Laatste nieuws
over de watersnood
„Beleven van het Goddelijk gebod:
naaste liefhebben als zichzelf"
Ontwikkeling van Nw. Guinea
gaat in stijgende lijn
Spoorlijn bij de Moerdijkbrug over
drie kilometer weggeslagen
België en Noord-Frankrijk
minder zwaar getroffen
r
Royaal gebaar ten bate
van Neerlands gebitsverzorging
J
De Rotterdammer
Pag. 5
Dinsdag 3 Februari 1953
Buitenlandse snelboten
op weg naar Zeeland
Omstreeks één uur zijn te Rotterdam
een twintigtal Engelse en Belgische snel
boten bij de Onderzeedienst van de Kon.
Marine te Rotterdam aan de Waalhaven
gearriveerd. Direct heeft de Marine de
nodige levensmiddelen en medicamenten
aan boord van deze schepen gebracht,
waarna zij binnen het uur met een
Nederlandse verbindingsofficier weer de
'haven van Rotterdam verlieten om koers
te zetten naar de getroffen gebieden. De
meeste schepen zijn naar Zeeland ver
trokken. De capaciteit van de schepen is
verschillend, maar men zal proberen
zoveel mogelijk evacué's aan boord te
nemen om deze zo spoedig mogelijk naar
Rotterdam te brengen. Deze twintig snel
boten maken deel uit van het Rijn-
flottilje.
Zes doden geborgen op
Schouwen-Duiveland
In de buurtschap Schelphoek nabij
Zierikzee op Schouwen-Duiveland is
een aantal huizen weggeslagen. Bij
Brouwershaven zijn drie lijken gebor
gen. Enkele personen worden aldaar
nog vermist. In de buurt van Capelle
zijn ook drie mensen verdronken. Van
Zierikzee zijn enkele schepen naar
het eiland Tholen doorgezonden, boten
uit Flakkee werden doorgestuurd naar
Bruinisse, omdat aldaar hulp wel zeer
dringend nodig is.
Vlotten trekken Schouwen en Dui-
veland binnen voor ogenblikkelijke
hulpverlening.
De havendijken van Zierikzee zijn
ernstig gehavend. Een vliegtuig „drop
te" voedselpakketten en is weer terug
gekeerd naar zijn vliegbases Valken
burg om nieuwe voorraad te halen.
De „droppings" op de markt zijn uit
muntend gelukt. Vier hospitaalschepen
zijn in Zierikzee aangekomen.
Nog 1500 mensen
in schuren
Er is ihans een grote reddingsactie
gaande om de mensen, die nog tussen
Burch en Brouwershaven zitten, op te
halen. Er zijn vele vletten, uitgerust met
walkie talkies onderweg.
De Rijkspolitie te water aan de Schelf-
hoek heeft bericht, dat met man en
macht wordt gewerkt om de mensen
daar in de buurt op te halen. Men
schat, dat er nog ongeveer 1500 mensen
in huizen en schuren zitten. Er zijn rub
berboten over de dijk gezet. Ook
marine is hier in actie.
In Siavenisse en St. Annaland heeft
men alle overlevenden gered. Van
Schexpenisse is nog geen bericht ont
vangen.
Boten, auto's en
een helicopter
Ket Westduil'se ministerie van Verkeer
heeft vandaag tien- motorboten de Rijn
afgezonden voor hulpverlening aan Ne
derland en België. De boten, die eigen
dom zijn van het federale orgaan voor
de binnenwateren, worden door een
moedervaartuig begeleid.
Ook de Sabena (de Belgische lucht
vaartmaatschappij) heeft hulp gezonden
in de vorm van een tweede hefschroef-
vliegtuig om aan de reddingswerkzaam
heden deel te nemen. Dit is gebeurd op
verzoek van het hoofdkwartier van de
Nederlandse generale stad.
Nog meer hulp nadert. Een convooi
van 15 vrachtauto's van de Amerikaanse
genie, afkomstig uit Longwy, is vanmor
gen door België gereden met bestemming
Breda. Eveneens bestemd voor Breda is
Di Kortenhorst in Tweede Kamer
HIER past slechts een diep beleven van het Goddelijke gebod;
zijn naaste lief te hebben als zichzelf een gebod, dat geen
plaats laat voor willen of niet willen, maar dat ieder de bindende plicht
oplegt, ieder op z'n plaats en ieder volgens z'n vermogen een drieledig
programma te helpen uitvoeren: redden, verzorgen en herstellen".
