Bentley
Zaak-Derek
.DE VUURPROEF"
naar Engels
en Nederlands recht
Vak van scheidsrechter ook in
Engeland zwaar en riskant
door prof. mr. J. M. van Bemmelen
Sportevenementen
voor Rampenfonds
Schaatskampioenen rijden
ten hate van Nederland
Hulp uit Oslo
Politie-hulp
niveau
Paardendressuur
op top-
Ned. worstelaars
boeken succes
Arthur Millers jongste toneelstuk
Korfballers in
't goud
Van tfUuxdiep tot Vloocd&eeUMuMil
Alkmaar gaf met
gulle hand
Beverwijk biedt
huisvesting aan
Amerikaanse heksenjacht
in twee tijdperken
POLITIEKE TENDENZ
Parallel
6
DE COURANT—NIEUWS VAN DE DAG
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1953
DE gehele wereld is in de
laatste dagen geschokt
door de doodstraf, opge
legd en voltrokken aan de
19-jarige Derek Bentley.
Deze nog zo jeugdige misdadiger
is veroordeeld terzake van moord.
Hij had samen met de 16-jarige
Christopher Craig een inbraak in
Croydon beraamd. Zij werden op
heterdaad betrapt door de politie.
Bij hun vlucht werd Bentley ge
grepen en hij riep toen tegen
Craig, die een revolver droeg:
„Let him have it. Chris". Craig
schoot op de politie en trof een
politieagent dodelijk.
Ofschoon Craig het fatale schot
loste en zelf op grond van zijn
leeftijd (16 jaar) slechts tot een
levenslange gevangenisstraf ver
oordeeld kon worden, werd Bent
ley ter dood veroordeeld en in de
morgen van 28 Januari geëxecu
teerd. Zouden door dit voorval de
ogen van het Engelse publiek ein
delijk opengaan? Zouden de Brit
ten nu beseffen, dat hun straf
recht in zijn ontwikkeling een heel
stuk achter is bij dat van het Con
tinent of zullen zij in insulaire
zelfgenoegzaamheid menen, dat
hun conservatisme een voordeel
is boven andere landen?
In ieder geval levert deze zaak
opnieuw het bewijs indien dit
nog noodzakelijk ware hoe
dankbaar wij mogen zijn, dat wij
in Nederland de doodstraf in vre
destijd t.a.v. commune delicten
niet kennen. Dergelijke emoties
ais het Engelse volk in de laatste
dagen heeft meegemaakt zijn voor
dat volk zeker niet goed. De mis
dadiger wordt tot een voorwerp
van medelijden en heldenverering,
het vertrouwen in de juistheid en
billijkheid van de rechtspraak
krijgt een gevoelige schok.
WONDERLIJK
DE gehele zaak is voor ons
rechtsgevoel wonderlijk. Hoe
is het mogelijk, dat Bentley ver
oordeeld werd voor het schot, dat
Craig loste? Hoe zou dit naar Ne
derlands recht beoordeeld wor
den? Dat het in het Engelse bestel
bestaanbaar is, ligt aan de merk
waardige leer, die de Engelse ju
risten hebben over de deelne
ming. De Britse jurist onder
scheidt daders in de eerste en de
tweede graad en drie verschillen
de soorten van medeplichtigen.
De dader in de eerste graad is
de man die het feit bedrijft, in de
zen dus Craig. Dader in de twee
de graad is hij, door wie de eigen
lijke dader van een misdrijf (fe
lony) geholpen en ondersteund
wordt op het moment zelf, waar
op het misdrijf wordt begaan. De
dader in de tweede graad moet
derhalve daadwerkelijke steun
verlenen aan de hoofddader of hii
moet althans aanwezig zijn bij
diens daad en deze stilzwijgend
goedkeuren.
Zulk een helper en ondersteu
ner is dan echter ook aansprake
lijk voor de misdrijven, door de
hoofddader bedreven ter uitvoering
van hun gezamenlijk doel. Indien
derhalve twee mensen het ge
meenschappelijke plan hebben, om
roof met geweld te plegen en de
één doodt daarbij iemand, terwijl
de ander aanwezig is en hem bij
het misdrijf ondersteunt als dader
in de twéede graad, zijn beiden
schuldig aan moord, al had deze
laatste niet met zoveel woorden
(specifically) toegestemd in zulk
een mate van gewelddadigheid als
in feite door de eerste is gebezigd.
EEN VOORBEELD
DIT werd door de Engelse rech
ter reeds in 1930 beslist in de
zaak R. v. Betts and Ridley. Deze
cwee mannen waren overeengeko
men, dat Betts in hinderlaag zou
gaan liggen om een zekere An
drews op te wachten, wanneer
deze geld naar een bank bracht en
dat hij hem neer zou slaan en van
zijn geld zou beroven, terwijl Rid
ley met een auto zou wachten in
een naburige straat. Betts wist in
derdaad Andrews op te vangen,
sloeg hem met een zware klap te
gen de grond en Andrews stierf
dientengevolge.
Betts werd door de jury schul
dig bevonden aan moord, maar
Ridley eveneens, op grond dat hij
een dader in de tweede graad was
en voorzien had. dat Andrews al
thans neergeslagen zou worden.
