LLENDE, NIETS DAN VRESELIJKE ELLENDE
Beeld van vandaag
DROEFHEID ZO ONAFZIENBAAR ALS
DE OVERSTROOMDE GEBIEDEN
Tot hoofd en hart
873 doden
Redding van uitgeputte bevolking van Schouwen-Duiveland
De meeste mensen huilenzijn met stomheid
geslagen of lijken zo afwezig als komen
zij uit een andere wereld
Amsterdamss dagblad
Eén militair
verdronken
Twee vermist
2000 vaartuigen varen af en aan
Ruim 130 vliegtuigen bij de
reddingsactie betrokken
Volgens de tot dusverre binnenge
komen berichten is het aantal doden
gestegen tot 873. Bij het vaststellen
van dit totaal is nog geen rekening
gehouden met de berichten uit Goe-
ree-Overflakkee, die van 180600
slachtoffers spreken. Uit de volgende
plaatsen zijn gegevens binnengeko
men:
Goeree-Overflakkee: 40, Ouddorp 1,
Oude Tonge 60 Stellendam 27
Schouwen-Duiveland: 4, Bnrg 10,
Zierikzee 19, Burgsluis 10, Bruinisse
1, Brouwershaven 3.
Tholen: Stavenisse 200
Hoeksewaard: 7, 's Gravendeel 55,
Numansdorp 55.
West-Noord-Brabar.t: Halsteren 17,
Willemstad 12, Moerdjjk 13, Dintel-
oord 3, Raamsdonkveer 2, Fijnaart 46,
Nieuw Vossemeer 50 Lage Zwa-
luwe 2, Heiningen 25, Theodoruspol-
der 17, Steenbergen 13.
Zuid-Beveland: Krabbendijke 4,
Hoedekenskerke 1, Kruiningen 11,
Ierseke 10, Wolfaartsdijk 6, Rilland 1,
Oudelande 2, Kapelle 3, Goese Sas 7.
Walcheren: Vlissingen 3, Veere 2.
Zeeuwsch Vlaanderen: Nieuwe
Neuzenpolder 1, Temeuzen 4, Hon-
tenisse 8, Kloosterzande 9, Ossenisse
1, Kruispolder 8.
St. Philipsland: 1.
Voome-Putten: Abbenbroek 1, Hel-
levoetsluis 5, Zuidland 20.
Noord-Beveland: Kortgene 9,
Geersdyk 1.
Alblasserwaard: Slicdrecht 1, Pa-
pendrecht 1, Brandwijk 2.
Krimpenerwaard: Stormpolder 6,
Ouderkerk 2.
Rotterdam 1.
Maassluis 1.
IJselmonde 3.
Texel 4.
Hondsbosse zeewering 1.
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1953
61ste JAARGANG No. 20850
Hel weer
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke licwolking met enkele regen-,
hagel- of sneeuwbuien. Matige tot krachtige en
in de kustprovincies tijdelijk harde wind, aan
vankelijk Noord-Westelijk, later ruimend naar
Noord tot Noord-Oost. Minder koud 's nachts.
Morgen overdag ongeveer dezelfde temperatu
ren als vandaag.
Zon: 8.14 - 17.35. Maan: - 9.48.
DE NIEUWE DAG
redding van de uiigepuiie bevolking
n hei verdronken Schouwen-Duiveland
begonnen! Dinsdagmiddag omstreeks
ee uur hebben wij mei de eersie com-
indotroepen hei eiland bereikt. Bij Zijpe
n de Westkant van dit erbarmelijke
odgebied. zijn nog slechts de aanleg-
van hei poniveer met Si. Philips-
en hei spoorwegemplacement droog,
geheel ter grootte van hooguit twee
Verder ziet men slechts water,
maar water. Wij worden er bijkans
onder. Zo langzamerhand hebben
sedert onze komst in Zeeland, Zondag-
nog niet anders gedaan dan ge-
over roestbruin water, dat rond dor
en eenzaam gelegen boerderijen
Wij hebben niets anders gezien
ellende, vreselijke ellende. De meeste
die wij spraken huilden, of waren
geslagen. Zij leken zo afwezig, zo ko-
uii een andere wereld, zo onwerke-
is de overheersende indruk die een onzer verslag-
heeft opgedaan uit zijn talloze ontstellende
van de laatste dagen.