Deze woorden sprak dr L. G. Kortenhorst als voorzitter uit bij de aan
vang van de zitting van de Tweede Kamer, waarin de regering een
verklaring aflegde over de toestand in de door watersnood getroffen
gebieden.
„Het Nederlandse volk", aldus dr.
Kortemhorst. „dat de verse herinnering
aan de oorlog nog steeds als een be
klemmende huivering met zich draagt,
vraagt zioh af, of deze nieuwe gesel, die
als een engel der vernieling over ons is
neergedaald, het vroeger ondergane leed
niet in omvang en ellende overtreft.
Onze regering en onze medeburgers
hebben direct begrepen, dat in bittere
nood de krachten niet met klagen en
met ideële woorden moesten worden
verspild. Wij zullen deze houding tot de
onze maken.
Ten overstaan van deze zondvloed van
collectief ondervonden leed lijken
voelens van medegevoel en medelijden
hoe vanzelfsprekend ook aanwezig
bleek en bloedeloos. Alle aandacht en
alle inspanningen blijven geconcentreerd
op de persoonlijke en collectieve offer
zin van het Nederlandse volk in al z'n
geledingen. Men moet niet denken, dat
de steun van regering en volksvertegen
woordiging de vrijwillige hulpactie in
het minst overbodig zou willen maken
of zelfs maar zou willen remmen.
Gelukkig heeft de openbare mening
zich metterdaad uitgesproken voor
wijze van hulpverlening, waarvan
eigen offerzin de motor is en de vrijwil
ligheid de menselijke ep zedelijke bete
kenis van het offer adelt.
Ik wil dit korte woord besluiten met
de bede tot de Almachtige God om
troost te storten in de harten der be
proefden en uitkomst te geven in de el
lende en in de nood van de duizenden,
Maximum-prijzen
voor aardappelen
Met ministerie van Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening- zal van
daag maximumprijzen afkondigen voor
aardappelen.
De directeur van het directoraat
voedselvoorziening ir J. A. P. Franke
heeft verklaard, dat in de door de
watersnood getroffen gebieden veel
klei-aardappelen verloren zijn gegaan.
De stopzetting van de aardappel
export is geen reden om aan te
nemen, dat de beschikbare voorraden
aardappelen niet toereikend zullen
zijn, al zal gedeeltelijk moeten worden
overgeschakeld op zandaardappelen.
Tn Noord-Beveland zijn grote hoeveel
heden klein-aardappelen gered. Per schip
zijn 25.000 zakken naar dit gebied over
gebracht om deze voorraden i-n veiligheid
te brengen.
Tot het afkondigen van maximum
prijzen is voornamelijk overgegaan, om
ongewenste speculaties, die op sommige
plaatsen reeds zijn gesignaleerd, tegen
te gaan.
Films van en voor
de noodgebieden
De Cinetone heeft in samenwerking
n UlUCtüllC llCdl, 1IJ üctlllCMlWKl Kllll»
colonne van 118 auto s van de tol. Illet de Amerikaanse M.S.A. ie Pedis
anse Erenie. komend van Orleans, die
rikaanse genie, komend van Orleans, die
vanmiddag om vijf uur over de Belgische
grens zou trekken. Twintig Engelse en
Belgische snelboten van het Rijnflottilje
heeft koers gezet naar Rotterdam.
Honderden samen
gepakt op 300 m.
Een inwoner van Dordrecht, die giste
ren per helicopter naar Goeree is ge
weest, heeft ons hedenochtend van het
vliegveld Woensdrecht af enige medede
lingen gedaan, die er op zouden wijzen
dat de toestand op Goeree gisteren zeer
criliek was. In Oude Tonge zouden
vele slachtoffers zijn geborgen. Honder
den inwoners van deze plaats zouden op
eengepakt zitten op een stuk dijk van
circa 300 meter, versloken van voedsel
en drinkwater. Even critiek, zo niet er
ger, zoii volgens deze zegsman de toe
stand zijn in Den Bommelen
Ooligensplaal.
Over de rest van hei eiland kon hij
niets vertellen.
gisteren de cineasten Herman van der
Horst, Bert Haanstra. Ytze Brusse en
Van Haren Noman naar de noodgebieden
gestuurd met gemotoriseerde jollen en
een eigen voedselpakket, om een groot
aantal filmshots op te nemen, waaruit
een film zal worden samengesteld, die
men hoopt te gebruiken in de grote hulp
actie voor de slachtoffers.
