De militaire hulpverlening Een beeld van de grote nood Radio-contact met Londen... Ook Duitsers in Frankrijk speelden een „England -Spiel" HULP VAN ALLE KANTEN DAAR GING DE LIEFDE DINSDAG 3 FEBRUARI 1953, No. 28 PAGINA t Ontsnapping van drie oorlogsbodems uit haven van Brest werd daardoor mogelijk Niet alleen de Duitsers in Nederland, maar ook de bezetters van Frankrijk hebben een England-Spiel gespeeld. Een groep van de Duitse contra-spionnage in Frankrijk heeft namelijk geruime tijd een recht streeks radio-contact gehad met de Britse geheime dienst in Londen, zonder dat men in Engeland argwaan had. Het gevolg van deze affaire is geweest, dat de Duitse slagschepen Scharnhorst en Gneisenau als mede de kruiser Prinz Eugen in Februari 1942 nit de haven van Brest wisten te ontkomen naar de in die dagen aanmerkelijk veiliger Noord- Duitse havens. Het enige verschil tussen dit „Franse" en het „Nederlandse" England- Spiel was gelegen in het feit, dat de geheime agent Lauwers vanuit Nederland telkens opnieuw Londen heeft gewaarschuwd en uiteinde lijk onder de ogen van de Duitsers! onomwonden seinde, dat hij gevangene was, doch dat de Franse spionne, die voor de verbinding met Londen zorgde, dit wel onder dwang verrichtte, maar nooit heeft laten merken, dat dit het geval is geweest. Op 13 Februari 1942 ver scheen in de Engelse dag bladen o.a. de Daily Mail, 'n bericht over een grote slag, die geleverd werd in Het Kanaal. Sterke eskaders van de R.A.F.de Royal Air For ce, ondersteund door marine- vaartuigen uit de Britse Ka naalhavens, waren in een verwoed gevecht geraakt met de Duitse schepen Scharn horst en Gneisenau en de 10 duizend ton metende krui ser Prins Eugen. Dat was een opzienbarend bericht. Want de geallieerden verkeerden feitelijk in de mening, dat deze drie sche pen door aanvallen uit de lucht zwaar beschadigd wa ren en niet konden uitvaren. De Duitsers bleken evenwel de Britse geheime dienst misleid te hebben. Hoe dat in zijn werk is gegaan wordt verteld in nevenstaand arti kel, waarvan verschillende gegevens ontleend zijn aan de „Daily Mail". Want van de feitelijke plan nen waren maar zes (hoogge plaatste) Duitsers op de hoogte: de drie kapiteins en de navi- gatie-officieren van de drie schepen. Zij hebben hun spel goed gespeeld. Op 12 Februari 1942 kwam er langzaam enige beweging in de oorlogsbodems. Maar nog wist nauwelijks iemand waarom het begonnen was. Vrijwel iedereen meende, dat het ging om een kleine oefening. Langzamerhand raak ten de schepen verder van de kade verwijderd en bij 't einde van de haven werd toen plot seling de order „Volle kracht vooruit" gegevenDe sche pen kozen zee! Duitsers wonnen De Duitsers hadden hun slag ge slagen en zij bleken deze keer nog gewonnen te hebben. Want alle aan vallen van geallieerde zijde konden niet verhinderen, dat de Duitse ha vens bereikt werden. De bevolking in de bezette gebieden moest weel een een schetterende „Sondermel- dung" verwerken. Zij het dan, dat niet vermeld werd, dat de schepen zeer ernstig beschadigd waren. Het England-Spiel vanuit Frank rijk had zijn dienst gedaan. De radio-verbinding met Londen kon worden opgeheven. La Chatte ver trok met Duitse hulp naar Londen, waar zij in Juli '52 opdook om vrijwel onmiddellijk te worden gearresteerd. Haar verraad was ge ëindigd De Britse autoriteiten oordelen verschillend over deze Duitse list. De admiraliteit is geneigd geloof te hechten aan dit verhaal, dat is ver teld door Erich Borchers (thans werkzaam als journalist) en een Franse advocaat, die een rol heeft gespeeld in het verzet in Frankrijk. De Britse geheime dienst, zwijgt evenwel zo ongeveer in alle talen. De RAF wijst er op, dat de lucht aanvallen in 1942 en later de Gnei senau zodanig hebben getroffen, dat het schip nooit weer op zee is ge weest. En de Royal Navy herinnert er aan, dat in December 