Een stroom van evacue's komt op Rotterdam aan Triest beeld ellende van 450 Daklozen uit Stavenisse M.L.D. regelt droppings van vliegkamp Valkenburg uit Hele vissersvloot voor de kust van Schouwen-Duiveland HAAGSCHE COURANT Woensdag 4 Februari 1953 Pagina 3 (Van een onzer speciale verslaggevers) Welk een ellendige nasleep de overstromingsramp heeft, is gisteren op aangrijpende wijze gebleken bij de aanlegplaats van de Spidoboten aan de Willems kade, waar in de loop van de middag en de avond en ook gedurende de nacht meer dan duizend mannen, vrouwen en kinderen, met wat schamele bezittingen bij zich, met tal van schepen, waaronder de coaster „Crescendo" uit Groningen, de „Nassauplaat" en de „Koningsplaat" en verscheidene motorschepen in Rotterdam aan de wal werden gezet. Een van de eerste schepen, die aan de Spido-ponton meerden, was de Groningse kustvaarder Cres cendo van Helschers Kustvaart- bedrijf N.V., die ongeveer 450 evacué's uit Stavenisse, waarbij tien zieken, aan boord had. Naar de kapitein, de heer G. Suurd, ons vertelde, was de reis op zichzelf uitstekend verlopen. Het schip was Maandagochtend om half elf uit Rotterdam ver trokken en des middags om onge veer half zes in Stavenisse aange komen. „Het haventje daar is weliswaar niet op zulke grote schepen berekend, doch wjj heb ben het er op gewaagd", zei kapi tein Suurd, „en het is gelukt". Het heeft aanvankelijk nog enige moeite gekost, de mensen te bewegen aan boord te komen. Na al het leed, dat het water hun had aangedaan, schenen zij er een tegenzin in te hebben, zich aan een schip toe te ver trouwen. Het hopeloze van de toestand inziende het hele dorp staat onder water en vrij wel alle huizen zijn ingestort hebben deze 450 mensen, zij het node, van hun geboortegrond af scheid genomen. Een vrouw, die zich enige uren in een lantaarn paal had vastgeklemd, moest daaruit met geweld worden weg gehaald. „Was ik maar dood Het verdriet om hun verloren bezittingen of erger nog om hun man of vrouw of andere bloed verwanten, sprak de mensen uit de roodbehuilde ogen en telkens werden jonge en oudere vrouwen door de smart overmand. „Was ik maar dood", huilde een jonge vrouw, „mijn man is ver dronken Er waren méér jonge vrouwen, sommige met een baby bij zich. wier echtgenoten waren omge komen. In Stavenisse. dat 1700 inwoners telt, zjjn naar schatting 200 a 300 slachtoffers te betreuren; vele honderden inwoners zijn naar an dere plaatsen geëvacueerd. Er wa ren ongeveer een vijftig mensen achtergebleven. Velen hunner zit ten in afgelegen boerderijen, die per schip niet bereikbaar waren. Hier zullen de 20 Dukw's, die de Marine naar dit gebied heeft ge zonden, redding moeten brengen. Ook heeft men getracht, deze ge- isoleerden. die op ongeveer 12 km van het dorp wonen, met vlotten te bereiken, doch dat was haast onbegonnen werk. Vlotte ontscheping De ontscheping van de 450 men sen, die in hoofdzaak in het ruim waren ondergebracht de babies en hun moeders hadden in de ka juit mogen verblijven geschied de, dank zjj de vele hulpvaardige handen van leden van het Rode Kruis, de Geneeskundige Dienst en verpleegsters, zeer vlot. Eerst werden de zieken op brancards door broeders van de Geneeskun dige Dienst van boord gehaald en in de gereedstaande ambulance auto's gebracht. Daarna kwamen de oudjes, vrouwtjes in haar witte mutsjes, aan de beurt en toén de kinderen en volwassenen. Oude vrouwtjes,- die slecht ter been wa ren, werden door een paar sterke mannen de loopplank overgedra gen. Aan de Willemskade stond een achttal grote autobussen en een groot aantal particuliere auto's gereed, die de evacué's naar de Ahoy-hal en andere plaatsen