Brug van hulpvaardigheid brengt vele
duizenden naar land van veiligheid
Duizenden boten en honderden vliegtuigen
verrichten heroïeke taak
ABDIJSIROOP
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1953
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 4
Het marinevliegkamp Valkenburg nabij Leiden werkt op volle toeren,
dat wil zeggen, zolang het dag is, want zodra de duisternis is gevallen,
wordt het voor de vliegers uiterst moeilijk de plaats van bestemming (zo
het niet een grote stad is) temidden van de waterwoestenij te vinden
Gisteravond nog kwam een Oxford van de L. S. K. onverrichterzake terug.
Het toestel had babyvoedsel in Ooltgensplaat en blikken water in Nieuwer-
fcerk moeten „dropppen", maar kon door het slechte zicht de doelen niet
vinden. Het bracht de kostbare artikelen dus weer mee terug Dit toestel is,
zodra het daglicht doorbrak, vanmorgen opgestegen.
De ondervinding van Maandag en Dinsdag heeft geleerd, dat de „drop
pings" overdag meestal wel terecht komen. Maandag zijn van het vliegkamp
Valkenburg 48 vluchten uitgevoerd, voornamelijk naar Goeree-Overflakkee.
Dinsdag kwam men op dit vliegkamp tot ruim 80 vluchten en werd het
operatiegebied uitgebreid tot de Zeeuwse eilanden. Sindsdien kan men spre
ken van een luchtbrug. In de „operations room", de ziel van deze luchtbrug,
ligt een grote stafkaart van het noodgebied uitgespreid. Als een vlucht is
volbracht, wordt een knop in de desbetreffende plaats geprikt. Toen wij
Dinsdagavond om 9 uur in het kamp aankwamen, zaten knoppen op alle
plaatsen, die de laatste dagen in de belangstelling van de gehele wereld
staan.
De Sea-otters zijn voor reddings
werk het meest geschikt, omdat ze
slechts een diepgang van 50 cm. heb
ben. Toch is een van deze „Sea-ot
ters" gistermiddag bij een landing in
een der Zeeuwse polders blijven
steken, en wel op eenbed, dat
net onder de wateroppervlakte ver
scholen lag.
Een van de grote hangars op het
vliegveld Valkenburg ligt vol met
voorraden, babyvoedsel, kaarsen en
medicamenten, tot rubberboten voor
25 personen toe. Bovendien liggen
daar nog 27.000 broden en een paar
honderdduizend zandzakken, die van
daag gedistribueerd zullen worden.
DUIZENDEN BOTEN.
Sinds Zondag zijn er ongeveer
2000 kleine vaartuigen, van mijnen
vegers tot sloepen en reddingsvlotten
en alles waarmee men zich op het
water kan bewegen, naar het over
stroomde gebied gegaan.
De regeling daarvan is in handen
van de marine-commandant in Rot
terdam. Het zijn zowel vaartuigen
van de marine als van burgers.
Naar Zierikzee en Brouwersha
ven is er een zeer grote concentra
tie van vaartuigen. Zo vertrokken
uit Den Helder vier mijnenvegers.
Voorts werden er 8 IJ-boten, snelle
motorboten van de marine, een on
gekend aantal motorsloepen, alsmede
aluminium en rubber reddingsvlot
ten heen gebracht.
Onder de andere schepen bevonden
zich twee coasters van 200 ton, het
jacht Atlanta met een chirurg aan
boord en een vaartuig met 16 dok
toren.
VAN NOOD NAAR
BETREKKELIJKE VEILIGHEID.
De vijftien op Woensdrecht gesta-
tionneerde helicoptères hebben giste
ren honderden mensen uit hun be
narde positie kunnen bevrijden. Na
de alarmerende berichten over de
zeer ernstige toestand te Bruinisse
en Oosterland zijn de toestellen daar
heen gedirigeerd. Zij hebben er vele
mensen gered en naar uitwijkplaat
sen overgebracht. Dinsdagavond zijn
zij op Woensdrecht teruggekeerd.
