
bedekte. Het is een kalme vaart nu
Alebregtse heeft het. wel anders gezien.
Maandag, toen het kalmer was en men
zich naar de geïsoleerde boerenhoeven
en woonhuizen begaf. ..Zij huilden en
vielen ons om de hals", vertelt hij.
„Daar", en zijn vinger wijst naar de
weg tussen 's Gravendeel en Maasdam,
hebben wij de eersten uitgehaald: zeven
mensen!"
Wij naderen de Molendijk. Er is een
tuinbank bovenop gespoeld; grote
grauwbruine gaten zijn cr in de dijk ge
vallen en dan volgt een groot gat met
loodrechte wanden; wij varen er door
heen. de Mijlpolder in. We kijken door
^de gaten van de Slaper en de Waker.
""p'.'i. j'hter ligt het open water, de
Titan, die weer in zijn bedding biiiten
de rietgorzen is teruggekeerd. Het
water buiten is bq eb heel wat lager
dan in de overstroomde polders, want de
zool van de doorgeslagen dijk belet het
wee-vloeien.
Er zijn gistermiddag zestig sleuven in
gegraven. „Het water loopt nu weg met
de kracht van drie gemalen", vertelde
ons een waterbouwkundige gisteravond
in Puttershoek. Maar in de polder Bon
aventura is het nauwelijks gezakt.
..Hier heeft een boerderij gestaan",
wijst onze gids. Vier palen van een kap-
berg wijzen zwart en recht omhoog.
Daarnaast nog een raamkozijn. Dat is
alles. De Molendijk ernaast is vol gaten.
„Hier kunnen we niet door daar han
gen de kabels nog." Een volgend gat is
groter en van de kabels is niets meer
te bespeuren.
's-Gravendeel is een vlasdorp, vlak bij
ligt een roterij. midden in het water.
Van een hoge vlasschuur is de muur in
gestort. het vlas puilt naar buiten. „Hier
is het voetbalveld." Er is alleen een haag
van heesters. Een paard staat eenzaam
on een brok dijk, loopt even op met ons,
blij mensen te zien. In de verte wijzen
de hoge lu-anen van de zeehaven van
Dordrecht.
Weer een brokstuk dyk. Er staat de
ruïne van een woning op. drie, vier
lifter. Meer niet. De lengte van een
dubbel woonhuis. ..Achttien mensen
zaten hier in". Het huis werd door het
water ondermijnd en toen de vloedgolf
kwam, meegesleurd.. Niemand, van de
achttien' is nog teruggevonden. Even
later, als we in 's Gravendeel zijn, laten
commando-troepen een stormboot te
water. Zij zullen de slachtoffers proberen
te bergen. De achttien van de 55 die
's Gravendeel betreurt.
In de rest van het huis staat nog een
ledikant op zolder. En beneden: gele
klompjes op een zak. Alsof iemand ze
netjes heeft neergezet.
De weg is volkomen verdwenen tien
meter verder een afgereten stuk bitu
men, waarop twee paarden staan.
Wachtend...
HET is een vreemde vaart door de
straten van 's Gravendeel. „Dit is
het huis van mijn zwager, 't Weegje
heet het hier", verklaart Alebregtse.
„Ik heb er menig bakkie gedaan." We
kijken naar binnen uit onze vlet. De kop
jes staan nog op de gedekte tafel, maar
het zal lang duren voor er weer een
bakkie gedaan kan worden.
In een andere woning staan de bloe
men voor de ramen, nog juist boven het
water. Navrante conclusie: ze hebben
geen water nodig. En direct de vraag:
Is het hier zout, zoet of brak water?
Volgens de een is het zoet, volgens de
ander brak. Wij hebben het niet, als een
boer in Groote Lindt, waar veel water
over de dijk kwam, geproefd. De boer
dan, die het proefde, verklaarde aan
verbaasde omstanders: het is zoet, ik
kan het aan mijn koeien geven. Dat be
hoefde de boer van de Boendersweg in
's Gravendeel, die wij spraken, niet
meer te doen. „Ik heb alles, alles ver
loren", vertelde hij. „Mijn hele vee
stapel". En hij liep snikkend weg.
Heel veel vee is hier omgekomen.
Toen wij in 's-Gravendeel aan land stap
ten, was het meest opvallende verkeer
dat van trekkers, die ladders of hekken
trokken, waarop kadavers van varkens
of kalveren lagen. Een raderbootje uit
de N.O.-Polder voer langs de huizen en
haalde er kadavers op.
