raamzE
Zware terugslag in opgang
ons volk na de oorlog
van
Koningin bezocht noodgebieden
SPI
Er is maar één woord: ontzettend!
HUIVERENDE MENSEN WACHTEN IN
DESOLATE TOESTAND OP HULP
Fegsis
BESTE KARAKTEREIGENSCHAPPEN
TREDEN AAN DE DAG
Prinses Wilhelmma in Zeeland
De tocht van H. M. de Koningin
Innig medeleven met getroffen bevolking
Dinsdag 3 Februari 1953
Verdronken land in vogelvlucht
(Van een speciale verslaggever)
JUIST terug van een vlucht van anderhalf uur boven het verdronken land
van Zuid-Holland, Zeeland en West-Brabant, kan men slechts één ding
zeggen: de watersnood is ontzettend.
Zesendertig uur van honderden rampberichten hebben niet zo veel indruk
gemaakt als deze snelle tocht met een legervliegtuig over de eindeloze water
vlakten, waarin men de vormen van sommige eilanden nog aan wat dijkkruinen
en verdronken dorpskernen herkennen kan. Het water op het overstroomde
land heeft doorgaans een grauwgele kleur van de lucht uit gezien, zodat hel
ietwat afsteekt tegen de buitendijkse stromen.
Goes als de spoorlijn gedeeltelijk over
spoeld en weggeslagen zijn.
West-Brabant
Van de brede Oosterschelde af gezien,
lijkt het of deze zeearm zich diep land
inwaarts voortzet in het gebied van
Woensdrecht, zuidelijk van Bergen op
Zoom en noordelijk van die stad in de
richting Halsteren-Steenbergen.
Over een grotendeels gespaard geble
ven Tholen ontwaart men dan in de
verte reeds de geweldige watervlakte
rond Dinteloord, Willemstad en Moer
dijk.
Vandaar komende lijken de over
stroomde gebieden van de Hoeksche
Waard, het eiland van Dordt en IJssel-
monde minder ernstig, hoewel zij op
zichzelve reeds rampzalig genoeg zijn.
Een benauwende indruk daarentegen
maken de Alblasser- en Krimpener-
waarden.
Duizenden landgenoten
hulpvaardig in de we
WIJ vlogen langs de kust naar de
Hoek. Het lijkt als of de duinrand
met een reusachtig scheermes is recht-
gesneden. Voorbij Hoek van Holland het
reservaat de Beer, dat er tamelijk ge
teisterd uitziet. De verbindingsdijk door
de Brielse Maas is gehavend, maar heel.
Op Voorne-Putten ontwaart men de
eerste overstroomde gebieden rond Hel-
levoetsluis en Zuidland en dan, aan de
overkant van het Haringvliet, Goeree-
Overflakkee, een schier onafzienbare
watervlakte, gemarkeerd door een droge
duinrand langs de Noordzee en verder
hier en daar een dijk, die soms door
brede stroken water van doorbraken
wordt onderbroken.
Schouwen Duiveland
Het gebied van Haamstede is het voor
naamste gespaard gebleven gebied van
Schouwen-Duiveland. Noord-Beveland
lijkt gedeeltelijk door de zee verzwolgen
al krijgt men de indruk, dat het water
niet bijzonder hoog staat. Van sommige
huizen kan men de voordeuren bijna
geheel zien. Bij Kortgene en Geersdijk
is de toestand ongetwijfeld het ergste.
De rest van het p'land lijkt matig ge
troffen.
Het is in de lucht boven dit verdron
ken land moeilijk navigeren. Doorgaans
is het gemakkelijker zich op de duin-
kust en de zeegaten te oriënteren, dan
op de eilanden en hun dorpen.
Walcheren
Walcheren ziet er al bijna even troos
teloos uit als de voorgaande eilanden.
De vernielingen bij Vlissingcn lijken van
boven af aanzienlijk. Het Oostelijke en
Zuidelijke deel van Zeelands tuin is
opnieuw verdronken.
Langs de kust van West-Zeeuwsch
Vlaanderen vliegend, lijkt de situatie
daar gunstiger. In de buurt van Ter-
neuzen in Oost-Zeeuwsch Vlaanderen
staan vrij veel polders blank. Ernstiger
is de situatie bij Walsoorden en Honte-
nisse. Bij eb ziet men het water dooi
de gaten in de dijk de Schelde in stro
men.
