DODENCIJFER STIJGT NOG STEEDS (875)
Tegenstrijdige berichten
over West-Brabant
Verschrikkelijke ramp
DAGBLAD VOOR DELFT
DELFLAND
Noodtoestand op Schouwen-Duiveland
KONINGIN JULIANA
in de getroffen gebieden
Helpt
In St. Philipsland en rond Nieuw- Vossemeer
nog honderden geïsoleerden
113e JAARGANG
BUREAUX:
Verwersdijk 68, Delft
Tel. 131 en 1360, Postgiro 578434
ADVERTENTIES: prijs der
advertenties: 1—5 regels (15
mm) f2,25, elke mm meer
0,15. Kleine advertenties
tot 20 woorden 0,50, elke 5
woorden meer 0,15. Bewijs
nummer .f 0,20.
ABONNEMENTSPRIJS: (by
vooruitbetaling) per kwar
taal 6,per week f 0,47.
DILITSCIt
DINSDAG 3 FEBRUARI 1953
COURA
No. 28
WEINIG WIND
Zwaar bewolkt met later
verspreide opklaringen. Over
wegend droog weer. Matige
tot zwakke wind in hoofd
zaak tussen noord-oost en
noord. Temperaturen even
boven het vriespunt, maar
vannacht en morgenochtend
plaatselijk lichte vorst.
STAVENISSE op Tholen is het toneel geweest van een afschuwelijke ramp. Een oogge
tuige meldt ons: Gistermiddag om één uur werd in Stavenisse de noodklok geluid. Een
groot aantal dorpelingen spoedde zich naar de dijk om te zien hoe de toestand was.
Het water spoelde zacht over de dijk, maar men achtte dit op zichzelf niet zo onrustbarend,
omdat het wel vaker voorkomt, dat het water zo hoog tegen de dijk staat. Plotseling echter
brak de dijk door, juist op de plaats waar dezemensen, vermoedelijk een tweehonderd, ston
den. Zij werden door de vloedgolf meegesleuri. Tachtig huizen in het dorp werden erdoor
weggevaagd. De dorpelingen zochten een toevlucht op de daken en in het gemeentehuis,
dat iets hoger ligt. Reddingboten uit Yerseke en Bergen op Zoom zijn thans in de weer om
de overlevenden te redden. Men neemt aan, dat meer dan tweehonderd mensen bij deze
ramp het leven hebben verloren.
Namens de burgemeester van
Tholen is vannacht via een mo
bilofooninstallatie medegedeeld,
dat in de gemeenten Tholen,
Poortvliet, Scherpenisse, Oud-
Vossemeer en St. Annaland tien
slachtoffers zijn te betreuren. Te
St. Maartensdijk zijn waarschijn
lijk vier doden. Volledige gege
vens zyn evenwel nog niet be
schikbaar.
Het kustvaartuig „Crescendo"
uit Rotterdam, dat, gisterochtend
uit Rotterdam naar Stavenisse is
vertrokken, heeft tot gisteravond
zeven uur 400 mensen aan boord
genomen.
De kapitein seinde nu, dat van
ochtend nog vijftig mensen zijn
opgenomen die een plaatsje in de
gangboorden kregen. Er is geen
dokter aan boord van dit schip,
waarin men tweehonderd bedden
heeft geplaatst, zodat vanmiddag
bij aankomst in Rotterdam een
twaalftal ambulance-wagens no
dig is.
De kapitein vertelde nog van
de verschrikelijke toestand in Star
venisse. Ook hij noemde een ge
tal van vermisten van meer dan
SCHOUWEN-DUIVELAND
In een proefuitzending met de
aan boord van een schip van de
rijkswaterstaat opgestelde mobi
lofooninstallatie, heeft de ge
meentesecretaris van Zierikzee
vannacht medegedeeld, dat in af
wijking van radio-berichten de
toestand in het ziekenhuis te Zie
rikzee niét van dien aard is, dat
de patiënten op de zolders in vei
ligheid zijn gebracht. Er is zei-
de de secretaris waarschijnlijk
verwarring ontstaan met het zie
kenhuis te Noord-Gouwe, gelegen
op een afstand van zes kilometer
van Zierikzee. Hier is de toestand
wél critiek. De patiënten hebben
zich daar op de zolders verzameld.
