Een beklemmende stilte
op de Zeeuwse eilanden
Tholen uit de lucht
Geen carnaval in
Bergen op Zoom
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN DINSDAG 3 FEBRUARI 1953
s
111
DE ramp, waardoor ons vaderland is
getroffen, gaat in omvang helaas
zelfs de sombere verwachtingen te
boven, welke wij toch reeds koesterden,
toen de eerste berichten ons hebben be
reikt. Vooral de toestand op sommige
der Zeeuwse en Zuidhollandse eilanden
blijkt zo tragisch te zijn, dat wij, tijd
genoten, opnieuw staan tegenover een
waarlijk nationale ramp in de geschie
denis van dit Lage Land. Op het ogen
blik. dat wij dit schrijven en dat gij
dit leest, vechten waarschijnlijk mannen,
vrouwen, kinderen en grijsaards om het
vege lijf. Reikhalzend zien zij naar red
ding uit. En hun enige, schrale troost is,
dat alles, wat menselijk en modem-
technisch mogelijk is, wordt gemobili
seerd om, al is het op het laatste ogen
blik, hun tóch nog redding te brengen.
Het is deze strijd om mensenlevens, die
ons volk, dat waarlijk nooit te kort is
geschoten, wanneer een beroep wordt
gedaan op zijn zuivere menselijkheid,
thans in zulk een bange spanning houdt.
De honderden, die tegenover de verplet
terende macht der elementen het leven
moesten laten, gedenken wij in stille eer
bied. Onze machteloze, doch niettemin
oprechte gedachten raan naar de zo
zwaar beproefde nabestaanden uit. Het
schijnt ons de verdienste van de rede,
welke de minister-president dr Drees
gisteren voor de radio heeft gehouden,
dat hij deze zuiver menselijke kant van
de tragische ontwikkeling daar in Zuid-
West Nederland duidelijk heeft onder
streept. Velen wachten thans op hulp.
En voor de ontelbaren, die tenminste in
staat waren, het leven te redden, zal de
verdere steunverlening, die thans zo
breed wordt opgezet, zowel materieel
als immaterieel, onontbeerlijk zijn.
De verantwoordelijke autoriteiten
zien zich thans voor de verpletterende
moeilijkheid gesteld, een organisatie uit
de grond te stampen, die hier noden kan
lenigen en noden kan opvangen op een
wijze, waardoor het best mogelijke resul
taat wordt bereikt. Burgerlijke autori
teiten, waaronder tot het uiterste ploe
terende burgemeesters, die zich thans
in waarheid „burgervaders" tonen, mili
taire verantwoordelijke gezagdragers
en vooral niet te vergeten het Neder-
landsche Roode Kruis, zij allen werken
onder leiding der Regering tezamen om
orde te scheppen in de onvermijdelijke
chaos die het gevolg is van deze tra
gische watersnood. Gezien het, bij alle
ellende verheugende en maximale mede
leven van de zjjde der bevolking, kun
nen zij zich in hun werk gesteund weten
door globaal beschouwd tien millioen
Nederlanders. Sinds Zondag kunnen wij
dagelijks en zelfs per uur vernemen,
hoe er in ons vaderland tegen de desa
streuze gevolgen van deze watersnood
gevochten wordt Daarbij denken wij na
de redding van mensen in de eerste
plaats aan het keren van het water. Met
man en macht werkt men aan de ver
sterking der dijken, of aan het dichten
van gaten. Hier worden nederlagen ge
leden, maar ook overwinningen bevoch
ten in een strijd, welke ieders in
stemming zal hebben.
De organisatie voor het naar de be
dreigde plaatsen dirigeren van vaartui
gen, helicopters, rubberboten, drink
water, voedsel, medicijnen en kleren is
in volle gang. Wij willen zonder na
drukkelijk bewijs van het tegendeel ver
trouwen, dat niet deze hulpverlening de
grootste spoed wordt betracht. Daar
naast is er allerwegen de actieve bereid
heid om door financiële steun alles op
alles te zetten om de gevolgen van deze
nationale ramp te lenigen en later
te herstellen. Zonder ook maar enige
andere der veelkleurige initiatieven te
kort te doen, vermelden wij hier liet
waardevolle beroep, dat de Stichting
van de Arbeid op alle bij haar organi-
satio ingeschakelde werkgevers en
werknemers wil doen. Naast deze aoht
uur overwerk en het financiële aequlva-
lent van de zijde der werkgevers, is er
het millioen steun, dat de Stichting van
de Landbouw voorstelt te storten uit
het Zuivelfonds. Daar is verder het be
sluit der mijnwerkers om Zaterdag acht
uur in plaats van zes uur te weiken.
