Steenbergen (vol soldaten
studenten) bedreigd
met isolement
en
W.-Brabant:
rampzalig
Waterstaat stelt
overzicht samen
Eisenhower laat
Tsjang vrije hand
Engeland: 300 doden en
50.000 vluchtelingen
Stavenisse ving
eerste klap op
Loop niet
in de weg
Eisenhower
gedoopt
Drooglegging in studie
Smokkeldorp
moet koffie
duur betalen
Nazi's doodden
zes mill. Joden
Tallozen geïsoleerd
milltairen verdmn ken
andere vermist
Nazi's willen
infiltreren
in Bondsdag
HET VRIJE VOLK
DINSDAG 3 FEBRUARI 1953
V-y' ramen. De enige, dii
(Van onze speciale verslaggever, Klaas Graft dijk)
Reusachtige zoeklichten staan op de weg van Steenbergen naar Kruisland
en schijnen het land in. Zij zoeken In het zwart van de nacht de dijken af
naar breuken. In de felle bundels vliegen zwermen meeuwen en wilde
eenden krijsend heen en weer. Zij vertolken het onheil, waarin vanmiddag
nieuwe delen van de bevolking van noordwest Brabant waren blootgesteld.
Steenbergen, het stadje met 6000 inwoners, dat thans bovendien meer dan
duizend studenten (900 uit Utrecht) en naar schatting 10.000 militairen
herbergt, dreigt, nu wij het op deze Maandagavond bezoeken, geïsoleerd te
raken.
Voor het dorp Kruisland (2000
zielen) op de weg naar Roosendaal,
werd overhaast tot evacuatie beslo
ten. daar het in enkele uren kan
onderlopen. Langs de enige toegangs
weg trekken zeer vele militaire colon
nes en stromen inderhaast opgeroe
pen autobussen toe Daar tussen door
spoedt zich een oud echtpaar met
twee armzalige geiten en een krui
wagen vol lijfgoederen
Wij zien vluchtelingen met krui
wagens. op de fiets, bepakt en be
zakt. sommigen met een koppel
koeien, anderen met een paard en
wagen, waarop slechts een varken in
een hok. weer anderen, die met een
tractor zoveel mogelijk inventaris met
zich slepen Waarljeen? Niemand, die
precies weet waar het gevaar dreigt.
Sommigen gaan naar Steenbergen,
anderen vluchten In de richting
Roosendaal.
Steenbergen lijkt op een stad aan
liet front. Zware militaire wagens
vullen sommige straten geheel op
Soldaten hollen af en aan Daar
tussen door wachten de burgers en
als overal: de vluchtelingen. Want
Steenbergen heeft deze zelfde Maan
dagnacht al 2000 inwoners van St.
Philipsland en Nieuw Vossemeer (ge
legen in het verdronken land ten
westen van het stadje) door zijn ontr
vangstcentrum zien gaan.
Mensen, die soms een dag en t.wee
nachten op een dak hadden door
gebracht.
Twee hunner moesten in allerijl
doorgevoerd naar ccn krankzinnigen
gesticht. Zeven en twintig doden
werden geborgen.
Maar er is prachtig werk verricht.
De studenten hebben een dijk her
steld, waardoor het mogelijk werd,
dat de ongelukkige inwoners van
Nieuw Vossemeer daarover kunnen
Ga niet naar de gebieden, waar
men vol zit met vluchtelingen of
waar men zelf net, uit de ergste zorg
is. ran te kijken! De burgemeester
van Dnrdt heeft, al moeten verzoeken
van die soort belangstelling ver
schoond te blijven en uit andere
plaatsen bereiken ons ook klachten
over nieuwsgierigen, die eens een
kijkje komen nemen. Laat dat na:
u loopt alleen maar in de weg.
President Eisenhower en zijn echt
genote zijn Zondag, met een vijftig
tal anderen, lid geworden van de
Nationale Presbyteriaanse kerk in
Washington.
Voor zover men weet, is dit de
eerste maal dat een president van
de VS. tijdens zijn presidentschap
is toegetreden tot een kerkgenoot
schap.
Aangezien Eisenhower nog niet
gedoopt was. werd deze plechtigheid
verricht, voordat hij en zijn vrouw
deelnamen aan het Avondmaal.
