Nationale hulpverlening overweldigend
Buiienland vraagi: „zeg welke hulp
gewenst wordt"
Een dorp leeft in angst en spanning
Bij Moerdijkbrug 3 km spoorbaan weggeslagen
FRIESCH DAGBLAD
Reeds meer dan twee millioen gulden voor
Nationaal Rampenfonds
Een ramp brengt gelukkig ook altijd grote zegeningen mee de zegeningen van ns:
geven. Heel Nederland is bezig te geven. Van alle kanten wordt, hulp geboden: men
biedt zichzelf aan voor diensten geldinzamelingen worden gehouden, giften geschon
ken goederen worden verzameld, gereedschappen, dekking en voedselmannen in
mijnen en bedrijven gaan overwerken prinses Beatrix schenkt haar nieuwe fiets, kort
om heel Nederland stelt zich beschikbaar met het zijne om de getroffenen te helpen
Feesten worden afgelast of veschoven van vele plaatsen waar carnavalfeesten in voor
bereiding zijn. horen wij dat men ze aflaste. Hoe vreselijk ook de ramp is. hel prachtige
van offervaradigheid is een voordeel.
In het statige herenhuis op de Statenlaan
81 te Den Haag staat sinds Zondagmorgen,
enkele uren nadat het vreselijke nieuws over
de ramp, die zich langzaam maar zeker over
Nederland aan het voltrekken was, bekend
was geworden, de bel niet stil en rinkelden
vrijwel constant de telefoons. Daar, op het
hoofdkwartier van het Nationaal Rampen
fonds, stromen van alle zijden de bijdragen
binnen en wórden aanbiedingen in de meest
uiteenlopende vorm tot hulp van de getrof
fenen gedaan, een spontane reactie op dc op
roep tot steun van het Rampenfonds.
Hoe zeer het Nederlandse volk met de
slachtoffers meeleeft en getroffen is door de
ontzettende gevolgen van de watersnood,
blijkt duidelijk uit de tot nu toe binnengeko
men gaven. Dinsdagmiddag omstreeks 5 uur
(gisteravond) was een bedrag van ruim 2
millioen uitgezonderd de vele stortingen
per giro. die nog niet binnen zijn ont
vangen. terwijl daarnaast duizenden en nog
eens duizenden kledingsstukken aan de di
verse inzamelingspunten in het land waren
ingeleverd.
Het is voor de eerste maal sinds zijn op
richting in '35, dat het Nat. Rampenfonds,
dat een overkoepelende organisatie van bet
Ned. Rode Kruis, de Kon. Nat. Bond voor
Redingswezen en EHBO. het Oranjckruis,
het Nederlandse r.k. huisvestingscomité en
de ,.Alg. verenigde commissie tot leniging
van rampen door watersnood in Nederland"
Is, op een dergelijke wijze in actie komt.
Nauwelijks was het beroep van het Fonds
bestuur op het Nederlandse volk om. waar
en op wat voor manier dan ook. steun aan de
getroffenen te verlenen, de deur uit of van
alle delen uit het vaderland kwamen de ga
ven en giften in een ononderbroken stroom
binnen.
De georganiseerde Nederlandse landbouw
en de georganiseerde Nederlandse zuivelbe
drijven schonken gezamenlijk ,f 1 millioen.
een vooraanstaande Nederlandse industrie
voegde daar een half millioen aan toevier
andere firma's zegden elk een bedrag van
ƒ100.000 toe.
Maar het waren niet alleen de grote in
dustriëlen, die hun plicht begrepen. Want af
en aan komen honderden en honderden goede
gevers op de Statenlaan brengen wat zij
missen kunnen. Schoolkinderen, die in de
klas een inzameling hebben gehouden of die
hun spaarpot hebben omgekeerd, ouden van
dagen, die van een klein pensioen een ge
deelte afstaan voor hun zo zwaar getroffen
landgenoten. Na de niet onbemiddelde za
kenman, die met de wagen voorrijdt en uit
een behoorlijk gevulde portefeuille 100
overreikt, klopt het oude Scheveningsc vis
sersvrouwtje aan, dat-me', tranen in de ogen
enkele der weinige guldens, die ze heeft,
overhandigd. En zo gaat het door, jong en
oud. rijk en arm. zij allen begrijpen wat hier
op het spel staat.
Toen Dinsdagmiddag om een uur of vijf
dè balans werd opgemaakt, kon dan ook
met grote vreugde worden geconstateerd, dat
dè ƒ2 millioen ruim overschreden waren. Bij
ditbedrag waren de talrijke stortingen per
giro. die op het kantoor van het Fonds alle
nog moeten binnenkomen, niet begrepen.
