ZUTPHENS DAGBLAD REEDS MEER DAN 6 00 SLACHTOFFERS VOOR DE GRAAFSCHAP EN VELUWEZOOM Mensen in bomen en op de daken - Moeilijk reddingswerk met kracht voortgezet Ziekenhuis op Schouwen vroeg dringend hulp KONINGIN EN PRINSES WILHELMINA TEMIDDEN DER ELLENDE Het Weer Hulp uit de lucht DINSDAG 3 FEBRUARI 1953 ADMINISTRATIE (voor adver tenties en abonnementen): HOUTMARKT 66 - ZUTPHEN TeL K 6750—2112. Girorek. 565007 Abonnementsprijs f 6.10 per kwartaal, 47 ct. per week Bankrelaties: Ned. Middenstandsbank N.V. Rotterdamse Bank N.V. DERTIENDE JAARGANG No. 28 Directeur A. VERWEÏ Hoofdredacteur G- WERKMAN Chef Red. L. KRAAI JENZ ANK Redactie: Groenmarkt 1921 Zutphen Tel. K 6750—4113 Druk: W. J. THIEME Cie. N.V Naarmate het water in de rampgebieden tof staan komt en de red ders verder doordringen in de overstroomde streken komt de omvang van de ramp aan hef licht. Deze blijkt veel groter te zijn dan men aanvankelijk nog vermoedde. Vanmorgen bereikte ons een cijfer van meer dan 600 slachtoffers en nog steeds groeit het aantel. Langzaam komen de meldingen uit afgelegen gebieden binnen. Steeds weer wordt gewag gemaakt van doden. De toestand is thans, bijna drie dagen na het ramzalige uur waarop de dijken hef tegen het geweld van wind en water begaven, nog niet geheel overzichtelijk. Nederland is te hulp gesneld om de geteisterde bevolking van Zeeland, Zuid-Holland en Brabant bij te staan. Uit alle delen van het land worden verheugende staaltjes van bereidheid tot bijstand gemeld. De eerste aan dacht is inmiddels gevestigd op de on middellijke hulpverlening aan de slachtoffers, die nog in doodsnood Verkeren. Nog steeds zitten er in de troosteloosheid van het verdronken land, in weer en wind, mensen in bo men, op daken en in zolderkamertjes, apatisch door het ondervonden leed, geschokt door het verlies van ver wanten, die zij voor hun ogen zagen verdrinken, of verbeten strijdend voor hun leven, zwaaiend met vlaggen en handdoeken om de aandacht op hun benarde positie te vestigen. Soldaten, burgers, leden van hulp verleningsorganisaties zijn toegesneld. Dag en nacht vechten zij tegen het water, tegen de moeilijkheden van de omstandigheden. „Geef ons boten", klinkt de ene alarmkreet na de an dere uit de getroffen gebieden. Boten varen door de polders. Men beeft ze overal vandaan gehaald en nog zijn er niet genoeg. Met vliegtuigen heeft men levens middelen en rubberboten gedropt. Tra gisch is de situatie, als men vanuit de lucht een rubberboot in de onmid dellijke nabijheid van een omspoelde boerderij ziet drijven, onbereikbaar voor de in doodsangst verkerende slachtoffers op het dak, die wanhopig naar het reddingsmiddel staren, dat hen in veiligheid zou kunnen bren gen. Steeds komen er nieuwe cijfers van Patiënten naar de zolder gevlucht Geruime tijd heeft men weinig vernomen over de situatie op Schouwen-Duiveland, tengevolge van het volkomen ontbreken van enig contact met dit deel van Zeeland. Thans is dit contact tot. stand gebracht en nu blijkt, dat ook dit eiland zwaar getrof fen is. Vcertienduizepd mensen wachten hier op hulp. De toestand werd hier „be trekkelijk hopeloos" genoemd. Het gehele eiland staat onder water op een smalle duinrand na. Er is zo'n sterke stroom, dat de door vliegtuigen uitgeworpen rubber boten afdrijven. Kaar alle waarschijnlijkheid zijn hier tientallen doden. Alleen uit Zicrikzcc worden cr al 19 gemeld, uit Den Burg 12. In Noord-Göuwe zün de patiënten van een ziekenhuis naar de zolder ge vlucht. De loco-burgemeester heeft dringend om hulp verzocht. Hü