In de loop van vandaag zal tot
evacuatie van Zierikzee worden
overgegaan. De voorbereidende
maatregelen zijn of worden ge
troffen.
De gemeentesecretaris schetste
de toestand om twee uur vannacht
als volgt: de algemene situatie is
zeer verward. Zierikzee, als cen
trum van Schouwen-Duiveland,
doet al het mogelijke om in ver
binding te komen met de kleinere
gemeenten in de polders, die to
taal zijn geïsoleerd. Het aantal
doden is volgens de gemeente
secretaris niet te benaderen. In
de woningen te Zierikzee heeft
het water thans een hoogte be
reikt van een tot anderhalve me
ter. Men hoopt dat een zuid
oostelijke wind het water zal doen
zakken.
In Brouwershaven is de toe
stand zeer critiek. De dijk is be
zweken of zal het spoedig bege
ven.
Volgens de zender „Maybe", die
op het noodverkeersnet werkt, be
draagt het aantal doden in Zierik
zee thans 18. Ongeveer 50% van
de boerderijen is verwoest.
De toestand op Schouwen-Dui
veland is hoogst ernstig. Bij Den
Offenhoofd, Dreischor, Burgh,
Sluis, Stevensluis en 's-Heerjans-
land zijn de dijken weggeslagen.
Talrijke huizen zijn ondergelopen
en weggeslagen. Het is niet zeker,
dat de bewoners, die als vermist
genoteerd staan, omgekomen zijn.
Hiermede dient rekening te wor
den gehouden.
NOORD-BEVELAND
Uit naam van de burgemeester
van Kortgene wordt ons medege
deeld dat ongeveer tweeduizend
hectare van Noord-Beveland, naar
schatting 25 procent van de ge
hele oppervlakte van het eiland,
rond Korgene onder water is ko
men te staan. Geersdijk, waar een
dode valt te betreuren, is even
eens ondergelopen.
In Kortgene zijn, volgens tot
dusverre ontvangen berichten, 35
a 40 doden. Het is mogelijk dat
zich nog slachtoffers in ingestorte
huizen bevinden.
Er is door de provinciale stoom-
bootdienst een verbinding tot
stand gebracht tussen Kamper
land (Noord-Beveland) en Veere.
Veere staat niet meer onder wa
ter.
HELLEVOETSLUIS
Ook Heilevoetsluis is zwaar
getroffen. In het sluishoofd aan
de zijde van de Kanaal weg was
een gat geslagen, waardoor het
water het Kanaal .door Voorne
inliep. Door met man en macht
te werken kon dit gat voorlopig
worden gedicht. Het gedeelte
der gemeente binnen de vesting
wallen is geheel overstroomd
geweest. De bewoners konden
zich over het algemeen met
moeite redden. Er zijin echter
vijf slachtoffers te betreuren.
Het kantoor van de P.T.T. is
geheel uitgeschakeld, maar men
heeft in de loop van de dag een
enkele aansluiting, kunnen her
stellen met het oog op de hulp
verlening. Er is geen tramver
binding meer met Rotterdam en
ook de veerdienst op Middelhar-
nis kan niet worden uitgevoerd.
In de zeedijk voor de polder
Oudenhoorn zijn drie gaten ge
slagen van resp. 50, 20 en 100
meter. In de zeedijk voor de pol
der Zuidland is een gat geslagen
van ongeveer 200 meter. Van de
polder Oudenhoorn is het water
gelopen via de Molendijk in de
polder Nieuwenhoorn en vanuit
de polder Zuidland in de polder
Abbenbroek.
Na het aflopen van het water
is een gedeelte van Hellevoet-
sluis weer droog komen te lig
gen.
NUMANSDORP
Volgens een van onze corres
pondent afkomstig telegram zijn
volgens laatste gegevens naar
schatting te Numansdorp (Beier
land) 65 doden en vermisten.
