Goeree Overflakkee is het zwaarst
getroffen eiland van Zuid Holland
De derde nacht op de
daken der huizen
Het dodental loopt in de honderden
ÉS7" ie
Prins Bernard
komt terug
TOESPRAAK
Dr DREES
West Brabant klaagt en bidt
en lijdt in stomme wanhoop
DINSDAG 3 FEBRUARI 1953
Dt LF1DSE COUKANI
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
In deze kaart geven wij een nauwkeurig overzicht van de situatie, zoals deze thans hekend is. De bron voor
deze publicatie is in hoofdzaak de stafkaart, die generaal Buurman van Vreeden gisterochtend op persconfe
rentie ter tafel bracht. Enkele aanvullingen ontleenden wij ondermeer aan het A. N. P.
doordat de hysinrichting onklaar
was geraakt.
Maar tegenover deze en vele ande
re geslaagde reddingspogingen staan
de gevallen van slachtoffers, die nog
steeds niet uit hun benarde positie
zijn bevrijd en vannacht de derde
nacht op het dak of de zolder van
hun woning hebben doorgebracht.
Een verslaggever die Maanaag in de
namiddag een vlucht meemaakte met
een vliegtuig van de M.L.D., dat
rubberboten in het gebied ten noor
den van Zierikzee uitwierp, zag hier
nog enkele bijna onder water gelo
pen boerderijen, waarvan de bewo
ners waren samengehokt op het dak
en die met de nationale vlag, bedde-
lakens en andere tekens de aandacht
van de overvliegende toestellen
wisten te trekken Wellicht zullen zij
hun leven te danken hebben aan de
rubberboten, die voor hen werden
afgeworpen.
Het was een lang niet eenvoudige
laak voor de bemanning van dit
vliegtuig een „Harpoon"-bommen-
werper de meegekregen twaalf
rubberboten op de goede plaatsen af
te werpen. Het duurde dan ook ruim
twee um-, voordat de laatste boot
een bestemming had gekregen. Tien
tallen malen werd dit geteisterde
i Gouda
oOudewater r\
bum.,.» /a^^#'s-Grarenhage r
RjMuinMoordrecht^ e"""1L
wfe-»0'1" v
W ESTLAND
/o's-Gravenzande Rotterdarrt*j|
ALBLftSSERWAARD
-
Garen indedi|keo
Geoied *an de
overstromingen
nacht nieuwe rampen over zich zien
komen. Slechts bij Dordrecht zijn,
voor zover thans bekend is, enige
dijkdoorbraken voorgekomen, welke
echter onmiddellijk bestreden konden
worden. Huiveringwekkend is echter
de stroom van berichten, die eerst nu
van deze eilanden bekend worden.
Het kleine plaatsje Oude Tonge op
Goeree en Overflakkee telt alleen al
meer dan 60 doden. Het water heeft
ook hier de mensen volkomen ver
rast en in zijn eerste aanval nam het
hele rijen boerderijen mee. Op Voor-
ne en Putten, waar gisteren nieuwe
dijkdoorbraken gemeld werden, is
men thans de toestand enigzins
onder water gelopen, maar de inwo
ners en in vele gevallen ook het vee
heeft men in veiligheid kunnen bren
gen. Stellendam is in deze ramp een
dramatische klank geworden. In dit
plaatsje aan de top van Goeree en
Overflakkee hebben de mensen vele
Duizenden wachten in wanhoop.
Een koerier uit Goeree Overflak
kee, die gisteren met speciale zen
ding van de burgemeester van
Ouue Tonge per hetschrocfvliegtuig
op de vliegbasis Woensareeht aan
kwam, heeft een verslag uitgebracht,
dat het drama op Git zwaar getrof
fen eiland in al zijn verschrikking
uittekent en dat tevens de noodzaak
om met inspanning van alle mensen
materiaal en hulpmiddelen te hel
pen als een absolute beslistheid be
klemtoont.
Vannacht hebben weer duizenden
uitgeputte bewoners, waaronder vele
stervenden in starre wane.oop ge
wacht op de smalle dijk., Jie hen
voorlopig althans van het waanzin
nige water scheidt.
