NIEUWSBLAD van het NOORDEN
Nederland: wrede
droom
van
pijn en puin
Reeds een millioen
mensen in nood
Ramp in Zeeland
nog niet te overzien
West-Noord-Brabant
zwaar geteisterd gebied
Tientallen doden
op Zuid-Hollandse eilanden
66ste JAARGANG No. 28
Dinsdag 3 Februari 1953
Directie: J. A. HAZEWINKEL
Mr N. HAZEWINKEL
Hoofdredacteur: C. DE BRUIN
Uitgave en druk van dit DAGBLAD:
R. HAZEWINKEL JZN's UITG. MIJ N.V.
Ged. Zuiderdiep 24 Groningen
WAARIN OPGENOMEN DE PROVINCIALE GRONINGER COURANT OPGERICHT 1787
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Abonnementsprijs: Stad Groningen f 1.92
per maand of f 5.70 per 3 maanden, daar
buiten f 5.70 p. 3 maanden. Losse ex. 13 cent
Advertenties 30 ct. per m.M. Minimum f2.
Telefoon: Directie 27953. Redactie 27913 en
27915. Abonn. en adv. 27919 en 27917. Na 6 u.
en Zat. na 3 u. 27919 en 44107. - Giro 83863
Nog honderden bewoners
Uit de nadere berichten, welke uit
het Westen van Noord-Brabant komen
blijkt, dat dit gebied mag gerekend
worden tot de zeer zwaar geteisterde
gedeelten, die in de greep van het alles
verwoestende water zijn gekomen. De
ontwikkeling van de situatie maakt, het
echter steeds moeilijker een onder
scheid te maken tussen zwaar en min
der zwaar geteisterd gebied, want
nieuwe doorbraken wijzigen vrijwel
voortdurend de toch al reeds zo erge
toestand.
Volgens de laatste berichten is alles
ten Westen van de lijn Ossendrecht
WoensdrechtBergen op ZoomHal
steren en Steenbergen overstroomd,
terwijl de weg van Halsteren naar
Steenbergen in zeer penibele toestand
verkeert. Op verschillende plaatsen
spoelde het water reeds over de weg
en men poogde met zakken zand een
doorbraak te voorkomen.
Stromen vluchtelingen
In de afgelopen dagen is Steenber
gen overstroomd geweest met vluchte
lingen uit St. Philipsland, Anna Jacoba
en Nieuw Vossemeer. De evacué's wer
den tijdelijk in de gebouwen van de
Hollandse Kunstzijde Unie, die als op
vangcentrum hebben gefungeerd, op
genomen en zijn intussen naar het
achterland gebracht.
Lang niet de voltallige bevolking
van de genoemde plaatsjes is ech
ter gered en het is nog de vraag
of honderden bewoners van een
zame en geïsoleerde boerderijen
nog gered kunnen worden, want
bij het krieken van de dag trekken
militaire eenheden in motorboten
en platboomvaartuigen de polders
in om het gehele gebied af te zoe
ken.
In de buurt van Steenbergen zijn
reeds vele lijken aangespoeld, bewo
ners van Nieuw Vossemeer, Sint Phi
lipsland en Steenbergen zelf.
De eerste vluchtelingen, die Steen
bergen via de Slaakdam bereikten,
kwamen uit St Philipsland, dat thans
geheel blank staat. Er is uiteraard
niets gered.
St, Philipsland telt officieel 2194
inwoners, doch hoogstens 1300 van hen
zjjn Steenbergen binnengekomen en
thans naar het achterland gebracht.
Wat er met de andere 800 tot 900 be
woners is gebeurd, is niet bekend.
Motorboot bracht redding
Terwijl de vluchtelingen uit St. Phi
lipsland doorgevoerd werden, arriveer
den militaire eenheden uit Den Bosch
en commandotroepen uit Roosendaal.
Steenbergen kreeg de beschikking over
een motorboot.
Met vereende krachten slaagde men
er zo in „het overgrote deel" van de
bevolking uit Nieuw Vossemeer over
het water naar Steenbergen te brengen
in eenzame en geïsoleerde
lerijen
en af te leveren in het opvangcentrum.
Officieel telt het plaatsje 1670 inwo
ners. Van hen zo schat men zijn
ongeveer 1300 door de militairen uit
hun benarde positie bevrijd.
Ook deze mensen zijn per bus door
gevoerd naar veiliger oorden, t.w.
Rucphen (vlak ten Oosten van Roosen
daal) en Zundert (ten Zuiden daarvan,
dichtbij de Belgische grens).