Zo zou men door kunnen gaan. In deze
gelukkig eindeloze reeks van goedwil
lende initiatieven, spreekt de bereidheid
tot het brengen van persoonlijke offers.
Ook wij willen opnieuw met grote na
druk opwekken om ruime financiële
steun te verlenen en vooral te
b 1 ij v e n verlenen aan het Nationaal
Rampen Fonds. Juist wanneer eenmaal
de felste ontroering', gewekt door deze
nationale catastrophe, verrustigd
zjjn ook dan zal financiële hulp onont
beerlijk zijn.
OP dit ogenblik is het vooral zaak,
dat -naast de steun in geld en
goed, welke bij voortduring nodig
is in uiterste activiteit redding aan
mensen in nood wordt gebracht. Wij
zijn dankbaar voor de persoonlijke aan
wezigheid en het bemoedigende voor
beeld van Koningin Juliana. Wij'hebben
diep respect voor de rustige, haar krach
ten geenszins sparende activiteit van
Prinses Wïlhelmina. Wij begrijpen en
waarderen het, dat Prins Bernliard bij
deze nationale ramp temidden van zijn
volk wil zijn. Daarnaast zien wij met
erkentelijkheid hoezeer onze buiten
landse vrienden, de Amerikanen, de
Britten, de Fransen, de Belgen en zo
vele anderen, ons met doortastendheid
de practische hulp verlenen, welke
thans zo zeer geboden is. Aan
onze Belgische en vooral onze Britse
bondgenoten, die zelf zo zwaar getrof
fen zijn, getuigen wij op onze beurt ons
simpel en oprecht medeleven met de
ramp, welke ook hen getroffen heeft.
En verder. Een ieder zal goed doen
zich stipt te houden aan de bevelen, die
van hoger hand worden uitgevaardigd.
Ook moge men bedenken, dat, wanneer
men aandacht vraagt voor kleine, al
zijn het nog zo goed bedoelde sugges
ties, daarmede kostbare aandacht èn
activiteit verloren gaan. Laat ons daar
om trachten niet onnodig beslag te
leggen op de tijd van top-functionaris-
sen, die zulk een zware verantwoorde
lijkheid hebben te dragen. Iedere minuut
eerder ter plaatse, kan de redding van
mensenlevens betekenen. Thans zijn
meer dan ooit spoed en doortastend
heid vereist.
omgeving van Moerdijk
watermassa.
(Luchtfoto Anefo)
Per vliegtuig boven het rampgebied
SCHOUWEN EN DUIVELAND LIJKT HET
ZWAARST GETROFFEN
(Van een onzer verslaggevers)
WIJ vliegen boven de Zuid-Hollandse eilanden. Een in liet vak
vergrijsd Amerikaans journalist, die overstromingen van de
Mississippi en de Missouri heeft meegemaakt, mompelt, dat
hij zo iets nog nooit heeft gezien. Aan reraous gewend K.L.M.-
personeel is al even bleek van spanning als de minder luchtvaste
persmensen. Onder ons enkele groene weiden tussen grote stukken
ondergelopen land. Het is eb. Door de gaten in de dijken stroomt
het water met kracht naar buiten; maar dat is dan ook het enige
hoopgevende in het troosteloze uitzicht. Huizen zijn ingezakt, liet
dak van een hooiberg steekt nog juist boven liet water uit, een enkele
auto rijdt over een drooggevallen weg naar een dorp. Een twintigtal
koeien staat op een voor de helft door liet water afgeknabbelde dijk
samengedromd. Het enig overgebleven bezit misschien van een wel
varende boer. Maar hoeveel anderen hebben niet al hun vee, hun
land en hun boerderij verloren? En lioevelen kwamen niet zelf in
de golven om?
Oriëntatie onmogelijk
Boven het Haringvliet kunnen wij
ons nauwelijks meer oriënteren. Waar
begint Goeree-Overflakkee Het is
bijna niet te zien. Rechts .liggen de diui-
nen van Goeree, maar de kop van het
eiland schijnt van de rest losgeslagen.
