AXELSCHE SB COURANT
Natuurramp trof Nederland
MejWed. Schuitrvlot
N 31
A x e 1.
Frankering bij Abonnement Axel.
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1953
67e JAARGANG No 36
Abonnements
prijs:
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
11
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indlö II.
Buitenland 11. -
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Advertentie prijs
20 cent per m.m.
Kleine Adverteutlèn
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
Iedere regel meer
12 cent extra.
Zeeland en Zeeuwsch Vlaanderen 'niet het minst,
behoorden tot de zwaar getroffen gebieden.
Nachtelijk springtij gepaardgaande aan een orkaanachtige Noord-Wester
veroorzaakten een watersnood als sinds mensenheugenis niet is voorgekomen.
De ramp die ons land het afgelopen weekend
heeft getroffen is zo omvangrijk en heeft op zo
vele plaatsen leed eu ellende gebracht, dat liet
haast onmogelijk is een duidelijk en volledig over
zicht van de ramp te vermen.
Wij, willen daarom beginnen met een verslag van
onze eigen ervaringen, zoals die Zondag waren.
In vol vertrouwen op onze zeeweringen, waarvan
wel niet één Nederlander de soliditeit betwijfelde,
gingen wij, Zaterdagavond naar bed, met een mee
levende gedachte aan diegenen die bij, dit gure
weer op zee verbleven, doch anderzijds met het
veilige beschutte ge Voel, dat een solide woning
juist bij, zulke weersomstandigheden geeft.
Toen wij Zondag, op een wat later uur dan ge
woonlijk ontwaakten, bleek er kennelijk iets ge
beurd te zijp het Marktplein was gevuld met
zware vrachtwagens, tcrwijj ook al mannen met
schoppen gewapend aankwamen om ergens de
helpende hand t ebieden.
Spoedig waren de radio-berichten van die ochtend
bekend overstromings- en doorbraakrampen nabij
Terneuzen, O then;, Campen, Osscnisse, Walsoorden,
Kruispolder, Kruiningen, iVüssingen enz enz.
Dra was evenals bij vrijwel alle Axelaars het
besluit genomen hulp verlenen waar en hoe dit
maar mogelijk is
Per auto gemeld aan de post op het stadhuis,
waar men al van de vroege morgenuren druk in
de weer was, leidde de eerste opdracht naar Ter-
neuzen. Hotel Ambassador, wal voor de militairen
een centraal punt was en waarheen kader moest
worden gebracht.
In Terneuzen.
Terneuzen bracht de eerste kennismaking met
de ellende die de oppermachtige Schelde deze
cngeluksnacht had gebracht. Tot de Axelse brug
ging alles goed, maar dan liggen overal brandslan
gen eu zien wii. meerdere motorspuiten doende met
het ogenschijnlijk wel hopeloze werk om talrijke
laaggelegen cu ondergelopen straten leeg te pom
pen. Meer dan een meter water staat in de Greuu-
laan, de Dijkstraat is bevaarbaar met roeiboten,
de Markt toont nog sporen van het zeewater dal
vanuit het vissershaveutje de straten is binnen
gestroomd, het wegdek op de Scheldekade is be
schadigd, dc hulpponton van de provinciale boot
ligt bij, dc meest oostelijke kanaalarm tegen de
steigers op, het wegdek in de Nicuwstraat is bij,na
onberijdbaar, op vele plaatsen is het onderspoeld
de stenen liggen er uit en slechts met zorgvuldig
manoeuvreren is er door te komen. Het frites
kraam dat altijd tegenover het postkantoor stond
ligt op zijn kant voor de marechaussee-kazerne,
de Hoekse brug is vanaf de Nicuwstraat onbereik
baar en wij, moeten terug tot aau de Axelse brug
en dan kan geprobeerd worden om via de Schepen-
dijk bij de brug te komen. Deze rit toont nogmaals
de watermassa's die in de straten staan, talloze
auto's die geparkeerd stonden kunnen niet meer
op eigen kracht weg en moeten met vereende krach
ten, wadend door het water de klimmende weg
worden opgeduwd om een droge(re) plaats le
vinden.