Polygoon-Profilti heeft ook gisteren/
de gehele dag met acht equipes film
opnamen gemaakt. Een van deze equipes
heeft uitsluitend luchtopnamen gemaakt.
Uit vrijwel alle landen ter wereld
zijn telegrammen ontvangen met het
dringend verzoek filmmateriaal te zen
den, Duizenden meters film zijn per
vliegtuig verzonden, onder meer naar
Amerika, Indonesië, Curasao, Engeland
en andere landen.
Voor watersnood-
slachtotters
Geldelijke hulp
verlening
De minister van Maatschappelijk
>Verk heeft alle burgemeesters en
wethouders gemachtigd de slachtoffers
van de watersnood die niet of onvol
doende in staat zijn om in hun eigen
levensonderhoud te voorzien, voorlo
pig een uitkering toe te kennen om
in eigen levensonderhoud te voorzien,
overeenkomstig de regeling hulpver
lening oorlogsslachtoffers (1940
1945). De hoofden van de bureaux
van het betrokken departement in de
provincies zullen desgewenst hierbij
van voorlichting dienen. Deze gelde
lijke hulpverleningsregeling geldt met
terugwerkende kracht van 1 Februari.
Nadere uitvoeringsvoorschriften op de
getroffen regeling zullen binnei) korte
tijd aan B. en W. worden toegezon
den, zodra het inzicht in de omvang
van de verschillende aspecten van de
te lenigen noöd is verkregen.
Nog
negen personen
omgekomen
In de gemeenten Hoek en Zaamslag
(Zeeuws-Vlaanderen) kwamen twee
kinderen om het -leven.'
Bij Zuidland verloren hedennacht
zes mensen het leven, toen een rub
berboot in het prikkeldraad geraakte,
Bij Ossenisse (Zeeuws-Vlaanderen)
Js het lijkje gevonden van een in de
golven omgekomen kind.
Zo maakt men hulp
gemakkelijker
Voor hen, die goederen afstaan, geven
ter zake kundlgen de volgende aanwij
zingen: ieder paar schoenen thuis met
een knoop aan elkaar binden, zorgen dat
paren kousen en sokken bij elkaar blij
ven, jas, broek en vest van een costuum
met een touw door de knoopsgaten aan
elkaar binden (niet met lussen)
Gevallen van in nood verkerende die
ren kunnen worden doorgegeven aan het
hoofdbestuur van de Ned. Ver. tot Be
scherming van Dieren, tel. 112755 in Den
Haag. Deze vereniging doet op dieren
vrienden een beroep om financiële hulp
giro 25685. De Alg. Ned. Pluimveeteelt
vereniging te Utrecht vraagt haar leden'
medewerking om gedupeerde pluimvee
houders van levend materiaal te voor
zien, Aanmeldingen en aanvragen Schil
lerlaan 13, Utrecht.
Oproep familieleden
militairen overzee
In verband met de ongerustheid onder de
Nederlandse militairen overzee over hun
familie in Nederland, wordt aan alle fami
lies van deze militairen in de getroffen ge
bieden verzocht zo spoedig mogelijk bericht
van hun omstandigheden te geven aan de
Sectie Welzijnszorg, Ministerie van Oorlog,
Van Stoiklaan 3 Den Haag', telefoon I 1700
—553356.
Deze berichten worden dan telegrafisch
aan de commandanten in Korea Nieuw-
Guinea en Suriname doorgegeven ter mede
deling aan de betrokkenen.
Inwoners en geëvacueerden uit de getrof
fen gebieden, die verwanten, dienen bij de
Koninklijke Marine, buiten Nederland, in
kennis willen stellen van hun omstandighe
den, kunnen zich daarvoor wenden tot het
bureau personeeispubliciteit van de Konink
lijke Haritte. "Konüngiilimeijjracht Den
Haag, telefoon K 1700—183155 en 183156.
De berichten zullen ten spoedigste zonder
kosten worden doorgegeven aan het overzee
dienende personeel der Koninklijke Marine,
Het voorbeeld Van Doetinchem om een
van de getroffen gemeenten te adopteren
'is thans reeds gevolgd door Urk, dat de
vissersgemeente Stellendam voor zijn re
kening' neemt, Almelo (Zierikzee), Nieuw-
leusen (Cadzand), Oosterhout (heel Wal
cheren), Zaandam (Ritthem) en- Maarn
(Renesse).
die op redding en bijstand wachten.