Helicopters waren gisteren opge
stegen om groepen personen van uit
eiland te evaeuëren naar het veilige
achterland, maar toen men boven
het rampgebied aankwam, trof men
daai nog zoveel mnsen in de aller
grootste nood aan, die slechts met
een onmiddellijke hulp gebaat waren
en voor wie iedere minuut zonder bij
stand de dood kon betekenen, dat
men er toe overging, om de men
sen van de onderwater staanGe da
ken, uit de telefoonpalen en uit de
bomen te halen en hen te brengen
by de duizenden, die op de dijk zon
der water, zonder voedsel en zonder
enige bescherming reeds twee etma
len tevergeefs op bijstand gewacht
hebben. Hier was hun leven echter
voor het eerste ogenblik gered.
Het aantal doden laat zich op dit
eiland niet peilen. De officiële cijfers
spreken van 80, maar alleen in het
plaatsje Oude Tongen zijn reeds me;r
dan zestig doden en de burgemeester
liet door de koerier mededelen, dat
in een schuur reeds meer dan 180 lij
ken geborgen waren.
De drama's, die zich daar afgespeeld
hebben en nog steeds afspelen laten
zich niet beschrijven en wij achten
het ook onze taak niet, hiervan een
beschrijving te geven.
Duizenden uitgeputte mensen, ver
smachtend van honger en dorst,
wachten daar op een onmiddellijks
hulpverlening en hun lijden tart
iedere beschrijving. Toen in de namiddag een „Sea-ot-
De eilanden van Zuid-Holland heb-ter'' - een marine-amphibievlieg-
ben wellicht minder dan de twee tuig tussen Oude- en Nieuwe Tonge
overige noodgebieden, de afgelopen op Goeree-Overflakkee was geland en
vaststellen, of er in de talloze ver
dronken landerijen nog slachtoffers
waren achtergebleven. "Waar teke
nen van leven werden bespeurd,
werd een boot neergelaten.
Het was tegen schemer, dat de
„Harpoon" de terugreis naar het
1 vliegveld Valkenburg aanvaardde. De
1 bemanningen van al de vliegtuigen,
die in de hulpverlening aan de
uren lang in bomen gezeten, terwijl i slachtoffers van de watersnood zo'n
Prins Bernhard heeft na overleg
°'erff.°Sf" ?m,t?,_lnInnCn met de regering besloten terug te
keren. Hij zal terugreizen met het
lijnvliegtuig van de KLM dat heden
morgen van het vliegveld Idlewild
vertrekt. De Prins heeft verscheidene
afspraken kunnen uitstellen. Over
enkele weken hoopt hij weer naar de
Verenigde Staten terug te keren.
de reddingspogingen steeds weer op
nieuw faalden. Gisteren is men er in
geslaagd het merendeel van de be
volking te evacueren, maar het aan
tal slachtoffers bedraagt in dit
plaatsje meer dan 50.
Op Beijerland is vooral het dorp
Numansdorp zeer zwaar getroffen.
Momenteel zijn ook daar de mensen
in veiligheid, maar het aantal doden
laat zich slechts schatten op verschil
lende tientallen. Op IJsselmonde
heeft men de dijk langs Noord we
ten te behouden, doordat men daar
zonder 'n ogenblik te verpozen bezig
is te stutten en gaten te dichten. De
grote rol spelen, en de talloze leden
van de organisatie, die er voor zor
gen, dat de vliegtuigen gereed staan
om met nieuwe voorraden te vertrek
ken, werken deze dagen onder hoog
spanning. Zij weten wat op het spel
staat.
Prins Bernhard is voornemens on
middellijk na aankomst de over
stroomde gebieden te bezoeken.
Hij heeft aan de minister-president
een telegram gezonden waarin hij
uiting geeft aan zijn verslagenheid
over de ramp. Hij verzocht zijn
deelneming over te brengen aan de
slachtoffers.
Minister-president dr Drees heeft
gisteren voor de radio een toespraak
gehouden, waarin hij met ontroering
het leed der getroffenen schetste.
Wij weten nog niet bij benadering
hoe groot de schade tenslotte zal blij
ken te zijn. Maar zeker is zij buiten
gewoon ernstig. Het gebeurde bete
kent een zware terugslag in de op
gang van ons volk na de oorlog. Een
opgang, die zich juist duidelijker be
gon af te tekenen. Verheugend te
midden van deze ellende is de geest
waarmee ons volk dit alles tegemoet
treedt en de daadwerkelijke sym
pathie die wij van alle zijden ook
uit de overzeese rijksdelen en uit het
buitenland mogen ondervinden.
meester. Do eilanden zijn wel veelal Krimpen'erwaard kan momenteel
nog niet als veilig worden beschouwd.
