HET AANTAL SLACHTOFFERS NADERT DE 1000
1700 inwoners - 300 doden
HET VADERLAND OP
ZIJN BEST
Pauselijke
gift
De watersnood trof minstens 300.000 mensen ernstig
Ondergelopen land: 175.000 h.a.
Het adembenemende drama van Stavenisse
Doodsverachting der redders
DE EVACUATIE
Nieuwe dijkdoorbraak
Midden in Den Bommel
Niet beschikbaar...
H. M. cle Koningin verlaat liet dodenhuis te Halsteren
Een lijstdie nooit te lang
kan worden
30.000 gulden
Waarvoor wij ons schamen
De slachtoffers
93e JAARGANG
No. 20639
Uitgave! N» V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag Bureaux: Breda,
Reigerstraat 16, Tel. Redactie: 8181, Admi
nistratie: 8778. Verantwoordelijk Hoofd
redacteur; J. J. H. A. Bruna Redactieraad:
C. J. v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M Mes. Mr.
H. B. L, de Rechter. L J. v. *t Westende. P,
V« M- Vercauteren. Abonnementspriis bij
vooruitbetaling f 5.45 per kwartaal, per post
6.15, per week (uitsluitend bij niet-post-
Ibestell.) f 0.42. Incasso wordt berekend.
(Losse nummers 13 et Postrek. no. 278841,
Voor God, Koningin en Vaderland
DAGBLAD VOOR ZEELAND
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1953
Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.30
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.75
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.12 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.30 per m/m). Bij contract aan»
zienlijke reductie: volledig tarief en Alge
mene Voorwaarden worden op aanvraag
verstrekt. Staatwerk 3 cent per m/m extra.
Inzendingen op advertenties, welke de uit--
gevers om redenen te hunner beoordeling
niet verlangen af te geven, worden vernietigd»
-Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES. Westsingel 98, Telefoon no. 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST,. Dubbele Poort 7, Tel. 102 - (Bijbureaux: TERNEUZEN, Noordstraat 56. Tel. 2601, OOSTBURG: Nieuwslraat 41, Tel. no. 33)
-- i _.M 33
RAMP grijpt nog styêeds 0111 zich heen met weergaloze vraatzucht. Het aantal
officieel getelde doden bedroeg tegen middernacht achthonderd drie en zeventig.
Helaas is het aantal niet-getelden nog met geen honderden te schatten. Alléén al in
hel weggevaagde Stavenisse, zo werd gisteravond bekendschat men de vermisten op
nog minstens honderd
Tol nu toé zijn „officieel'" 175.000 'h.a.' ondergelopenwaarvan ongeveer een derde
deel bouwland. Er is nog geen einde te zien aan die oeverloze zee van wanhopige
ellendezelfs al ivordt door Nederlanders en buitenlandse hulptroepen met onbe
grensde toewijding en offervaardigheid, geholpen. In het Rampenfonds is rond 3 mil-
'liaen gulden gestort en wat er door middel van het Rode Kruis en het Provinciaal
Opbouworgaan aan voedsel en kleding werd verzameld, tart iedere beschrijving.
Het aantal mensendal ernstig door de ramp is getroffen, wordt ruw geschat op 300.000.
Het aantal minder ernstig getroffenen is zeker zo groot.
Clarence Hunter, hoofd van de M.A.S.-missie, die gisteren een tocht door West-Bra
bant maakte, zeidat het herstel van dijken en huizen honderden millioen guldens zou
vragen.
Bij de reddingsactie te water waren gisteravond niet minder dan 2000 vaartuigen
betrokken.
AAN DE HAVENDAM TE YERSEKE meerde gisterenmorgen
een vissersboot. En een gedrukte stilte ontstond onder de
mensen op de wal, meest leden van het hulpcorps, dat de vluch
telingen van Tholen en Duiveland ophaalt. Dof bonkten de tree
planken neer en daarlangs betraden de slachtoffers van de wa
tersnood te Ouwerkerk de vaste wal. Een stoet van ellende: ont
stelde moeders met in de armen een in een deken gewikkelde
baby; dood-vermoeide mannen, die plunjezakken of uitpuilende
kussenslopen torsten; kinderen, die zich voortslepen; oude men
sen, die hijgend meehinken.
geen spoor meer. Slechts van sommige
gezinnen in deze wijk is een persoon
gered.