Volgens de predikant der kerk. dr
Eison. was deze-stap door de presi-
c-nt „langdurig overwogen", voordat
hij lid werd.
Met man en macht.
Steenbergen lag reeds rondom
bi.ina eeheel in het water. Op dit
ogenblik echter (Maandagavond)
dreig! een der laatste droge polders
in de omgeving Ie overstromen Met
man en macht is men aan het werk
om de zwakke punten te versl erken.
-Baat dit niét ,dan zal ook Sleen-
bergens enig overgebleven uitvalsweg
binnen een paar uur bezwijken. Dit
is de dijk. waarop de nieuwe vluch
telingen uit het aangrenzende pol
derland zich voortspoeden.
In Kruisland, aan deze weg gele
gen. heerst op dit moment (negen
uur "s avonds) grote verwarring.
Vrouwen met. linnen zakken, loslo
pende honden, mannen, die nog met
de handen in de zakken staan te
discussiëren.
Er wachten dertig, misschien wel
veertig autobussen. De winkels zijn
leeggehaald, luiken hangen voor de
enige, die normaal door
werkt.. is de juffrouw van de tele
fooncentrale in het postkantoor In
het gebouwtje van het Witgele Kruis
zit een bejaard echtpaar met drie
kleinkinderen, die aan opoe en opa
zijn gegeven, omdat hun eigen huis
overstroomd is Nu moeten zij voor
de tweede maal weg.
Zij wil blijven
Zij wil blijven. Zij begrijpt nog
niét waarom het gaat, haar man
zegt: ..Vooruit. Ik heb water genoeg
gezien vandaag".
Zij zegt: „Mijn dochter moét nog
komen".
„O, die zit misschien te vrijen"
antwoordt hij.
„Ik ga".
Zij komt moeilijk overeind. Als
het clan maar de bus naar Ossen-
drecht is, die zij krijgt..
Als een helper van het Rode Kruis
even tegen de kinderen zegt: „En
zullen jullie goed voor opoe zorgen?",
barst zij in huilen uit
Wat Steenbergen betreft, een
eventueel isolement zal niet beteke
nen dat. het zelf onder water komt.
„Het zal kiele-kiele worden we hou
den. denk ik. net de voeten droog"
zei ons de jonge burgemeester, een
der weinigen in het stampvolle ge
meentehuis. die althans schijnbaar
zijn kalmte wist te bewaren.
„Ik heb liever een isolement, zelfs
met al deze studenten en soldaten
dan een nachtelijke vlucht, over een
dijk. die breken kan", zegt hij.
Levensgevaar is immers niet te
duchten en het probleem van de
voedselvoorziening zal door drop
pings wel kunnen worden opgelost
(Van onze parlementsredactie)
Op de dienst van Rijkswaterstaat wordt op het ogenblik getracht een
overzicht samen te stellen van al de overstroomde polders. Deze inventari
satie is nodig om een weloverwogen plan tot drooglegging van de onder
gelopen gebieden in elkaar tc zetten en tot uitvoering tc brengen, aldus
deelde men ons van bevoegde zijde mede.
Vele onder water staande polders
kunnen, als dé gaten ln de dijk een
maal boven de normale vloedlijn zijn
hersteld, op betrekkelijk eenvoudige
wijze worden drooggelegd.
Zij hebben namelijk een natuur
lijke lozing, dwz. dat de sluizen van
the polders zullen worden opengezet
als het laag water is Door het ver
schil in waterstand binnen en bui
ten de polder zal het water auto
matisch naar zee wegstromen.
Uiteraard zullen de sluizen bij op
komend water weer moeten worden
gesloten. Het is volstrekt niet uit
gesloten, dat hiermee voor een klein
aantal polders reeds spoedig kan
worden begonnen. Dat hangt name
lijk af van de diepte der gaten.
Blijft het gat boven de normale
vloedlijn, dan is er geen bezwaar
teren deze natuurlijke lozing on
middellijk in werking te stellen.
Eerst moeten echter metingen in
deze gaten worden verricht cn bo
vendien moet de volgorde der droog
making worden bepaald Men zet er
evenwel alles op om het land niet.
onnodig lang geïnundeerd te laten
staan, blootgesteld aan de stromin
gen van het zoute water.
