DE BOER EN ZIJN GELD
Nieuwe regeringsmaatregelen mogen
investeringen niet belemmeren
i+MZfï
txn VBN
Pikko zweeg. Hij was vastbesloten niets
te zeggen.
„Jij was ook iets van plan te stelen,
hé? Wees blij, dat we je nog hebben
meegesleurd".
Minutenlang liepen ze voort. De gang
scheen eindeloos-
Waar zal ik terecht komen? dacht Pik
ko ongerust.
Toen zag hij in de verte een lichtplek.
Het einde naderde- Een luik stond open.
Over de rand loerde een dikke vette kerel.
„Hebben jullie hem?' vroeg hij aan de
twee boeven. Baldo gromde.
Financieel overzicht
Nauwelijks is de Nederlandse bevolking enigermate op adem gekomen van de
lange en zware gang naar de fiscus, of de Minister van Financiën acht de huidige
situatie in ons land gekenmerkt door een belangrijke en nog groeiende liquiditeit
in de particuliere sector, waarbij hij meent te; moeten overwegen in hoeverre het
mogelijk zal zijn de liquiditeit zodanig te binden, dat het gevaar voor een verstoring
van het monetaire evenwicht enigermate wordt beperkt.
Buiten de landbouw denkt men maar al
te dikwijls dat alle boeren rijk zijn. In hun
linnenkasten hebben ze vast wel een oude
kous vol zilveren rijksdaalders liggen en als
ze hun portemonnaie wat willen spekken,
behoeven ze maar bij de boerenleenbank
binnen te stappen en anders kunnen ze al
tijd nog een varken verkopen. Dat is zo de
populaire gedachte over de welstand van
de boeren. De werkelijkheid is wel een
beetje anders! Tienduizenden boeren leven
bijna van de hand in de tand doordat ze
het melkgeld of de opbrengst van varkens
of eieren dan wel van aardappelen, rogge,
enz. dadelijk weer nodig hebben om de
handelaar in veevoeder te betalen of om
de kunstmestrekening te voldoen. Dan moet
er op gezette tijden de pacht worden be
taald of rente en aflossing van hypotheken,
de smid en de wagenmaker heeft natuurlijk
ook het een en ander te vorderen en dan
moet er toch maar weer iedere week geld
zijn voor de lonen en voor het huishouden.
Dan schiet er heus niet veel meer over.
Vroeger gingen boeren meestal betrekke
lijk vroeg rentenieren, Eén van de kinde
ren kwam dan op het bedrijf en de ouders
trokken er uit. Thans is het zo dat vele
landbouwers en veehouders op hun bedrijf
moeten blijven, omdat zij anders geen
inkomen hebben. Zij hebben de kans niet
gekregen om zoveel geld over te houden
dat zij aan hun onbezorgde oude dag toe
komen.
Landbouwoverzicht
Bestrijding van mond- en
klauwzeer
29 Jan. - Al enige tijd sleekt het
mond- en klauwzeer de kop op. Hier
en daar valt de besmettelijke ziekte in
een stal. Voorheen reeds betekende dit
grote schade voor de getroffen hoer. In
deze tijd is het dubbel erg. De regering
oordeelt, dat harde maatregelen nodig
zijn. Een getroffen stal wordt afgeslacht.
Aldus denkt men de besmetting te
stuiten. Nederland doet dit alles om zijn
vee-export gaande te houden. Want het
buitenland is veeleisend. Ook in dezen
is de klant koning. De tientallen mil-
lioenen export-guldens zijn wel een
offer waard.
.De gedachtengang van regering en
landbouw is eenvoudig en logisch. Men
hoopt dat alle veehouders hun dieren
zullen laten enten. Wanneer de enting
een succes is. dan heeft men het kwaad
bezworen. Blijven enkelen weigerach
tig, dan is bet mogelijk dat de ziekle
zich uitbreidt. Afslachten kan dan zo
duur worden dat men er mee op moet
houden! Achter d© vrijwillige deur
staat een dikke stok. Wie niet ent, en
toch slachtoffer wordt, krijgt? slechts
75 uitbetaald in plaats van de volle
honderd. Zo'n risico is voor de boer
haast niet te dragen.
