Machteloze blik
zee van ellende
op
een
DREES
kondigt
krachtige hulp
van regering aan
Watersnood
Twee verscheurde provincies
smeken om redding
De goede buur China
Een vraag
air-wick
neemt
die
rooklucht
HET VRIJE VOLK
DINSDAG 3 FEBRUARI 1953
PAGINA 2
Het is een zeldzame gebeurtenis, dat springvloed en storm tegelijker
tijd op onze kust aanlopen. Een springvloed alleen is een bekend
verschijnsel Onze waterkering is er op berekend. Eén razende storm
richt schade aan en kan ergens een zwakke plek vinden, waar een dijk
bezwijkt. Maar een storm van ongekende kracht en een springvloed
te zamen ontketenen een geweld, dat in de geschiedenis van ons water
land slechts zeer zelden is voorgekomen.
We moeten teruggaan tot 1825 om een ramp van vergelijkbare om
vang te vinden. In dat jaar zijn rond 800 mensen door het water om
gekomen. Het aantal slachtoffers van 1953 zal, naar wij mogen hopen,
deze verschrikkelijke hoogte niet bereiken, maar het is indrukwekkend
hoog en het juiste getal was op het ogenblik, waarop dit artikel werd
geschreven, nog niet bekend.
Toen de weerberichten van Vrijdag een regenfront aankondigden,
dat Zaterdag ons land zou passeren, werd tevens gewaarschuwd voor
zeer hoog water. Het regenfront passeerde, zoals voorspeld was. Achter
het regenfront kwam de storm, onverwacht heftig. Het water werd
opgestuwd tot een ongekende hoogte en het liep met de onweerstaan
bare kracht van een orkaan op onze waterkeringen aan. De kokende
massa's gingen over de dijken heen, zelfs over de Afsluitdijk, die op
zeer hoge vloeden berekend is. Het grote aantal dijkdoorbraken wijst
er op, dat op vele plaatsen overspoelend water het dijklichaam heeft
doorweekt- en weggevreten.
Op tal van plaatsen zijn de bewoners van het land achter de dijken
verrast door het water. Zij hadden op de dijk vertrouwd en er geen
ogenblik aan gedacht, dat ook een sterke dijk bezwijkt als het water
over de kruin slaat. Dat gebeurde immers nooit.
Deze keer is het gebeurd.
Er rijzen nu vanzelfsprekend vragen omtrent de toestand van de
waterkeringen en de mogelijkheid om bij de aankondiging van
zeer hoog water voorzorgsmaatregelen te nemen ter beveiliging van
mensen en vee. Wellicht zal de regering heden in de Tweede Kamer
enig licht op deze vragen hebben doen vallen. Voorlopig moeten wil.
in afwachting van een antwoord, volstaan met vast te stellen, dat de
elementen'sterker zijn geweest dan" wij. En al onze aandacht behoort
thans gericht te zijn op de leniging van de nood en het herstel van de
schade op de kortst mogelijke termijn.
Ons gehele volk heeft nu de plicht eensgezind te doen wat het kan
om de landgenoten, die door de waterwolf verjaagd zijn van huis en
haard, bij te staan. Het is een troostrijke gedachte, dat onmiddellijk de
hulp is toegestroomd van alle kanten, spontaan en krachtig. De nood
is groot. Bijna een gehele provincie en grote gebieden in andere pro
vincies staan onder water. Er zal ontzaglijk veel gevergd worden van
overheid en volk om de aangerichte verwoestingen te herstellen. Het
moet voor ons allen een erezaak zijn dit herstel snel en volledig te vol
tooien.
Vorige week zijn in Indo-China verkiezingen voor de gemeenteraden
gehouden. Gedetailleerde uitslagen zijn niet bekendgemaakt; er
zijn trouwens geen nationale partijen in het onder Franse invloed
staande gebied van Indo-China, waarvan men de aanhang in stad
en platteland van de drie federale staten zou kunnen vergelijken.
Maar aan de andere kant lijkt het toch ook wel alsof van Franse
officiële zijde weinig gedaan is om de wereld zo uitvoerig mogelijk op
de hoogte te stellen van de uitslag der raadsverkiezingen. Wij moeten
het doen met de vage mededeling, dat. ten plattelande meestal
regeringsgezinde raadsleden gekozen zijn. terwijl in de steden en in
het noorden vooral „attentistes", „afwachters", in de gemeenteraden
zullen zetelen.