heb ben vervoerd. Een zieke jongen van een jaar of tien, die gedurende deze twee dagen van verschrikking angst vallig zjjn herdershond bij zich had gehouden, werd naar het Coolsingel-ziekenhuis overge bracht. Zijn hond ging mee Nog meer schepen Terwijl de Crescendo nog bezig was zijn levende last aan wal te zetten, arriveerden er aan de Wil lemskade nóg twee motorschepen, de Coad uit Rotterdam, schipper W. J. van Oosten, en de Nieuwe Zorg uit Den Bommel. Beide sche pen hadden ongeveer tweehonderd evacué's uit Den Bommel aan boord. Ook hiér weer hetzelfde trieste beeld van mannen, vrouwen en kinderen in doffe berusting, als het ware verdoofd na al de smart, die hun is overkomen. Wat men nog had kunnen redden was met het schip meegekomen: in lakens gewikkeld beddegoed en kleding, kinderwagens, babywiegjes en zelfs een motorfiets. Achter elkaar meerden nu ver scheidene schepen aan het Spido- ponton. Na de Crescendo het mo torschip Chilijn, schipper A. Dege- ling uit Rotterdam, die aan de in de Schippersbeurs gedane oproep om naar Middelharnis te varen, onmiddellijk gehoor had gegeven. Zijn lading bestond uit 250 evacué's uit Middelharnis. Veertig vrouwen met kleine kinderen had de schip persvrouw in haar roef opgeno men. Diregt nadat dit schip was ge lost, arriveerde de Regentesseplaat van de Havendienst Spido aan het ponton, met 180 vluchtelingen uit Zjjpe. Op de terugweg waren in Dordrecht 10 evacué's afgezet. „Kom direct terug!" „Kom direct terug!" had men in Zjjpe tegen de kapitein van de Regentesseplaat gezegd, „Die ver warmde schepen van jullie zijn ideaal voor het vervoeren van evacué's!" „Wat mij betreft, gaan we direct terug!" zeide de andere kapitein Vos, die evenals zjjn collega, de kapitein Wagemaker, sinds Maan dagochtend niet uit de kleren is geweest. „Zij rekenen op ons". Omstreeks vjjf uur kwam ook de Nassauplaat aan, eveneens met een paar honderd evacué's uit Zijpe, dat een uitstekende embar- katieplaats schijnt te zijn. Er zullen ongetwijfeld nog vele schepen te Rotterdam met evacué's aankomen, want er moeten zeker nog een 30.000 mensen van de overstroomde eilanden worden ge haald. De Havendienst Spido heeft ook nog de Koningsplaat en een vijf tal sleepboten met enkele vletten naar Bruinisse en andere plaat sen gestuurd. De vletten zullen uitstekend te pas komen om men sen te halen op plaatsen, waar diepere schepen niet kunnen ko men. Angstig opeengedrongen op het laatste plekje droge grond staan hier koeien te wachten op redding. Deze luchtfoto werd gemaakt boven Foulness Island (Engeland) Effectieve steun aan noodgebieden Van een speciale verslaggever) In het Marine vliegkamp „Valkenburg'' in Zuid-Holland heerst een enorme bedrijvig heid. Onafgebroken, dag en nacht, daveren de vliegtuigen over de startbanen de zware Amerikaanse Fairchild Packet-vrachtvliegtuigen, de wendbare, practische MLD- Sea Otters, vogels van aller hande pluimage doch met één doel: hulp te brengen aan hen, die in de overstroomde gebieden in nood verkeren. Want van „Valkenburg" uit re gelt de Marine Luchtvaart Dienst de „droppings" van voedsel, water, rubberboten, vlotten, zandzakken en de meest uiteenlopende zaken, waaraan men in het geteisterde Zuid-Westen van ons land zo drin gend behoefte heeft. Ook in het directe reddingswerk heeft de MLD een aandeel, hoewel dit hoofdzakelijk van Gilze Rijen uit waar men over hefschroef- vliegtuigen beschikt wordt ge organiseerd. De Generale Staf bepaalt waar reddingswerk moet worden ver richt en waar droppings noodzake lijk zijn en geeft, dit respectieve lijk door aan Gilze Rijen en Val kenburg. die voor de uitvoering zorg dragen. Dank zij de