In de tweede plaats mag men on ge-
ent vee niet vervoeren.
Maar heeft men dan geen eerbied
voor principes? Erkent men de gemoeds
bezwaren niet van ben, die omwille van
het geweten niet tot voorbehoedende
middelen hun toevlucht nemen? Het
tegendeel schijnt waar t© zijn. En toch
is het slechts schijn.
Op wondere wijze is het mogelijk kool
en geit te sparen. Hét belang van de
Nederlandse landbouw noodzaakt tot
rigoreuze bestrijding. De bezwaarde
veehouder weigert de gevraagde mede
werking. Het gaat iets op een zwemmer
lijken. Als hij zijn benen ver boven hel
water uitsteekt, zakt zijn hoofd. De
noodzaak om te zwemmen en in het
water de benen te heffen is niet aan
wezig. Zo ook hier. Tot veehouden is
men economisch noch moreel verplicht.
Niet enten betekent in deze omstandig
heid het omhoogsteken van de benen.
Althans volgens hen, die tot meewerken
bereid zijn.
Stijgende waardering voor
Nederlandse mais
De Nederlandse veevoederindustrie be
gint meer belangstelling te tonen voor de
in ons eigen land verbouwde mais. Tot nu
toe kocht deze industrie liever geïmporteer
de mais. omdat'men eenmaal bekend is met
het buitenlandse sortiment en de buiten
landse kwaliteit en omdat men daarvan
steeds partijen van voldoende omvang kon
bestellen.Zolang de binnenlandse produc
tie gering was kon onze eigen mais aan die
eisen niet voldoen. Nu echter de verbouw
gestegen is lot een oppervlakte van meer
dan 14.000 ha. met een gemiddelde opbrengst
van 3560 lef., is onze maisteelt ook van be
tekenis geworden voor de binnenlandse
graanhandel. Een hoeveelheid van 50.000
ton mais is immers niet te verwaarlozen.
Deze belangstelling van de voederhandel
en de mengvoederindustrie zal dan ook
stellig een verdere uitbreiding van de mais
teelt bevorderen. Verwacht wordt dan ook,
dat de verbouw zich dit jaar aanmerkelijk
zal uitbreiden. Het is dus alleen jammer
voor Friesland, dat de keus van zaaizaad
nog te beperkt is. In het midden en Zui
den van het land kan de teelt echter met
een grote mate van oogstzekerheid worden
uitgeoefend.
In Fryskc priiskrantc
Alle jierren bilanje der in hiele smite
reklamebledsjes op us redaksjeburo. Guon
binne mar foech en komme fuortdaltks by
it oare ófeart. Oaren hawwe ek hwat to
sizzen eri binne nijsgjirrich om troch to
blèdzjen, soms wol learsum. Mar diz/."
wike krigen wy hwat nijs; in folder (prils*
krante) fan kaly, kreas forsoarge en
yn it Frysk steld. By us witten is dat hwat.
nijs, dat wol efkes in oantekening fortsjin-
net. Ek it plaetsje oan de binnenkant is
goed .Frysk. al hat de pleats dy't der op
stiet noch net de moalste forhaidingen. In
goed idé, dat sünder mis neifolge wurde
Het behoeft dan ook niemand te verwon
deren, dat vele boeren er tegen op zien om
geld uit te geven aan bedrijfsverbeterin-
gen, hoewel zij dikwijls van het nut daar
van overtuigd zijn. Neem bijv. de electri-
sche weide-afrastering. Iedereen weet dat
je daarmee meer gras van dezelfde opper
vlakte haalt en dat de veehouder dus op
die manier hetzij meer vee op hetzelfde be
drijf kan houden, hetzij minder veevoer be
hoeft te kopen. Maar hij moet dan toch
maar beginnen met het geld neer te tellen
voor de electrische apparaten, voor de dra
den en palen en ook voor de grotere hoe
veelheid kunstmest, die hij bij het inten
sieve gebruik van zijn grond nodig zal heb
ben. Dat geld komt er wel weer uit, maar
het moet er zijn of de boer moet er het
nodige crediet voor kunnen opnemen.