In de loop van vandaag zouden de
militairen in hun boten eveneens trach
ten in de buurt van Nieuw Vossemeer
nog achtergebleven inwoners te redden.
Veilige, droge post
Intussen zijn alle pogingen om de
NoordZuid lopende wegen tussen
Halsteren en Steenbergen en de daar
achter bijna parallel gelegde weg tus
sen Bergen op Zoom en Steenbergen te
behouden, mislukt. Beide verbindingen
zijn door het water overstroomd. Zover
liep het water vervolgens nog in oos
telijke richting het land in, dat het
ongeveer 10 km dieper landinwaarts
gelegen plaatsje Kruisland ernstig be
dreigd werd.
Als voorzorgsmaatregel is daarom
gisteren ook de Kruïslandse bevolking
geëvacueerd en wel naar Ossendrecht
aan de Belgische grens.
Zo ligt dan Steenbergen zelf als een
ver vooruitgeschoven maar wonder
boven wonder geheel gespaarde veili
ge en droge post aan de rand van deze
geheel ondergelopen westelijke punt
van Brabant.
Geen commando-troepen
omgekomen
De commandant van de commando
troepen Roosendaal verzoekt mede te
delen dat de berichten waarin melding
wórdt gemaakt van het omkomen van
mannen van zijn onderdeel beslist on
waar zijn.
Aantal doden
overschrijdt
de duizend
Nog steeds is het onmogelijk het
aantal doden bij benadering te ge
ven. Honderden slachtoffers zijn
reeds geborgen en het aantal ver
misten stijgt van uur tot uur. De
meeste méldingen komen thans uit
Zeeland, waar grote delen nog
steeds geïsoleerd zijn. Alleen op
Schouwen-Duiveland verkeren nog
duizenden mensen in grote nood.
Het staat vast, dat reeds meer
dan duizend doden zijn te betreuren
De plaatsen, die het zwaarst zijn
getroffen, zijn:
Stavenisse (geschat op 300), Nu-
mdnsdqrp (67), Oude Tonge (60;
een onbekend aantal mensen ver
keert hier nog in doodsnood)
's-Gravendeél (55) en Nieuw-Vosse-
meer (50).
Tienduizenden mensen vragen om redding
Hoewel de eerste, aanvankelijk vaak nog onvolledige en onover
zichtelijke berichten uit de gebieden, die door de ontzettende
watersnood zijn getroffen, toch reeds aanstonds de overtuiging
wettigden, dat hier kon worden gesproken van een „nationale
ramp," de meldingen die daarop volgden en steeds weer opnieuw
spraken .van verwoestingen en verliezen aan mensenlevens
maakten het nog eens des te duidelijker, dat wij hier staan
voor een catastrophe, waarvan men zich de betekenis en de om
vang nauwelijks kan voorstellen.
Met een angstwekkende regelmaat van de klok stijgt telkens
weer het aantal landgenoten, dat bij deze ramp de dood heeft
gevonden. En als men dan hoort, uit de mond van een Hoofd
ingenieur van de Rijkswaterstaat, dat er tengevolge van de 50
a 80 breêsen, die in de dijken zijn geslagen, ongeveer een mil
lioen mensen in nood verkeren, dan realiseert men zich wel de
gelijk dat de omvang van de nood zo ontzettend is, dat men
zich met angst afvraagt, hoe al deze ellende en al dit leed te
boven te komen is.
Hoewel men vanmorgen enigszins een overzicht kreeg van de
catastrophale omvang van de ramp in de overstroomde gebieden
van Zuidwest-Nederland, baart de vreselijke toestand, waarin
honderdduizenden landgenoten zijn komen te verkeren, nog
schier onoverkomelijke zorgen. Het ergst schijnen de bewoners
van SCHOUWEN-DUIVELAND er aan toe te zijn. De toestand
is daar nog steeds uiterst critiek. Met uitzondering van de West
rand is het gehele eiland aan de zee ten offer gevallen.
Tot gistermorgen verkeerde men in angstige onzekerheid over
het lot van Schouwen, dat ook in het verleden zo dikwijls door
watersnood werd geteisterd. Steeds meer noodlotstijdingen ko
men thans van dit eiland binnen. De dijken bij Burgh, Dreischor,
Sluis en bij minstens tien andere plaatsen zijn geheel door het
water weggespoeld! Honderden huizen zijn weggeslagen en hele
dorpen zijn ondergelopen. Op tal van plaatsen zijn zelfs de da
ken onder de oppervlakte van de, nu gelukkig vrijwel tot rust
gekomen zee, verdwenen.