Op die plaatsen waar het water
vrije toegang tot. het land heeft, wor
den de gaten telkens groter. De inun
datie van Walcheren heeft duidelijk
getoond, welk een schurende werking
eb en vloed kunnen hebben op een
aanvankelijk klein gat in de dijk.
Waar geen natuuiTjke lozing mo
gelijk is. zal met pompen moeten
worden gewerkt. De aanwezige pom
pen en gemalen, voorzover nog in
tact ook daar beschikt men nee
niet over voldoende gegevens zul
len waarschijnlijk van onvoldoende
capaciteit zijn.
Krachtige pompen
De regering heeft echter indertijd
kort na de bevrijding, meer dan
tweehonderd betrekkelijk kleine,
maar krachtige pompen uit de Ver
enigde Staten laten komen. Hiervan
is nog een aantal beschikbaar. Deze
pompen zullen ongetwijfeld grote
diensten kunnen bewijzen.
Maar mogelijk is. dal meer pomp-
materieel moet komen en dan zou
inderdaad een beroep op het bui
tenland niet uitgesloten zijn. De
komende dagen echter houden de
waterstaatsmensen zich bezig met de
inventarisatie van de schade en het
opstellen van een groot droogleg-
gingspian.
In het smokkel-proees legen de in
woners van het Duitse dorp Müt-
/.enirh. bij Aken, heeft de aanklager
totaal tegen de 53 neklaagden
maanden ge\angenisstraf en
15.620 mark boete geëist.
De leiders van de koffie-smokkel-
bende hoorden straffen van zeven tot
tien maanden tegen zich eisen.
Behalve de boeten eiste de aan
klager ook schadevergoeding voor de
staat wegens gederfde invoerrechten
Voor elk pond gesmokkelde cn mei
later in beslag genomen koffie moet
tien mark betaald worden. Er is in
twee jaar 170.000 pond koffie gesmok
keld.
Uit ccn wetenschappelijk onderzoek
is gebleken, dat bij de Jodenvervol
gingen in Duitsland en in de door
Duitsland in de oorlog bezette ge
bieden 6.093.000 Joden zijn vermoord
of omgekomen.
De cijfers zijn in Keulen gepubli
ceerd. Zij zijn gebaseerd op Joodse
en met-Joodse onderzoekingen
In Polen zijn de meeste Joden ver
moord, nl 2 900.000, in het. door de
Duitsers bezet ie deel van Rusland
anderhalf millioen. In de andere
landen van Oost-Europa zijn 747 000
Joden de dood ingedreven, in West
en Zuid-Europa 776 000. in Duitsland
zelf 170.000
In 1939 woonden negen cn een half
millioen Joden in Europa: in 1950
nog slechts 2.750 000. van wie 1 800 000
in Rusland. In 1925 woonden 564 000
Joden in Duitsland, in 1939 215.000.
in 1952 21.000.
Over geheel West-Noord-Brabant luiden de noodklokken. Het
water van de Westcrschelde heeft grote gebieden blank gezet.
De dijk van dit zeegat is ter hoogte van Ossendrecht bezwe
ken. Ook de binnendijken zijn doorgebroken.
In Willemstad is dc toestand allerbedroevendst Het dorp
staat vrijwel geheel onder water De polders Ruygenhil en Oude
Heyningen staan blank. De electririteit Is uitgevallen. Tot tien
kilometer ten zuiden van Moerdijk spoelt het water over het
land.
PRESIDENT EISENHOWER
heeft in zijn boodschap aan
het Congres Maandag een
„nieuwe en positieve buiten
landse politiek" aangekondigd,
die agressie zal afschrikken en
de vrede zal verzekeren.
Het eerste uitvloeisel van deze
politiek is het besluit, dat de Ameri
kaanse Zevende Vloot Formosa niet
langer zal neutraliseren", waardoor
T s j a n K a i-s j e k in de gelegen
heid zou zijn het Chinese vasteland
aan te vallen. Tsiang heeft de be
schikking over 500.000 tot 600.000 man
troepen.
Vooral dit deel van Eisenhowers
boodschap heeft in Europa aanlei
ding gegeven tot critiek. De Britse
regering die evenmin als enige
andere tevoren van Eisenhowers be
sluit op de hoogte was gesteld
heeft onofficieel al van haar onge
rustheid doen blijken.