Een bede ook om menselijke barmhar
tigheid. Het eindpunt van de godsdienst,
en de pure menselijkheid, deziel der
deugden en de korte samenvatting der
eeuwige wet, dat is de barmhartigheid.
Moge deze geest vaardig blijven over
regering, volksvertegenwoordiging en
gans ons volk.
Koningin vloog boven
noodgebied
H.M. de Koningin is hedenmorgen
half tien per vliegtuig vertrokken naar
de overstroomde gebieden, welke zij
eerst van de lucht uit in ogenschouw
zal nemen. Vervolgens zou H.M. op een
vliegveld in Noord-Brabant landen,
waarna zij de geteisterde gebieden in
deze provincie zal bezoeken.
Te Rotterdam aangekomen:
100 geredden uit Stad
aan 't Haringvliet
Bij de Spido Havendienst te Rotter
dam is vanmiddag om half twee per
schip een groep van ongeveer 100 ge-
redden uit Stad aan 't Haringvliet aan-1
gekomen. De vluchtelingen zijn onmid-
dellijk met vrachtauto's en andere op
dat moment beschikbare vervoermid
delen overgebracht naar het Feijen-j
oord Stadion en het Ahoy' gebouw,
waar zij liefderijk zijn opgenomen.
Vanmiddag tussen, drie en vier uur
zouden ongeveer 400 vluchtelingen uit
het zwaarbeproefde Stavenisse met
het m.s. „Crescendo" aankomen.
Noodkreet uit
Zierikzee
De burgemeester van Zierikzee zitrt
met spoed zeer gaarne aanbiedingen
tegemoet van lieslaarzen, waarmede
mensen in Zierikzee kunnen worden
gered. Wellicht kunnen deze laarzen
worden meegegeven aan schepen, die
op het punt staan naar Zierikzee te
vertrekken. Indien mogelijk, gaarne
dropping per vliegtuig.
Aanbiedingen aan voornoemde bur
gemeester via mobilofoon nr. 1032 in
Zierikzee, bereikbaar via het basis
station Goes. Aanvragen van deze ge
sprekken via de interlocale telef.
dienst in de woonplaatsen.
Betuigingen van
deelneming
Koning Boudewijn - van België heeft
aan Koningin Juliana zijn innige deel
neming betuigd met de nationale ramp
die Nederland heeft getroffen. De zaak
gelastigde van Pakistan, de heer Bokhari,
heeft aan de minister van Buitenlandse
Zaken zijn leedwezen betuigd.
(Van een onzer verslaggevers)
het s.s. „Overijsel" van de Kon.
Rotlerdamsche Lloyd is naar
Hollandia (Nieuw Guinea) vertrokken
de heer S. P. Meermans, die de functie
gaat vervullen van chef-nautische
dienst voor de scheepvaart bij het
gouvernement van Nieuw Guinea. De
heer Meermans, die reeds enige jaren
in Sorong werkzaam was, kent zijn
nieuwe werkterrein daardoor reeds
heel goed,
De haven van Hollandia heeft men de
laatste jaren met kunst en vliegwerk
in betere staat gebracht. De erfenis
van de Amerikaanse legers is uitge
breid met enige pakhuizen, terwijl men
er voorts naar heeft gestreefd de los-
sings- en laadcapaciteiten zo veel mo
gelijk te verbeteren. Daartoe heeft men
honderden koelies geworven op het ei
land Japen, waar het loonpeil niet zo
hoog is als op Sorong, waar de oliein
dustrieën zijn gevestigd.
De ontwikkeling van de havens in dit
onmetelijke rijksdeel gaat in stijgende
lijn. Een van de vrome wensen is voor
alsnog de komst van een, desnoods ge
demonteerd. droogdok, waardoor Neder
landse schepen niet langer elders be
hoeven te dokken. Momenteel gaan de
Nederlandse koopvaardijschepen daar-'
'toe naar Singapore, terwijl voor de Ne
derlandse marine Sydney en Brisbane,
(Australië), dienst doen als reparatie
havens.
Nieuwe haven
Op circa 300 mijl afstand van Sorong
is men thans aan het werk aan een
uitbreidingshaven, Steenkool, welke men
in de loop van dit jaar voor de scheep
vaart hoopt te openen.
Aan dek van de „Overijsel" worden
naar Nieuw-Guinea vervoerd twee po-
ljtievaartuigen en een veerboot voor
het gouvernement. De politievaartuige
vormen de laatste van een serie van
zeven welke de laatste jaren zijn afge
leverd. De veerboot is bestemd voor de
dienst tussen Sorong en het eiland
Doom, een afstand van 1400 m.
