Nooduitkeringen
aan slachtoffers watersnood
Een nacht als
„het laatste oordeel"
Sympathie en hulp uit heel de wereld
De spoorwegen en het water
Schrijnend leed
in Rotterdamse Ahoy-hal
Nieuwsblad van het Noorden van Dinsdag 3 Februari 1953 - Pagina 6
Regeringsverklaring Minister-President
Belastingfaciliteiten ten behoeve van de
getroffenen
Gelet op de zeer bijzondere omstandigheden heeft de Regering
besloten voor giften ten gunste van het Rampenfonds verschil
lende belastingfaciliteiten toe te staan.
Met name zullen zowel natuurlijke personen als lichamen voor
de inkomstenbelasting, de loonbelasting en de vennootschaps
belasting, giften in geld aan het Nationaal Rampenfonds tot elk
bedrag, mits schriftelijk bewezen, van het inkomen of de winst
mogen aftrekken.
De wettelijke beperking op het gebied van aftrek van giften
zijn hier niet van toepassing.
Over bedragen, die ten behoeve van het Nationaal Rampenfonds
van het loon worden afgestaan, waaronder begrepen loon uit
overwerk, hoeft geen loonbelasting te worden betaald.
Goederen, die uit bedijfsvoorraden ten behoeve van de waters
noodslachtoffers aan het Ned. Roode Kruis en eventuele andere
daartoe aangewezen instanties worden geschonken, komen ten-
laste van de fiscale winst. Van deze goederen wordt geen omzet
belasting geheven.
Aan fabrikanten en importeurs van tabaksartikelen wordt in
dat geval vrijstelling van accijns verleend.
Van schenkingen in geld aan het Nationaal Rampenfonds en
van goederen aan het Ned. Roode Kruis, en eventueel andere
daartoe aangewezen instanties, zal geen schenkingsrecht worden
geheven.
Voorts is terstond aan de ontvangers opgedragen verzoeken om
uitstel van belasting van hen, die door de watersnood zijn ge
troffen, op ruime schaal in te willigen.
Rijkshulp voor herstel
In samenwerking met het Nationaal
Rampen Fonds zal worden begonnen
met de verstrekking van nooduitkerin
gen aan de getroffenen op de voet van
de regeling voor oorlogsslachtoffers,
waarbij de betrokken gemeentebestu
ren nog heden zal worden gevraagd
zich met de uitvoering te belasten.
De bijzondere kosten die waterschap
pen en andere lagere publiekrechtelijke
lichamen voor het herstel van dijken,
waterkeringen, wegen e.d., te dragen
zouden krijgen, zullen ongetwijfeld hun
draagkracht te boven gaan.
De Staten-Generaal zullen met de
regering van oordeel zijn, dat hier het
Rijk te hulp zal hebben te komen. Voor
het herstel van landbouwgronden, boer
derijen en bedrijfsinrichtingen zullen
dezelfde organen werkzaam zijn als in
1945.
Voor de privaatrechtelijke schade zal
een regeling zijn te treffen in de geest
van de wet op de materiële oorlogs
schade.
Te verwachten is dat voor de leni
ging van de directe nood en vergoeding
van verloren kleding en andere parti
culiere bezittingen in de eerste plaats
Prinses Wilhelmina
in Zeeland
Prinses Wilhelmina, die op door
reis naar Zeeland gisteren per trein
in Antwerpen was aangekomenis
onmiddellijk na aankomst per auto
doorgereisd naar het geteisterde
Zeeuws-Vlaanderen, waar zij ver
schillende plaatsen bezocht.
Met de veerboot Prins Willem I
arriveerde zij des middags in Hoe-
dekenskerke. Vervolgens begaf zij
zich naar Kruinmgen, Hansweert-
Oost, Goes, Wolphaartsdijk, 's-Gra-
venpolder, Kwadendamme, Driewe
genOuderwande, 's-Heerenhoek en
Leeuwendorp. Via de Sloepolder
ging H.K.H. vervolgens naar Wal
cheren. Om half zes arriveerde zij
in Vlissingen. Via Koudekerke ging
zij naar Middelburgwaar zij de
nacht heeft doorgebracht.
