HAAGSCHE JU COURANT
AANTAL SLACHTOFFERS 1223
Grootscheepse reddingsacties
in Zeeland
NOG DUIZENDEN IN GEVAAR
Bek!
emmen
cl rel
relaas
No. 20963 12 pagina's - Woensdag 4 Februari 1953
EZER COURANT Abonnement per kwartaal 5.85, per week I BUREAUX WAGENSTRAAT 85-37 - TEL. 184466 - 8 LIJNEN - POSTGIRO 12500 I PRIJS DER ADVERTENTIëN 1 t/m 26 mm 0.170 per mm, daarna
t a\r„ui.. I .dat.,. rr,,y M AionPM iedere mm meer 0.35 oer mm. Minimum grootte 13 mm.
PRIJS DEZER COURANTAbonnement per kwartaal 5.85, per week
47 cent. Losse nummers 9 cent per exemplaar. Verschynt dageiyks
behalve op Zon- en Feestdagen. Loketten geopend van 8.30—18.00 uur.
BUREAUX WAGENSTRAAT 35-37 - TEL. 184466 - 8 LIJNEN - POSTGIRO 12500
DIRECTIE: A. G. SLJTHOFF, Mr. K. H. LABOHM, TH. G. VAN DER GARDEN
HOOFDREDACTEUR: PROF. Mr. A. C. JOSEPHUS JITTA
PRIJS DER ADVERTENTIëN 1 t/m 26 mm 0.175 per mm, daarna
iedere mm meer ƒ0.35 per mm. Minimum grootte 13 mm.
KI. adv. bij vooruitbet. tot 15 w. L—daarboven tot max. 20 w. ƒ1.50
West-Brabant: Gisteren
werd een reddingsactie inge
zet voor Nieuw-Vossemeer,
waar nog 370 van de 1670 in
woners geëvacueerd moesten
worden.
Schouwen-Duiveland is één
watervlakte. Er is eigenlijk
niet veel verschil meer tussen
het land binnen de dijken en
de zee er buiten. Er zijn nog
enkele hooggelegen delen,
waar mensen samengepakt
zitten, maar voor de rest is
het water, water, water
Slechts een hulppoging op grote
schaal kon hier redding brengen en
daarmee is gisteren een begin ge
maakt. Honderden vaartuigen la
gen voor de kust van het eiland,
waar de duinenrij op verschillende
plaatsen onderbroken wordt door
grote gaten, waar het water kol
kend doorstroomt.
Schouwen-Duiveland is gisteren
het „Duinkerken van Nederland"
geworden.
Aan de onzekerheid waarin men
dagen heeft verkeerd omtrent het
lot van Schouwen-Duiveland is een
einde gekomen, om plaats te ma
ken voor een realiteit, die de schrik
om het hart doet slaan.
Wat we uit eigen ervaring we
ten, zo schrijft een A.N.P.-corres-
pondent, is, dat Serooskerke geheel
is ontruimd en dat van het gras
veldje voor de dorpskerk, de enige
droge plek in het plaatsje, twee
paarden ons bedroefd hebben nage
keken. toen wij met de enige tien
tallen overgebleven bewoners van
het dorpje omstreeks half een gis
termiddag wegvoeren.
Men heeft ons met nadruk ver
zekerd dat de toestand in Zierikzee
minder alarmerend is geweest dan
men aanvankelijk dacht, maar dat
de situatie in Bruinisse uiterst cri-
tiek is. Hier moeten zich op de zol
ders van de huizen nog een 1500
mensen bevinden. Met de evacuatie
van deze in nood verkerenden is
inmiddels reeds een aanvang ge
maakt. de moeilijkheid hierbij is,
dat men in dit gebied slechts ge-
Inzameling van kleding
stukken en gebruikt
meubilair tot nader
order stopgezet
(Zie pag. 4)
Toen gisteren dan ook zeer
alarmerende berichten over de
toestand in dit gebied binnen
kwamen. zijn van het vliegveld
Woensdrecht 15 helicopters op
gestegen, die er in geslaagd zijn
honderden mensen uit hun be
narde positie te bevrijden. „Aus-
ters" van de Koninklijke Lucht
macht landden op het strand van
Schouwen-Duiveland. Zij hebben
dekens gebracht en keerden
terug met vluchtelingen.
Vanmorgen, bij het krieken
van de dag zijn de helicopters
wederom opgestegen met medi
camenten, voedsel en 'dekens.