Het is de bedoeling in de loop
van dit jaar nog enige vaartuigen
Marine helpt
Natuurlijk helpt onze Nederlandse Marine
/aar hulp nodig Is, Van Rotterdam zijn reeos
aar Middelharnis 20 rubberboten vervoerd.
Voorts gingen nog van Rotterdam uit: het
communicatievaarluig Bellana en -een aan
tal motorvaartuigen; naar Stellendam cte
motorreddingsboot Prins Bernhard; naar
Numansdorp een motorsloep van de Onder
zeedienst en een kotter van de Karei Door
man; naar Zuidland een motorschouw van
de Onderzeedienst; naar Wemeldinge eer»
motorvaartuig en naar Middelharnis nog een
motorvaartuig, en een sleepboot.
Advertentie
Herstel zal minstens enkele weken duren
Een nauwkeurig onderzoek heeft gisteren uitgewezen, dat de spoor
baan bij de Moerdijkbrug zeer zware schade heeft opgelopen. Tussen
Dordrecht en de Moerdijkbrug, onmiddellijk ten Noorden van de brug,
is drie kilometer spoorbaan vrijwel geheel weggeslagen. Ten Zuiden
t-, van die brug is een gat van 700 meter in de spoorbaan ontdekt.
naar Nieuw-Gumea te zenden. Op' JIJ
1 April zullen n.l. twee kustvaar-1 hiederlandse Spoorwegen verwachten, dat de herstelwerkzaam-
tuigen, een vistrawler en een sleep-1 heden aan de baan bij de Moerdijkbrug een kwestie van ten minste
boot in convooi worden overge-1 enkele weken zal worden,
bracht naar dit rijksdeel door de1
rederij Wijsmuller. Het transport Voorlopig wordt al het verkeer vandreehtRotterdamDen HaagHaarlem
,.i 1 Anrii ,jit' Ncflpi-iünrt vw het Noorden naai- het Zuiden, dat van en Amsterdam te hei-vatten. Het herstel
,,*A j deze verbindingsweg gebruik placht te van de spoorbaan tussen de brug over
trekken, daar men voor Mer Aden rrtaken! vja utrecht—Den Bosch afge- de Oude Maas en het station Dordrecht
wrl gepasseerd nebben m verband vvfyceM. De spoorwegen verwachten, vordert'. Er zijn drie zandtreinen gelost,
met het stormgevaar tijdens de'dat vandaag', in het begin van de mid-om het gat, dat hier in de baan is gesla-
Oost moeson. dag, het baanvak RotterdamDordrecht gen, te dichten.
geheel hersteld zou zijn. Reeds gisteren Ten Zuiden van Woensdrecht is de
was een. spoor tussen Rotterdam en lijn Bergen op ZoomVlissingen over
Zwijndreoht hersteld. Er is een pendel-een afstand van twee kilometer wegge-
dienst ingesteld tussen Dordrecht en slagen. Bij Rilland Bath staat het spoor
Zwijmdrecht. over vier kilometer onder water.
Het is een kostbaar project, waarbij
ongeveer honderd millioen gulden in
het geding is. Een grote steiger is in
aanleg in dit uiterst moerassige gebied,
dat vooral voor de Nederland Nw Gui
nea Petroleum Maatschappij van groot
belang is. Men wil de haven bereikbaar
maken voor tankschepen van 27.000 ton
deadweight.
Het aantal slachtoffers van de waters
nood in België is volgens de laatste be
richten van hedenmorgen gestegen tot
twee en twintig. Volgens voorlopige
schattingen is er voor minstens tien mil
lioen dollar schade aangericht.^
In Ostendc dreigt een epidemie uit
te breken, daar de stad absoluut zonder
drinkwater zit. De regering is verzocht
zo snel mogelijk twintig ton ontsmet
tingsmiddelen naar dit gebied te zenden.
De baden' in Ostende zijn grotendeels
vernield, maar het-nieuwe Casino is ge
spaard gebleven. Zelfs geen ruit is ge
broken. j(
Grote hoeveelheden olie en benzine
hebben zich met het water vermengd
waardoor het gevaar is ontstaan voor
brand en ontploffingen.
In Antwerpen begint het normale
leven zich weer te herstellen. Gistermor
gen werd gemeld dat bij hoog tij nieuwe
gaten in een dijk ten Noorden van de
stad waren geslagen. Er werd met alle
macht gewerkt om de laag gelegen stre
ken te beschermen.