Een hoogbejaarde man vertelde ons,
hoe zijn dochter en schoonzoon met
drie kinderen en nog een oude moeder
waren omgekomen en hoe hij met moei
te in het iets hoger gelegen gemeen
tehuis was kunnen vluchten voor het
water metershoog in de straten stond.
Een van zijn kennissen had zich kun
nen redden door in een telefoonpaal
te klimmen, waar hij uren in hing,
voor er hulp kwam. Zondag had men
in de polder nog mensen op de daken
van de boerderijen zien zitten, die
Maandag echter van koude zijn be
zweken. Een schuur, waarop zes man
nen waren geklommen, sloeg op drift
en uit elkaar. Op de wrakstukken dre
ven ze af en slechts twee hebben de
Zuid-Bevelandse oever bereikt. Het
water brulde door de straten alsof er
een vliegmachine doorraasde, zei een
vrouw ons. Een paar van haar buren,
die iets te laat uit hun huizen renden,
werden omvergeworpen, zij kiemden
zich een tijd lang aan tuinhekjes vast,
doch konden zich niet meer redden.
Stavenisse. een gemeente van 1700 zie
len, heeft minstens 300 doden.
IN YERSEKE
Hartroerende tonelen
Wan een stoere kerel, uit wiens toe
gesnoerde keel moeilijk de woor
den kwamen hoorden we, wat de stak
kerds. te 'lijden hadden gehad, een
angst, honger en dorst; hoe iedere fa
milie doden te betreuren had en men
alle bezittingen verloor. En toch is
Ouwerkerk nog niet het ergste, zei
hij. Nieuwerkerk dieper het land in
en lager gelegen, is er nog slechter
aan. toe en wat men daar zal vinden...
Later spraken we ook mensen uit
Stavenisse. die al wat meer op hun
verhaal waren gekomen, doch iedere
keer in tranen uitbarsten als zij het
hadden over hun verdronken .huisge
noten. en kennissen De hele Kerk weg
te stavenisse. die het grootste deel
van het, watergeweld na de dijkdoor
braak had te doorstaan, is aan één
zijde weggevaagd en van de meeste
bewoners, zeker een honderdvijftig
Opklaringen
Weersverwachting, geldig tot
hedenavond:
Zwaar bewolkt met enkele op
klaringen. Aanvankelijk zwakke
wind uit Noordelijke richtingen,
later krimpend naar Noordwest
en tot maüg toenemend. Aanvan
kelijk plaatselijk lichte vorst,
overigens temperaturen even bo
ven het vriespunt.
Vandaag: Zon onder 17.33 uur.
Maan op 23.58 uur. Morgen: Zon
op 8.14 uur. Maan onder 9.48
uur.
die tegen de avond of in de nacht
zouden arriveren.
De heer zuidweg. die het scheeps
verkeer regelt had ook een kwartier
tje voor ons. Zondag is men eerst het
In doodsangst op het dak van
hun huis staande; temidden van
het woeste water, seinden deze
mensen met een vlag naar het
toestel, waarin de Engelse foto
graaf zat, die een foto maakte
tijdens een vlucht boven Wal
cheren.
(Luchtfoto A.N.P.).
benarde Kniiningen te hulp gesneld,
hoewel men zelf ''.por het behoud van.
"dii'. k-,-Y.-/.
dig had in de roeiboten Is met het
wilde water eèn Titanengevecht gele
verd en had men niet over zoveel be-
kwame zeelieden beschikt, dan zou i
men slechts weinig mensen uit de.
verdronken huizen hebben kunnen be-
vrijden. Maandag was de hulpver ie-- 1
Zo goed als alle tweehonderd bezit
ters van een mötorkottcr stelden zich
beschikbaar en velen waren boos, toen
ze niet dadelijk een beurt kregen. Der
tig schepen voeren Maandag uit naar
Ouwerkerk en Stavenisse, waar de
nood groot. was.