Om 5 uur gistermorgen, zo ver
telt de correspondent, verlieten wij
Yerseke met een vissersscheepje,
waarop zes stormboten waren ge
laden. Na bijna twee uur passeer
den wij Zierikzee. waar nog enkele
lichten aan waren en waar het
groene en rode licht van de haven
uitgang nog scheen. Een half uur
later liep ons scheepje een nood-
haventje bij de z.g. Flauwere bin
nen. Daar zaten een aantal mensen,
dat kans gezien had naar de dijk
te komen en de nacht zonder licht
of warmte in een café hadden
doorgebracht. Snel werden de
boten uitgeladen en naar de over
kant van de dijk gedragen. De
boten werden twee aan twee aan
elkaar gebonden en een boer. die
daar plaatselijk bekend was ging
mee als gids. De drie „dubbele"
kozep elk een andere richting en
in het schemerdonker trokken ze
de eindeloze watervlakte tegemoet,
waar daken van boerderijen boven
het water uitstaken.
Een harde wind van landzijde
maakte het peddelen moeilijk. „Tot
aan de molens is iedereen van de
boerderijen af", zei onze gids.
„Wat daarachter zit weet ik niet".
Daarachter, dat betekende een
onafzienbare watervlakte met tien
tallen daken en telefoonpalen, die
de weg markeerden en in de verte
enkele hoge punten met bomen en
een kerktorentje.
Na een uur waren we 500 meter
gevorderd. We passeerden de mo
len „De Moriaan" en toen begon
het zoeken op goed geluk in elk
huis. Plotseling een schreeuw over
het water. Uit de bovenverdieping
van een boerderij gebaarde een
jonge boer. „Daar ginds",
schreeuwde hy. „daar hangt een
witte vlag uit. Ga daar eerst maar
heen".
Na drie kwartier waren we er,
om te ontdekken dat het een wit
gordijn was, dat woest uit een ge
broken ruit wapperde. Van de be
woners geen spoor. Even verder
Vele landen bieden hulp
aan onze overstroomde
gebieden, hetzij met geld,
hetzij met mensen en mate
riaal. Hier ziet men Franse
militairen met stormboten
in Halsteren, gereed om in
nood verkerende mensen
te gaan redden
weer een boerderij, gedeeltelijk
reeds ingestort. Niet meer nodig.
Daar kunnen geen mensen meer
zijn. Dan maar bakboord uit, voor
bij het gat in de richting Seroos
kerke.
Het voorbijkomen van dat gat
heeft meer moeite gekost, dan de
gehele tocht. De dag tevoren was
er een vlot doorgesleurd. Van de
zes mensen hadden er twee het
leven afgebracht. De zuiging was
merkbaar op 2 km landinwaarts.
Ons kostte die 75 meter meer dan
anderhalf uur. Doch toen was
Serooskerke niet zo ver meer.
Inmiddels was de lucht vol
vliegtuigen gekomen. Drie heli
copters cirkelden rond, hingen
soms een tijd boven een boerdery
en in de verte zag men dan een
stipje naar boven hyson, wat
weer een gered mensenleven be
tekende.
„Waarheen eerst?", was voor ons
de vraag. Een helicopter kwam ons
te hulp. Nadrukkelijk bleef hij stil
staan naast de toren van Seroos
kerke. waar nog de vlag uithing,
die Zaterdag ter gelegenheid van
de verjaardag van Prinses Beatrix
was gehesen. Toen wij vlakbij
waren, zwaaide de helicopter af,
op zoek naar andere slachtoffers
Tussen kapotte huizen voeren
w\j, door wat eens de toegangs
weg tot het dorp was geweest.
Het was overal angstig stil. Van
het dak van een schuurtje blafte
een hond ons toe. Het enige te
ken van leven dat wjj zagen.
Toen schuurde de bodem van de
boot over de keien en konden
we aan land gaan. vlak bij het.
kerkje.
Een politie-agent kwam ons te
gemoet. „Hoe is het op Renesse?"
vroeg hij bezorgd. „Daar zitten
myn vrouw en kinderen".
Wij moesten hem het antwoord
schuldig blyven
Ongeveer 20 mensen zitten hier
nog, vertelde de agent. Om een
grote tafel in de kerk zaten ze,
voorzien van brood, koek, boter en
melk. Een primus zorgde voor
warme koffie. „Ga eerst maar een
paar huizen langs", zeiden ze. „Wy
kunnen het nog wel even volhou
den."
De twee boten werden ontkop
peld en elk ging naar een huis ver
der het water in. Aan de achter
kant van een huis stonden twee
oudjes: een man met een grote,
gryze snor en zijn oude. zachtjes
huilende vrouw.
„We hebben twee nachten op
zolder gezeten," vertelde de man.
„Eten hadden we nog genoeg,
maar het drinkwater begon aardig
krap te worden."
In twéé andere huizen was geen
H.K.H. Prinses Wilhelmina
kwam gisteravond in Ber
gen op Zoom aan, nadat
zij in de loop van de dag
Zeeland had bezocht
leven meer te bespeuren en men
kon slechts hopen, dat de bewo
ners gered waren.
