Regering en volk werken samen bij
leniging nood in rampgebied
Stroom van goederen
uit het buitenland
ffPft ■- 'i t
Zeeland weer hei zwaarsi getroffen
VIJFTIGDUIZEND MENSEN
WORDEN GEEVACUEERD
INTERNATIONALE MILITAIRE HULP
Maximumprijzen
voor aardappelen
WOENSDAG i FEBRUARI 1953
Minister-president dr W. Prees gaf overzicht in Kamer:
IN EEN EVEN KORTE als sobere en stijlvolle vergadering der Tweede
Ka?ner heeft dr W. Drees, de minister-president, gistermiddag uit naam van
de regering een overzicht gegeven van de maatregelen, welke er zijn genomen
ter leniging van de nood, ontstaan door de stormvloed van Zondag. Daaruit is
gebleken, dat weliswaar een zeer aanzienlijke particuliere activiteit wordt ont
wikkeld, maar dat de regering in vele opzichten zal bijspringen, waar de kos
ten van het herstel de draagkracht van openbare lichamen en personen te
boven gaan. Dat geldt voor het herstel van dijken, waterkeringen en wegen,
maar ook voor het herstel van landbouwgronden. Voor de privaatrechtelijke
schaden zal een regeling in de geest van de Wet op de Materiële Oorlogsschade
worden getroffen. De regering verwacht verder, dat een beroep zal kunnen
worden gedaan op de tegenwaarderekermg van de Marshallhulp. Dr Drees
heeft voorts aanzienlijke belastingfaciliteiten aangekondigd voor hen, die giften
of schenkingen doen aan de hulpverlenende instanties.
Rampspoed machtigste
van alle banden
Spr. gewaagde met grote dankbaar
heid van de hulp, die ons van over de
landsgrenzen is geworden, maar zei,
dat dit blijk van saamhorigheid onze
eigen daadkracht niet zal doen ver
slappen. Het gaat om onze eigen zaak.
Dr. Kortenhorst besloot met de hoop
uit te spreken, dat de geest van barm
hartigheid vaardig moge blijven over
regering, volksvertegenwoordiging en
gans ons volk.
Nog geen overzicht
Dr Drees begon zijn uiteenzetting
met op te merken, dat het nog steeds
niet mogelijk is, een volledig overzicht
te krijgen van de omvang van de
ramp. Meer in het algemeen kan wor
den gezegd, dat een van de zwaarst
getroffen gebieden opnieuw de pro
vincie Zeeland is, het gebied, dat ook
in de oorlogsjaren een hoge tol moest
betalen. Doch ook de Zuidhollandse
eilanden en West-Brabant hebben het
zeer zwaar te verantwoorden. Veront
rustend is boven alles het groot aan
tal slachtoffers. Reeds is met zeker
heid vastgesteld, dat 627 doden te be
treuren zijn, doch nog steeds komen
nieuwe meldingen binnen, zodat ge
vreesd moet worden, dat dit aantal
nog met enige honderden zal stijgen.
Niet slechts zij, die rechtstreeks wer
den getroffen, zijn het slachtoffer van
deze ramp geworden, doch ook een
aantal van hen, die te hulp snelden,
zijn bij de vervulling van deze plicht
van naastenliefde omgekomen. De
regering gedenkt met het gehele volk
hen, die het leven lieten, en getuigt
▼an haar deelneming met de in rouw
gedompelde betrekkingen van de
slachtoffers.
7EVENTIEN ministers en stan'^ecre-
tarissen prof. dr L. J M, Beel
sprak in de Eerste Kamer eenzelfde
rede uit waren in de vergaderzaal
der Tweede Kamer tegenwoordig, teza
men met het merpndeel der Kamer
leden, toen de voo' zitter, dr Kortenhorst
even na twee uur de vergadering
opende met een korte rede. waarin hii
herinnerde aan de zware slap. die een
deel van ons ln«d heeft getroffen ..Ons
volk vraagt zich af, zo zei hij, of deze
nieuwe gesel het vroeger ondergane
leed niet verre overtreft".
Onze regering en onze medeburgers
hebben onmiddellijk begrenen. dat ir
bittere nood de krachten niet met kla
gen en met iidele woorden moester
worden verspild. Wii zullen deze hou
ding tot de onze maken De nationale
rarr.o heeft alle sluimerende t-raoht-m
in ons volk wakker geschud en wat ir
de achter ons liggende bpn«e dagen
door ff ir iele en niet-offïmële instanties
door ambtenaren m'1'tairen en oartieu
lieren is cpo'-esleerd b"™ft a's 70 dik
wijls in onze vad°"la"',=e «cr-ehied-vus
het bewijs geleverd, dat rampspoed de
machtigste is van alle banden, die ons
over alle politieke en andere scheids
lijnen heen verenigt.