Vandaag zal minister Eden in het
Lagerhuis een verklaring afleggen.
In 1950 gaf president Truman de
zevende vloot in feite het bevel For
mosa te „neutraliseren". Dit wordt
door .de nieuwe orders van Eisenho
wer ongedaan gemaakt.
De nieuwe president stelt zich
daarbij op het standpunt dat het
bevel van zijn voorganger in wezen
een bescherming door de Amerika
nen van communistisch China bete
kent. Een dergelijke houding heeft
geen enkele zin meer hebben nadat
China zich gemengd heeft in de Ko
reaanse oorlog en geweigerd heeft
vrede te sluiten, Eisenhower zei ech
ter nadrukkelijk, dat zijn besluit
geen agressieve politiek betekent ten
aanzien van Peking.
Europese eenheid
Met betrekking tot Europa maakte
de president bekend, dat de nieu
we Amerikaanse buitenlandse poli
tiek bedoeld is om de eenheid van
Europa te bevorderen, ter verhoging
van de veiligheid van het Westen.
Alleen een verenigd Europa zal de
kracht hebben, militair paraat te
zijn en een behoorlijke levensstan
daard te handhaven.
De president liet echter ook blij
ken, dat de Europese eenheid van
binnenuit moet komen en niet van
buitenaf kan worden bewefkstelhgd.
Maar de Europese leiders, die de
Europese eenheid willen, moeten wor
den aangemoedigd door hun mee te
delen, hoezeer de V S. de eenheid
van Europa op prijs stellen
Geheime verdragen
Voorts zei Eisenhower, dal zijn
regering geen enkele verplichting
gesloten geheime verdragen, waarbij
werd toegestaan, dat andere volken
lot. slavernij werden gebracht. Dit
heeft o.m betrekking op de geheime
conclusies van het verdrag van Yalta.
In tegenstelling tot wat ex-presi-
dent Truman heeft meegedeeld, ver
klaarde president Eisenhower, dat
de Amerikaanse regering over on
weerlegbare bewijzen beschikt, dat
Rusland atoomwapens heeft
Op economisch gebied stelde de pre
sident een wijziging van de Ameri
kaanse invoerbepalingen in het voor
uitzicht. Ook zal hij het investeren
van Amerikaans kapitaal in het bui
tenland aanmoedigen.
In het binnenland zal hij geen ver
lenging vragen van de loon- en prijs-
beheersing, die op 30 April afloopt.
Kort gezegd:
Prof dr H. A. Lorenlz is Zaterdag
middag in een stijlvolle plechtigheid
in de concertzaal van Musis Sacrum
ir Arnhem herdacht. Hei was hon
derd jaar geleden, dat hij werd ge
boren.
ln üecst bij Nijmegen werd Zater
dag een schip van 2000 ton t.e water
gelaien. Het wordt gebouwd voor
Franse rekening. Meteen daarna werd
de kiel gelegd van een schip van
2400 ton. voor Rotterdamse rekening.
Burgemeester cn wethouders van
Vlaardingen stellen de raad voor
5000 beschikbaar te stellen als bij
drage in de kosten van aanschafling
van liet nieuwe hospitaal-kerkschip
De Hoop.
Een aantal militairen, die bij
Bcrccn op Zoom reddincwerk uit
voerden zijn het slachloffcr gewnr
den van hun menslievend werk
Ook worden bij de Fijnanrtze.epol
der enige militairen vermist.
De dijk bij de ..Blauwe Hand" is
doorecbroken. In het grb'ert t"wn
het Hollandsch Diep en het Volkerak
raakten 5 000 ha land onder water
De dijken rond D i n r p 1 o o r d zijn
bezweken De Annapolder. de Caroli-
napolder en de Randnolder zijn nog
slechts meren
Een diescltroin heeft van Zeven
bergen uit een deel van de bevol
king naar Roosendaal gebracht In
Made en Drimmelfn zijn nog
steeds tweehonderd mensen geïso
leerd. Ook hier zijn in totaal duizen
den dakloos geworden, worden tien
tallen personen vermist, is een grote
hoeveelheid vee verdronken, zijn wo
ningcr. en boerderijen verbrokkeld cn
ondergestroomd.