1942 het slagschip Duke of York de Scharn horst in de grond heeft geboord toen het Duitse schip trachtte een geallieerd convooi aan te vallen, dat onderweg was naar Rusland. Dit trieste verhaal ls begonnen in de sombere dagen van November 1941, toen op alle fronten de Duitse troepen nog overwinning na over winning boekten. In die tijd kwam Erich Borchers van de Duitse con- tra-spionnagedienst in Frankrijk door een onvoorzichtigheid van een Franse ondergrondse strijder op het spoor van een geheime zendinstal- latie, waarmee een verbinding met Londen werd onderhouden. Bor chers en zijn mensen zagen even als Giskes en Schreieder in Neder land hier mogelijkheden in. Zij sloegen toe en arresteerden o.a. Ma- thilde Carre bijgenaamd De Kat (La chatte), die de code kende. Onder druk sloeg zij door; zij ver ried de code en bleek uiteindelijk bereid een dubbele rol te spelen en voor de Duitsers te gaan wer ken. Vaïse boodschappen Borchers stelde tal van (gefin geerde) berichten op en La Chatte zorgde, dat ze, in de oorspronke lijke code, m Londen bij de Britse geheime dienst terecht kwamen. Daar wist men niet beter of de boodschappen kwamen van Engelse agenten, die o.m. belast waren met het verzamelen van gegevens over de in Brest liggende Duitse oor logsschepen. „Zij" verzekerden Londen tenslotte, dat de Scharn horst, de Gneisenau en de Prinz Eugen door de bombardementen van de RAF zodanig beschadigd waren, dat de schepen de haven niet meer zouden kunnen verlaten. Temeer omdat ook een groot deel van de bemanning was omgeko men. Het was anders Maar de werkelijkheid was an ders. De Duitsers, die als „geheime agenten" optraden, hadden daar trouwens het grootste belang bij. Uiteindelijk was het er hen om te doen de drie schepen uit Brest te laten verdwijnen, Iets wat bij voort during van de bombardementen be slist niet zou lukken. Toen Londen echter de melding binnenkreeg, dat i orlogsbodems vrijwel vernietigd w-^n, werden de RAF-aanvallen verminderd. Het verraad van La Chatte die na de oorlog aanvankelijk ter dood veroordeeld werd, doch later gratie kreeg en zich levenslang zag opge legd leverde de Duitsers nog een ander voordeel op. Want zij kregen daardoor kennis van de plannen van de RAF voor raids op Brest. Met het gevolg, dat jagers en lucht afweer tijdig voorbereid waren en Dit is de Franse vrouwdie de Duitsers in Frankrijk hielp bij het onderhouden van een radio-verbinding met - Lon den. Men ziet Mathilde Carre (La Chatte) tijdens de rechtzitting aan de Britse aanvallen veel af breuk konden doen. Verdere uitwerking Zoveel afbreuk zelfs, dat het Duitse plan, om de drie schepen te doen ontkomen, verder ontwikkeld kon worden. Want begin Februari 1942 lagen zij nog steeds in de ha ven van Brest. Omstreeks deze tijd werden grote feesten georganiseerd aan boord van de schepen, waaraan duizenden mensen deelnamen. En op de dag van deze festiviteiten kreeg een deel van de bemanningen verlof om aan wal te gaan. Dit alles met de bedoeling, zoals later zou blijken, om eventuele argwaan weg te nemen of te voorkomen. ADVERTENTIE Steunt het NATIONALE RAMPENFONDS DEN HAAG, GIRO 9575 Ook de mijnen werken over De mijnindustrieraad heeft tele grammen verzonden aan de minis ter van Economische Zaken en aan de Commissaris der Koningin in de provincie Limburg, waarin de raad uiting geeft aan zijn deernis met de slachtoffers van de watersnood. De raad heeft in deze telegrammen medegedeeld, dat hij zal bevorde ren, dat op Zaterdag 7 Februari a.s. in de mijnen twee uur extra zal ge werkt worden. Het loon en de meer- productie over deze uren zal geheel worden afgestaan aan de getroffen landgenoten. De organisaties van arbeiders en beambten, werkzaam in de mijn-industrie, evenals de mijnondernemingen, hebben volle dige medewerking toegezegd. HENGELO (G.) KAN 750 KIN DEREN OPNEMEN De burgemeester van Hengelo (G.) deelt mede, dat na gehouden en- qpète aan het rampencomite is medegedeeld, dat in deze gemeente 750 kinderen kunnen worden on dergebracht. 