Nu moet een boer veel meer dan wie ook
rekening houden met tegenvallers. In vrij
wel geen enkel ander bedrijf kómen zulke
grote en plotselinge prijsschommelingen
voor als in de landbouw. Bovendien heeft
de veehouder altijd het risico van ziekte' of
sterfte onder zijn dieren, iets wat bijeen
ander bedrijf ook niet voorkomt. Daarom
heeft de boer door schade en schande ge
leerd, dat hij financieel geen te grote ri
sico's kan nemen. i'Hij kan immers plotse
ling voor de noodzaak staan grote en on
verwachte uitgaven te moeten doen.
Dit verschijnsel doet zich in alle Euro
pese landen voor. Men. consateert overal,
dat er onder de boeren een gebrek aan ka
pitaal heerst, ondanks de goede prijzen, die
de producten de laatste jaren hebben op
gebracht. De hoge belastingen en de hoge
prijzen van machines en veevoeder hebben
van zijn grotere inkomen niet veel kasgeld
overgelaten en zo zit de boer nog steeds
met een tekort aan geld als hij zijn bedrijf
wil intensiveren. Eigenlijk is dit geen pro
bleem dat alleen maar in de landbouw
voorkomt. In alle bedrijven klaagt men er
over dat men geen geld overhoudt om zijn
eigen zaken te kunnen financieren. De be
drijven moeten straks ,,dank-je-wel" zeg
gen als de regering met leningen of andere
vormen van crediet bijspringt. Als men nu
bedenkt dat dergelijke leningen toch ook
weer uit belastinggeld worden betaald, zal
de boer evenals iedere andere ondernemer
zeggen: „Laat me het geld liever houden,
dan me het eerst af te nemen, om het ver
volgens weer als lening terug te geven".
Raadsvergaderingen
L.O.F. f 100 subsidie
en Stedelijk Muziekcorps 500
HINDELOOPEN. Enkele leden brengen
tog de algemene beschouwingen over de
gemeentebegroting o.m. naar voren, dat
er op de begroting niets staat voor wo
ningbouw en/of eventuele bouw van een
Tehuis voor Ouden van Dagen. Er wordt
bij B. en W. op aangedrongen, alles te
proberen, om tot het bouwen van een te
huis te komen. Niet voor de elite, maar
voor gewone oudjes. B. en W. willen dit
ook graag aldus de voorzitter." doch het
financiële vraagstuk is een groot struikel
blok.
Ook de werkmogelijkheid voor werk
lozen komt niet voor op de begroting. Des
tijds werden plannen gemaakt omtrent het
in cultuur brengen van het Oosterstrand,
doch ze zijn nog steeds niet ten uitvoer
gebracht. Over deze plannen hopen B. en
W. de raad spoedig nadere mededelingen
te kunnen doen. aldus de voorz.. aange
zien vrij zeker volgende maand een defi
nitief besluit zal afkomen over het peil
van het IJsselmeer.
De sluitende begroting 1953 vermeldt
o.m. een verhoogd subsidie aan de pl. af
deling van Het Groene Kruis, tot de helft
van de door de leden te betalen contributie.
Een subsidie aan het L.O.F. van f 100
ineens. Een verhoogd subsidie aan het
Stedelijk Muziekcorps van f 200 tot f 500,
„Je woont hier netjes. Trager", zei de
detective. „Wie betaalt hét ditmaal? De we
duwen en wezen, of de Maatschappij tot Re
habilitatie van Onverbeterlijke Boeven
Trager glimlachte.
„U houdt van een grapje, nietwaar, inspec
teur Om het u eens precies te vertellen
een oom van mij in California is overleden
en heeft me een behoorlijke som nagelaten",
zei hij brutaal.
De detective gromde.