Naast de stroom van geld heeft hel hoofd
kantoor te Den Haag enorme hoeveelheden
kledingstukken, dekens, schoeisel enz. enz.
te verwerken gekregen. Al deze gaven wor
den doorgestuurd naar het Rode Kruis. De
stroom van deze goederen heeft een derge
lijke omvang aangenomen, dat men Dinsdag
middag de Houtrusthallen voor het opslaan
der goederen requireerde.
Overwerk
Het ministerie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid maakt in verband met de
nationale ramp het volgende bekend
Ingevolge de Arbeidswet 1919, is voor ar
beiders van 16 jaar en ouder vergunning
verleend om in ondernemingen, waarin
werkzaamheden worden verricht ter voor
ziening in de behoeften der getroffen ge
bieden eventuele steunacties hieronder
begrepen langer te werken en wel tot
het maximaal aantal uren. dat krachtens
de arbeidswet bij vergunning lean worden
toegestaan.
Deze algemene vergunning geldt tot en
met Zaterdag 14 Februari.
In de mijnen zullen Zaterdag a.s. twee uren
worden overgewerkt het loon en de waar
de der productie is voor de slachtoffers.
De Stichting van de Arbeid vraagt drin
gend aan alle werknemers één uur loon of
salaris af te staan. Trouwens uil alle delen
van het land komen berichten, dat personeel
van bedrijven en fabrieken gaat overwerken
vóór de noodgebieden.
Grote giften
Het NVV met aangesloten bonden heeft
200,000 ter beschikking gesteld de georga
niseerde landbouw 1 millioen iemand die
onbekend wenst te blijven 100.000. Aleme-
lo. na één middag collecteren ƒ110.000: het
CNV ƒ80.000, Unilever ƒ250.000, de K.A.B.
hoopt ƒ75.000 bijeen te brengen, enzovoort.
Alle mogelijke hulp
Emmercompascuum stelde een vrachtauto
met 25 grondwerkers beschikbaarWest
broek 29 melkers en 28 grondwerkersde fe
deratie van drie kruideniersbonden willen'
hun collega's in de getroffen gebieden steu
nen zij deden een eerste storting van
ƒ3000: textielindustrie Twente wil een va-
cantie- of snipperdag afstaan ƒ650.000) het
Ned. Bijbelgenootschap schonk Bijbelshet
ANJV stelde 300 jonge mannen beschikbaar
oor hulp tal van gemeenten adopteerden
getroffen plaatsen, andere steden stelden zich
;?dec)te van een loshangende spoorlijn "brengen do evacué s zich. na per boot uit de hu.zen lc zijn gehaald,
in veiligheid. Opname uit Zeeland.
open voor evacuc's van alle kanten aan
biedingen van zakken de bond van pension
houders enz. stelde reeds 1000 bedden ter
beschikkingmet twee grote trailers ver
voerde de fa Halbertsma gistermiddag reeds
verscheidene motorboten met een Grouwster
bemanning naar de noodgebieden één col
lecte op een feestavond van de Leeuwarder
zeilvereniging ..De Meeuwen" bracht maar
lijst bijna 1500 opboten voeren uit of
houden zich gereed en op de Nederlandse
Antillen is de hulpverlening aan Nederland
thans georganiseerd, terwijl ook onze land
genoten in Indonesië het moederland in
deze moeilijke dagen metterdaad zullen bij
staan.
Overal medeleven met het millioen getroffenen
in Nederland
„Een millioen mensen zijn in nood. Het grootste deel van Zuidwest-Holland
staat onder zout water. De binnenhavens zijn moeilijk te bereiken. Het is niet te
zeggen, hoeveel bressen er in de dijk zijn geslagen. Het aantal wordt geschat op
50 tot 80. Vele mensen houden zich nog op in bomen en zijn te apatisch om ge
bruik te maken van door vliegtuigen gedropte rubberboten. Amphibie-vaartuigen
zijn het enige middel om deze mensen te verlossen. Deze mededelingen deed Dr.
.1. van Veen, hoofdingenieur van de Rijkswaterstaat, na een verkenningsvlucht
over de getroffen gebieden, met de Amerikaanse generaal Eddy.