Beide mannen werden ter dood
veroordeeld, maar Ridley werd
begenadigd omdat zijn daad min
der ernstig was dan die van Betts
Hieruit kunnen wij afleiden,
waarom naar Engels recht ook
Bentley schuldig werd bevonden
aan moord. Hij wist, dat Craig eer.
schietwapen bij zich had en dit zo
nodig ook zou gebruiken. Dat de
jury en ook de Court of Criminal
Appeal en de minister Maxwell
Fyfe, die over de gratie moest oor
delen. in de woorden „Let him
have it, Chris" een aansporing za
gen om te schieten. lijkt niet ver
wonderlijk. De uitleg die de fa
milie van Bentley hieraan heeft
willen geven, nl. een raad om de
revolver uit te leveren aan de po
litie. is niet voor de hand liggend.
ONS STRAFRECHT
HOE zou deze zaak naar Neder
lands recht zijn beoordeeld?
In ons Wetboek van Strafrecht
hebben wij twee artikelen, die ten
deze van toepassing kunnen wor
den geacht, nl. art. 288 en art. 312.
Artikel 288 stelt levenslange ge
vangenisstraf of tijdelijke van ten
hoogste twintig jaren op doodslag,
die geschiedt om een ander mis
drijf te bevorderen en op doodslag
ten einde vlucht na misdrijf moge
lijk te maken. Deze doodslag stelt
ook ons wetboek gelijk met moord.
Artikel 312 stelt op diefstal met
geweld negen jaar. Indien dit feit
de dood tengevolge heeft, wordt
de maximum-straf verhoogd tot
vijftien jaren. Het is duidelijk, dat
Craig zowel het misdrijf van arti
kel 288 als dat van art. 312 heeft
gepleegd. Hy zou derhalve naar
ons recht voor het eerste als
zijnde ae zwaarste strafbepaling
zijn veroordeeld tot levenslang.
Bentley zou echter slechts zijn be
schouwd als mededader aan het
misdrijf van artikel 312 en in ons
land zijn veroordeeld tot vijftien
jaren.
Ook in Nederland is in een ge
val, waarin tweemensen er op
uitgingen om een paar vrouwen te
beroven en een van hen met eer
revolver had gedreigd, in 1932
door de Hoge Raad uitgemaakt
dat, als er in het geval van arti-
AMSTERDAM, 3 Febr.
Woensdagavond a.s. worden di
verse vriendschappelijke voetbal
wedstrijden gespeeld, waarin de
opbrengst geheel bestemd is voor
het Nationaal Rampenfonds.
Zaandam: ZFCDWS.
Haarlem: HaarlemRCH.
Den Haag: (VUC.stadion): ADO
—HBS.
Ook in andere takken van sport
zullen wedstrijden worden geor
ganiseerd.
Amsterdam: Vrijdag 6 Febr.
8.30 u. Klaverjaswedstrüd „Har
tenboer" en „De Laurier" in het
clublokaal, Marnixstraat 339.
„In ieder geval levert deze
zaak opnieuw het bewijs -
indien dit nog noodzakelijk
Ware - hoe dankbaar wij
mogen zijn, dat wij in
Nederland de doodstraf
in vredestijd t.a.v. commu
ne delicten niet kennen
kei 312 mededaders zijn, ieder van
hen aansprakelijk is voor het mis
drijf in zijn geheel, dus ook voor
de daden die hij niet zelf. doch
die zijn mededader heeft verricht
Wij zouden. Bentley echter nim
mer veroordeeld hebben wegens
het misdrijf van art. 288, dat wat
strafbaarheid betreft, gelijk staat
met moord. Ook uitlokking tot dit
delict zou hem hier te lande nooit
ten laste gelegd kunnen worden,
omdat de simpele aansporing naar
ons recht geen middel van uitlok
king is.
WIE op deze wijze het Engelse
en het Nederlandse recht met
elkander vergelijkt, zal moeten
toegeven, dat het Nederlandse
recht scherper onderscheid maakt.
Slechts kan men zich afvragen, of
wij niet juister zouden doen om
op het misdrijf van artikel 312,
indien dit de dood tengevolge
heeft, eveneens de maximum
straf te stellen.
Wij zouden dan tot hetzelfde re
sultaat komen als het Engelse
recht behalve dat wij de dood
straf niet kennen. Wij zouden dan
echter juist het onderscheid in
strafbaarheid kwijtraken voor hem
die werkelijk schoot en hem die
slechts mee uitging op een roof
tocht met geweld. Ik zou er voor
voelen dit onderscheid af te schaf
fen. Wie meegaat op roof, waar
bij een der mededaders gewapend
is, weet dat dit mensenlevens kan
kosten.
Wat ik hier mededeel over
het Engelse recht is grotendeels
ontleend aan het standaardwerk
over Engels strafrecht „Outlines
of Criminal Law" van Kenny,
laatstelijk in 1952 bewerkt door
Turner.
Loting Engelse beker
LONDEN, 2 Febr. De loting voor
vijfde ronde van de Engelse beker
competitie, waarvan de wedstrijden op
Zaterdag 14 Febr. a.s. gespeeld wor
den, had het volgende resultaat: Hali
fax TownPreston North End of Tot
tenham Hotspur: Rotherham United
Aston Villa of Brentford; Chelsea of
West Bromwich AlbionSheffield
United of Birmingham City:. Plymouth
ArgyleGateshead; E vertonMan
chester United of Walthamstow
Avenue: Manchester City of Luton
TownBolton Wanderers of Notts
County; BurnleyArsenal; Blackpool
Southampton.