Er wonen weinig mensen meer in
's-Gravendeel. Maar het eigenlijke dijk
dorp staat droog. Daar is het een va et
vient van arbeiders, van militairen. In
het witte doktershuis is een Rode Kruis
post, waar men warme drank uitreikt of
waar men die wegbrengt naar de plaat
sen waar gewerktwordt.
Een kleine polder, waar veel nieuwe
woningen staan, heeft men af kunnen
sluiten, zodat met droogmalen kan wor
den begonnen.
De verbindingen door middel van de
stoompont van het Nieuwdrechtseveer
4 km van Dordt maken het tame
lijk gemakkelijk voort te gaan met de
verdere evacuatie van vee. Op deze
pont zijn ook. zich mengend tussen de
vrijwilligers, de ongure elementen geslo
pen, waarvan er gisteren nog eens drie
zijn gearresteerd, verdacht van plunde
ring van ontruimde huizen!
In het hart van 's-Gravendeel ligt een
koe, te zwak om te worden vervoerd,
H. K. H. PRINSES WILHELMINA ver laat te Bergen op Zoom het schip, waar
mede zij verscheidene Zeeuwse eilanden heeft bezocht.
(Van een onzer verslaggevers)
Grote Lindt, bij Zwijn-
drecht, 4 Februari.
DE situatie in de Hoekse Waard laat
zich als vólgt samenvatten: in
het Westen bleef Oud-Beijerland ge
heel gespaard er zijn evacué's van
de zuidelijke zijde van het eiland
ondergebracht. Doordat op IJssel-
aionde de Zuidpolder en in de Hoekse
Waard de Oostzomerlandse polder
onderliepen, werden de toegangen tot
de Barendrecht.se hefbrug aan beide-
kanten onder water gezet. Het eiland
valt dan ook uitsluitend, te bereiken
via een paar kleine pontverbindingen
over de Oude Maas en Spuy.
Toen het water eenmaal de Zomer-
landse polder had veroverd, richtte het
al zijn krachten Zondag op de oude
rivierdijk, de Blaaksedijk. Daar is, vlak
bij de suikerfabriek van Puttershoek,
een verwoede strqd geleverd. De dijk
kalfde tot de helft af; men vreesde, dat
hij het zou begeven, toen de hoofdbrand
meester Van Vliet ingreep, zijn mannen
zó bezielde, dat men opnieuw zandzak
ken aanvoerde en er de dqk mee ver
sterkte en heeft gered na urenlange
inspannende gevechten met de elemen
ten. Er is echter veel water in de polder-
Het Oude Land van Puttershoek ge
lopen zodat deze dras staat. De bewo
ners van de nieuwe wqken, die daar
verrezen na de oorlog, zijn in de huizen
aan de dijk ondergebracht.
Ten Oosten van de lijn Puttershoek
MaasdamStrqen staat alles blank.
Ernstige zorgen haarde de westelijke
dijk va.n de polder Bonaventura te
Maasdam. Burgemeester Van der Ploeg,
van Puttershoek, vertelde ons hoé een
pool van vrijwillige arbeidskrachten
onder wie veel Rotterdamse studenten
in gereedheid wordt gehouden om
elk ogenblik in te grijpen. De suikerfa
briek stond duizenden zakken af, die
met zand in plaats van met suiker ge
vuld. waardevolle diensten bewezen bq
de strijd om het behoud van de dijken.
Een grote belemmering vormde het
vrqwel onmiddellijk uitvallen van alle
telefonische verbindingen, waterleiding
en electriciteit. Gisteravond brandde
m Puttershoek echter weer electrisch
licht.
Hoe snel het Zondagochtend ging,
bewijst het verhaal van de vrouw
van de molenaar, die de burgemeester
opbelde: „Het water is op komst".
Op datzelfde ogenblik kwam een mod-
dergolf opzetten, die met bruisend
geweld haar huis binnendrong en
drie kwartier later stond het water
reeds op zolder. In de kolkende
stroom kon men zich niet meer
staande houden, wanneer men er die
per dan tot de knieën in stond. Ook
zo zijn velen om het leven gekomen.