In de stad Hanoi, voornaamste doel van de aanvallen der Vlet Minh-
opstandelingen in de noordelijke provincie Tonkin, behoren nu alle
raadsleden op één na tot de groep der „attentistes". Zij zijn zowel
anti-communist als anti-Bao Dai zij willen „afwachten".
Het heeft er alle schijn van dat nog meer geïnteresseerde „atten
tistes" de situatie in Indo-China beschouwen. Er zijn de laatste tijd
verschillende betrouwbare mededelingen uit het Vlet Minh-gebied
van Indo-China gekomen, die erop wijzen dat ook de communistische
regering in Peking ten aanzien van haar broeders in het zuiden een
afwachtende houding aanneemt.
Een vroegere financiële adviseur van Ho Tsji Minh, de man die in
naam nog leider van de Viet Minh is doch in feite al sedert jaren
door de „betere" communist Truong Tsjinh is overvleugeld, is naar
Saigon gevlucht met interessante gegevens over de houding van de
Chinezen in het conflict.
Zijn belangrijkste onthulling was wel. dat de Chinezen duidelijk
hebben gemaakt alleen dan rechtstreeks ten gunste van de Vlet Minh
te zullen interveniëren als Ho Tsji Minh met ondergang wordt be
dreigd. Zolang Ho nog niet met de rug tegen de muur staat en
daar ziet het thans zeker niet naar uit krijgt hij uit het noorden
alleen economische hulp en steun in de vorm van militaire training en
een beperkte hoeveelheid wapens.
Na het uitbreken van de oorlog in Korea is de Chinese steun aan
de Viet Minh tijdelijk vergroot. Maar zodra in Korea de strijd was
verstard, verminderde de hulp aan Ho Tsji Minh weer. China keerde
terug tot de politiek van het „welwillend afwachten".
Wat kan de reden zijn dat Peking zijn geestverwanten in het zuiden
maar mondjesmaat helpt (al is die mondjesmaat ruimschoots
voldoende om het de Fransen extra moeilijk te maken)? Ongetwijfeld
zal zijn eigen militaire productie, noch de Russische aanvulling daar
van China in staat stellen onbeperkt steun aan de Viet Minh te geven.
Maar toch kan het China niet veel moeite kosten een voor Indo-
Chinese begrippen flinke legermacht in het veld te sturen.
Juister lijkt ons dan ook de conclusie dat China er geen prijs op
stelt als de Vlet Minh de Fransen werkelijk zou verslaan. Een drei
gende overwinning van de Viet Minh-communisten zou immers in de
niet-communistlsche landen, met name Amerika, grote weerslag
vinden.
Als deze overwinning bovendien met duidelijke Chinese steun in de
vorm van troepen en bijv. vliegtuigen tot stand zou komen, zou er in
Indo-China een tweede Korea kunnen ontstaan. Voor Peking is de
huidige situatie van verwarring en onrust in Indo-China strategisch
én politiek veel gunstiger. Op uitbreiding van de oorlog wil Mao Tse-
toeng het blijkbaar niet laten aankomen.
(Van onze speciale verslaggever)
DIT KAN ALLEEN EEN TRIEST VERHAAL ZIJN. Een verhaal van diepe ellende,
waarin duizenden landgenoten zijn gestort. Een verhaal van mensen, die leven in de ai-
grond tussen hoop op redding en een afschuwelijke verdrinkingsdood.
Een verhaal ook van oneindige machteloosheid van de vijftien in de cabine van de
Dakota PH-TDU.
We vliegen boven hun land. Maar we kunnen niets doen. We kunnen alleen kijken
naar de wanhopigen, die rond de kerk en in de toren van Stellendam zijn samengekro-
pen. Naar de mannen, die in het verdronken Zierikzee, lijf en goed trachten te bergen.
Truman heeft als ambteloos burger een verklaring afgelegd, die in
heel Amerika groot opzien heeft teweeggebracht. Hij, die enkele
dagen geleden nog beschikken kon over alle gegevens, die zijn departe
menten hem verschaften, zeide niet te geloven, dat Rusland over een
atoombom beschikt. Ten minste, zo luidden de persberichten.
