HAAGSCHE
COURANT
Aantal slachtoffers reeds tot 627 gestegen
Voor liet lot van ruim 250 anderen wordt gevreesd
Kritieke toestand in Stavenisse -Goeree
Nog
geen
van cle
volledig
ramp
lit
overzie
Reeds
twee millioen
bijeen
Eerste slachtoffers
begraven
Vliegtuigen brengen voedsel en rubberboten
No. 20962 16 pagina's
Dinsdag 3 Februari 1933
O
PRIJS DEZER COURANT Abonnement per kwartaal 5.85, per week
47 cent. Losse nummers 9 cent per exemplaar. Verschijnt dagelijks
behalve op Zon- en Feestdagen. Loketten geopend van 8.3018.00 uur.
BUREAUX: WAGENSTRAAT 55-37 - TEL. 184466 - 8 LIJNEN - POSTGIRO 12500
DIRECTIE: A. G. SUTHOFF, Mr. K. K. LABOHM, TH. G. VAN DER GARDEN
HOOFDREDACTEUR: PROF. Mr. A. C. JOSEPH US JITTA
PRIJS DER ADVERTENTIëN 1 t/m 26 mm ƒ0.176 per mm, daarna
Iedere mm meer 0.35 per mm. Minimum grootte 13 mm.
KL adv. bij vooruitbet. tot 15 w. daarboven tot max. 20 w. 1.50
Hef aantal slachtoffers, dat bij de overstromingsramp om het
leven is gekomen, stijgt nog steeds. Van 627 personen
weef men thans met zekerheid te melden, dat zij zijn om
gekomen. Men vreest echter, dat dit cijfer nog met onge
veer 250 zal moeten worden verhoogd. Zo zijn uit Nieuw
Vossemeer en Oude Tonge berichten binnengekomen, dat
daar vermoedelijk respectievelijk 50 en 60 personen zijn
verdronken en berichten uit Stavenisse maken melding van
ruim 200 vermisten.
In sommige gebieden heeft men het reeds zover gebracht,
dat men de situatie goeddeels meester is, maar elders
wordt nog met man en macht gewerkt om nieuwe rampen
te voorkomen en zwoegen vrijwilligers en militairen dag en
nacht om in gevaar verkerende mensen in veiligheid te
brengen.
Nog steeds is het niet mogelijk een volledig overzicht van
de watersnoodramp te geven. Volgens de tot dusver ont
vangen berichten kan de situatie in Zeeland als volgt wor
den samengevat: Op Walcheren heeft men de toestand vrij
wel geheel in de hand. Verschillende dijkgaten zijn afgeslo
ten. Bij Amemuiden staan enkele polders blank. Bij Dom
burg en Oostkapelle zijn de duinen sterk aangetast. De ge
malen werken op volle kracht en Vlissingen is geheel droog.
Naar schatting is 25 pet van Noord-Beveland onder water
gelopen. In Kortgene zouden 40 doden te betreuren zijn.
Behalve in het oostelijk deel is de toestand in Zuid-Beveland
zo goed als geconsolideerd. Yerseke vormt het opvangcen
trum. Hier zitten duizenden evacué's uit Bruinisse, Schou
wen, Tholen en Zierikzee.
Bij de overstroming van Zierikzee zijn tot dusver 19 personen
omgekomen.
Geheel Schouwen en Duiveland
staat met uitzondering van de
Westrand onder water. Met be
hulp van radiozenders wordt het
contact met deze plaats onderhou
den. Vele malen werd dringend om
rubberboten voor Zierikzee ver
zocht. Voorts zijn amphibie-vaar-
tuigen naar de bedreigde plaats
gezonden. In Brouwershaven was
de toestand zeer kritiek. Vele sche
pen zyn onderweg om by de eva
cuatie van deze gebieden hulp te
verlenen.
De toestand op Tholen
is wel zeer ernstig. Sta
venisse schijnt zwaar ge
teisterd te zyn. Het aan
tal doden op het eiland
is aanzienlijk en er wor
den meer dan 200 perso
nen vermist.
De toestand in Zeeuwsch-
Vlaanderen is gunstiger ge
worden. In vele gemeenten is
het water verdwenen. In ver
schillende Oost-Zeeuwsch-
vlaamse polders is de droog-
maling begonnen. Ook de
situatie bij Hontenisse is men
meester. Verschillende boot
verbindingen en veerdiensten
worden weer hervat. Morgen
zal er 'n busdienst Breskens-
Breda en Breda-Temeuzen
worden ingesteld.