Hardnekkig is ook nog altijd de strqd
om het behoud van Strijen, waar het
water aan de top van de binnendijk
staat. Want hoewel de buitendijken de
laatste jaren verhoogd zijn, is dit uiter
aard nooit gebeurd met de binnendijken,
tot Zondag voor velen niet meer dan
hydrografische relieken.
Numansdorp valt niet te bereiken
2500 inwoners zijn naar Klaaswaal
geëvacueerd. Er hebben zich, toen
de calamiteit van de overstroming
zich voltrok, vreselijke tonelen afge
speeld, en het aantal slachtoffers
overtreft dat van 's-Gravendeel.
Bewoners zijn van daken en uit bomen
gered onder zeer moeilijke omstan
digheden en vaak in volkomen staat
van uitputting en verkleuming.
Tiengemeenten, tussen de Hoekse
Waard en Flakkee gelegen, werd
vólkomen overstroomd. Aan de zuid
zijde is de dijk goeddeels verdwenen.
Van de vijftig bewoners zijn er vier
verdronken. De tien boerderijen zijn
zwaar beschadigd; de or:erige bewo
ners zijn over het Vuile Gat naar de
Hoekse Waard geëvacueerd, hoewel
enigen nog op het eiland vertoeven.
Een schipper, die er gistermiddag
omheen voer, vertelde ons de indruk
te hebben, dat er niet veel water pp
Tiengemeenten meer staat.
Door een ontploffing op het Britse
vliegdekschip Indomitable, dat zich in
de Middellandse Zee bevindt, zijn twee
man gedood en ongeveer veertig
wond.
zieltogend in het stro. Elders ligt een
hond in het stro maar hq leeft al niet
meer.
We gaan weer varen. Het brandspuit
huisje is leeg: toen het water in de
polder op kwam zetten, ontstond door
kortsluiting brand ln een groot pakhuis,
die oversloeg naar een woning.
Even moeten we de schroef schoon
maken van ons vlet je; een vrachtauto,
waarvan het dek nog juist droog staat,
dient als helling. Dan weer verder
we !aten 's-Gravendeel achter ons, varen
over wegen, langs boomgaarden, over de
weiden, langs eenzame boerderijen in het
wijde watervlak.
De wind komt weer opzetten, de gol
ven slaan met geweld tegen de boeg,
uiteenspattend de golven van Nieuw-
Bonaventura, dat thans wel Malaventura
mag heten.
Veilig in IJmuiden
Deens scheepje leek meer
op een wrak
(Van onze correspondent)
IJ muiden, 4 Februari
Vier Deense vissers zijn Dinsdagavond
met hun scheepje, de E 68, dat meer weg
had van een wrak, doodop maar be
houden in de haven van IJmuiden bin
nengelopen. Letterlijk niets was er meer
aan hun scheepje heel gebleven. De
masten waren gebroken, de brug was
zwaar beschadigd, de railing wegge
slagen. Het dek was een toonbeeld van
vernieling. Uren en uren hebben drie
man in het vooronder gezeten, de vierde
stond aan het roer. Eenmaal moet hun
scheepje, zoals zij vertelden, zelfs over
de kop geslagen zijn. Het mag een won
der heten, dat zij IJmuiden, zonder zelfs
één navïgatielicht te kunnen voeren,
hebben weten te bereiken.
Duitse communisten
Atlantisch pact schuldig
aan de ramp
Het bestuur van de communistische
partij in West-Duitsland heeft de inhoud
gepubliceerd van een telegram, dat het
aan de C.P.N. heeft verzonden. Daarin
wordt gezegd, dat „de verandering van
de natuur in de Sowjet-Unie en de
dienstbaarmaking daarvan aan de mens
heid aantoont, dat natuurrampen niet
onvermi3tït-;^y>> Nmeyen te zijn. De
Nederlandse öqkemetr afweringen tegen
natuurrampen: zouden doeltreffender ge
weest zijn als het volksbezit niet ver
morst was aan de oorlog door de poli
tiek van het Atlantisch Pact, welks
representant Dulles thans Europa be
zoekt. Max Reimann die het telegram
ondertekend heeft besluit met de oproep,
dat ..met het oog op de doden en slacht
offers" de strijd tot verhindering van de
hermilitarisering van West-Duitsland
nog versterkt zal worden.