Middelbands lijkt grachten te hebben
m plaats van straten. Op geheel Over-
flakkee is bijna geen droog plekje meer.
Wel ls door de eb veel grond droog
gevallen, maar zij is bedekt met een
dikke bruine brij, die wordt doorsneden
door brede, als rivieren kronkelende
sleuven. Het terugtrekkende water ls
blijkbaar met grote kracht naar buiten
gezogen. Maar straks wordt het weer
vloed en de dijken, die de golven dan
tegen zouden moeten houden, zien er
van boven zo .hulpeloos uit. Zoals uit
door kinderhand gemaakte dammen op
het strand door een echte golf grote
stukken worden geslagen, zo .heeft de
ontzaglijke massa water, die door de
orkaan werd opgestuwd, onze forse dij
ken op verscheidene plaatsen weg-
(Van onze correspondent in W.-Brabant)
Het bestuur van de stichting Vasten
avond te Bergen op Zoom heelt Maan
dagavond bekendgemaakt, dat het alle
voorbereidingen voor de komende feeste
lijkheden heeft gestaakt. Bergen op
Zoom, centrum van de getroffen Z.W.-
hoek van Brabant, zal dit jaar geen
carnaval vieren. Ons hart staat niet
naar feesten, zegt Prins Carnaval in
een officiële proclamatie aan de Krab
ben, nu ons volk in zo diepe rouw is
gedompeld. Het carnaval 1953 moet nu
een feest van de naastenliefde worden,
zo gaat de proclamatie voort, waarin
nadere maatregelen in dit opzicht wor
den aangekondigd. De populaire Bergse
prins besluit zjjn boodschap met de wek
roep: A ge mar goed doet.
Het is zo moeilijk zich thuis of op
een redactie-bureau voor te stellen, dat
water, gewoon water, zo iets machtigs
als een dijk, die tientallen jaren lang
zware stormen heeft doorstaan, op een
maal weg kan drukken. Maar wie uit
een vliegtuig de geweldige watervlakte
tussen Goeree en Noord-Beveland over.
ziet, krijgt een indruk van de futiliteit
van elk' mensenwerk. Dijken noch hul
zen zijn tegen de opgekropte woede van
de zo lang in toom gehouden zee be
stand.
Schepen naar Zierikzee
JNDERDAAD: de watervlakte tus
sen Goeree en Noord-Beveland.
Van Schouwen en Duiveland is het
ergste, dat er zo weinig over te ver
tellen valt. Rechts de duinen, onder
ons het geteisterde Brouwershaven,
waar het water kennelijk in de stra
ten heeft gestaan, vóór ons alleen
wat daken van boerderijen en een
enkele hooggelegen weg. Men mag
verwachten, dat de de bewoners van
het eiland de hoogste plaatsen heb
ben opgezocht. Maar op de daken
zien wij niemand. Misschien zitten
op de hoogste verdiepingen mensen
reeds twee dagen lang op hulp te
wachten. Wellicht zijn enkelen er in
geslaagd de duinen, of ook Brouwers
haven of Zierikzee te bereiken. Maar
het waarschijnlijkst is, dat dit. eiland
zal blijken het zwaarst getroffen te
zijn van alle door het water geleis-
gebieden. Wat dat betekent
weet ieder, die de onophoudelijke
stroom van berichten uit de andere
streken volgt.
Een deel van Zierikzee blijkt noj,
droog te zijn. Mensen wachten er op hun
bevrijding en inderdaad varen tussen de
lange armen van de haven reeds drie
schepen, de eerste, naar wij hopen, van
een evacuatie-vloot. Wij denken aan de
ontruiming van Duinkerken door de
Engelse ti-oepen in 3940. toen iedere
Brit, die over een scheepje beschikte,
het Kanaal overstak om te trachten
hulp te bieden. Ook nu zal het reddings
werk niet zonder gevaar zijn. Er staat
overal een sterke stroom, bakens ziet
men bijna niet meer en de wind is niet
gaan liggen. Het is verheugend, dat er
varen schippers er op uittrekken, uit
Urk en uit Soheveningen. om de bevol
king van Zierikzee te redden. Maar het
is beklemmend, dat niet honderden be
woners van Schouwen en Duiveland zich
in het stadje verdringen om op hun red
ding te wachten.
