Provinciale Noord«Brabantse Courant
Het Huisgezin
Nationaal drama wordt steeds smartelijker
Ondanks reddingen bij dag en
nacht stijgt dodental gruwzaam
Onmetelijke tragiek voltrekt zich aan land en volk
Tot aan de lippen...
het
Heroieke strijd tegen watertorment
Helpt het leed van de
slachtoffers mee dragen
J
OpTholen ruim
300 doden
Directeur' U JL WJË J? ,3 „PRO ARIS ET FOCIS"
A. SCHOTTEN
Hoofdredacteur:
Drs. JOEP NAN1NCK
KANTOREN VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE: EMMAPLEIN 2, 's-HERTOGENBOSCH - TEL. K 4100-8259 (2 lijnen) GIRO 438100 ABONNEMENTSPRIJS 42 ct. per week, f 5.45 per kwartaal
plus 10 cent tncasse: FRANCO PER POST I 5.85 Kleine advertenties „Provinciaaltjes" bij vooruitbetaling 1.— voor de eerste 10 woorden, leder woord meer 10 cent; brieven onder nummer 25 cent extra
Woensdag
4 Februari 1953
181e Jaargang No. 29
t woord is aan:
BALZAC
I Rampspoed is wellicht de,
machtigste van alle banden..
sjc "DOUW, zware rouw ligt als een
dodenfloers over ons volk. Wij
zijn geslagen mensen. Niet enkele van
ons, geen duizenden of tienduizenden
zelfs onzer, niet alleen de getroffenen,
niet alleen de slachtoffers uit de ge
teisterde gebieden, maar wij allen, zon
der uitzondering, de hele Nederlandse
gemeenschap voelt zich in dit uur ge
geseld en gestriemd. Want wij staan
schouder aan schouder, wij kennen geen
onderscheid meer, wij zijn één. Eén in
dit rampzalige leed.
Vanaf het eerste bericht van Zon
dagmorgen tot op dit ogenblik is de
ellende van uur tot uur gegroeid. Spra
ken de berichten van Zondagmorgen
nog van tientallen doden, thans loopt
het aantal al in vele honderden. Het
nadert zelfs met ontzagwekkende
zekerheid de duizend. Want nog lang
niet alle slachtoffers zijn geregistreerd.
Duizend dodenDuizend onschul
dige, argeloze mensen, die in duister
nis en koude een vreselijke doodstrijd
zijn ingegaan en zichzelf bij volle be
wustzijn een onherroepelijke prooi dei-
golven zagen worden. Een goede week
geleden huiverden wij bij het bericht,
dat één misdadig jongmens ter dood
was gebracht, omdat de wet het eiste.
Ons hart stond stil, omdat wij on
danks zijn misdadigheid de waarde
van een mensenleven zo hoog waar
deren. En thans staan wij bij de ontziel
de lichamen van bijna duizend on
schuldige, goede medemensen
Zelfs de meest hardvochtige en ver
harde mens kan dit leed niet meer aan
schouwen zonder een snijdende pijn in
het hart te voelen. Men kan de be
richten in de kranten niet meer lezen
en de mededelingen van de radio niet
meer aanhoren zonder dat de ogen vol
tranen schieten. Dit lijden is voor een
mens te veel. Want achter de meewarige
schim van de honderden verdronkenen
zien wij het naamloos leed opdoemen
van de troosteloos rondwarende achter
gebleven duizenden, die niet slechts
huis en haard, have en goed, maar ook
dat dierbaarste van alles hebben ver
loren: een vader, een moeder, een kind,
een verloofde. Hoe kostbaar is een
mensenleven. En hoezeer beseffen wij
thans, in dit donkere uur. hoezeer wij
elkander liefhebben. Thans beseffen
wij, hoezeer die man of die vrouw die
omkwam of die verweesd is achter
gebleven ook al kennen wij hen
totaal niet ons dierbaar is, omdat
zij een der onzen is, zoals wij allen
zonen en dochters van Eva zijn en kin
deren van één Vader. „Daaraan zult gij
hen kennen: dat zij elkander liefheb
ben", sprak Christus. Hoe scherp worden
wij er ons nü van bewust, dat we ons
in het verleden al te vaak slechte
Christenen hebben getoond in onze ver
houding tot onze medemens.
Nu pas dringt het tot ons door, nu
het water hun aan de lippen staat.