Nog wei-ken burger en militair hier
met inzet van alle krachten santen
om de dijken te behouden, maar er
zijn reeds verschillende gaten in de
dijk geslagen en op andere punten is
de verdediging zwaar ondermijncr.
Rubberboten daalden
uit de lucht
De luchtvaart heeft zich ook giste
ren bij de hulpverlening aan de
noodgebieden niet onbetuigd gelaten.
Op het vliegveld Valkenburg zijn
bergen werk verzet. Grote hoeveelhe
den geconserveerde levensmiddelen
zijn in eendrachtige samenwerking
door vliegtuigen van de Marine-
luchtvaartdienst. de L.S.K., de Rijks
luchtvaartschool, de K.L.M. en niet
te vergeten door twee vliegboten
van „rescue-service" van de Ameri
kaanse luchtmacht boven de over
stroomde delen van ons land afge
worpen. Ook heeft de helicopter van
de marine-luchtvaartdienst zijn goe
de diensten bewezen.
vex-geefs probeerd 'n rubberboot af
te leveren aan een geïsoleerde boer
derij de stroom was te sterk
kwam de helicopter te hulp.
De inwoners hadden zich op het
dak voorlopig in veiligheid kun
nen stellen. De toestand werd ech
ter met het uur gevaarlijker: de
boerderij was a> gedeeltelijk inge
stort. Een touwladder werd uit
de helicopter neergelaten en na
enige aarzeling waagde de zoon de
luchtreis. Zijn jongere zusje en
tenslotte zijn bejaarde moeder
overwonnen hierop haar vrees,
waarna het drietal veilig naar
Nieuwe Tonge kon worden over
gebracht. De oudste zoon, die nog
in de boerderij was achtergeble
ven, trof het minder gelukkig. Na
dat de helicopter weer boven de
Over een gedeelte van een loshangende spoorlijn
huizen te zijn gehaald, in veiligheid.
Zeeland brengen de evacué's zich, na per boot uit de
Een correspondent van het A.N.P.
heeft aan de rand van het ramp
gebied in het ongelukkige West-Bra
bant gestaan en thuisgekomen heeft
hij enkele van de ontelbare indruk- I
ken, die hij tijdens zijn lugubere
tocht heeft opgedaan, naar zijn redac
tie geseind.
Zijn relaas, dat in zijn beknoptheid
u„,.u uv een huiveringwekkend beeld geeft
boerderij was teruggekeerd, stapte j van PeiH°ze ramp, die duizenden
ook hij op de touwladder. Zo j °P no§ §een honderd kilometer af-
ontler op de touwladder kon stand van ons verwijderd getroffen
hij behouden op de dichtstbijzijn- heeft> laten WÜ hier volgen,
de dijk worden afgezet Hij kon Wat moet men grijpen uit dit diep
niet aan boord worden genomen, tragisch gebeuren? Men weet het
j niet. De indrukken zijn veel en vrij
wel alle indroevig. Zo ik enkele beel
den in mijn herinnering terugroep,
dan zie ik ergens bij de Moerdijk
zullen binnenkort aan longontsteking
sterven. Ieder roept om boten, maar
men ziet er slechts weinig.
En een ieder bidt en klaagt, waar-
Oostende en Duinkerken
zwaar geteisterd
Een functionaris van het gemeen
tebestuur van Oostende verklaarde
1, Maandag, dat zijn stad het zwaarst
om er nu juist op dit punt geen vaar
tuigen zijn die de hulpeloze slachtof
fers, die daar ginds uit de bovenver
diepingen met handdoeken zwaaien,
kunnen redden. En komt er dan van alle Belgische badplaatsen is ge-
eindelijk een boot, dan kan men vrij- troffen. Tweederde van de stad is
wel niet tegen de nog steeds hard j bijna geheel verwoest. Het getroffen
waaiende wind oproeien en telkens gebied in de ..tad is precies hetzelfde
wordt de schuit weer teruggeslagen. j als het deel, dat in de oorlog door
j bombardementen werd verwoest.