H. M. de Koningin was ter begroeting aanwezig
ZICHTBAAR onder de indruk van de
gebeurtenissen der laatste dagen is
prins Bernhard vanmorgen om half-
acht met de Olivier van Noort uit New
York op Schiphol teruggekeerd, in ge
zelschap van zijn particuliere secretaris,
dr F. A. de Graaf f. H.M de Koningin
was ter begroeting aanwezig, alsmede
minister prof. dr L. J. M. Beel en de
staatssecretaris van Algemene Zaken
mr C. L. W. Fock.
Alvorens het vliegveld te verlaten
sprak de Prins eniige woorden voor de
Nederlandse en de Wereldomroep, als
mede voor de-B.B-C. „Mqn telefoon heeft
niet stilgestaan", zo vertelde prins Bern
hard. Van het ogenblik af dat de ramp
die Nederland heeft getroffen in Ame
rika was bekendgeworden, heeft men
van alle kanten zijn medeleven betuigd.
„Ik geloof dat op grote schaal zal
worden geholpen", aldus de Prins. Voor
de B.B.C. sprak de Prins zijn diep
gevoelde dank uit voor de blijken van
medeleven met een ramp, die ook
Engeland zo zwaar heeft getroffen.
H.M. de Koningin stond, terwijl haar
echtgenoot deze woorden sprak, be
heerst, maar zwijgend en in gedachten
verdiept, temidden van een groep men
sen die bq de verwelkoming aanwezig
waren. Te omstreeks 8 uur vertrok de
Koninklijke Familie naar Soestdqk.
Prins Bernhard is daarna om 10.45
uur van het vliegveld Soesterberg op
gestegen voor het maken van een oriën-
tatievlucht over de getroffen gebieden.
Gevlogen werd over de Alblasserwaard,
de Moerdijk, het eiland Goeree ën Over-
flakkee, Schouwen en Duiveland. Tholen,
Zuid-Beveland, Zeeuwsch-Vlaanderen en
daarna terug over Walcheren, Noord-
Beveland, Schouwen en Duiveland
Goeree en Overflakkee, om dan over
Rotterdam en de Alblasserwaard naar
Soesterberg terug te keren.
De Dakota, die de Prins zelf bestuur
de, vloog op een hoogte van ongeveer
600 meter, zodat hq een goed overzicht
verkreeg. De Prins was bijzonder onder
de indruk van het beeld, dat hij aan
schouwde. Tqdens de vliegtocht zag r
bij Vreeswijk de Piet Hein, die als hospi
taalschip op weg is naar de geteisterde
gebieden. Hedenmiddag nam de Prins
deel aan de besprekingen over de hulp
verlening.
Z. K. H. PRINS BERNHARD keerde in
de vroege ochtend terug uit Amerika.
Op Schiphol waren H. M. de Koningin
en minister Beel ter begroeting aan
wezig.
Rode Kruis verzoekt
gen van datgene wat ontvangen is.
Wat reeds tot nu toe ingezameld is,
zal uiteraard nog gaarne door de
intendance van het N.R.K. in ont
vangst worden genomen.
Wel is er grote behoefte aan
dekens, overig beddegoed en matras
sen, die alle gestuurd kunnen worden
naar de Intendance van bet hoofdbe
stuur van liet N.R.K., Fluwelen Burg
wal 19, Den Haag.
Het Roode Kruis moge van deze gele.
genheid gebruik maken vast een eerste
woord van warme dank te uiten voor
de opofferingsgezindheid van het Ne-
derlandse volk.
Te Nooitgedacht bij Kimberley (Zuid-
Afrika) is volgens A.P. een gele dia
mant verkocht voor 13.500 pond.
Het Hoge Gezagsorgaan van de Schu-
man-pool zal, zo meldt AFP uit Luxem
burg. maximumprijzen vaststellen voor
steenkool en schroot.