16.000 man ingezet - 20.000 in reserve De territoriale bevelhebber, luite nant-generaal D. C. Buurman van Vreeden, heeft enige inlichtingen verstrekt over de wijze, waarop het militaire apparaat is ingeschakeld bij de hulpverlening. De leiding bij de hulpverlening berust bij het civiele apparaat. Van militaire zijde wordt bijstand ver leend door het beschikbaar stellen van personeel en materiaal voor reddings- en opruimingswerk. Aan vragen voor het verlenen van deze hulp geschieden door civiele auto riteiten bij de territoriale bevelheb ber. Zoals men weet is Nederland verdeeld in vier militaire afdelin gen. Het gebied van de ramp ligt hoofdzakelijk in de eerste en derde militaire afdeling, resp. omvattend Noord- en Zuid Holland en een deel van Utrecht en Noord-Brabant, Limburg en Zeeland. Toen bleek, dat de watersnood 'n grote omvang zou aannemen zijn op initiatief van de bevelhebber der derde militaire afdeling, generaal- majoor Warringa, de troepen in deze afdeling opgeroepen, waardoor reeds vroegtijdig aan de hulpver lening kon worden deelgenomen. Daarna heeft de chef van de gene rale staf de op verlof zijnde mili tairen per radio teruggeroepen naar hun garnizoenen. De territoriale be velhebber verklaarde, dat de be trokkenen op deze oproepen zeer snel hebben gereageerd. Reeds had den zich verscheidene militairen plaatselijk gemeld bij de garni zoenscommandanten. Binnen 12 uur was het overgrote deel der militai ren op hun bestemming gearri veerd. Het vervoer heeft goed ge werkt. In totaal zijn op het ogenblik Buitenlandse militaire hulp Het aanbod van buitenlandse mi litaire hulp is in beginsel door de Nederlandse autoriteiten in dank aanvaard. Daar hulpverlening thans nog beperkt blijft tot redding en evacuatie, is de geallieerde steun, welke hierbij kan worden verleend, direct aanvaard. Engelse steun zal worden ver leend door luchtfotografen boven het getroffen gebied. Amerikaanse steun door aanvoer en gebruik van reddingsmaterieel, zoals ducks, heli copters, vlotten, rubberboten, ver kenningsvliegtuigen, verbandmidde len en waterzuiveringseenheden. Belgische eenheden nemen reeds sedert de aanvang van de waters nood daadwerkelijk deel aan de reddingswerkzaamheden in Zeeuws- Vlaanderen. Omtrent de verlening van steun door Canadese pantser eenheden is nog overleg gaande. 16.000 militairen ingezet voor het hulpverleningswerk worden nog 20.000 man in reserve gehouden. Het personeel, dat is ingezet ver leent hulp bij evacuatie en bij het dichten van dijken. De kazernes en militaire maga zijnen hebben over het algemeen niet van heï water te lijden gehad. Alleen in Dordrecht stond het ter rein van een kazerne blank. En beiden hebben gelijk als ze zeggen: Ha!... HUNTER Heerlijk! De Piet Hein wordt noodhospitaalschip Op Koninklijk bevel wordt het koninklijke jacht „Piet Hein" op de rijkswerf te Den Helder met man en macht vaarklaar gemaakt. Dinsdag vertrekt het schip naar Amsterdam, waar het snel tot nood hospitaalschip zal worden ingericht. Zo spoedig mogelijk zal dit drij vende koninklijke hospitaal naar de rampgebieden vertrekken. In totaal veertig vissersschepen van alle types en grootten ko~en zee uit IJmuiden en stomen zwaar bemand en geproviandeerd op naar het Zuiden met bestemming Zierik- zee. De schepen zullen proberen het geteisterde Zeeuwsch Vlaanderen te helpen. Met deze vloot hoopt men tienduizenden personen te kunnen evacueren. In korte tijd is in IJmui den een organisatie opgebouwd on der de reders. Indrukken uit de geteisterde gebieden Grote bedrijven helpen De N.V. Philips gloeilampenfa brieken heeft aan het nationaal ram penfonds een bedrag van honderd duizend gulden aangeboden. Boven dien heeft het