Men kan zich nauwelijks voorstellen,
wat deze mensen moeten hebben door
gemaakt. Zierikzee is op het ogenblik
een laag eilandje in een nog steeds on
rustige zee. Links, rechts, voor en ach
ter. zo ver het oog reikt, zien wjj alleen
maar water met wat rode daken. Stelt
u zich voor. dat u op zo'n eilandje zit
in een donkere nacht, terwijl de orkaan
door de ondergelopen straten giert en
in de buitenwijken huizen de strijd tegen
het water moeten opgeven. Niemand
weet, waar het water zal halthouden en
eigenlijk weet ook nu nog niemand het.
Vanavond komt immers de vloed weer
op.
De Amerikaanse collega voor ons
heeft de kaart maar weggelegd. Hij kan
de eilanden, die er op staan, nergens
terug vinden. „Vliegen wij hier boven
land?", vraagt hij zo af en toe en kijkt
dan weer, diep onder de indruk, uit het
raampje.
Voor ons dóemt Noord-Beveland op.
Het ziet er erg genoeg uit. maar na
Schouwen en Duiveland valt het ons
tooh enigszins mee. Een groot deel van
het eiland lijkt droog, Alleen bij Kort-
gene. waar volgens de berichten vee!
slachtoffers zijn gevallen, heerst het
water nog. Elders is het wellicht de eb,
die het beeld te gunstig doet zijn. maar
de bekende lijnen van het landschap
bieden ons hier weer enig houvast bij
de oriëntatie. Op het water drijven hooi,
hout en huisraad.
Weinig tekenen van leven
OËT beklemmendste van alles is
toch wel de stilte, die over dit
alles hangt. Een enkel bootje koerst
naar een half ondergelopen boerderij
verder ziet men zelden enig teken
van leven. Een paard staat op een
hooggelegen weg. Links en rechts
slechts water,, met tegen de dijk de
ruïne van wat eens zijn stal en, het
hui?' van de boer'mc^t z;jn geweest.
Het dier begrijpt maar niet, dat nie
mand zich om hem bekommert en
draaft wat heen en weer, steeds bij
die ene plek terugkomend.
Een vals zonnetje, doet een mislukte
poging ons wat vriendelijker te stem
men. maar maakt dat de tegenstelling
met het leed, dat wij daar onder ons
weten des te schrijnender is. De natuur
kan soms verschrikkelijk wreed zijn.
Dan komt Veere. Ook hier heeft het
water verwoestingen aangericht. Het
oude stadje biedt een troosteloze aan
blik. De rest van Walcheren is echter
voor een herhaling van de gebeurtenis
sen van 1944 gespaard gebleven. Hier
en daar wat natte plekken, maar ramp
zalig ziet het er niet uit. Dit is tenmin
ste één opwekkende boodschap, die de
vele hier rondkoersende vliegtuigen
kunnen brengen.
Bij Arnemuïden is het water van
achteren het eiland binnengedrongen.
Het ziet er echter naar uit, dat er hier
wel tegen te vechten valt. Het afgesne
den Zuid-Beveland maakt dan weer een
beklemmende indruk.'Naar het Noorden
zien wij Goes droog liggen, maar naar
het Zuiden kunnen wij de Westerschelde
slechts herkennen, doordat er schepen
varen. Waar het land precies begint?
Hier en daar geeft een stuk dijk de
grens van eiland en rivier aan. Grote
stukken zijn overstroomd. Ook hier weer
dat uitgestorven beeld, ook hier twee
plaatsjes. Hansweert en Kruiningen. die
met vloed voor een groot deel onder
water zullen hebben gestaan.
Wij zijn vertrokken met de te optimis
tische gedachte, dat wij van 100 tot 150
meter hoogte wel het een en ander zou
den zien van reddingsacties, van bedrij
vig heen en weer varende boten met
vluchtelingen. Boven Zeeland kregen
wij echter wel een geheel andere indruk.
De enkele boten en „droppings", die wjj
zagen, leken zo hulpeloos tegenover het
machtige geweld van de watermassa's.
Het lijkt of hier geen redding meer
mogelijk is. Maar wij weten, dat die
-schepen, die wij reeds zagen, slechts de
voorhoede vormen van een hulpactie,
die blijkens de radio-berichten steeds
vaster vorm begint aan te nemen. Aan
de redding van Zeeland moet eigenlijk
nog worden begonnen.