Zierikzee in grote
nood
De situatie in Zierikzee en on
middellijke omgeving is nog steeds
zeer verward. Over het aantal
slachtoffers in deze plaats kon nog
niets met zekerheid gezegd worden.
Reeds zijn meer dan 20 doden ge
teld, maar men verwacht dat dit
aantal nog sterk zal stijgen.
De bevolking, die voor het ander
halve meter hoge water, naar de bo
venverdiepingen of op de daken ge
vlucht is, wordt vandaag geëvacueerd.
Ook vanmorgen was de toestand nog
zeer critiek. Ongeveer 50 pet. van de
in de omgeving van Zierikzee staande
boerderijen is volledig verwoest. Over
het lot van de mensen, die daar in
woonden, is niets bekend.
Nog erger is de situatie in NOORD-
GOUWE, dat 6 kilometer van Zierik
zee ligt. Alle patiënten van het daar
staande ziekenhuis verkeren in ver
drinkingsgevaar. Zij hebben zich op
de zolders verzameld, doch lijden
groot gebrek aan voedsel en drinkwa
ter. Een amphibievaartuig en helicop-
tères zouden vandaag proberen de zie
ken te redden.
Wanhopige situatie
De loco-burgemeester van Zie
rikzee, het centrum van Schouwen-
Duiveland, doet pogingen om in
verbinding te komen met de klei
nere gemeenten en de polders, die
zonder uitzondering zijn geïso
leerd. Volgens de gemeente-secre
taris valt het aantal doden op het
eiland niet te benaderen....
In BROUWERSHAVEN is gister
avond nog een dijk doorgebroken,
waardoor de evacuatie van dit dorp
ernstig wordt belemmerd. In Bruinis-
se dreigt na de watersnood thans ook
hongersnood. Over het achterland is
hier nog niets bekend. Vliegtuigen
hebben daar echter waargenomen, dat
mannen, vrouwen en kinderen op de
nauwelijks boven het water uit ko
mende daken staan. Vanmorgen wer
den in deze omgeving rubberboten af
geworpen doch het grootste deel hier
van is afgedreven.
Inmiddels is men met man en macht
bezig redding te brengen. Uit Urk zijn
gistermiddag o.m. 25 IJselmeerkotters
naar Zierikzee vertrokken. Om negen
uur vanmorgen is men met de evacua
tie van de 2300 inwoners van Brui-
nisse begonnen. Militairen zijn van
daag met reddihgsmateriaal bij Zie
rikzee aan land gegaan.
Ook uit België is hulp voor
Schouwen onderweg. De Belgische
Sabena-piloot kapitein Gerard Tre-
merie heeft met zijn hefschroef-
vliegtuig tal van tochten over de
verdronken Zeeuwse eilanden ge
maakt. Gisteren bracht hij tiental
len zieken naar de vliegbasis
Woensdrecht over.
In doodsangst op het dak van hun huis staande, temidden van het woeste
water, seinen deze mensen met een vlag haar het vliegtuigwaarin een
fotograaf gisteren boven Walcheren vloog.
Oude Tonge en Numansdorp zwaar getroffen
De toestand op de Zuidhollandse
eilanden is nog steeds zeer beden
kelijk. Telkens worden hier meer
slachtoffers gemeld, waardoor het
totaal aantal telkens met tientallen
stijgt.
De toestand op Goeree en Overflak-
kee moet uitermate bedenkelijk heten.
Slechts een tweetal gebieden, n.l. rond
om Dirksland en rondom Ouddorp, zijn
nog niet overstroomd.
De burgemeester van Oude Tonge
op Overflakkee deelde mee, dat Oude
Tonge vermoedelijk zestig doden te
betreuren heeft. De slachtoffers zou
den in hun bedden door het water ver
rast zijn. Ongeveer 400 mensen zitten
in het dorp opeengepakt.
Ook de Hoeksclie Waard behoort tot
de zwaar getroffen gebieden. Op ver
schillende plaatsen zijn de dijken be
zweken, een groot gedeelte van het
eiland is dientengevolge ondergelopen.
Een droog gebied wordt nog aange
troffen rondom Oud-Beijerland en
Klaaswaal. Het aantal slachtoffers is
gestegen tot 67.
Hoewel ook van Voorne-Putten een
aanzienlijk gedeelte is overstroomd
wordt hier om het behoud van een gro
ter gebied dan in de Hoeksche Waard
en op Flakkee zwaar gevochten.