Koning Boudewijn heeft in gezelschap
van de minister van Openbare Werken,
Oscar Behogne, gistermiddag een bezoek
gebracht aan de geteisterde gebieden
rond Ostende.
Ook Noord-Frankrijk heeft te lijden
gehad van het stormgeweld. Henderden
mensen zijn uit de ondergelopen gebie
den rond Duinkerken geëvacueerd.
Adressen voor weghalen
van kadavers
veterinair hoofdinspecteur van de
Volksgezondheid maakt bekend, dat men
zich in de geteisterde gebieden voor het
weghalen van kadavers van dieren, welke
per vrachtauto bereikbaar zijn, kan wen
den tot de volgende destructiebedrijven:
„Gekro", te Overschie, tel. K 180084520.
.Brabantse destructor" te Son, tel. K 4909-
235 en ..Destructiebedrijf Dordrecht", tel.
K 1850—4288.
De spoorwegen hoopten, wanneer van- De spoorbaan MaassluisHoek van
daag de verbinding Rotterdam—Dor-Holland is gistermiddag weer vrijge-
dreobt weer zou kunnen worden her-maakt, en was voorlopig berijdbaar over
steld, de halfuur-dienst op de lijn Dor-één spoor. Hiermee is het gehele baan-
_vak Rotterdam D.P.Hoek van Holland
weer beschikbaar, maar het wordt alleen
gebruikt voor binnenlandse treinen. De
internationale D-treinen die thans naar
en van Den Haag S.S. gaan, zullen met
ingang van vanavond weer naar Hoek
van Holland rijden. Morgenochtend ver
trekken zij ook weer van de Hoek. De
busdienst tussen Maassluis en Hoek van 1
Holland is thans opgeheven. De vracht
boot van Hoek van Holland naar Har-
Riï Galais ztin honderden hectaren widh, die nog steeds niet was vertrok-
/rriTchth'aar land onderfelonen Er is vrm- ken, is gisteren weer uitgevaren. De
millioenen francs .schade aanive-rdch* maatschappij „Zeeland", die de dagboot
maar er wevdt (reen mei dine vemaak' exploiteert, zou vandaag na de eb af-
"5" slaehteffors. varen van de Jobshaven in Rotterdam.
T> Wn -an TMnlmrtwr,. die aan- ,°P h?' traject Rottentem-Gjuda is
.gistermiddag de dienst volgens de nor-
lenlnke schade heef. _eleden. staat totmaje dienstregeling hei-vat in beide
Woensdag slechts in beDerkte mate voor richtingen. Er wordt iets langzamer ge-
de scheepvaart open. reden dan normaal.
NOG steeds ging gisteren de
evacuatie van het zwaarge-
fro ff en 's-Gravehdeel door. Doffe
gelatenheid valt op de gezichten
te lezen. Maar de bewoners van
het dorp bereiken de veiligheid,
mede dank zij het prachtige
werk van buschauffeurs en an
deren, die dag en nacht in touw
zijn.
v_
Gebed- en offerdag
Ned. Herv. Kerk
Het moderamen van de Ned. Herv.
Kerk is voornemens de gemeente op te
wekken in de morgengodsdienstoefenin-
gen van a.s. Zondag 8 Februari te komen
tot bijzondere verootmoediging, gebed
en offer.
Het moderamen heeft met grote in
stemming begroet het initiatief van de
diaconale raad van de Ned. Herv. Kerk
om sociale werksters en andere hulp ter
beschikking te stéllen.
Waarin de evacuatie-gebieden de gees
telijke hulp te kort mocht schieten door
gebrek aan predikanten, stelle men zich
in verbinding met ds M. D. Gijsman,
telefoon K 1700116306. Predikanten, die
Mr Kesper van vacantie
terug naar ons land
Naar wij vernemen, wordt mr L. i
Kesper. commissaris der Koningin in c
provincie Zuid-Holland, die met verlof i
Zweden vertoefde, morgen in de loop vs
de dag hier te lande terugverwacht."
Advertentie
Advertentie.
DRIE WEKEN GRATIS
TANDEN POETSEN
Er is in Nederland een tandpasta
die U wittere tanden geeft reeds na
één enkele maal poetsen. Dat is:
Castella Tandpasta. De fabrikanten
hebben de gelukkige gedachte ge
had, om Nederland massaal en gratis
te laten kennismaken met deze unieke
tandpasta.