Vandaag bij het krieken van de dag
zijn zij opnieuw opgestegen met me
dicamenten, voedsel en dekens.
De „Austers" van de Koninklijke
Luchtmacht zijn op het strand van
Schouwen-Duiveland geland. Zij heb
ben dekens gebracht en zijn terugge
keerd met vluchtelingen.
HELICOPTèRE BOVEN OUDE
TONGE.
Kapitein Tremerie van de Belgi
sche luchtvaartmaatschappij Sabena,
die zich na een dringende oproep
uit Amsterdam onmiddellijk met een
hefschroefvliegtuig naar het eiland
Overflakkee begaf, heeft te Brussel
een relaas van zijn tocht gegeven.
Hij was met zijn helicoptère neer
gestreken in Oude Tonge op een stuk
nog boven het water uitstekende dijk,
die in verbinding stond met een der
tigtal geheel door water, omringde
woningen. Hier hadden 400 personen
een toevlucht op zolders en daken
gezocht. Op zijn tocht naar Overflak
kee had de piloot grote moeite zich
te oriënteren-, omdat vrijwel alles on
der hem blank stond. Onderweg zag
hij in deze watermassa talrijke men
sen vanaf de daken hunner huizen
wanhopige tekens naar zijn vliegtuig
geven. Het hefschroeftoestel werd te
Oude Tonge met grote geestdrift ont
vangen. Bijna al deze lieden hadden
Maandagmorgen om vier uur plotse
ling, verrast als zij waren door de
springvloed, hun huizen in de om
geving moeten verlaten. Kapitein
Tremerie gaf zich echter pas wer
kelijk rekenenschap van de ernst van
de toestand toen hij van de burge
meester vernam, dat naar schatting
-in deze gemeente alleen reeds 60
(men zal echter rekening dienen te
houden met een aanmerkelijk hoger
cijfer) personen om het leven waren
gekomen. De piloot deelde mede, dat
hij de volgende morgen vroeg zou
vertrekken en dan de post van het
dorp mee zou nemen. Onmiddellijk
zette het gehele dorp zich koortsach
tig aan het schrijven.
Intussen had de piloot gelegenheid
met de burgemeester een lijst op
te maken van de behoeften van het
dorp. De enige dokter was bezig de
gewonden te verzorgen. De dokter
is inmiddels oververmoeid in elkaar
gezakt en vervangen door een „ge
dropte" militaire arts. In het droog-
gebleven gemeentehuis en in een ho
tel sliepen 's avonds de vluchtelingen
op de biljarten en op de grond. De
volgende dag om zes uur vertrok ka
pitein Tremerie met drie kg. post
naar Woensdrecht, waar hij werd
ontvangen of hij door de Voorzienig
heid was gestuurd.
Na opnieuw benzine te hebben in
genomen, begon de piloot hierop een
pendeldienst tussen Oude Tonge en
Woensdrecht. Hij bracht medicamen
ten, kleding en levensmiddelen naar
Oude Tonge en keerde met vluchte
lingen terug. De wanhoop waarin
deze dikwijls verkeerden was pijn
lijk om aan te zien, zo vertelde hij.
Kinderen zochten naar hun verdwe
nen ouders en ouders zochten naar
hun kinderen. Van een familie met
12 kinderen werden alleen de va
der en een jongen gered.
In Woensdrecht kreeg de Belgische
helicoptère versterking van- een Ne
derlands marinetoestel. De hulp van
deze beide hefschroefvliegtuigen was
van onschatbare waarde, daar zij tot
Maandag 17 uur de enige communi
catiemiddelen met Overflakkee bete
kenden. Dank zij de hulp, die het
Belgische toestel bood kon, in over
leg met een Nederlandse officier, een
hulpprogramma worden opgesteld.
Nauwkeurige gegevens konden ook
worden overgemaakt aan de tweemo-
torige bommenwerpers, die des mid
dags op de plaatsen, waar de nood
het hoogst was pneumatische vlotten
afwierpen.