TAIMANOV-BOTWINNIK
MOSKOU, 2 Febr. De vijfde
partij van de tweekamp Botwinnik
Taimanov is door Taimanov, die met
wit speelde, gewonnen. De stand Is
thans 32 in het voordeel van Bot
winnik. De zesde partij zal op Woens
dag 4 Februari worden gespeeld.
Ballangrud, Andersen, Broekman, v. d. Voort, enz.
OSLO, 3 Febr. De enige twee
schaatsenrijders, die ooit drie
Olympische gouden medailles
hebben veroverd verder Kees
Broekman, Wim van der Voort,
Anton Huiskes en Noorse schaats
kampioenen. zullen Donderdag in
het Bislettstadion uitkomen in
weldadigheidswedslrijden ten bate
van de Nederlandse getroffenen.
De Noren Ballangrud en Hjalmar
Andersen, die respect, in 1936
en 1952 met drie gouden medailles
van de Olymp. Spelen terugkeer
den, zullen op de 500 meter tegen
elkaar uitkomen een evene
ment. zoals nog nooit in de ge
schiedenis is voorgekomen.
De wedstrijden worden geor-
O
Zeer langdurige opleiding
CVan onze sportcorrespondent.)
LONDEN, Januari. Twee recente gebeurtenissen in wedstrijden
van de Engelse League hebben opnieuw de aandacht op de Engelse
scheidsrechter gevestigd. Bij de op Zaterdag 17 Januari gespeelde
wedstrijd tussen de Londense derde-klasser Queens Park Rangers en
Norwich City, die de Londenaars met 31 wonnen, werd de scheids
rechter, toen hij Norwich een strafschop toekende, door het publiek
uitgejouwd, terwijl een der „protestanten" het veld opliep, om de
„ref" persoonlijk van zijn ongenoegen kennis te doen nemen. De
scheidsrechter werd na afloop van de strijd door politie naar zijn
kleedkamer geëscorteerd.
ters is in Engeland zo nauwgezet
en zij worden zo langdurig en
doeltreffend voorbereid voor hun
lastige taak, dat bijvoorbeeld een
scheidsrechter, die voor league
wedstrijden is goedgekeurd, tot
de alleszins bevoegde arbiters ge
rekend kan worden.
Een zó langdurige leerschool,
dat zij, die door velen het beste
geschikt geacht worden voor dit
beroep voormalige voetbal
sterren na afloop der oplei
ding té oud zouden zijn, om een
dergelijke functie te vervullen.
Inderdaad, oud-voetballers, die
in hun tijd tot de sterren behoor
den, hebben nog altijd de voor
keur in allerlei betrekkingen, die
met voetbal verband houden. De
beste managers zijn nog steeds zij.
die hoog stonden aangeschreven
in de rijen der amateurs en profs,
hetgeen tevens geldt voor trai
ners en coaches. Voormalige
voetbalsterren weten beter dan
wie ook, wat er in het brein van
In een andere derde-klasse ont
moeting. tussen de leider Bristol
City en Newport County, zond de
scheidsrechter twee spelers, die
handgemeen werden, van het
veld, waardoor hij zich het on
genoegen van het publiek op de
hals haalde, dat nog meer ge
prikkeld werd, toen de „ref" aan
de politie verzocht zich vóór een
der tribunes op te stellen. Ook
hier moest de scheidsrechter na
afloop van de strijd door de po
litie beschermd worden,
Het publiek draagt in beide
gevallen natuurlijk de grootste
sohuld. Het gaat ons hier echter
niet om de schuldvraag, maar om
aan te tonen, hoe veeleisend en
riskant de functie van scheids
rechter zelfs in dit land is, waar
de bevolking over het algemeen
op het gebied van zelfbeheersing
en discipline een goede naam ge
niet, en dus ook de spelers, ama
teurs en profs, zich gemakkelij
ker schikken in door de arbiter
gegeven beslissingen.
De opleiding van scheidsrech-
Bij Strassburger
AMSTERDAM, 3 Febr.
Maandagavond gaf circus Strass
burger zijn tweede en laatste pro
gramma in dit seizoen en zonder
twijfel evenaart het het eerste.
Ook nu weer was het een bonte
afwisseling van nummers uit alle
landen, maar het pronkstuk van
de avond was de stijlvolle direc
teur Karei Strassburger met zijn
prachtige 12 Friese hengsten, die
hij o.a. op de achterbenen laat
staan. Elly Strassburger komt
weer stralend als altijd de piste
binnen met haar sierlijke viervoe
ters, en als nieuwe verschijning
zien we thans het familielid Adolf
Strassburger, die een groep debu
terende Deense paarden laat zien,
benevens een vrolijk poneynum-
mer. Wat een prachtige paarden
zijn deze nieuwe aanwinst weer.
Allereharmantst zijn Tonita
Lilian op het strakgespannen
koord. Ook mr. William's, wiens
honden als jockeyrijders het zeer
goed deden in hun alleraardigste
dressuur, had weer veel succes.
