5000 AMERIKANEN met vliegtuigen
en schepen in noodgebied
Z.-Vlaanderen: Dijken dicht
maar mensenleed schrijnt
Geallieerde hulpverlening draait op volle toeren
Ook Engelsen en Canadezen
Geld en goederen
uit alle delen
der wereld
Minister Staf ging overstag met
Humanistisch Thuisfront
RAPPORT UIT
RAMPLAND
Eerste globale schatting
TOTAAL OVERSTROOMD
175.000 HECTAREN
300.000 Mensen ernstig getroffen
g^NATOGgji
Giften en een gevoelvol
woord voor Nederland
Met hulp van vijfhonderd zwoegende jongens
11 PERSONEN VERDRONKEN
Je ^ILsLraireï van Woensdag 4 Februari 1953
(Van onze correspondent)
DEN HAAG, 3 Febr. De Amerikaanse militaire hulpverlening
aan Nederland is groots ingezet. Vanmorgen reeds waren 5.000
Amerikaanse soldaten druk aan het werk in de noodgebieden. In
de loop van de dag arriveerden nog meer troepen met grote hoeveel
heden materiaal zoals amphibie-vaartuigen, landingsboten, bull
dozers, kipauto's en verbindings- en waterzuiveringsdetachementen.
Ook hebben de Amerikanen 9 hefschroefvliegtuigen, 7 piper-cubs
en 4 transportvliegtuigen van het type C-119 ter beschikking van
de hulpverlening aan de slachtoffers van de watersnood gesteld. De
organisatie van deze hulpactie werkte zo perfect dat in 24 uur alles
in orde was.
Het hoofdkwartier van liet Amerikaan
se hulpleger is gevestigd in de Juliana-
kazerne in Den Haag. Brigade-generaal
Rawley Hendrikx voert daar het hevel.
De Amerikaanse troepen /.yn voor het
grootste deel ondergebracht in kazernes
in de buurt van Breda. De verzorging
van de Amerikaanse militairen komt niet
ten laste van de Nederlandse militaire
autoriteiten. Voeding en medicamenten
hebben zij zelf meegebracht. Lichte ver
kenningsvliegtuigen van de Amerikaanse
artillerie zijn voortdurend in actie om de
meest bedreigde plaatsen op te zoeken,
aanwezig.
Op Valkenburg landde een afdeling,
welke speciaal is opgeleid voor verpak
king van noodrantsoenen en voorziening
van geïsoleerde plaatsen. Zij verzorgen
de droppings van voedsel en materiaal.
Indien het nodig is zullen zij zelfs per
parachute boven de noodgebieden uit
springen. Amerikaanse transportvliegtui
gen hebben 20.000 schoppen en 300.000
zandzakken aangevoerd. Op Valkenburg
kwamen eveneens 250 vlotten en 250
„containers" aan. Zij zullen zo spoedig
mogelijk worden uitgeworpen. Vanmor
gen arriveerde uit Munchen 17.500 pond
waterzuiveringsmateriaal in 30.000 fles
sen en 50.000 tubes. Er zijn meer dan
100 parachutes klaar gemaakt om deze
goederen onbeschadigd bij de geïsoleerde
bevolking te kunnen deponeren.
Twee compagnieën met amphibievaar-
tuigen en een afdeling „verbinding" van
het Amerikaanse hoofdkwartier zijn al
in Den Bosch. Daar arriveerde ook een
compagnie genie. Deze werd direct
doorgezonden naar het rampgebied in
West-Brabant en Zeeuws-Vlaanderen.
Op Gilze-Rijen landde een afdeling met
zenders en'telefooninstallaties.
De Amerikaanse marine is over de Rijn
onderweg met twee grote landingsvaar
tuigen voor Zeeuws-Vlaanderen. Van
nacht verwacht men nog 14 officieren en
247 soldaten van een bataljon verbin
dingstroepen. Ongeveer 400 mannen van
een technisch gevechtsbataljon zijn op
weg naar Nederland met de uitrusting
voor 20 waterstations. Er komen water
zuiveringsinstallaties, welke per dag 4.5
millioen liter water kunnen verwerken.
Technici zijn op transport gestold om
de helicopters te verzorgen. In Duitsland
staan nog eenheden ambulances en tech
nische troepen klaar, een mobiel hospi
taal en verschillende detachementen man
schappen. Al deze onderdelen kunnen
twee uur na waarschuwing vertrekken.
Per vliegtuig zullen zij binnen vier uur
op de plaats van bestemming zijn.
In Rotterdam zijn vandaag ook 500
Britse en Canadese soldaten van het
Rijn-leger aangekomen. Zij hebben am-
phibische voertuigen, kleine vaartuigen
en zoeklichten bij zich. Van Engelse zijde
zijn ook nog een aantal hefschroefvlieg
tuigen beschikbaar gesteld. Het ziet er
naar uit dat Engeland van plan is vol
ledig te voldoen aan het verzoek v
Nederland om 20 helicopters te stur
Do R.A.F. zond inmiddels ook verken
ningsvliegtuigen voor fotografische op
namen. Op de Nederlandse ambassade in
Londen staan de telefoons roodgloeiend
van Engelsen die met geld en goederen
willen helpen. Franse soldaten zullen in
Noord-Brabant en Zeeland worden in
gezet.