Zuid-Beveland
Zwaar, is de wonde, die aan de zware
zeedijk in de punt van Baarland op Zuid-
Beveland is toegebracht. De achterlig
gende polders zijn volgestroomd. Ten
Oosten van het kanaal Kruiningen-We-
meldinge zit eveneens een groot gat in
de dijk. Kruiningen is slechts herken
baar aan de vorm van de veerhaven-
hoofden en de daken der huizen. Een
der veerboten ligt honderden meters
landinwaarts. De streek van Krabben-
dijke ligt als een eiland van gelukzalig
heid tussen de grote watervlakten, die
zich verder naar Rilland en noordelijk
daarvan uitstrekken. De indruk wordt
gewekt, dat zowel de grote weg naar
Hulp allerwegen
A AN de beweging van schepen en
auto's in en rond de verdronken
gebieden kan men zien, dat hulp ge
boden wordt. Op de stromen zwoegen
tal van grote en kleine schepen.
Vliegtuigen van de marine, luchtmacht
en K.L.M. snorren rusteloos af en aan,
duiken zo diep mogelijk en werpen dan
rubberboten, zakken brood en andere
noodzakelijke materialen op af vlakbij
droge plekken af. Wij zagen een klein
pleziervaartuig, vol geredden, dat nog
een rubberboot vol vluchtelingen naar
\'eiliger plek sleepte. Ook elders voer
men met rubberboten rond om geïso
leerde mensen naar de dijken en zo mo
gelijk vandaar naar een evacuatiecen
trum te brengen.
Langs vele dijken en op dróge plek
ken ziet men dood of levend rundvee
en paarden, doorgaans zonder dat er
mensen bij zijn.
In enkele, ten dele droog liggende
dorpen draaien de molens in de felle
koude wind. Nu en dan vagen hagel- en
regenvlagen over de eindeloze water
vlakten, waar mensen huiveren en
wachten op hulp, die zij niet kunnen
ontberen. Men kan het zich indenken
hoe zij zich voelen, maar men zou het
zelfde lot moeten ondergaan om zch ge
heel te kunnen realiseren hoe afschu
welijk hun toestand is.
De hulp komt. Daarvoor is Nederland
in de weer, daartoe zijn duizenden en
tienduizenden paraat. Schepen zijn on
derweg. Men ziet ze allerwegen op de
stromen. Moeizaam worstelen gemotori
seerde autocolonnes langs modderige
wegen. En waar men niet snel genoeg
komen kan, schieten vliegtuigen te hulp.
Terug van een vlucht boven dit ver
dronken land kan men slechts één ding
zeggen: de watersnood is ontzettend. En
wat verder aan indrukken wordt ge
geven, is slechts een beeld in woorden.
De werkelijkheid is veel, veel erger.
EéN MILLIOEN VAN
LANDBOUW- EN ZUIVEL
BEREIDING
Het Nationaal Rampenfonds deelt me
de: Zo juist is f 1.000.000 toegewezen
gekregen als bijdrage van de georgani
seerde Nederlandse Landbouw en de
georganiseerde Nederlandse Zuivelbe
reiding, ter leniging van de nood in de
door de stormramp getroffen gebieden.
Een van onze grootste internationale
bedrijven stelde een half millioen be
schikbaar.
Verder kwamen binnen van enige
bedrijven f 100.000 en een overstelpen
de stroom van bijdragen, variërende
van 25 ct. tot enige tientallen guldens.
Advertentie)
De mond- en keelonismettênde tabletten
Minister-president over de nationale ramp
DORDTSE BIE3BOSCH
ONDERGELOPEN
Tot hun ontzetting hebben de land
bouwers van de Dordtse Biesbosch hun
prachtige polder, een gebied van 1400
a 1500 ha. gisteren toch nog verloren
zien gaan. De naast de Biesbosch ge
legen Prinsenpolder is Zondag al over
stroomd. De scheiding tussen de Prin
senpolder en de Dordtse Biesbosch, een
kade, die de Oude Veerweg wordt ge
noemd, is nu doorgebroken, zodat het
water uit de Prinsenpolder in de
Dordtse Biesbosch stroomt. De polder
staat blank en de schade is, evenals
overal elders op het eiland van
Dordrecht, enorm. Alle polders ten
zuiden van de Wieldrechtsezeedijk zijn
nu verloren.