'Nederlander is vol van fcrots. wanneer
hij daar zjjn landgenoten, ogenschijnlijk
verloren in de woestenij, aan het werk
ziet.
Spoorlijnen zijn soms over een grote
afstand verdwenen; wegen lopen dood
op een waitei'vtakte. Het vruchtbare land
zal voorlopig wel onbruikbaar z(jn. De
tirobse {bruggen ovei-de Moer olijk zijn nog
■intact, maar de toegangswegen zijn door
het water verzwolgen, 's .Gravendeel
maakt op ons dezelfde indruk als som
mige Zeeuwse plaatsjes, maar weer
maakt de menselijke bedrijvigheid in de
omgeving een groot verschil. Dordrecht
lijkt buiten gevaar. Op de Noord is een
druk verkeer van schepen, die allen naar
het Zuiden varen om hulp te gaan
bieden in West-Brabant en vooral
Zeeland.
De Dakota koerst weer naar Schiphol.
Het wordt stil In heit toestel; ieder van
ons is alleen met zijn gedachten. Bij
het verschrikkelijke, dat wij hebben
fagen en nachten is geleden en dat nog
geleden wordt. Aan de millioenen schade,
die is aangericht. Wij zijn stil, omdat
wij weten dat men van dit alles slechts
een vage indruk kan geven. Als wij uit
het toestel stappen, worden wij echter
met vragen overstelpt. En langzaam be
ginnen wij te vertellen, omdat het toch
nodig is. dat elke Nederlander weet, wat
deze nationale ramp betekent, niet voor
het land alleen, maar ook voor zo velen
persoonlijk,
West-Brabant biedt althans in dit ene
opzicht een veel bemoedigender beeld.
Brede riviermondingen lijken hier op de
Zeeuwse watervlakte uit te komen.
Maar het zijn niet meer rivieren. Er
tussen en er achter is in elk geval nog
land, waar de vluchtelingen hulp kun
nen vinden en waarover werkbrigades
kunnen trekken om de gaten te dichten
en huisraad en vee te bergen.
I
Bedrijvigheid in Brabant
00K hier zijn echter tientallen per
personen omgekomen, Ook hier
zijn vele huizen ingestort. Langs de
straten van sommige dorpen staan
woningen zonder voorgevel. Tussen
het puin op straat ligt beddegoed:
meubilair, de kostbare bezittingen
van een nijvere bevolking. Hoeveel
jaren hebben sommigen niet gespaard
om te vergaren, wat zij thans in één
nacht hebben verloren? Hoeveel jaar
zal er nodig zijn om althans de
materiële schade weer te herstellen
Maar men kon in Brabant tenminste
direct beginnen. Ploegen werklieden
doen bier en daar een poging een niet
al te groot gat te dichten. Bootjes varen,
zij het door de stroom niet zonder
moeite, naar afgesneden dorpen. Colon
nes auto's staan op dorpspleinen om
vluchtelingen met hun noodzakelijkste
have te vervoeren. Het hart van de
Schaken in Effectenbeurs
voor Rampenfonds
Donderdagavond te 1&.30 uur spejen
schaakmeesters Euwe, Cortlever,
Prins en Van Scheltinga een massa si-
multaanwedstrijd tegen de Amsterdam
se schakers. Hiervoor is de Effecten
beurs beschikbaar gesteld. Inle$,„_._
2.50; voor jeugdigen 1.50- De geh.ele
opbrengst ls voor het Nationale Ram
penfonds.
Opening militair tehuis Haveite
uitgesteld
Het hoofdbestuur van het Humanis
tisch Thuisfront deelt mede, dat in ver
band met de nationale ramp de opening
van het militair tehuis te Haveite
(Drenthe) bepaald op 4 Februari 14 u.
zal worden uitgesteld tot Woensdag 11
Februari op dezelfde tijd.
Op Valkenburg wordt hard gewerkt
is één grote watervlakte
(Van een onzer verslaggevers)
AP het vliegveld Valkenburg (Z.H.) heerst sinds het bekend worden van
de watersnood en de daardoor aangerichte verwoestingen op de Zuid-
hollandse en Zeeuwse eilanden een enorme bedrijvigheid. Het is er een.
komen en gaan van vliegtuigen van alle mogelijke typen. Al het beschikbare
materieel is er ingezet en in de hangars werken tientallen leden van Marine
en Luchtmachtpersoneel eendrachtig samen om de geweldige zendingen
voedsel, rubberboten en zandzakken voor vervoer en „dropping" gereed, te
maken. Tienduizenden broden, pakjes margarine, blikken soep en andere
levensmiddelen liggen er gereed naast opgeblazen rubberboten. De voorraden
levensmiddelen worden voortdurend van Den Haag en andere steden uit
aangevuld.