vroeg een amphibie-vaartuig voor assistentie. In Zierikzee werd voojrts opdracht gegeven om alle lichten en vuren te ontsteken om vliegtuigen de gelegen heid te geven rubberboten te drop pen. Deze berichten worden overge bracht door radio-amateurs, die hun zenders beschikbaar hebben gesteld en via de installatie van een schip, dat destijds voor de kust gestrand is, en welks radio men in werking heeft kunnen stellen. In de loop van van daag zou tot evacuatie van Zierikzee worden overgegaan. Er is een militai re zender onderweg naar het plaatsje en men werkt ook met mobilifoons. Vyftig procent der boerderijen op Schouwen-Duiveland zou verwoest zijn. Schepen uit Urk begeven zich thans naar Zierikzee. alsmede een kabel schip van de PTT met medicamenten. Verder varen enkele amphibievaar- luigen naar het stadje. Dankbaar Urk Urk heeft 25 IJselmeerkotters en een sleepboot gezonden, verder twee autobussen met motorschippers voor Rode Kruis heeft bureau Watersnood ingesteld •s-GRAVENHAGE. Het hoofdbe stuur van het Nederlandse Roode Kruis heeft een speciaal bureau ..Wa tersnood" ingesteld, dat gevestigd is op de Princessegracht 27 te Den Haag. De leiding van dit bureau berust bij de heer J. C. Japikse. oud-directeur van net voormalige centraal-distribu- tiekantoor, die de verschillende acti viteiten van het Nederlandse Roode Kruis ten behoeve van de watersnood coördineert. Alle aanvragen voor materiele hulp verlening komen bij dit bureau binnen en worden ten spoedigste door de ver schillende diensten uitgevoerd. Aanbie dingen voor materiële hulpverlening komen eveneens bij dit bureau binnen en worden daar gecoördineerd. De te lefoonnummers zijn 184790. 18791 en 184792. De zendingen kleding en andere ma teriële goederen komen in zó grote getale bij de intendance van het Ne derlandse Roode Kruis binnen, dat de Houtrusthallen, als opslagplaats in ge bruik genomen, niet voldoende ruimte bieden. Nu zijn de koninklijke stallen evenals het circus en een deel van de remise van de HTM. Fruit weg, ook beschikbaar gesteld. aflossing en vier tractors, geladen met motorvletjes. Op Urk herinnert men zich nog. dat in 1916 de watervloed twee derde overstroomde. Nu, na de afsluiting van de Zuiderzee, heeft men er geen last meer van water. Uit dankbaarheid wil de bevolking alle hulp verlenen. Verder zün uil Scheveningen 7 schokkers naar Zierikzee onderweg. Van IJmuiden zijn alle schokkers, kotters en loggers uitgevaren. slachtoffers binnen. Vijftig doden meldde Nieuw Vossemeer in Brabant, Oude Tonge in Zuid-Holland 60, Nu- mansdorp in Zuid-Holland 67 en Ierse- ke (Zeeland) 10. Nog niet duidelijk is de situatie op Schouwen-Duiveland on Tholen, omdat de verbindingen nog moeizaam functi oneren. Men vreest echter, dat ook hier vele slachtoffers zullen zijn. TOESTAND OP THOLEN ERNSTIG Hoewel de toestand uit Tholen. toen het vanuit de lucht verkend werd, aanvankelijk niet ernstig leek, blijkt dit toch wel het geval te zijn. Er wordt thans van een critieke situatie gesproken. Het aantal doden zou aan zienlijk zijn. Stavenissc vooral heeft zeer te lijden gehad. Er zijn verscheidene doden te betreuren en vele huizen zijn ver woest. olledige gegevens zijn nog steeds niet beschikbaar. DE PRINS ONDERBREEKT AMERIKAANSE REIS Prins Bernhard, die in verband met het 300-jarig bestaan der stad New- York in de Verenigde Staten vertoefde, heeft in verband met de ramp welke de kuststreken getroffen heeft zijn reis onderbroken. Hij zal reeds Woens dagmorgen per vliegtuig in ons land aankomen De prins, die