medewer king van de militaire autoriteiten op het vliegveld Valkenburg kon den wij emge indrukken opdoen van de geweldige activiteit, die daar ontplooid wordt om de nood gebieden te hebpen. In een der grote hangars liggen kolossale hoeveelheden voedsel- en andere pakketten, die door vracht auto's zijn aangevoerd en door het grondpersoneel worden overge bracht naar het platform, waar de vliegtuigen, onmiddellijk na de landing van een vorige vlucht, tan ken en worden volgeladen, om weer te vertrekken naar het over stroomde land. Van de M.L.D. zijn het vooral de Mitchell's en de Harpoons, di( grote hoeveelheden pakketten over. brengen, doch ook de Sea Otters (zeer wendbare amphibievliegtui- gen) doen prachtig werk. Firefly- jagers verzorgen de communicaties boven de getroffen gebieden. Ook verschillende Amerikaanse toestellen nemen aan het drop- pingswerk deel. Wij noemden reeds de zware Fairchild Packet's, die in hun logge, aan de achterzijde geheel openklapbare, romp een massa (zelfs een tank) kunnen bergen. Verder zijn de Amerikanen vertegenwoordigd met een drietal Dakota's. De L.S.K. heeft ook een aandeel in de droppings met enkele Dako ta's en Beechraft machines. En tenslotte verleent ook de Rijksluchtvaartdienst van „Valken burg" af steun aan de noodgebie den. Gevaarlijk reddingskarwei Wij maakten voor eigen risico een landing bij een stuk dijk op Water voedsel rubberboten zandzakken... Schouwen Duiveland, zo vertelde ons majoor-vlieger Meyer, dit juist uit zijn Sea Otter was ge stapt. Er waren op dat, geheel door het water omringde, stuk dijk ongeveer 80 mensen bij el kaar, en de helicoptères waren druk bezig anderen hulp te ver lenen. Het was ons onmogelijk hen zo maar te laten zitten en wij beslo ten nadat het „linkvliegtuig", dat met alle hulpverlenende toe stellen radio-contact onderhoudt, ons had meegedeeld, dat wij zelf moesten bepalen wat te doen een landing in het ondiepe water uit te voeren. Bij de dijk stond een sterke stro ming, die de Sea Otter dreigde mee te sleuren naar een gat in de dijk, doch tenslotte werd contact met de mensen op het droge gedeelte tot stand gebracht. Een oudere vrouw en een zesjarig weesmeisje, die er het ergst aan toe leken te zijn, heb- ben wij aan boord genomen er naar Valkenburg overgebracht. Zo schetste majoor Meyer in kor- te trekken, haastig, en klaar staan- de voor de volgende vlucht, het riskante reddingskarwei, dat hij tezamen met luitenant ter zee vlie ger Munter had uitgevoerd. Op een Doesburgse jongens redden 266 mensen De burgemeester van Doesburg deelt ons mede, dat Zondagmorgen in deze gemeente direct contact is opgenomen met de Doesburgse zeilvereniging, die ogenblikkelijk een paar vletten met buitenboord motoren heeft afgestaan. Deze zijn onmiddellijk op een vrachtauto ge laden en, vergezeld van een bus vol mensen, naar Bergen op Zoom gestuurd, waar het de eerste daad werkelijke hulp was, die daar aan kwam. De jongens hebben tot gis teravond het genoegen mogen smaken 266 mensen het leven te redden. Vandaag zijn ze weer in gezet in Steenbergen. WöS» gj^jg Autoriteiten bezoeken de noodgebieden Minister Algera heeft vandaag met enkele hoofd-ambtenaren van de Rijkswaterstaat een bezoek ge bracht aan het noodgebied Zierik- zee. Generaal Hasselman bracht een bezoek aan verschillende inge schakelde militaire onderdelen. De ministers Donker en Mansholt be zochten het noodgebied Zuidland. De Indonesische Hoge Commissaris bezocht Dordrecht. KllSSMHi Geen colleges Diverse universiteiten in ons land hebben de colleges en prac tica gestaakt om de studenten de gelegenheid te geven mede te wer ken aan de hulpacties, o.a. in Lei den en