Gisteravond waren in Engeland 284
doden geïdentificeerd
18 stampvolle vrachtauto's uit Friesland
op weg naar Zeeland
In 1916 was er
ook watersnood
Op de touwladder van een helicopter
Onafgebroken bekwame hulpverlening
van Luchtmacht en Marine
De luchtvaart heeft gisteren bij de hulpverlening in de noodgebieden ui:
stekend werk geleverd. Vanaf het vliegveld Valkenburg zijn grote hoeveelheden
geconserveerde levensmiddelen, brood, rubberboten enz. in samenwerking me-
L.S.K., Maring-luchtvaartdienst, de K.L.M. en door de Rijksluchtvaartschool bo
ven de overstroomde delen van ons land afgeworpen. Ook twee vliegboten van de
Amerikaanse luchtmacht hielpen mee. Een helicopter van de Marine-luchtvaar!
dienst heeft goede diensten bewezen bij een geïsoleerde boerderij op Goeroe-
Overflakkee. waar twee marine-vliegtuigen tevergeefs-probeerden tussen Oude- en
Nieuwe Tonge te landen.
Vele getroffenen uit de overstroomde gebieden komen naar Rotterdam, waar
zi.i in de Ahoy-hal liefderijk worden ontvangen. Enorme hoeveelheden voedsel,
klednig, bedden en andere goederen worden daarnaartoe gebracht, om hen,
die voor het water vluchtten, dat hun huis en hun erf overstroomde, .te helpen.
Een gezin uit Slikkeveer, vader, moeder en twee baby's moet nog ingeschre
ven, waarna zij door padvinders/sters en U.V.V.-sters worden verzorgd.
In het vacantiedorpje Jay wiek nabij Clacton in Essex (Engeland) verloren 8 mensen liet leven en werden duizenden
dakloos door de overstromingen. Op sommige plaatsen, in de omgeving van Jay wiek, staat het land 10 lot 12 voet
onder water. Ieder, clie daartoe in staat was, moest helpen, kinderen, ouden van dagen, vrouwen en mannen te redden.
Brandweerlieden brengen inwoners van Jaywick in veiligheid.
Op
eiland Foulness 350 inwoners
teken van leven
geen
Gisteravond om half elf waren in Engeland
284 doden, van wie 100 op 't eiland C'anvey
geïdentificeerd. Volgens officiële schattingen
worden 400 tot 500 inwoners van C'anvey
vermist. De politie heeft de algehele eva
cuatie van het eiland bevolen, omdat men
vreest, dat bij de volgende vloed het hele
eiland zal onderlopen. Van de 12.000 inwo
ners is het merendeel'reeds in veiligheid ge
bracht.
Een vliegtuig, dat een verkenningsvlucht
maakte over Foulness, een eiland in de mon
ding van Crouch, heeft gemeld, dat men geen
teken van leven heeft waargenomen. Over
het lot van de 350 inwoners heerst grote on
gerustheid. Een groot aantal barken, vissers
boten en amphibicvoertuigen is op weg naar
het eiland, dat grotendeels onder water staat.
Men hoont, daf een deel der. bevolking ziel,
op de nabijgelegen over van de rivier in vei
ligheid heeft kunnen stellen, voordat de dijk
bezweek.
Hulpverlening
Premier Churchill heeft gister een cen
traal comité gevormd voor het nemen van
maatregelen in verband met denoodtoesland.
Het is samengesteld uit ministers en hoge
beambten. Voorzitter is de minister voor
Huisvestingszaken.
Koningin Elisabeth bracht gister een be
zoek aan de geteisterde gebieden. Ameri
kaans luchtmachtpersoneel maakte 'gebruik
van reddingboten voor vliegtuigbemannin
gen om 100 mannen, vrouwen en kinderen
te redden, die in Hunstanton iu Norfolk in
hun onderkomens door het water waren ge
ïsoleerd.
Het Afdelingsbestuur van het NED. ROODE KRUIS te Leeuwarden maakt, in
aansluiting op de mededelingen in de Couranten bekend, dat het Informatiebureau
Spanjaardslaan 100 (telefoon uitsluitend 4408) ook geopend is van des morgens
half negen tot des avonds negen uur voor hulpaanbiedingen. De hulp wordt gesor
teerd en aan de bekende instanties doorgegeven.