personeel, dat 25.000 mensen omvat, het besluit genomen om in de komende week twee uren over te werken ten behoeve van de slachtoffers van de ramp. Dit laatste bedrag zal door de N.V. Philips wor den aangevuld met de resultaten, verkregen uit deze extra arbeid. Ook de directie van de Algemene Kunstzijde Unie N.V. te Arnhem' stelt 'n bedrag van honderdduizend gulden ter beschikking. De onder nemingsraad van de AKU besloot aan de werknemers aan te bevelen, ten behoeve van het rampenfonds afstand te doen van acht uur loon of 4 pet van het maandsalaris. Enige personeelsfondsen van de AKU hebben eveneens bijdragen toege zegd. De directie van de hoogovens heeft een bedrag van vijftigduizend gul den aangeboden. Onder het perso neel wordt een lijstcollecte gehou den. Gesuggereerd wordt vier uur loon of 2 pet van het maandsalaris Het personeel van Van der Heem N.V. heeft zich bereid verklaard 'n dag loon af te staan. De directie legt er een even groot bedrag bij. Kledingstukken van het Koninklijk Gezin Voordat H.M. de Koningin Maan dagmorgen naar de noodgebieden vertrok heeft zij eerst haar eigen garderobe en die'van haar vier kinderen nagegaan om te zien hoe veel zij voor de noodgebieden be schikbaar kan stellen. Een enorm pak is op de intendance van het Ne derlandse Rode Kruis ontvangen. De goederen worden tussen de andere ter beschikking gesteld van de commissarissen van de Koningin in de getroffen gebieden, die als leiders van het hulpverleningswerk in hun gebieden de verdeling naar behoefte zullen verzorgen. Unilever schenkt kwart millioen De Unilever heeft een kwart mil lioen geschonken, de Nederlandse Bioscoopbond en de stichting Bio- vacantie-oord f 100.000. Gisteren draaide het eerste film- nieuws van de ramp in de bioscopen Van heden tot en met 12 Februari wordt in alle bioscopen gecollec teerd. De Nederlandse meelimporteurs hebben hun bezit aan jute zakken, 66000 stuks, ter beschikking gesteld. De Algemene Nederlandse bouw bedrijfsbond staat f 10.000 af, de di rectie van de Hoogovens f 50.000. Onder het personeel van dit bedrijf wordt een inzameling georganiseerd Hengelo kan achthonderd kinde ren herbergen, de gemeente Bever wijk evacués en 250 stuks vee. De georganiseerde textiel- en eon- fectïeindustrie heeft gecoördineerd hulp aangeboden aan de regering. Vliegtochten boven getroffen gebieden De Dakota PH-TDW van de KLM met gezagvoerder Bik, heeft van het vliegveld Valkenburg uit een vlucht van drie en een half uur gemaakt boven de zwaarst getroffen gebieden Zo uit de lucht gezien, zo ver telde ons de vertegenwoordiger van de KLM krijgt men een goede in druk van de verschrikkelijke om vang van de ramp. Op vele boerde rijen zitten nog mensen. Zeer veel vee is verdronken, en hier en daar ziet men een eenzame koe op een kleine verhoging in het land, paar den steken alleen nog met hun nek boven water uit. Overflakkee staat onder water, op Goeree schijnt de toestand, uit de lucht gezien, iets minder ernstig. 80.000 VAN HET C.N.V. Het Christelijk Nationaal Vakver bond heeft aan het nationaal Ram penfonds doen weten, dat het CNV en de aangesloten organisaties een bedrag van f 80.000 voor dit fonds beschikbaar stellen. (Bijzondere correspondentie) Wat moet men grijpen uit dit dj,ep tragisch gebeuren? Men weet het niet. De indrukken zijn veel en vrij wel alle indroevig. Mag ik enkele beelden in mijn herinnering terug roepen, dan zie ik ergens bij de Moerdijk een man en een vrouw met twee kleine kinderen, geassisteerd door twee militairen, in een boot op het water zwalken. Een paard staat nog net met zijn kop boven water van zijn stal uit naar buiten te kijken. Een boeren knecht waadt tot zijn borst door het water om de touwen, waarmee het vee in de stallen is vastgebonden, los te snijden. Hij rukt aan de hal sters van de dieren, doch onwrik baar blijven ze staan, onwillig om