'ODRA er een vliegtuig binnenkomt
r rijden volgeladen vrachtauto's voor
de open deur en worden in koorts
achtig tempo de grote pakken ingela
den. Zakken en rubberboten gaan zon
der meer mee. maar aan de pakketten
met levensmiddelen zitten kleine para
chutes, om de snelheid van de val enigs
zins te breken. Is het toestel volgela
den, dan staat de bemanning al gereed
om te vertrekken. Plaats voor passa
giers is er eigenlijk niet, maar toch was
de commandant S. de Jong, zo vriende
lijk ons gisteren een plaatsje te bezor
gen in de Dakota, waarin gewoonlijk de
chef-luchtmachtstaf zijn dienstreizen
maakt. Alle comfort is uit het vliegtuig
verwijderd; langs de wanden lagen
pakken lege zandzakken.
Omstreeks half vier gistermiddag
stegen we op. De weersomstandigheden
waren nog steeds niet bijzonder gunstig.
Hagelbuien belemmerden meermalen
het uitzicht, terwijl de straffe wind de
Dakota flink liet steigeren. Eenmaal op
een hoogte van 3.000 meter gekomen
vlogen we langs de kust in de richting
van het getroffen gebied. Boven Hoek
van Holland draaide het toestel de neus
naar het zuiden in de richting van Sta-
venisse op Tholen, waar tien pakken
lege zandzakken zouden worden uitge
worpen. Een troosteloze watervlakte,
hier en daar onderbroken door stukge
slagen dijken of doorbroken duinen, ver
woeste stadjes en dorpen, waar weinig
of geen leven meer te bespeuren viel.
Hagelbuien bemoeilijkten het uitwerpen
van de zakken, temeer, daar de plaatsen
waar de goederen neergeworpen kun
nen worden zo klein zijn, dat de kans
op misgooïen groot is, indien de vlieger
er niet in slaagt precies over de aange
duide plaats te vliegen.
Daarom werd besloten door te vlie-
;en naar het oude vliegveldje tussen
/lissingen en West-Souburg op Walche
ren. Hier was de toestand iets rooskleu
riger. Het zonnetje koesterde de zwaar
geteisterde plaatsen en toonde duidelijk
de vernielde boulevard van Vlissmgen
en andere verwoeste punten in de om
geving. Het leven scheen hier zijn ge
wone gang te gaan. Over de wegen
reden auto's en wielrijders en hier en
daar liep vee op de nog drassige wei
landen.
Het uitwerpen van twintig pakken
zandzakken verliep vlot en voor zover
wij konden nagaan kwamen alle pakken
Op
iaggen was aangegeven, terecht. In de
omgeving van Ritthem zagen wij nog
een ander vliegtuig, dat bezig was goe
deren uit te werpen.
terugweg naar Siavenisse
zagen, we weer duidelijk,, hoe ernstig
de situatie op Tholen is. Tal van steden
en dorpen liggen onder water en meer
malen waren roei. en andere boten
duidelijk, zichtbaar. Op open water
voeren grotere schepen met goederen
op weg naar geïsoleerde plaatsen. Na
vigatie was zeer moeilijk, want zélfs
vanuit de lucht is geen behoorlijk over
zicht te krijgen van de situatie, zoals die
geweest moet zijn. Boven Stavenisse,
waarvan het merendeel der huizen ver.
woest is en waarvan slechts een klein
gedeelte niet onder water staat, althans
niet bij opkomend getij, zocht de vlieger
een geschikte plaats om zijn lading
te kunnen uitwerpen. Een ander vlieg
tuig wierp bij het haventje, de enige
plaats, die droog was, voedselpakketten
uit, maar moest daarbij zo laag vliegen,
dat hij soms tussen de huizen door
scheen te vliegen.
Wij slaagden erin onze lading zand
zakken op een onaangetast stuk van de
ringdijk te deponeren, een druppel op
een gloeiende plaat, want de ravage, die
daar aan de dijken is aangericht, is on
beschrijfelijk. Land is er niet meer te
zien en de stukken van de dijk. die op
tientallen plaatsen is doorgebroken en
bovendien aan binnen- en buitenkant
ernstig beschadigd, lijken onherstelbaar.
