Overzicht van
de situatie
Ontredderde mensenmassa wacht
in Zierikzee op evacuatie
Over situatie op platteland
somberste verwachtingen
Voetbal en de
noodtoestand
Snel recht
Veestapel leed enorm
grote verliezen
Op Schouwen alle koeien dood,
op Goeree negentig procent
Medische gevolgen van de
ramp tot nu toe niet ernstig
.Woensdag 4 Februari 1953
VREES HEERST OP SCHOUWEN EN DUIVELAND
SCHOUWEN DUIVELAND. Bij de kade te Zierikzee wacht een vol-
deloze watervlakten. Aan de dijk
versterking bij Hoedekenskerke wer
ken enkele honderden mensen. Di
rect gevaar is niet. meer aanwezig.
Ellewoutsdijk is omringd door een
binnenzee. Vandaag worden de be
woners van Hemkenszand geëvacu
eerd door de marine. Het dorp is
droog, maar men begint gebrek aan
komen murw geslagen mensenmassa op evacuatie. Uitgeteerde gezichten, j levensmiddelen te krijgen.
1 Wolphaartsdijk telt negen doden,
namelijk G. Heynsdijk en echtgeno
te. de weduwe Hoek-van Dijke. de
weduwe Verschuure, de weduwe
Van Damme en haar dochter, de ze
ven maanden oude baby van F.
Giezen en de oudelieden D. Schip
per en C. Tramper. Zowel hier te
Wolphaartsdijk als in Kruiningen
is hulppolitie waakzaam,want het
is triest het te moeten zeggen, maar
er wordt veel gestolen.
kapotte en verfomfaaide kleding, wanhopige en apathische
vrouwen, vluchtelingen, die gered zijn uit de onmiddellijke omgeving van
Zierikzee. Zij zyn gered, maar de talloze anderen in de vele dorpen op
het verdronken eiland? De ongerustheid over hen vreet voort, want on
danks de meest intensieve reddingspogingen weet men nog heel, heel wei
nig van de toestand op het platteland en men hoort daarover slechts som
bere verwachtingen.
De schippers Gebrs. Schot red
den met inzet van eigen leven 150
mensen van Moriaanshoofd en thans
worden pogingen ondernomen om
in Noord-Gouwe te komen om
Kerkwerve te bereiken teneinde
met vletten verder het verdronken
land in te gaan. naar Nieuwerkerk
en Ouwerkerk, vanwaar onheilspel
lende bericnten komen.
Voor de kust van het eiland ligt
een enorme vloot van schepen,
waarvan er geregeld de Zierikzeese
haven in worden geloodst om bij de
evacuatie behulpzaam te zijn. De
mensen worden grotendeels naar
Brabant afgevoerd, want men acht
het onder deze omstandigheden be
ter, het toch al zwaar getroffen Be
veland en ook Walcheren niet te
belasten met een ontzagwekkend
vluchtelingenprobleem.
Op de kade spelen zich hartroe
rende taferelen af, waarvan de
triestheid nog wordt onderstreept
door de ingestorte en verlaten hui
zen langs de kanten. Zierikzee is
een spookstad, anders kan men het
niet noemen. Het water is weg uit
een groot gedeelte van de oude
stad rond de haven, zodat de ravage
de bezoeker aangrijpt in alle na
vrante lelijkheid.
Hoe erg het zou worden wist men
pas in de onheilsnacht. Dc muur
van het monument aan het Kraam-
plein brak door en voortgejaagd
door de Westenwind zocht het wa
ter met loeiend geweld zich een
weg door de straten. Het plaveisel
van de stegen vond de haven sloeg
weg, huizen storten in, mensen zoch
ten over daken een goed heenko
men, anderen werden bedolven. In
de buitenwijken kolkte de vloed
eveneens en nu Woenscag is het
Beraad over steun en
programmaverloop
DEN HAAG Het bestuur van
de KNVB komt Dondertlar in een
bijzondere vergadering bijeen ten
einde zich te beraden over liet or
ganiseren van een steunactie voor
de getroffen gebieden alsmede over
het al of niet doorgaan van het overspoeld
wedstrydprogramma voor Zaterdag
7 en Zondag 8 Februari.