Hartroerende tonelen speelden zich.
af, waarbij cok.de meest'geharde man
nen week werden Landinwaarts waar
de hulp nog meer nodig was. kon men
toen niet veel uitrichten. Daarvcor
had men' roeiboten en kleine vletten
noaig. Die zijn toen uit de Kruinin-
genpolder teruggehaald en gisteren op
de nieuwe expeditie meegenomen. In
totaal voeren gisteren veertig schepen
uit, waarvan elf naar Zierikzee, dat
tot nu toe wegens de felle uitgaande
stroom, die in de haven stond, niet te
oereiKen was geweest,
Aan boord van een der schepen be
vond zicu een ploeg rteigiscae genie
soldaten, nie zich entuousiast in
scheepten met veel materna», waar
onder prachtige uitscnuifoare red-
uinguoten.
i Vervolg op pag. 4)
Voor 5G.000 mensen
QNMIDDELLIJK na de ramp is een
aanvang gemaakt met evacuatie
van slachtoffers. De evacuatie is
nóg niet voltooid. Te vrezen valt, dat
in totaal ongeveer 50.000 personen van
elder* hi pepten Worden rmdasgfcbraeh.t.
Dit cijfer kan échter slechts mét hét
grootste voorbehoud worden gegeven.
Dé Regering doet een dringend
beroep op allen, die ondanks de wo
ningnood nog in staat zijn slachtof
fers op te nemen, zich daartoe be
schikbaar te stellen.
\yiA SCHEVENINGEN-EADIO is meegedeeld, dat midden in het dorp Den
Bommel (aan de Noordkust van het eiland Flakkee) in het verlengde van
de haven de dijk is dosrgebrok:n. Dit bericht bereikte ons Dinsdagavond.
In de dijk is een gat onis'aan ter breedte van 35 meter bij een diepte van
ongeveer 5 meter. Het water stroomt, met grote kracht door het gat. Een
groot aantal huizen in de omgeving is gedeeltelijk ingestort, terwijl andere
door het schurende water bedreigd worden.
T~)E burgemeester van Den Bommel
heeft verzocht om toezending van
ongeveer 50 man genietroepen, voor
zien van al het mogelijke materieel,
geschikt om het gat te dichten. Voor
het dichten zijn waarschijnlijk zink-
stukken nodig. De te zenden militai
ren dienen zelf voor hun legering te
zorgen. Maar helaas moest de provin
ciale griffie van Zuid-Holland de bur
gemeester per radio meedelen, dat het
groot materiaal, waarom verzocht is,
niet kan worden verzonden.
De haven van Den Bommel is bij
eb alleen toegankelijk voor schepen
met krachtige motoren, omdat het
water met grote kracht door gat en
haven stroomt.
r\e hulpverlening' te Yersetoe is
lj' schitterend In do burgemeesters
kamer troffen we ei- de toporganisa-
tie van aan met burgemeester Wil-
lemse aan het hoofd In korte trekken
schetste hij de situatie. Honderden
getroffenen heeft men Zondag en
'Maandag gered en geherbergd. Wat
er nu op de dag kwam werd afge-
voej'd naar Goes, omdat men ruimte
moest houden, voor do vluchtelingen,
Na een, kort bezoek aan Bergen
op Zoom, waar Zij op het ge
meentehuis was, arriveerde H.M.
Koningin Juliana Dinsdagmiddag
om half vier te Halsteren, waar
Zij door burgemeester Eikhuizen
ontvangen werd. De burgemeester
deelde de Koningin bijzonderheden
mede over de ramp, die het ge
bied aan de rand zijner gemeente
getroffen heeft en begeleidde Ha
re Majesteit op haar tocht. Op de
foto ziet men H.M. naast de bur
gemeester bij het verlaten van 't
dodenhuis.
De Koningin sprak met de men
sen uit de geteisterde streek en
op de Thoolse weg bij Vogelen
zang, sloeg Zij de activiteit gade
van de Nederlandse en Franse mi
litairen, die het contact met Tho
len onderhielden. Belangstellend
informeerde Zij naar het reddings
werk.