Ons land was onder de artisten
vertegenwoordigd door de 4 Os
mani's, een nummer, dat gezien
mag worden. De 4 Bento's, Belgi
sche clowns, toonden in hun wa-
ter-entrée, dat in Amsterdam lang
niet gezien werd, dat ze van het
goede clownshoüt gesneden zijn.
Er werd gegierd van het lachen!
Lange tijd hadden we ook niet
meer in een circus zien werken
op de schuine draad. Tanika laat
het in haar Japanse Antipoden-
spelen thans zo zien, dat we er
haast niet naar durven kijken, zo
knap beweegt ze zich op de draad.
De meester-jongleur Edoardo
Raspini is een rasartist. En dan
komt de tovenaar Recha met zijn
kornuiten en zijn loop-eend en
konijn. Hij laat alles verdwijnen
en laat alles weer terechtkomen
op een ongewone wijze, zodat het
publiek geniet en griezelt van al
deze geheimzinnigheden. Wilkie's
chimpansé's laten zien, hoezeer
zij met de mens overeenkomen en
ze oogsten dan ook een daverend
succes. „Les Renelly's", 2 Fran
sen aan de dubbele trapeze, wek
ken herinneringen aan de be
roemde Geraldo's. Ook Fattini,
die werkt aan een 15 meter hoge
lantaarnpaal, had veel succes met
zijn waaghalzerijen.
Met dit programma neemt
Strassburger op waardige wijze
afscheid van Amsterdam.
De gehele recette van Vrijdag
avond 6 Februari wordt ter be
schikking gesteld van het Ram
penfonds.
spelers omgaat, hoe de onderlin
ge verhoudingen zijn en waarom
zij onder bepaalde omstandighe
den op bepaalde wijze reageren.
Daarom ook zouden zij in vele
gevallen uitstekende scheidsrech
ters kunnen zijn.
We kennen slechts enkele voor
beelden van profs, die scheids
rechter werden Reader, een
der huidige directeuren van
Southampton en een uitstekend
arbiter van de na-oorlogse perio
de, was eenmaal prof bij South
ampton, Uit een vroegere periode
noemen we Adams, scheidsrechter
in de Cup-Final 1903. oud-speler
van Walsall; wijlen Sir Charles
•Clegg, een voormalig voorzitter
van de F. A., die voor Sheffield
Wednesday en voor Engeland te
gen Schotland uitkwam en éen
uiterst populair scheidsrechter
was; een voormalig vice-voorzit-
ter van de F.A., Lewis, mede
oprichter en speler van Black
burn Rovers, die wegens zijn
kordate optreden de „Autocraat"
en ook de „Penalty-King" ge
noemd werd en toch grote popu
lariteit verwierf. Hij floot Cup-
Finals en internationals.
De grootste groep wordt tegen
woordig geleverd door de cate
gorie personen, die beroepshalve
AMSTERDAM. 2 Februari. Onze
worstelaars hebben in Duisburg en
Homberg met hun A- en jeugdteam
Zaterdag en Zondag met succes aan
wedstrijden deelgenomen. Wanneer
P. Arts en H. Stolz jn hun tweede
ontmoeting niet gedupeerd waren ge
worden had de overwinning normaal
82 geweest
Een v/cl speciale vermelding ver
dienen Jaring. extra-prijs voor mooiste
partij, Stik voort, Den Hartog, Kops en
J. Arts. Ook C. Melgers voor zijn
prima partij 141b minuut tegen ae
Duitse kampioen '53-'53. Marle. Vol
ledige uitslagen: in Duisburg Turnver-
ein Frisch-Auf '07, eerst genoemd.
Jeugd; Kouwlij w. v. v- d. Veen (H),
Hanke I w. v. Jelles (H), Hanke II
verl. van Den Hartog (H), Hahn I w.
van Vogel (H), Krönlein verl. v. Kops
(Hi: Jippkens w. van Jansen (H).
A-klasse- Küttscheid w. v. Brinkman
(H). Niggemann w. v. Stam (H). Engels
w. v. Thomas (H), Gast verl. v, Stoltz
(H). Jansen verl. v. Groothuijze (H).
Bungert w. v. Jaring (H). Strahter
verl. v. Stikvoort iH), Marle w. v
C. Melgers (H) Höiz verl. v. J. Arts
(H), Sohlenke verl. v. P. Arts (H).
55. De resultaten in Homberg waren,
de Duitsers eerst genoemd: Jeugd,
Breitenstein verl. v. G. v. d. Veen
(H), Runde I w. v. Jansen (H), Hahn
verl. v. Vogel (H), Havers verl. v
Kops (H). Kütta w. v. Jelles (H).
Hönscher verl. van Den Hartog (H),
42 v. ;H). A-klasse, v. Ree verl. v
Brinkman (H), Zore verl. v. Stam
(H), Hein w. v. Thomas (H), Freijdf
verl. van Jaring (H). Runde II w
onder protest van Stoltz (H). Jansen
w. v. Groothuijze 1H). Fransen verJ
v. Stikvoort (Hl. Kütta verl. v. J. Arts.
Oehmen w. v. P. Arts. C. Melgers IHi
won reglementair. Eindstand 64 voor
„Hercules". In verband met de ramp.
welke ons land heelt getroffen werd
de terugreis onmiddellijk aanvaard.
reeds als leider fungeren, zoals
bijvoorbeeld schoolmeesters en
games-masters op gewone instel
lingen van onderwijs en public
schools.