De Kon. Ned. Korfbalbond en de
Kon. Ned. Hockeybond zullen
Vrijdag een beslissing nemen over
het al of niet doorgaan van de voor
Zondag vastgestelde wedstrijden.
Nader vernemen wij. dat alle
korfbalwedstrijden voor het komen
de weekeinde zijn afgelast.
DEN HAAG. Op Walcheren heb
ben een beroepssergeant-majoor en
twee beroepssergeantcn zich met
grove veronachtzaming van hun
plicht onttrokken aan de hulpverle-
ningswerkzaamheden, waarvoor zij
waren ingezet. Zij zijn onmiddellijk
gedegradeerd.
Rubberlaarzen uit België
Op Schiphol werd tegen half twaalf
uit Brussel een toestel van dc Sabena
met 2'.; ton rubberlaarzen voor het
noodgebled verwacht.
water daar nog steeds. Achttien do
den zijn tot dusver in de stad ge
registreerd en zestien in Gouwe-
veer,, zei ons wethouder R. Gerrit
sen.
Vliegtuigen kruisen thans over
het eiland en droppen er goederen
en rubberboten, terwijl op het ha
venplein en bij de molen te Zierik
zee helicoptères stijgen en dalen om
gewonden te halen. De gewonden,
die bevrijd waren van de boerde
rijen, hingen op brancards buiten
het toestel.
Het is nu zeker, dat de burge
meester van Rilland Bath, de heer
De Goffau is omgekomen. Hij reed
met een lege autobus, waarmee hulp
zou worden gehaald, en moest met
dit voertuig keren. Hij stapte uit
en lichtte de chauffeur bij. Op daU
zelfde ogenblik kwam er een zona*
vloed var water, waardoor het hem
onmogelijk was de bus nog te be
reiken. Hij verdween. De chauffeur
klom op het dak van zijn voertuig
en kon later worden gered.
Dat Krabbendijke droog is geble
ven is te danken aan het feit, dat
men door hard zwoegen de dijk aan
de Roelshoek heeft weten te be
houden. Men is thans volop bezig
de wegen te verharden, 's Morgens
werd voedsel uit vliegtuigen neer
gelaten, maar er was meer behoefte
aan zandzakken. In en rond Krab
bendijke ontstonden herhaaldelijk
verkeersopstoppingen en daarom is
thans en verbod uitgevaardigd om
het geinundeèrde gebied binnen te
rijden.
Dinsdag waren in Krabbendijke
900 évacués geregisteerd, afkomstig
uit Oostdijk, Gawege, Rilland en
Waarde. Er is in dit gebied zeer
veel hulp van Belgische militairen.
Men heeft nu ook weer electrisch
licht Er worden thans plannen be
raamd om het vee in Rilland Bath
te redden.
Bij Kruiningen heerste Dinsdag
een enorme activiteit. Met behulp
van tractoren met aanhangwagens,
vrachtauto's en bespannen wagens,
die soms tot aan de laadbak door
het water reden, werd het huisraad
uit de geïnundeerde woningen, voor
zover nog te redden, naar Goes ge
bracht. Overal was men zo goed en
zo kwaad als het ging in de weer
om de armetierige spulletjes aan de
greep van het -water te .ontrukken.
Wij zijn ook doorgedrongen tot
het overstroomde gebied tussen
Hoedekenskerke en Ellewoutsdijk.
waar duizenden hectaren land zijn
vanwaar men vanaf
dijken, die haastig versterkt worden
uitzicht heeft over schier ein-
KONINGIN JULIANAzowel
als prinses Wilhelmina hebben,
ieder op eigen gelegenheid, haar
medeleven betoond bij de ramp
die Zeeland. en Zu'd-Holland
hebben getroffen. De Koningin
maakte een vliegtocht boven de
geteisterde gebieden en bezocht
verscheidene plaatsen, onder
andere Fijnaart. Men ziet, de
Koningin hier bij het verlaten
van het stadhuis van Fijnaart.