In WEST-DUITSLAND neemt het aan
tal bewijzen van medeleven met de wa
tersnood in Nederland dermate toe dat
men in Bonn overweegt een centrale in
stantie in het leven te roepen om de
Duitse hulp te coördineren. Bij de Ne
derlandse ambassade in Bonn en bij di
verse Nederlandse consulaten in de
bondsrepubliek komen onophoudelijk
aanvragen binnen op welke wijze hulp
kan worden verleend. Tal van particulie
re instanties, scholen en verenigingen,
hebben aan de bondskanselier geldbedra
gen overgemaakt.
In Noordrijn-Weatfalen hebben de grote
gas- en waterleiding-ondernemingen ploegen
technici met materiaal gereed gemaakt om
naar Nederland te vertrekken. Uit Wesel zijn
inmiddels 10 motorboten van de rivierpolitie
in Nederland aangekomen. De stad Mainz zal
er dezer dagen nog negen sturen. Het West-
duitse vakverbond heeft de Nederlandse vak
beweging een eerste schenking van 45.000
gulden doen toekomen. Een aantal Duitse
steden, zoals Aken en Munster heeft zich
bereid verklaard kinderen uit het noodgebied
in Nederland te huisvesten. Ook rubberboten
en dekens komen uit West-Duitsland.
Onder leiding van de koninklijke familie in
ZWEDEN is een enorme hulpactie voor
Nederland begonnen. Binnen 24 uur waren
er vele malen 75.000 gulden ingezameld. Zen
dingen met kieren en dekens 30 militaire
vrachtauto's vol en 24 rubberboten zijn
onderweg. Op het Nederlandse gezantschap
in Stockholm stromen de kledingstukken bü
duizenden binnen en soms staan de Zweden
in lange rijen te wachten tot het hun beurt
is om de goederen af te geven.
Uit Vaticaanstad
Op de apostolische internuntia-
tuur in Den Haag is een telegram
ontvangen van de Paus, waarin
deze mededeling doet dat hij een
bedrag van 30.000 gulden aan het
Nationaal Rampenfonds heeft
overgemaakt ter leniging van de
nood der slachtoffers. Dit bedrag
zal door de internuntius mgr
Paolo Giobbe worden overgedra
gen aan de bisschop van Haarlem,
mgr Huibers, wiens bisdom wel
bij uitstek getroffen is.
In ITALIË heeft minister-president de
Ruys de Beerenbrouck in Eerste Kamer
(Van onze parlementaire correspondent
BINNENHOF, 3 Febr. Jhr Ruys de
Beerenbrouck (KVP) zei vanavond in de
Eerste Kamer het te kunnen waarderen
dat de minister van Oorlog ir Staf (CHU)
zijn beleidsfout met betrekking tot bel
Humanistisch Thuisfront probeert goed
te maken door beperkingen aan te bren
gen in de faciliteiten die aan deze orga
nisatie werden gegeven. „De Kerk moet
onverkort baar recht, op zending behou
den", aldus de katholieke afgevaardigde.
De zaak kwam ter sprake bij het debat
over de begroting van Oorlog en Marine.
Jhr Ruys wees erop, dat de militairen die
in een kwetsbare leeftijd zijn niet mogen
worden blootgesteld aan de werfkracht
van humanisten die versterkt wordt door
verregaande tegemoetkomendheid van de
overheid.
Er was een monopoliepositie van de
christelijke kerken gebaseerd op hun
unieke positie. Jarenlang zijn de aanval-
en daarop afgeslagen, maar deze mi
nister is enigszins overstag gegaan, aldus
jhr Ruys. De bewindsman lijkt murw
gemaakt te zijn door acties als door de
heer Vermeer (PvdA) gevoerd. De mi
nister gaat uit van juiste principes m
hij is te soepel geweest. Het gaat er
om of gelijkstelling ook in feite aan het
Humanistische Thuisfront geweigerd zal
worden. Uitzonderingsverloven aan mili
tairen die naar de humanistische confe
renties willen, zijn dan ook onaanvaard
baar.
Jhr Ruys kon om wille van de ver
draagzaamheid subsidies aan een instel
ling als het Humanistisch Thuisfront
nog wel aanvaarden; In bepaalde om
standigheden als aan bepaalde voorwaar
den wordt voldaan, maar de heer
Vixseboxse (CHU) vond dat geen sub
sidie gegeven mag worden aan organi
saties voor geestelijke verzorging die
zich niet op christelijke grondslag
baBeren.
BROUWERSHAVEN: Uit Rotterdam is
het motorschip „Joalex" onderweg.
NIEUWERKERK heeft voor Woensdag
helicopterhulp gevraagd.
BRUINISSE heeft behoefte aan telefoons
en veldtelefoons.
„DE HOOP", het hospitaalkerkschip is
ter assistentie uit IJmuiden via de
Noordzee naar Hellevoet-sluis vertrok
ken.
DEN BOMMEL op Flakkee verzoekt om
toezending van 50 man genietroepen
met materieel. Het groot materieel kan
niet worden verzonden.
's GRAVENDEEL: De ovens van de gas
fabriek zijn kapot: het buizennet en
de gasmeters staan onder water.
MIDDELHARNTS: Men vreest, dat het
gas zal uitvallen. Het ziekenhuis heeft
reeds om hulpmiddelen gevraagd, voor
al om kaarsen en verbandmateriaal.
NOORD-SCHOUWEN: Patiënten en per
soneel van het ziekenhuis bevinden
zich allen in goede welstand.
OOLTGENSPLAAT: De ergste nood voor
lopig geleden. Evacuatie duurt voort.