Ten overstaan van deze zondvloed van
collectief ondervonden leed, lijken ge
voelens van medegevoel en medelijden
hoe vanzelfsprekend ook aanwezig
bleek en bloedeloos. Hier past slechts
een diep beleven van het Goddelijk ge
bod: zijn naaste lief te hebben als zich
zelf een gebod dat geen plaats laat
voor willen of niet willen, maar dat
elkeen de bindende plicht oplegt, ieder
op zijn plaats en ieder volgens zijn ver
mogen een drieledig program te helpen
uitvoeren: redden, verzorgen en herstel
len.
Hulpen herstelv/erk
Na een summier overzicht te hebben
gegeven van de gebieden die thans
onder water staan, zei dr Drees, dat de
enorme omvang van de ramp en de
bijzondere aard van de waterstaatswer
ken waarvoor wij thans zijn geplaatst,
een technisch apparaat eisen, dat
slechts door samenbundeling van alle
op dit gebied voorhanden krachten zal
kunnen worden verkregen. Zeer nauwe
Rijkswaterstaat is geboden. Nader
overleg wordt gepleegd, maar er wordt
reeds geheel overeenkomstig deze ge
dachte met vrucht gewerkt. AVaar dit
mogelijk was zijn de herstelwerkzaam
heden reeds in uitvoering genomen.
Behalv"e waterstaatkundige werken
zijn ook tienduizenden hectaren van
onze vruchtbaarste grond door het
water geteisterd. Vooral op die plaat
sen, waar zout water binnendrong, kan
de schade zeer aanzienlijk ziin. Het zal
nog geruime tiid duren, alvorens een
duidelijk beeld is gevormd omtrent de
omvang waarin de veestapel heeft ge
leden- Talloze boerderijen staan geheel
of gedeeltelijk onder water, doch ook
ïzien hiervan zou een uitsnrask
omtrent de daardoor ontstane schade
een slag in de lucht ziin. Verontrustend
is. dat door het met elk getii opstuwen
de water het gebied, door de overstro
ming geteisterd, zich nog steeds uit
breidt. Ook een groot aantal steden en
dorpen is ernstig geteisterd. Alweder is
bet onmogelijk een beeld te geven van
de schade aan woningen, gebouwen
fabrieken, installaties enz. Dat deze
=chade zeer aanzienlijk is. staat vast.
Eveneens staat vast. dat hierdoor aan
'■•et na de oorlog in zo hela"°riike mat.<
bereikte herstel een ernstige slag is
tn«gphrarhf. Geldt d't voor ons natio
nale hc-sM in het algemeen, het geldt
hot sterkst voor hen. die in het bijzon
der als rechtstreeks slachtoffer van
deze ramp ziin te beschouwen. Al het
megcHike wordt gedaan om hen te
helpen.
Medeleven
Vrijwilligers uit alle kringen hebben
zich gemeld. Materiaal wordt allerwe
gen ter beschikking gesteld, giften in
geld en goederen stromen binnen. Uit
Suiiname en de Antillen zijn berichten
bij de regering binnengekomen, waar
uit blijkt, dat aldaar hulpacties worden
georganiseerd. Uit vele landen zijn aan
biedingen tot financiële en materiële
hulp ontvangen. De regering stelt deze
blijken van medeleven op hoge prijs.
Zij heeft deze voor een belangrijk ge
deelte reeds kunnen aanvaarden- Naast
de aanbiedingen van landen als Canada,
'ndonesië. Duitland en vele andere zijn
bet voornamelijk di e van Amerika.
Engeland, Frankrijk en België, welke
ten gevolge van de vorm der hulpver
lening en de situatie van het ogenblik
in een onmiddellijke behoefte voorzien
Dr Drees zei verder, dat een begin
is gemaakt met de evacuatie. Het staat
te vrezen, dat in totaal ongeveer vijf
tigduizend personen naar elders zullen
moeten worden vervoerd. De regering
doet een dringend beroep op allen, die
ondanks de woningnood nog in staat
zijn slachtoffers op te nemen, zich daar
toe beschikbaar te stellen.
Ook memoreerde snr. de instelling
van de coördinatie-commissie Waters
nood 1953, welke onder voorzitterschap
van minister Beel aan het werk is ge
togen en een vlotte 'en goede samen
werking tussen de verschillende bij
hulpverlening en herstel betrokken or
ganen moet bevorderen. Ter leniging
van de directe nood onder de slacht
offers van de overstromingen h-eft het
Nederlandse Rode Kruis de inzameling
en verstrekking van goederen, zoals
kleding en dekking, op zich genomen.