Het water aan de lippen? En wij dan,
lezers? Wij zijn vergeleken met deze
mensen de rijkaards, de begenadig
den, de begunstigden. Wij hebben al
tijd de mond vol gehad over bezits
vorming, winstdeling, verdeling van
het nationale inkomen. Maar als het
„draagt elkanders lasten" van Sint
Paulus ooit heeft gegolden, dan is het
thans. Thans kunnen neen, moeten
wij aan bezitsspreiding doen. Niet om
dat de wet het ons voorschrijft, maar
vvijwillig en spontaan, want „charitas
Christi urget nos': de liefde tot Chris
tus prest ons er toe. Als wij werkelijk
willen bewijzen, ds-t we christenen zijn,
die men herkent aan de liefde, dan is
dit de kans van ons leven. Later zal ons
er rekenschap van gevraagd worden:
of wij de naakten gekleed, de honge-
rigen gespijsd, de dorstïgen gelaafd
hebben. En als wij ons thans niet weten
te gedragen, hebben wij dan geen
excuus. Dsn zal het konsekwent met
ons verrekend worden. Want op dit
punt is Gods boekhouding niet slechts
feilloos, maar ook zonder genade.
En wij hébben geen excuus. Plet
water staat óns niet tot aan de lippen
zoals die andere rampzaligen, ginds in
de meedogenloze zondvloed.
Wij hebben in ons blad inzamelingen
gehouden voor het kerkje var. Werken
dam en voor de Bossche Omgang. Thans
houden wij de hand op voor de slacht
offers van een ramp zoals ons volk
schier niet gekend heeft. Wij zullen er
geen „stukjes" bij schrijven, doch de
naakte lijst der giften publiceren. Mo
gen wij u verwijzen naar de rechter
bovenhoek van deze pagina?
Lezers van ons blad. Wij rekenen op
U. Niet voor ons zelf. Maar voor hén.
Voor die kinderen van ons volk, die
het water aan de lippf%i staat. Die de
walm van de dood op de uitgedroogde
tong hebben geproefd.
De daad is aan U, christen volle van
Brabant!
In doodsangst op het dak van hun huis
staande, temidden van het woeste water
seinde deze mensen vKt een vlag na'ar
het toestelwaarin de Engelse fotograaf
zat, die deze foto maakte.
Voorne en Putten
De toestand op Voorne en Putten
schijnt enigszins stabiel te zijn gewor
den. Het water stijgt practisch niet
meer en in enige polders is zelfs val
te bespeuren.
Bij Zuidland verloren zes mensen het
leven, toen een rubberboot in het prik
keldraad geraakte.
De volkshogeschool te Rockanje is
ingericht als noodhospitaal voor de
evacué's. Er zijn ongeveer 10.000 per
sonen van Voorne en Putten geëva
cueerd.
Telegram van
Eisenhower
^ERWIJL het aantal slachtoffers van de vreselijke springvloed van de eerste Februari voortdurend steeg,
is gisteren het grootscheepse reddingswerk in het gehele geteisterde gebied in volle gang gekomen. Als
een armada doorkruist een vloot van reddingsvaartuigen de wateren om geïsoleerde bevolkingscentra van
het hoognodige te voorzien en om mensen, wier levens in gevaar zijn, op te nemen. Zo wérden vele hon
derden die in doodsnood verkeerden, in veiligheid gebracht. Vliegtuigen en helicoptères vliegen af en
aan: zij werpen voedsel, medicamenten en andere benodigdheden uit eri assisteren bij het reddingswerk.
Een epos van heldhaftige naastenliefde wordt da'ar metterdaad geschreven op de grauwe waterwoestenij,
welke het verdronken land omspoelt, honderden Nederlanders deed ondergaan in de wilde golven en vele
andere honderden in angst, koude en ontbering schreiend doet uitzien naar hulp en redding.
Doch ondanks deze heroïeke worsteling om.het behoud van mensenlevens moet vrijwel met zekerheid
worden aangenomen, dat tot op heden, bijna duizend burgers, mannen, vrouwen en kinderen, een jam
merlijke dood in de golven gevonden hebben. Een onvoorstelbare tragiek voltrekt zich in deze Februari
dagen aan ons Nederland. Een ijzingwekkende stilte komt daar hangen rond de Zeeuwse eilanden,
over West-Brabant en Zuid-Holland.
