EDEN geeft uiting aan
Britse bezorgdheid
Vergunning voor uitstaande
Sperrmarkgutliaben
HET VADERLAND 11 WOENSDAG 4 FEBRUARI 1953
Engeland en de kwestie Formosa
De Britse minister van Buitenlandse
Zaken, Anthony Eden, heeft Dinsdag in
het Lagehuis verklaard, dat de V.S.
Groot-Brittannië tevoren hadden mede
gedeeld, dat zij voornemens waren de
„neutralisering" van het eiland Formosa
op te heffen. „Wy hebben toen terstond
uiting gegeven aan onze bezorgdheid",
zo verklaarde Eden. „De Britse regering
heeft ook verklaard te vrezen, dat deze
beslissing op politiek terrein ongelukki
ge gevolgen zou hebben, zonder dat deze
door militaire voordelen zouden worden
goedgemaakt. Dit blijft onze mening", al
dus verklaarde de Britse minister.
Eden voegde hier echter aan toe, dat
het „belangrijk is de kwestie-Formosa in
haar juiste verhoudingen te zien". „De
neutralisering van Formosa door de Ame
rikaanse Zevende Vloot berustte op een
uitsluitend door de Amerikaanse regering
genomen beslissing, die viel, vóórdat de
Chinese communisten in de Koreaanse
oorlog in grepen", zo merkte Eden op.
In antwoord op vragen van de socialis
tische oppositie deelde minister Eden
mede, dat de Amerikaanse regering de
autoriteiten te Londen 30 Januari jl. op
de hoogte stelde van haar voornemen om
de neutralisering van Formosa op te hef
fen. De Britse regering had de volgende
dag geantwoord.
De voormalige socialistische minister
van Buitenlandse Zaken, Morrison, vroeg
premier Churchill het Huis te willen in
lichten over hetgeen door hem, de toen
malige president Truman en de destijds
nog nieuwgekozen Amerikaanse presi
dent, generaal Eisenhower, omtrent
Formosa was besproken. Churchill maak
te- evenwel geen aanstalten op te staan
en de vraag te beantwoorden. Hierop be
gonnen socialistische afgevaardigden de
premier toe te roepen en Morrison zeide:
„Het is toch zeker toegestaan, dat wij
de minister-president een strikt tot het
onderwerp Formosa 'beperkte vraag stel
len over hetgeen hij hierover in de V.S.
heeft besproken?"
Onder gejuich der Conservatieve afge
vaardigden stond Churchill daarna op.
Hij zeide evenwel slechts; „Ik heb niets
toe te voegen aan hetgeen ik heb gezegd
over mijn verlangen om geen rekenschap
te hoeven afleggen over mijn. particuliere
en vertrouwelijke gesprekken met ver
schillende hooggeplaatste Amerikanen."
Tenslotte vroeg Morrison de regering
Donderdag as. in het Huis een debat te
doen houden over Formosa en het Verre
Oosten. De leider van hot Lagerhuis
Crookshank antwoordde, dat de regering
hiertegen geen bezwaar zou maken.
Hervorming Hogerhuis
De Britse regering heeft medegedeeld,
dat Churchill de socialistische en liberale
oppositieleiders heeft uitgenodigd voor
een bespreking over een hervorming van
het Britse Hogerhuis. De 860 zetels van
het 900 jaar onde Hogerhuis zijn bezet
door personen van adellijke bloede, die
de zetels krachtens erfrecht hebben ver
kregen De voornaamste politieke partijen
zyn <het er over eens, dat hervorming
noodzakelijk is, doch zij verschillen van
mening over de te nemen maatregelen.
Lord Simon, de vroegere voorzitter van
het Hogerhuis, diende een. wetsontwerp
tot hervorming in. dat de instelling
beoogt van een niet-erfelijke adellijke
status. Lord' Simon heeft zich reeds tot
het Hogerhuis gewend om instemming in
principe met zijn wetsontwerp, waarbij
Koningin Elizabeth wordt gemachtigd eik
jaar tien van de voor het leven in de
adelstand verheven personen tot- lid van
het Hogerhuis te benoemen.
Sowjetpers gaf Dinsdag
geen commentaar
De Sowjetpers gaf Dinsdag zonder
commentaar een kort bericht over de
„State of the Union-message" van pre
sident Eisenhower. De „Prawda". de
„Isweztja" en andere bidden vermeldden
onder het hoofd„Boodschap van presi
dent Eisenhower aan het Amerikaanse
Congres" in vijftig woorden de aard van
de boodschap en de algemene inhoud.