Gedurende korte tijd zullen zij een
kennismakingstube Castella Tand
pasta verpakken bij ieder stuk van
de nieuwe Castella-Spécial Schoon-
heidszeep.
Castella-Spécial, gemaakt op een
nieuwe Amerikaanse installatie (de
enige in West-Europa!), munt uit door
een schier onuitputtelijke schuim-
vormingen door een romig, naar
■lentebloesems geurend schuim. De
prijs van Castella-Spécial is 32 cent.
Voor dit bedrag ontvangt men dus
een stuk heerlijke, nieuwe schoon-
heidszeep en een tube Castella
Tandpasta, genoeg voor drie weken.
1-Iet mag verstandig heten, zo-spoedig
mogelijk van dit aanbod gebruik te
makende fabrikanten kunnen 'dit
slechts zeer tijdelijk doen!
15
Wat verbeeldde zo'n kerel zich! Vond-ie zich zelf
te goed voor hun gezelschap? Maar de schipper
bedwong zich. „Zoals je wi.lt", zei hij en hij
liet de handwerksman alleen. Keek met meer
naar hem om! Die avond niet en die nacht niet.
En de volgende morgen niet, toen het schip m
Buda voor de kade kwam. Hij deed zelfs, als
zag hij niet hoe de handwerksgezel aan land
sprong eer de loopplank was uitgelegd. En toen
de vent van de kant niet meer dan een vluchtig
„Je wordt bedankt!" riep, hief de schipper
slechts even de hand ten groet. Verder bekom
merde hij zich niet meer om die passagier.
Wel om de ander; wel om Lajos.
Met hem had hij in het vooronder lang
gesproken over wat Lajos naar Buda dreef;
over wat Lajos daar zou willen en kunnen doen.
„Als ik je ergens mee helpen kan. had hij
aangeboden. „Als ik in Buda ben, ligt mijn schuit
altijd op dezelfde plaats en er is altijd iemand
aan boord. Mijn knecht of ik. Of allebei." Hij
wachtte een ogenblik -en ging toen "oor; „En er
is altijd plek voor een of twee man meer."
Lajos begreep; Lajos nam aan. Mocht het no
dig wezen, dan zou hij van het aanbod van de
schipper gebruik- maken. En als het kon, zou hij
eerst komen overleggen.
Zo scheidden ze.
HOOFDSTUK VII
In Buda
Thomas Aczél keek verwonderd op, toen zijn
neef zo onverwacht en zo vroeg zijn werkplaats
binnenkwam. Hij legde het gereedschap neer,
waarmee hij bezig was de leuning van een fraaie
stoel met snijwerk te versieren.
„Wat voert jou hier heen?" vroeg hij.
Lajos vertelde. Kort,
Zijn oom luisterde zwijgend. Het was dus ge
komen, het ongeluk dat hij had zien dreigen en
waarvoor hij T'ibor had gewaarschuwd! Het on
geluk, dat Tibor niet had willen en niet had kun
nen ontwijken. En hij herinnerde zich heel scherp
zijn belofte aan Tibor; „Ik zal voor jou en je
gezin doen wat ik kan."
„Da's erg. Dat is heel erg", zei hij. toen zijn
neef het sombere verhaal had gedaan. „En nu
ben je hier."
„Ja", zei Lajos, „nu ben ik hier Om te weten!
wat er met vader gebeurt. En om te proberen..."
„Ik begrijp je. En je doet er goed aan, bij
me te komen. Want als ik helpen kan..."
„Daar heb ik op gerekend, oom."
„Goed. Maar kom eerst mee naar binnen. Dan
kun je een hap brood eten en daar kunnen we
veiliger praten."
Dat was zo; elk ogenblik kon immers een'
klant de werkplaats in komen stappen en dan
kon zelfs een opgevangen halve zin of een ge
hoorde naam gevaar betekenen. In de huiska
mer kon hun gesprek ongehinderd worden ge
voerd. Een gesprek, waaraan ook Thomas' vrouw
Maria, deelnam.
Ze had haar neef verbaasd verwelkomd.
Ze had haar neef gul en gauw brood en
melk voorgezet. En toen Lajos met eten klaar
was, vertelde hij opnieuw. Uitvoeriger nu dan
straks in de werkplaats,
Zijn tante luisterde niet zo zwijgend, als haar
man gedaan had. Ze vroeg naar bijzonderheden,
vroeg hoe het nu thuis was. Met moeder. Met
de kinderen.