Een der bekendste voorbeelden
daarvan is de huidige secretaris
van de F.A., Sir Stanley Rous,
voormalig games-master in Wat
ford Grammar School, die met de
Cup-Final 1934 belast was en
voor wie, evenals voor vele zijner
tijdgenoten, het scheidsrechter
schap een goede introductie bleek
voor het bekleden van een hoge
functie in de voetbalwereld.
ganiseerd door het „Oslo Dag-
bladet", in samenwerking met de
Idrettslag IJsclub te Oslo. Men
rekent op een opbrengst van min
stens 50.000 kronen (ongeveer
25.000 gulden).
Vandaag is uit Oslo per vlieg
tuig een ton goederen, voorname
lijk dekens, medicamenten
rubberlaarzen naar Nederland
verzonden. Verscheidene lande
lijke en provinciale dagbladen
zijn begonnen met het houden van
inzamelingen ten bate van de ge
troffenen. (A.F.)
Van Vliet-Acou op
2e plaats in
Hannover
HANNOVER, 3 Februari. Stand
Dinsdagmorgen in de zesdaagse te
Hannover: 1. PlattnerPreiskeit
(Zwits-Dld) 240 pnt; 2. Van Vliet
Acou (Ned.-B.) 116 pnt; 3. Knoevon
Bueren iDld-Zwits) 9 pnt; 4. Depaux
Gloneux (B.) 99 pnt.
De Ned.-Duitse ploeg Lakeman
Kaune was negende met twee ronden
achterstand en 23 pnt.
In Gent was de stand in de zes
daagse: 1. OckersVan Steenbergen
(B..) 66 pnt; op 1 ror4»e: 2. Bruneel
Rijckaert (Bi 176 pnt; 3. Buyl—Olli-
vier (B.) 129 pnt; 4. StromArnold
(Augfcr.) 119 pnt; 5. PattersonDe
Cook (Austr.-B.) 115 pnt; 6. Carrara
Sanfftleben (Fr.) 64 pnt; 7. Schulte—
Peters (Ned.) 45 pnt.
■8 Mrt.: Humez-Bos
RIJSSEL. 3 Febr. Zondag
avond 8 Maart a.s. worden te Rïjs-
sel internationale bokswedstrijden
gehouden met al9 hoofdpartij een
ontmoeting tussen Charles Humez,
de bekende Franse middengewicht
die een der candidaten voor de
wereldtitel is, en de Amsterdam
mer Harry Bos.
Een der aangrijpende scènes uit
„De Vuurproef", het nieuwe to
neelstuk van Arthur Miller.
UTRECHT, 2 Febr. Een van de
hoofdpunten van de Bondsraad van de
KNKB was Zaterdag en Zondag jl. de
viering van het 50-jarig bestaan van
de KNKB. De jubileumcommissie ont
vouwde de volgende plannen:
Het hoofdbestuur zal op Zaterdag
6 Juni van 4—6 uur recipiëren in het
Carlton Hotel te Amsterdam. Des
avonds wordt, eveneens in het Cartlon
Hotel, een reünie gehouden voor oud-
korfballers, bonds, en veremgïngsiunc-
tionanssen. Op Zondag 7 Juni vindt
de hoofdschotel van de sportieve her
denking plaats. In het Ajax-stadion zal
om 1 uur 15 worden begonnen met een
vlaggenparade van alle clubvlaggen,
gevolgd door een demonstratie „korf
bal in 1903". Ten slotte zal als jubi-
leumwedstijd worden gespeeld de
wedstrijd NederlandBelgië.
Ui
(Advertentie)
In KING pepermunt proeft U - maar dan
in de vorm van een verfijnde lekkernij
hetzelfde natuurproduct, dat door de eeuwen
heen in de geneeskunde is gebruikt als middel
ter opwekking en verkwikking.
de natuurzuivere
ALKMAAR, 3 Febr. Alkmaar
heeft Maandag een klinkend ant
woord gegeven op de oproep van
burgemeester Wytema, om zoveel
mogelijk te offeren voor het ramp
gebied.
Maandagmiddag begon de in
zameling met 23 vrachtwagens en
om 6 uur waren zes grote opslag
plaatsen in de stad propvol mei
kleding, dekking en huisraad.
Naar schatting kunnen reeds 40
vrachtwagens met goederen naar
het Rode Kruis worden gezonden.
Ook de geldinzameling, die nog
maar nauwelijks is begonnen, en
waarop nog een lïjstcollecte zal
volgen, was een sprekend bewijs
van de offervaardigheid van de
burgerij. Na drie uur collecteren
was er reeds meer dan 6000 in
gezameld. Naast deze grote geld
inzameling stromen van alle kan
ten flinke bedragen binnen, zodat
bereids f 3000 aan het Nationaal
Rampenfonds is overgemaakt.
Ook de Alkmaarse Vrijwillige
Brandweer heeft reeds hulp ge
boden door het zenden van perso
neel en lichtaggregatcn.
De fruit- en groenteventers
zullen deze week hun winsten ge
heel afstaan voor het Rampen
fonds en de grossiers leveren de
appels en peren tegen kostprijs af.