Generaal Omar Bradley, de voorzitter
van de Amerikaanse commissie van
chefs van staven, heeft verklaard, dat hij
er aan twijfelt, of de Ohiriese nationa
listen thans een aanval op het Chinese
vasteland kunnen uitvoeren, „Mogelijk
zullen zy echter later kunnen aanvallen,
als wij onze hulp vergroten", zo voegde
hij er aan toe. Een „deneutralisering"
van Formosa hield volgens hem niet het
gevaar in, dat het conflict in het Verre
Oosten zich zou uitbreiden.
In gezaghebbende Indische kringen is
men echter van mening, dat het besluit
om Formosa te deneutraliseren grote mo
gelijkheden heeft geschapen voor uit
breiding van het conflict in het Verre
Oosten.
Generaal Tsjiang Kai Sjek, de leider
der Chinese-nationalisten, betoogt inzake
Formosa, dat het plan om de communis
ten op het vasteland te bestrijden een
onderdeel zou zijn van de plannen om
de wereld van het „aggressieve commu
nisme te bevrijden". Nationalistisch China
zou hierbij geen enkel land om troepen
verzoeken.
Vice-admïraal C. C. Ma en generaal-
majoor Tsjou Joe Hoean, respectievelijk
de Chinees-nationalistische chef van de
marine-operaties en de commandant van
het korps mariniers op Formosa, zijn een
dezer dagen te San Francisco aangeko
men. Zjj werden door de Amerikaanse
chef van de marine-operaties, admiraal
Feehteler, en de commandant van het
Amerikaanse korps mariniers, generaal
Shepherd, uitgenodigd.
Het communistisch persbureau „Nieuw
China" heeft verklaard, dat president
Eisenhowers mededeling over de oorlog
in Korea in zijn „State of the Union-
message" aantoont, dat „hij er op uit is
de oorlog tot het gehele Verre Oosten
uit te breiden".
Brits-Frans overleg
Volgende week Donderdag en Vrijdag
12 en 13 Februari zullen de Franse pre
mier, René Mayer, en de Franse minis
ters van Buitenlandse Zaken en Econo
mische Zaken te Londen besprekingen
voeren met de Britse regering. De uit
nodiging voor dit bezoek werd reeds
enige maanden geleden door Engeland
gedaan in overeenstemming met het ge
bruik om periodieke bijeenkomsten tus
sen Britse en Franse ministers te hou
den. Men vermoedt, dat o.m. zal worden
gesproken over de samenwerking van
Engeland met de Europese Gemeenschap,
over het Franse handelstekort met het
Britse Gemenebest, over Nooi-d-Afrika en
de neutralisatie van Formosa.
NATO-ministerraad op
'23 April bijeen
De Permaner ie Raad van de N.A.T.O.
h ft bekend gemaakt, dat de volgende
ministeriële bijeenkc.—t van de Noord-
Atlantische Verdragsorganisatie op 23
April in Parijs zal beginnen. Volgens de
bekendmaking zal de conferentie waar
schijnlijk niet langer dan drie dagen
duren.
Tevredenheid in de V. S.
De Republikeinse leden van het Ame
rikaanse Congres zijn het over het alge
meen in grote trekken eens met de bin
nen- en buitenlandse politiek, zoals presi
dent Eisenhower deze in zijn „State of
the Union-message" heeft uiteengezet.
Ook verscheidene Democraten hebben er
hun instemming mee betuigd, hoewel
enigen onder 'hen uiting aan hun be-
zorgheid gaven over de mogelijkheid, dat
de maatregelen ten aanzien van Formo
sa tot uitbreiding van de Koreaanse oor
log zullen leiden.
Ook de Amerikaanse pers heeft zich
in het algemeen waarderend over de
„deneutralisering" van Formosa uitge
laten.
De commissie, die de politiek der De
mocratische Partij in de Amerikaanse
Senaat bepaalt, heeft president Eisenho
wer haar medewerking aangeboden om
te komen tot een buitenlandse politiek,
die door beide partijen gesteund zal wor
den. Eisenhower had daar op aangedron
gen.
Sow jet-verhaalt je
De communistische bladen te Wenen
melden, dat een te Wenen geboren
Amerikaan, een zekere Walter Lauber,
die is verhoord in verband met het op
rollen van een internationale spionnage-
bende, welke voor de Sowjets zou heb
ben gewerkt, doch die later werd vrij
gelaten, naar de Russische zone van
Oostenrijk is gevlucht.