„Heette je oom misschien Jozef en heb je
dat legaatje via Moskou gekregen
Die vraag viel Trager rauw op het lijf en
hij antwoordde enigszins gebeldgd
„Kijk eens hier, .inspecteur, ik heb het
druk en heb geen tijd gekke vragen te be
antwoorden. Zeg wat je hebt te zeggen en
maak dat je weg komt. Je hebt hier niets
bij me te maken, ook al ben je politie-offi-
cier. Waar is je machtiging
„Maar kameraad, ik voel me gekwetst. Wat
zijn dat voor praatjes over hier niets te ma
ken hebben Heb je me daareven niet uit
genodigd boven le komen En wat betreft
die onnozele machtiging, wees maar gerust
Ik heb een klein stukje perkament in mijn
zak, waar de hele autoriteit van de koning,
de gouverneur-generaal en het hele ge
menebest Canada achter staat, en dat mij
toestaat jouw huis binnen te gaan op welk
uur van de lieve morgén of de zoele avond
ook, alleen om me te vermaken in jouw
gezelschap en mijn moeilijkheden in jouw
sympathiserende oren te fluisteren. Zie zo,
dat is datVertel me nu eenshoe is het
met de kameraden
„Ik weet niet waarover je hét hebt"
„Kom, kom, Trager, wat is dat voor een
dwaas en jou onwaardig antwoord Toen
plotseling..Heb jij een man gekend, die
Malpas heette
De detective merkte, hoe, zij het ook maar
gedurende een fractie van een seconde zijn
mond vertrok.
..Malm MêlPM- Hé, clie oaam lsonjt ïgf
27. Half versuft liet Pikko zich voort
duwen. Nu dit weer! Wie waren toch
deze kerels en wat wilden ze?
Wanhopig sjokte hij voort. Baldo hacl
z'n arm op de rug gedraaid.
„Wie ben je!" snauwde de schurk. „Kom,
vertel op".
zowel voor 1952 als voor 1953. Een sub
sidie aan de Ned. Mil. Bond Pro. Rege
van 2 cent per inwoner.
De Nieuweweide zal voorzien worden
van een nieuwe riolering en bestrating' en
verschillende bruggen van houten leunin
gen-
Het gem. sportterrein krijgt een nieuwe
afrastering een twee nieuwe boxen.
Doniawerstal in een andere
belastingklasse
DONIAWERSTAL. De Raad benoemde
tot ambtenaar van het Bureau Gemeente
werken de heer H. de Graaf te Roermond.
Op de meest eervolle wijze werd ontslag
verleend aan de heer G. Wadman als ont
vanger der gemeente. De nieuwe functiona
ris,- de heer R. Veenstra, werd beëdigd.
De subsidie voor de Stichting Friesland
v. Maatsch. Werk werd van 1 y, op 3 ct. per
inwoner gebracht.
Op voorstel van de Belastingcommissie
besloot de Raad dat de gemeente ten aan
zien van de personele belasting van de 8ste
in de 7e klasse overgaat. Hierbij werd er
vanuit gegaan, dat de opbrengst, niet mag
worden gezien als een sluitpost van de be
groting.
Oude Havenstraat te Buitenpost
wordt verbeterd
ACHTKARSPELEN. Verschillende ge
breken aan de Bijz. 1. school te Augus-
tinusga vragen om verbetering. Hiervoor
wordt zonder hoofdelijke stemming de
medewerking verleend-
Doordat de Bijz. ULO-school te Buiten
post nu in een eigen gebouw is gehuis
vest, en niet meer inwoont 'bij de L.S., is
het nodig geworden om de leermiddelen
aan te vullen. Voor een totaal bedrag van
f 3750,wordt medewerking verleend.
De Herv. School te Twijzelerheide krijgt
toestemming tot aanschaffing - vaneen
nieuwe kachel.
Zonder hoofdelijke stemming wordt aan
genomen een plan tot verbetering van de
Oude. Havenstaat te Buitenpost. Deze weg
wordt naar het Zuiden verlegd, teneinde
betere aansluiting te verkrijgen met de
Kuipersweg en de Molenstraat.
In Drogeham en Surhuisterveen koopt
de Gemeente een stukje grond.
Behoudens alsnog te verkrijgen minne
lijke schikking zal in Harkema-Opeinde
een perceel land onteigend worden.