Dc Nieuw-Ncuzenpoldcr.
Dc Hoekscbrug over k. naar de brug aau de
Westsluis gaat vlot, maar daarover heen, met de
bedoeling eens te gaan zieu hoe de Braakmaudij.k
hel houdt, treft ons al .lirect een nieuwe ramp
dc Nieuw-Neuzenpoldtr staat in zijn geheel onder
water en bij, de entruiming is 1 slachtoffertje, een
baby om het leven gekomen. Ook het vee kon hier
door de onverwachte doo-braak niet worden gered
en het kostte grote moeite om de bewoners in
veiligheid te brengen.
Het water dreigt door afwateringen ook een
achtergelegen polder te overstromen en juist ko
men vrftiht- en bestelwagens met mensen en mate
riaal aan om niet man eu macht een nieuwe raiup
le proberen te voorkomen.
De Braakman is vanaf deze zijde niet bereikbaar
en daarom koers gezet naar hel volgende punt
Othenc.
Door Terneuzen eiT vii"~dê""'MoHenscliaüS TRTJTr
„Neten". En reeds wanneer wij de nieuwe wijken
achter de Axelsestraat door zijn, is het zichtbaar
dat ook hier de zee danig heeft huisgehouden.
Welhaast ontelbaar zij,n de vele zwarte plekken
in het grasgroen van dc zware dijk- Eu iedere
zwarte plek betekent een ernstige afslag van de
dijk aan de binnenzijde. Hoe de dijk er aan de
buitenkant uitziet is niet te zien, maar deze bc-
S'hadigingen aan de binnenzijde door de woedende
overslaande golven zijn ernstig genoeg om bij een
eerstvolgend uitzonderlijk hoge vloed het aller
ergste le doen vrezen. Eu dat zou een ramp be
tekenen, niet alleen voor grote gedeelten van Ter
neuzen, maar ook voor geheel Zaamslag, dat dan
onder water zou komen te staan. Tot aan dc Ca-
pellepcldcr zou dan het zeewater reiken, vanaf de
Soheldccever tol aan dc Capellepolder, waarvan
men diverse gegraven dcorbrakeu aan het afsluiten
is met zandzakken, boomstammeu enz.
Uit de auto gekomen blijk' de orkaan hier zo
hevig dat het bijna onmogelijk is verder te lopen.
Met beide handen moet men zich vasthouden aan
de brugleuning en de houding waarin over de brug
dc tocht tot aan de „Nptense Kreek" wordt voort
gezet is in strijd met alle wetten der zwaartekrac-ht.
En vanaf de brug tot voorbij de Kreek is de over
zijde van de dijk, waar eens het „Notensc pol-
dertje" lag, een ziedende en kokende watermassa,
die bijna gelijk staat met het wegdek eu waarin
dc orkaan de golven opwerpt die in dichte nevels
en schuim uiteenspatten en over de dijk jagen,
een pijnlijke huid bezorgend aan de honderden die
hier zwoegejn om te redden wat te redden valt.
Van dc beide boerderij,en die in het poldertje ge
legen waren 6teken nog slechts de daken cu een
gedeelte van de bovenverdieping boven het water
uit. Een landbouwschuuv is door de woeste kracht
van het water totaal weggeslagen, stukken hout
komen aandrijven aau de dijk en worden gretig
gebruikt al9 versterkingsmateriaal voor de nieuwe
zeewering. Cadavers van verdronken koeien en
paarden drijven nog rond en het kan haast niet
anders of ook hier worden de bewoners van he
polder totaal overvallen door het binnenstromende
waler en wisten zij zicli slechts met grote moeite
in veiligheid te brengen, waarbij, een 4-jarig doch
tertje van een der bewoners tijdens de redding
in de golven verdween en niet kon worden terug
gevonden, alvorens de levensgeesten waren geweken.