Tevens wordt bekend gemaakt, dat ook steungelden kunnen worden gestori op
gironummer 2903 Rotterdamsche Bank Leeuwarden ten name van het Roode Kruis.
„Arendstuin" werd een begrip'
Een colonne van achttien vrachtwagens tot aan de kop toe volgestouwd
met goederen is vannacht vertrokken. Linea recta naai' Utrecht, en aan verder
via de Belgische grens over Antwerpen en Gent naar Zeeuws Vlaanderen. Leeu
warden, Sneek, Ferwerderadeel, Franekeradee! en Dantumadeel hadden deze goe
deren bijeengebracht. Harlingen en Franeker zonden enkele trailers met goe
deren naar Den Haag.
derwagens, le voet, allemaal met pakken
en pakjes, Goederen van een dikwijls nog
heel goede kwaliteit, soms met prijskaartjes
er nog aan. Over deze actie zullen we mor
gen nog meer kunnen publiceren. Maar
gisteren was het dverdonderend,
Heel Friesland helpt mee
Kleinere, maar niet minder belangrijke
berichten komen uit verschillende plaatsen.
Er wordt op de bedrijven gecollecteerd, er
worden concerten gegeven, waarvan de ba
ten bestemd zijn voor de slachtoffers van
de ramp, er zijn plaatselijke collecten ge
houden, er waren gemeentelijke collecten
En overal was een vrijgevigheid, die niet
anders dan ontroerend kan worden ge
noemd.
Oost-Dongeradeel kwam bijvoorbeeld
met een bedrag, dat zo ongeveer f30.000
groot zal zijn. Zekerheid is er nog niet
want alle lijsten zijn nog niet binnen.
Bantega 800 mensen bracht f 5000
op. De gemeente Utingeradeel bracht
37.400 bijeen. Dit wil zeggen gemiddeld
per persoon f 17.20. Berekend over ge
heel Friesland zou bij eenzelfde vrijge
vigheid het totaal bedrag rond drie en
oen half millioen moeten belopen. Mor--
gen hopen we een uitvoeriger over
zicht te kunnen geven.
Dit bericht is er een van de vele, die
er over de Friese hulpverlening binnen
komen. Het is als met alles in deze ver
warde dagen: een overzicht hebben we
nog' niet kunnen krijgen. In Leeuwarden
is de Arendstuin wel het centrum van
hulpvaardigheid geworden. De telefoons
staan er roodgloeiend. Doorlopend werd
zoals verzocht was melding gemaakt
van nieuwe zendingen.
In enkele uren was de ruime hal een
pakhuis, maar snel sorterende handen
maakten er een indrukwekkende stapel
plaats van. Schoepen, kleren, ondergoed,
i evensmiddelen, ledikanten, -kinderwa
gens, kachels, reiswiegen, matrassen, al
ias werd uit de af en aan rijdende auto's
geladen, uitgezocht en bij elkaar gezet.
De hele dag is het doorgegaan, de hele
avond, een groot gedeelte van de nacht.
Vanmorgen vroeg was 't er al wéér druk.
Het waren niet alleen de vele auto's uit
Leeuwarden, die beplakt met het altijd
helpende „Hulp-actie"' de Arendstuin
bestormden. Er waren ook vrachtwagens.
OostDongeradeel kwam bijv. met een 12-
tops-trailer, deskundig opgetast.. Er waren
dadelijk voldoende helpende handen om al
die goederen kleding en voedsel in
ontvangst te nemen. En behalve de auto's
waren er huismoeders op de fiets, met kin-
Het hoge Water is tot Londen doorgedron
gen In de voorstad Westham werden 5000
mensen door het hoge water geïsoleerd. Hon
derden brachten ó- nacht in het stadhuis
door. In de wijk Whitechr.pel stond het wa-
Yeel Brilse schepen vermist
ter bijna bijna een meter hoog in de straten.
De eigenaars van Britse vissersvaartuigen
wachten op bericht van meer dan 2-30 sche
pen, die op zee door de storm van Zaterdag
zijn verrast.