Na afloop van deze vlucht beloofde de
Amerikaanse generaal, dat Amerikaanse
strijdkrachten in Duitsland zullen zor
gen voor zoveel mogelijk vliegtuigen, he
licopters, zandzakken, zoeklichten, ver
voermiddelen, walkie-talkies en halacone-
tabletten, deze laatste om het water te
zuiveren. Tot het zenden van helicopters
uit Duitsland was reeds machtiging ge
geven. „Wij zullen voor de Nederlanders,
die in nood verkeren, zo veel en zo snel
mogelijk al het mogelijke ter beschikking
stellen".
Verdere militaire hulp
Op een persconferentie heeft de 'terri
toriaal bevelhebber in Nederland, luit.-
generaal Buurman van Vreeden, enige
mededelingen gedaan over de buitenland
se militaire hulp. Er zullen nadere be
sprekingen gevoerd worden, waar de
Amerikaanse onderdelen zullen worden
ingezet. Het Franse leger heeft twee
genie-compagniecn aangeboden, die met
(zeer nodig) bootmateriaal op weg naar
de getroffen gebieden zijn. Gisteren ar
riveerden twee Belgische genie-compag
nieën in Terneuzen.
Hel Britse Rijnleger heeft genie-mate
riaal aangeboden. In de eerste plaats
zullen bulldozers nodig zijn. De Britse
legereenheid, die te Hoek van Holland
was gelegerd, is onmiddellijk te hulp ge
komen, toen de eerste berichten
werden ontvangen. Telefonisch contact
met deze afdeling bleek onmogelijk tot
dusver. In Duitsland staan 225 Canadese
soldaten van de genie klaar.
Ze wachten op berichten van de Neder
landse regering. De Britse luchtstrijd
krachten boden medische troepen aan,
samengesteld uit ongeveer tien artsen,
enige honderden manschappen, konvooi
en vrachtauto's en bulldozers. In Den
Bosch arriveerden 20.000 Schoppen en
300.000 zakken, door de Amerikanen in
Duitsland toegezegde en onmisbare voor
werpen.
Algemene deelneming
Dc deelneming van andere landen is
algemeen. Ze gaat uit naar België. Enge
land en Nederland, maar naar Nederland
in het bijzonder. In diverse landen zijn
inzamelingen van kleren en voedsel op
gezet. De Wereldraad van Kerken stelde
een bedrag ter beschikking', Zuid-Afrika
richtte hulpcomité's op; de K.L.M. ver
voert dringend noodzakelijke artikelen
gratis naar Nederland. Denemarken za
melt geneesmiddelen en voedsel, maar
ook kleding in. Indonesië stelde het Stu
dentenhuis in Den Haag ter beschikking
van slachtoffers van de ramp. In Slees
wij k-Holstein stelde men voor, leden van
de grenswacht en van de reserve-politie
van West-Duitsland naar de noodgebieden
te zenden. Geld was er reeds door huis
vrouwen, journalisten, architecten en
ambtenaren verzonden.
Het Noorse Rode Kruis collecteert voor
Nederland. Dat van Zweden verzocht öp
te willen seven,, op w'elke wijze. Zweden
hulp kan bieden, De ZwedenAmerika
Lijn heeft 50.000 Zweedse kronen naar
Vlissingen gestuurd. Op twee in Amster
dam liggende Amerikaanse torpedojagers
werd een spontane geldinzameling gehou
den. De manschappen houden zich ge
reed voor hulp. Er wordt geld en kle
ding verzameld in Duitsland, in Frank
rijk, in Canada onder de Canadezen van
Nederlandse geboorte.' Er wordt in vele
landen, tot in Italië toe, huisvesting aan
geboden. En deze opsomming is bij lange
niet volledig. Overal is de vraag dezelfde:
meld ons wat er het dringendst nodig is
en we zullen het zenden.
Marshall-gelden voor herstel
werkzaamheden.
Een woordvoerder van het bureau
voor Wederzijdse Veiligheid (M.S.A.),
heeft aan de Nederlandse Regering te
kennen gegeven, dat de V.S. in princi
pe welwillend staan tegenover het ge
bruik van tegenwaardefondsen van de
vroegere Marshall-hulp ten behoeve van
herstelwerkzaamheden in dc door de
stormvloed getroffen gebieden.
Grooi Ammers in de Alblasserwaard
Uit hel gemeentehuis van Groot-Ammers straalt licht. Verder is het 'donker in dit dijk-
dorpje. Als schimmen bewegen de inwoners zich door de nauwe straten op weg naar
hun woningen of op weg naar de polder om te zien of er onmiddellijk gevaar dreigt.
In de raadszaal van het gemeentehuis zit de burgemeester, die geassisteerd door de ge
meentesecretaris. de gang van zaken in dit stukje bedreigd Nederland regelt. Alle ge
meenten ten Zuiden van Groot-Ammers zijn reeds geëvacueerd en er moet ernstig
rekening mee worden gehouden, dat ook de bewoners van dit dorp moeten vertrekken.