Zij konden niet Juist zijn. Heeft Truman niet zelf in een even opzien
barende verklaring meegedeeld, dat de ontploffing van een atoombom
op Russisch territorium geconstateerd was? Dat geschiedde op 23 Sep
tember 1949. En Wisjinski antwoordde: „Wij hebben de atoombom al
sinds 1947"
Maurice Ferro, de Amerikaanse correspondent van „Le Monde", heeft
nu aan zijn blad meegedeeld wat de ambteloze Truman wel gezegd
heeft. Hij gelooft niet dat de Russen een „detonateur" bezitten, die de
bom op iedere gewenste tijd en plaats tot ontploffing kan brengen. En
zonder zulk een Instrument is de bom, militair beschouwd, niet veel
waard.
De Franse journalist schrijft de consternatie, die deze mededeling in
Amerikaanse militaire kringen heeft teweeggebracht, vooral toe aan
het feit dat zij de trage export van moderne wapenen naar West-
Europa steeds hebben gemotiveerd met de vrees van Europa's kwets
baarheid voor de Russische atoombom! En de fransen vragen nu met
verdubbelde aandrang: „Wat baat het of we meer divisies op de been
brengen als we ze niet van hedendaagse defensie-middelen kunnen
voorzien?" Een vraag waarop Foster Dulles en Stassen een bevredigend
antwoord mogen bedenken, vóór ze straks in Londen, Parijs en Bonn
het klimaat komen verkennen.
We vliegen over een land, dat geen land meer is, waar dc grenzen
tussen land en water niet meer te onderscheiden zijn.
Wc cirkelen over een geslagen wereld, waaruit de ellende en angst opbor
relen. Een wereld met slechts enkele lichtpunten. Walcheren is zo'n licht
punt. Dat machtige brok, ontworsteld bij herhaling aan dc grijparmen
van ben vernietigende zee, leeft. Dc teruggewonnen akkers blinken in de
bedrieglijke goudgele zon. Zijn dijk heelt het gehouden. De witte golven
beuken er op deze Maandagmiddag nóg tegen aan. Maar hij wijkt niet.
Het is slechts een van de weinige overwinningen van techniek en
handen.
Verscheurd en gebroken liggen twee
provincies onder de vleugels van de
KLM-vogel. Zuid-Holland en Zeeland
zijn meen geslagen. Dood en verderf
huizen er.
Laten we pogen iets weer te geven
van alles, wat- wij zagen uit de kleine
raampjes. Het kan slechts een
schuchtere poging zijn, omdat het
leed niet te beschrijven is.
De mensen in de A 1 b 1 a s s e r-
waard zijn er bovendien niet mee
geholpen. Wij kunnen die flarden
in de dijk. waardoor het water nu
nog ziedend naar binnen stroomt, niet
goéd maken. Mensen, mannen en
vrouwen, in kleine dorpen, omspoeld
door water, richten hun armen naar
ons omhoog. Zij rennen over wegen,
die nauwelijks wegen meer ziin. ach
ter liet cirkelende toestel aan. Wat
verwachten ze van ons? We kunnen
niet helpen. Tranen schieten in de
ogen van gezagvoerder Aarts
Vuurrode daken steken boven de
golven uit. Een schip ligt op de
helling van De Noord. Half in he;
water Koeien zijn samengebracht
rond een boerderij, waarin de men
sen kennelijk nog wonen kunnen.
Golven klotsen tegen de witte muren.
Roeibootjes drijven tussen de hui
zen door op de plaats, waar eens een
begaanbare weg was. Bootjes vol
geladen met mensen Duidelijk kun
nen we hen onderschelden. Meer niet.
Sliedrecht ligt 600 meter onder
ons. Verdronken land, waarin de
palen van de electrische leiding om
hoogsteken en vertellen, dat hier
werkelijk land moet zijn. Niemand
kan het precies vertellen.-Alle kaar
ten, waarover we de beschikking heb
ben. zijn waardeloos. In die asfalt-
laag daar lijkt de licht gerimpelde
vlakte het meest op wroeten mede
mensen om hun bestaan. Dal is het
enige wat we wél met zekerheid
weten.