telefonisch overleg met de regering gepleegd heeft, zal met het lijnvliegtuig van de KLM reizen. Van morgen vertrok het toestel van het vliegveld Idlewild. De prins heeft ver schillende afspraken kunnen uitstellen. Over enkele weken hoopt hij weer naar de Ver. Staten terug te keren. Maan dagmiddag opende hij nog de tentoon stelling in het Metropolitan museum. Onmiddellijk na zijn aankomst in ons land zal hü de overstroomde gebieden bezoeken. Tijdens een bijeenkomst van de New Yorkse Kamer van Koophandel heeft Prins Bernhard een rede gehou den. Hij wees op het ironische toeval, dat in dezelfde week. waarin de Ne derlandse regering heeft verklaard, de Amerikaanse economische hulp niet langer van node te hebben, het land door een natuurramp ernstig werd ge teisterd. Het moederland van uw stad is door de grootste catastrophe, die daar in vredestijd sinds de middel eeuwen ooit heeft plaats gevonden, zo zeide de prins. EEN MILLIOEN MENSEN IN NOOD 50 tot 80 bressen In een onderhoud, waarbij minister Staf en staatssecretaris Kranenburg aanwezig waren, deelde dr. J. van Veen, hoofdingenieur rijkswaterstaat, mede, dat er één millioen mensen in nood 'zijn. Hij zei moeilijk te kunnen meedelen, hoeveel bressen er in de dij ken waren geslagen, doch hij schat het aantal op 50 tot 80. Vele mensen hou den zich nog in bomen op en zyn te apathisch om gebruik te maken van door vliegtuigen gedropte rubberboten. Amphibievoertuigen zijn het enige mid del om deze mensen te verlossen. Generaal Buurman van Yreden ver klaarde, dat evacuatie en herstel van de verbindingen de voornaamste on middellijke taak is. minimin iiiiuHiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiji Koningin schonk uit garderobe Reeds Maandagmorgen heeft de koningin een groot aantal kledingstukken van haarzelf en van haar gezin, alsmede een wieg met toebehoren, ter be schikking gesteld van de hulp actie van het Rode Kruis. De automobielen van de ko ninklijke stallen zijn dag en nacht in de weer voor het ver voeren van de slachtoffers van de ramp. Ook een gedeelte van de evacuatie van het vee zal door het materieel van de ko ninklijke stallen worden ver zorgd. Voordat de koningin Maandag morgen naar de noodgebieden vertrok had zij eerst haar eigen garderobe en die van haar vier kinderen nagegaan om te zien hoeveel zü voor de noodgebieden beschikbaar kon stellen. Een enorm pak is op de intendance van het Nederlandse Rode Kruis ontvangen. Hulpverlening zonder chaos s-GRAVENHAGE. De eerste dag na de grote ramp in het Z.W. van ons land was het roerend te zien hoe van alle kanten hulp werd aaangeboden men kwam met dit en met dat. En het werd dan ook door de slachtoffers en organisatoren van de hulpverlening hogelijk gewaardeerd, dat een mens zijn evenmens in nood zo spontaan wil de bijstaan. Maar allengs is het toch duidelijk geworden dat coördinatie in soepele doch zo doelmatig mogelijke vorm dringend gewenst is. Daarom laat men de financiële en materiële hulp via het Rode Kruis lopen, de huisvesting via de plaatse lijke autoriteiten en andere bijstan'! via weer andere instanties. Duizenden zakken Maandagavond nog is in 's-Herto- genbosch een goederentrein "uit Duits land aangekomen met de door luite nant-generaal Eddy beloofde goederen. Direct is een begin gemaakt met de lossing van driehonderd duizend zak ken en twintigduizend schoppen. sGRAVENHAGE. - De Koningin er- liet Maandagmorgen om 7 uur Soestdijk voor e'n bezoek aan de geteisterde gebieden. Na een kort oponthoud in Den Haag heeft zij zich in Dordrecht