Terwijl in het gemeentehuis aan de hand
van de binnengekomen bedichten van ordon
nansen de toestand wordt beoordeeld, maakt
de bevolking in alle rust voorbereidingen
voor een eventueel vertrek. Fietsen en al
lerhande andere voertuigen worden bepakt
en voor de.deur gereed gezet.
„Stijgt het water nog verder in de Waard?"
is de vraag op ieders lip.
Twee mannen treden de raadzaal binnen
en rapporteren dat het water door een gat
van 80 m. bij Papendrecht tegenover Dord
recht de Alblasscrwaard binnenstroomt. Nau
welijks zijn zij uitgesproken of twee andere
mannen komen berichten, dat de zudelijke
verbindingg tussen Ottoland en Alblasser-
waard niet meer intact is. Het water spoelt
al over de weg heen
Geriysloos zet de bode warme koffie op de
tafels en serveert broodjes uit een grote
mand. De spanning is voelbaar. De ene siga
ret- na de andere wordt .opgestoken.
Dordrecht is ver
Een agent van de rijkspolitie meldt zich.
Op de weg van Groot-Ammers naar Brand
wijk-is een lege veeauto met twee mannen
uit Gr'oot Ammers1 op weg om vee uit het
overstroomde land te halen-; even buiten
de gemeente, in Brandwijk, in het water
gereden' De auto is gekanteld en de beide
inzittenden zijn jammerlijk verdronken.
Dc gezichten 'staan 7.0 ïnogelük nog ernsti
ger. De dokfer moet gewaarschuwd worde)!,
dcch is niet bereikbaar. Hij is met écn trans
port zieken en invaliden uit het geëvacueer
de Brandwijk meegetrokken om dc noodza
kelijke hulp te verlenen. Wanneer zal hij
terugkomen Ook de burgemeester van
Brandwijk kan niet op dc hoogte worden ge
bracht. Hij is met zijn burgers meegegaan
om een gOcde plaats voor hen op te zoeken
Dan de officier van justitie tc Dordrecht.
Maar Dordrecht is niet meer bereikbaar. De
telefoonverbindingen zijn uitgevallen en dc
enige weg over land voert via Vreeswijk.
Utrecht, Gouda en Rotterdam. Een afstand
van bijna 150 km. in plaats van de 20 km.
die normaal Groot Ammers en Dordrecht
scheiden
Dreigende evacuatie
De burgemeester neemt als hulp-officier
van Justitie de nodige maatregelen De do
minee wordt gewaarschuwd om de nabe
staanden in te lichten....
Een boer uit het zuidelijk deel van de
gemente treedt de raadszaal binnen. Hij is
bevreesd voor zijn vee en heeft een deel
van de koeien reeds in een schip onderge-
Vele verbindingen reeds hersteld
Gister is een nauwkeurig onderzoek ingesteld naar de situatie bij de Moer
dijkbrug. Daarbij is gebleken, dat tussen Dordrecht en de Moerdijkbrug. onmid
dellijk ten Noorden van de brug, drie kilometer spoorbaan vrijwel is weggeslagen.
Ten Zuiden van de brug is een gat van 7oo meter in de spoordijk ontdekt. De
Spoorwegen verwachten dan ook, dat de herstelwerkzaamheden aan de spoorbaan
bij de Moerdijkbrug een kwestie van ten minste weken zal worden
Alle verkeer van het Zuiden naar het Noorden, dat van deze verbinding ge
bruik placht te maken, wordt voorlopig via Utrecht, Den Bosch afgewikkeld.
De Spoorwegen verwachten vandaag in
het begin van de namiddag het baanvak
Rotterdam-Dordrecht geheel hersteld te
hebben, nadat reeds gister een spoor
Rotterdam-Zwijndrecht was hersteld. Als
dit gelukt dan hopen de spoorwegen de
half-uur-dienst op de lijn Dordrecht-Rot
terdam, Den Haag, Haarlem, Amsterdam
te hervatten. Het emplacement Lage Zwa-
luwe staat onder water- Ten Zuiden van
Woensdrecht in de spoorlijn Bergen op
Zoom-Vlissingen is het spoor over twee
kilometer weggeslagen. Het staat daar
zelfs met eb onder water- Bij Rilland-Bath
is het spoor over vier kilometer onder
water.