Mevrouw Erna Spoorenberg
heeft zich bereid verklaard gratis
een kerkconcert te geven en de
Alkmaarse klaverjassers zullen
een serie van zeven klaverjas-
drives geven, waarvan de eerste
Donderdagavond bij de heer Mar
tin aan het Waagplein wordt ge-
Nieuwe schoolhoofden
(Van onze correspondent)
ZAANDAM, 31 Jan. Tot
hoofd van de Leeghwaterschool
werd benoemd de heer A. Lef-
ferman uit Cocksdorp. Hij volgt
wijlen de heer Hazelhoff op. De
Visssrhopschool komt onder lei
ding te staan van de heer H.
Nieuwland uit Zaandam, die de
plaats gaat innemen van de heer
H. Frederiiks, die met pensioen
BEVERWIJK. 3 Febr. De
burgemeester van Beverwijk heeft
aan de bevoegde instanties mede
gedeeld, dat de burgerij gaarne
huisvesting zal verlenen aan men
sen uit de geteisterde gebieden.
Ook is in overleg met betrokke
nen bericht, dat goede stalling in
de Wijkermeerpolder direct be
schikbaar is voor 250 stuks vee.
Vandaag wordt in Beverwijk en
Wijk aan Zee een begin gemaakt
met de inzameling van kleding
enz. en ook wordt er gecollec
teerd voor de slachtoffers van de
watersnood.
Ds. Priester gaat naar
Apeldoorn
(Van onze correspondent.)
JISP. 31 Jan. Ds. A. Pries
ter, predikant bij de Ned. Herv.
Gem., zal binnenkort de gemeen
te Jisp verlaten en zijn ambt ge
heel neerleggen. Ds. Priester was
al reeds enige jaren emeritus
predikant. Na zijn aftreden in
Jisp zal hij zich in Apeldoorn ves
tigen.
Plattelandsvrouwen bijeen
(Van onze correspondent.)
ASSENDELFT, 31 Jan. On
der leiding van mevrouw Boers
hebben de leden van de
afdeling van de Bond van Platte
landsvrouwen de verenigingsza
ken in hotel Assumburg bespro
ken. De afdeling telt 127 leden.
Tot leden van het bestuur zijn
gekozen de dames VeenisCrok
en mevr. SolKleijne. Besloten
is het 15-jarige bestaan in Juni
a.s. feestelijk te herdenken. Aan
het einde van de vergadering
werd door de firma Dunnebier
een demonstratie gegeven met
naai- en breimachines.
25 JAAR KEURMEESTER
BEVERWIJK. 31 Jan. De heer
E. v. d. Steen hoopt op 11 Febr.
het feit te herdenken, dat hij 25
iaar lang in dienst Bloemenvei
ling 't Centrum het ambt van
keurmeester uitoefent. In ver
band hiermee zal hij door direc
tie en personeel op de herden
kingsdag worden gehuldigd.
Bonwkas-woningen trekken
veel belangstelling
(Van onze correspondent.)
DEN HELDER. 30 Jan.
de uitvoerige publicaties over de
mogelijkheden van bouwen met
de N. V. Bouwkas Noord-Neder
landse Gemeenten is gebleken,
dat hier buitengewoon veel inte
resse voor bestaat. Een aantal
van de 34 te bouwen woningen is
reeds verkocht of gereserveerd.
Tevens neemt een aantal perso
nen reeds in overweging om zich
bij de bouwkas aart te sluiten.
Het is echter gebleken, dat er
enige misvatting over de deelne
ming bestaat. Men denkt nl., dat
men als deelnemer der N. V.
leen door bouw een woning
eigendom kan krijgen. Er zijn
echter ook mogelijkheden om als
deelnemer der N. V. Bouwkas
een bestaande woning te kopen.
Voor hen. die in de N. V. Bouw
kas belang stellen en er nog na
dere inlichtingen over wensen,
zal op 3 Febr. a.s. een openbare
vergadering in het raadhuis var
Den Helder worden belegd.
DEN HELDER Bevallen: M. J. Kau-
wohTl wow, z.; S. KoningsteinGorter,
z.; A. Groenvan der Vliet, z.; M. A.
Logtenbcrgvan Vcluwe. ;- R J. Dek
kerde Graaf, z A. Hobmavan Iersel,
d J. P. Poclarends—de Vissgr. d.; T.
Romkes—Unk. z.; P. J. Eekvan Beveren,
z.; G. M. Schaafsmavan Loon, d.; A. M.
JansenAggenbach. d.; S. van der Wal
de Groot, z.: M. DrijverSomer. 7,.; J.
Strictde Meijer, d.; M. J, Petrusvan
Amersfoort, z.; D. HeesbeenVredebregt,
dJ. C. Groenewogendc Zwart, z. -
Ondertouwd: A. Beun en A. C. RUk. H. G.
van der Meer en M. van Duin, P Graaff
en A. H. van Straaten, J. Metselaar en
C. E. Beukenkamp. S. van der Laan en
M. F. J. Berkhout. - Gehuwd: J. G. van
Hancgem en G. D. Halfweeg. G. Lauf en
S, van den Hoek. P. Quasi en J. C. G.
Roos. G. H, Schutte en G. J. Westera. J.
Neperus en A. Janssen, C. Dol en C.