Prinses Wilhèlmina debarkeerde
Dinsdagavond te Bergen op
Zoom nadat zij gedurende twee
dagen verscheidene eilanden en
Zierikzee had bezocht.
Al meer dan één millioen
in Groningen
GRONINGEN. In stad en provincie I
Groningen wordt thans druk gecollec
teerd voor het Nationale Rampenfonds. I
Voor zover thans bekend werd in totaal
de één millioen reeds overschreden.
Uit Zeeland is geen vee geëva
cueerd. De evacuatie van het vee uit
West-Brabant is nog aan de gang. De
evacuatie van het vee uit de getrof
fen gebieden in Zuid-Holland is zo
goed als voltooid.
Het vee biedt groter zorgen op me
disch gebied dan de ontheemde men
senmassa. In enorme hoeveelheid
worden de koeien ingeënt tegen
mond- en klauwzeer, het liefst op
Aan de hana van de tot dusver
beschikbare gegevens kan het voi-
i gende globale beeld worden ge
geven van de situatie in de ramp
gebieden:
ZEELAND:
Oost-Zeeuws
Vlaanderen:
Men is de toestand thans mees
ter. Breuk in de Kampersluis is
gedicht, zodat de polders om Kloos-
terzande en Walsoorden droog zijn
gebleven. Stand van het water iets
hoger dan normaal. Met het dicht
gooien van de breuk in de zeedijk
bij Ossenisse is een begin gemaakt.
West-Zeeuws
Vlaanderen:
In 't algemeen is men de toe
stand meester. In Hoofdplaat zijn
de dijken voor een groot deel dicht.
Bij Cadzand is het gat in de duinen
van de herdijkte Zwarte polder ge
stopt. In Breskens geen gevaar
meer. Veer BreskensVlissingen
werkt normaal.
Noord-Beveland:
Geen verandering in de situatie.
Zuidelijke helft van het eiland nog
altijd onder water.
Men deelt ons nader mede. dat ook
in Colijnsplaat alles droog is en daar j
geen slachtoffers zijn.
Zuid-Beveland:
Behalve in het Oostelijke deel, is
de toestand nu zo goed als gecon
solideerd. Ierseke is ontvangcen-
tram voor evacué's, o.a. uit Schou
wen. Tn Ellewoutsdijk is dringend
behoefte aan 5.000 zandzakken.
In Wolphaartsdijk zijn 9 doden
gevallen.
DEN HAAG. Volgens voorlopige ramingen is van het vee op Goeree
en Overflakkee negentig procent verdronken. Dit betekent, dat op dit
eiland ongeveer 9000 stuks vee verloren zijn gegaan. In het overige ge
deelte van Zuid-Holland zijn naar schatting ongeveer 1000 dieren verdron- i
ken. Aangenomen moet worden, dat op Schouwen en Duiveland al het vee j
is omgekomen. Omtrent de veestapel op Tholen zijn nog geen berichten
binnengekomen, maar men vreest, dat ook hier de verliezen groot zjjn.
De verliezen van de veestapel in West-Brabant worden geraamd op 5000
stuks.
hun eigen vee afgezonderd te houden, 1
tot een onderzoek is ingesteld.
De meeste varkens, die uit het
noodgebied komen, worden meteen
afgeslacht, Tegen de gevaren van
varkenspest wordt verder angstval
lig gewaakt. Over de paarden is bij
de veeartsenijkundige dienst weinig
bekend. Er heersen echter in Neder-
land geen ernstige paardenziekten.
Tenslotte ligt er nog het probleem t
van de cadaverruiming, die in ver-
hun verzamelplaatsen en anders zo- band met besmettingsgevaren drin-
dra zijn aankomen op hun evacuatie- j gend moet worden aangepakt,
adressen. Alle plaatselijke dierenart- J Destructiebedrijven in het Zuiden
sen verlenen hierbij belangeloos hun zorgen hiervoor en maken daarbij
assistentie en het Rijk stelt het serum -
gratis beschikbaar. Een groep stu
denten, die aan de Vee-ai-tsenijkun-
dige faculteit te Utrecht het doctoraal
examen heeft gedaan, is ingescha
keld en heeft entbevoegdheid gekre
gen. Nog meer studenten wachten om
bij de eerste oproep versterking te
bieden.