Er is behoefte aan typhus- en paraty-
phusvaccine voor 300 mensen.
OOSTERLAND (Duiveland): Toestand
zeer kritiek. Er worden vele slachtof
fers gevreesd. Afvoer per vlet is on
mogelijk. Er is dringend om amphibie-
voertuigen verzocht,
OOSTERLAND: De „Liberty IV" heeft
vanavond tussen 9 en 10 mensen op
genomen.
ROZENBURG: Begonnen is met het voor
lopig dichten van het zestig meter
brede gat in de dijk langs de Waterweg
in de Bospolder op het eiland Rozen
burg.
STRIJEN in de Hoeksewaard heeft ge
brek aan voedsel, water en veevoer.
Gevraagd wordt een schip met zender.
De „Zeven Gebroeders" is onderweg.
Gasperi zijn landgenoten er aan herin
nerd hoe Nederland op edelmoedige wijze
de Italianen heeft geholpen tijdens de
overstromingen in de Povlakte in 1951.
Het ministerie van buitenlandse zaken
heeft zijn vertegenwoordigers in Den
Haag opdracht gegeven te onderzoeken
waaraan de meeste behoefte bestaat.
Woensdag zullen drie vliegtuigen
waaronder het privé-toestel van presi
dent Einaudi met dekens, kleren, mar
melade en fruit naar Nederland vertrek
ken.
Het Italiaanse Rode Kruis is een inzame
lingsactie begonnen en heeft een zending
vruchten en wijn toegezegd. Milaan heeft on
derdak voor 100 kinderen aangeboden, De
vacantiekolonie in Tirennia kan 1000 tot 1200
kinderen opnemen. Een Nederlander in Mi
laan, de heer Slingelandt. heeft een bedrag
van 62.000 gulden voor het getroffen gebied
geschonken, In verscheideue Italiaanse ste
den wordt gecollecteerd. Voorts zijn aanbie
dingen gedaan van levensmiddelen, medica
menten, beddegoed en vaartuigen.
Ook in DENEMARKEN heeft de ramp in
Nederland een diep gevoel van medeleven op
gewekt. De Deense kranten organiseren hulp
acties en het geld stroomt binnen. De poste-
i hebben besloten een sociale postzegel
te geven met een toeslag. De opbrer-'
hiervan gaat naar Nederland. Een Deens
.vliegend fort" zal 54 rubberboten over-
■liegen. In de bioscopen hangen collectebus-
Volgeladen auto's
De Nederlandse kolonie in BELGIë heeft
een vrachtauto vol kledingstukken, schoenen,
beddegoed, levensmiddelen en medicamenten
naar Breda gestuurd. Vanavond vertrekken
opnieuw twee volgeladen vrachtauto's, ter
wijl men verwacht, Woensdag drie vracht
wagens te kunnen zenden. De Sabena heeft
Inmiddels, op verzoek van de generale staf
in Den Haag, een tweede hefschroefvliegtuig
naar Zeeland gestuurd. Op de Hoofdplaat
in West-Zeeuws-Vlaanderen werken reeds
200 soldaten van een Belgisch infanterie-
bataljon.
Het ZWITSERSE Rode Kruis is een geld
inzameling ten behoeve van de slachtoffers
begonnen. In enkele uren tijds was reeds
een bedrag van 400.000 gulden opgebracht.
Per vliegtuig zouden 500 dekens worden ver
stuurd,
Het NOORSE comité „Red de kinderen"
heeft per vliegtuig 500 paar kinderschoenen
gestuurd. Woensdag zullen duizenden dekens
en lakens alsmede 1000 paar rubberlaarzen
worden verzonden. De kerken en kranten zijn
inzamelingsacties begonnen.
Uit ISRAëL zijn schepen met zuidvruch
ten naar Nederland gezonden. Ook is een
aanbod uit Tel Aviv gekomen voor het zenden
van kleding.
Ook in Indonesië, Australië, Egypte en
Oostenrijk worden hulpfondsen gesticht.
DEN HAAG, 3 Febr. Hoewel juiste cijfers moeilijk te geven
zfjn, schatten deskundigen de oppervlakte van het overstroomde ge
bied in Zuid-Holland, Zeeland en West-Brabant op 175.000 hectaren.
In Zeeland heeft zeker tweevijfde van de totale bevolking, dat is
ten naastebij honderdduizend mensen, ernstig van de overstroming
te lijden. Op de Zuidhollandse eilanden en in de waarden zal dit
aantal 125.000 en in het Westbrabantse gebied ongeveer 60.000 be
dragen, zodat het totale aantal ernstig door de watersnood getrof
fenen ruw geschat op 300.000 kan worden gesteld. Het aantal minder
ernstig getroffenen is minstens zo groot.
Do omvang van de schade aan het vee-
beslag en aan het akkerbouwland is nog
niet bij benadering vast te stellen. Dui
zenden koeien en varkens en tienduizen
den kippen hebben de dood gevonden.
Van het overstroomde gebied is onge
veer tweederde weideland en een derde
akkerbouwland. Ongeacht de schade aan
de opstallen moet er rekening mee wor
den gebonden, dat grote aantallen trac
toren en landbouwwagens, landbouwma
chines en werktuigen verloren zijn.