Volgens de communistische „Volks-
stimme" werd hij op zijn vlucht verge
zeld door zijn vrouw en beide kinderen.
„Lauber is gevlucht" aldus het
blad „omdat pogingen werden gedaan
hem te dwingen als getuige a charge te
verschijnen tegen Otto Verber en Kurt
Ponger, de bjide wegens spionnage gear
resteerde Amerikanen, die op 2 Maart
voor een rechtbank te Washington zul
len verschijnen.
Lauber heeft aan de „Volksstimme"
medegedeeld, dat hij door de agenten
van de Amerikaanse Geheime Dienst te
Wenen was behandeld zoals „de Ges
tapo gedaan zou hebben" en dat hij zich
o.a. had moeten onderwerpen aan een
proef met de „leugenontdekker". Ik ben
heel mijn leven een achtenswaardig man
geweest", zo betoogde Lauber. „In Ame
rika behoorde ik tot de anti-fascistische
beweging en als invalide maakte ik deel
uit van de commissie van Amerikaanse
oud-strijders. Ik heb nooit tot - poli
tieke partij behoord, ook niet tot de
communistische. Nooit heb ik geheimen
gehad, en nu zou ik door Verber en
Ponger te beschuldigen een schurk moe
ten worden. Neen er was maar één
uitweg; aan de klauv rn van de Geheime
Dienst van het Westen te ontsnappen.
Daarr i heb ik mij gisteren me' mijn
gezin buiten hun bereik gesteld".
Het in Kief verschijnende blad
„Prawda Oekraine" heeft de krainse
minister van Justitie, Par sioek, en zijn
departement aangevallen, omdat minister
en departement het uitroeien van de
medeplichtigen en beschermers van die
venbenden hadden verhinderd. Pana-
sioek had, volgens het blad, nagelaten
„onwaardige en niet-principiële ambte
naren" „te ontslaan.
Minister Algera naar
noodgebieden
De minister van Verkeer en Water
staat. mir J. Algera. is met een directie
vaartuig van de rijkswaterstaat, de „Jan
Blanken", naar het centrum van de nood
gebieden rondom Zierikzee gegaan, ten
einde ter plaatse contact op te nemen
met de bevolking. De minister wordt ver
gezeld door ir A. G. Maris, directeur-
generaal van de rijkswaterstaat en ir A.
H. Fabius. hoofd-ingenieur van de rijks
waterstaat.
Ver. voor landaanwinning vraagt
aandacht voor afsluiting van
zeegaten
De Nederlandse Ver. voor landaanwin
ning heeft een telegram aan de presi
dent van de raad van ministers ge
stuurd.
De" inhoud luidt: „De Nederlandse
Ver. voor landaanwinning, rekening
houdend met de mogelijkheid, dat de
omvang van watersnoodrampen als de
huidige aanmerkelijk beperkt kan wor
den door afsluiting van zeegaten in het
Zuidwesten des lands en door landaan
winning op grote schaal in de Wadden
zee en elders in het Noorden des lands,
dringt er bij de Regering op aan, de
besluitvorming hiertoe en de noorzake-
lijke voorstudie zoveel mogelijk te be
spoedigen."
Koningin Elizabeth werd
„Schiet, op, het is hier geen kijkdag",
zo luidden de woorden van een Britse
agent, die Zondag een wagen aanhield,
toen 'de chauffeur probeerde met zijn
wagen het overstroomde gebied te be
reiken. Daarop gaven Koningin Eliza
beth van Engeland en de hertog van
Edinburgh, want zü waren de inzittenden
van de auto, hun chauffeur opdracht te
draaien en terug te keren.
De agent had de dame in de auto niet
herkend en was met stomheid geslagen,
toen hij twee dagen later hoorde, wat hij
gedaan had.
De Koningin heeft tijdens haar tocht
door het overstroomde gebied een goed
overzicht van de toestand gekregen.
Overal waar zij kwam, vroegen de men
sen in de eerste plaats om droog hout,
teneinde de huizen droog te kunnen sto
ken, zodra het water gezakt zou zijn. On
middellijk heeft de Koningin opdracht
gegeven, al het hout van Sandringham
Estate naar de getroffen gebieden over
te brengen en aan de bevolking uit te
reiken.
Een viermotorig vliegtuig van de
Amerikaanse luchtmacht is neergestort
juist nadat het was opgestegen van het
vliegveld Wheelus nabij Tripolis. Alle
vijftien inzittenden zijn hierbij om het
leven gekomen.