Alle inwoners van Numans
dorp, die zich nog in nood be
vonden, heeft men gisteren kun
nen redden. Het aantal slacht
offers in deze gemeente is ge
stegen tot 67.
De geredden zijn onderge
bracht in Klaaswaal.
OOLTGENSPLAAT
Honderden mensen in de ge
meente Ooltgensplaat (Goeree)
zitten op de dijken en op de bo
venverdiepingen van woningen.
Zij hebben geen verbinding
kunnen krijgen sinds Zaterdag
en hebben dringend behoefte
aan levensmiddelen en medica
menten vooral melk voor zuige
lingen. Directe hulpverlening
met motorboten of uitgeworpen
rubberboten van Dinteloord uit
is gevraagd.
Stellendam was gisteren zowel
per telegraaf als per telefoon
onbereikbaar.
Texel: twee doden
vier vermisten
Gistermiddag om vijf uur is
uit betrouwbare bron medege
deeld dat op Texel tot nu toe
twee lijken zijn geborgen. Nog
vier personen z-ijn door familie
als vermist opgegeven. De kans
dat zij levend zullen worden
teruggevonden wordt klein ge
acht.
Tot dusverre zijn geen aan
giften over verloren vee ge
daan. Men heeft de indruk de
situatie meester te kunnen blij
ven, vooral indien er, zoals De
Bilt heeft voorspeld geen ster
kere wind dan die van het ogen
blik gaat opsteken. Gistermorgen
zijn 185 DUW-arbeiders en vijf
tig mariniers uit Den Helder
naar het eiland gekomen om bij
het werk aan de dijk behulp
zaam te zijn.
Zowel Koningin Juliana als
prinses Wilhelmina hebben gis
teren bezoeken gebracht aan de
door de watersnood geteisterde
gebieden. De Koningin arriveer-
geheel onverwacht, slechts
vergezeld door een hofdame, te
Rotterdam en sloeg in de loka
len van het Feyenoord-stadion
en de grote Ahoy-hal het hulp
werk voor de evacués gade. Zij
onderhield zich met verscheidene
slachtoffers van de ramp.
Reeds om zeven uur 's mor
gens was H.M. van Soestdijk
vertrokken. Na een kort opont
houd in Den Haag scheepte Zij
zich te Dordrecht in op een
vaartuig van de Rijkswaterstaat.
Zij bezocht o.a. 's Gravendeel,
en Numansdorp, waar zij zich
met de evacué's onderhield en
Middelharnis, waar de Koningin
met waterlaarzen door het water
moest waden om het gemeente
huis te bereiken, waar zij zich
liet voorlichten over de situatie.
Door tijdgebrek en omdat de ka
pitein van het vaartuig niet de
verantwoordelijkheid op zich
wilde nemen in het donker een
haven binnen te varen, moest
Zij daarna terugkeren, doch al
vorens zij te negen uur 's avonds
weer te Soestdijk aankwam,
bracht zij, zoals boven aange
haald. een bezoek aan Rotterdam.
Vandaag opnieuw.
Vanmorgen om half tien is
Koningin Juliana opnieuw ver
trokken. Eerst zal Zij de over
stroomde gebieden uit de lucht
in ogenschouw nemen. Daarna
zal Zij op een vliegveld in
Noord-Brabant landen en de ge
teisterde gebieden in deze pro
vincie bezoeken.
Prinses Wilhelmina kwam
kwart voor twaalf gistermorgen
geheel onverwacht in het door
de overstromingen zo zwaar ge
troffen Kloosterzande aan, ver
gezeld door de commissaris der
Koningin in de provincie Zee
land en door de rentmeester van
het kroondomein. Aan de getrof
fenen bracht zij de gevoelens
van deelneming van de Koningin
over en stelde zioh op de hoogte
van het reddingswerk. Zij ver
trok hierop naar Terneuzen en
stak vervolgens per veerboot
over naar Hoedekenskerke op
Zuid-Beveland op welk eiland
zij een aantal plaatsen bezocht,
waarna zij via de Sloepolder op
Walcheren belandde en in Mid
delburg de nacht doorbracht.