De Koningin bracht ook een be
zoek aan de meisjesschool, het
hulpverleningscentrum voor Hal
steren. Zij had daar een gesprek
met dokter Kole, die hier de lei
ding heeft van de medische ver
zorging.
Na haar bezoek aan het ramp
gebied kerde de Koningin terug
naar Bergen op Zoom vanwaar Zij
via Roosendaal weer naar het
Noorden reed.
Prinses Wilhelmina, die een be
zoek had gebracht aan Zeeland, is
in het late middaguur met de
trein uit Bergen op Zoom vertrok
ken.
£)E vorige 2omer zagen we Konin
gin Juliana in het feestende
Breda. Een zonnige dag. Een jui
chende menigte. Overal blijde ge
zichten, bloemen en muziek. Dit
was het vaderlandse leven op zijn
schitterendst.
Gisteren was de Koningin weer in
Breda met bedrukt gelaat, een hart
vol medelijden. Eerbiedig zagen de
mensen toe, hoe ze nu kwam tot het
zwaar getroffen deel van haar volk,
de verstrooiden en berooiden in ge-
improviseerde onderkomens.
Welk een schril contrast! Echter
niet minder een groots vaderlands
tafereel. Zonder uiterlijke luister,
maar met de innerlijke pracht van
daadwerkelijke liefde en barmhar
tigheid.
Het medogenloos geweld van wind
en water sloeg'het huiselijk geluk
en het. aards bezit van zoveel dui
zenden in stukken. Het sloeg ook in
duizenden de edelste gevoelens
wakker, welke in het gewone leven
vaak schijnen te zijn ingesluimerd.
Er is in de laatste jaren nogal eens
bitter geschreven over dit ons volk.
Er zou weinig fut meer in zitten.
Het zou niet meer tot grootse pres
taties in staat zijn. Het zou zich
laten vertroetelen door allerlei so
ciale zekerheden.
Die critiek was lang niet 'allemaal
zuiver. Toch schenen er wel ele
menten van waarheid in té zitten
giet-nu-.-Ev.v vtiüe vi>Ad Is brul
lend opgestaan en vermorzelde
mensen en bezittingen. Het volk
richtte zich echter ook spontaan op
in heldhaftig reddingswerk, in roe
keloze edelmoedigheid. Het is om
er stil en trots van te worden, als
men hoort, hoe op het waterfront
gevochten is om mensenlevens te
redden. Er gaat één roep over onze
militairen, over onze cadetten en
over vele anderen, die in de voorste
linie stonden. Ze hebben zich gege
ven in onvermoeid zwoegen, niet
achtend storm en kou en duisternis,
onbevreesd voor de gevaren van het
vraatzuchtige water. Er is helden
moed van de edelste soort ten toon
gespreid. Er zijn helaas ook slacht
offers gevallen, maar ze worden bij-
geboekt. op het heldenvigister van
ons volk. hun herinnering moet dus.
de overlevenden, stalen in durf en
dapperheid.
TAURF en dapperheid, om ook
allerlei ongemakken te aan
vaarden, om lastige karweien
aan te pakken, om te schenken
van ons bezit zonder angstig
tellen of wegen.
Gelukkig, de door ons ge
opende lijst begint te groeien.
Ze komen ruim binnen, de gif
ten van groot en van klein, van
armen en van betergestelden,
Die lijst bevat ook een aanma
ning voor veel anderen, om niet
achter te blijven! We zeggen het
nog eens: Geeft, geeft, geeft!
Hier laten we volgen wat tot nu
toe bij ons binnen kwam in volgorde
van ontvangst (waarbij we tevens 'n
correctie geven in een tweetal opga
ven):
Mgr. Jos. Baeicn, Breda f 5.000
Stichting „De Stem,'' Breda f 10.000
Plebaan W. v, d. Maden, Breda f 100.
Paters Capucijnen, Breda 100.—
Bewoners Huis van Bewa.
ring, Breda f 88.25
Bewoners Huis van Bewa
ring, Breda 100 B fr.