Orllnus. - Overleden: G. v. Marle. echtgen.
v. C. S. de Wit. 66 J H. Bill, m„ 41 j.;
J. Janssen, m.. 13 J: J W, Dito. vr„ 84 j.;
E. L. Russner, m„ 83 j.
CASTRICUM Geboren: Ronald J. F
Uhl. Johannes H, G. Bruijn. Maria A. C
Galien. Pictcr J. Gallen, Jacoba G. A
Kaandorp, Catharinn E. E. dc Winter,
Johannes F. M, Schermer. Jan Vonk.
Nlcolaas J, A. Meijer. - Onderlrou—
Stuifbergen en -
wrl: D. Bek
Gijzen, 63 j.; C J dc GrooL,
(Van onze correspondent)
NEW YORK. De grote mogelijk de enige gebeur
tenis van Broadway's huidige toneelseizoen heeft plaats ge
vonden. Arthur Miller, auteur van „All My Sons" en het met
de Pulitzerprijs bekroonde „Death of a Salesman" de
vlijmscherpe analyse van de moderne Amerikaan heeft
zijn nieuwste stuk, „De Vuurproef" (The Crucible) ten doop
gehouden. Men moet opnieuw van zijn diepste respect ge
wagen voor Miller's geestelijk niveau. Hij is de schrijver par
excellence van Amerika's moderne tijdtoneel. Weer blijken
zijn vakmanschap, zijn grenzenloos talent voor de structuur
van een groots en bezielend drama, waarin hij ditmaal ge
beurtenissen, vervat in oude archieven, tot leven heeft ge
bracht: een geval van massahysterie, dat in 1692 in het
plaatsje Salem in de staat Massachusetts een afgrijselijke
heksenjacht ontketende, weergegeven in lyrische en gloed
volle taal.
NIETTEMIN is „De Vuurproef"
onder geen beding Miller's
beste werk. Indien het, dank zij
het stof, dat reeds om deze pre
mière warrelt, wellicht een tijd
lang voor zijn belangrijkste werk
zal doorgaan, dan is dit eerder
om politieke dan artistieke re
denen, ook al vormt „De Vuur
proef" eminent soeelbaar toneel,
pakkend en vaak aangrijpend.
Want in dit stuk heeft Miller
knappe politieke en eerder nog:
listige demagogische stellingen
gevlochten.
Herhaaldelijk verdoezelt zijn ta
lent echter de momenten waar
zijn politieke these te kort schiet.
Indien Miller gehoopt heeft de
intellectuele verwarring, waarin
de rechtschapen Amerikaan dezer
jaren leeft, te helpen ontknopen,
dan heeft hij in laatste instantie
echter gefaald. Zijn „Vuurproef"
vermindert deze verwarring al
lerminst. Want Miller's politieke
praemissen zijn onzuiver, tenden
tieus.
Tegelijkertijd heeft hij daarmee
ook de zuiver artistieke kern
van zijn werkstuk aangetast.
Waarlijk groot en groots dra
ma treft men bijna uitsluitend
aan waar een begaafd toneel
schrijver zijn licht laat schijnen
over het conflict tussen de mens
en zijn ziel.
Miller toont zich van deze stel
ling bewust. Het zuiver drama
tische conflict van de „Vuurproef"
dat eerst luttele seconden vóór het
laatste doek tot ontknoping wordt
gebracht, geldt de ziel van een tot
de galg veroordeelde 17e-eeuwer,
die de kans wordt geboden zich
uit de strop te redden door te be
kennen dat hij in het leger van
Satan diende. De jonge boer is
aanvankelijk geneigd deze beken
tenis te doen, louter om hei zoet
van het leven, ook al is hij zich
bewust dat hij daarmee een leu
gen uitspreekt, die zijn zieJ ver
doemt. Hij gaat zelfs zo ver zijn
bekentenis te ondertekenen.
Doch wanneer de rechter dan
van hem eist, dat hij dit stuk vrij
geeft, opdat 't aan de kerkdeur kan
worden gespijkerd en alle vrome
burgers er van kennis kunnen ne
men, rebelleert de jonge boer.
„Ik heb u mijn ziel gegeven", bijt
hij de rechter toe, „is dat niet
genoeg? Moet ge mijn naam nog
daarbij hebben? Ik heb drie zoons.
Hoe zou ik nog hun voetstappen
kunnen leiden en hen maken tot
rechtschapen burgers van onze
maatschappij?" Deze boer, de cen_
trale figuur in het drama, ver
kiest ten slotte de galg.
HOE intens deze climax ook
geschreven en gespeeld mo
ge zijn het grootse drama' ont
breekt. Want intenser nog zijn
Miller's zinspelingen op de hek
senjacht anno 1953. Zo zelts dat
dit gehele historische decor een
doorzichtige fagade wordt waar
door men pal in de gezichten van
de moderne overlopers, de Whit-
taker Chambers en Louis Bu-
denz, staart en zich bijna ver
plicht gevoelt de rol van de god
vruchtige en rechtschapen boer te
zien als de personificatie van Al
ger Hiss, de 11 achter de tralies
geplaatste leiders van de Ameri
kaanse communistische partij of
beschuldigden als professor
Struik en anderen, wier zaak nog
hangende is.