de gem. vrije universiteit te Amsterdam. andere plaats, waar een paar oude mensen in een hooiberg beschutting hadden gezocht, lag in latten en afval het woord „honger" op een dijk. Hier kon de Sea Otter voedsel laten vallen. Eén MLD-vliegtuig opereert niet van Valkenburg, maar van Gilze Rijen uit. Het is het enige Neder landse hefschroefvliegtuig. een „Si korsky", die de schone naam „Je zebel" draagt. Dit toestel heeft, samen met zijn buitenlandse soort genoten, heel wat mensen uit be narde omstandigheden gered. In totaal nemen 124 luchtmacht vliegtuigen aan de reddingsactie deel. Prins Bernhard heeft 4 toe stellen en de Nat. Luchtvaartschool 10 vliegtuigen ter beschikking ge steld. Er worden nog 21 Engelse en Amerikaanse hefschroefvlieg- tuigen verwacht. In een lange rif trekken wagens beladen met mensen en hun be zittingen, uit het dorp Kruiningen op Zuid-Beveland naar veiliger oorden Een militair verdronken Twee vermist Tijdens de hulpverlening aan slachtoffers van de watersnood is op 1 Februari de dpi. soldaat E. Kasan van het Regiment Zware Luchtdoelartillerie Waalhaven na bij Klundert tengevolge van ver drinking om het leven gekomen. Hij was afkomstig uit Amsterdam. Bij dit ongeval zijn twee militai ren van hetzelfde onderdeel ver mist. Het zijn de dpi. soldaat N. F. Berg. afkomstig uit 's-Gravenhage en dpi. soldaat A. Zwarts, afkom- stig uit Delft. Prins Bernhard terug Vlucht toren noodgehieden Vanmorgen om half acht is Prins Bernhard met het K.L.M.-lijnvlieg- tuig „Olivier van Noort" uit New York op Schiphol aangekomen. Ter verwelkoming waren H.M. de Ko ningin en minister Beel op het vliegveld aanwezig. Voordat hij op het vliegveld te New York in het toestel stapte, bood de predikant van de St. Marks Church in the Bowerie hem een cheque aan van 375 dollar, de opbrengst van de collecte van de Zondag jl. gehouden dienst, voor hulp aan de slachtoffers van de overstroomde gebieden. De Prins was kennelijk verrast toen hij door H.M. werd begroet. Beiden waren zichtbaar onder de indruk van de gebeurtenissen van de laatste paar dagen. Voor de mi crofoon van de B.B.C eft van de Wereldomroep zei de Prins dat, van het ogenblik af, waarop de ramp in Amerika bekend was ge worden. hem een. overvloed van medeleven was betuigd. „Mijn tele foon heeft niet stilgestaan en ik geloof, dat er op grote schaal ge holpen zal worden". Voor de B.B.C. sprak de Prins zijn diep gevoelde dank uit voor de blijken van me deleven met een ramp, die ook Engeland zo zwaar heeft getroffen. Tegen de Amerikaanse journalis ten te New York had de Prins reeds verklaar.d: „Ik wil helpen. Ik zal direct plannen gaan uitwer ken met het Nationaal Rampen fonds. waarvan ik voorzitter ben geworden". De daad bij het woord voegend is de Prins enige uren na aan komst In een Dakota met majoor Gerben Sonderman als piloot, een vlucht over de getroffen gebieden gaan maken. Later zal Prins Bern- hard wellicht, zo deelde de heer Sonderman mede, in een kleiner toestel opnieuw van Soestdijk ver trekken om zijn medewerking te verlenen bij de hulpacties. Snel recht Op Walcheren hebben een be roepssergeant-majoor en tiwee be roepssergeanten zich met grove veronachtzaming van hun plicht onttrokken aan de hulpverlenings- werkzaamheden. waarvoor zij wa ren ingezet. Zij zijn onmiddellijk gedegradeerd. Een typisch beeld uit Zeeland: een kanaal dwars door het over stroomde land. De dijken geven de loop van deze waterweg aan Nog meer slachtoff rers? Vijfenzeventig schepen telden wjj gistermiddag voor Zierikzee: kustvaartuigen, marineschepen, tankschepen, particuliere jachten en vissersschepen. De hele vissers vloot van Nederland zit nu