Beverrat gevangen
Wynaklum. Vrijdag was de heer Th.
Noordstra met zijn honden in veld. Plotse
ling sprong een der honden in de sloot
langs de oude spoorbaan. Zijn kameraad
volgde dit voorbeeld. Zij kwamen te voor
schijn met een beverrat van 1.15 meter.
bekend voor. Ik zou het me vast herinneren,
als ik hem ooit ergens gezien had. O ja, nu
weet ik het weer. Ik heb die naam onlangs
in de krant gelezen. Er is het een of ander
met hem gebeurd"
„Het een of ander Inderdaad zei Mac-
Keilar grimmig. „Maar laten wij eens wat
anders proberen. Heb je toevallig ook een
man gekend, die Veale heette, Trager?"
De detective was verrast, dat Trager zon
der aarzelen antwoordde
„Vreemd, dat je dat nu vraagt. Kort ge
leden heb ik hem op een avond ontmoet bij
het Royal York Hotel. Ik had daar met een
vriend gedineerd cn ik ben bang, dat ik een
beetje teveel had gedronken. Toevallig kwam
Veale voorbij. Hij herkende me en bracht me
thuis. Ik kende hem van een paar jaar ge
leden in Seattle"
„Heb je hem sedert die avond nog gezien?"
Trager schudde van nee.
„Waar ben je gisteravond geweest
„Laat eens kijken. Ik heb in Bodega met
een paar vrienden zitten dineren tot elf uur,
daarna zijn de anderen -naar huis gegaan en
ik ben in bed gekropen. O, ik vergat nog
dat ik bij de deur met een politieman ge
sproken heb, toen we thuis kwamen. Hij
kwam net voorbij op zijn ronde. Zijn num
mer was 631"
„Een prachtig, waterdicht alibi. Trager'
„Alibi Wat bedoelt u, inspecteur
„Weet je niet, dat er vannacht op Veale
geschoten is
„Dat bestaat niet! Wie zou zoiets doen?
Ik wilde, dat ik u kon helpen, inspecteur.
Ik hoop, dat u de schurk te pakken krijgt"
„Wind je niet teveel op. Denk aan je bloed
druk zei MacKellar. „Ik krijg hem heus
wel te pakken en dan zal ik hem brengen,
precies waar ik hem hebben wil"
„Waar is dat
„Op een valluik met zijn voeten binnen
een krijtkring, een touw om zijn hals en
verder, eens even kijken Ja, ik veron
derstel dM een l?ge injkgte van zo'n twee
Het valt niet precies na te gaan wat de
Kanselier onder de particuliere sector ver
staat. maar of nu de particuliere belegger
dan wel de particuliere bedrijven bedoeld
zijn, in beide gevallen lijkt ons die vader
lijke zorg van Minister Van de Kieft over
bodig en een bewijs dat hij financiële en
monetaire verhoudingen wat al te zeer dooi
de socialistische bril ziet.
Men meent in bepaalde kringen nog altijd
dat het geld er alleen is om voor consump
tieve doeleinden en ten eigen bate te wor
den gebruikt en daarop berust dan ook bij
velen de afkeer van het kapitaal. Wanneer
dit althans in andermans zak zit. Dat er ook
nog een andere functie van het kapitaal is.
schijnt men niet te willen weten en in deze
gedachtengang is het natuurlijk juist als
Minister Van de Kieft als gevolg van een
toenemende liquiditeit in de particuliere sec
tor een grotere consumptie en een verstoring
van het monetaire evenwicht verwacht.
De consumptie
Wij geloven, dat het hiermee niet zo'n
vaart zal lopen. Trouwens, hoe hel vandaag
is, weten we niet, maar volgens de laatst
gepubliceerde statistiek van het C.B.S. was
de consumptie van de Nederlandse bevol
king in November van het vorig jaar lager
dan een maand tevoren. Overigen?, valt hier
op te merken, dat men. zoals de volksmond
zegt. nu eenmaal niet kan blazen en het
meel in de mond houden. De centrale re
gering. zowel als de lagere overheidsorga
nen zijn druk bezig openbare werken uit
te voeren en voor te bereiden ter bestrijding
van de werkloosheid ten. koste van ettelijke
Voetbalclub gaf uitvoering
De voetbalclub QVC AVarns-Staveren gaf
haar eerste jaarlijkse uitvoering voor le
den en donateurs te Warns in Café De
Haan. Opgevoerd werd door de Toneel
club te Koudum „Kaïn", Mej. G, IJ. de
Jong brak een lans voor de gymnastiek
vereniging. Zij meende dat door turnen
de voetballers beter getraind zouden zijn,
wat zij voor Q.V.C. geen overbodige zaak
noemde.