is alle nieuws
oud
volgt: Dinsdagmiddag waren
in SchouwenDuiveland, in
cn in Oosterland. in dat
Oosterland waarom men moet
omdat hét zo erg is. Bij nel
rvan realiseren wij ons eigen-
goed hoe vreselijk deze ramp
Tot dan toe had voornamelijk
hart. gesproken. Wij
hlen naar het nieuws. Maar nu is
nieuws oud. Elk gebied dat wij nu
bereiken is hetzelfde als al die
atsen waar wij reeds zijn geweest
is de toestand er erger, omdat de
nsen die daar op zolders, op daken en
m de bomen zitten er al drie dagen
hebben gezeten zonder drinken,
eten en zonder slaap. Zij kunnen
niet meer. En waar wij morgen
men zal het weer erger zijn. De toe-
wordt steeds verschrikkelijker.
'chip
ij) met evacue s
in nood?
burgemeester van Middelhamis
eeft vandaag via de radio dringend
m hulp uit de lucht gevraagd voor een
chip met evacué's, dat op dat moment
i het Haringvliet in moeilijke omstan-
igheden verkeerde.
Uit nadere berichten blijkt dat men
p de aangegeven plaats geen spoor van
len zinkend schip heeft kunnen vinden.
Vel zit er een vliegboot aan de grond,
100 meter van de haven van Middel
lands. Deze wordt op het ogenblik vlot
getrokken.
steeds hopelozer. En het aantal doden
zal daardoor met de dag meer stijgen,
ondanks de hulp die hand over hand
toeneemt.
Om het eiland Schouwen te bereiken
moesten wij dwars door St. Philipsland
gaan. over wegen die grotendeels onder
water stonden. Op sommige plaatsen
waren de poelen zelfs meer dan een
halve meter diep. Het brute geweld van
de zware trucks van de commando's
trok ons er echter doorheen. De wagens
geleken raderboten, die ploegend een
weg zochten door de woelige massa.
Bij Anna-.Tacoba lag de veerpont naar
Ziipe klaar. De wind was koud en sneed
door alles heen. Een paar honderd com
mando's sleepten na enkele korte beve
len zwijgend hun stormbotcn op het dek
van de pont. Zij zochten beschutting
voor de wind achter de railing, waar zij
direct in slaap vielen van vermoeienis.
In Zijpe droegen zij de boten weer aan
land. De aanlegsteiger was verlaten. Er
was geen mens te zien. Nauwelijks een
kwartier later lagen de boten in het
water en begonnen de kranige soldaten
bun tocht in liet onbekende. Richting
Oosterland. waar 1500 mensen op de
daken zaten.
Opa Kwaak applaudisseert
Tot aan de komst van de com
mando's had een tweetal helicop-
tères het reddingswerk verzorgd. De
pendeldienst, die deze „reuzenlibel-
len" onderhielden tussen Oosterland
en het kleine weilandje bij het
Zijpense spoorwegemplacement, was
echter als een druppel op een
gloeiende plaat. Per vlucht kon
slechts één drenkeling worden op
gehaald. Daardoor konden de piloten
zich alleen tot de allerergste geval
len bepalen. Die bevonden zich op
het dak van een meubelwinkel. Opa
Jacob Kwaak was een van hen. Met
lijk daf wij ondanks de schrikwekkende
realiieii van hun verhalen haasi niei
konden geloven, daf er zoveel misère en
leed kan beslaan. Ook al zien wij hef de
gehele dag. Ook al hebben wij er lof onze
hals letterlijk midden in gestaan. Wij be
grijpen hei niei, werkelijk nief. Wij zijn
moe, niei alleen van de lichamelijke in
spanning, maar evenzeer van de geeste
lijke uitputting, die hei zien van al deze
droefheid een mens aandoet. Wij voelen
ons nauwelijks meer uw reporter, wij voe
len ons vereenzelvigd met de Zeeuwen,
voor ons bestaat slechts water. Onze be
langstelling voor de rest van de wereld is
mee verdronken. Eisenhower bestaat voor
ons niei meer, hei neo-nazisme evenmin.