Bijzonder ernstig acht men
de toestand op Goeree en
Overflakkee. Slechts een
tweetal gebieden, nl. rondom
Dirksland en rondom Oud
dorp zijn nog niet over
stroomd. In de overige dor
pen heeft de bevolking zich in
allerijl op de dijken en op de
bovenverdiepingen der wo
ningen teruggetrokken. Ver
schillende plaatsen zijn nage
noeg niet bereikbaar. Met be
hulp van hefschroefvliegtui-
gen tracht men de geïsoleer
de dorpen te bevoorraden en
personen die in gevaar ver
keren te ontzetten. Een Bel
gisch hefSchroefvliegtuig
heeft op deze wijze twaalf
personen gered. Volgens be
richten van de piloot van het
Belgische toestel zouden in
Oude-Tonge vermoedelijk 60
personen omgekomen zijn. De
toestand in Middelhamis is
niet hopeloos. Verschillende
vissersschepen en marine-
vaartuigen zijn naar Ouddorp
en Stellendam onderweg om
hulp te bieden en om de inwo
ners te evacueren. Het aantal
slachtoffers te Middelhamis
zou 10 bedragen. Te Oolt-
gensplaat heerst een noodtoe
stand.
Ook Heïlevoetsluis is zwaar ge
troffen. Het gedeelte der gemeente
binnen de vestingwallen is geheel
overstroomd geweest. Met man en
macht heeft men aan de dijkgaten
gewerkt, met. het gevolg dat zy
voorlopig konden worden gedicht.
Daardoor is een gedeelte van deze
gemeente weer droog komen te
liggen. Van Hellevoetsluis is con
tact tot stand gekomen met Stel
lendam.
Op het dak van een huis
op Duiveland (in cirkel)
geheel alleen in het onder
gelopen land zit een man,
zwaaiend naar het vlieg
tuig, waaruit deze foto
werd gemaakt. Een rubber
boot is blijven steken in de
boomgaard (rechts)
Luchtopname A.NJ*.)
J
Op Voome en Putten is een
groot deel van de bevolking ge-
evacueerd. Veel vee is in veilig
heid gebracht. Ondergelopen zijn
de polders Zuidland, Oudenhoorn,
Nieuwenhoorn, Abbenbroek en de
Bernissepolder. Het gebied weste
lijk van Pultershoek is watervrij
gebleven. Op IJsselmonde is de dijk
langs de Noord behouden. In de
Hoeksche Waard is de streek
rondom 's-Gravendeel zwaar ge
troffen. Bijzonder ernstig was de
toestand ook in Numansdorp, dat
door de Koningin werd bezocht.
Het aantal slachtoffers in deze
gemeente is tot 67 gestegen.
Op Rozenburg wordt met man
en macht gewerkt aan het dichten
van de dijk langs de Waterweg. In
deze streek zijn geen veranderin
gen van betekenis ingetreden.
In het gebied van het Eiland van
Dordrecht heeft het overstroomde
oppervlak geen uitbreiding onder
gaan. Wel is het gebied van de
Dordtse Biesbosch, een gebied van
14 a 1500 ha, toch nog verloren
gegaan, nadat de scheiding tussen
Prinsenpolder en Dordtse Bies
bosch, de Oude Veerweg, is door
gebroken. De gehele dyk tussen
Rotterdam en Gouda, langs Nieu
we Maas en Hollandse IJssel is in
tact gebleven. Het buitendijkse ge
deelte van Hardinxveld heeft
zware schade opgelopen. Vooral de
daar gevestigde industrieën had
den veel overlast %ran het water.
De doorbraak by Ouderkerk a.d.
IJssel wordt met man en macht
gestopt. Naar thans bekend is ge
worden, zyn zes personen uit De
Stormpolder verdronken. In Ouder
kerk verdronken 2 personen. Te
Papendrecht zijn 300 gezinnen ge-
evacueerd. In deze omgeving heeft
de ramp 1 dode geëist.
De toestand in Wesl-
Nodrd-Brabant
Wat de toestanden in westelijk
Noord-Brabant betreft, kan wor
den gemeld, dat Steenbergen over
stroomd is geweest met vluchtelin
gen uit Sint. Philipsland, Anna Ja-
coba en Nieuw Vossemeer. Van
daag zullen militaire eenheden met
motorboten de polders in het hele
gebied afzoeken om nog geïsoleer
de personen te ontzetten.