twintig meter door het water te waden en de veilige wal te berei ken. Te Fijnaart wordt een gebro ken oude man een Rode Kruispost binnengebracht en snikkend vertelt hij, hoe zijn vrouw in de nacht van het dak is gegleden en in het kol kende water is verdwenen. Een lid van de commando's uit Roosendaal kan de dringende bede van een hoofdingeland niet weerstaan en zwemt met een touw om zijn mid del naar een honderd meter verder gelegen boerderij, waar de vrouw van de ingeland en diens twee kin deren op de bovenverdieping zijn samengedrongen. Hij brengt een verbinding tot stand en weet, be halve dit gezin ook de buren te redden. In een hoog verhitte bun ker te Roosendaal staan stampende commando's hun kieren droog te stomen. Zojuist zijn ze doornat uit het watergebied teruggekeerd en hun enige wens is, om zo spoedig mogelijk met droge plunje weer te rug te keren. Ergens op een droog stuk land staan honderden stuks loeiend vee met volle uiers. Zij zijn voorlopig gered, maar vele 2ijn zwaar ziek en zullen binnenkort aan longontsteking sterven. Ieder roept om boten, maar men ziet er slechts weinig. En een ieder schreeuwt en klaagt, waarom er nu juist op dit punt geen vaartuigen zijn die de hulploze slachtoffers, die daar ginds uit de bovenverdieping met handdoeken zwaaien, kunnen redden. En komt er dan eindelijk een boot, dan kan men vrijwel niets tegen de nog steeds hard waaiende Steun van de KAB De Nederlandse Katholieke Ar beidersbeweging, haar bonden en instellingen, hebben besloten ge zamenlijk 1 75.000 bijeen te bren gen voor het nationaal Rampen fonds. De Algemene Nederlandse Pluimveeteeltvereniging te Utrecht Schillerlaan 13, zal van haar leden medewerking vragen om gedupeer de pluimveehouders weer van levend materiaal te voorzien. Aan meldingen te richten aan het secre tariaat. LANGER WERKEN Het ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid maakt in ver band met de nationale ramp het volgende bekend: Ingevolge de arbeidswet 1919 is voor arbeiders van 16 jaar en ouder vergunning verleend Om in onder nemingen. waarin werkzaamheden worden verricht ter voorziening in de behoeften der getroffen gebieden eventuele steunaeties hieronder begrepen langer te werken en wei tot het max. aantal uren, dat krachtens de arbeidswet bij ver gunning kan worden toegestaan. Deze algemene vergunning geldt tot en met Zaterdag 14 Februari a.s. wind oproeien en telkens wordt d» schuit weer teruggeslagen. De buitenboord motoren kan men de eerste tientallen meters vaak niet gebruiken, doordat ze vastslaan in de bodem. Het is telkens weer een demonstratie van menselijke on macht tegen de kracht van de ele menten, die daar rond de Moerdijk en rond Willemstad nog steed3 hoogtij vieren. Stormvlagen jagen de natte sneeuwbuien over het ge teisterde land, waar nog steeds slachtoffers vallen en satanisch loert soms het bleke gelaat van de zon door de wolkenflarden. Mensen worstelen voor hun leven, elke mi nuut van deze vreselijke dagen en het is de tragiek, dat vaak eerder de dijken dicht moeten of nieuwe doorbraken moeten worden voor komen, voordat men zich kan be kommeren om het lot van duizen den, die met angst om het hart wachten op een roeiboot, die hen naar de veiligheid daar heel in de verte kan brengen. Een collecte, die is gehouden voor het nationaal rampenfonds op de Maandagbeurs te Rotterdam heeft f 68.750 opgebracht. De hoofdcommissaris van poiitie te Rotterdam deelde ons mede, dat gebleken is, dat er personen zijn, die misbruik maken van de ramp zalige toestand waarin anderen zich bevinden. Door middel van zelfge maakte intekenlijsten met gefin geerde bedragen collecteren zij bij voorkeur 's avonds langs de huizen. Men zij dus gewaarschuwd. 