N. N., Breda f 20.—
JSterk, Bergenop Zoom. i' io.
Everaers. Bergen cp Zoom E 2.—
Kinderen van Gooi, Breda 1' 10.—
R.K. Toneelver. „De Ghesellen
Dorst f so.—
A. F. Huijbregts, Loon op Zand i 10.83
N. N„ Breda f j—
Nol van Beusekom, Breda 5 jaar 0.3'J
(speciaal voor de babies)
Kees v Eeusekosn, Breda 7 jaar.f 0.31
(speciaal voor cfe babies)
Van een gepens. Stafmuaikanirf 10—
Ik sta versteld, maar ik roer de trom.
En keer gelijk nVn beurs eens om,
Want' voor Uw actie, draagt heel blij,
„De Janus" graag z'n steentje bij.
J- B-. Breda 2.50
N. f 2.50
C' v. E.. 2.50
j- V. E., 2.50
A. d. V.. 2.50
W. B., Ulvenhout t 2.50
C. V., Breda t 1,
d- L., f i.so
H. F„ f i—
L- W., f i._
d. M., i
P- H.. f 1,'
C. W„ j£ i_
tr
il. v. O., 2.
A- B-. f 2.50
p. v. B., 2.50
E. J„
B- M.,
J. W..
H. N..
Famir.'e B.
J- van S-,
P B.,
P.' H„
Kegelclub „De Houthakkers,"
MAAR het K.N.P. verneemt, heeft
de Apostolische Internuntius te
's-Gravenhage een telegram ontvan
gen van Z. H. de Paus, waarin deze
mededeling doet Hij 30.000 gulden
heeft overgemaakt, bestemd voor het
Nationaal Rampenfonds ter leniging
van de noden der slachtoffers in Ne
derland.
Dit bedrag is door Mgr. Paolo Giob-
be overgedragen aan Mgr. Huibers,
bisschop van Haarlem, wiens diocees
bü uitstek zwaar getroffen is.
ZIJN FIER op de krachtsinsapnning, welke ons volk als geheel
thans vertoont. Helaas moeten we ons ook schamen over het ge
drag van enkelingen, waaromtrent ons gegevens bereiken. We hoorden
van meisjes, die met een auto een inzameling van kleren hielden in
een dorp ver achter het waterfront en die bij een aantal gegoeden nul
op het request kregen. Men signaleerde ons een dorpsmagnaat met een
groot huis, lid van het R. K. Armbestuur, die aan een 75-jarige evacué
onderdak weigerde.
We hoorden nog veel erger dingen. Van de schuimers en piraten,
die in de verlaten huizen binnen dringen, om er te stelen en te roven.
Ook in het West-Brabantse is dat gebeurd. In Zevenbergschcn Hoek
werden reeds drie dieven gegrepen. In Fijnaart verluidt, dat er een is
doodgeschoten, toen hij wilde vluchten.
Een hoge politie-autoriteit verzekerde ons, dat hij een heel politie-
dctachcment gereed hield, omdat hij vreesde, dat dit hyena-gedoe bij
het droogvallen der gronden nog zou toenemen. Tussen de dappere en
onvermoeide redders trachten deze ongelofelijke schooiers zich te men
gen, om onder het mom van hulpverlening hun slag te slaan.
Kan voor een radicaal onderdrukken van dit euvel niet het stand-
"ccht ingevoerd worden? opperde onze zegsman. En we geloven, dat
velen met hem hier een bevestigend antwoord zullen geven.
Nog eens: het geld hier enkelingen.
We blijven fier op de krachtsinspanning, welke ons volk-als-geheel
thans vertoont.
'"TER GERUSTSTELLING van
f familie wordt meegedeeld, dat t
t in de gemeenten Tholen, Poort-
vliet, Scherpenisse, Oud-Vosse-
J meer, St. Anna-land geen slacht- t
t offers zijn. t
t In st. Maartensdijk zijn er naar
alle waarschijnlijkheid 4 doden. J
J Het aar-Hal doden in de ge-
t meente Stavenisse is blijkens t
t voorlopig te Tholen ontvangen
berichten groot.