Acht doden iu België
In Brussel is officieelbekènd gemaakt,
dat de. verliezen ami mensenlevens tengevol
ge van de storm en de overstromingen tot
dusver op acht is vastgesteld. De schade
wordt voorlopig op meer dan een half mil
liard Belgische francs geraamd. Koning Bou-
dewijn is naar de geteisterde gebieden ron-
om Oostende vertrokken. Deze stad staat nog
gedeeltelijk onder water.
Evacuatie in Frankrijk
Honderden mensen zijn geëvacueerd uit
de laaggelegen delen van Duinkerken, die
zijn ondergelopen. De schade ïn het gebied
an Duinkerken en Caiais wordt geschat op
•ele millioeneh francs. Er is geen melding
gemaakt van slachtoffers. De gehele nacht
van- Zondag op Maandag heeft men ge
werkt aan het dichten van twee gaten in de
zeedijk, een van honderd en één van zestig
meter breed.
Gemeenschappelijke K.S.G.markt
voor steenkool, erts en schroot
De Ministerraad van de Europese Ko
len- en Staalgemeenschap is te Luxem
burg bijeengekomen, teneinde een memo
randum op te stellen, bestemd voor het
Hoge Gezagsorgaan van de Europese Ko
len- en Staalgemeenschap inzake de wen
sen en verlangens tot oprichting van een
gemeenschappelijke maf kt voor steen
kool, erts en schroot. Het memorandum
zai op 10 Febr. worden overhandigd.
Het Hoge Gezagsorgaan is volgens het
verdrag verplicht kennis te nemen van
het standpunt van de Raad van r.Tjr.
ters, doch is niet gebonden aan de wen
sen a, rlangens van de ministers. Het
Hoge .-zagsorgaan moet voorts nog
werknemers, producenten en verbruikers
horrn. hetgeen Donderdag a.s. zal ge
schieden.
Britse en Egyptische Wapens
voor Soedanese verdediging
Volgens het Egyptische blad „Al Misri"
heeft Egypte Engeland officieel voorgesteld,
dat beide landen hun wapens en opslag
plaatsen in de Soedan ter beschikking van
de Soedanese verdediging zullen stellen,
wanneer zij dit gebied ontruimen. Naar het
te 'Cairo verschijnende dagblad „El Akh-
bar" meldt, heeft de Egyptische regering
besloten, deze maatregel ook te nemen, als
Engeland haar voorstel zou afslaan.
Zware communistische aanval
in Korea afgeslagen
Zuidkoreaanse roepen hebben Dinsdag
ochtend een van de zwaarste communistische
aanvallen sedert een jaar afgeslagen. De
can val werd ondernomen: op een heuvel
ten Noordoosten van de „Punchkom'' aan
liet Oostelijke front in Korea.
Mach. Vier
Voor de noodgebieden
Het personeel van ons blad is dezer da
gen in verband met de grote toevloed van
copy welke bij onze redactie binnenkwam
een uur eerder dan normaal met de werk
zaamheden begonnen. Unaniem is beslo
ten dat de gelden welke voor' dit extra
werk uitgekeerd zullen worden, aan de
noodgebieden ten goede zullen komen
Ook vele andere bedrijven als P.E.B.,
Alg. Friese Levensverzekering Mij e.a.
hebben een dergelijk besluit genomen.
De inwoners hadden zich op het dak
in veiligheid weten te stellen, doch de
toestand werd met het uur gevaarlijker.
De boerderij was gedeeltelijk ingestort.
Een touwladder werd uit de helicopter
gelaten, en na enige aarzeling waagde de
zoon de luchtreis, waarna ook zijn jongere
zusie en de bejaarde moeder veilig naar
Nieuwe Tonge gebracht konden worden.
Hijsiimchling onklaar
De oudste zoon. die nog op de boerderij
Zij, die hielpen
Terwijl de berichten al somberder
worden, wal bel aanial slachtoffers
en v>at den omvang van de ramp be
treft, groeit de begeerte om wal le doen.
Overal melden de mensen zich, en hel
is verheffend, versterkend en verwar
mend, te zien, dal eenvoudigen en aan
zienlijken dezelfde activiteit aan <len
dag leggen. Grote ondernemingen scha
kelen om, opdat zij kunnen helpen. Ar
beiders werken uren langer, om alles,
wat zij oververdienen, beschikbaar te
stellen. In grote ploegen melden de
mannen zich, om aan de dijken te wer
ken of aan het reddingswerk deel te
nemen. Het is, alsof de ontroering en
de schrik om zoveel leed het vernuft
scherpt, en altijd weer worden er nieuwe
middelen bedacht en nieuwe initiatie
ven ontwikkeld.