In alle gemeenten onderhield zij
zich met nabestaanden van de
slachtoffersmet autoriteiten en
met werklieden, die bezig zijn de
dijken te dichten of te herstellen.
Vandaag ging Prinses Wilhelmina
via Veere en Kamperland naar
Zuid-Bevelcmd. Ook zal zij een be
zoek aan Zierikzee en andere ge
meenten op Schouwen-Duiveland
brengen.
'n beroep zal worden gedaan op de of
ferzin van 't Nederlandse volk in al zijn
geledingen, de omvang van de overstro
mingsramp is zo groot, dat ook aan
zienlijke bedragen voor herstel en
schadevergoedingen voor rekening van
de schatkist zullen komen.
Te verwachten is dat daarvoor mede
zal kunnen worden geput uit de tegen
waarderekening, verkregen uit de dol
larhulp.
Zodra de regering over volledige ge
gevens over de gevolgen en de omvang
van de ramp beschikt, zal zij de Staten-
Generaal nader inlichten over wat be
treft de nadere maatregelen.
Dit deelde de Minister-President, dr
W. Drees hedenmiddag mede in een
Regeringsverklaring aan de Tweede
Kamer, waarin hij, na namens de Rege
ring deelneming betuigd te hebben met
de persoonlijke en materiële verliezen,
welke de slachtoffers van de waters
nood hebben geleden, een overzicht gaf
van de ramp, die Zuidwest Nederland
heeft getroffen. De Minister-President
bracht hulde aan allen, die spontaan op
welke wijze ook hulp verleend hadden
en nog verlenen en deed een beroep op
de bevolking in al haar geledingen, op
grote schaal hulp en steun te verle
nen. Voorts gaf dr Drees nog een over
zicht van de organisatie der hulpver
lening.
Tevoren heeft de voorzitter van de
Kamer, dr Kortenhorst, in een indruk
wekkende rede uiting gegeven aan de
deelneming van de Kamer. Deze rede
werd door de Kamerleden staande aan
gehoord.
Kranig werk van
Scheveningers
Kranig werk heeft een hulpcolonne
uit Scheveningen verricht bij de red
ding van zevenhonderd mensen uit het
verdronken land rondom Abbenbroek
en Zuidvliet ten N.O. van Hellevoet-
sluis, Ze waren uit Scheveningen ge
komen met twintig sloepen; voor elke
sloep vier roeiers en een veerman.
Het reddingswerk ging met zeer gro
te moeilijkheden gepaard, want de
zeer sterke stroomversnellingen, die in
de ondergelopen polders ontstaan wa
ren, vroegen inspanning van de uiter
ste krachten. Het gebeurde vaak, dat
men in drie uur tijd slechts twee 'kilo
meter gevorderd was. De zware sloe
pen moesten over dijken worden heen
getrokken, doch uiteindelijk vjerd alle
moeite beloond: TOO slachtoffers van
de watersnood waren weer gered.
Helaas heeft deze kranige reddings
ploeg ook haar tol aan het water moe
ten betalen. Een der Scheveningei-si
kwam tijdens het reddingswerk in een
kolk terecht en is om het leven geko
men.
De Dordtse
Biesbosch
ondergelopen
1400 a 1500 hectare
onder water
De Dordtse Biesbosch, waarvan men
gisteren nog hoop had, dat zij het zou
houden, is ondergelopen. Tot hun ont
zetting hebben de landbouwers hun
prachtige polder, een gebied van 1400
a 1500 ha, toch nog verloren zien gaan.
De scheiding tussen de Prinsenpolder,
die reeds eerder was ondergelopen, en
de Dordtse Biesbosch, een kade, die de
oude Veerweg wordt genoemd, is thans
doorgebroken, zodat het water uit de
Prinsenpolder in de Dordtse Biesbosch
kon lopen. De polder staat thans blank
en de schade is, evenals overal elders
op het Eiland van Dordrecht, enorm.
Alle polders ten Zuiden van de Wiel-
drechtse Zeedijk zijn nu verloren.
stijgen, uit het geteisterde plaatsje wer
den weggevoerd.