De in de overstroomde gebieden uitge
zaaide granen, suikerbieten
moeten worden afgeschreven. Veel zal
afhangen van de snelheid, waarmede het
water zal verdwijnen, of in het akker
bouwland nog zomergraan of aardappe
len zullen kunnen worden verbouwd. In
dien het water lang blijft staan zal de
verzilting van vele gronden te ernstig
worden om nog dit jaar vrucht voort te
kunnen brengen.
De grote verliezen aan vee zullen wel
licht remmend op de uitvoer van zuivel
producten en vleeswaren kunnen wer
ken. De binnenlandse voorziening van
deze producten wordt door deskundigen
voorshands niet in enig gevaar geacht.
(Advertentie)
^yEen weldaad^
voor Uw gezondheid
Jn Laat niet toe dat zenuw-
//i klachten, lusteloosheid A\
en oververmoeidheid Uw \y
leven vergallen. Vertrouw
j opSanatogen! Sanatogen f\\
brengt baat, omdat het
Uw krachtreserves weer
l aanvult, de zenuwen stilt
I j en versterkt, omdat het
//de verzwakte cellen van
j 1 Uw lichaam laaft en ver-
zadigt met precies dat-
II gene waarnaar zij hun-
keren. Neem dadelijk... I
Het zenuwsterkende voedsel
Aardappel-uitvoer
stopgezet
Maximum-prijzen vastgesteld
DEN HAAG, 3 Febr. Ten einde de
voorziening van het Nederlandse volk
met aardappelen zo goed mogelijk te ver
zekeren, zijn, in afwachting van een
nader overzicht van de aardappelpositie,
alle uitvoermachtigingen voor aardappe
len ingetrokken. Bovendien heeft het Be
drijfschap voor Aardappelen maximum-
verkoopprijzen voor de verkoop van
aardappelen vastgesteld.
In rle door de watersnood getroffen
gebieden zijn veel kleiaardappelen ver
loren gegaan. De export van aardappelen
is stopgezet met uitzondering van die
leveringen aan het buitenland, waartoe
Nederland contractueel is verplicht. Deze
maatregel geldt totdat een volledig over
zicht van cie situatie zal zijn verkregen.
Er is voorshands echter geen reden om
aan te nemen, dat de beschikbare voor
raden aardappelen niet toereikend zullen
zijn, al zal gedeeltelijk moeten worden
overgeschakeld op zandaardappelen. In
Noord-Beveland zijn grote hoeveelheden
klei-aardappelen gered. Per schip zijn
25.000 zakken naar dit- gebied overge
bracht om deze voorraden in veiligheid
te brengen.
Met ingang van Woensdag gelden
maximumverkoopprijzen voor verkoop
door telers, lanöhandelaren, grossiers en
kleinhandelaren. De maximumprijs bij
verkoop aan de consument bedraagt voor
»tr:-aardappelen 18 cent per kilo en voor
zandaardappelen 16 cent per kilo. Voor
de Waddeneilanden gelden maximumver
koopprijzen, die één cent per kilo hoger
liggen. Voor thuisbezorgen mag één cent
per kilo extra worden berekend. De mar
ge voor de kleinhandel is drie cent, voor
grossiers 2,75 cent en voor de landhandel
0,75 cent per kilo.
Nationaal Rampenfonds
.giro
9575-
HULPACTIE IN PARIIS
Aanbod voor 3000
kinderen
(Van onze correspondent)
PARIJS, 3 Febr. De Franse hulp
in geteisterd Nederland neemt aangrij
pende vormen aan. Het vrachtkantoor
van de KLM in Parijs had vanavond al
vier vrachtauto's met kleren en schoeisel
naar het vliegveld Le Bourget kunnen
expediëren. Behalve deze giften in na-
tura, die door eenvoudige Fransen vaak
met een woord van meeleven in de Rue
do Chabrol afgeleverd werden, geeft
Frankri,jk nog andere blijken van diepe
vriendschap. De „Secours Catholiques"
heeft al bij 3000 Franse families onder
dak voor een Nederlands kind gereed.
De Vereniging der Franse gezinnen is
2 FEBR. 1953
'HOOFDINGENIEURS van de Rijkswaterstaat hebben bo-
i venstaande kaart, die gebaseerd is op hun eigen lucht-
waarnemingen, samengesteld. Meer dan C>5 dijkdoorbraken
zijn er op te tellen. Op 7 plaatsen is het water met grote
kracht, over de dijken gestuwd, zodat er talloze geulen in
geschuurd zijn. Niet aangegeven op deze kaart is de enorme
schade, die de dijken geleden hebben. De kaart heeft gediend
als illustratie van de verklaring, die de minister-president
in de Tweede Kamer heeft afgelegd.
Volgens de laatste gegevens van de Rijkswaterstaat
stroomt het water uit grote delen van het overstromingsge
bied door de gaten in de dijken weer terug naar zee. Maar
het betreft hier slechts gebieden, die hoger liggen dan de
zeespiegel, die gedaald is nu de springvloed tot het verleden
behoort. Gebieden, die nu nog onder water staan, zullen
slechts vrij gemaakt kunnen worden, wanneer de dijken ge
dicht zijn en de polders weer bemalen kunnen worden. Men
wijst er bij de Rijkswaterstaat nog op, dat de vele binnen
dijken het land. hebben behoed voor een nog grotere ramp,
die nog meer slachtoffers zou hebben geëist.
aan eenzelfde actie bezig. Het Syndicaat
der Franse transportarbeiders neemt gra
tis alle pakketten aan, die voor Neder
land bestemd zijn. De Franse Vereniging
voor Kinderhulp houdt een inzameling
van geld en goederen. Men kan zeggen,
dat liefdadig Frankrijk mobiliseert.