EéN TOESTEL REDDE 35
LEVENS.
Na hulp gebracht te hebben aan
Oude Tonge vloog de helicoptère naar I
Goes. Hier kan het alleen maar neer-
strijken op het autoterrein naast het j
ziekenhuis, dat door het water werd
bedreigd. Rondom dit ziekenhuis
heerste een grote bedrijvigheid. De
gehele bevolking was bezig de stra
ten op te breken om hiermee de dijk
te versterken. Het doorbreken hier
van zou een ware ramp zijn geweest.
Kapitein Tremerie had veel lof voor
de daden van de bestuurder van het
Nederlandse hefschroefvliegtuig. dat
door middel van een lier niet minder
dan 35 volwassenen en zeven kinde
ren van gevaarlijke plekken kon red
den. „Men heeft echter in Nederland
niet een of twee, doch 20 hefschroef
vliegtuigen nodig en die hebben er
wel voor twee weken werk".
SCHEVENINGERS REDDEN 2000
MENSEN.
De Scheveningse vissers, die uitge
rust met 19 sloepen hulp hebben ver
leend aan de inwoners van Abben-
broek, Oudenhoorn en Zuidland, heb
ben hun taak volbracht. Zij zijn gis
teravond laat in Scheveningen terug
gekeerd en wachten daar op nadere
instructies. Zij hebben in- de afgelo
pen dagen naar schatting van de bur
gemeesters ruim 2000 mensen uit het
verdronken gebied rondom genoemde
gemeenten op het eiland Putten ge
red. Dé geredden zijn overgebracht
naar Rotterdam. Nog slechts een
klein aantal mensen verblijft ir. Ab-
benbroek en Zuidland. Omstreeks elf
uur gisteravond is de Haasdijk, de
Slaperdijk van de polder van Abben-
broek ten Noordwesten van Zuid
land, door studenten en andere vrij
willigers gedicht. Deze afsluiting is
zeer belangrijk. Ook is een dijk tus
sen Zuidland en Abbebroek ge
dicht. Op en achter eerstgenoemde
dijk bevinden zich vele boerderijen,
waaruit ruim 100 koeien konden wor
den gered. De beesten zijn met schui
ten overgebracht naar Abbenbroek.
De centra van Zuidland en Abben
broek zijn watervrij. In het gehele
gebied zijn militairen thans bezig
om het nog levende vee op de droge
gronden te brengen.
Het water op het eiland Putten is
gisteren iets gezakt.
TRIESTE TAFRELEN.
In de gemeente Stavenisse wonen
1700 mensen, zo vertelde ons de heer
J. Leune, 2de ambtenaar ter secreta
Een zending van ongeveer 1000 kg. in balen verpakte lakens en dekens kwam gistermiddag per S. A. S. vlieg
tuig uit Oslo op Schiphol aan, bestemd voor hulp aan de getroffen gebieden. Op Schiphol werden deze goederen,
die afkomstig zijn van het Noorse Roode Kruis, in auto's van de Nederlandse afdeling van deze organisatie gela
den, die ze transporteerden naar boten van de Rederij Koppe, die voor het vervoer naar Goes zorgdraagt.
rie in Stevenisse. Hij is een van de
ongeveer 470 vluchtelingen, die gis
termiddag met het kustvaartuig
„Crescendo" uit Stavenisse in Rotter
dam aankwamen. De burgemeester is
met een vijftigtal mannen achterge
bleven en andere bewoners hebben
hun toevlucht in Tholen en Yerseke
gezocht. Met vissersboten ontvlucht
ten weer anderen Stavenisse, ver
telde ons deze ambtenaar, die ten
slotte zei, dat er onzekerheid bestaat
over het lot van twee a driehonderd
mensen uit deze plaats.
De aankomst van deze mensen te
Rotterdam was een triest schouwspel.