Van de Alblasserwaard is het Zuid
westelijk gedeelte ondergelopen. Het
Oosten en Noorden zijn nog droog,
maar worden door het water bedreigd.
Op het eiland Rozenburg zal een aan
vang worden gemaakt met het voor
lopig dichten van het zestig meter
brede gat in de dijk langs de Water
weg in de Bospolder, zodat spoedig be
gonnen zal kunnen worden met de ge
deeltelijke droogmaking van het zwaar
geteisterde eiland.
Gevaar op Texel
voorshands geweken
Verbinding met Den Helder
hersteld
Van Texel wordt medegedeeld, dat
men daar de situatie meester is en het
gevaar voorshands geweken wordt ge
acht. Er zijn op het eiland twee
slachtoffers geborgen, terwijl nog vier
personen vermist worden. De kans dat
deze vermisten nog levend zullen wor
den teruggevonden, wordt zeer gering
geacht.
Het vee is voor het grootste gedeelte
gered en naar alle kanten geborgen.
De verbinding met Den Helder is her
steld.
Kapitein Tremerie, die overal groep
jes mensen in de onmetelijke water
vlakte waarnam, is van mening, dat
twintig hefschroefvliegtuigen minstens
veertien dagen nodig hebben om deze
geïsoleerde mensen te redden. Met
schepen (het hospitaal-kerkschip De
Hoop is ook naar het gebied van de
watersnood onderweg) en vliegtuigen
kan men voor deze hulpelozen boven
dien weinig uitrichten.
Zuirl-Pe •ehn'J-
Behalve in het Oostelijke deel is de
toestand in Zuid-Beveland thans zo
goed als geconsolideerd. In Ierseke
zijn 1000 vluchtelingen, grotendeels
uit Noord-Beveland en Tholen binnen
gebracht. Duizend verkleumde men
sen, die ternauwernood aan de dood
zijn ontsnapt, dank zij het dag en
nacht in touw zijn van de vissers van
Ierseke.
Deze vissers spreken van honder
den doden op Schouwen-Duiveland.
Volgens hen vragen minstens
21.000 mensen van dit eiland om
directe hulp.
In WAARDE zitten nog 40 mensen
opgesloten in de huizen, die in ander
halve meter water staan, maar ver
der schijnt men op Zuid-Beveland de
toestand meester te zijn. In het Oos
telijk deel zijn duizenden vrijwilligers
reeds met het dichten van de dijken
begonnen.
g. Temidden van een uitgestrekte,
g troosteloze watervlakte ligt het "j§
g dorpje Ooltgensplaat. |j
B (Luchtopname ANP-fotog
Ijllllllllllllllllllllllllllllllll
Uit Tholen komen steeds meer
berichten binnen, die spreken van
een „verschrikkelijke ramp, die tal
loze doden kost." De toestand op
hv't gehele eiland is zeer ernstig.
De burgemeester van Tholen
vraagt nog steeds meer amphibïe-
vaartuigen en rubberboten. Het
ergst is Stavenisse er hier aan toe.
In de nacht van Zondag op Maan
dag brak de zeedijk op drie plaat
sen tegelijk door. Het water, dat op
sommige plaatsen twee meter hoog
staat, zakt nog steeds niet. Er is
gebrek aan drinkwater en voedsel.
Verbetering
Gunstiger berichten komen van
Noord-Beveland. Alleen KORTGENE
is zwaar getroffen. Reeds 40 doden
werden hier geteld en men vreest, dat
onder de ingestorte huizen nog tal van
lijken liggen. Naar schatting staat
25 pet. van het eiland onder water,
doch men is de situatie zo goed als
meester. Er is een bootverbinding met
Veere dat niet meer onder water
staat ingesteld.
Evenals op Walcheren is de toestand
op Zeeuws-Vlaanderen, met uitzonde
ring van enkele streken ten Oosten
van de Braakman, thans veel gunsti
ger. In vele gemeenten is het water
verdwenen en men is begonnen met
het dichten van de bressen jn de dij
ken. In de loop van de avond hoopt
men reeds met het leegpompen van
enkele polders te beginnen.
Prinses Beatrix geeft haar
nieuwe fiets weg
Prinses Beatrix heeft spontaan
het nieuwe rijwiel, dat op haar ver
jaardag werd aangeboden door een
rijwielhandel te Soestdijk, geschon
ken aan de hulpacties voor het Roo-
de Kruis.