Het Nationaal Rampenfonds heeft
zich belast met de inzameling van gel
delijke bijdragen. Z.K.H. Prins Bernhard
is bereid gevonden, het voorzitterschap
van dit fonds op zich te nemen.
Belastingverlichting
Gelet op de zeer bijzondere omstan
digheden heeft de regering besloten
voor giften ten gunste van het Rampen
fonds verschillende belastingfaciliteiten
toe te staan. Met name zullen zowel
natuurlijke personen als lichamen voor
de inkomstenbelasting, de loonbelasting
en de vennootschapsbelasting giften in
geld aan het Nationaal Rampenfonds tot
elk bedrag, mits schriftelijk bewezen,
van het inkomen of de winst mogen af
trekken, De wettelijke beperkingen op
het gebied van aftrek van giften zijn
hier niet van toepassing.
Over bedragen, die ten behoeve van
het Nationaal Rampenfonds van het
loon worden afgestaan (waaronder be
grepen loon uit overwerk) behoeft geen
loonbelasting te worden betaald.
Goederen, die uit bedrijfsvoorraden
ten behoeve van de Watersnoodslacht
offers aan het Nederlandse Roode Kruis
en eventuele andere daartoe aangewe
zen instanties worden geschonken, ko
men ten laste van de fiscale winst. Van
deze goederen wordt geen omzetbelas
ting gelieven. Aan fabrikanten en im
porteurs van tabaksartikelen wordt in
dat geval vrijstelling van accijns ver
leend.
Van schenkingen in geld aan het Na
tionaal Rampenfonds en van goederen
aan het Nederlandse Rode Kruis
eventuele andere daartoe aangewezen
instanties zal geen schenkingsrecht
worden geheven.
Voorts is terstond aan de ontvangers
opgedragen verzoeken om uitstel van
belasting van hen, die door de waters
nood zijn getroffen, op ruime schaal in
te willigen.
Deze boer tracht, zijn paard achter
de roeiboot meetrekkend, bet dier
van de verdrinkingsdood te redden.
In een speciaal bijeengeroepen zit
ting legde de minister-president dr
Drees, voor de Tweede Kamer een
regeringsverklaring af. V. I. n. r.
staatssecr. Moorman, nun. bey en,
min. Beel (half zichtbaar)), dr
Drees, mm. Staf, mm. Algera en
min. De Bruyn.
Voorts zal wordexi begonnen met de
verstrekking van nooduitkeringen aan
de getroffenen op de voet van de rege
ling voor oorlogsslachtffers. Vervol
gens zal het herstel van de schade de
volle aandacht moeten hebben.
Kosten van herstel
De bijzondere kosten, die waterschap
pen en andere lagere publiekrechtelijke
lichamen voor het herstel van idijken.
waterkeringen, wegen, e.d., te dragen
zouden krijgen, zullen ongetwijfeld hun
draagkracht te boven gaan. De Staten-
Generaal zullen met de uegering van
oordeel zijn, dat hier het Rijk .te hulp
zal hebben te komen. Voor het her
stel van landbouwgronden, boerderijen
en bedrijfsinrichtingen, zullen dezelfde
organen werkzaam zijn als in 1945. Voor
de privaatrechtelijke schaden zal een
regeling zijn te treffen in de geest van
de Wet op de Materiële Oorlogsschaden.
Te verwachten is. dat voor herstel en
schade-vergoeding mede zal kunnen
worden geput uit de tegenwaardereke
ning, verkregen uit de dollarhulp.
Zodra de regering beschikt over vol
lediger gegevens omtrent de omvang en
de gevolgen van de ramp. zal zij de
Staten-Generaal nader inlichten, ook
wat betreft di te treffen maatregelen.
Nadat Dr Drees woorden van mede
leven had gewijd aan onze door gelijk
soortige rampen getroffen buurlanden
België en Engeland, en had gewezen op
overeenkomst en verschil met de Mei
dagen van 1940, werd de vergadering
geschorst. Na heropening werd beslo
ten, over deze verklaring niet te debat-
tc.en. De Kamer zal opnieuw worden
bijeengeroepen tegen 10 Februari a s.
Prof. dr. L. J. M. Beel, de minister
van Binnenlandse Zaken, heeft in <-e
Eerste Kamer een rede gehouden, die
in hoofdzaken gelijk was aan die van
dr Drees. Ook hier werd niet gediscus
sieerd.