Vanmiddag, op het vrachtkantoor van
de KLM bij de Gare de l'Est was het vol
met pakketten en mensen. 1-Iet personeel,
meestal Nederlandse vrijwilligers, was
de vijfde vrachtwagen sinds Maandag
aan het stouwen. De heer A. Gorter, die
uit het bedrijfsleven zo in deze geïm
proviseerde transportactie gestapt is,
bracht een saluut aan de Franse offer
vaardigheid. „Ze brengen hun pakket en
zeggen ei- een woordje bij. Opmerkelijk
hoeveel gevers daarbij nog aan de oorlog
van 1914 tot 1918 herinneren, toen zij
als krijgsgevangenen, in rijnaken opge
sloten. vooral door de getroffen bevolking
van Zuid-I-Iolland verwend werden. An
deren herinneren aan. hun prettige vacan-
tle ergens in Nederland."
Artisten melden zich
Op dit pakjesbureau komen niet alleen
giften binnen. Er meldde zich een
opera-zanger aan. met daarna een heel
gezelschap artisten. die van alles wilden
ondernemen om ons land behulpzaam te
zijn. Al deze aanbiedingen worden ver-
dér geleid en wellicht gecoördineerd.
Onder de groothandelaar? van de Parijse
hallen, die per jaar hele treinen met
Hollandse boter, eieren, kaas, mosselen
en aardappelen te verwerken krijgen,
gaat op het ogenblik de collecteschaal
rond. Men kan er zeker van zijn dat de
bankbiljetten niet van klein formaat
zullen zijn. Zo is het in vele Franse be
drijfsgroepen. De Franse radio blijft on
dertussen met prijzenswaardige ijver de
telefoon- en gironummers, de verzamel-
bureaux en de instanties omroepen,
waar men voor zijn medeleven met Ne
derland een dankbaar gehoor zal vinden.
Naar Breda
De Secours Catholiques heeft twee ver
tegenwoordigers in de buurt van Breda
gestationneerd. De Franse spoorwegen
nebben een contaetman naar Den Haag
gestuurd om te zien of Frans materiaal
bij kan springen. Tenslotte is bet secre
tariaat der Europese jeugdbeweging van
zijn kant ook met een inzameling begon
nen. Het ligt in de bedoeling dat de
Franse steden en dorpen elk een Neder
landse gemeente onder hun hoede
nemen.
Doesburgse jongens
redden 266 mensen
DOESBURG, 3 Febr. De burgemees
ter van Doesburg deelt meedat Zondag
morgen in deze gemeente direct contact
is opgenomen met de Doesburgse zeil
vereniging, die ogenblikkelijk een paar
vletten met buitenboordmotoren heeft
afgestaan. Deze zijn onmiddellijk op
eèn vrachtwagen geladen en, vergezeld
van een bus vol mensen, naar Bergen op
Zoom gestuurd, waar het de eerste daad
werkelijke hulp was, die daar aankwam.
De jongens hebben tot gisteravond 266
mensen het leven kunnen redden. Van
daag zijn ze weer ingezet in Steenbergen.
Noodtoestand was
te laat bekend
(Van onze speciale verslaggever)
TERNEUZEN, 3 Febr. Op
een ogenblik dat nog honderden
Nederlanders via Antwerpen en
de Scheldetunnel naar Zeeuws-
Vlaanderen gaan om er hulp te
bieden, hebben militairen en bur
gers de gaten in de dijken reeds
gedicht. Ten volle schrijnt nu het
menselijke leed dat is aangericht.
Asgrauw nog en terneergeslagen
zit Jan Daalman op een bank in
de hal van het kleine gemeente
huis van Hontenisse. Hij strijkt
langzaam twee biljetten van tien
gulden glad en kriebelt een hand
tekening op een quitantie die een
ambtenaar hem voorhoudt. Een
groot pak wordt naast hem op de
bank gelegd. Er zit een donker
costuum in dat gegoede burgers
hebben afgestaan. Jan Daalman
zal morgenvroeg de zeer zware
gang naar de begraafplaats van
zijn gemeente maken.
In de noodlottige nacht van de eerste
Februari zag hij zijn 33-jarige vrouw zijn
8-jarig dochtertje Rosa en zijn zoon Theo-
fiel van 6 jaar voor zijn ogen in het
woedende water verdwijnen. Zijn derde
kind, een zoontje van 10 jaar, werd vele
uren later volkomen uitgeput in de
kruin van een knotwilg teruggevonden.
Het kind leefde nog én werd overge
bracht naar het ziekenhuis in Hulst.
Daalman woonde in een eenvoudig
huis op een binnendijk enkele kilometers
achter de grote zeedijk bij het verdron
ken land van Saaftinge. Links van de
binnendijk bevindt zich de Kruispolder,
rechts tót aan de zeedijk de Kleine Mo
lenpolder. Eén geweldige grauw van het
woedende water deed de zeedijk bezwij
ken. Van alle kanten schoot hulp toé.
Een boerderij in de Kleine Molenpolder
kon nog tijdig worden ontruimd. Maar
terwijl de Zeeuwen in de stormnacht nog
werkten aan de hopeloze taak om de zee
dijk te dichten bereidde de kolkende zee
haar tweede aanval voor. Ook de
binnendijk moest bezwijken onder de
kracht van het zwellende water. Drie
woningen werden in de stroom meege
sleurd.