Wat de buitenlandse pers
schrijft
De „New York Herald Tribune"
schrijft over de overstromingen in Ne
derland o,m.: „Het zal een langdurig en
moeilijk werk zijn om het binnenge
stroomde zeewater weg te pompen en
het zal nog meer tijd nemen om de lan
derijen haar oude vruchtbaarheid terug
te geven, Dijken moeten worden her
steld, huizen en fabrieken moeten weer
worden opgebouwd. En dit alles in
gebieden, die pas kort geleden- de ver
woestingen van een oorlog te boven zijn
gekomen."
„De herwinning' van de Nederlandse
gebieden, die ten gevolge van oorlogs
handelingen waren ondergelopen, is ge
schied in een tempo, dat de meest op
timistische voorspellingen overtrof, dank
zij intensieve arbeid en nieuwe tech
nische middelen, Deze zullen nu weer
ter beschikking staan van de geteisterde
gebieden, tezamen met de solidariteit en
de daadwerkelijke steun van Europa en
Amerika."
Ook de Italiaanse bladen geven uiting
aan hun medeleven en aan de bereidheid
van Italië om de getroffenen in Neder
land, Engeland en België te helpen,
Italië, zo wordt gezegd, kan zich wel
licht beter dan enig ander land de be
tekenis van de watersnood in deze landen
voorstellen, aangezien het zelf in Novem
ber 1951 op dezelfde wijze getroffen is,
toen zich grote overstromingen voordeden
in de Po-vlakte, Zuid-Italië en op Sar
dinië. De bladen herinneren er aan dat
Italië toen op snelle en doeltreffende wij
ze door andere landen is bijgestaan. Dit
edelmoedige en spontane voorbeeld, zo
wordt gezegd, zal thans door de regering
en de bevolking van Italië worden ge
volgd.
Nederland heeft indertijd Italië een be
drag van 165 millioen lire gegeven, ter
wijl voorts een grote hoeveelheid graan,
honderden stuks vee. duizenden paren
schoenen en talrijke motorvoertuigen
werden gezonden.
De Sowjetpers heeft meer aandacht be
steed aan de stormen en overstromingen,
die West-Europa geteisterd hebben, dan
aan enige andere natuurramp, die de laat
ste jaren in het buitenland heeft plaats
gevonden. Qe Pravda gaf een uitgebreid
overzicht van de aangerichte schade in
Engeland en Nederland. In negen afzon
derlijke berichten werden van de bijzon
derheden over het verlies aan mensen
levens en de materiële schade een over
zicht gegeven.
Verzoeken om film
materiaal uit de gehele
wereld
Grote documentaire in de maak
Vier bekende Nederlandse cineasten
Herman van der Horst, Bert Haan
stra, Ytzéh Brusse en Van- Haren No-
man zijn met gemotoriseerde jollen
en voedselpakketten naar de over
stroomde gebieden vertrokken. In op
dracht van Cinetone en de Mutual Se
curity Agency in Parijs zullen zij eeh
groot aantal filmshots maken, waaruit
een film ,zal worden samengesteld, die
men hoopt te gebruiken in de grote
hulpactie voor de slachtoffers van de
ramp.
Ook de cameramannen van Polygoon-
Profilti zijn verdeeld over 8 equi
pes doorlopend bezig met het maken
Van opnemingen. Een equipe deed dit
vanuit de lucht. Duizenden meters film
werden reeds per vliegtuig naar de
Verenigde Staten, Curacao. Engeland
Indonesië en andere landen verzonden.
Nog steeds stromen telegrammen uit
alle delen van de wereld binnen met
het verzoek om filmmateriaal te zenden.
VLISSINGEN
van boven naar beneden: de kleine
Markt als vaarwater; evacuatiede
etalageruiten bleven heel, doch de
goederen gingen drijven.
Kar» ft on rlï tnnpf
In overleg met de Room-Katholieke
kerk, de Gereformeerde kerken in Ne
derland, de Chr. Gereformeerde kerk, de
Remonstrantse Broederschap, de Evan
gelisch Lutherse kerk, de Oud-Katho
lieke kerk en de Algemene Doopsgezinde
Sociëteit heeft de Generale Synode der
Ned. Hervormde Kerk aan de kerkeraden
en gemeenten voor Zondag a.s. een kan.
selafkondiging doen toekomen, waarin
zij oproept tot bijzondere verootmoedi
ging, tot gebed en tot offer.