meter onder hem voldoende zal zijn. Tussen
twee haakjes. Trager, houd je van bonbons?"
„Nou. en of waarom vraagt u dat
„Ik ben er dol op. En ik ben blij, dat jij
ze ook graag lust. Laat ons eens heerlijk
snoepen. Ik heb hier een doos bij me. die
me gestuurd is door een vriend, die het goed
met me meent", zei MacKellar en maakte
een pakje open. „Jij eerst maar en dan ik"
De ogen van de detective keken dwars
door de man voor hem heen. Trager ver
bleekte.
„Het spijt me, inspecteur, maar ze zijn mij
wat te machtig zo vroeg op de daö"
De geschrokken man liep achteruit, to'-
MacKellar op hem toe kwam lopen met een
bonbon tussen vinger en duim.
„Ik wil nietschreeuwde hij hees.
„Waarom niet? Je zei toch, dat je graag
bonbons lust"
„Ik wil ze nietDoe ze weggilde hij.
.IDenk je misschien, dat ze vergiftigd zijn
Is dat het misshcien, Trager, „mij'n vriend
die het goed met me meent"
„Nee. nee Ik heb ze u niet gestuurd"
„Wat heb je niet gestuurd Wie praat er
hier over sturen Voor de dag ermee, Tra
ger, wat bedoel je
„Ik heb niets te zeggen", zei de man dof.
„Je hebt al genoeg gezegd. Trager", zei
MacKellar kalm. „Maar als jij dan geen bon
bons lust. ik wel"
De detective wipte behendig de bonbon in
zijn mond en grinnikte, toen hij de deur
dicht sloeg en de kamer uitging. Hij had de
doos bonbons, precies zoeen als hij had ont
vangen, onderweg gekocht in de Younge
Street.
Toen de detective vertrokken was, bleef
Trager als verlamd zitten, zijn gezicht ver
trokken van machteloze woede en angst.
„Beetgenomensiste hij. „Het was bluf.
ik had het kunnen weten
Hij trok zijn das los. „Wat. zei hij ook
weer Een valluik, een krijtkring en een
lege ruimte 1"
De man strompelde naar de kast en schonk
zich een glas whiskey in. Zijn gezicht was
as grauw, zijn hand trilde en hij had het.
gevoel, dat de dood zijn klamme hand op zijn
hoofd gelegd had.
(Wordt vervolgd).
millioenen. tengevolge waarvan uiteraard
de inkomsten bij de bevolking stijgen en
ook de consumptie zal toenemen. Hoe meer
loon er wordt uitgekeerd, hoe groter de
huishoudelijke uitgaven zijn, maar deze „li
quiditeit" zal de Minister niet bedoelen als
hij over een nieuwe binding spreekt. Hij
heeft ongetwijfeld andere categorieën van
de bevoftcing op het oog, die wat ruimer in
het geld komen te zitten, een categorie, die
overigens nog zeer klein is, maar die wat
ruimere middelen zeker niet zullen gebrui
ken voor consumptieve doeleinden.
Bevreemdend
Daarom is bedoelde uitlating van de Mi
nister 'bevreemdend. Want er is ook van re
geringszijde steeds op sparen aangedrongen,
teneinde nieuwe investeringen mogelijk te
maken. En nu de spaargelden weer toene
men en ook bij de banken de rekeningcou-
rantsaldi stijgen, nu spreekt men reeds weer
over een nieuwe binding van de liquiditeit,
alsof hier een groot gevaar moet worden
afgewend.