Een vrouw op krukken, een oud
moedertje met een Zeeuwse witte
muts, oude mannen, jonge mannen
en vrouwen, kinderen en zuigelin
gen. Sommigen hadden moeite over
eind te blijven en moesten gesteund
worden toen ze voetje voor voetje
het schip verlieten.
Opeens een kreet van een vrouw:
„Je moeder is erbij". Dit gold een
Rotterdamse agent, die meehielp de
vluchtelingen, dat even na de aan-
door velen werd herkend.
„Je vader zit voor in het schip"
vertrouwde een ander hem toe.
Echter voor niet een ieder was
een dergelijke gelukkige boodschap
weggelegd. Onder de toeschouwers,
die de droeve stoet aanschouwden,
bevonden zich ook die familieleden
verwachten te zien, doch die te ho
ren kregen, dat men van het lot hun
ner bloedverwanten niets wist.
Op de kade stonden ongeveer zes
ambulancewagens, die de mensen, die
niét meer lopen konden, vervoerden.
De anderen werden per bus vervoerd
naar de Ahoyhal. evenals een aantal
vluchtelingen, dat even an de aan
komst van de „Crescendo" met sche
nen uit Middelharnis, Dirksland,
Zijpe en Den Bommel aankwamen.
Op de rivier voeren vissersschepen
stroomopwaarts waarschijnlijk op
weg om landinwaarts hulp te gaan
verlenen.
EERSTE GROEPJE UIT
STELLENDAM.
Het was een droeve last, waarmee
de Stellendam 16 gisteravond de ha
ven van Scheveningen binnenvoer.
Twee en twintig personen, onder wie
zes kinderen, bevonden zich in de
piek van het schip, een ongewone la
ding voor een 30 ton botter uit het
vriendelijke 2000 inwoners tellende
nlaatsje op de dam tussen Goeree en
Overflakkee. Met de angst nog in
de ogen, met slechts een in de haast
gegrepen jas aan, op klompen en pan
toffels, kropen de mensen uit het
luikje van het vooronder, waarna
gastvrije handen zich direct over hen
ontfermden. Met gecharterde particu
liere personenauto's zijn de getroffe
nen naar de dierentuin gebracht,
vanwaar ze snel naar woningen van
Hagenaars zijn vervoerd.
„Een goede honderd mensen uit
Stellendam zijn nog zoek", zo ver
telde de schipper ons, „van wie er
zeker zestig dood zijn. We zijn volko
men door het water overvallen, want
aan de mogelijkheid van een dijk
doorbraak had geen van ons gedacht.
Met zijn hele familie, mijn 61 -jarige
ouders en mijn drie kinderen incluis,
zijn we in mijn bootje gevlucht, waar
we tot gistermiddag in hebben geze
ten. Toen het water zakte, zagen we
dat de dijk geheel was weggeslagen".
Alle 35 bootjes van de Stellendamse
vissersvloot zaten tjokvol met men
sen, die uit doodsangst een goed
heenkomen hadden gezocht voor het
snel stijgende water. Sedert Maan
dag zijn vele mensen overgenomen
door roeiboten van de marine, die
hen in veiligheid brachten. Zodoen
de konden de lichte vissersbootjes
worden ingeschakeld voor vervoer
van voedsel en kleding.
Na vijf uur varen kwam het
scheepje in Scheveningen aan, waar
de gehele kade van de binnenhaven
was afgezet en verscheidene leden
van het Roode Kruis stonden te
wachten op het via de radio aange
kondigde convooi vissersschepen met
evacué's uit Stellendam en Middel
harnis. Een ieder was paraat om alle
mensen gastvrij te ontvangen. In
plaats van dit convooi kwam slechts
het ene scheepje met zijn 22 passa
giers. De mensen waren evenwel niet
minder welkom, want ook zij hebben
de zorg van hun niet getroffen land
genoten hard van node.