prac- tisch in Zeeland, spontaan te hulp gesneld op de dringende nood kreet. Sommigen met de vis nog aan boord, de gehele vangst ver spelend om hulp te kunnen bicden. Rond Haamstede, Bruinisse. de Flauwers, Dreischor en andere plaatsen was het hetzelfde beeld. Honderden schepen voor de kust om de duizenden op te nemen, die het eiland moesten verlaten. Een groot bezwaar bij de reddings pogingen is echter het in onvol doende mate aanwezig zijn van roeiboten met buitenboordmotor en platboomde vaartuigen, die de gaten door kunnen of over de dijken gedragen kunnen worden. Zodoende staat het aantal grotere schepen in geen verhouding tot de primair nog meer noodzakelijke kleine schuitjes om mensen uit huizen te halen en naar de dijken te brengen. Hefschroefvliegtuigen deden prachtig werk Prachtig werk hebben de heli copters gedaan, die tientallen mensen uit hun benarde posities verlost hebben en de gehele dag boven de eilanden zweefden. Het uitgooien van rubberboten is niet zo'n groot succes geweest Het was een toeval als zo'n boot terecht kwam tegen een geïsoleerde boer derij en enkele hebben wij als ver loren en lek geslagen tegen de dijken zien liggen. Een tweede lacune, die zich wel zeer sterk heeft doen gevoelen, is het ont breken van radiocontact, dat bijv tot gevolg had. dat men van Schouwen-Duiveland lange tijd niets heeft gehoord. Ook zouden in de roeibootjes draagbare zen dertjes meegenomen moeten wor den, die contact hebben met de vliegtuigen, die op hun beurt de bedreigde punten kunnen aan geven. Nu was het voor de kleine bootjes veelal een zoeken op goed geluk, terwijl men mocht aan nemen, dat de boven hen cirke lende vliegtuigen meer zagen dan de mensen op het water. „Wy hoorden Zondagavond de radio" vertelde ons een inwoner van Serooskerke, „Maar wy hoorden niets over Schouwen en dachten dat men ons vergeten had of dat men het by ons niet zo erg vond. Het ergste was, dat wy niet konden laten weten hoe het by ons gesteld was". Gezien onze ervaringen op Schouwen-Duiveland geloven wy te mogen aannemen, dat het aantal slachtoffers nog belangryk uit zal gaan boven het thans genoemde officiële cyfer. Yerseke is thans een van de cen trale punten voor de hulpverlening in Zeeland. Het is vrijwel het enige plaatsje, dat niet heeft geleden, al is practisch de gehele mossel- cultuur verloren gegaan, wat op zichzelf al een schade van hon derdduizenden is. De bewoners van Schouwen worden voor een groot deel thans naar dit plaatsje ver voerd, waar ze opgevangen wor den, onderdak kunnen en geregi streerd worden, waarna ze per boot naar Bergen op Zoom gaan. Daar staat de evacuatiedienst klaar om ze over te nemen en ze te distribueren over die gebieden, die daarvoor zyn aangewezen. Di rect na aankomst in Bergen op Zoom worden de geëvacueerden naar een centraal punt gebracht. Degenen, die op bezoek in Zeeland verrast werden en thans terugke ren naar hun woonplaatsen, wor den onmiddeliyk naar het station gebracht, waar ze de trein naar hun haardsteden kunnen nemen. De dijk te Ouderkerk aan de Usel Prof. Ir P. Ph. Jansen schrijft ons, dat ten onrechte in ons blad van 2 Februari de indruk is ge wekt, dat hij een belangrijk aan deel heeft gehad in het dichten van de dijk bij Ouderkerk aan de IJssel. Het succes daar bereikt, is vrijwel geheel te danken aan het initiatief van de autoriteiten ter plaatse. In derdaad was prof. Jansen daar ter plaatse en hij was vol bewondering voor het werk. dat door militairen en burgers te zamen was tot stand gebracht. Dat de Krimpenerwaard is gered, is niet aan prof. Jansen te danken, zo verklaart hij.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 2