De internationale D-treinen, die nor
maal naar en van Hoek van Holland rij
den, doch die thans naar en van Den Haag
S.S gaan. rijden weer naar Hoek var
Holland. De dienst Gouda-Rotterdam-
Maas is gister hervat.
Uit Engeland is bericht ontvangen, dat
dé spoorwegverbinding Harwich-Londen,
die op enkele plaatsen onder water stond,
waarschijnlijk Woensdag weer in orde is.
De misère in 's-Gravendeel. Op de bovenverdieping van de Christelijke
Lagere School te s-Gvavendeel hebben veel kinderen een plaatsje ge
vonden in het stro. waar zij veilig Zjjjn tegen het wassende water, dat
reeds in de gangen staat. Men ziet hoe het water reeds tot een behoor
lijke hopgte is êStesfi».
Verbindingen in Zeeland
De veerdienst tussen Terneuzen en
Hoedekenskerke zal vandaag worden her
vat. Tussen Yerseke, het opvangcentrum
voor ZtucLBeveland, en Bergen op Zoom
zal vandaag een schip gaan varen. Tus
sen Goes en Middelburg gaat de bus weer
rijden. De postverbinding is ook weer her
steld- Van Bergen op Zoom uit varen póst-
schepen. naar Zuid-Beveland en Walche
ren- Gisteren is de post door vliegtuigen
gedropt. Een van de landelijke bladen
(Het Vrije Volk) heeft kranten uitge
worpen. Ook is de veerdienst Vlissingen-
Breskens gisteren hervat.
Een onzer redacteuren, die in de
nacht van Zondag op Maandag per
auto, voor zover mogelijk, de Al
blasserwaard heeft doorkruist, geeft
een reportage over de toestand in
Groot Ammers, een dorp van 1600 in
woners en 1500 stuks vee. dat in het
Noorden van de Alblasserwaard te
gen de Lekdijk ligt. Het water be
dreigde de lagere gebieden van de
gemeente, zodat voorbereidingen tot
een totale evacuatie worden getrof
fen. Vele Nederlandse gemeenten,
die niet door het water werden over
spoeld, leefden evenals Groot Am
mers in de historische nacht van
Zondag op Maandag in de grootste
spanning.
V..
bracht om het tijdig in veiligheid te kun
nen brengen. Maar niet alle koeien kunnen
op deze wijze worden vervoerd. Hij heeft
gehoord, dat de burgemeester eerder 111 de
nacht een oproep om veewagens heeft ge
daan. OI hij zijn koeien nu van het schip
moet halen en wachten tot de veewagens
komen.
De raadszaal van Groot Ammers is een
inlichtingenbureau geworden. De burge
meester moet de boeren voorlichting ge
ven: moet' demiddenstanders met raad en
daad bijstaan: moet beslissingen nemen, die
normaal niet des burgemeesters zijn: moet
de taak 'van de dokter en van de Officier
van Justitie tevens vervullen....
En het water stroomt nog steeds met
niets ontziende kracht bij Papendrecht de
Alblasserwaard binnen.
..Ook de noordelijke verbinding tussen Ot
toland en Alblasserdam loopt gevaar. Het
water stijgt nog steeds". Een nieuwe mel
ding van een ordonnans. Opnieuw brengt
de bode koffie met broodjes. De mannen
zijn ruim 24 uur niet uit de kleren ge
weest. De spanning in Groot Ammers duurt
al uren zo Wat staat het dorp en zijn inwo
ners te wachten?
Hulp aangeboden
De dominee komt mededelen, dat de nabe
staanden van de verdronken mannen zijn
ingelicht.
De Rijkspolitie komt vragen waar de lij
ken moeten worden geborgen en of er nog
kisten zijn.
En op de dijk komen steeds meer veewa.
gens te staan. .Veevervoerders, die aan de
oproep van de burgemeester spontaan ge
hoor hebben gegeven om behulpzaam te
zijn-bij het evacueren van 1500 stuks vee,
melden zich.
Er moet een ploeg melkers worden ge
formeerd om met de koeien mee te gaan,
want de burgemeester van Vianen komt
wel spontaan huisvesting voor de hele bur
gerij van Groot Ammers aanbieden, doch
hij kan geen 1500 koeien onderdak verle
nen. Daarvoor is zijn gemeente niet inge
richt
Een dorp leeft in angst en spanning. De
berichten luiden nog niet anders, dan dat
het water in grote hoeveelheden bij Pa.
pendrecht de Alblasserwaard binnen
stroomt. Het dijkgat is nog steeds 80 meter
lang. En het water blijft stijgen
DEHDE BLAD
DINSDAG 3 FEBRUARI 1953