BURGEMEESTER TIJDENS
REDDINGSWERK VERDRONKEN
Van Rilland Bath via Krabben
dijke is thans een voetgangersverbin
ding tot stand gekomen via een weg,
die eigenlijk uitsluitend door mili
tairen gebruikt mag worden. De in
woners van Rilland Bath worden
thans naar Bergen op Zoom en Ossen-
drecht geëvacueerd. Hier zijn 12
j slachtoffers geborgen, waaronder vijf
uit één gezin. Bij Krabbendijke zijn
200 militairen uit Maastricht aan de
I Moerdijk bezig.
i Het-is thans zeker, dat de burge
meester van Rilland Bath is omge
komen. Hij zou meegereden zijn met
een der bussen, waarmede hulp zou
worden gehaald. Toen dit voertuig
voor het water moest keren, stapte
de burgemeester uit om bij te lich
ten. Er kwam toen eensklaps een
vloedgolf, waardoor hij de bus niet
meer kon bereiken en in het water
verdween. De chauffeur had het ge
luk, op het dak van de bus te kun
nen klimmen, vanwaar hij later ge
red werd.
De dijkgraaf van de Frederikspol-
der heeft een bijzonder woord van
hulde gebracht aan de commando
troepen uit Roosendaal. Deze hebben
met taaie verbetenheid de dijk ver
dedigd. Zij bleven stand houden, toen
anderen wegtrokken.
In Krabbendijke vertoeven thans
8 a 900 evacué's uitOostdijk, Gawe-
gen Rilland en Waarde. Er is in dit
gebied hulp van Belgische-militairen.
De kom van Baarland op Zuid
Beveland is thans droog. Hier staan
300 stuks vee bijeen. Zij zullen per
boot weggevoerd moeten worden.
Ellewoutsdijk is omgeven door bin
nenzeeën. De Marine zal de bewoners
evacueren naar Heinkenszand.
De dijk bij Kattend ij ke, die bij het
begin van de vloed zoveel gevaar
opleverde, is nu versterkt en nage
noeg geheel veilig.
Gisteravond zijn te Middelburg via
België 25 trucs met opleggers en
trailers met aanhangwagens aangeko
men. De wagens zijn beladen met le
vensmiddelen en goederen.
Van deze auto's vertrokken er
gisteravond laat 13 naar Goes.
Op Tholen is thans de toestand
niet ongunstig. De burgerij van Sta
venisse hier is thans geëvacueerd op
50 mannen na.
OUDE TONGE EVACUEERT.
In Dinteloord (N.-B.) zijn gister
avond en vannacht evacué's uit Goe
ree-Overflakkee, onder wie velen uit
Oude-Tonge, aangekomen. Er is een
noodziekenhuis ingericht, waar reeds
een twintigtal zieken en gewonden
opgenomen. De overigen worden
na van eten en drinken te zijn voor
zien verder vervoerd naar Ouden
bosch en 's Hertogenbosch. In de
loop van de dag verwacht Dintel
oord nog veel meer geëvacueerden.
Alle boeren in deze plaats hebben
hun auto beschikbaar gesteld.
KONINKLIJK HOSPITAALSCHIP
Het koninklijk jacht „Piet Hein" is
vannacht te omstreekt één uur langs
de Wilhelmina-sluizen de Amster
damse Sixhaven binnengekomen. Van
daar gaat de reis naar Rotterdam
voor het ontvangen van instructies.
Aan boord bevinden zich tien perso
nen. Behalve de kapitein en de vaste
bemanning ook een marine-arts en
enig verplegend personeel. Voorts
voert het jacht geneesmiddelen mede.
LUCHTBRUG VROEG GEOPEND,
De ongunstige voorspelling voor de
komende 24 uur harde win.d uit
Noordwestelijke richting heeft er
mede toe bijgedragen, dat het mon
stertransportbedrijf Valkenburg van
morgen vroeg op volle toeren is gaan
draaien. Nog vóór half tien waren al
30 toestellen onderweg naar de nood-
gebieden, voornamelijk met zandzak
ken, voedsel en warme kleding.
Dat deze vroege starts mogelijk
waren, is te danken aan het werk
van de mannen in de transva-hangar,
de voorraadschuur van dit bedrijf.