Die streep daar moetdc Bergse
Maas zijn. Laten wc het aannemen.
In deze water-wereld is geen onder
scheid mogelijk tussen wat land was
en als rivier of kanaal te boek staal
Schepen drijven er. Koers Zuid. Naar
het noodgebled. Tientallen vaar
tuigjes zijn op weg. Om hulp te
bieden. Ze zullen nooit te vroeg
komen.
Een gunstig teken: het water
stroomt uit de polders de rivier in.
Over de dijk. Dat betekent: het water
zakt. Duizenden wachten er op. lat
alleen kan hen redden.
Stad zonder stralen
Dordrecht... Een schrijnend
mozaïek. Een stad zonder straten.
Tussen de woningen op hel eiland
varen bootjes, Toch: het is nog een
gunstig beeld in vergelijking met
de schets, die zich als 's- Graven-
doel onder ons uitspreidt. Een ver
loren klein dorp. dat weggevaagd
schijnt te zijn.
Eenzaam fietst een man in de
richting van de huisjes. Maar dit zijn
geen hele hulzen meer Enkele daken
in de omgeving van dc kerk. Ze
moeten vastzitten aan muren Het
lijkt er meer op of ze drijven Hoe
veel doden ligcen er onder die pan
nen-dekken? God mag het weten De
weg, waarlangs men hulp zou kunnen
bieden, glijdt weg in het water.
Het Hollandsch Diep
Twee fonkelende bruggen naast
elkaar. Ze moeten Noord- en Zuid-
Nederland met elkaar verbinden.
Maar ze hebben vandaag geen waar
de meer. Ja. ze liggen er nog. Kenne
lijk ongeschonden. Die sieraden van
Hollands bouwkunst bij onze Moer
dijk hebben zich gehandhaafd. Tezen
alle stormen en vloeden in En toch
hebben ze mets meer te betekenen in
deze zee, die de aanvoerwegen ver
zwolgen heeft.
„Land in zicht!"
Een vreemde uitdrukking in nor
male dagen. In deze cijd klinkt die
roep boven deze wereld als een ver
ademing. Een stuk ongeschonden land
i s wat bijzonders. Het ligt ten zuiden
van de Moerdijkbrug. Even snel als
hij gekomen is verdwijnt de bron
voor een beetje optimisme.
Het dorp Moerdijk ligt midden in
een grote vijver. Klunderis hui
zen schijnen te drijven. Als brokjes
hout in een emmer met water. De
contouren vervagen in een wazig
heelal, dat nauwelijks grenzen kent
tussen lucht en aarde. Ergens moei
een horizon zijn. Waar? Water cn
lucht vloeien ineen, schijnen zich in
elkaar op te lossen.
Tomeloos stuwen de golven in dc
richting van een nauwelijks be
schermd Wilemslad. Door gaicn
In de dijk, die zich vanuit de lucht
met laten meten. Zijn het openingen
van tien of honderd meter breed?
Werken kunnen de dorpelingen er
niet. Hier valt niets meer te dichten.
Een verslaggever en een
tekenaar hebben met een
Dakota 21 uur boven het
verdronken land aan onze
kusten gecirkeld. Onder de
vleugels van de KLM-
machine ontrolde zich het
hartversclieurendste beeld
dat men zich denken kan.
Een beeld van mensen, die
in doodsnood wachten op
de redding, die zelfs
eindeloze dagen en nachten
nog op zich moest laten
wachten. Hoevelen zullen
het leven behouden? Zal de
hulp voor hen niet te laat
komen.
Op een droge hoek in het stadje
staan een paar auto's.
We denken niet meer aan Willem
stad. Dc Zuidhollandse eilanden lig
gen links van ons. Zo moet het zijn
volgens diezelfde kaarten Maar waar
zijn ze? Waar zijn de kustlijnen,
waaraan je anders elk eiland kunt
herkennen? Die lijnen zijn niet Ie
vinden. Kén onherbergzame water
woestijn strekt zich daar uit.
Over het oostelijk deel van Goerec-
Overflakkee draait onze Dakota. Het
is één enorme plas met een boerde
rijtje en een paar huizen er middrn
in. Angstige vragen bestormen ons.