Naast de vrees voor deze ziekte
verkeert men in de zorg voor de tbc-
vrijgemaakte stallen. Het is lang niet
denkbeeldig, dat door de opneming
van besmet vee de gezuiverde vee
stapels in de boerderijen, die onder
dak bieden, ziek worden. Daarom
wordt aan de veehouders, die eva
cuatie-koeien in hun stallen opne
men, geadviseerd deze beesten van
Op het vliegveld Valkenburg is
men bezig met het inpakken
van levensmiddelenpakketten,
die in de noodgebieden gedropt
zullen worden. Ook Amerikaan
se luchtmacht soldaten verlenen
hun medewerking. Drie Ameri
kaanse specialisten bezig met
het bevestigen van een para
chute aan een levensmiddelen
pakket.
Enkele buien
Weersverwachting
geldig van Woensdag
avond tot Donderdag
avond:
Veranderlijke be
wolking met enkele
regen-, hagel- of
sneeuwbuien. Matige
tot krachtige en in de
kustprovincies tijde
lijk harde wind. aan
vankelijk Noord-Wcs-
telijk later ruimend
naar Noord tot Noord-
Oost. Minder koud
's nachts. Morgen
overdag ongeveer de
zelfde temperaturen
als vandaag.
5 Febr., zon op 8,14
uur: onder 17.35 uur:
Maan op uur: on
der 9.48 uur.
gebruik van het vervoer, dat de noor
delijke provincies aanbieden.
water; het staat voor de helft on
der water.
St. Philipsland:
Geheel overstroomd. Militairen
zoeken naar geïsoleerde personen.
Velen zijn in veiligheid gebracht.
Over het lot van 400 mensen is
niets bekend.
ZUID-HOLLAND:
Roozenburg:
Walcheren:
In vergelijking met andere eilan
den is dit eiland betrekkelijk ge
spaard gebleven. In Vlissingeu
wordt de toestand beter. Er is nog
geen gas on waterleiding, wel elec
trisch licht.
Op de Sloedam wordt met man en
macht gewerkt, aan het herstel van
dit belangrijke verbindingspunt. Er
zijn zandzakken afgegooid.
Vele vrijwilligers o.a. Ambonezen
I werken aan het herstel mede. Som-
j mige delen van de stad hebben
weer drinkwater, er is geen gas,
wel electriciteit.
Op het ogenblik zijn er vier
slachtoffers te betreuren.
Schouwen-Duiveland:
Zierikzee is veilig on van voor-
I raden voorzien. Bruinisse en Oos-
I terland worden overstroomd.
Hot is de bedoeling, de bevolking
van het eiland Schouwen en Duive-
I land met ingang van vandaag, op
enkele uitzonderingen na. verplicht
te evacueren. Slechts Haamstede.
Renesse en Burgh op Schouwen, die
1 in het Westen door duinen worden
beschermd, blijven buiten deze
maatregel.
In de omgeving van Bruinisse
wachten nog duizenden op redding.
In Brouwershaven is behoefte aan
drinkwater.
Tholen:
Stavenisse geheel ontruimd. De
inwoners van dit plaatsje hebben
nagenoeg alles verloren. In het
stadje Tholen en de dorpen Oud
Vossemeer en St Annaland is de
schade niet zo groot. Eiland Tholen
is verstoken van electriciteit en
In de reeds gedichte dyk va::
de Nieuwe Waterweg bij de Bos
polder waarin een gat was ge
slagen van 60 meter, is heden
weer een gat geslagen van vier
meter. Dit werd voornamelijk ver
oorzaakt door het snelle varen
van de zeeschepen op de Nieuwe
Waterweg.
Goeree-Overflakkee:
Nieuwe dijkdoorbraak bij Den
Bommel.