Daar werden de ladingen klaar ge
maakt en zoveel mogelijk reeds in de
vliegtuigen gestouwd, zodat de vlie
gers bij de eerste oproep konden op
stijgen. Ooltgensplaat heeft het zo
dringend nodige baby-voedsel in alle
vroegte gekregen. De LSK-machine,
die gisteravond onverrichter zake,
moest terugkeren, heeft vanmorgen
de opdracht volbracht. De vlieger
vertelde ons bij terugkomst, dat het
eiland Tiengemeten geheel onder wa
ter staat. Hij had geen enkel schip
in de nabijheid opgemerkt. Wel bij
Nieuwerkerk, dat dringend om wa
ter verlegen zat en ook kreeg en
waar juist de evacuatie van de be
volking was begonnen. Ook in Drei-
schor, waar de Fokker. S 13 een
dropping uitvoerde, is de evacuatie
inmiddels begonnen.
Helpt onmiddellijk
Giro 9575
Rampboek t.b.v.
slachtoffers
De Vereniging ter Behartiging van
de Belangen des Boekhandels zal op
korte termijn c ii uitgave het licht
doen zien, gewijd aan de overstro
mingsramp, die ons land heeft ge
troffen. De uitgave zal in foto's een
sober relaas geven van de ernstige
gevolgen dezer catastrophe. Genoem
de vereniging heeft voor de verzor
ging en de verspreiding dezer uit
gave de belangeloze medewerking
verkregen zowel van de uitgevers als
van de boekhandel in het gehele
land.
Verwacht wordt, dat ook de pa
pierhandel en de drukkers belange
loos hun diensten aan deze opzet
zullen verlenen. Op deze wijze zal
het de vereniging mogelijk zijn, de
gehele opbrengst van de uitgave aan
het Nationaal Rampenfonds af te
dragen.
DEELNEMING VAN PRESIDENT
SUKARNO.
President Sukarno heeft Dinsdag
in Makassar zijn leedwezen met de
ramp in Nederland uitgesproken. De
president, die op het ogenblik een
reis maakt door Celebes en Borneo,
vernam het nieuws over de ramp
eerst in Makassar en verklaarde: „De
ramp in West-Europa heeft mij zeer
getroffen. Ik gevoel de ellende van
de getroffenen zeer goed en betuig
mijn deelneming in hun leed. Ik
hoop, dat met vereende krachten hun
ellende kan worden verzacht. Bij de
gevoelens van leed en smart kent
het Indonesische volk geen politieke
geschillen. Wij zijn allen kinderen
Gods".
GELDELIJKE STEUN VOOR
RAMPSLACHTOFFERS.
De minister van Maatschappelijk
Werk heeft alle burgemeesters en
wethouders gemachtigd aan de slacht-
Als verstandige moeder
geeft gij Uw kleine na
tuurlijk het middel dat
door zijn geneeskrach
tige werking jeugdige
„hoesters" als een
schild beschermt:
AMS.fclv S
Aavenentie)
offers van de watersnood, voorzover
deze niet of onvoldoende in staat zijn
om in hun eigen levensonderhoud te
voorzien, voorlopig een uitkering ter
voorziening in de noodzakelijke kos
ten toe te kennen, overeenkomstig
de regeling hulpverlening oorlogs
slachtoffers (19401945). De hoofden
van de bureaux van het betrokken
departement in de provincies zullen
voorlichting geven.
Deze geldelijke hulpverlenings
regeling ten behoeve van de slacht
offers van de ramp wordt geacht te
zijn ingegaan op 1 Februari en werd
na overleg tussen regering en Na
tionaal Rampenfonds ingesteld. Na
dere uitvoeringsvoorschriften op de
getroffen regeling zullen binnen
korte tijd zodra het inzicht in de
omvang en in de verschillende as
pecten van de te lenigen nood is
verkregen aan B en W. worden
toegezonden.
OVERZICHT VAN DE WATERSN000 IN ENGELAND NEDERLAND EN BEl&lE