Het water loopt vrijelijk in en uit de
polders. Vervoer over land is niet mo
gelijk. Niettemin is het plaatsje uit zijn
isolement verlost, want op het tijdstip,
dat wij er boven rondcirkelden, liepen
juist enige vaartuigen het kleine haven
tje, dat ogenschijnlijk weinig te lijden
heeft gehad, binnen.
Na onze missie te hebben vervuld,
werd over Dordrecht teruggevlogen.
Ook hier leek de toestand hopeloos.
Kapotgeslagen wegen, spoorlijnen, tele
foonpalen, volkomen verwoeste huizen,
waarvan vaak niet meer dan de funde
ring was blijven staan, en water, overal
waar men keek, water, met hier en daar
stukken van meubilair, deuren, ramen,
balken en planken, terwijl ook cadavers
van vee konden worden waargenomen.
Het leek ons een bijna hopeloze taak
om hier met werken te beginnen. Maar
waar het enigszins kon werd aangepakt
en werden de zandzakben met vreugde
ontvangen, hoe gering deze voorraad en
hoe onbelangrijk dit artikel ook schijnt.
Zandzakken vormen naast levensmidde
len een voornaam onderdeel van de
hulpactie, die de marine- en legerlucht-
machten hebben ingezet en wij twijfelen
er niet aan, of deze actie zal slagen.
Het enthousiasme onder het perso
neel. dat op het vliegveld Valkenburg
werkt aan de verzending en aan het
stouwen van de vliegtuigen, is bijzonder
groot. Maaltijden schieten er soms bij
in, maar dat is niet erg, want een droge
korst brood smaakt zoet na gedane ar
beid, wanneer weer een vliegtuig gereed
is en vertrokken en men weer enkele
ogenblikken heeft om op adem te ko
men. Bij het krieken van de dag wordt
daar weer hard gewerkt en ook
's nachts ligt het werk niet stil, want
dan worden de aangevoerde levensmid
delen in zakken voor verzending gereed
gemaakt
Alle goederen naar
Den Haag
Het hoofdbestuur van het Nederland-
sche Roode Kruis heeft een speciaal
bureau Watersnood ingesteld, dat ge
vestigd is op de Prinpessegracht 27 in
Den Haag. De telefoonnummers zijn:
184790, 184791 en 184792. Alle aan
vragen voor materiële hulpverlening
komen bij dit ibureau binnen.
Alle goederen die in de verschillende
plaatsen van ons land worden ingeza
meld moeten thans worden gezonden
naar de Intendance van het Nederland-
sche Roode Kruis, Fluwelenburgwal 19,
's-Gravenhage. Hier komt reeds zoveel
binnen, dat de Houtrusthallen, als op
slagplaats in gebruik genomen, niet
voldoende ruimte bieden. Nu zijn de
Koninklijke Stallen evenals het Circus
en een deel van de remise van de H.T.M.
aan de Fruitweg ook beschikbaar ge
steld.
Aan de Ahoyhallen te Rotterdam kan
geen enkele zending meer worden be
zorgd per trein, vrachtauto of welk ver
voermiddel ook. Alles moet naar de
FluwelenburgwalIn Den Haag worden
gestuurd.
Raffinaderij te Pernis
over enkele weken
hersteld
Deel van de putten te
Schoonebeek voorlopig
gesloten
He!;, herstel van de raffinaderij zal
zeker circa twee- weken vorderen.
Een der grote tankopslagterreinen
is van waterschade bevrijd gebleven en
daardoor ondervindt voorlopig de vitale
afvoer en distributie van aardolie
producten in ons land en de export naar
België en Zwitserland geen noemens
waardige stagnatie.
Als gevolg van de stillegging van de
raffinaderij zal het noodzakelijk zijn de
putten van het Schoonebeek-veld
waarvan de productie wordt afgevoerd
naar de raffinaderij te Pernis voor
lopig te sluiten.
Watersnood op T.V.
(Ingez. med.-advertentie)
ISovaal gebaar (en bate
van IVeerlands gebitsverzorging
DRIE WEKEN GRATIS
TANDEN POETSEN
Er is in Nederland een tandpasta,
die U wittere tanden geeft reeds na
één enkele maal poetsen. Dat is:
Castella Tandpasta. De fabrikanten
hebben de gelukkige gedachte ge
had, om Nederland massaal en gratis
te laten kennismaken met deze unieke
tandpasta.