We durven ze niet uit te spreken.
Ver onder ons toestel werken een
helicoptcre en een vliegtuig van de
marine. We kunnen niet zien. wat ze
doen, maar we begrijpen: de gele vlo
van de Sabena probeert mensen op
Advertentie LM.
Tabakslucht is geen probleem meer Evenmin
als keukengeuren, de lucht van ziekenkamers en
van huisdieren. Kortom, alle luchtjes kunt
U prompt verbannen, dank zij Air-Wiek.
Want Air-Wiek bevat o a. chlorophyl en houdt.
Uw woning
altijd fris.
Vraag
MtNS*
uitsluitend de originele flacon Air-Wick a f 2.40
wereld, waarin geen troost schijnt, ie
kunnen aarden. Ze proberen het.
Misschien zeggen ze. dat het hun
plicht is. Dat is het ook. maar het
vraagt moed.
St Philipsland witte golven
scheren langs eenzame woninkjes.
Een verdronken land. Land zonder
hoop? Wie zal het weten.
Eindelijk weer een stukje land:
een brok van Zuid-Bevcland strekt
zich uit als een droge oase rond het
scherp getekende kanaal. Maar waar
om is het slechts een bescheiden
deel? Kruiningen ligt verscholen
in een moeras. Zijn torens en zijn
huizen staan in begerige golven.
In dc diepte schuift een mannetle
over een stuk half droge, half on
dergelopen weg. Hij is op wee naar
Rilland-Ba*h. Wat zal hij ér vin
den? Ellende, droefheid én versla
genheid.
JValeherenontkomen
Juichend cirkelen we over Wal
cheren. Waarachtig, die cjijk van
Vlissingen naar Westkapelle is heel!
Achter de basalten muur staan de
huizen en kleine boerderijen onge
schonden in een land. dat straks
koren aan een volk kan geven.
We zijn geneigd te vergeten, dat
Vlissingen midden in een delta ligt.
dat zijn kaden en straten wèl over
stroomd zijn, dat ook daar slacht
offers zijn gevallen omdat Wal-
cherens zwarte grond, doortrokken
met sloten als voren, ontkomen is
aan die alles wegmaaiende spring
vloed van één bange nacht.
Er is geen plaats meer voor gun
stige opmerkingen cn blijde uitroe
pen. Eén behouden akker mag geen
vreugde wekken. Kijk, wat daar
verder is gebeurd. En... huil. Om
het drama, dat zich op Schou-
w e n-D u i v e 1 a n d heeft geworpen.
Schouwen is vandaag geen land
meer. Schouwen is verzwolgen.
Schouwen heeft verloren. Alles? Of
is er nog hoop voor de duizenden
op dit verzonken eiland zonder een
droog plekje?
Het water uit het Grevelinger en
Krammer Volkerak vindt geen
kering. Het stort zich door de nau
welijks zichtbare openingen in niet
terug te vinden dijken ovër de woon
streken. Vloedgolven kennen schijn
baar geen pauze.
„Dat is Zierikzee" vertelt de
piloot. Hij weet het. Niet dank zij
zijn kaarten, die hij op de knieën
houdt. Aarts heeft hier gevlogen in
de eerste maanden van 1945 als
post besteller. Toen moest hij zijn
koeis kiezen op grond .an zijn per
soonlijke kennis van de steden en
dorpen. Vandaag heeft hij die ken
nis en ervaring weer hard nodig
Omdat alle aanknopingspunten zijn
verdwenen. In de golven.
Egelstelling
Zierikzee. De slad Staal er nog.
Tien duizend mensen moeten-er nog
wonen. In de huizen, in de torens,
in de kerken. Je kunt even goed zeg
gen: in het water, dat alles omspoelt.
Dat alles moet ondermijnen. Dat de
straten reeds voor zich heeft opge
ëist. Waar geen plaats meer is voor
auto's. Alleen voor bootjes.
Vaag slechts laten de handelingen
in her stadje zich vanuit, de lucht
onderscheiden. Wat doen deze
7 uwen? Ze kunnen met veel doen.