Het wordt het duidelijkst, wanneer
wij zien, hoe uit de verste hoeken van
het land de mensen telkens laten we
ten, dat zij gereed zijn otn hulp te bie
den door hun huizen open le stellen,
door reddingsploegen te zenden en dan
er aan kunnen toevoegen: stuur ons
even een berichtje, want we zijn start
klaar. Het is prachtig.
En daarom willen wij nu niet aarzelen,
om ook te wijzen op een schaduwzijde,
eeu smalle maar zwarte schaduwstreep.
Er worden goederen verzameld, kle
ren en beddegoed. U moest het eens
zien, wanneer het gesorteerd wordt.
Er zijn mensen, die-blijkbaar naar de
'linnenkast zijn gegaan, en de lakens
en slopen zo van de planken hebben ge
nomen en bij elkaar gepakt. Er was een
vrouw, die haar Zondagse mantel Zon
dagavond zo van de kapstok pakte en
meegaf. Er waren mensen, die nieuwe
wollen dekens zo meegaven.
En wij willen en zullen het zeggen,
er was ook een vrouw, die een oude
mantel gaf, maar er de knopen eerst
afsneed, omdat zij die nog weer kon
gebruiken. En er was eeu andere vrouw,
die een zomerjurkje gaf, tot op de draad
versleten. Zij gaf het, toen de sneeuw
vlokken gistermiddag vielen. Een ge
geven paard mag men niet in de bek
zien. Maar we mogen wel zeggen, dal
iemand die in plaats van een paard een
dode hond geeft, aan de kaak dient te
worden gesteld.
.Dezelfde tegenstelling is or, \\at <le mi
litairen betreft. Toen wij Zondagmorgen
op het perron kwamen, stroomden de
treinen vol. Er waren vele jongens bij,
die zich geen tijd hadden gegund, om
eerst nog wat le eten.
En Zondagmiddag zaten in sommige
dorpen nog militairen doodgewoon in
de kerk. Zij waren niet gegaan, hoewel
«liet gelast was dopr hun hoogslen chef,
want zij hadden thuis met elkaar uitge
maakt, dat hel wel wat mee zou vallen.
Wij hopen, dat deze soldaten streng
gestraft zullen worden (de politie heeft
«hen tenslotte op transport gesteld) maar
wij willen niet hopen, dat zij, die man
tels zonder knopen en dergelijke rom
mel „schonken", nog eens in de situatie
komen, dat zij van alles worden beroofd
en dat hun dan alleen rommel wordt
aangereikt.
Maar thans is de
De Januarivloed van 1916: duizenden
landgenoten herinneren zich nog deze
nationale ramp, waarbij 16 mensen om
het leven kwamen. In de middaguren van
de 13e Januari stak een zware Noord
westerstorm op, die het zeewater op
waarts stuwde het land in. Vooral in de
Nieuwe Waterweg werd het water bui
tengewoon hoog opgejaagd. Van Rotter
dam tot Schoonhoven kwamen standen
voor, hoger dan men bij mensenheugenis
ooit had. Hetzelfde was het geval langs
de Brielse Maas, de Oude Maas, Noord.
Merwede, Dordtsche Kil, Hollands Diep
en de Amer. In het algemeen hebben ech
ter de dij'ken zich hier toen uitstekend
geweerd, zodat rampen uitbleven en hoe
genaamd geen schade werd aangericht.
Het ergst heeft van deze-vloed te lijden
gehad het gebied rondom de Zuiderzee.