Indien Miller gepoogd heeft
door deze „vuurproef" een nood
kreet om recht en gerechtigheid
te slaken, dan heeft hij zijn pre
missen te zeer verward en dan
draagt hij zijn ideologie te zeer
op het hart om deze opdracht te
voltooien. Wat zijn bedoeling pre
cies moge zijn geweest en daar
omtrent bestaat te veel speculatie
van semi-gelnformeerden en te
doelbewuste zwijgzaamheid bij de
auteur Arthur Miller is aan
zijn menselijk drama voorbijge
schoten, zodra hij zich ten doel
TENDENTIEUS TIJDS'
SPEL,
geniaal geschreven, dal aan alle
voorwaarden voldoet om het
felst omstreden toneelstuk van
het jaar ie Worden.
stelde politiek toreel te schrijven,
dat de toeschouwers als een
waarschuwing tegen de senator
McCarthy's onzer maatschappij
zou bijblijven.
De gemartelde ziel van een
overloper vindt men in dit stuk
terug als een nevenfiguur. Verder
is er een pueriel rechter, die uit
sluitend geloof hecht aan de las
tertaal van een wraakzuchtige
meid, wier amoureuze verlangens
zijn verijdeld en nu in geveinsd
religieus fanatisme de weg vindt
om hem, die haar verstiet, terug
te betalen. Tussen hen in vindt
men een felle aanklager, een ge
frustreerd geestesherder, die het
in geen jaren met zijn gemeente
heeft kunnen vinden.
MEN behoeft zelfs niet veel die_
per op de materie in te gaan
om de voosheid van de parallel,
die Miller heeft willen trekken, te
doorzien. De bedreiging van het
communisme valt nu eenmaal
moeilijk gelijk te stellen aan de
lasterlijke valsheden, uitge
kraamd door een teleurgestelde
hysterica. De bedreiging van het
communisme niet alleen in de
direct staatkundige of militaire
zin, maar veeleer als een macht,
die het gezond verstand door drog
redenen en dogmatiek tracht te
verstikken en de bestaande vrij
heid tracht te misbruiken om ty-
rannie op te leggen is reëel.
Bovendien zijn er de recente
spionnageprocessen in de Ver.
Staten, waarbij de beschuldigden
wel degelijk alle bescherming
tegen willekeur genoten, die de
wet waarborgt. Wat Miller in zijn
„Vuurproef" ten tonele voert is
een afspiegeling van de Russische
processen, waar de aanklagei per
se in het gelijk is en de beschul
digde, als barbertje, moet hangen.
Miller's vertwijfelde uitroep: „Is
het hier dan zo ver gekomen, dat
iedere aanklager al heilig is ver
klaard?" slaai eerder op de
Slansky-, dan op de Hiss- er. Re-
mington-processen.
Miller ijvert voor ccn „zaak".
Hij heeft zich door zijn politieke
ijver en emotioneel fanatisme la
ten verleiden tot deze „Vuur
proef". die hij, zü het op bijzon
der talentvolle wijze, niet heeft
doorstaan.
Het is zeer wel mogelijk, dat
„De Vuurproef" in het buiten
land meer op de puur-toneelma-
tige en artistieke mérites kan
worden bezien dan hier thans het
geval kan zijn. Deze erkenning is
op zichzelf al een aanwijzing voor
het feit, dat het proces der intel
lectuele loutering in Amerika
nog steeds in volle gang is en dat
de uitweg en oplossing: een pad
tussen de uitersten van ondermij
ning enerzijds en onverantwoorde
beschuldiging anderzijds nog al
lerminst scherp is afgebakend.
VEILING AVEN1IORN OMSTR.
AVENHORN. 3 Febr. Groente,
Aanvoer: 13.000 kg rode kool C 7-13.20.
1200 kg gele kool 6.30-9,60; 22,000 kg
grove uien 30-34,40, gewone 35.70-39.50.
drlel. 37,'60-40.00, nep 28-38; 17.000 kg
bieten: I rond 10 70-12.60, II rond 8.70-
9.60, III rond 4.60-5.00. 41.000 kg peen II
14-18.80, III 10.50-12.30, IV 7 50-9.70 per
'10 kg.
RIJKSVISAFSLAG IJMUIDEN
IJMUIDEN. 3 Febr Vis. Prijzen:
tong 12.20-2.10. gr.m tong 1.75, kl.m.
tong 1.95. tong I 1.70, tong II 1.30, tar
bot I 2 25. alles per kg. Schol II f 30,
schol III 25, kabeljauw 45. wilting 30, al
les per 50 kg. Regels gr. kab. I 110 per
'O stuks. gr. kab. f140 per 125 kg
Besommingen 3 Febr Antje f 9000.
Jh. 32 f 12 000. IJm 230 f 50. KW 86
f3310. KW 70 f4137. KW 65 f 2000. KW
123 f 7200. KW 125 f 2340. YE 83 f 5912.
Seh 0 f 11.138. Seh 120 f 12.440. en de
Sch. 200 f 907.
Aanvoeren Woensdag Sumatra 250 lc
..ijtlng, 160 It koolvls. 20 k makreel. 33 k
haring, 35 It schelvis. 15 It radio; Mednn
50 schelvis. 150 willing, 150 diversen, 5
loggers 700 stuks kabeljauwen, 2000 kg
en. 55 k schol. 30 k wijting cn 50 k