De burgemeester van Hontenisse geeft
ons het sobere relaas. In het eerste huis
woonde de landarbeider De Smet met
zyn vrouw en kinderen. In de loop van
Ie Zaterdag was er in dit gezin een pret
tige spanning geweest. De vrouw was
uren lang in de keuken bezig. Er werd
gebakken en gebraden. De dochter had
de glazen opgepoetst en de zoon had
boodschappen gedaan In het dorp.
Zondag immers zouden vader en moe
der hun veertigjarig huwelijksfeest vie
ren. Toen zij 's morgens vroeg gewekt
werden door het gierend gehuil van de
storm, was het reeds te laat. Hun een
voudig huisje schudde eerst alsof er een
aardbeving plaats vond. En toen helden
langzaam de muren. Het water beukte
tegen de dijk en had reeds gewonnen.
In de laatste seconden voor de onder
gang greep de 37-jarige zoon zijn vader
vast en de verloofde van zijn 24-jarige
zuster ondersteunde de moeder. Toen
werden allen onder vallend puin in de
diepte gezogen. Alleen de verloofde van
het meisje wist weer de dijk te berei
ken. Hij deed het verslag in de vroege
Zondagmorgen, toen men eerst goed be
greep wat er op de binnendijk van de
Kruispolder gebeurd was.
De huizen van De Smet, Kindt en Daal
man werden weggezogen. Vier doder
bet. gezin van De Smet. I)e vrouw van
Kindt verdronk. Daalman verloor vrouw
en twee kinderen. Acht doden in Hon
tenisse.
Prinses Wilhelmina bezocht Maandag
deze onheilsplek. Zij sprak met de vrouw
van een getrouwde'zoon van Do Smet; de
zoon zelf was nog zo-zeer onder de in
druk dat hij niet in staat was de Prinses
te woord te staan.
Hulp
Sedert de onheilsnacht is er veel ge
beurd. Zondagmiddag om drie uur ver
trokken vijfhonderd man van de On
deraf ficicren school van Weert naar
Zeeuws-Vlaanderen. Zij vonden de tun
nel van Antwerpen versperd c/i konden
Zeeuws-Vlaanderen toen slechts via de
weg over Brussel benaderen.
1 waalf uur later stonden deze jongens
aan de bedreigde punten van de top van
Oost-Zceuws-Vlaanderen. Een deel. aan
de dijk bij de Kruispolders, ecu ander
deel boven Kampen. Zij sjouwden met
zandzakken, stelden eigen leven in ge
vaar door koeien, die nog slechts met de
koppen boven het water uitstaken, met
rubberbootjes te gaan ophalen. De com
mandant zit nu tevreden in de raads
zaal van het gemeentehuis. „De jongens
van 16 tot 19 jaar", zegt hij nu, „zijn
de bloem van Nederland, maar zij eten
je de oren van het hoofd". Gisteravond
heeft hij zijn jongens om acht uur ver
plichte slaap gecommandeerd. Want
nieuw werk wacht.
Aan de binnendijk van de Kruispolder,
op dezelfde plek waar de huisjes stonden
van De Smet, Kindt en Daalman, zit nu
een grote vissersschuit in het gat gevan
gen. Die moet verwijderd worden, voor
dat deze dijk kan worden gedicht. 1-Iet
water zakt en de weg dwars door de
Kruispolder is weer te berijden voor de
hulpcolonnes die er niet tegen opzien
met hun jeeps dwars door een nalve
meter water te rijden. En de boeren van
de Kruispolder, die niet gewend zijn opzij
te gaan voor een storm van welk formaat
ook, komen van hun bovenverdiepingen
en nemen de schade beneden eens op
Hier is een stal met 150 verdronken scha
pen; daar liggen dode koebeesten tegen
de dijk. Veriray en Venlo hebben intus
sen Hontenisse geadopteerd, en de 100
studenten uit Amsterdam die 200 werk-
(rage handen ter beschikking stelden, zijn
doorgestuurd naar Walcheren en Beve
land. Het grootste leed is geleden. De
veerverbinding Breskens-Miadelburg en
Terneuzen-Hoedekenskerke zijn weer
hersteld. De soldaten worden verwend in
de huizen van de burgers die inkwar
tiering verleenden. Het water zakt maar
voor de getroffenen blijft het leed.
Uit wieg gesleurd
Een moeder bij Terneuzen verloor haar
baby van zes maanden.
Het kind werd door het water uit de
wieg gesleurd, terwijl de moeder op het
nippertje gered kon worden. Een „naam
loos" soldaat keerde nog terug naar het
huis dat hij zwemmend binnenging. Maai
de baby vond hij niet. En buurman èie
zijn roeiboot voor dit reddingswerk met
wilde afstaan, omdat hij eerst wat huis
raad wilde bergen, gaat nu gebukt onder
de verwijten van de gemeenschap. Met
acht doden in Hóntenisse en 3 elders in
Zeeuws Vlaanderen zijn hier de verliezen
aan mensenlevens geteld.