J J 7T grote aantal doden dat, naar thans moet worden aangenomen, in Sta-
venisse op.Tholen is gevallen, deed 't cijfer gisteren snel stijgen. In de mid
dag concentreerde zich de angstig-gespannen aandacht op Bruinisse en Ooster-
land (Duiveland), die dringende oproepen om onverwijlde hulp voor de in le
vensgevaar verkerende bevolking uitzond. Onmiddellijk stegen van 't. vliegveld
Woensdrecht helicopters op. Bij de reddingsactie te water waren gisteravond
niet minder dan 2000 vaartuigen betrokken. De marine neemt met ver over de
honderd eenheden aan de actie deel. Voor Schouwen en Duiveland alleen al
lagen 500 vaartuigen. Schouwen-Duiveland is één watervlakte. Er is eigenlijk
niet. veel verschil meer tussen het land binnen de dijken en de zee er buiten.
Er zijn nog enkele hooggelegen delen, waar mensen samengepakt zitten, maar
voor de.rest is het water, waterwater,..-.
Scliouwen-Duiveland:
een ander „Duinkerken"
CLEOHTS een hulppoging op zeer
grote schaal kon hier redding bren
gen en hiermee is men gisteren in de
vroege odhtend begonnen. Honderden
vaartuigen lagen voor de kust van' het
eiland, waar de duinenrij op verschil
lende plaatsep onderbroken wordt door
grote gaten,- waar het water- kolkend
doorstroomt. Schouw'en-Duiveland is
het „Duinkerken van Nederland" ge
worden, met dit verschil, dat thans de
vijand niet de militaire overweldiger
is, maar het meedogenloze geweld, dat
de natuur heeft losgelaten. Soms kan
een plotselinge dood. een gunst zijn, als
men hem plaatst tegen de radeloze
angst van hen, die ;het water hoger en
hoger zagen komen en er tenslotte voor
moesten buigen.
TNE onzekerheid waarin men dagen
heeft verkeerd ten aanzien van het
lot van dit eiland, is thans echter ver
dwenen, en daarvoor in de plaats is
gekeerd een realiteit, die velen de
schrik om het hart heeft doen slaan.
Wat wij, aldus een speciale reporter, uit
eigen ervaring weten, is, dat Seroos-
kerke geheel ontruimd is, toen wij met
de enige tientallen overgebleven inwo
ners van het dorpje omstreeks half een
gistërmiddag ïvegvoeren naar de dui
nen, om de mensen over te zetten op
een van de vissersschepen, die daar
voor anker lagen.
Laten 'wij het verhaal van de aan
vang af vertellen ên beginnen om 5 uur
gistermorgen in Ierseke, toen wij op
het vissersscheepje, waarop zes s t orm-
feoten waren geladen, in gezelschap van
zes Belgische militairen, een Nederland
se kapitein en een paar burgers de ha
ven verlieten, om in de donkere nacht
koers te zetten naar het eiland.
Na bijna twee uren passeerden wij
Zierikzee, waar nog enkele lichten aan
waren en waar het groene licht en rode
licht van de havenuitgang nog scheen.
Een half uur later liep ons scheepje een
nobdhaventje bij de z.g. Flaüwers bin
nen, viak tegen de duinen. Daar zat
een aantal mensen, dat kans gezien had
naar de dijk te komen en daar de nacht
zopder lidht of warmte in het café had
doorgebracht. Snel werden de boten
uitgeladeji en naar de overkant van de
dijk getild. „Vier man in elke boot, elk
met een peddel", luidde het commando.
De boten werden 2 aan- 2 aan elkaar
vastgemaakt en een boer, die daar
plaatselijk békend was, ging mee al;
gids. Drie „dubbele" boten kozen élk
een andore richting, en in het schemer
donker trokken en de eindeloze water
vlakte tegemoet, waar daken van boer
derijen boven het water uitstaken.
Zie vervolg pag. 4.)
Mii.tóhlR -BIJ REEDING S -
WERK VERDRONKEN
Naar wij van de staf van de bevel
hebber in de derde militaire afdeling
vernemen is er tot- nog toe tengevolge
van de waterramp één militair omge
komen. Het is Kastan Eddij, dpi. sld. en
afkomstig uit Suriname. Hij is omgeko
men bij Noordschans (Klundert).
Help mee de nood
lenige
i
[en!
J Stort Uw giften bij: J
2 NATIONAAL RAMPENFONDS, J
2 Statenlaan 81, 's-Gravenhage, post-
giro 9575, of zend Uw gaven aan:
NED. R. K. HUISVESTINGS-
o COMITé, Centraal bureau, He- 2
2 keilaan 6, 's-Hertogenbosch, tele- 2
2 foon 8491, postgiro 3 4 3 4 8.