Alom acties
Ook de hulpverlening in de vorm van
goederen uit binnen- en buitenlrna :s
enorm. De ramp, die Nederland trof.
heeft overal in de wereld de mensen
geschokt en aanleiding gegeven tot tal
loze hulpacties. Hier een opsomming
van de materiële hulp uit het buiten
land.
ITALIë. Aanbiedingen van levens
middelen. medicamenten, beddegoed.
vaartuigen, ruimte voor geëvacueerde
kinderen, eerste zanding goederen na
mens regering al onderweg.
FRANKRIJK. De Franse ambassadeui
in Nederland stelde uit prive-middelen
duizend gulden beschikbaar. De direc
teur van de Franse spoorwegen heeft
spoorwegmateriaal aangeboden. Hon-
derderden pakken kleding bezorgd bij
Nederlandse consul in Lyon. evenals op
beide KLM-kantoren in Parijs. Franse
wegvervoer zal goederen gratis narr
Nederland brengen
LUXEMBURG. Dekens en matrassen
IRAN. Van de legatie in Den Haag f300.
ISRAEL. Zuidvruchten en kleding.
NOORWEGEN. Twee vliegtuigen met
Rode KruismatPiiaal hedenmiddag op
Schiphol. Noors Comité „Redt Kinde
ren", zendt 500 paar kinderschoenen.
1000 paar laarzen, duizenden dekens en
lakens.
DENEMARKEN. Speciale postzege-
•net toeslag uitgegeven. Staatsorkest
geeft concert. Vijftig rubberboten.
Kranten organiseren hulpacties. In
bioscopen collectebussen. Vee komt van
de boeren.
ZWEDEN. Rode Kruis zond reeds kin-
derkleren ter waarde van honderddui
zend kronen. Er volgen nog vijfduizend
dekens en een grote partij bovenkle
ding. Nationale collecte met aamzran-
liike bedraden. MHitaire vrachtwagens
met voedsel en dekens onderweg.
AUSTRALIë. Staat Victoria. Fondsen
oor N-W. Europa.
TOLEDO (V.S.) Volledig uitgeruste
ambulance wagen van grote autofabriek.
NED. KOLONIE BRUSSEL, Kleding,
schoenen, beddegoed, levensmiddelen,
poeder en babyvoedsel uit twee grote
steden. Leger des Heils 25.000 kronen.
Organisatie voor zuigelingen, 500 baby-
uitzetten. Concert.
ZWITSERLAND Regering 100.000
Zw. francs (f 30.000) „Hulp aan Euro
pa" 5000 Zw. francs. Vijfhonderd de
kens.
Nederland helpt
zijn getroffenen
Dertien mobiele cantïnes van het
Leger des Heils in Nederland distribu
eren thans voedsel en koffie aan eva-
cué's, militairen en dijkwerkers. Van
Schiphol zijn twee vrachtauto's van de
K.L.ÏVI. met zend- en ontvanginstalla-
ties onderweg naar Tholen. Een licht-
aggregaat van de K.L.M. is per boot
onderweg naar Ticngemeten.
Twee opleidingsschepen van het
Koninklijk Onderwijsfonds voor de
scheepvaart zijn naar Zeeland vertrok
ken voor hulpverlening. Aan boord be
vinden zich artsen van het fonds met
een volledige uitrusting en met medi
camenten. beschikbaar gesteld door het
Rode Kruis.
De laatste van de veertien Helderse
loggers en botters zijn gisteren naar
Breskens vertrokken.
De Koninklijke Marine heeft thans
122 motorvaartuigen, tien sloepen en een
groot aantal rubberboten ingeschakeld
bij het reddingswerk. Bovendien ziin
vannacht zeven mijnenvegers uit Den
Helder naar het rampgebied vertrokken.
Wieringermeer (85 565
De lïjstcollecle, welke in de Wierin
germeer ten bate van de getroffen ge
bieden is gehouden, heeft een bedrag
opgebracht van f 85.565. Dit is f 11.70
per inwoner. Bovendien zijn tal van
goederen en kledingstukken beschik
baar gesteld.
Op Walcheren rijdt de
Sedert vijf uur gistermiddag wordt
tussen Vlissingen en Arnemuiden op
Walcheren een uurdienst met treinen
gereden. Tussen Roosendaal en Zeven
bergen wordt een pendeldienst met
treinen gereden.