ingescheept op een vaartuig van de rijkswaterstaat. Het eerste doel van "s Gravendeel waar de koningin de evacuatie aan schouwde en gesprekken voerde met de burgemeester, een aantal dokters en de getroffen bevolking. Per boot ging de tocht verder naar Numansdorp, waar zij zich onderhield met vele eva- cuë's, die in een café waren onder gebracht. Met waterlaarzen. In Middelharnis, het volgende doel, waadde de koningin met waterlaarzen door het water om het gemeentehuis te bereiken, waar zij zich liet voorlich ten over de situatie. Zij had de bedoe ling verder te varen naar Stellendam, maar moest, door tijdgebrek daarvan afzien. De kapitein van het vaartuig wilde de verantwoordelijkheid niet op zich nemen om in het donker een ba ron binnen te varen, waar voortdurend boten in en uit gingen. De koningin keerde om 19 uur in Dordrecht terug en reed vandaar naar Rotterdam, waar zü achtereenvolgens de evacuatiecentra in het Feyenoordsta- dion en de Ahoy-hallen bezocht. In de Ahoy-hallen sprak zij o.a. met vluchte lingen van Schouwen en Duiveland. Om 9 uur Maandagavond kwam zü op Soestdük terug. Naar alle waar- schünlijkheid zal zü heden opnieuw de geteisterde gebieden bezoeken. Prinses Wilhelmina in Kloosferzande Om kwart voor twaalf Maandagmor gen heeft Prinses Wilhelmina onver wachts bezoek gebracht aan het zo zwaar door overstromingen getroffen plaatsje Kloosterzande, waar negen per sonen het leven lieten in de vloedgolf. Zü werd onder andere vergezeld door de commissaris der koningin in de provincie Zeeland, jonkheer mr. A. F. C. de Casembroot en door haar rent meester van het kroondomein H. A. A. baron Coliot d'Èscury. Ontroerend Het was een ontroerend ogenblik toen Prinses Wilhelmina, nadat het gemeen tebestuur aan haar was voorgesteld, de gevoelens van deelneming van Konin gin Juliana overbracht aan mevrouw de Smet. waarvan 4 familieleden bij Duivcnhoek. na de doorbraak van de dijk. de dood vonden in de golven. De prinses onderhield zich eveneens met het 80-jarige. echtpaar van Huffel uit Baalhoek, dat op de dag dat het zijn gouden bruiloft dacht te kunnen vieren, door het water van zün haard stede werd verdreven. De commandant van het garnizoen Weert .(Limburg), kapitein Könings en luitenant Schreu- ders, die het detachement van de ka- derschool uit Weert leidden, dal hier gaten in de binnendüken heeft helpen dichten, werden eveneens aan de prin ses voorgesteld. Zij stelde zich op de hoogte van re door de kaderschool verrichtte werkzaamheden en verzocht kapitein Könings haar grote bewonde ring aan zün manschappen te willen Luchtfoto gemaakt boven het eiland Schouwen. Slechts de daken van de huizen steken uit boven het water oppervlak. iiiiniimiimiiiimiiiiiiL Weersverwachting, medegedeeld door het KNMI te De Bilt. geldig van Dinsdagavond tot. Woensdag- avond. Opgemaakt te 10 uur), i Weinig wincl 1 Zwaar bewolkt met later ver- s preide opklaringen. Overwegend s droog weer. Matige tot zwakke wind in hoofdzaak lussen Noord- Oost: en Noord. Temperaturen 1 even hoven het vriespunt, maar vannacht en morgenochtend plaat- selijk lichte vorst. ihh m»n nu i is Foster Dulles niet een beetje te ongeduldig Adenauer voorspelt spoedige ratificaties van E.V.G.