Vandaag zou Zij bezoeken bren
gen aan Zuid-Beveland, Zierik
zee en andere gemeenten op
Schouwen-Duiveland.
HOL HOOG HELT WATER IS GESTEGEN
EERSTE RAMINGEN
VAN SCHADE
De schade te Zandvoort aan
wegen, toegangen tot het strand
en gemeentelijke gebouwen
wordt voorlopig geschat op on
geveer 100.000.
De directe schade te Pernis kan
als aanzienlijk worden be
schouwd, maar daarnaast is er be
drijfsschade, doordat alle instal
laties zijn stopgezet. De vitale
afvoer en distributie van aard
olie-producten in ons land en de
export naar België en Zwitser
land ondervindt echter geen noe
menswaardige stagnatie.
De totale schade aan de mar-
garinefabriek van Van den Bergh
en Jurgens te Rotterdam, de
zeepfabriek van Lever's zeep te
Vlaardingen en de Oliefabriek
van de Verenigde Oliefabrieken
te Zwijndregt wordt geraamd op
vier millioen gulden.
Hoewel in vergelijking met de
toestand elders Rotterdam er re
delijk is afgekomen, is de be
drijfsschade en de schade aan
persoonlijke goederen groot en
nog niet te overzien. De Techni
sche Diensten in Rotterdam heb
ben de toestand volkomen in de
hand gehad, waardoor de ramp
te Rotterdam binnen redelijke
perken is gebleven.
De burgemeesters van Amster
dam en Den Haag hebben hun
diensten aangeboden, evenals het
Amerikaanse consulaat en de
steden Duisburg en Dusseldorf.
Mr G. E. van Walsum noemde
als moraal uit het gebeurde de
noodzakelijkheid om hulpverle
ning van te voren te organiseren.
Daarom is de Bescherming Bur
gerbevolking in oorlogstijd zo
belangrijk.
ALLE GOEDEREN NAAR
DEN HAAG
Het hoofdbestuur van het Ne
derlandse Roode Kruise deelt
mede, dat geen enkele zending
kleding, goederen enz. meer aan
de Ahoy-hallen kan worden be
zorgd, hetzij per trein, vracht
auto of welk vervoermiddel ook.
Alles wat ingezameld is, dient
te worden gezonden naar de in
tendance van het Nederlandse
Roode Kruis, Fluwelen Burgwal
19, 's Gravenhage.
Zwaar is het lot dat
vele duizenden van onze
landgenoten heeft ge
troffen. Snelle hulp is
dubbele hulp.
Aarzel niet langer.
Stort uw bijdrage op
giro: 9 5 7 5 van het Na
tionaal Rampenfonds.
Een vliegtuig heeft boven
Schouwen Duiveland een rub
berboot afgeworpen. Deze bleef
echter in een boomgaard steken.
De man die zich achter de res
ten van zijn woning enigszins
tracht te beschutten en naar het
vliegtuig wuift heeft er mets
aan. Hij wacht op redding, zwe
vend tussen hoop en vrees.
Noodwegwijzers van
de A.N.W.B.
Op verzoek van de rijkswater
staat wordt door de A.N.W.B.
een noodbewegwijzering aange
bracht in verband met het uit
vallen van de routes Dordrecht
MoerdijkBreda, Dordrecht
Gorinchem en GorinchemBre
da.
De enige noord-zuid verbinding
ter vervanging van deze routes is
de verbinding Utrecht's Herto
genbosch.
Op een vijf en twintigtal pun
ten worden thans noodaandui-
dingen aangebracht, die reeds
sten noorden van Amsterdam
T.i-t verkeer zullen opvangen. In
verband met het drukke red-
dingsverkeer op de route Utrecht
's Hertogenbosch zijn extra
patrouilles van de Wegenwacht
ingezet.