Van Den Bommel zijn 1400 inwo
ners geëvacueerd. De rest van de
bevolking is buiten gevaar en be
hoeft niet te worden geëvacueerd.
Uit de berichten, die ons van ver
schillende zijden bereiken, schijnt
te moeten worden aafgeleid, dat het
dodencijfer op GoereeOverflakkee
hoog is.
In Nieuwe Tonge, moeten 80 men
sen om het leven zijn gekomen. In
Oude Tonge moeten 300 slachtoffers
zijn te betreuren.
In het geteisterde Nieuwe Tonge
bevinden zich nog 1800 mensen. Een
Nederlands amphibie-voertuig brengt
60 mensen per keer naar Som-
melsdijk.
De dijk bij Oude Tonge zakt ge
regeld. Men vreest, dat deze dijk,
die elders op Goeree al over vele
kilometers is weggeslagen, ook bij
Oude Tonge zal verdwijnen.
Honderden inwoners van deze
plaats zouden opeengepakt zitten od
een stuk dijk van 300 meter zonder
voedsel of drinkwater. Dirksland
ligt droog. Ooltgensplaat is gedeel
telijk geëvacueerd. Van de bevol
king van Stad aan het Haringvliet
heeft het overgrote deel besloten in
haar woonplaats te blijven.
In de omgeving van Nieuwerkerk
worden geen droppingen meer uit
gevoerd. Alles staat er onder water.
Evacuatie is in volle gang.
Tien Gemeten:
Bijna alle bewoners geëcavueerd.
Materiële schade zeer aanzienlijk.
Voorne en Putten:
De toestand is meer stabiel ge
worden. In enkele polders was val
te bespeuren.
Hoekse Waard en
Eiland van Dordt:
De burgemeester van Dordrecht
deelde ons vanmorgen mede. dat
men de toestand thans volkomen in
de hand heeft. Het hulpverlenings-
werk is volledig georganiseerd.
Vandaag worden 20 a 30.000 geëva-
cueerden uit Zeeland verwacht.
Alblasser- en
Krimpenericaard:
Situatie ongewijzigd.
WEST-BRABANT
Reddingsactie ingezet voor Nieuw
Vossemeer, waar 370 van de 1670
inwoners geëvacueerd moesten
worden. Driekwart van alle inwo
ners van Klundert zijn geëvacueerd.
Er zijn zeker dertien doden te be
treuren. Voor de achtergeblevenen
is geen direct gevaar meer.
Landingsschip met
Giethoornse punters
naar Bruinisse
j Vijf en twintig punters uit Giet-
I hoorn, die Maandagavond met men
sen uit deze plaats in Rotterdam ar
riveerden, zijn op de „Willem I" een
omgebouwd landingsvaartuig van
Wm. H. Muller en Co geladen. Van-
I nacht om één uur is de „Willem I"
i naar Bruinisse vertrokken. Behalve
met de mannen van Giethoorn en
marinepersoneel worden ze bemand
met tien wegenwachters van de
ANWB die speciaal zijn belast met
de zorg voor de aanhangmotoren,
waarmee de punters zijn uitgerust.
Eerste slachtoffers
RODE KRUIS IS PARAAT
Gevaar voor griep- of typhusepidemieën
is zeer onwaarschijnlijk
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. De medische gevolgen van de watersnood zyn tot op het
ogenblik niet ernstig. Gevaar voor griep- of typhusepidemieën is zeer on
waarschijnlijk. Er zijn artsen, verpleegsters en medicamenten meer dan
voldoende om de zieken uit de ondergelopen gebieden hulp te geven. Mocht
onverhoeds toch een massale ziekte gaan dreigen, dan beschikt men over
meer dan voldoende serums om in het groot te kunnen ingrijpen. De
medische hulp, die tot nu toe geboden moest worden beperkte zich tot een
aantal acute gevallen van plaatselijke aard. Dit lichtpunt in de zwarte
duisternis, die de overstroming over ons land heeft gebracht, werd ons
gegeven door het Hoofdbestuur van het Rode Kruis, waar de medische
hulpverlening voor het noodgebied is geconcentreerd.