In Geert,ruidenberg is een
groot deel van de bevolking van het
dorp Hank aangekomen, dat in de
Biesbosch ligt. In het dorp zijn 134
mensen achtergebleven in het kloos
ter. die daar van eten worden voor-
In Geertruidenbcrg zelf zijn enkele
honderden bewoners die op de bo
venverdiepingen van hun huizen zaten
af gehaald en elders in de hoog gele
gen wijke. ondergebracht.
Geertruidcnberg heeft nagenoeg
blank gestaan, maar het water is er
thans een heel eind gezakt Een con-
servenfabriek verloor de gehele oogst.
De schadé van dit bedrijf alleen al
(Van onze Londense correspondent,
R. Jokel)
Dezelfde storm die Nederland ge
teisterd heeft, is langs de Briise Oost
kust getrokken, alles op zijn weg ver
nielend. De door de storm opge
zweepte zee doorbrak dammen, kade
muren en dijken cn dreef een muur
van water naar hel land. De spring
vloed die er op volgde veroorzaakte
een nog grotere schade. Voorlopig
wordt geschat dat het verlies aan
mensenlevens 280 tot 300 bedraagt,
maar honderden worden nog steeds
vermist. Vijftig duizend mensen
moesten uit hun huizen geëvacueerd
worden. Dit grote ongeluk is Groot-
Brittannië Zondag overkomen, nadat
Zaterdag de ..Princess Victoria" op
weg van Schotland naar Ierland met
een verlies van 128 mensen gezonken
was.
Op de daken
Honderd mensen stierven op Can-
vy. een klem eilandje in de monding
van de Theems, vlak aan de Noord
kust. van de Theemsmonding in 'n ge
bied, dat in de zeventiende eeuw door
Nederlanders drooggemalen werd. De
dijken braken en binnen een half uur
stond liet eiland bijna drie meter
onder water. Er worden her nog 400
mensen vermist.
In de avonduren voer een vloot van
erkent., voortkomende uit vroeger kleine schepen en boten uit en ev
KAART BIJGEWERKT TOT
21 UUR
CIJPERS CjEVEN VOORLOPIC,
AANTAL DODEN AAN
hnn DIJKDOORBRAKEN
cueerden 13.000 mensen. Het. ministe
rie van Voedselvoorziening zond een
speciaje afdeling uit. die voor hulp
verlening" in geval van atoombom-
aanvallen geschoold is.
In Tilbury, de Londense buiten
haven. redden schepen cn boten
mensen van de daken In Londen
zelf is het havengebied geteisterd.
In de buitenwijk Westham ziin 3000
mensen dakloos. In Harwich, van
waaruit de schepen naar Hoek van
Holland uitvaren, zijn eveneens 3000
eeëvacueerden In Jaywick bij Clac-
ton. een badplaats aan de kust die
uit tenten en bungalows bestaat, is
zo goed als mets meer te zien.
Verder in het noorden moest de
gehele bevolking van 30 000 mensen
van Mablet.horpe in Lincolnshire ge-
evacueerd worden. In Hunstanton in
Norfolk, waar een Amerikaans vlieg
veld is, zijn twaalf Amerikanen ge
dood en worden er 28 vermist; zij
zijn waarschijnlijk verdronken. In
het graafschap Kent zijn alle plaat
sen aan de kust zwaar geteisterd.
Gevaar niet geweken
Maar het gevaar is nog lang met
voorbij Gedurende de eerstvolgende
48 uur wordt, een nieuwe springvloed
verwacht, terwijl de kust door de
laatste vernielingen volkomen ont
bloot is van haar gewone verdedi
gingslijn. Eeuwen heeft het. water
Engeland niet zo zwaar geteisterd.
Het aantal verdronkenen is nog
niet bij benadering te schatten.
Evenmin de schade, toegebracht aan
huizen, straten en land De twintig
meter hoge vuurtoren bij de haven
van Margate stortte in de kolkende
zee. De grote pier is alleen nog een
skelet van staal. Alles wat. er op
stond is weggevaagd.
Door de structuur van de kust
plaatsen aan de Engelse Oostkust,
waar de eigenlijke stad achter een
hogere kustlijn in een kuil staat,
staan de huizen in diepe meren en
kan het water niet vanzelf wegstro
men.