150.000 ZAKKEN De Nederlandse Heide Maatschap pij heeft een landelijke inzameling van zakken gehouden, die 150.000 stuks heeft opgebracht. Deze zak ken gingen naar het vliegveld Twente en zijn vandaar door de leger-luchtmacht getransporteerd naar Oud-Beijerland en Walcheren, waar zij werd afgeworpen. Telegrammen aan de Koningin H.M. de Koningin heeft de vol gende telegrammen ontvangen: van de koning van Noorwegen: „Aanvaard mijn diep gevoelde deel neming in de ramp. veroorzaakt door de storm van gisteren". w.g. Haakon van de groot hertogin van Luxem- biu-g: „Zeer ontroerd door de ramp die uw land zo smartelijk getroffen heeft, betuig ik u en uw dapper volk mijn innige deelneming". w.g. Charlotte van de president van Frankrijk: „Diep geroerd door het bericht van de verwoesting, die de storm in Ne derland heeft veroorzaakt, zend ik u mijn levendige deelneming. Ik verzeker u, dat het Franse volk deel neemt in het ongeluk van het Ne derlandse volk. Ik verzoek u even eens om aan de families van de slachtoffers van de overstromingen en aan de betrokkenen mede te delen dat ik diep geschokt ben". w.g. Vincent Auriol van de gouverneur van Suriname, mr J. Klaasesz: „Betuig mede na mens landsregering en - bevolking Suriname innige deelneming met zware ramp, welke Nederland heeft getroffen. Regeringsraad besloot in spoedvergadering zelve te vormen het stormrampactiecomité voor hulpverlening aan getroffenen. Het nationaal rampenfonds deelt mede: Een bedrag van 1 millioen gulden is toegewezen als bijdrage van de georganiseerde Nederlandse land bouw en de georganiseerde Neder landse zuivelbereiding, ter leniging van de nood in de door de storm ramp getroffen gebieden. Een van onze grootste internatio nale bedrijven stelde een half mil lioen beschikbaar. Verder kwamen binnen van enige bedrijven f 100.000 en een overstelpende stroom van bijdragen, variërende van 25 ct tot enige tientallen guldens. Het adres van het nationaal ram penfonds is Statenlaan 81, giro 9575. Van talloze zijden worden hulpver leningsacties ingezet. Zo heeft de federatie van de drie kruideniers bonden, de kruideniersvakcentrale, een actie ingezet ten bate van de getroffen kruideniers. Een fonds zal worden gevormd onder de naam „De kruideniers helpen hun collega's. Een eerste storting van drieduizend gulden is reeds gedaan. Woensdag, Donderdag en Maan dag a.s. zullen leden van de sectie standwerkers van de centrale ver eniging van markt-, straat- en ri- vierhandel op de Dam in Amster dam met het rad van avontuur en per Amerikaanse verkoping hun steentje bijdragen aan de hulpver lening. In 1925 deden zij hetzelfde na de ramp te Borculo. Toen za melden zij op een dag f 3500 in. Ditmaal hopen zij minstens het tienvoudige te bereiken. De regionale commissie Twenthe uit de vakraad voor de textielindus trie heeft aan alle textielonderne mingen in Twente en de Gelderse achterhoek geadviseerd, dat alle werknemers van hoog tot laag een vacantie- of snipperdag afstaan. Het hierdoor ter beschikking gekomen bedrag wordt door de werkgevers met tenminste eenzelfde bedrag ver hoogd. Verwacht wordt dat hier door 650.000 gulden zal worden op gebracht. FEUILLETON 6 Errol Tamberley haalde zijn schouders op. Hij nam de moeite niet zijn verklaring te herhalen en op de een of andere wijze overtuigde zijn schou derophalen haar meer dan protesten zouden heb ben gedaan. Hij vond het zelfs niet nodig erover te redetwisten. Het was een voldongen feit. Ze kon de stemmen van de kinderen boven horen, die luid opschalden uit kennelijk plezier over alle verrassingen en ontdekkingen, die ze deden. Voor hen zou dit verpletterende nieuws hier beneden slechts weinig te betekenen heb ben. Ze vonden hun nieuwe thuis leuk. Het was even veilig, even prettig ingericht, even luxueus als hetgeen ze gewend waren geweest. Het idee van geldgebrek zou voor hen niet meer dan theo rie zijn. Maar voor haar en voor Richard „Daar wil ik op het ogenblik niet aan denken!" dacht Hope krampachtig. „Daar