Deze boodschap luidt:
„Zwaar is ons gehele volk getroffen
door de watersnood, die al onze heuge
nis overtreft. Verheugend is de spontane
en overvloedige bereidwilligheid om te
helpen, die allerwegen is betoond. Diepe
rouw vervult ons bij de gewelddadige
dood van zovelen, met deernis gedenken
wen allen, die huis en have verloren
hebben en die hun vee in de golven
zagen omkomen. De omvang van deze
nationale ramp is nog ternauwernood te
overzien.
Laten wij ons verootmoedigen voor de
Here, onze God. O land, land, land, hoor
des Heren woord,
Ook in de weg Uwer gerichten, o God
hebben wij U gezocht. Lateir wij onze
j schulden belijden en bidden om genade
en vergeving. In onze voorbede hebben
wij allen te gedenken, die door deze
rampspoedig lichamelijk, materieel of
geestelijk in nood verkeren. Laten wij
met onze offers de nationale inzameling
versterken. Nog zeer veel "zal in de vol
gende tijd van regering en volk. van kerk
I en gemeenten, van ieder persoonlijk
worden gevraagd om in de nood van
mensen en landstreken te voorzien.
De Here in de hoogte is, geweldiger
I dan het bruisen van grote wateren, dan
de geweldige baren der zee. (Psalm 93)".
Monetaire positie van
Engeland verbeterd
Het Engelse ministerie van Financiën
heeft bekend gemaakt, dat in Januari de
goud- en dollarreserves van Engeland en
het overige sterlinggebied met 132 mil
lioen dollars zyn toegenomen.
Zij kwamen, daardoor op 1.978 millioen
dollar. Volgens voorlopige cijfers bedroeg
het voordelige saldo van Engeland in de
Europese Betalingsunie in Januari 9,2
millioen pond tegen 29,5 in December
1952. De Engelse minister van Financiën
deelde mede, dat eind Maart van het
vorige jaar de goud en dollarreserves
van het sterlinggebied 1.700 millioen dol
lars groot waren. Hij voegde daaraan toe,
dat de toeneming der reserves niet zo
danig is, dat overgegaan kan worden tot
belangrijke verzachting van de invoer
beperkingen.
Handelsverdrag met Egypte
stuit op moeilijkheden
Naar van gewoonlijk betrouwbare zijde
wordt vernomen, is de totstandkoming
van een handelsovereenkomst tussen
Egypte en Nederlamd vertraagd door
moeilijkheden, welke voortvloeien uit het
Egyptische tekort aan sterling.
Nederland zou betaling in sterling wen
sen, doch Egypte wenst in Egyptische
ponden te betalen. Een functionaris van
de Nederlandse legatie te Cairo heeft
verklaard, dat men binnen enkele dagen
de moeilijkheden echter overwonnen
hoopt te hebben.
Beursomzetten
De grotere activiteit op de Amsterdam
se Effectenbeurs in Januari komt tot
uiting in het omzetcijfer van de aandelen.
Totaal is voor een waarde van f 37.019.000
in aandelen verhandeld, een cijfer dat
sinds lang niet bereikt is. Alleen in Juli
van het vorige jaar bedroeg de omzet
ruim f40 millioen Alle overige maanden
was dit cijfer lager dan in Januari.
In de obligaties werd een omzet be
reikt van f 65.863.000, hetgeen _eveneens
een vrij hoog gemiddelde is. 14.573 Certi
ficaten van Amerikaanse shares verwis
selden van eigenaar. De vaste stemming
ter beurze wordt voorts weerspiegeld in
het ANP-CBS gemiddelde, dat in Januari
met bijna 8 punten gestegen is tot 144.39
per 30 Januari.
Belangrijke verruimingen
Mr D. U. Stikker, onze ambassadeur
in Engeland, heeft zich naar het Foreign
Office begeven, om namens zijn regering
uitdx-ukking te geven aan gevoelens van
medeleven met de getroffen gebieden.
Sir William Strang, de Britse secretaris
generaal van Buitenlandse Zaken, betuig
de namens zijn regering op zijn beux*t
deelneming met Nederland,
Beel brengt Eerste Kamer
verslag uit
Een half uur na de Tweede Kamer,
jkwam ook de Eerste Kamer bijeen. Aan
I de regeringstafel hadden daar plaats ge
nomen de ministex's Beel en Van de Kief t,
I de staatssecretarissen Kranenburg en
Van den Berke. In een gevoelvol woord
gaf voorzitter Jonkman de regering de
verzekering, dat ook deze Kamer bereid
is mee te werken aan wat aan hulp, her.
stel en aan vernieuwing geboden zal
blijken.