Er is niets anders dan water, vuil vies wa
ter en droefheid; een droefheid, zo onein
dig en onafzienbaar als de overstroomde
gebieden.
zijn 69 jaren had hij drie dagen in
de kou gezeten zonder drinkwater.
Voor hij dat dak bereikte was hij al
doornat geworden, maar zijn Zon
dagse pak was droog gebleven in
de koffer. Dat had hij aangetrok
ken. Toen hij op het weitje bij Zijpe
uit de helicoptère stapte, klapte hij
in zijn handen van vreugde. Dat
was een vreemd toneel. Een oude
man die van waanzinnig geluk
stond te applaudisseren alsof hij een
grandioze voorstelling in een be
roemd theater had gezien. De reali
teit. v/eer op droge grond te staan,
bracht hem buiten zichzelf.
„Waar is de vrouw?" was zijn eerste
vraag. ..Mijn zoon komt ook nog en er
zilten nog tieu mensen op het dak",
was zijn enige mededeling. Van ont
roering kon hij met verder spreken.
Zijn vrouw, rheumatisch en ziekelijk,
was vijf minuten tevoren aangekomen.
Bewoners van een Rijnaak, die werke
loos in de Zijpense haven ligt, hadden
haar opgenomen. Het leed van de voor
bije dagen lag op haar gezicht te lezen.
Zij kon niet meer. Ondersteund door
twee mannen kon zij het schip berei
ken. Daar zakte zij in een stoel neer en
was tot niets meer in staat.
Zwerm grote muggen
Tegen vier uur in de middag arri
veerde een aantal Amerikaanse helicop-
tères boven Schouwen. Zij leken op
een zwerm heel grote muggen. Eerst
kwamen er twee, toen drie, toen vier.
Tenslotte waren er zes. Zij scheerden
met hun reuzenwieken over het water
en. begonnen onmiddellijk hun reddings
werk. Bezijden de toestellen waren
twee reddingsstoelen aangebracht. De
piloten landden zonder meer op de
daken, zelfs al waren deze spits. Zo
werden bijna elke minuut twee mensen
in Zijpe afgezet. Daar wachtte een fre
gat van de Koninklijke Marine om
vrouwen en kinderen naar Rotterdam
te brengen. De pont naar St. Philips
land voer af en aan om materieel voor
de commando's te brengen en evacué's
af te halen. De vluchtelingen werden
door een pendeldienst naar Roosendaal
gebracht.
Het is onmogelijk te zeggen hoeveel
slachtoffers in Oosterland en Bruinisse
zijn te betreuren. De inwoners weten
het niet, want zij hebben geen contact
met elkaar. Overste Beets, commandant
der commando's, die vannacht bij grote
vuren met zijn mannen heeft gebivak
keerd op het droge stuk bij Zijpe, wacht
op fcet materieel dat Amerikaanse ge
nietroepen uit Duitsland hebben mee
gebracht. Daar zijn eindelijk de zo no
dige amphibiewagens bij. Driehonderd
Amerikanen zijn ingekwartierd bij de
commando's in Roosendaal. Ook zijn
elfhonderd Fransen, onder commando
van kolonel Robert, commandant van
het eerste regiment genie, in de mili
taire opslagplaatsen in Rucphen inge
kwartierd. Extra treinen uit Frankrijk
hebben honderden voertuigen, ducks en
pontonboten naar Roosendaal gebracht.