Sparen is nu eenmaal niet identiek met
consumeren, en wanneer bij de spaarbanken
de inlagen toenemen, behoeft de Minister
niet bang te zijn dat hierdoor de consump
tie zal stijgen. Deze spaargelden worden im
mers voor andere doeleinden gebruikt, gelijk
ook wel blijkt uit de grote vraag naar obli
gaties, die grotendeels van de institutionele
beleggers afkomstig is, maar ten aanzien
waarvan toch ook de „particuliere sector"
zich niet onbetuigd laat. En voorts kan men
uit de verlevendiging van de aandelenmarkt
op de Amsterdamse beurs de voorzichtige
conclusie trekken, dat er wat meer geld vrij
komt en men minder bezwaren heeft óm dit
naar de beurs te dirigeren.
Laat de Minister voor deze grotere liquidi
teit dankbaar zijn, want zij werkt bevruch
tend niet alleen op het beursverkeer, dat
evenmin als bij zijn voorganger zijn „enfant
chéri" zal zijn, maar ook op het bedrijfs
leven, dat daardoor weer nieuwe mogelijk
heden ziet om te investeren. Deze week zijn
er weer eens een paar industriële emissies,
nl. van de Electro Zuur en de Zuidholland
se Brouwerij, nadat sinds geruime tijd na
genoeg uitsluitend obligatieleningen aan de
markt kwamen. De betere beursstemming
als gevolg van een ietwat grotere liquiditeit
en een toenemend vertrouwen in de econo
mische weerbaarheid van ons land, maken,
dergelijke emissies mogelijk, niet het minst
ook de verwachting van een mildere belas
tingpol itiek, waarover we de vorige week
schreven.
De geldmarkt
"Wanneer de Minister met de particuliere
sector het bedrijfsleven bedoelt, dan kan
worden opgemerkt, dat inderdaad bij een
aantal bedrijven belangrijke bedragen braak
liggen, omdat wegens de verminderde vraag
op de voorraden is ingeteerd en deze nog
niet weer op het normale peil zijn gebracht,
of ook, omdat in bepaalde branches wegens
regeringsmaatregelen hier en in het buiten
land de omzetten-zijn verminderd. In derge
lijke gevallen worden de gelden, die in het
bedrijf geen emplooi vinden, naar de bank
gebracht, die ze op haar beurt weer bij de
Nederlandse Bank deponeert, zodat er thans
uit dien hoofde bij haar een schuld aan de
particuliere banken is van ca ƒ100 millioen.
Maar dit zijn geen gelden, die het gevaar op
roepen voor een verstoring van het mone
taire evenwicht. Deze gelden worden niet
voor consumptieve doeleinden gebruikt, ze
zijn er nimmer voor bestemd geweest, maar
wachten op nieuw emplooi in de bedrijven,
zedra de leiders nieuwe mogelijkheden voor
rendabele investering zien. Ook voor in
vestering in vaste goederen zijn deze gel
den niet bestemd. Ze behoren tot het be
drijfskapitaal van de ondernemingen, dat
mobiel moet blijven en dat daarom tijdelijk
naar de banken wordt gebracht of aan de
schatkist wordt uitgeleend.
Wanneer de Minister zich hierover zorgen
wil maken, laat hij dan de Kamers gehoor
geven cn zoveel mogelijk de belemmeringen
voor een nieuwe ontplooiing van handel en
bedrijf wegnemen, voor zoveel zulks in zijn
vermogen ligt. Met de maatregelen tot be
vordering van de werkgelegenheid is de re
gering nu eenmaal een weg ingeslagen, waar
men het gevaar'voor enige inflatie ontmoet.
Maar men behoort dan de moed te hebben de
consequenties daarvan te aanvaarden en
eventueel nadelige gevolgen niet pogen af
te wentelen op particulieren en bedrijven,
die min of meer toevallig over ruimere mid
delen beschikken en deze öf voor beleg
gingsdoeleinden gebruiken, dan wel t.z.t.
weer hard nodig zullen hebben.
c"Dan <T{ ió het 3Coninkryk
34
Een Amerikaanse feuilleton door Dr James H. Hunter