Ze moeten bijeen zijn in de grote
Kerk. een egelstelling in een zee
zonder kusten Alleen daar zijn teke
nen van leven waar te nemen. Van
wenkende mensen in doodsnood en
een handjevol koeien,
We cirkelen rond Over de gasfa
briek, half verdwenen onder de gol
ven. En we realiseren ons: hier kent
men geen licht meer. geen waterlei
ding. geen gas hier zijn de voedsel
voorraden onbruikbaar geworden. Er
is weinig begrip nodig om vas: te
stellen, dat heel Zierikzee in nood
is. Net als die andere dorpen en ge
huchten op Schouwen en Duiveland
samen, Misschien is Brulnisse een
gelukkige uitzondering. Misschien.
Land...
Goeree-Overflakkee mag
er voorlopig niet toe gerekend wor
den. De twee-eenheid ligt weer ge
spleten als in een ver verleden.
Gebroken is de smalle hals. Het
water heeft ze gedeeld. Op dc plek,
die de minste weerstand kon bicden.
Arm Stellendam! Het fikse
dorp aan de noordkust van de kwets
bare hals schijnt nog slechts een
ruïne te zijn van daken.
Een kwartier lang blijven weboven
het plaatsje. Wij kunnen weer niets
doen voor de mensen, die op de
daken geklommen zijn en in de bo
men het hoofd boven het hoog opge
lopen water proheren te houden.
Voor de Stellendammers. die nog
niet omgekomen zijn en hun laatste
krachten aanspreken om het leven
te behouden.
Verlaten drijft een rubberboot op
een kilometer van het dorp. Onbe
reikbaar voor de bevolking. Niemand
kan er bijkomen, nadat er geen
enkel begaanbaar pad is.
In de bomen hangt, wijduit een
witte parachute. Zojuist afgeworpen
door een marine-toestel. Het is het
enige wit in een donkere en sombere
wereld. Is het voedselpakket, dat
aan dezj parachute heeft gezeten,
niet in de golven terecht gekomen?
Heeft het de Stellendammers in hun
hel bereikt? Vraagtekens.
De mannen van dc twee vliegtui
gen onder ons denken cr niet over
na. Ze gaan door Uit de open deu
ren laten ze rubberboten én leeftocht
vallen. Honderden Inwoners steken
hun handen In het dorp smekend
omhoog. Ze roepen. Ze schreeuwen
om hulp. Alles hebben ze nodig.
Alles!
Het water blijft komen. Het
heeft vrij spel. Het vloeit over
een land, dat eigenlijk geen
■land meer is.
Er is een volk in nood. Op de
Zuidhollandse Eilanden, in
Zeeland, in Brabant
Nood! Nood! Nood heerst
overal.
Hij is groter dan wij denken.
Een van de beste delen van
ons land is aan het verdrin
ken.
DAT WIJ HELPEN!
Dc minister-president dr W. Drees
heelt Maandagavond de volgende
radiorede gehouden:
Twee dagen lang heeft een beang
stigend aanzwellende stroom van be
richten ons doen beseffen, welk een
ramp over Nederland is gekomen
door het samentreffen van een
springvloed cn van een orkaan uit
ongunstige richting. Ik behoef u de
droevige bijzonderheden niet opnieuw
te schetsen. Het zal allen duidelijk
zijn geworden, dat heel onze west
kust, van Texel tot Zeeuwsch-Vlaan-
deren, geteisterd is. en dat in het
bijzonder dc Zeeuwse en Zuid-Hol
landse eilanden, West-Brabant en
wk enkele delen van het vasteland
tan Zuid-Holland zwaar getroffen
zijn.
Groot zijn helaas de verliezen aan
mensenlevens. De volle omvang daar
van is nog niet bekend, maar zeker
zijn honderden omgekomen Daar
onder velen bij pogingen om anderen
te redden. Wij herdenken hen met
diepe eerbied en onze gevoelens van
medeleven gaan uit naar de nabe
staanden van hen die slachtoffer
werden van het watergeweld.
Er is veel geleden. Ook door hen. die
ontsnapt zijn aan de dood in de
golven. Hel is een beklemmende ge
dachte hoevelen alles hebben moeten
prijsgeven, die, na uren op zolders of
zelfs op de daken te midden van de
woedende storm, ten slotte, op het
nippertje slechts, het vege lijf heb
ben kunnen redden.