Hierna kreeg minister Beel het woord.
Hij bracht o.a. dank voor de gelegenheid
hem geboden om namens de Regering
ook in deze vergadering een verklaring
af te leggen nu ons volk in diepe rouw
is gedompeld door de ontzaglijke ramp.
welke Nederland heeft getroffen. Met
grote erkentelijkheid neemt de Regering
kennis van Uw verzekering dat deze
Kamer bereid zal zijn haar ten volle te
schragen in de zware taak, waarvoor zij
zich ziet gesteld. Zij wist zich trouwens
hiervan bij vooi-baat overtuigd.
Hierna gaf minister Beel een overzicht
van de toestand en de door de regering
genomen maatregelen, zoals de heer
Drees dit in de Tweede Kamer had
gedaan.
Na deze uiteenzetting zei minister
Bee,l dat het hem een behoefte was
uiting te geven aan de gevoelens van
grote dank en bewondering, welke ieder
een moest vei-vullen, die in de gelegen
heid waren geweest in deze dagen de
hulpverlening, waar ook, gade te slaan.
Commissie bezitsspreiding
gewijzigd
De minister van Pi.bliekrechtelijke Bc-
drijfsoi-ganisatie heeft benoemd tot lid
van de commissie bezitsspreiding: mr dr
L. F. H. Regout, te Maastx-icht, directeur
van de C, V. poi'seleinfabx'iek „Mosa" en
glasfabriek „Stella", J. de Pous, ec. drs.
te 's-Gravenhage, economisch adviseur
van het vex-bond van protestants-christe
lijke werkgevex-s in Nederland, en J. R,
van Weel, ec. drs te 's-Gx-avenhage, hoofd
van de afdeling overheidsfinanciën van
het centraal bureau voor de statistiek.
Voorts is aan dr E. L. Kramer, te Was
senaar, eervol ontslag 'verleend als lid
van de genoemde commissie, evenals aan
mr A, M Engels, te 's-Gravenhage. In
de commissie werd verder nog benoemd
dr J. E. van Dierendonck, te 's-Graven-
hage, hoofd van de afdeling economische
aangelegenheden van het ministerie van
Sociale Zaken en Volksgezondheid.
In de centrale Galileistraat te Rot
terdam is men erin geslaagd weer een
machine van het electriciteitsbcdi'ijf in
werking te stellen, zij het dan nog niet
op volle capaciteit.
De Ned. Bank verleent aan ingezete
nen een algemene vergunning
tot het beschikken over hun bij een
bankinstelling in de Bondsrepubliek
Duitsland of in West-Berlyn uitstaande
Sperrmarkguthaben:
1. Door verkoop aan andere ingezetenen
door bemiddeling van een deviezen-
bank zulks tegen koersen, gelijk aan
of lager dan de door de Ned. Bank
vastgestelde koers.
2. Door aankoop van Duitse effecten,
welke op de effectenbeurzen in de
Bondsrepubliek Duitsland of in West-
Beriijn officieel zijn genoteerd, mits
de effecten worden toegevoegd aan
eeir depót ten name van een inleve
ringskantoor,
3. Door aankoop van in de Bondsrepu-
bliek Duitsland of in West-Berlijn
gelegen onroerende goederen.
4. Ter betaling van kosten, vex^band hou
dende met het beheer en de instand
houding van hun vermogen in de
Bondsrepubliek Duitsland of in West-
Berlijn. zoals belastingen, leges, ge
rechtskosten, advocatenkosten, kosten
voor de Wertpapierbex'einigung en re
paratiekosten van onroerende goede
ren.
5. Ter betaling van kosten voor het on
derhoud van graven.
Verkoop effecten
Voorts wordt vei'gxxnning verleend tot
het verkopen van hun in de Bondsrepu
bliek Duitsland of in West-Berlijn be
rustende uitsluitend in Duitse Marken of
in Rijksmarken luidende Duitse effecten,
mits de opbrengst wordt gestort op een
in Duitse marken luidende rekening ten
ie van een inleveringskantoor bij eeix
bankinstelling in de Bondsrepubliek
Duitsland of in West-Berlijn.
Verkoop onroerende goederen
Ook wórdt toegestaan het verkopen van
in de Bondsrepubliek Duitsland of in
West-Bex-lijn gelegen onroex-ende goede
ren, mist de opbrengst, eventueel na af
trek van de op het betrokken onroerende
goed rustende hypothecaire schulden,
wordt gestort op een in Duitse Marken
luidende rekening ten name van een de-
viezenbank bij een bankinstelling in de
Bondsrepubliek Duitsland of in West-
Berlijn.