In het dorpje waren inmiddels
nog een roeiboot en een motorvlet
gearriveerd, die ook reeds enige
mensen hadden opgepikt.
Met de motorvlet voorop
begon de terugtocht. „Moet
die hond niet mee?", riep
iemand. „Hij hoort nergens
bü", zei er een. „Laat hem
maar bij de paarden blijven,
of schiet hem anders dood".
De agent had zijn revolver
reeds getrokken, om het dier
een ellendig eindete bespa
ren, toen een man uit een van
de boten sprong, door het wa
ter waadde, de hond in het
nekvel greep en hem in de
boot slingerde.
De paarden staarden ons
na van het grasveldje af, on
bewust van het lot dat hen
wachtte
ilet Weer
Verwachting tot Donder
dagavond (opgemaakt te 10
uur).
Enkele buien
Veranderlijke bewolking
met enkele regen-, hagel-
of sneeuwbuien. Matige tot
krachtige en in de kustpro
vincies tydelyk harde wind,
aanvankelyk Noord-Weste
lijk later ruimend naar
Noord tot Noord-Oost. Min
der koud 's nachts. Morgen
overdag ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
Zon op 8.14, onder 17.35.
Maan op onder 9.4S (L.
K. 7 Febr. 5.09 u.)
Barometer alhier v.m. 8
u.: 768 mm; v.m. 12 uur
765 mm.
Barometer na hedenmid
dag 12 uur: dalende.
Hoogwater te Scheveningen
5 Febr. Ie hw. 6.43, 2e hw.
18.59.
Tussen gisterochtend 8 u
en hedenochtend 8 uur no
teerde onze regenmeter
geen neerslag.
Temperatuur hedenmor
gen 8 u. 6 gr. C.12 uur:
9 gr. C.
Tussen gistermorgen 8 u.
en hedenmorgen 8 u. was de
hoogste temperatuur 6 gr.
C. en de laagste 1 gr. C.
Het aantal slachtoffers dat tengevolge van de overstromingsramp om het leven
is gekomen, stijgt nog voortdurend. Van 1223 personen moet thans met
zekerheid worden aangenomen, dat zij verdronken zijn. Het grote aantal
doden dat in Stavenisse, Tholen, Oude Tonge en Nieuwe Tonge is gevallen,
deed het cijfer snel stijgen.
En nog is alle gevaar niet geweken. Integendeel. Nauwelijks is het reddings
werk op volle toeren gekomen, of reeds wordt weer een nieuwe dijkdoorbraak
op het eiland Flakkee gemeld. Dat betekent nieuwe gevaren, nieuwe ellen
de nieuwe dreiging voor het leven van tientallen mensen. En dat terwijl elders
het leven van honderden nog voortdurend wordt bedreigd.
Vele honderden zijn reeds in veiligheid gebracht, dank zij het moedige opoffe
rende werk van dappere redders, die zich gesteund weten door het gehele
Nederlandse volk, ja door de gehele wereld. En ook gesteund, door die beide
moedige vrouwen: Koningin Juliana en Prinses Wilhelmina welke laatste
al zovele overstromingsrampen zag die zich alles vergetend en trotserend
in deze ure des gevaars temidden van haar zo zwaar getroffen landgenoten
bevinden.
Maar er is nog zo ontzettend veel te doen. En dat moet snel gebeuren
Schouwen-Duiveland
Het Duinkerken van Nederland
Bij de reddingsactie te water waren gisteren niet minder
dan 2000 vaartuigen betrokken. De Marine neemt met ver
over de honderd eenheden aan de actie deel. Voor Schou
wen en Duiveland alleen al lagen gisteravond 500 vaartuigen.
Aan de hand van de tot dusverre beschikbare berichten kan
het volgende algemene beeld worden gegeven: Op Goeree
en Overflakkee was de toestand in het algemeen onover
zichtelijk. Het ernstigst schijnt de toestand in Oude en
Nieuwe Tonge te zijn. Dirksland ligt droog, Ooltgensplaat is
gedeeltelijk geëvacueerd. Voor Den Bommel is de toestand
gisteravond te half tien ernstiger geworden door een nieuwe
dijkdoorbraak. Van Middelharnis en Sommelsdijk zijn 1000
inwoners vrijwillig vertrokken. Het overgrote deel der be
volking van Stad aan het Haringvliet heeft besloten te
blyven.
De ramp
Nederland heeft nauweiyks
aandacht voor iets anders,
dan voor de watersnood. En geen
wonder. Die ramp blykt een om
vang te hebben aangenomen, waar
van men aanvankelyk nog geen
voorstelling had.