Van 3 uur af in de nacht van Zon
dag op Maandag hebben zij de koude
In Vlissingen, waar alleen de oude en het geweld der elementen moeten
stad was ondergelopen is het water j trotseren. Op de daken van hun behui-
Droeve stoet van door smart verstilde mensen
(Van een speciale verslaggever)
's-Gravendeel heeft van alle Zuid-Hollandse gemeenten, wat het aantal
slachtoffers betreft, wel de zwaarste tol betaald. Na een moeizame tocht
zijn wij erin geslaagd het bijkans geheel door het water verzwolgen
's-Gravendeel te bereiken. Een moeizame tocht, omdat de smalle wegen
erheen vrijwel geheel versperd wareh door schier eindeloze colonnes
vrachtwagens, militaire auto's en Roode Kruis-ambulances. Het niet al
te grote veer kon heel moeilijk de toevloed van mensen, dieren en auto's
verwerken. Onafgebroken voer de pont over de Dordtse Kil, die practisoh
weer zijn normale stand heeft bereikt.
Het was de hoogste tijd, dat de in tot wanhoop gedreve^vrouw, haar man
nood verkerenden, die letterlijk het
water tot aan hun lippen hebben zien
Vlissingen weer droog
nu weer vrijwel verdwenen. In de
gaten in de Boulevard is een nood-
dichting aangebracht en men gelooft
nu, ook wat de dijken betreft, de si
tuatie wel meester te zijn.
Indrukwekkende „haak-in"-actie in eigen land
Buitengewoon groot is het mede
leven met de slachtoffers van de
watersnood. Uit alle delen van de
wereld stromen blijken van sym
pathie en aanbiedingen van hulp
verlening binnen. In eigen land
wordt op alle mogelijke manieren
geld bijeengebracht, tonnen goede
ren zijn beschikbaar gesteld en
vele ondernemingen en particulie
ren hebben schepen, voertuigen en
ander hoog nodig materieel be
schikbaar gesteld.
De President van de Verenigde Sta
ten, Eisenhower, betuigde zijn deel
neming in een telegram aan Koningin
Juliana, ook de Paus zond een tele
gram, evenals diverse staatshoofden,
ambassadeurs (o.a. van de Sovjet-Unie)
en gezanten gaven uitdrukking aan
hun diep medeleven.
Daarnaast kwamen er talloze aan
biedingen voor materiële hulp. Het zijn
er te veel om op te noemen.
Het Zweedse Roode Kruis zal vijf ton
kleding en verdér melkpoeder en kin-
dervoedsel zenden. Voor minstens
honderdduizend Zweedse kronen (ruim
f 70.000.zal men dekens en kleding
zenden en het „Herinneringsfonds" van
Graaf Folke Bemadotte gaf bijna
f 15.000.—
De stad Dortmund gaf tienduizend
mark (pl.m. f9000.—), de Wereldraad
van Kerken 6000 Zwitserse francs (on
geveer f 5000.in tal van andere lan
den vinden nog inzamelingen plaats
(o.a. in Denemarken), het Franse
ministerie van Openbare Werken wil
spoorwegmaterieel en andere essentiële
goederen sturen. Zweden en Denemar-
Herstelwerkzaamheden bij Moerdijkbrag kwestie van weken
De Nederlandse Spoor
wegen hebben een nauw
keurig onderzoek inge-
De Spoorwegen ver- van Hoek van Holland
wachten vandaag in de rijden, doch die thans
namiddag het baanvak naar en van Den Haag
«kPiH naar de situatie bii Rotterdam—Dordrecht S.S. gaan, rijden heden-
de Moerdbkbrug DaarbS geheel hersteld te heb- avond weer naar Hoek
is gebleken dat tussen ben' nadat reeds Bjfteren van Holland en vertrek-
Dordrecht én de Moer- een sPoor Rotterdam— ïen morgenochtend daar
S^bSf onSdde^ten
Noorden van de brug, dan honen de SDoIr- Ult Engeland 1S bencht
drie kilometer spoorbaan ^gén de halfuur-dfenst ontvangen dat de spoor-
vrijwel is weggeslagen. gd liin Dordrecht— wegverbinding Harwich-
Ten Zuiden van de brug p^ttGrdam Den Haag Londen, die op enkele
'S eHn Haarlem, Amsterdam té Patsen onder water
in de spoordijk ontdekt. hervatten. Het emplace- st°nd. waarschijnlijk mor-
ment Lage Zwaluwe gen weer in orde is.
staat onder water. Ten Gistermiddag is de dienst
Zuiden van Woensdrecht RotterdamGouda vol-
in de spoorlijn Bergen op gens de normale dïenstre-
ken hebben aangeboden kinderen voor
enige tijd op te nemen, de Amerikaanse
strijdkrachten in Duitsland zullen zor
gen voor vliegtuigen, helicopters,
zandzakken, zoeklichten, radio's enz.