In het Londense havendislrict zijn
duizenden telefoontoestellen buiten
werking.
In Greenwich staat de marine-aca
demie gedeeltelijk onder water.
Op het eiland Grain in de Theems
'ou de grootste olieraffinaderij ter
wereld, gebouwd na het verlies van
Abadan, op 1 Februari ln bedrijf ge
nomen worden Zij is nu zeer zwaar
beschadigd en alle pogingen om het
eiland te bereiken, hebben tot nu toe
gefaald. Ook de tweede grote raffi
naderij in Coryton aan de Theems
staat, onder water. Dit gebied werd
in de zestiende eeuw ingedijkt en >s
sindsdien nooit overstroomd. Sinds
vannacht is de dijk op veertien
plaatsen doorgebroken en het groot
ste gat is bijna 150 meter lang.
Deze korte opsomming kan slechts
een oppervlakkig beeld van de mate
riële schade geven. Groot-Brittannic
heeft de verschrikkelijkste storm
sinds eeuwen beleefd De tonelen die
zich hier afgespeeld hebben, zijn
niet onder woorden te brengen. Inva
liden verdronken in hun bed. spelen
de kinderen werden weggespoeld. De
stroomvoorziening en de gastocvoer
zijn overal verbroken.
De politie en het leger de marine,
de luchtstrijdkrachten zijn dag en
nacht met het reddingswerk bezig:
wie twee gezonde handen heeft,
werkt mee Men heeft overal han
den cn materiaal te kort
Gereedschappen, zware vracht
auto's. zoeklichten. zandzakken,
dekens, voedsel, alles is langs een
honderden kilometers lange kustlijn
nodig. Helicoptères. rubberboten, van
alles is ér te weinig
Doktoren en verpleegsters in de
ziekenhuizen werken dag en nacht
De grote stroom van geëvacueerden
wordt landinwaarts gebracht, waar
ze in inrichtingen en ziekenhuizen en
bij particulieren ondergebracht wor
den.
ordt geschal op 11 000 000.
In Raamsdonksveer is men
druk aa i hel evacueren Ongeveer
800 bewoners helthen de e neenle
moeien verlaten. Hier verdronken on
der meer een man en een baby van
zes weken
Enkele tientallen huizen werden
voii^'e verwoest en talloze onbe
woonbaar
Willemstad ligt door een dijk-
doorbraak aan weerszijden geheel
geïsoleerd Tweaifhonaerd mensen
die op daken en dijken vertoeven,
zijn hiei innesloien Men hoopt op
de komst van pontons, waarvan een
eonvoo' van nrhi stuks in de afge
lopen nacht een poging deed de
mensen le gaan redden
Erger staat het met (lc polders
rondom Fijnaart. Hier zijn volgens
de officiële gegevens vanmorgen 46
doden cn voorts wordt nog een aan
tal mensen, onder wie enige militai
ren, vermist. Van de polders rondom
liet dorp is de Fijnaartzeepolder de
enige die tot nu lor gespaard is ge
bleven Hoofdzakelijk dank zi.i het
voortreffelijk werk van de militairen
en studenten, die de gehele nacht
as paarden hebben gewerkt.
Rond de Moerdijk wachten nog
ongeveer 1000 mensen op redding.
Enige honderden van hen zijn sa
mengedrongen op het station te
Laee-Zwalnwe.
Oudenbosch is thans het- opvang
centrum voor de getroffenen van dit
gpbied. Vandaar worden zij per bus
naar Breda. Tilburg en Roosendaal
gebracht en In het. achterland staat
het vee Voor zover men het heeft
kunnen redden, in grote troepen op
de drassige landen.
Rond Bergen op Zoom is een aan
tal militairen het slachtoffer van
hun menslievende taak geworden.
Bij Halsteren zijn tWee brand
weerlieden, die hulp boden, vermist.
St. Philipsland staat onder
water en ook Halsteren is zwaar
getroffen. Bergen op Zoom en
Ossendrecht staan blank, het
dorp D u s s e n ligt geïsoleerd.
De spoordijk bij M o e i d ij k is
doorgebroken op de lijn M o e r d ij k-
Breda.
De bevolking van St Philips
land en Nieuw Vossemeer
(beide gemeenten waren Zondag
nog geïsoleerd) wordt geëvacueerd.