De ganse avond en de gehele nacht
zijn de troepen bezig geweest dit ma
terieel af te laden. De Amerikanen heb
ben gistermiddag verkenningstochten
uitgevoerd in Westelijk Brabant en op
St. Philipsland. De Fransen hebben het
eiland Tholen voor hun rekening ge
nomen. De berichten die van dit eiland
komen zijn onrustbarend. In Stavenisse,
waarover wij gisteren reeds berichtten,
zijn tenminste tweehonderd doden ge
teld. De toestand is hier bitter ernstig.
Uitgeput van vermoeienissen is dit kind in slaap gevallen op een hoop kleding.
Zeshonderd doden
in schuur
Het hevigst sclnjnt de ramp echter
rond Oude Tonge op Goeree-O verf lak
kee gewoed te hebben* Volgens de be
richten die wy van schippers, die deze
plaats bezochten, ontvingen, zijn daar
in een schuur cn in de kerk reeds zes
honderd slachtoffers geborgen. De mees
te huizen staan op instorten. In de
avond nog zyn reddingsbrigades uitge
rukt. In Dintelsas arriveerden de eer
ste evacué's. Hun ogen stonden hol cn
zy waren totaal uitgeput.
Vandaag zullen pogingen op grote
schaal worden aangewend om de
bevolking hier te verlossen. Het is
mogelijk dat ook de commando's daar
bij zullen worden ingezet. Verbindingen
zyn er nauwelijks, maar uit alles blijkt
dat de geïsoleerder, op Goeree en Over-
flakkee het werkelijk niet meer kunnen
houden.
(Vervolg op pag. 3)
Tijdens de hulpverlening aan slacht
offers van de watersnood is 1 Februari
de dpi. soldaat E. Kasan, legemummer
260724240, van het regimeij^zware lucht
doelartillerie Waalhaven iiao\, Khy£.;.
len gevolge van verdrinking om het
leven gekomen. Hij was afkomstig uit
Amsterdam.
Bij dit ongeval zijn twee militairen
van hetzelfde onderdeel vermist. Het
zijn de dpi. soldaat N. F. Berg, legernr.
310401011, afkomstig uit 's-Gravenhage
en dpi. soldaat A. Zwarts, legernr.
310501440, afkomstig uit Delft.
Drie beroepsmilitairen
weigeren hulp
Onmiddellijke degradatie
VAN DE N.V DRUKKERIJ DE TIJD - N.Z. VOORBURGWAL 65—73 AMSTERDAM TEL. 63381 (5 lijnen) - POSTGIRO 22884 - GEM.-GIRO ADAM N 665 - DIRECTIE: J. J. W. BOERRIGTER EN
A. M. VAN DER KALLEN - HOOFDREDACTIE: H. BARON VAN LAMS WEERDE EN W. SE VERIN - ABONNEMENTSPRIJS: 6.— PER KWARTAAL, f 2.— PER MAAND. 47 CENTS PER WEEK
Een oud moedertje wordt door helpers van het Rode Kruis naar veiliger oorden gebracht.
HULP NEEMT GROOTSE EN TREFFENDE VORMEN AAN
Op Walcheren hebben een beroeps
sergeant-majoor en twee beroepssergean
ten zich met grove veronachtzaming van
hun plicht onttrokken aan de hulpver
leningswerkzaamheden. waarvoor zij
waren ingezet. Zy zyn onmiddellijk
gedegradeerd.
Drie doden in land van
Heusden en Altena
Definitief is thans vast komen te staan,
dat in het land van Heusden en Altena
drie slachtoffers zijn te betreuren.
Hei aamliaï deden bediraagf thans 873, daaxin niei begrepen
de getallen, die uit Oude Tonge zijn gesneld, variërend
van 180 tot 600. Schouwen-Duiveland, en daarvan vooral
het gebied tussen Bruinisse en Oosterland. en Goeree»
Overflahkee, en daar vooral Oude Tonge en Den Bommel,
staan sinds Dinsdagmiddag in het brandpunt van de red
dingsactie, die nu volledig op gang is, al mag men aan
nemen, dat zij vandaag nog in omvang zal toenemen.