Telefoonverbindingen
uitgevallen
De volgende plaatsen zijn op
het ogenblik telefonisch onbe
reikbaar: Alblasserdam, Nieu-,
wendijk, Anna Jacobspolder,
Numansdorp, Annaland, Oolt
gensplaat, 1 Collinsplaat, Oud-
Vossemeer, Drogendijk, Putters-
hoek, Hank, Poortvliet, Heinin
gen (N.-Br.), Raamsdonkveer,
's Gravendeel, St Philipsland,
Hoge Zwaluwe, Scherpenisse,
Streefkerk, Kruiningen, Strijen,
Lage Zwaluwe, Waarde, Lange-
weg, Willemstad, Nieuw Lekker-
kerk, Wissekerke, Maartensdijk,
Wolphaartsdijk, Middelharnis en
omgeving, alleen de burgemees
ter, Zierikzee, Zwingelspaan,
Moerdijk, Schouwen en Duive
land, Nieuw Vossemeer.
GEEN EXPORT VAN
AARDAPPELEN
Ten einde de voorziening van
het Nederlandse volk met aard
appelen zo goed mogelijk te
verzekeren, zijn, in afwachting
van een nader overzicht van de
aardappelpositie, alle uitvoer-
machtigingen voor aardappelen
ingetrokken.
Nader vernemen wij, dat het
ministerie van Landbouw, Vis
serij- en voedselvoorziening van
daag maximumprijzen zal af
kondigen voor aardappelen.
In de door de watersnood ge
troffen gebieden zijn veel klei-
aardappelen verloren gegaan.
In Noord-Beveland zijn grote
hoeveel'hed n kleiaardappelen
gered. Per schip zijn 25.000 zak
ken naar dit gebied overge
bracht om deze voorraden in
veiligheid te brengen.
Tot het afkondigen van maxi
mum-prijzen isin de eerste
plaats overgegaan om ongewen
ste speculaties die op sommi
ge plaatsen reeds zijn gesigna
leerd tegen te gaan.
Stroomvoorziening
weer vrij normaal
Het ministerie van Economi
sche Zaken deelt mede, dat in de
provincie Zuid Holland, met uit
zondering van de eilanden en het
voorzieningsgebied van Rotter
dam, dë electricïteïtslevering nor
maal functionneert.
De centrale te Rotterdam in de
Galileistraat heeft de productie
voorlopig moeten staken.
Dordtse Biesbosch
toch ondergelopen
Tot hun ontzetting hébben de
landbouwers van de Dordtse
Biesbosch hun prachtige polder,
een gebied van 1400 a 1500 ha,
gisteren toch nog verloren zien
gaan. De naast de Biesbosch ge
legen Prinsenpolder is Zondag
al overstroomd. 'De scheiding
tussen de Prinsenpolder en de
Dordtse Biesbosch, een kade, die
de Oude Veerweg wordt ge
noemd, is gisteren doorgebroken,
zodat het water uit de Prinsen
polder in de Dordtse Biesbosch
stroomde. De polder staat blank
en de schade is, evenals overal
elders op het Eiland van Dord
recht, enorm. Alle polders ten
zuiden van de 'Wieldrechtsezee-
dijk zijn nu verloren.
Het aantal slachtoffers van
de overstromingsramp, over
wie zekerheid bestaat, dat zij
z\jn omgekomen, bedroeg he
denmiddag omstreeks één uur
627. Op grond van binnenge
komen berichten zal gevreesd
moeten worden, dat dit cijfer
met ongeveer 250 zal moeten
worden verhoogd. Zo moet
worden aangenomen, dat in
Stavenisse ongeveer tweehon
derd mensen zjjn verdronken.
OVERZICHT VAN 0E WATERSNOOD IN ENGELAND NEDERLAND EN BELGlE J
In de afgelopen dagen is Steenbergen overstroomd geweest met
vluchtelingen uit St. Philipsland, Anna Jacoba en Nieuw Vosse
meer. De évacué's werden tijdelijk in de gebouwen van de Hol
landse Kunstzijde Unie opgenomen en zijn intussen naar het ach
terland gebracht.
Lang niet de voltallige bevolking van de genoemde plaatsjes is
echter gered. Vandaag zal waarschijnlijk aan het licht komen of
de-honderden bewoners van eenzame en geisoleerde boerderijen
nog gered kunnen worden, want bij het krieken van de dag trok
ken militaire eenheden in motorboten en platboomvaartuigen de
polders in om het gehele gebied af te zoeken.