Morgen gaat er een bus rijden van
Hulst via Antwerpen naar Breda. Ge
meentewerklieden herstellen de bescha
digingen aan wegen en rioleringen. Het
gevaar is geweken, verklaren de autori
teiten van Rijkswaterstaat. Twee andere
zaken vragen nu de aandacht: de eerste
is dat de stroom van aanbiedingen voor
hulp blijft aanhouden. „Wij zijn er ver
legen mee", vertelde ons de burgemees
ter van Terneuzen. „Zondag heeft er een
deel van Terneuzen onder water gestaan,
naar het water is verdreven en van de
acht verdronken gebieden zijn de dijken
voorlopig hersteld. Met de aanwezige
soldaten kunnen wij het werk nu ge
makkelijk af."
Het tweede feit is, dat men zich reali
seert, dat de schade in Zeeuws-Vlaande
ren minder groot had behoeven te zijn
wanneer dit deel van Nederland tijdig
was gealarmeerd. Verscheidene burge
meesters in de noodgebieden hoorden
eerst Zondagmiddag om twaalf uur, dat
er in hun gemeenten dijken waren ge
broken en dat er mensen in nood waren.
11
No. 10 op 28 Jan.
het afgelopen
dat duizenden
de Lage Landen
NEW YORK HERALD TRIBUNE, 3 Feb.
„Het zal een lang en moeilijk proces wor
den om het in Nederland binnengedrongen
zeewater weer naar bulten te krijgen en het
zal nog langer duren, voordat de oude
vruchtbaarheid van de landerijen zal zijn
hersteld. Dijken moeten gerepareerd wor
den en huizen en fabrieken opnieuw worden
opgebouwd. En dat alles in landen, die nau
welijks een overwinning hadden behaald
op de oorlogsverwoesting. De „herovering"
van die gebieden in Nederland, die in de
oorlog onder water waren gelopen, heeft
zich dank zü intensieve arbeid en nieuwe
technische middelen voltrokken met een
snelheid, die de meest optimistische voor
spellingen heeft overtroffen. Deze arbeid en
middelen zullen te zamel) met de sympathie
en de practlsche bijstand van Europa en
Amerika opnieuw ter beschikking staan van
de getroffen gebieden."
NEW YORK TIMES (2 Febr.)
„Dit land van 10.500.000 millioen inwoners
reageerde op hetgeen minister president
Willem Drees noemde ,een van de grootste
rampen in vredestijd' met de kalmte en de
bereidwilligheid, die geboren zijn uit eeu
wen van strijd tegen de meedogenloze zee
om een land te beschermen, waarvan een
derde deel beneden de zeeoppervlakte ligt."
LE MONDE, Parijs (3 Febr.)
„Opgemerkt moet worden, dat de grote
Zuiderzee-dijk de kracht der golven heeft
weerstaan. Deze ervaring zou wellicht een
zeer oud project nieuw leven kunnen inbla
zen. Daar alle gebieden in Nederland de
neiging hebben om te verzakken en de dij
ken niet kunnen worden verhoogd zonder
dat de weerstand er van lijdt had men
erover gedacht om zeeweringen aan te leg
gen in de zce-armen, die de eilanden van
Zeeland schelden, met uitzondering van de
zee-arm, die de monding vormt van de
Schelde. De investeringen die voor derge
lijke werken \oreist zijn, schijnen Neder
land er indertijd toe gebracht te hebben
van liet project af te zien."
De DAILY TELEGRAPH, Londen, op
Maandagmorgen 2 Febr.
„Als eerste waarnemer van de lucht uit
van de gehele situatie kan ik verklaren dat
het toneel chaotisch is en veel erger dan op
dit moment beseft wordt, zelfs door de auto
riteiten."
MANCHESTER GUARDIAN (2 Febr.)
„Natuurrampen vormen een heilzame her
innering aan de kleinheid van de mens: hij
moge atoomkracht gebruiken, een Noorder-
storm maakt de zeeën nog steeds gevaarlijk
en kan de woonplaatsen van de mens ver
landinwaarts vernietigen. In een wereld,
die druk bezig is met politiek en het ver
dienen van geld in processen van secondaire
aard, die ver verwijderd zijn van de natuur,
denken we te weinig aan onze elementaire
menselijke behoefte van bescherming tegen
de elementen. De stor
weekeinde heeft bew
huizen in Engeland
onvoldoende beschermd zün tegen de Noord
zee als een krachtige wind landinwaarts
jaagt.
Doet het noodlot van oen grote storm de
mens denken aan zijn kleinheid het brengt
ook de goedheid van de mensengemeen
schap naar voren. In de watersnood van
Oost-Engelnnd en de Lage Landen hielpen
talloze daden van buren de ramp verzach
ten. WU kunnen slechts onze sympathie be
tuigen ten aanzien van hen die door de
storm zijn beroofd van familieleden en ons
zelf. die niet hebben geleden, voornemen de
buren-vriendscliap, die door de rampspoed
naar boven is gebracht, ook een beetje meer
in het gewone leven in stand te houden."
DAILY HERALD, Londen (3 Febr.)
„Nu de tol van dood en rampspoed stijgt
langs de Oostkust van Engeland is het de
eerste taak om op zo stoutmoedig mogelijke
wijze te redden en te helpen.
Laat ons inmiddels iets van onze droef
heid uitstrekken naar de slachtoffers van
de vloed aan de andere kant van de Noord
zee. De Nederlanders lijden ook verschrikke
lijk onder dezelfde gril van de natuur: en
ook zij bieden, evenals ons eigen volk het
hoofd aan de beproeving met prachtige
moed en hulpvaardigheid."