-verdrag; Europa's integratie De wereld van dag tot dag DR. ADENAUER, de West- Duitse Bondskanselier, heeft op een vergadering van de Duitse Boerenbond bü gelegen heid van de Berlijnse „groene week" in verband met het komende bezoek van Foster Dulles, de Amerikaanse minis ter van buitenlandse zaken, aan de West-zone, gewaar schuwd voor het koesteren van illusies. De Verenigde Staten zouden hun belangstelling voor Europa kunnen verliezen wan neer men zich er niet op voorbereidde zich gezamenhjk te verdedigen. Adenauer verwierp de van sociaal-democratische züde ge uite beschuldiging, dat de West- Duitse regering Foster Dulles „als lid van hetzelfde schutters gilde" zou hebben gevraagd haar campagne voor de be krachtiging van het Europese legerverdrag en de conventies van Bonn te steunen. Dit zou een onweardige handelwüze geweest zün en dergelüke uitin gen deden de toestand geen goed, aldus Adenauer. Later zei de Bondskanselier nog, dat hü aan Dulles zou mededelen dat West-Duitschland het Europe se verdedigingsverdrag begin Maart hoopt te bekrachtigen. HÜ was er van overtuigd, dat het Franse parlement ook „zeer spoedig" het E.V.G.-ver drag en de conventies van Bonn zou ratificeren. Het is mogelijk dat Ade nauer met deze woorden van „zeer spoedig" iets meer be doeld heeft dan een gewone voorspelling. Men moet daar toe nog even terug gaan tot vorige week toen Foster Dul les zyn maidenspeech als minister heeft gevoerd. Hij heeft toen gezegd dat het er op lükt alsof de wegen van Frankrijk, en Duitsland zich andermaal scheiden; dat zou dan ook een van de redenen zün geweest, waarom president Eisenhower de twee Amerika nen, Dulles en Stassen, naar West-Europa heeft gezonden voor een flukse rondreis, om dus eens zelf poolshoogte te nemen. Daaraan voegde hij dan nog toe. dat indien mocht blijken maar hü kon dat niet geloven dat de éénwording van Europa alsnog een fictie is en dat speciaal Frankrük, Engeland en Duits land hun eigen weg gaan, dat dan de buitenlandse politiek van Amerika beslist toch her zien moest worden. Anders dus niet Wat Dulles hier zegt is eigenlijk iets wat niets om het lijf heeft; hü had het beter niet kunnen zeggen omdat velen hem deze woorden kwa lijk hebben genomen. Men vindt deze uitingen aanmati gend en wat bazerig, alsof Amerika West-Europa de po litieke lijn zou willen voor schrijven. Maar er zün twee redenen om aan te nemen dat de veronderstelling van Dulles (dat de drie grote mo gendheden in West-Europa haar eigen weg willen gaan) kant noch wal raakt. Aller eerst zou dat eigen-weg-wil- len-gaan de doodsteek voor die landen betekenen omdat, zü alleen met samenwerking iets kunnen bereiken, voorts staat vast, dat de practijk nog niet bewezen heeft dat zü beslist' niet samen willen gaan en ten derde, mocht die Euro pese eenwording wat achterop komen, dan zou Amerika om wille van het welbegrepen eigenbelang Europa toch niet in de steek kunnen laten. Ten. zü het zelf geïspleerd wil komen te staan. En tenslotte, omdat de Amerikaan, even goed als de Europeaan kan inzien, dat het op ons vaste land heus nog vry vlot gaat als men bedenkt, welke tradi ties zo al doorbroken moeten worden. Het is geen Unie van Amerika hier waar de grenzen geen historische groei hebben gekend. En in Europa hebben we met souvereiniteiten te doen. Neen, Dulles had zich wel iets bescheidener kunnen uit drukken. overbrengen. Nadat Prinses Wilhelmina. een kopje thee had gedronken, vertrok zü naar Terneuzen. vanwaar zü per boot naar Hoedekenskerke in Zuid- Beveland zou oversteken. Bij het verlaten van het gemeente huis te Kloosterzande werd Prinses Wil helmina door de toegestroomde bevol king hartelijk toegejuicht. Met de veerboot Prins Willem I arriveerde zij des middags in Hoede kenskerke. Vervolgens begaf zü zich naar Kruiningen, Hansweert-Oost. Goes, Wolphaartsdük, 