Steun van militaire zijde werd ook
aangeboden door Groot-Brittannië, het
Canadese leger in Duitsland en Frank
rijk.
Tegenwaarde fondsen
Een woordvoerder van het bureau
voor wederzijdse veiligheid M.S.A.
heeft aan de Nederlandse regering te
kennen gegeven, dat de Verenigde Sta
ten in principe welwillend zullen staan
tegenover het gebruik van tegen
waardefondsen van de vroegere
Marshall-hulp ten behoeve van herstel
werkzaamheden in de door de storm
vloed getroffen gebieden.
Op nog vele tientallen andere wijzen
verleent het buitenland steun.
Millioenen uit eigen land
Als een geweldige haak-in-actie wor-
;n in ons eigen land overal geldinza
melingen gehouden en belangrijke be
dragen beschikbaar gesteld door
ondernemingen, bedrijven en organi
saties.
In 't kantoor van het Nationaal Ram
penfonds in Den Haag staat de telefoon
niet stil. Hoewel gistermiddag om
streeks vijf uur nog talloze geldzendin
gen onderweg waren en de giro
overschrijvingen nog niet binnen waren
gekomen, was toen al f2.000.000.
ontvangen.
De georganiseerde Nederlandse land
bouw en de georganiseerde Neder
landse zuivelbedrijven schonken teza
men een millioen gulden, de N.V. Phi
lips gaf f 100.000.—, evenals de A.K.U.,
de Hoogovens gaven f 50.000.de Uni
lever gaf een kwart millioen, een
andere vooraanstaande industrie een
half millioen, de Nederlandse Bioscoop
bond f 100.000.—, het C.N.V. f 80.000.—,
en zo blijven de grote giften stromen.
ten dan ook, dat de her
stelwerkzaamheden aan
de spoorbaan bij de Moer-
„OM 111 ue syuunijii DBigen up geus ue jiuimcue uxeiisue-
4?S.eTeSeSzafwoarn Zoom-Vlissingen, is het gehng hervatinbeide
den.
spoor over twee kilome- richtingen, zij het, dat
ter weggeslagen. Het wat langzamer wordt.- ge-
Alle verkeer van het Zui- staat daar zelfs met eb reden.' Er is een-pendel
den naar het Noorden, onder water. dienst ingesteld -over en-
dat vari deze verbinding 3ij Rilland-Bath staat het kei spoor tussen Dor-
gebruik placht te maken, spoor over vier kilometer drecht en Zwijndreeht,
wordt voorlopig via onder water. waarmede Dordrecht dus
Utrecht, Den Bosch afge- De internationale D-trei- practisch weer per trein
wikkeld, nen, die normaal naar en bereikbaar is.
gevulde portefeuille 100 gulden, over
reikt^, klopt het oude Scheveningse vis:
sersvrouwtje aan, dat met tranen in de
ogen enkele van de weinige guldens, die
ze heeft, overhandigt. Zo gaat het door,
jong en oud, rijk en arm, zij allen be
grijpen wat hier op het spel staat.
Materiële steun uit eigen land was
er ook in overvloed. Overal in het land
werden en worden goedereninzamelin
gen gehouden, die eerst naar Rotter
dam en later naar Den Haag moesten
worden gestuurd. De beschikbare op
slagruimten zijn echter al zó vol, dat
men voorlopig nauwelijks meer weg
met alle goede gaven weet.
Voorts werden vele schepen beschik
baar gesteld, o.a. door Rotterdamse
rederijen. Het hospitaalkerkschip De
Hoop en het koninklijke jacht Piet Hein
zullen naar de noodgebieden varen om
er zieke en gewonde slachtoffers op te
nemen.