De buitenboord-motoren kan men Functionarissen van het Belgische
de eerste tientallen meters vaak niet ministerie van openbare werken
gebruiken, doordat ze vastslaan in de raamden Maandag, dat de Belgische
bodem. Het is telkens weer een de- badplaatsen een schade van ruim 200
wij «e muwuya monstratie van menselijke onmacht millioen franc hebber opgelopen.
een man en een vrouw met twee tegen de kracht ven de elementen, d^ie j Honderden mensen zijn geëva-
kleine kinderen, geassisteerd door daar rond de Moerdijk en rond Wil- cueerd uit de laaggelegen delen van
twee militairen, in een boot op het lemstad nog steeds hoogtij vieren. Duinkerken, die zijn ondergelopen.
water zwalken1 Stormvlagen jagen de nattte sneeuw- I De schade in het gebied van Duin-
ten paard staat nog net met zijn bhi™ over het geteisterde land, waar kerken en Calais wordt geschat op
k boven water van ziin stal uit n0§ steeds slachtoffers vallen en sa- j vele millioenen francs. Er is daar
j naür buiten te kijken. Een boeren- tanis<* loert soms het bleke g^aat geen melding gemaakt van slachtof-
knecht waadt tot zyn borst door het de zon d°°[ de 1 !=rs' 5e «?he e nxht VB" Z""da« °P
water om de touwen, waarmee het "?nsen. «'Stelen voor hun leven, Maandag heelt men gewerkt aan het
vee in de stallen is vastgebonden, los elke """"f .vaa I diahlen van «aten ln de„ zee"
te snijden. Hij rukt aan de halsters «en en het is de tragiek dat vaak d.jk, een van 100 en een van 60 me-
van de dieren, doch onwrikbaar blij- e?rder d^ktn dlChl,. 1 "a° bJ?ed' Dc haver, van Drnnker-
ven ze staan, onwillig om twinti- "«uwe doorbraken moeten worden ken ,die ernstig getroffen is, staat tot
meter door het water te waden el voorkomen, voordat ment zich kan Woensdag slechts in beperkte mate
bekommeren om het lot van de dui- voor de scheepvaart open.
zenden, die met angst om het hart i
wachten op een roeiboot, die hen
naar de veiligheid daar heel in de
verte kan brengen.
de veilige wal te bereiken.
Fijnaart wordt een gebroken oude
man een Roode Kruispost binnenge
bracht en snikkend vertelt hij, hoe
zijn vrouw in de nacht van het dak
is gegleden en in het kolkende wa- j
ter is verdwenen. Een lid van de j
commando's uit Roosendaal kan de
dringende bede van een Hoofdinge
land niet weerstaan en zwemt met I
een touw om zijn middel naar een
honderd meter verder gelegen boer
derij, waar de vrouw van de Inge
land en diens twee kinderen op de
^enmirdSini ir„S.av1nH?ef';n; onmiddellijk ten Noorden van de
gen._Hu brengt een verbinding tot drie kilomete- spoorbaan
DE SPOORVF^BTVDTNG MET HET
ZUIDEN.
Een nauwkeurig onderzoek is inge
steld naar de situatie bij de Moer-
dijkbrug. Daarbij is gebleken, dat
tussen Dordrecht en de Moerdijkbrug,
en luchtopname van de overstromingen op Duiveland. Op het dak van een huis, heel alleen in het ondergelo
pen land, dat een trieste aanblik geeft zit een man, die zwaait naar het overvliegende toestek Een rubberboot
is blijven steken in dat, wat voor de ramp waarschijnlijk een boomgaard is geweest.
stand en weet, behalve dit gezin
ook de buren te redden.
De stoere commando's staan in een
bunker hun kleren te stomen.
Zojuist zijn ze doornat uit het wa
tergebied teruggekeerd en hun
enige wens is, om zo spoedig moge
lijk met droge plunje weer terug te
keren. Ergens op een droog stuk
land staan honderden stuks loeiend
vee met volle uiers. Zij zijn voorlopig
gered, maar vele zyn zwaar ziek en
brug, drie kilometer spoorbaan vrij
wel is weggeslagen. Ten Zuiden van
de brug is een gai van 700 meter in
de spoordijk ontdekt. De Spoorwe
gen verwachten dan ook. dat de her
stelwerkzaamheden aan de spoorbaan
bij de Moerdi kbrug een kwestie van
ten minste enige weken zal worden.
Alle verkeer van het Zuiden naar
het Noorden, dat var. deze verbinding
gebruik placht te maken, wordt
voorlopig via Utrecht, den Bosch af
gewikkeld.
DE OORZAAK VAN DE RAMP
Het verloop van de storm