's-Gravenpolder, Kwadendamme, Driewegen, Oudelan- de, 's-Heerenhoek en Leeuwendorp. Via de Sloepolder ging zij vervol gens naar Walcheren. Óm half zes arriveerde zü in Vlissingen. Via Kou- dekerke ging zü naar Middelburg, waai zij de nacht heeft doorgebracht. In al le gemeenten onderhield zij zich met nabestaanden van de slachtoffers, met autoriteiten en met werklieden, die bezig .zijn de düken te dichten of te herstellen. Vandaag gaat Prinses Wil helmina via Veere naar Noord-Beve land, waar zij o.m. Kortgene zal be zoeken. Daarna zal zy een bezoek aan Zierikzee en aan andere gemeenten op Schouwen-Duiveland brengen. Dc luchtvaart heeft zich Maandag bü de hulpverlening aan de noodgebie den niet onbetuigd gelaten. Op het vliegveld Valkenburg zun bergen werk verzet. Grote hoeveelheden geconser veerde levensmiddelen, brood, rubber boten en vele andere artikelen en materialen zijn in eendrachtige samen werking door vliegtuigen van de ma rineluchtvaartdienst, de LSK. de ryks- luchtvaartschool, de. K.L.M. en niet te vergeten door twee vliegboten van „rescue-service" van de Amerikaanse luchtmacht boven de overstroomde de len van ons land afgeworpen. Ook heeft de helicopter van de marine- luchtvaartdienst zyn goede diensten bewezen. Toen in de namiddag de Sea-otter marine amphibie-vliegtuig tussen Oude- en Nieuwe Tonge op Goeree- Overflakkee was geland en vergeefs probeerde een rubberboot af te leve ren aan een geïsoleerde boerdery de stoom was te sterk kwam de heli copter te hulp. De inwoners hadden zich op het dak voorlopig in veiligheid kunnen stellen. De toestand werd echter met het uur gevaarlijker: de boerdery was al ge deeltelik ingestort. Een touwladder werd uit de helicopter neergelaten en na enige aarzeling waagde de zoon de luchtreis. Zijn jongere zusje en ten slotte zijn bejaarde moeder overwon nen hierop haar vrees, waarna het drie tal veilig naar Nieuwe Tonge kon worden overgebracht. De oudste zoon. die nog in de boerderij was achterge bleven, trof het minder gelukkig. Na dat de helicopter weer boven de boer derij was teruggekeerd, stapte ook hij op de touwladder. Zo onder op de touwladder kon hy behouden op de dichtstbyzijnde dyk worden afgezet. Hy kon niet aan boord worden geno men, doordat de hysinrichting onklaar was geraakt. Maar tegenover deze en vele andere geslaagde reddingspogingen staan de gevallen van slachtoffers, die nog steeds niet uit hun benarde positie zijn bevryd en de derde nacht op het dak of de zolder van hun woning tegemoet gingen. Een A.N.P.-versIaggever, die Maan dagmiddag een vlucht meemaakte niet een vliegtuig van de M.L.D., dat rub berboten in het gebied ten Noorden van Zierikzee uitwierp, zag hier nog enkele byna onder water gelopen boerderijen, waarvan de bewoners wa ren samengehokt op bet dak en die met de nationale vlag, beddelakens en andere tekens de aandacht van de over vliegende toestellen wisten te trekken. Wellicht zullen zij hun leven te dan ken hebben aan de rubberboten, die voor hen werden afgeworpen. Het was een lang niet eenvoudige taak voor de bemanning van dit vlieg tuig een Harpoon-bommenwerper de meegekregen twaalf rubberboten op de goede plaatsen af te werpen. Het duurde dan ook ruim twee uur, voordat de laatste boot een bestemming had ge. kregen. Tientallen malen werd dit ge. teisterde gebied overvlogen om te kun nen vaststellen, of er in de alloze ver dronken landerijen nog slachtoffers wa ren achtergebleven. Waar tekenen van leven werden bespeurd, werd een boot neergelaten.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1