Peize-Abbenbroek
De Drentse gemeente Peize heeft
de zwaar geteisterde Zuidholland
se gemeente Abbenbroek, gelegen
op VoornePutten tussen Helle-
voetsluis en Brielle, geadopteerd.
zingen hebben zij de komst van vaar
tuigen moeten afwachten en als er ooit
gesproken kan worden van verdriet,
dat de mens in een volkomen apathi
sche toestand kan brengen, dan was dit
bij deze ongelukkigen, die met dekèns
om twee nachten onder niet meer men
selijke omstandigheden hebben zitten
wachten.
Ontstellende ellende
De .starre gezicjaten der mannen en
vrouwen, waarin de ogen brandden
door het tekort aan slaap, droegen dui
delijk de sporen van de doorgestane
ellende. Kinderen, zieken en ouden van
dagen, zij in het bijzonder, vormden
het toonbeeld van menselijk verdriet
Van enige reactie, toen zij uit de boten
op de vaste wal stapten, was er bij deze
mensen bijna geen sprake meer. Nie
mand huilde van blijdschap omdat er
nog hulp was komen opdagen en zulks
omdat deze ongelukkigen volkomen
uitgeweend waren en in volledige over
gave en berusting wachtten op de nieu
we fase in hun leven, die op dat mo
ment begon.
De enkele, die nog dë^moed had om
iets uit die vreselijke nacht te vertellen,
toen het water in tomeloze vaart de
polder instroomde, kon dit slechts doen
in monotone klanken, maar het beeld
dat er uit was te vormen, was er een
van verschrikkingen van niet te schat
ten omvang.
Een vader, die twee van zijn kinde
ren zag wegdrijven, sprong hen na,
maar de stroom was te krachtig en de
verraderlijke draaikolken waren zo
sterk, dat de mens hiertegen niet was
opgewassen. Voor haar ogen zag een
Verwezen kinderen, tröosteloze ouderen
Een dag arbeid
In vele bedrijven besloot men een
dagloon voor de getroffenen af te
staan en meestal legden de directies
daar een zelfde bedrag bij. De textiel
industrie in Twente zal hierdoor
f650.000.opbrengen! In de mijnen
zal Zaterdag a.s. twee uur woren over
gewerkt.
Daarnaast waren er de kleinere gif
ten, in vele gevallen voor de gevers
een waarlijk offer.
Schoolkinderen, die in de klas een
inzameling hebben gehouden of die
hun spaarpot hebben omgekeerd, ouden
van dagen die van een klein pensioen
een gedeelte afstaan voor hun zo zwaar
getroffen landgenoten. Na de niet
onbemiddelde zakenman, die met de
wagen voorrijdt en uit een behoorlijk
(Van een onzer redacteuren).
In de reusachtige Ahoy-hal te Rot
terdam zijn de door het water verjaag
de bewoners van de Zuidhollandse
eilanden samengebracht. Enkele uren
tevoren woonden zij nog in hun huizen
en boerderijen, hadden zij nog hun meu
beltjes, hadden zy nog hun veenu
hebbc zij niets meer. Troosteloos en
gelaten zitten zy in de enorme hal.
Het diepst trof het leed der kinde
ren. Als kleine hoopjes ellende, nog
volkomen versuft door de snelle gang
van zaken, die in enkele uren hun hele
leventje veranderde, zaten zij voor zich
uit te staren.
We zagen een jongentje liggen met
felle koortsblossen op de wangen. Hij
lag met zware griep te bed toen het
water kwam. Met hun auto trok het
gezin weg, maar spoedig liepen zij in
het water vast. Een bakkerij gaf hun
voorlopig onderdak, maar toen daar
het werk begon moesten de vluchtelin
gen weer verder.
Van een klein meisje, dat met grote
angstogen, als een schuw vogeltje zich
in een hoekje had weggedrukt, hoor
den we, dat het water haaf uit haar
bedje had gesleurd. Op het nippertje
had haar vader haar nog kunnen grij
pen.