Steenbergen is nog bereikbaar,
maar het water blijft er stijgen Dit
zijn enkele flitsen uit dit noodge-
bied.
Eindelijk nieuws over Tbolen
(Vdn een speciale verslaggever)
Eindelijk is er nieuws over het eiland Tholcn. Aan de randen zijn alle
polders onder water gelopen. Het middenstuk, besloten binnen de ringvor
mige hoofdweg, die de dorpen met elkaar verbindt, is in tact gebleven. Deze
dorpen zijn voor het merendeel droog. Een droevige uitzondering hierop
vormt Stavenisse. Dit ligt op de westpunt van het eiland cn heeft de eerste
klap van het water moeten opvangen. Over dit dorp zijn nog geen nadere
bijzonderheden bekend, maar de geruchten zijn niet hoopgevend.
Wij hebben de eerste man gespro-
ken, die Maandagmorgen van het
eiland voet aan de vaste wal heeft
gezet. Dat was dominee Kalkman uit
Moordrecht, die Zaterdag voor het
eerst van zijn leven naar Tholen was
gegaan om er Zondag te preken.
Hij kwam Maandagochtend over in
een motorbootje vol militairen, die
van Halsteren (Brabant) uit een ver
kenningstocht hadden gemaakt. De
dominee had gelogeerd te Oud-Vosse-
meer. Toen hij Zondagmorgen wak
ker werd stond al gauw de burge
meester voor zijn huis. „Dominee, de
toestand is vreselijk."
De polders zijn ondergelopen, het
dorp echter niet. Er was geen elec
tririteit. geen gas. geen water. Be
richten kreeg men met een paar
autoradio's op accu's. Natuurlijk had
men geen zender. De telefoon wei
gerde.
Tocli nog dienst
Hield deze gereformeerde predikant
nu toch nog dienst? Ja zeker, er
werd een huisorgeltje de kerk bin
nengedragen. omdat het kerkorgel
op een electrische motor liep. Tijdens
de dienst werden gravers opgeroepen.
Voor een middagdienst verschenen
vijftien mensen. In de consistorie
kamer werd toen een bidstonde ge
houden. Er was wel reden om te
bidden.
De mensen verkeerden in grote
angst om het hoge-watertij van
6 uur. Omstreeks deze tijd stonden
zij op de dijk te kijken naar de over
kant. een verschrikkelijke water
vlakte tot Steenbergen toe.
Ingestorte huizen
Het dorpje Nieuw-Vosscmecr, het
Brabantse tweelingzusje van Oud
Vossemeer, had vreselijk geleden
Men zag ingestorte huizen. Ergens
moet een grote familie met enige aan
roodvonk lijdende kinderen op een
zolder zitten.
Via het stadje Tholen. dat van
Oud-Vossemeer uit nog normaal be
reikbaar was. kwam ds Kalkman uit
Gra vers tijdens
kerkdienst
opgeroepen
Moordrecht terecht in het bootje met
militairen. Nou, hij was legerpredl-
kant geweest en had een tijdje op
..De Hoop" gevaren, maar naar
Tholen gaat hij nooit meer
Wij vernemen uit bctrouwbiye
bron. dat de geallieerdieii onder de
in beslag genomen papieren van de
zeven gearresteerde nazi-leiders een
plan hebben gevonden om nazi's in
liet parlement te laten infiltreren
met de bedoeling de Bondsdag in
discrcdict te brengen.
Twaalf aanhangers van de groep-
Naumann zouden onder dekmantel
van de liberale partij FDP en de
neo-nazistlsche Deutsche Partei in
de Bondsdag worden geloodst, nl.
tien in de fractie van de F.D.P en
twee in die der D.P
Zij zouden op ongeveer dezelfde
wijze in de Bondsdag moeten optre
den als de nazi's dat voor 1933 met
goed resultaat in de Rijksdag de
den: ellenlange redevoeringen hou
den. onbehoorlijk optreden relletjes
veroorzaken etc De Bondsdag zou
dan in de ogen van het Duitse pu
bliek naar beneden worden gehaald.
De namen van de twaalf nazi's
die voor dit vuile werk waren uitge
zocht zijn bekend doch worden nog
geheim gehouden.