zal ik later wel over piekeren, als ik de hoofdzaak heb verwerkt." Met een geweldige krachtsinspanning dwong ze haar vergrote, donkere ogen terug tot Errol Tam berley. Hij sloeg haar met bezorgdheid gade, naar ze meende, maar ze nam hem dat kwalijk, alsof hij zelf verantwoordelijk was voor de ontstellen de mededeling, die hij had moeten doen. „U gaat toch niet flauw vallen, wel?" Ze lachte even flauwtjes. „Neen, natuurlijk niet." Zelfs op dat ogenblik ging het door haar hoofd, dat de remedie van Errol Tamberley tegen flauw vallen ongetwijfeld zou zijn om zonder plichtple gingen je hoofd tussen je knieën te drukken. „Het spijt me, zoals ik al eerder heb gezegd, dat u op deze brute wijze van dit alles moest horen." „Maar, zoals u ook heeft gezegd, de feiten blij ven dezelfde, hoeveel, mooie doekjes daar ook om worden gewonden. Wat ik echter wil weten is het waarom Ik bedoel hoe is het gekomen dat dat dit is gebeurd? Er was altijd meer dan genoeg. Neen, dat heb ik al eens gezegd en het klinkt zo stom om dat maar te blijven herhalen. Maar ik kan me gewoon niet voorstellen, hoe het mogelijk is dat je op het ene ogenblik zo veilig en royaal en zonder vragen te stellen kunt leven en dan is alles opeens op gewoon verdwe nen Wat is er gebeurd?" „Het was geen drama dat van het ene ogen blik op het andere gebeurde" Hij ging op de stoel tegenover haar zitten en liet zijn krachtige mooi- gevormde handen losjes tussen zijn knieën han gen. „Ik weet niet of het u bekend is dat uw vader het grootste deel van zijn vermogen in de bouw van het laboratorium stak. Daar moet u hem geen verwijt van maken. Dat heeft zijn rente ruim schoots opgebracht in belangrijke ontdekkingen." „Daar maak ik hem ook geen verwijt van," sprak Hope koeltjes, want ze vond het niet nodig, dat Errol Tamberley haar dicteerde hoe haar houding tegenover haar vader moest zijn. „Het was het oude, oude liedje van de particu liere ondernemer, die doet wat de regering in gebreke blijft te doen. Uw vader was een man met ver vooruitziende blik en onbeperkte ideeën. Hij bracht die tot hun logisch einde, maar stond meest al zelf voor de kosten. Ik geloof niet dat hij altijd besefte, hoe groot het totaal bedrag was, maar dat doet nu niet ter zake. Gedurende de laatste jaren bezat hij niet veel meer dan zijn behoorlijk ruime regeringssalaris. Er was geen enkele reden waarom hij dat niet nog vele jaren zou blijven krijgen zeker lang nadat u en de tweelingen zich behoorlijk in het leven hadden gevestigd." Hij hield een ogenblik op, alsof lijj verwachtte, dat Hope iets zou zeggen. Maar ze zei slechts zacht: „Gaat u door." „Dat is zowat alles. Veel mensen zouden zeggen, dat hij het recht niet had de particuliere belangen van zijn gezin op het spel te zetten om zijn werk voor de gemeenschap te bekostigen. Maar dat ri sico was eigenlijk veel te gering. Het is pas wan neer die ongelukkige één-op-de-honderd-mogelijk heden gebeurt', dat de mensen gaan zeggen „Dat doet er niet toe, meneer Tamberley. Wan neer hij meende, dat hij dat met zijn geld moest doen, wel, dan had hij daartoe het recht." „Dat vind ik ook. Dat was de reden waarom ik de verantwoordelijkheid voor de kinderen op me wilde nemen lot ze ouder zijn. U bent langzamer hand natuurlijk in staat op uw eigen benen te staan," hij sloot haar ridderlijk van de discus sie uit „maar er is geen reden waarom de twee lingen onder deze gang van zaken zouden lijden." „Neen, neen, dat begrijp ik wel." In werkelijkheid dacht ze: „Natuurlijk kan ik op mijn eigen benen staan. Op mijn leeftijd moet je op eigen benen kunnen staan. Maar wat moeten Richard en ik beginnen? We rekenden ja, we hadden het recht ook niet om op zulk gemakkelijk geld te rekenen. Ik kan mijn baan voortzetten. Dan lukt het wel. Richard plaagt me alleen maar wanneer ik zeg, dat hij de dochter van een rijk man wil trouwen. Hij