Er zit een moeder, die met haar kin
deren naar het dak was gevlucht en
haar zoon door een stormvlaag zag
wegsleuren. Niemand kon haar vertel
len of de jongen er het leven had af
gebracht.
Diep begaan ook moet men zijn met
de ouden van dagen, die in één klap
alles verloren wat zij in een lang leven
van noeste arbeid hadden samenge-
gaard en waaraan zij dierbare herinne
ringen hadden.
Welk een leed alleen al in deze ene
hal. En dan te bedenken, dat dit nog
maar een klein deel is van het geheel.
DE OORZAAK VAN DE RAMP
Het verloop van de storm
en haar twee kinderen verdrinken. Met
moeite hebben buren haar weten te
verhinderen hen in deze gewisse dood
te volgen.
Huizen werden ondermijnd en stort
ten ineen, alle bewoners, die zich hier
tegen het watergeweld veilig waanden,
bedelvend onder brekende muren en
vallende balken. Gezinnen werden uit
elkaar gerukt en wel zo snel, dat pas
tegen het ochtendgloren, toen de storm
nog maar steeds over de grauwe wate
ren loeide, de achtergeblevenen besef
ten, welk een zware en niet te herstel
len slag hen had getroffen.
Meer dan 60 mensen, aldus de offi
ciële lezing, hebben iri 's-Gravendeel
het leven verloren. Materieel zal men
veel kunnen vergoeden. Maar machte
loos staat men tegenover het leed, ont
staan door het verlies van mensen.
Voor wie de nacht zich heeft gepresen
teerd als een „laatste oordeel".
Bureau wafersnood
ingesteld
Coördineert materiële hulpverlening
Het hoofdbestuur van het Neder-
landsche Roode Kruis heeft een
speciaal bureau „Watersnood" in
gestelddat gevestigd is op de Prin-
cessegracht 27 te Den Haag. De
leiding van dit bureau berust bij de
heer J. C. Japikse, oud-directeur
van het voormalige Centraal Distri
butiekantoor, die de verschillende
activiteiten van het Nederlandsche
Roode Kruis ten behoeve van de
watersnood coördineert.
Alle aanvragen voor materiële
hulpverlening komen bij dit bureau
binnen en worden ten spoedigste
door de verschillende diensten uit
gevoerd. Aanbiedingen voor mate
riële hulpverlening komen eveneens
bij dit bureau binnen en worden
daar gecoördineerd. De telefoon
nummers zijn 181/790, 181/791 en
181/792 (Kengetal K 1700).
Koningin Juliana in
geteisterde gebieden
Met waterlaarzen door
het water
Koningin Juliana verliet gistermor
gen om 7.00 uur Soestdijk voor een
bezoek aan de geteisterde gebieden. Na
een kort oponthoud in Den Haag heeft
H. M. zich in Dordrecht ingescheept
op een vaartuig van de Rijkswater
staat. Het eerste doel was 's-Graven
deel, waar de Koningin de evacuatie
aanschouwde en gesprekken voerde
met de burgemeester, een aantal dok
toren en de getroffen bevolking. Per
boot ging de tocht verder naar Nu-
mansdorp, waar H. M. zich onderhield
met vele evacue's, die in een café wa
ren ondergebracht.
In Middelharnis, het volgende doel,
waadde de Koningin met waterlaarzen
door het water om het gemeentehuis te
bereiken, waar zij zich liet voorlichten
over de situatie. H. M. had de bedoeling
verder te varen naar Stellendam, maar
moest door tijdgebrek daarvan afzien.
De kapitein van het vaartuig wilde de
verantwoordelijkheid niet op zich ne
men in het donker een haven binnen
te varen, waar voortdurend boten in-
en uitgingen.
De Koningin keerde om 19.00 uur in
Dordrecht terug en reed vandaar naar
Rotterdam, waar zij achtereenvolgens
de evacuatiecentra in het Feyenoord-
stadion en de Ahoy-hallen bezocht. In
de Ahoy-hallen sprak zij o.a, met
vluchtelingen van Schouwen en Duive-
land.
Om 21.00 uur gisteravond kwam de
Koningin op Soestdijk terug. Naar alle
waarschijnlijkheid zal zij vandaag op
nieuw de geteisterde gebieden bezoe
ken.