„Het valt wei zwaar, maar moeder weet, dat
vader in Gods hand is."
Uit de werkplaats klonk een roep.
„D'i is iemand", zei Maria, Het leek haast,
als schrok ze. Haar man stond op; ging zien.
Een ogenblik later kwam hij met een ander te
rug. „Matthias Nagy", stelde hij deze aan zijn
neef voor „Een van de broeders. Hij kwam
iets over je vader vertellen. Mijn neef Lajos,
de zoon van mijn broer."
Nagy nam een stoel; ging zitten. Toen begon
hij: „Ik vertelde al in de gauwigheid aan Tho
mas, aan je oom, dat ik gehoord heb van zijn
broer, dat is dan jouw vader."
Lajos knikte, zag hem gespannen aan. Wat
wist Nagy van vader? Ze hoefden niet lang te
wachten, de drie. En ze hoefden niet lang te luis
teren. Want veel wist Nagy niet. Maar wat hij
wist, was belangrijk genoeg. Hij had het die mor
gen pas gehoord, was dadelijk naar de schrijn
werkerswinkel gekomen, om het te vertellen,
Een buurman van hem, „je weet wel, Thomas,
Stanislas Basoski, de koperslager, die schuin te
genover me woont", had de vorige dag gezien,
dat een boerenkar de poort was binnengereden.
(Wordt vervolgd)
Toch is het zo!
(255). Het is al weer geruime tijd
geleden, dat een welwillende lezer
ons een gedicht toezond van Bertus
Aatjes, getiteld „De kleine ballade
op de eigen dood", dat in lal van
bloemlezingen wordt aangetroffen.
Nu staat het natuurlijk een ieder vrij
een ballade op eigen verscheiden
te dichten, maar aangezien Bertus
Aafjes in dit oeuvre, meer omsfan-
dig dan smakelijk, verhaalt hoe de
regenwormen „met hunkerende
bek" peuzelen aan zijn stoffelijk
overschot wanneer dit aan de
aarde zal zijn toevertrouwd, maakt
onze briefschrijver bezwaar. Zijn
verzet richt zich niet tegen de op
geroepen beelden, de woordkeus,
het rhythme of de klank van hel
gedicht, maar uitsluitend tegen de
biologische onjuistheid dat het
lichaam na de dood ten prooi valt
aan regenwormen. Wil zo roept
hij ons toe toch eindelijk eens
afrekenen met deze domme ge
dachte".
Het komt ons voor, dat deze afre
kening van de kant van de brief
schrijver reeds zo volledig is, dat
daaraan weinig meer behoeft te
worden toegevoegd. De regenwor
men hebben inderdaad aan de ont
binding van een lichaam part noch
deel, want deze dieren zijn oprechte
vegetariërs en hun armzalig maal
beslaat uit grond, waarin zich plan
tenresten bevinden, die als de zo
buitengewoon vruchtbare teelaarde
het lichaam weer verlaat.
Van deze dieren heeft de mens
dus nu of later nimmer iets te duch
ten. Geheel anders is het in dit op
zicht gesteld met de kleine familie
leden van deze onschuldige regen
wormen, t.w. de bloedzuigers, die
niet alleen uiterlijk, maar ook wal
de inwendige bouw betreft, veel
met de regenwormen overeenko
men.
Bloedzuigers beslaan er, hoe kan
hel anders, in zeer vele soorten. De
meeste vormen zijn vrij klein, d.w.z.
niet groter dan 10 cm. In Nederland
wordt in zoel water vaak een
kleine, slanke soort gevonden, die
waterslakken uitzuigt en op vissen
leeft. Verwant hieraan zijn enkele
rolronde vormen die op vissen,
zoals zalmen, haaien en roggen
parasiteren, maar dit gedierte ver
mag toch nog niet onze aandacht
te boeien. Wellicht is de reus on
der de vampiers, een bloedzuiger
van l'/z meter lengte, daartoe beter
in staat. Het is de Macrobdella, een
reusachtige 'parasiet die uiteraard
ook slachtoffers van behoorlijke
afmetingen nodig heeft om zich te
kunnen verzadigen. Hiervoor wor
den schildpadden uitgekozen, maar
ook krokodillen en pelikanen (in
Chili en N.-Amerika), in wier bek
hij parrasiteert.
Dat ook mensen aan kleinere
soorten ten offer kunnen vallen,
moge morgen blijken.
(Nadruk verboden)