Volgens de jongste berichten
zouden er in Steenbergen zeven
personen zijn aangespoeld, t.w.
vier uit Nieuw Vossemeer en drie
uit Sint Philipsland. Van Steenber
gen uit zijn de vluchtelingen door
gezonden naar Rucphen en Zun-
dert. Ten N.O. van Steenbergen is
het gebied droog gebleven. Over
stroomd is alles ten Westen van de
lijn OssendrechtWoensdrecht
Bergen op ZoomHalsteren
Steenbergen.
Ook is overstroomd het gebied
ten Noorden van de Dint.el en de
Mark. Verder het gebied van Hoge
Zwaluwe, Lage Zwaluwe, Wa
genberg en Drimmelen en dat ten
Noorden van de lijn Geertruiden-
bergWaalwijk tot de Maas. Het
land van Heusden en Altena is
overstroomd ten Westen van de lyn
BerkendamAlmkerk en Dussen.
Op het ogenblik zijn in Halste
ren dertien lyken geborgen van
mensen die bU de overstroming de
dood hebben gevondJen.Er wqrden
nog ruim zestig personen vermist.
In Raamsdonlcveer zijn twee
doden te betreuren, o.w. een baby
van zes weken. Hier zyn 25 huizen
volledig verwoest en 40 onbewoon
baar geworden.
Uitkering aan
slachtoffers
De minister van Maatschappelijk
Werk heeft alle burgemeesters en
wethouders gemachtigd, slachtof
fers van de watersnood, indien
deze niet in eigen onderhoud kun
nen voorzien, voorlopig een uit
kering toe te kennen, overeenkom
stig de regeling hulpverlening
oorlogsslachtoffers 19401945.
Op Texel twee Joden
Uit betrouwbare bron is mede
gedeeld, dat op Texel tot nu toe
twee lijken zijn geborgen, t.w. van
de 56-jarige smid R. IJ. (reeds ge
noemd) uit De Waal en de 36-jari
ge melkhandelaar D. K. uit De
Koog. Nog vier personen zyn door
familie als vermist opgegeven. De
kans dat zij levend zullen worden
teruggevonden wordt klein geacht.
Men heeft de indruk de situatie
meester te kunnen blijven. Ruim
185 D.U.W -arbeiders en vijftig
mariniers uit Den Helder zijn naar
het eiland gekomen om bij het
werk aan de dijk behulpzaam te
zijn.
Hoe zeer het Nederlandse
volk met de slachtoffers mee
leeft en getroffen is door de
ontzettende gevolgen van de
watersnood, blijkt duidelijk
uit de bij het Nationaal Ram
penfonds binnengekomen ga
ven. Maandagmiddag om
streeks 17 uur was een bedrag
van ruim 2 millioen
uitgezonderd de vele stortin
gen per giro, die nog niet bin
nen zijn ontvangen, terwijl
daarnaast duizenden en nog
eens duizenden kledingstuk
ken aan de Rode Kruispost
te Den Haag waren ingele
verd.
Trieste plechtigheid te
Dubbeldam
De stoffelijke overschotten van
vier slachtoffers van «Ie waters
nood, inwoners van het zo zwaar
geteisterde 's-Gravendeel, zijn
vanochtend om elf uur in ruw
houten kisten op het kerkhof in
Dubbeldam voorlopig ter aarde
besteld. Het zijn de eersten van
de ramp, wier lijkeu geborgen
konden worden.
De trieste plechtigheid droeg een
zeer sober karakter. De burge
meester van Dubbeldam, de heer
J. P. M. Beelaerts van Em-
michoven, sprak bewogen woorden,
waarmede hy de gevoelens van de
bevolking van het eiland van
Dordt tot uitdrukking bracht. Ds.
A. J. van Heuven, Nederlands her
vormd predikant van 's-Graven
deel, sprak woorden van troost tot
de enkele nabestaanden, die aan
wezig waren.
B.P.M. Pemis ligt
gcbecl stil
De watersnood heeft grote
schade aangericht in de B.P.M.-
raffinaderij te Pernis, waarvan be
langrijke gedeelten zijn onderge
lopen geweest. Op laaggelegen pun
ten is veel water achtergebleven.
Zaterdagnacht zijn alle installaties
stopgezet en het bedrijf ligt thans
geheel stil.
De directe schade kan als aan
zienlijk worden beschouwd en
daarnaast is natuurlijk de bedrijfs
schade door de stillegging zeer be
langrijk. Met man en macht wordt
thans aan het herstel gewerkt,
maar er kan nog niet worden ge
zegd. wanneer de raffinaderij weer
zal draaien. Dit zal zeker circa
twee weken vorderen.