plaagt me. Het is een grap je. Het moet een grapje zijn. Ik zou het eenvou dig niet verdragen wanneer dat niet zo was, want dat zou betekenen, dat datgene, wat meneer Tam berley me juist heeft verteld, alles zou kunnen bederven." Opnieuw merkte Hope, dat Tamberley haar ga desloeg. „Het is, het. is niets... ik probeerde me alleen maar de gewijzigde omstandigheden in to den ken." „Wel, laat die aanpassing u niet te veel pijn doen." „In welk opzicht?" ,.Tn een heleboel opzichten naast het feit, u van alles te moeten ontzeggen. Uw mooi-weer- vrienden zullen u bijvoorbeeld in de steek laten. Mensen als die luchthartige architect, die u ach terna liep in de tijd dat ik naar de Verenigde Staten ging Hoe heet hij ook weer?'Richard. Richard Fander." „Hoe durft u zo over Richard te spreken? En wat weet u van hem af?" Errol Tamberley trok zijn zware wenkbrauwen op en glimlachte op een wijze die ze bepaald on aangenaam vond. „Niets, behalve, dat hij u een beetje al te vaak opbelde en boodschappen voor u achter liet. en tijd scheen te hebben rond te hangen en op u te wachten, wanneer hij bezig moest zijn zijn eigen brood te verdienen. Maar het gaat mij verder niets aan. behalve dat ik zo nu en dan lust zou hebben een stevige trap tegen die beeldige lichtgrijze broek van hem te geven." Ze staarde dr Tamberley ijskoud aan en op dat ogenblik haatte ze hem. „Richard Fander is een heel goede vriend van me." sprak ze langzaam. „O ja? Nou, het spijt me voor u dat u dan wel gauw zult ontdekken, dat hij dat nu niet meer zal zijn," was het onverstoorbare antwoord. ,,U weet er eigenlijk geen steek van is het wel?" Ze was woedend dat haar stem zo zijïg klonk. „Alleen datgene wat mijn uitstekende ogen en mijn tamelijk goed oordeel me vertellen," gaf hij geamuseerd toe. „Wel," sprak Hope en verloor door haar boos heid elke discretie uit het oog, „laat uw tamelijk goed oordeel dan maar eens hier over schijnen. Ik ben van plan met Richard Fander te trouwen. We verloofden ons de vorige week." Wanneer het haar bedoeling was geweest, dat geamuseerde trekje van zijn gezicht weg te va gen, slaagde ze daar boven verwachting in. Het verdween zo volkomen, dat ze, als ze niet ge weten had, dat zoiets onmogelijk was, ze zou heb ben gedacht, dat hij zowel zijn kleur als zijn glim lach kwijt was. „Dat kunt u niet menen." Hij rees langzaam overeind, en omdat ze het vervelend vond, dat hij nu zo hoog boven haar opdoemde, stond ze zelf ook op. „Dat meen ik zeker. Het zijn toch eigenlijk uw zaken niet, wel?" „Nou ja. Eigenlijk wel. Uw vader benoemde mij tot voogd over de kinderen, vroeg me voor jullie allemaal te zorgen en nu we het daar toch over hebben, u bent pas over een paar maanden één en twintig, is het niet?" Hope deed een ongelovig boos lachje horen. „En wat heeft dat er mee te maken? U bent toch zeker niet van plan de strenge voogd over mij uit te hangen, is het wel? Dat zal u gewoon niet lukken weet u. Ik kan me niet bepaald in denken dat ik u oom Errol zou gaan noemen." „Goeie hemel, dat hoop ik niet!" Hii kreeg won derlijkewij ze een kleur. „Maar ik voel me wel, ik voel me natuurlijk een beetje verantwoordelijk voor u, en .'v „Dat is helemaal niet natuurlijk. En absoluut niet nodig bovendien," vertelde Hope hem scherp. „Mijn zaken gaan u niet in het minst aan. Ik ver telde u alleen mijn verloving vanwege de wijze waarop u sprak, Anders zou ik niet hebben ge vonden dat het u iets aanging of u enig belang kon inboezemen." Hij fronste zijn voorhoofd bij die woorden, en stond daar met zijig benen van elkaar en zijn handen diep in zijn zakken als een grote, ietwat dreigende gestalte tegen de achtergrond van het vuur. Maar Hope weigerde zich te laten intimideren. En na een openblik scheen het of hij veel meer dan zij van ;-ijn stuk gebracht was. (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 2