TAE HULP, die het buitenland in mankracht en materiaal biedt is zeer groot
en neemt nog steeds in omvang toe. Vier- tot vijfduizend man zullen deel
nemen aan de hulpverlening. Gisternacht zjjn 300.000 zandzakken en 20.000
schoppen in Den Bosch gearriveerd. Grote hoeveelheden drinkwaterzuiverings-
tabletten en -poeders zijn per vliegtuig aangevoerd. Groepen van de Amerikaanse
genie en vervoersafdelingen zijn onderweg. Ze zijn met vliegtuigen, amphibie-
voertuigen cn vrachtauto's uitgerust. Voorts helicoptères en verkennings
vliegtuigen. Ongeveer 300 Britse en Canadese militairen uit Duitsland vertrokken
gisteren met motorboten en zoeklichten naar het rampgebied. Dertien motorboten
van de Belgische militairen in Duitsland waren onderweg naar Kotterdam.
Gisteren zjjn nog vijf hefschroefvliegtuigen van de Britse marine naar Nederland
gevlogen. Andere hefschroefvliegtuigen, w.o. twee geheel nieuwe staan klaar.
Voorts zfjn vele Britse barkassen ingeschakeld. Frankrijk zond twee genie-
bataljons met 150 motorboten. België twee compagnieën infanterie. Denemarken
vijftig rubberboten. Het spreekt voorts vanzelf, dat de Nederlandse strijdkrachten
in volle omvang reeds van het begin af hun medewerking bij het lenigen van de
nood en het reddingswerk hebben verleend.
Een triest beeld van hetgeen de be
woners uit het geteisterd gebied
meemaken. Twee kruiwagens waren
voldoende om het enige overgeble
ven huisraad van deze mensen in
veiligheid te brengen.
Exportverbod opgelegd
TENEINDE een ongemotiveerde prijs
opdrijving waarvoor naar de me
ning van deskundigen geen aanlei
ding beslaat te voorkomen, heeft hefc
Bedrijfschap voor Aardappelen met
ingang van heden maximum-verkoop
prijzen voer verkoop van aardappelen
door telers, handelaren, grossiers en
kleinhandelaren ingesteld. Tevens heeft
liet ministerie van landbouw, visserij en
voedselvoorziening een exportverbod
voor aardappelen opgelegd, dat geldt
voor alle aardappelen, ook die, waar
voor afleveringscontractdn zün gesloten.
Uitgezonderd zijn echter de aardappe
len. die blijkens de verzendingedocu-
mcnlen vóór 1 Februari 1953 van de
eerste laadplaats zijn vertrokken.
De maximumprijs van aardappelen bij
verkoop aan de consument, waaronder
niet alleen gewone verbruikers doch
ook hotels, restaurants en ziekenhuizen
worden gerekend, bedraagt voor klei-
aardappelen 13 cent per kg. en voor
zandaardappelen 16 cent per k.g. Voor
de Waddeneilanden gelden msximum-
verkooporijzen die één cent per k.g.
hoger liggen. Voor thuisbezorgen mag
één cent per k.g. extra worden bere
kend. De kleinhandel is verplicht de
aardappelen te voorzien van een dui
delijke aanduiding, betreffende de ver
koopprijs en de soort der aardappelen
naar de onderscheiding zand- en klei-
aardanDclen- De marge voor de klein
handel is drie cent. voor grossiers 2.75
cent en voor de landhandel 0.75 cent
per kg.
Sterk stijgende uienprijs
Door het uitvallen van de provincie
Zeeland en de Zuidhollandse eilanden
als uiencentra valt aan de Noordhol
landse veilingen en sterke prijsstijging
waar te nemen van dit product. De
uien. die vorige week nog f 26— tot
f 28.per 100 kg noteerden, liepen
Dinsdag aan de Langediik reeds od tot
f 35.10.
INZAMELING VEEVOEK
Over het gehele land. onder andere
in Noord-Holland worden inzamelin
gen voorbereid van hooi en andere
ruwvoeder ten behoeve van het ge-
evacueerde vee. Naar het ministerie
van Landbouw. Visserij en Voedsel
voorziening mededeelt zullen sooedïg
regelingen worden getroffen om de
over het gehele land voor het ge-
evacueerde vee aangeboden hoeveel
heden ruwvoeder, hooi, voederbieten
enz. op georganiseerde wijze ter be
schikking te stellen van hen die het
vee hebben opgenomen. Over enige ria-
ccn kunnen aanvragen om voeder
worden gericht tot de bureaux van de
Provinciale Voedselcommiss^Tissen.
die belast zijn met de leiding van
oeze op de evacuatie van vee aanslui
tende maatregel.
l..juttg van Koning
P~"r*ewiin van België
Koning Boudewijn van België heeft
m een telegram aan de Belgische am
bassade te Den Haag opdracht gegeven,
aan Koningin Juliana zijn innige deel
neming te betuigen met de nationale
ramp die Nederland heeft getroffen en
die rouw heeft gebracht in zovele ge
zinnen.