De Italiaanse kranten hebben de getrof
fenen in Nederland, Engeland en België
verzekerd van de sympathie en hulp van
Italië. Tegelijk met gedetailleerde berich
ten over de ramp publiceren de kranten
nieuws over voorbereidingen van het
Italiaanse Rode Kruis om voorraden naar
de slachtoffers te brengen. De kranten
herinneren er aan, dat Nederland en
andere landen direct aan Italië hulp heb
ben geboden, toen dit land in November
1951 werd getroffen door overstromingen
de Po-vlakte, Zuid-Italië en Sardinië.
DE GAZET VAN ANTWERPEN (3 Feb.)
„Het is niet mogelijk nu reeds de balans
op te maken van de ontzettende natuur
ramp, die ons land, Nederland en Engeland
heeft getroffen.
In Nederland is de ramp nog niet te over
zien. Het moeizaam aan de zee ontworsteld
land is ln één nacht door de kokende golven
hernomen en opnieuw zal. als het water zich
teruggetrokken heeft, de strijd door de
taaie boeren van achter de dijken worden
hervat. Heel het land is wakker geschrok
ken en van alle kanten wordt hulp geboden
aan de geteisterden, die met duizenden hun
geboortegrond moeten verlaten om elders
een onderkomen te vinden.
Uit deze droeve ramp, uit die onheilspel
lende. sombere watermassa, uit al die ellen
de rijst nochtans een lichtstraal: de spon
tane hulp, die van alle kanten geboden
wordt, tiet meeleven van alle niet-geteister-
den, dat zich uit in méér dan sympathiebe
togingen."
De Russische kranten hebben meer aan
dacht besteed aan de stormen en over-
stromingen, de West-Europa hebben ge
teisterd, dan aan enige andere natuur
ramp, welke de laatste jaren in het bui
tenland is voorgevallen. De Prawda be-
uitgebreid overzicht van de aan
gerichte schade in Engeland en Neder
land. In negen afzonderlijke berichten
werd van do bijzonderheden over het ver
lies aan mensenlevens en de materiële
schade een overzicht gegeven.
ALGEMEEN HANDELSBLAD (3 Febr.)
„De organisatie voor het naar de bedreig
de plaatsen dirigeren van vaartuigen, heli
copters, rubberboten, drinkwater, voedsel,
medicijnen en kleren is in volle gang. Wij
willen zonder nadrukkelijk bewijs van het
tegendeel vertrouwen, dat met deze hulp
verlening de grootste spoed wordt betracht.
Daarnaast is er allerwegen de actieve be
reidheid om door financiële steun alles op
alles te zetten om de gevolgen van deze
nationale ramp te leningen en later
te herstelten, Zonder ook maar enige andere
der veelkleurige initiatieven te kort te doen,
vermelden wij hier het waardevolle beroep,
dat de Stichting van de Arbeid op alle bij
haar organisaties ingeschakelde werkgevers
en werknemers wil doen."
HET VRIJE VOLK (3 Febr.)
„Er rijzen nu vanzelfsprekend vragen om
trent de toestand van de waterkeringen en
de mogelijkheid om bij de aankondiging van
zeer hoog water voorzorgsmaatregelen te
nemen ter beveiliging van mensen en vee.
Wellicht zal de regering heden in de Tweede
Kamer enig licht op deze vragen hebben
doen vallen. Voorlopig moeten wij. in af
wachting van een antwoord, volstaan met
vast te stellen, dat de elementen sterker
zijn geweest dan wij. En al onze aandacht
behoort thans gericht te zijn op de leniging
van de nood en het herstel van de schade
op de kortst mogelijke termijn."
DE TIJD (3 Febr.)
„Het heeft er de schijn van, dat men on
danks alles toch nog niet bijtijds de ver
schrikkelijke ernst van de ramp ln zijn volle
omvang heeft vermoed. Pas Maandag is er
met grootscheeps materieel ln een belioon-
iljko omvang hulp geboden: een kleine
tweehonderd schepen zijn naar de Zeeuwse
watoren gevaren en een behoorlijk aantal
vliegtuigen hebben aan de droppings deel
genomen."
HET PAROOL (3 Febr.)
„De commandant van ^ie vliegbasis
Woensdrecht heeft eenvoudig gesmeekt om
toestemming met die twintig toestellen op
te stijgen en de pakketten uit te werpen.
Hij kreeg de toestemming niet. Waarom
niet? Iemand die in militaire rang boven
deze commandant staat, durft het niet aan
de verantwoording te nemen de toestemming
te verlenen, omdat iemand die weer boven
hem staat, dat ook niet durft. En deze
mensen begrijpen niet. dat hun angst voor
verantwoording de oorzaak is van een ont
stellend onbegrip voor de situatie hier. Zb
begrijpen niet dat hun aarzelen de dood van
honderden ten gevolge kan hebben, ja erger
zeer waarschijnlijk heeft gehad.
Ik heb deze feiten van vier zijden gehoord,
Ik hoorde het uit de monden van hogere
vliegerofficieren, ik heb dit verhaal links
en rechts nagevraagd en ik kreeg overal het
zelfde antwoord: „Dit verhaal is helaas
waar. maar publiceert u het niet." Ik heb
dit ook gevraagd aan de commandant van
die vliegbasis in Brabant en hij heeft mij
geen antwoord op mijn vraag gegeven. Hij
vroeg uitsluitend: „Publiceert u dit niet,
wij krijgen er last mee."
Ik negeer dit verzoek.
Omdat het noodzakelijk is. dat er aan
alle onbegrip onmiddellijk een einde komt."