In Bruinisse zijn commandotroepen aangekomen; zij heb
ben er de helicopters volop in actie geSroHen. Bij Oude
Tonge waren gisteravond de eerste schepen gearriveerd;
helaas moet men vrezen, dat daar de hulp voor zeer velen
te laat komt. Op deze eilanden en op St. Philipsland wordt
intensief naar geïsoleerden gezocht. Het schokkendste
bericht uit Tholen as, dat Stavenisse minstens 289 doden
heeft te betreuren, maar overigens is daar de ernstigste
nood achter de rug. Van de overige eilanden komen be
richten, die men, gezien de omstandigheden, gunstig zou
kunnen noemen, omdat zij spreken van herstel, zo nu
ook uit Zuid-Beveland.
Bij de reddingsactie zijn nu 2000 vaartuigen betrokken en
ruim 130 vliegtuigen.
Gezin met zeven kin
deren omgekomen
Klundert betreurt
dertien doden
In Klundert zyn zeker dertien doden
te betreuren, aldus deelde de burge
meester van deze gemeente vandaag
mede. Een woning aan de Buitendijk
werd na de doorbraak geheel wegge
sleurd, waarby de heer Leen van Wen
sen met zyn echtgenote, mevr. Van
WensenTolsnaars en zeven kinderen
in de watermassa omkwamen. De inwo
ners van KUmdert zijn voor driekwart
geëvacueerd.
Deze vloot doorkruist de wateren
om de geïsoleerde bevolkingscentra
van het hoognodige te voorzien en om
mensen, wier levens in gevaar zijn,
op te nemen. Zo worden honderden
mensen in veiligheid gebracht.
Vliegtuigen en helicopters nemen
aan dit reddingswerk deel niet al
leen met het uitwerpen van nood
zakelijke hulpmiddelen, maar ook
door het opsporen en rechtstreeks
redden van geïsoleerden in een om
vang, dat men langzamerhand van
een „luchtbrug" begint te spreken.
Intussen neemt de daadwerkelijke
hijstand uit het buitenland steeds
grootsere en treffender vormen aan.
Het iets voor een under doen
is heel iets anders dan iemand
helpen, die men ivelgezind is
NOODGEBIED ZEELAND
Schouwen-Duiveland: Nog duizenden mensen geïsoleerd: reddingsacties gaande;
helicopters in actie bij Bruinisse en Oosterland: commandotroepen geland.
Tholen: Zeer veel slachtoffers in Stavenisse; overlevenden geëvacueerd, evenals
uit St. Annaland en Poortvliet. Halve eiland onder water. Elders valt schade
Philipsland: Geheel overstroomd. Militairen doorzoeken eiland naar geïsoleerde
bewoners: velen reeds in veiligheid gebracht. Onzekerheid over 400 mensen.
Zeeuwsch-Vlaanderen: Over het algemeen is men de toestand meester.
Zuid-Beveland: Eerste berichten over herstel.
Noord-Beveland: Colijnsplaat geheel droog; geen slachtoffers.
NOODGEBIED ZUID-HOLLANDSE EILANDEN
Goeree-Overflakkee: Toestand nog steeds onoverzichtelijk. Nieuwe dijkdoorbraak
in Den Bommel; ernstige toestand in Oude Tonge. Gehele eiland moet ont
ruimd.
Voorne-Putten: Toestand meer stabiel. In enkele polders zakt het water.
Tiengemeten: Ontruimd.
Van de overige eilanden geen nieuwe berichten.
NOODGEBIED NOORD-BRABANT
Zevenbergen en Klundert lopen nog gevaar. Toestand overzichtelijker.
Wagenberg weer droog.
Eerste overwinning op elementen
De eerste overwinning op de elementen is gewonnen door de IJmuidenaar G. Hui
zing, die met zijn bulldozer de bres in de. zeedijk langs het Volkerak bij jort De
Hel heeft gesloten. Uren achtereen is Huizing in z'n eentje bezig geweest het gat
te dichten met aarde van het fort De Hel.