Een zending van ongeveer 1000
kg in balen verpakte lakens en
dekens kwam Dinsdagmiddag
per S.A.S. uit Oslo op Schiphol
aan, bestemd voor hulp aan de
getroffen gebieden. Op Schiphol
werden deze goederen, die af
komstig zijn van het Noorse
Roode Kruis, in auto's geladen,
die ze transporteerden naar bo
ten van de Rederij Koppe. die
voor het vervoer naar Goes
zorgdraagt.
Alle Rode Kruiscolonnes van Zee
land, Noord-Brabant en Zuid-Hol
land en een deel van de colonnes
van Utrecht en Noord-Holland zijn
Zondag onmiddellijk gemobiliseerd.
Alle artsen en verpleeghulp zijn ge
registreerd en bij de hoofdinspectie
voor de Volksgezondheid in poules
ingedeeld. Een seintje van het cen
trale punt en een complete medi
sche staf kan vertrekken naar pun
ten. waar hulp nodig is.
Heel veel hangt er af van de lei
ding, die de burgemeesters van de
getroffen plaatsen zelf geven. En
die leiding is meestal uitnemend en
doortastend. In tal van plaatsen zijn
noodziekenhuisjes ingericht in scho
len, vergaderlokalen en kerken.
Daar krijgen de bedlegerige patiën
ten er zijn nog al wat kinderen
met mazelen en roodvonk alle
verzorging, die nodig is..
Per helicoptère kwam gisteroch
tend een chirurg met de nodige me
dicamenten aan in Haamstede, dat
per radio de avond daarvoor om
hulp had gevraagd. Met thermo
meters,. lysol, boor zuur en kinine
gingenverder twee ambulances
naar Voorne, waar in het plaatsje
Rockanje een noodziekenhuis is in
gericht. In Oost-Voorne beheerst de
geneeskundige dienst van de Marine
een ander noodziekenhuis. Uit Gor-
kum ging de door Willemstad ge-
gevraagde hulp per boot weg: een
verlostas, een instrumentensterilisa
tor. typhusvaccin. ongebluste kalk.
tabletten voor de drïnkwaterzuive-
ring en een handcentrifuge. De dijk
werkers in 's-Gravendeel en Din-
teloord die om serum tegen tetanus
hadden gevraagd, zijn prompt pei
Rode Kruis-koerier bediend. Zes
Rode Kruis-auto's zijn tenslotte naar
Klaaswaal en Numansdorp vertrok
ken met de droeve taak om lijken
te bergen.
Zo wordt overal, waar acuut me
dische bijstand nodig is. onmiddel
lijk ingegrepen.
begi
raven
DUBBELDAM. De stoffelijke
overschotten van vier slachtoffers
van de watersnood, inwoners van het
zo zwaar geteisterde 's Gravendeel
zijn Dinsdagmorgen om elf uur in
ruw houten kisten op het kerkhof in
Dubbeldam voorlopig ter aarde be-
stcid. Het zijn dc eersten van de
ramp, die West-Nederland trof, wier
lijken geborgen konden worden.
De trieste plechtigheid droeg een
zeer sober karakter. De burgemees
ter van Dubbeldam sprak bewogen
woorden, waarmede hy de gevoelens
van de bevolking van het Eiland van
Dordt tot uitdrukking bracht. De
Nederlands Hervormd predikant van
"s Gravendeel, sprak woorden van
troost tot de enkele nabestaanden,
die aanwezig waren.
Soldaat verdronken,
twee militairen
vermist
DEN HAAG Tijdens de hulp-
I verlening aan slachtoffers van de
watersnood is op Zondag de dpi.
soldaat E. Kasan van het regiment
zware luchtdoelartillerie Waalha-
ven. nabij Klundert ten gevolge
van verdrinking om het leven ge
komen Hij was afkomstig uit Am
sterdam.
Bij dit ongeval zijn twee mili
tairen van hetzelfde onderdeel
vermist. Het zijn de dpi. soldaat
N F. Berg uit Den Haag en dpi.
soldaat A. Zwarts uit Delft.