In tegenstelling met eerdere be
richten, die meldden, dat in de
buurt van Steenbergen 16 doden
zouden zijn aangespoeld, kan met
zekerheid worden gezegd, dat dit
er slechts 7 zijn: 4 afkomstig uit
Nieuw Vossemeer, 2 uit St. Phi
lipsland en 1 uit Steenbergen.
De eerste vluchtelingen, die
Steenbergen Zondagmorgen via
de Slaakdam bereikten, kwamen
uit St. Philipsland, dat thans ge
heel blank staat.
Er is uiteraard niets gered. Zij
zijn intussen met bussen wegge
bracht naar Roozendaal en Breda.
St. Philipsland telt officieel 2194
inwoners, doch hoogstens 1300
van hen zijn Steenbergen binnen
gekomen en thans naar het Ach
terland gebracht. Wat er met de
andere 800 tot 900 bewoners is ge
beurd, is niet bekend. Men hoort
er „de meest tegenstrijdige be
richten over".
De bevolking van Nieuw Vosse
meer was aan de kust, pal tegen
over het eiland Tholen, onmid
dellijk geheel geïsoleerd. Zondag
werden vanuit Steenbergen met
een met gewone roeiboten en met
rubberboten heroïeke pogingen
in het werk gesteld om het plaats
je te bereiken,doch de toen nog
steeds woedende zeer krachtige
storm verijdelde ze. De orkaan,
samen met de sterke stroom, dreef
de bootjes op het ondergelopen
land eer landinwaarts dan naar
de kust.
Maandag arriveerden militaire
eenheden uit Den Bosch en com
mandotroepen uit RoozendaaL
Steenbergen kreeg de beschikking
over een motorboot. Met vereende
krachten slaagde men er zo in
gisteren „het overgrote deel" van
de bevolking uit Nieuw Vossemeer
over het water naar Steenbergen
te brengen en af te leveren in het
opvangcentrum. Officieel telt het
plaatsje 1670 inwoners. Van hen
zo schat men zijn er onge
veer 1300 door de militairen uit
hun benarde positie bevrijd. Nog
dezelfde dag, dus gisteren, zijn
ook deze mensen per bus doorge
voerd naar veiliger oorden, t.w.
Rucp'hen (vlak ten oosten van
Roosendaal) en Zundert (ten zui
den daarvan, dicht bij de Bel
gische grens).
In de loop van vandaag zullen
de militairen in hun boten even
eens trachten in de buurt van
Nieuw Vossemeer nog achterge
bleven inwoners te redden.
HALSTEREN
Intussen zijn alle pogingen om
de noord-zuid lopende wegen tus
sen Halsteren en Steenbergen en
de daarachter bijna parallel ge
legde weg tussen Bergen op Zoom
en Steenbergen te behouden mis
lukt. Beide verbindingen zijn door
het water overstroomd. Zover liep
het water vervolgens nog in oos
telijke richting het land in, dat
het ongeveer 10 km dieper land
inwaarts gelegen plaatsje Kruis
land gisteren ernstig werd be
dreigd.
Als voorzorgsmaatregel is daar
om gisteren ook de Kruislandse
bevolking geëvacueerd en wel
naar Ossendrecht aan de Bel
gische grens.
Zo ligt dan Steenbergen zelf
als een ver vooruitgeschoven,
maar wonder boven wonder ge
heel gespaarde veilige en droge
post aan de rand van deze geheel
ondergelopen westelijke punt van
Brabant. Ook Dinteloord, ten
noord-oosten van Steenbergen, is
droog gebleven.
In Halsteren zijn dertien lijken
geborgen. Er worden nog ruim
zestig personen vermist. Veertig
stuks .rundvee zijn verloren ge
gaan, alsmede 165 varkens, 100
paarden en 1500 kippen.
De gemeente Halsteren is ge
adopteerd door de gemeente
Oosterhout, die vanmiddag reeds
een inzameling heeft gehouden en
veel materiaal heeft verzameld,
dat gisteravond met vrachtauto's
naar Halsteren is getranspor
teerd.