HOE EEN NATIE REAGEERT
Europese, zelfs Atlantische verbondenheid
bleek ontroerende realiteit
JEL nimmer zal onder woorden zijn te brengen, wat in deze dagen tienduizen
den mannen, vrouwen en kinderen hebben geleden en doorstaan. Men kan
het mateloze niet meten, het onuitsprekelijke niet zeggen. Doch wel zal het straks
mogelijk zijn te beschrijven, wat andere tienduizenden hebben gepoogd en gedaan,
om leed te verzachten, nood te lenigen en levens te redden. Als geëlectriseerd
door ontroering en medeleven, bewogen door solidariteit en dadendrang, verlieten
zij hun warme woning, trotseerden kille regen, sombere sneeuivvlagen en ijzige
stormwinden, om hulp te bieden in de honderden vlekken, dorpen en stadjes, die
door het opgejaagde en verraderlijke meesleurende water werden bedreigd. Zo
werd door arbeiders en boeren, jonge vrouwen en studenten, soldaten en matro
zen, klerken en kooplieden, in het aangezicht ener tragedie, met daden het epos
geschreven der hulpvaardigheid. En dit niet alleen in NederlandUit het zelf
triest geteisterde Engeland en het geschonden Vlaanderen, uit het met vluchtelin
gen overvolle West-Duitsland, uit Italië, Zwitserland, Scandinavië, Noord-
Amrika en Canada, uit Suriname en de Antillenvan alle kanten brachten
de kleine luiden en de welgestelden hun penningen, kleren en dekens, boden ge
zinnen zich aan als toevlucht voor de daklozen. Meer dan een nationale: een
Europese, ja een Atlantische saamhorigheid, een warme alle grenzen overschrij.-
dende menselijkheid bloeide op uit de harten der millioenen, die elkander vonden
in de ontroerende dienst aan het goede.
GEEN heldenmoed is gewild, geen grootheid begeerd. Zij ontspruiten aan de
schijnbaar kleine daden van kleine mensen. De boer, die zwemmende zijn
kind heeft gered en dan zijn leven nog heeft gewaagd om te trachten een
pony op een vluchtheuvel te brengen, zegt later berustend: „Acht jaar geleden
brandde in de oorlog mijn hoeve af; zeven jaar woonden wij in een noodwoning;
wij hadden pas weer een boerderij; wij hebben Gode zij dank nog elkaar", hij weet
niet dat hij op dat ogenblik groot is. De chauffeur, die levensmiddelen aanvoert
over een ondergelopen weg, welke misschien ergens is weggeslagen, zodat hij ge
vaar loopt in de diepte te storten, voelt zich geen held: hij doet zijn plicht. De
student, die met pijn in de lendenen zandzakken vult, de natte voeten in door
weekte schoenen, hij verricht zijn nederige dienst zonder zich te verhovaardigen.
De vermoeide soldaat, wadende door de stroom in moerassige bodem met een
kind in de armen, heeft slechts één bede; dit leven te redden. Op wrakke vletten
en in wankele boten, her en der geworpen door golf en wind, stotend op boom
toppen en hakend in drijvende hekken of weggeslagen daken, trachten duizenden
mannen medemensen te bereiken. Overal, dag en nacht vullen de zwoegende
kolonnes de bressen in bedreigde dijken. In fabrieken en pakhuizen, transport
bedrijven en stations, kantoren en scholen, winkels en woonhuizen op schepen
en in vliegtuigen zijn de gespannen krachten van enige honderdduizenden ge
mobiliseerd. Een natie vecht tegen het amputeren van vitale delen van haar
koortsig lijf.
TTET is een gemeenplaats geworden te zeggen, dat wij „groot" zijn geworden t»
de strijd tegen het water. ATle „grootheid" is betrekkelijk gebleken. Wy zijn
een klein volk in een bedreigde positie, dat zuinig moet leven en hard moet wer
ken, om het hoofd boven water te houden, letterlijk en figuurlijk. Wat er aan
zelfgenoegzaamheid mocht zijn gebleven uit een tamelijk recent verleden, is door
opeenvolgende catastrofes weggevaagd: kryg en bezetting, honger en verwoes
ting, het verlies van een koloniaal rijk, watervloeden die alle verbeelding over.
treffen. En toch ontlenen wij misschien aan die worsteling met het water de
eigenschappen, waardoor wij redenen behouden tot een lichte trots, dat wij
Nederlanders zijn. Wy willen niet wijken voor rampen en tegenspoed, wij blijven
geloven in onze toekomst, toij gaan hardnekkig voort te strijden voor het beicaren
van een land, waarvan het vruchtbaarste en kostbaarste deel met één spring
vloed dreigt te worden verzwolgen. Wij winnen-ondanks alles grond, scheppen
industrieën, bevaren de zeeën en handelen op alle markten. Er is reden te ver
onderstellen, dat onze nationale eenheid die hechter schijnt dan ooit is ge.
smeed in de hitte van dit verbitterd gevecht met ons lot.