Ten zuiden van Monnikendam bijvoor
beeld werden tien gaten geslagen van 40
tot 60 meter, waardoor het water met
kracht de verschillende laaggelegen pol
ders binnenstroomde. Alles moest vluch
ten, er was geen houden aan. Aan alle
kanten sloeg men alarm, Edam en Vo-
lendam verkeerden in gevaar, de West-
friese zeedijk werd bedreigd, de dijk van
de Anna Paulownapolder bij de Ewijck-
sluis bezweek, de zeer grote polder Wa
terland was één onafzienbare watervlakte,
van Muiden was het grootste gedeelte
overstroomd. Bij Baarn brak de Eemdijk
door, ten gevolge waarvan Bunschoten en
Spakenburg onder water kwamen te
situatie veel erger
staan, ten Noordwesten van de lijn Baarn-
Amersfoort-Nijkerk-Harderwijk stond al
les blank, van Kampen lispen de lager ge
legen straten onder. Om de stad was alles
één watermassa, de omstreken van Mep-
pel stonden blank, van Urk liep viervijfde
deel onder water, en zo zou er nog veel
meer te noemen zijn.
Het allerergste - was de toestand op het
eiland Marken, waar zich ontzettende to
nelen afspeelden. Hier lieten 16 mensen
het leven.
Geruime tijd heeft hel geduurd eer het
water weer was teruggedrongen. Latei-
zijn de dijken verzwaard om te voorko
men, dat andermaal zulk een ramp ons
volk zou treffen.
was achtergebleven, trol het minder ge
lukkig, doordat de hijsinrichtmg van de
helicopter onklaar raakte, zoclat hij niet
aan boord, kon worden genomen, doch
onder aan de touwladder moest worden
vervoerd.
Nog steeds verkeren velen onder uiters.
benarde omstandigheden. Ten Noorden
van Zierikzee zag men nog enkele bijna
geheel onder water gelopen boerderijen,
waar de bewoners waren samengehokt op
het dak, en die met de nationale viag.
beddelakens enz. de aandacht van over
vliegende toestellen wisten te trekken-
Overal bij deze geïsoleerde boerderijen
werden rubberboten neergeworpen
Van militaire zijde wordt alles in hot
werk gesteld, om de nood zoveel mogelijk
te helpen lenigen In de tweede en vierde
afdeling resp. omvattende Gelderland
Overijssel, een deel van Utrecht en Gro
ningen, alsmede Friesland en Drente, wor
den personeel on middelen in reserve ge.
houden. Een klein deel van deze troepen
is inmiddels naar Amersfoort overge
bracht.
Een Dakota van de KLM met gezag
voerder Bik, heeft een tocht van drie en
een half uur gemaakt, boven de zwaarst
getroffen gebieden. Aan boord werden
meegenomen 4 rubberboten ieder voor 4
personen, 150 zakken voedsel en tien grote
pakken jutezakken.
Jutezakken s.v-p.
Vanuit het toestel zag men dat een der
boeren die tot zijn nek door het water
waadde erin slaagde een rubberboot te
pakken te krijgen. Jutezakken zijn o.a.
uitgeworpen boven Middelhamïs, waar
men met kalkletters op de dijk de nood
kreet „Rubberboten en jutezakken s.v.p.",
had aangebracht. Op vele boerderijen za
ten nog mensen.
Een Oxford van de MLD is met twee
hoofdingenieurs van de Waterstaat ver
trokken om waarnemingen te doen, en om
vast te stellen waar hulpverlening het
meest urgent is.
De onderzeedienst te Rotterdam heeft
gisteren vaartuigen naar Stellendam ge
bracht. Er worden uit het Noorden van
het land nog grote boten naar het Zuiden
gedirigeerd. In totaal waren gistermiddag
16.000 militairen bij de hulpverlening
werkzaam.
Op zijn persconferentie heeft de terri
toriale bevelhebber lt.-gcneraal Buurman
van Vreeden verklaart dat men de be
schikking zal krijgen over 20 Am. hef-
schroefvliegtuigen, en vier helicopters
van de Britse marine-
Van de vliegtuigen waren gistermiddag
in actie 4 Harpoons, 3 Mitchells, 2 Sea-
otters. 1 Oxford en 1 Helicopter, die alle
van Valkenburg uit opereren. Van de
'Kon.. Marine namen aan het. reddings
werk deel 52 motorvaartuigen, 10 sloe
pen en 31 rubbervlotten.
In Zierikzee bestond gisteren dringend
hoefte aan amphibie vaartuigen, de zie
ken zaten er op de bovenverdieping bij
elkaar. In de. avond kregen de bewoners
het verzoek alle lichten en vuren te ont
steken om de vliegtuigen gelegenheid te
geven rubberboten te droppen.