Met alle middelen
Nog beklemmender is het feit. dat
anderen wellicht nu nog in angstige
afwachting uitzien of redding komt
opdagen. Met alle middelen van de
moderne techniek wordt het men
selijk mogelijke gedaan om hen op
tc sporen, te bereiken en te redden.
Maar reeds staan in de overstroom
de gebieden weer talloze boerderijen
cn huizen verlaten als epns op Wal
cheren cn in de Wicringermeer.
Wij weten niet wat ervan zal blij
ven staan. En wij weten nog niet bij
benadering hoe groot de schade ten
slotte zal blijken te zijn. Maar zeker
ts zij buitengewoon ernstig. Het ge
beurde betekent een zware terugslag
in de opgang van ons volk na de
oorlog. Een opgang die zich juist
duidelijker begon af te tekenen.
Verheugend te midden van deze
ellende is de geest waarmee ons volk
dit alle.s tegemoet treedt en de daad
werkelijke sympathie die wij van alle
zijden ook uit de overzeesp rijksdelen
en uit het buitenland mogen onder
vinden.
Het ging cn gaat er voor het ogen
blik in de eerste plaats om mensen
in veiligheid te brengen en verder
hulp te verschaffen en daarnaast, alle
krachten in te spannen waar nog
afweer van het. water mogelijk Is en
waar vee en voorraden kunnen wor
den geborgen.
Overstelpend
Uit de berichten zult gij. vertrouw
ik. hebben begrepen dat gemeente
lijke. provinciale cn rijksorganen zich
daarvoor onmiddellijk ten volle heb
ben ingezet. Prachtig is daarnaast de
geestdriftige bereidwilligheid van
zeer velen om zich persoonlijk voor
alle arbeid en alle steunverlening
beschikbaar te stellen.
Prachtig ook de krachtdadige me
dewerking van vele organisaties.
Overstelpend zijn de toezeggingenen
aanbiedingen van medewerking, die
ons toestromen. Er zal in dezen ge
handeld worden in nauw overleg tus
sen de regering en het Nationale
Rampenfonds, dat de particuliere
steun bundelt.
Van regeringswege is een interde
partementale commissie ingesteld, die
de werkzaamheden van de verschil
lende rijksorganen coördineert, en
het contact met het Rampenfonds
zal onderhouden.
In dc Staten-Gencraal hoop ik
Dinsdag nadere mededelingen te doen
over dc toestand en over de verdere
voornemens ten aanzien van de
Hulpverlening, dc financiering van
het herstel en de voor de giften te
verlenen bcla.stingfacilitciten enzo
voort-s.
Thans moet ik mij bepalen tot een
zeer kort algemeen woord, maar de
betrokkenen kunnen rekenen op een
krachtige aanpak, waarhij de rege
ring zich gesteund weet door u allen.
,,Luctor et emergo,t
Ons volk heeft In de worsteling
met het water, dat in menig opzicht
onze vriend is maar telkens ook weer
eens ons bedreigende vijancl. voor het
ogenblik een ernstige nederlaag ge
leden. Wij weten echter, dat hel op
den duur in de worsteling telkens
weer de overhand weet te verkrijgen
en dat ons land daarbij is gegroeid
en sterker geworden.
De nspreuk van de provincie
Zeelanci, nu weer een van de ergste
noodgebieden, is „Luctor et Emergo",
„Ik worstel en kom boven". Boven
uit de zee. De mededelingen die ons
van alle kanten bereiken getuigen
hoezeer dit woord thans weer de
leuze is van heel ons volk.
De tijding omtrent het ongeluk,
dat aan zovele landgenoten overko
men ls cn dat zijn weerslag heeft op
onze algemene toestand, heeft bij
velen de beste karaktereigenschappen
aan de dag doen treden.
Er is een vaste wil om gezamenlijk
de slachloffers te helpen, om geza
menlijk weer de dijk te sluiten en
wat verwoest werd opnieuw te her
stellen. Bltjve deze wil u allen bezie
len als ook verder op uw medewer
king en uw offervaardigheid een be
roep wordt gedaan.