Dc toestand vau de Slaperdijk die juist len
noorden van dc Otheense kreek ligt en nu de
volle stoot moet opvangen doet het ergste vrezen,
maar men wil kost wat kost proberen deze dij,k
te behouden, oin een veel grotere ramp te voor
komen.
Per auto kan men de dijk niet meer over en
daarom terug naar Terneuzen en dan via Zaamslag
en Rcuzenhoek opnieuw geprobeerd om het be
dreigde punt te benaderen.
Rcuzenhcck gaf een wel bedrijvig maar toch nog
vreedzaam en veilig beeld, maar de Zeedijk in
de richting Othcne bood ook van hieruit een on
heilspellende aanblik. Bij het hoog opgejaagde
water zag men slechts stukjes kruin van de dijk
boven de kokende golven uitsteken en verder over
een afstand van ineer dan een kilometereen angst
wekkende rij gaten, grote en kleinere, maar toch
allen stuk voor stuk een dreigend gevaar.
Naderbij, gekomen biedt ook aan deze zijde
Othene een beangstigende aanblik en ^doet de
waterstand en vooral het hevige golven en kolken
in de ondergelopen polder het ergste vrezen.
Hontenisse en omgeving.
Nu de richting Perkpolde- ingeslagen en ook
ui Jjgft—iinigtiviMg bleek Noordwester danig «e
hebben huisgehouden. De toestand leek hier door
een leek bezien minder critiek, maar uitgestrekte
landerijen stonden hier onder water. Ossenisse
werd aan alle zijden door de golven omspoeld eu
er waren grote gaten in de Zeedijk, waarvan dichten
vrijwel uitgesloten moest worden geacht. Toch werd
er gewerkt en gezwoegd, zolang het maar enigszins
kou, totdat ten slotte dc stijgende vloed een terug
tocht van dc dij.k onmogelijk dreigde te maken en
men wel moest wijken voor het opnieuw sterk op
komende geweld der watermassa's.
Pcrkpoldcrhaven zelf bood een vrij safe beeld,
al was het niet zc vertrouwd als anders. Geen
auto's, de sluisdeur ia de dijk dicht, enkele gaten
in de dij,k om de haven cn de „Prins Hendrik"
hoog boven dit alles uitstekend, dobberend aan
de aanlegsteiger, die ook ai een abnormale hel
ling vertoonde, uiet aflopend, maar flink op
lopend in de richting van de ponton.
Verder naar Walsoorden ook hier weer het
zelfde beeld, hard werkende jongens cn mannen
om de dij.k en de kademuur te versterken, want
ook hier was het walcr met brute kracht over
alles heen geslagen cu had diverse vernielingen
aangericht aan woningen en gebouwen aan dc zee
zijde. In de namiddag lesk de zaak hier evenwel
voldoende geborgd en dit bleek ook inderdaad
zo te zijn.
Vorder weer naar het laatste ons bekende punt
Kruispolder Duivenhoek of zoals misschien juister
in de volksmond is uitgedrukt Duivelshoek. Ook
hier weer een uitgestrekte vlakte ondergelopen
land en aan de dijk eon paar gevaarlijke gaten.
Helpers druk doende om de boerderij,cn te ont-
ruimeu eu het vee in veiligheid te brengen, het
geen gelukt al is hjt dan soms onder protest van
dc bewoners, die niettegenstaande het dreigende
water huii bezit niet in de steek willen laten en
niets liever zouden doen dan zich ergens op een
bcvenverdieping of schuurzolder nestelen, totdat het
gevaar gekeerd zal zijn.
Overigens had de zee hier haar slag al geslagen,
want onverwacht was hier 's nachts dc doorbraak
ontslaan, zo onverwachts dat de zee kans zag
een tweetal huizen, waarin de bewoners nog aan-