Wy spraken Maandag van enkele
honderden doden en enige tiental
len millioenen schade. Het blijkt nu
reeds, dat er ongeveer duizend do
den zyn, 300.000 zeer zwaar ge
troffenen en nog meer minder
zwaar getroffenen.
Men spreekt thans van enige
honderden millioenen guldens
schade en wy hebben deskundigen
de schade op meer dan één mil
liard horen schatten.
DE MEDEWERKING van ieder
een, in binnenland en buiten
land. laat niets te wensen over. Na-
tuurlyk hapert er hier en daar wel
wat. Maar er moet zo veel ge-
inproviseerd worden.
„Het Vaderland" constateert,
dat er onenigheid is tussen de
waterstaatsautoriteiten van het
Ryk en de Provincie. Hoe weet
dat blad dat zo snel Er zullen
allicht hier en daar moeilykheden
zyn. Maar dat dit gebrek aan
samenwerking op enigszins grote
schaal tot moeilykheden aanlei
ding geeft, is ons bepaald niet ge
bleken. Men mag niet uit één
enkel feit een algemeen oordeel
generaliseren.
De A.V.R.O. weigerde aanvan
kelyk het nieuws van de Rege
ringsvoorlichtingsdienst in haar
omroeDtyd uit te zenden, omdat
zy dat] nieuws niet heeft kunnen
controlesen. Men moest de
A.V.R.O. gelasten haar zend
tijd beschikbaar te stellen, vóór zy
zwichtte. Dat lykt ons een ern
stige fout van de A.V.R.O. Voor
wat de Regeringsvoorlichtings
dienst uitzendt draagt de A.V.R.O.
geen verantwoordelijkheid.
LAAT ONS door zulke nutteloze
ruzies de samenwerking, die er
moet zyn en die er over het alge
meen gelukkig ook is, niet beder
ven.
De minister van Verkeer en
Waterstaat zou direct een perscon
ferentie houden, maar hy stelde
die uit, omdat de Staten-Generaal
recht, had op de eerste mededelin
gen. Die stelling moge juist zyn,
wanneer het gaat om politieke
kwesties, waarop een politieke dis
cussie volgt, voor onderwerpen van
zo algemeen belang als de water
snood gaat zy zeker niet op. Daar
heeft het gehele volk direct recht
op zo volledig mogelyke voorlich
ting. Wat zou er van de algemene
medewerking terecht zyn geko
men. wanneer de pers niet onmid-
dellyk en op zo ruime schaal in
lichtingen had gegeven?
Laat men in eendrachtigheid sa
menwerken, om de nood te leni
gen en, wat beschadigd is, herstel
len. Dan komt de tijd, om te over
wegen, of niet maatregelen van
veel groter omvang moeten worden
overwogen, om de gehele kustlijn
te sluiten, op enkele openingen na
natuurlijk, en een landaanwinst tot
stand te brengen, die alles wat tot
dusverre verricht is, in de schaduw
zal stellen.
Nood leert bidden, maar ook de
hand aan de ploeg slaan.
Zorg om toestand
in Bruinisse
Schouwen en Duiveland:
Grote reddingsactie gaande
om naar schatting 1500 men
sen op te halen die nog tus
sen Brouwershaven en Burch
geïsoleerd zijn. Zierikzee is
veilig, het is van voorraden
voorzien. Bruinisse en Oos-
terland kwamen door het be
zwijken van een binnendijk in
nood te verkeren. Beide
plaatsen werden overstroomd
St. Philipsland: Geheel
overstroomd. Militairen zoe
ken het gehele gebied af naar
geïsoleerde bewoners. Velen
reeds in veiligheid gebracht.
Het lot van ongeveer 400
mensen nog niet bekend.
Tholen: De overlevenden
van Stavenisse en St. Anna-
land zijn allen gered. Het
stadje Tholen en Scherpenis-
se hebben niet zwaar geleden.
De westelijke punt van het
eiland Tholen is overstroomd
en helemaal geëvacueerd.
Men schat het doden
daar op 'ruim 200. Honderd en
vijf en dertig omgekomenen
zijn al geborgen.
Walcheren: In Vlissingen
wordt de toestand beter. Er is
nog geen gas en waterleiding,
wel electrisch licht. Sinds gis
termiddag 5 uur onderhouden
de Spoorwegen weer een uur-
dienst tussen Vlissingen en
Arnemuiden. Middelburg is
droog.
Noord-Beveland: Zuidelijke
helft van het eiland onderge
lopen.
Zuid-Beveland: Behalve in
het oostelijk deel is de toe
stand zo goed als geconsoli
deerd. Yerseke is opvangcen
trum.
Zeeuws-Vlaanderen: Over
het algemeen is men de toe
stand meester.
Voorne en Putten: De toe
stand is meer stabiel gewor
den. In enkele polders was
(gisteren val te bespeuren.