Een der grote tankopslagterrei
nen is gelukkig van waterschade
bevrijd gebleven en daardoor
ondervindt voorlopig de vitale af
voer en distributie van aardolie
producten in ons land en de export
naar België en Zwitserland geen
noemenswaardige stagnatie.
Hulp uit de lucht vaak nog steeds de enige mogelijkheid
De luchtvaart laat zich niet onbetuigd, waar het
er om gaat de slachtoffers van de ramp zo goed en
zo spoedig als mogelijk is te helpen. Sinds gisteren
is het vliegveld Valkenburg het zeer drukke middel
punt van deze hulpverlening.
Grote hoeveelheden levensmiddelen in blik,
brood en andere noodzakelijke artikelen wor
den, evenals rubberboten voor die plaatsen,
waar men vor alles mensen van nog steeds
levensgevaarlijke plaatsen moet evacueren, door
vliegtuigen naar de rampgebieden gebracht. Soort
of herkomst van deze toestellen doet er in deze
dagen niets toe: in eendrachtige samenwerking
vliegen mensen en machines van K.L.M.. Marine-
Luchtvaartdienst. Luchtstrijdkrachten, R.I.S. en niet
te vergeten, van de „Rescue-service" van de Ame
rikaanse Luchtmacht steeds opnieuw naar de over
stroomde delen van het land. Een K.L.M. Dakota
maakte een vlucht van drie-en-een-half uur boven
de getroffen gebieden en wierp o.m. vier rubberbo
ten. 150 zakken voedsel en tien grote pakken jute
zakken uit. Deze werden o.m. uitgeworpen boven
Middelhamis, waar met kalkletters op de dijk de
noodkreet „Rubberboten en zakken s.v.p." was neer
geschreven
Ook de helicopter van de M.L.D. bewees giste
ren goede diensten. Toen nl. in de namiddag een
„Sea-Otter" een marine-amphibievliegtuig op
Goeree was geland om een rubberboot aan een
geïsoleerde boerderij af te geven, bleek de stroom
te sterk. En toch moest er hulp geboden worden,
daar de toestand met het uur hachelijker werd.
Voorlopig hadden de bewoners zich op het dak in
veiligheid kunnen brengen, maar ook dat was
niet meer geheel veilig, daar de boerderij al voor
een deel was ingestort. Toen kwam de helicopter te
hulp. Een touwladder werd neergelaten en na enige
aarzeling waagde de zoon de luchtreis. Een jonger
zusje en tenslotte ook de bejaarde moeder volgden,
waarna het drietal in veiligheid kon worden ge
bracht. Toen ging het toestel terug om de oudste
zoon te halen. Hij trof het minder goed. want de
hysinrichting bleek onklaar te zyn geraakt, zodat
hy niet aan boord kon worden genomen. Onder aan
de touwladder bungelend kon hy echter op de
dichtstbijzijnde droge dyk worden afgezet.
Een „Harpoon"-bommenwerper van de M.L.D.
wierp rubberboten uit in de buurt van Zierikzee,
waar de angstige slachtofftrs op daken waren sa
mengehokt en met de nationale driekleur en bed-
delakens de aandacht op hun hachelijke situatie
vestigden.
Ook de Belgische Sabenapiloot kapitein Gerard
Tremerie heeft met zijn hefschroefvliegtuig tal van
tochten over de verdronken Zeeuwse eilanden ge
maakt en in de loop van Maandag enige tientallen
slachtoffers, onder wie zieken, naar de vliegbasis
Woensdrecht gebracht.
Zondag maakte kapitein Tremerie een vlucht van
Brussel naar Oude Tonge. dat hy met behulp van
een wegenkaart en het tellen van kerktorens kon
bereiken. Hy landde daar op een stukje slykerige
grond van enige vierkante meters, bleef er de nacht
over en vloog met post van dit dorp naar Woens
drecht. In de loop van Maandag, heeft de Zeeuwse
hoofd-inspecteur van de Volksgezondheid met de
helicopter een verkenningsvlucht over Schouwen-
Duiveland gemaakt.
Sedert gistermiddag vier uur zijn door de Directie
voor de Voedselvoorziening van het Ministerie van
Landbouw voedseldroppings uitgevoerd boven Oude
Tonge. Sommelsdijk. op Sehouwen-Duiveland en bij
Ooltgensplaat. Het betrof hier gebieden, waarmee
geen andere communicatie mogelijk was «_n waar
groepen van 600 700 personen waren ingesloten.