Voor alle andere beschikkingshande
lingen dient van geval tot geval
vergunning bij de Ned. Bank te worden
aangevraagd.
Deze zal in het algenieen kunnen wor
den vex-leend voor o.a. de volgende doel
einden:
1. Verkoop van Sperx-max-kguthaben aan
niet-ingezetenen tegen betaling in
Emissie. Groninger Ind. Cr. Bank
Emittenten delen mede, dat de emissie
van nom. f300.000 gewone aandelen en
nom. f600.000 4Vj pet obligaties Gronin
ger Industriële Credietbank N.V. een vol
ledig succes heeft opgeleverd. Alle hou-
dei's van claims hebben van hun voor-
keursx-echt, alsmede van het hun toege
kende speciale recht van voorrang bij toe-
wijzitxg op de obligatie-uitgifte, volledig
gebruik gemaakt. Op de vrije inschrijvin
gen kan niets worden toegewezen.
geldsoorten van de Ver. Staten van
Amerika, Canada en de landen, aan
gesloten bij de Europese Betalings-
Unie, mits de verkoopopbrengst met
de rechthebbende in guldens wordt
afgerekend.
2, Gebruik van Sperx-max'kguthaben voor
andere dan investeringen in de Bonds
republiek West-Duitsland of in West-
Berlijn, welke in het belang zijn van
de Nederlandse economie.
3. Gebruik van Sperrmarkguthaben voor
reis- en studiedoeleinden en onder
steuningen.
Vrijgave Duits vermogen
Op verzoek van het Ned, Beheex-sinsti-
tuut geeft de Ver. voor de Effectenhandel
kennis van- de volgende mededeling van
dit instituut:
Ingevolge een overeenkomst tussen de
Nederlandse staat en de Bondsrepubliek
Duitsland wórden alle in RM luidende ef
fecten. in Duitsland uitgegeven voor in
stellingen, welke thans gevestigd zijn in
West-Duitsland of West-Berlijn, en aan
getroffen in Duits-vijandelijke vex-mogens
,op verzoek van de voormalige Duitse
eigenaax'S en na betaling van de daarop
gevallen kosten, vrijgegeven. In verband
met deze kosten dienen de bankinstellin
gen. zich, bij voorkomende gevallen, te
wenden tot liet Ned. Beheersinstituut.
Weekstaat Ned. Bank
De goudvoorraad van Nederland is deze
week onveranderd gebleven op 2149 mil
lioen gld. De netto deviezenreserve ver
toont een stijging van 1588 tot 1650 mil
lioen gld. Goud en deviezen samen be
dragen nu 3799 millioen gld.
Onder invloed van de ultimo zijn voor
schotten in rekening-courant met 7 mil
lioen toegenomen en is de biljettencircu-
latie weer boven de ƒ3 milliard uitgeko
men.
Opmerkelijk is de toeneming va.t het
saldo der schatkist, dat thans bijna ƒ1
milliard groot is De saldi der banken
zijn met circa 60 millioen gedaald. De
geldmarkt blijft ruim.
Besparing bij R. P. S.
Ook voor de Rijkspostspaarbank is
Januari een gunstige spaarmaand ge
weest. Begrijpelijkerwijs zijn van de
overstroomde gebieden nog geen exacte
cijfers beschikbaar, maar volgens de
vooi-lopige berekening werd ƒ38 min in
gelegd en 30 min terugbetaald, hetgeen
een spaarsaldo van 8 min betekent.
Ned. Bank voor Zuid-Afrika
In de vergadei-ing van commissarissen
van de Nederlandsche Bank voor Zuid-
Afrika N.V. is besloten, aan aandeelhou
ders voor te stellen over het boekjaar
1951/52 een dividend van 9 pet uit te
keren.
Handel met Ierland
Het Ierse ministerie van buitenlandse
zaken heeft Dinsdag bekendgemaakt, dat
de handelsovereenkomst Nederland-Ier-
land voor 12 maanden is verlengd door
uitwisseling van nota's tussen de Ierse
minister van buitenlandse zaken en de
Nederlandse gezant te Dublin. Er is geen
wijziging gebracht in de bepalingen van
de overeenkomst.
Oost-Borneo Mij N.V.
Langdurig is in de vergadering van,
preferente aandeelhouders der Oost-Bor
neo maatschappij N.V. gesproken over de
voorgestelde statutenwijziging. Reeds in
September 1950 werd hierover vergaderd,
doch ook toen ontmoette de wijziging be
zwaren van preferente aandeelhouders.