Gedurende korte tijd zullen zij een
kennismakingstube Castella Tand
pasta verpakken bij ieder stuk van
de nieuwe Castella-Spéclal Schoon-
heidszeep.
Castella-Spéclal, gemaakt op een
nieuwe Amerikaanse installatie (de
enige in West-Europa!), munt uit
door een schier onuitputtelijke schulm-
vormlng... en door een romig, naar
lentebloesems geurend schuim. De
prijs van Castella-Spécial ls 32 cent.
Voor dit bedrag ontvangt men dus
een stuk heerlijke, nieuwe schoon-
heidszeepen een tube Castella
Tandpasta, genoeg voor drie weken.
Het mag verstandig heten, zo spoedig
mogelijk van dit aanbod gebruik te
maken... de fabrikanten kunnen dit
slechts zeer tijdelijk doen!
op
(Van onze radioredacteur)
ENIGE weken geleden bracht de schrij
ver van deze regelen een bezoek aan
het Cruquius-Museum in Heem
stede, waar de conservator hem o. in
een maquette van ons land demonsti-eer-
de, die aantoonde, hoe dit er uit zou
zien, wanneer onze zeeweringen en bin
nendijken het zouden begeven. Weinig
kon de bezoeker toen nog vermoeden,
dat hg binnenkort dit beeld in werke
lijkheid zou aanschouwen.
Want het gedeelte van een extra-uit
zending, welke de N. T. S. gisteravond
wijdde aan de watersnoodramp, dat be-
trekking had op een vliegtocht boven
de zwaarbeproefde gebieden, liet in het
groot een dergelijk schouwspel zien.
Maar hoeveel dieper was de indruk, die
dit levende beeld" in al zijn ongekende
vex*schrikking bood!
Deze uitzending was een belangrijke
bijdi-age tot vervulling der actuele taak,
welke een der wezenskenmex-ken van TV
is. Men beleefde als het ware de op het
beeldscherm vertoonde gebeurtenissen
in levenden lijve, mede door middel van
de geluidsfilms, die zeker ook in de bio
scoopjournaals een ruime aandacht zul
len trekken.
Men zag opnemingen van de afkal
vende duinen en van de vernielingen in
Zandvoort, Noordwijk, Katwijk en Hoek
van Holland, waar men overal bezig is
de in de duinstrook geslagen gaten te
dichten: men zag- de ovei-stromingen in
Rotterdam, Dordrecht. Kop van het
Land. Hendrik Ido Ambacht en West-
Brabant; men zag de redding der door
het wassende water opgesloten bewo
ners en hun evacuatie naar veiliger oor
den. Men zag een treffend beeld van een
koe. die slechts met de kop nog boven
water uit een vaartuig werd voortge
trokken om het tegenstribbelende dier
nog in veiligheid te brengen.
Treffend was ook het schouwspel, dat
_.j opnemingen vanuit een vliegtuig bo
den en men kreeg een globaal maar
duidelijk overzicht van hetgeen zich op
de Zuidhollandse en Zeeuwse eilanden
en in de waarden heeft afgespeeld. Het
was een aangrijpend gezicht, dat nog
zoveel intenser dan kranten- en radio
berichten de verschrikking deed beleven,
die over ons land is gekomen en het
werk van drie eeuwen binnen een et
maal vernietigde.
In het buitenland is de belangstelling
voor deze films zeer groot. Uit alle lan
den telefoneert men om dit materlahl.
Duizenden meters film zijn al per vlieg
tuig verzonden naar Engeland, Ame
rika. Indonesië en CuraQao.
De TV-uitzending van de KRO van
morgenavond gaat niet door en wordt
vervangen door een dei-gelijke als die
van Maandagavond.
Het Zuidafrikaanse parlement ver
wierp met S3 tegen 63 stemmen een
motie van wantrouwen van de oppositie.
De ministers van economische zaken
der zes landen van de Schumampool
kwamen gisteren met de leden van het
Hoge Gezagsorgaan te Luxemburg bij
een, ter voorbereiding van de instelling
van een gemeenschappelijke marlet voor
steenkool, erts en schroot op 10 Febru
ari.