THANS echter ging het nog om meer dan om ons vaderland. Amerikanen,
Britten. Belgen, Fransenja talloze anderen zijn ons met materiaal te
hulp gesneld. En wat veel meer zegt: zij zqn gekomen met hun kloppende
mensenharten, hun bereidheid tot het offer, één van ziel en zin met de duizenden
op omspoelde dammen, op ondermijnde zolders en in zwiepende boomtoppen.
Zrjn wij Nederlanders groot genoeg, om deze genegenheid waardig te zijn Maar
het gaat hier eigenlijk niet om Nederland in het bijzonder. In deze mysterieuze
eenheidsdrang openbaart zich het ontroerde medeleven met de Mens. het univer
seel beleven van het drama, dat zijn bestaan is. Uit de diepten hebben zjj geroe
pen. de veriatenen te midden van het woeden der ontzagwekkende krachten. En
hun wanhopige stem heeft andere krachten gewekt, sterker dan die van de
natuur. In de lage landen betalen wij opnieuw, zoals alle generaties voor ons. de
schatting om te mogen leven: de zware cijns aan de dood. En daarom zijn wij
symbool. Vergeten wij het niet. wanneer straks wellicht anderen het zijn...'
^ERGETEN wy deze dagen nooit. Want weldra zal de laaiende gloed onz*r
bewogenheid verbleken, de geestdrift verzwakken. Zware lasten zullen blyven.
Wy moeten gezinnen verzorgen, weduioen en wezen een draaglijk bestaan verze
keren, duizenden hoeven en huizen iveer opbouwen, dyken herstellen, gronden
herploegen, de veestapel aanvullen. Wij zullen klagen. Welnu, herinneren wff ons
dan, tot welke inspanningen en offers wij by machte waren. Herinneren wij ons de
onvergetelijke solidariteit der volken in Europa en over de oceaan. Bedenken wij,
vat wij tezamen wonnen in deze verschrikkelijke nood. Dan zien wij weer voor
ons de geestdriftig inzamelende jeugd, de bemodderde mannen, de vastberaden
piloten, schippers en vissers, de zorgzame vrouwen, de toegesnelde verpleegsters
en artsen, de zwoegende soldaten, en de levens die wy losrukten uit de tanden
van de dood. Straks zullen de dagelykse sleur en de monotone routine, het klem-
moedige egoisme en de angstige beduchtheid zich weer doen gelden. Doch dan
zullen er momenten zyn, dat wy deze wellicht grootste rampspoed onzer generatie
en tevens deze treffende eenheid en solidariteit toch opnieuw doorleven.
Het zullen de beste ogenblikken ayn van ons leven.
Colleges en practica
stopgezet
Aan de gemeentelijke Universiteit van
Amsterdam en aan de Vrije Universiteit
zullen deze week, dus tot en met Zater-
dag, geen colleges en geen practica wor
den gegeven, teneinde de studenten in
de gelegenheid te stellen mede te werken
aan hulpverleningsacties.
Ook aan de Ned. Econ. Hogeschool
zijn de colleges gisteren wegens de hulp
verlening door studenten stopgezet.
De jubileumviering van de Wage-
ningse vrouwelijke studentenvereniging,
die op 4 en 5 Februari zou worden ge
houden, gaat niet door.
Ook de R.K. Universiteit staakt voor
deze week haar colleges en practica.
De herdenking van de Dies der Leidse
Universiteit zal beperkt blijven tot de
rectorale oratie van 9 Febr. Ook het
programma der oud-alumni vervalt.
Hetgeen na aftrek van de kosten van
de reeds betaalde gelden overblijft,
wordt tenzij men nadrukkelijk het
tegendeel verlangt afgedragen aan
het Nationaal Rampenfonds.
Sukarno uit deelneming over
ramp in West-Europa
President Sukarno heeft Dinsdag in
Makassar zijn leedwezen met de ramp in
Europa uitgesproken. De president, die
op het ogenblik een reis maakt door
Celebes en Borneo vernam het nieuws
over de ramp" eerst in Makassar en ver
klaarde: „De ramp in West-Europa heeft
mij zeer getroffen. Ik gevoel de ellende
van de getroffenen zeer goed en betuig
mijn deelneming in hun leed. Ik hoop,
dat met vereende krachten hun ellende
kan worden verzacht. Bij de gevoelens
van leed en smart kent het Indonesische
volk geen politieke geschillen. Wij zijn
allen kinderen Gods'