Zij zouden 32 pet achterstallig dividend
moeten prijsgeven en zagen hierin een
ongerechtvaardigde bevoordeling van ge
wone aandeelhouders.
De nieuwe voorstellen, waarbij ook van
achterstallig dividend afstand zou moe
ten worden gedaan, konden evenmin de
goedkeuring van preferente aandeelhou
ders wegdragen. Over en weer werden
bezwaren geuit, maar de vergadering was
van mening, dat een oplossing moest
worden gevonden. Met algemene stem
men werd daarom besloten de beslissing
te verdagen. Het bestuur zal zich op
nieuw beraden, waarbij aan een zekere
preferentie bij een eventuele liquidatie,
een verdaging van het pxümaire dividend
(dit is thans 8 pet) en een billijke rege
ling van alle belanghebbenden gedacht
zal worden. Voorts werd besloten de be
handeling van de uitgebrachte jaarstuk
ken, hangende de nieuwe voorstellen, uit
te stellen, Aandeelhouders zegden hun
medewerking toe bij het vinden van een
oplossing,
Koers van de Westduitse Mark
Het internationale monetaire fonds deelt
mede. dat de officiële koers voor de Duitse
Mark (D.M is Vastgesteld op 4.2 per dollar.
Deze koers is op de volgende, basis berekend:
0.211588 gram goud per Duitse Markt, 147 DM
per fine ounce goud, 23.8095 Amerikaanse
dollarcent per DM,
Mozaïek van Econom.
nieuws
Na aftrek van verschuldigde vennoot
schapsbelasting moest Wyers' Industrie-
en Handelsonderneming het boekjaar per
30 Sept. 1952 vrijwel zonder winst nl.
slechts f900 (v.j. f 1.071.377) afsluiten.
Voor betaling van 9 pet dividend in
contanten moest een bedrag van f570.779
aan de dividendreserve worden onttrok
ken. Vorig jaar werd naast de dividend
betaling uit de winst een bedrag van
f235.419 aan de dividendserserve toege
voegd.
Een aantal effectenfirma's onder leiding
van de Nederlandse Credietbank, die hou
ders respectievelijk vertegenwoordigers
zijn van grote bedragen restantbewijzen
en aandelen der Ver. Transatlantische
Hypotheekbanken, heeft het bestuur van
deze vennootschap voorgesteld aan de
agenda van de eerstkomende vergadering
toe te voegen: 1. Overdracht van verkoop
contracten en hypotheken in de V.S. en
Canada aan andere instellingen; 2 Te be
sluiten dat met ingang van 1 Juli 1952
de restantbewijzen rente dragen op basis
van 4 pet per jaar; 3 Opname van een
dollarclausule in de restantbewijzen.
De Nijmeegse gemeenteraad heeft be
sloten een geldlening van één millioen
aan te gaan bij de Postchèque- en Giro
dienst tegen 3V* pet. Het gemeentebestuur
heeft een overeenkomst getroffen met de
N.V. Rhenania te Sassenheim, die in het
industriegebied langs het Maas-Waal
kanaal de beschikking zal krijgen over
13.000 vierkante meter voor een buiten-
fabriek.
De N.V. Cultuur My Tanah Radja heeft
in Januari geoogst 138.000 kg rubber,
tegen 136 662 in December. De rubber
productie in Januari 1952 bedroeg 142.323
kg. De N.V. Preangei Rubber Mij heeft
in Januari geoogst 58.000 kg rubber,
tegen 51.000 kg in Januari 1952.
Een woordvoex-der van het bureau voor
wederzijdse beveiliging heeft te Wash
ington medegedeeld dat leidende Ameri
kaanse zakenlieden en financiers een be
zoek aan een twaalftal landen waaronder
Nedexdand zullen brengen om een onder
zoek in te stellen naar de waarde en de
doelmatigneid van de Amerikaanse hulp.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken heeft verklaard, dat geen.
bilaterale Brits-Amerikaanse beslissing
zal worden genomen omtrent enig Brits
plan inzake sterlingomwisselbaarheid.
Enig toekomstig plan dienaangaande zal
aan de OJE.E.S. worden voorgelegd; dit
zou evenwel niet de mogelijkheid uit
sluiten van bilaterale onderhandelingen.
Gedelegeei'den van de O.E.E.S. hebben
aan de Amerikaanse minister een alge
meen overzicht verstrekt aangaande de
rol der organisatie op het gebied van
de internationale handel.