Ons volk is in nood!
/AlVS volk is in nood. Honderden en honderden zijn omgekomen.
V' Tienduizenden zijn in diepste rouw gedompeld. Wij behoeven Jiier
geen nader commentaar op te leveren. Ieder kent de situatie. Ieder
kenne dan ook zijn plicht: helpen, helpen, helpen. Niets mag ons te
veel zijn.
Ter. leniging van de ramp, die in ons dierbare volk zulke gapende
wonden heeft- geslagen, hebben wij besloten in ons blad een intekenlijst
te openen. Wij rekenen het ons tot een eretaak als inzamelingscent rum
te fungeren voor de getroffen gebieden. Zend ons mild uw giften voor
de slachtoffers.
Goed voorgaan doet goed volgen en daarom
heeft de Directie van ons blad besloten de lijst
■te openen met een gift van f 3000.-. Wie volgt?
Alles is welkom. Grote en kleine giften. Niemand blijve achter. Werken
dam werd een geweldig succes. De inzameling voor de Plechtige Omgang
werd een nog veel groter succes. En thans? Neen wij willen bij deze
actie het woord succes niet in de mond nemen. Het gaat niet om succes.
Het gaat er louter om te helpen. Een volk is in nood. Hier móet geholpen
worden. Nooit zal deze ramp uit ons geheugen wijken. Laat ons dan
zorgen dat onze reacti'e op deze ramp nog in ons nageslacht voortleve!
Christenvolk van Brabant, toon U van uw beste zijde. Wij plegen de woor
den van het Evangelie niet al te letterlijk op te vatten. Doch laat ons deze
woorden van Christus wél volgens de letter nemen: wie twee mantels
heeft, schenke er een weg aan zijn naaste. Hoeveel te meer geldt dat voor
een naaste in de diepste nood. Laat dan deze nationale ramp een nationale
demonstratie van christelijke naastenliefde worden.
Christus tart onze liefde. Wij zullen als Zijn ware navolgers antwoorden.
Geef, geef, geef.
Men kan zijn giften op de volgende wijze aan ons doen toekomen:
door storting op de giro-rekenijig van ons blad; postgiro uo. 438100)
'l door overmaking per postwissel;
door uw gave te brengen op onze bureaux: Markt 42, Den Bosch,
Emmaplein 2, Den Bosch en Hooghuisstraat 12, Oss.
Gelive daarbij duidelijk te vermelden: ACTIE WATERSNOOD.
Alle bij ons ingekomen giften worden in ons blad verantwoord. Zij
rullen worden overgedragen aan het Nederlands R.K. Huisvestingscomité
te 's-Hertogenbosch, dat zoals men weet deel uitmaakt van het
Nationaal Rampenfonds.
Kent Uw plicht!
Nog honderden mensen
wachten op redding
UNKELE schepen in de Zeeuwse
wateren hebben via het nood-
verkeersnet medegedeeld, dat achter
Bruinisse en bij Ooltgensplaat en Oude
Tonge nog honderden mensen op red
ding wachten. Alleen lichte roeivletten.
kunnen deze gebieden bereiken.
Men heeft om lichte roeivletten ver
zocht. Bij Bruinisse zijn bemanningen
aanwezig. Het schip „De Noordzee" ligt
voor Den Bommel. Een vlet van de
marine is naar Oude-Tonge om daar
contact op te nemen met de geïsoleerde
autoriteiten. De „Hendrik Jan" neerpt
contact op met de autoriteiten in
Ooltgensplaat. De westelijke punt van
het eiland Tholen is overstroomd en
helemaal geëvacueerd. Men schat het
aantal doden daar op ruim 300. Honderd
vijf en dertig omgekomenen zijn al ge
borgen. De gemeente Stavenisse telde
1700 inwoners. Het eiland Tholen staat
voor de helft onder water.
In de gemeente Scherpenisse is de
toestand naar omstandigheden gunstig
te noemen. De inwoners van Scherpe
nisse zijn dank zij goed werk van
werkploegen, ontsnapt aan 't overstro
mingsgevaar. De Westkerkse dijk kon
behouden blijven. Er zijn daar geen
slachtoffers te betreuren.
President Eisenhower heeft een tele
gram gezonden aan Koningin Juliana,
waarin hij zegt dat zijn landgenoten en
hij zelf diep getroffen zijn door het
nieuws van de ramp die het Nederland
se volk is overkomen. Hij betuigt Hare
Majesteit de innigste deelneming van
het Amerikaanse volk.