T~)E Minister-president Dr. W. Drees heeft, gisteravond een radiorede gehou-
den: waarin hij o.m. zei-de dat twee dagen lang een beangstigend aan
zwellende stroom van berichten ons heeft, doen beseffen, welk een ramp over
Nederland, is gekomen door het samentreffen van een springvloed en van een
orkaan niet ongunstige richting. Ik behoef U de droevige bijzonderheden niet
opnieuw te schetsen. Het zal allen duidelijk zijn geworden, dat heel onze West
kust, van Texel tot Zeeuwsch-Vlaanderen geteisterd is, en dat in hel bijzonder
de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden, West-Brabant en ook enkele delen
van het vasteland van Zuid-Holland zwaar getroffen zijn. Groot zijn helaas de
verliezen aan mensenlevens. De volle omgang daarvan is nog niet bekend,
maar zeker zijn honderden omgekomen. Daaronder velen bij pogingen om
anderen te redden. Wij herdenken hen met diepe eerbied en onze gevoelens
van medeleven gaan uit naar de nabestaanden van hen, die slachtoffer toerden
tan het watergeweld.
„Gezamenlijk de dijk
weer sluiten"
ER. is veel geleden, ook door die ont-
snapt zijn aan de dood in de gol
ven. Het is een beklemmende gedachte
hoevelen alles hebben moeten prijsge
ven, die, na uren op zolders of zelfs op
de daken temidden van de woedende
storm, tenslotte, op het nippertje slechts,
het vege lijf hebben kunnen redden.
Nog beklemmender is het feit dat an
deren wellicht nu nog in angstige af
wachting uitzien of redding komt op
dagen. Met alle middelen van de mo
derne techniek wordt het menselijk
mogelijke gedaan om hen op te sporen,
te bereiken en .te redden. Maar steeds
staan. En wij nog niet bij benadering, hoe
weer talloze boerderijen en huizen ver-
De ramp, die Nederland heeft getrof-
fen en die volgens de laatste berichten
het leven heeft gekost aan bijna 1000
mensen, heeft het gehele land in rouw
gedompeld. Een luchtopname van de
overstromingen op Duiveland. Op het
dak van een huisheel alleen'in het
ondergelopen land. dat een trieste aan
blik geeft, zit een man, die zwaait naar
het overvliegende toestel. Een rubber
boot is blijven steken in dat. wat vóór
de ramp waarschijnlijk een boomgaard
is geweest. Luchtopname ANP-foto
OORDAT
H.M. de Koningin Maandagmorgen naar de noodgebieden ver
trok heeft zij eerst haar eigen garderobe en die van haar vier kinderen
nagegaan om te zien hoeveel zij voor de noodgebieden beschikbaar kon stel
len. Een enorm pak is op de intendance van het Nederlandse Rode Krui»
ontvangen. De automobielen van de koninklijke stallen zijn dag en nacht in
de weer voor het vervoeren.van de slachtoffers van de ramp. Ook een gedeelte
van de evacuatie van het vee zal door het materieel van de koninklijke stal
len worden verzorgd.
Prins Bernliard keert
ijlings terug
Z. K. H. de Prins der Nederlanden,
die zich in opdracht der regering in
New-York bevindt, heeft aan de minis
ter-president het volgende, telegram ge
zonden: „Diep getroffen door de ramp,
die over land en volk is gekomen, ver
zoek ik u mijn innige deelneming over
te brengen aan hen, .die thans lijden".
De prins heeft besloten zijn reis. dooi
de Verenigde Staten te onderbreken en
naar Nederland terug te keren. Hij
H.M. de Koningin verliet gistermorgen om 7.00 uur Soestdijk voor
een bezoek aan de geteisterde gebieden- Na een kort oponthoud in
Den Haag heeft H.M. zich in Dordrecht ingescheept op een vaartuig
van de Rijkswaterstaat. Het eerste doel was 's-Gravendeel, waar de
Koningin de evacuatie aanschouwde en gesprekken voerde met de
burgemeester, èeh aatital dokters en de getroffen bevolking. Per boot
ging de tocht verder naar Numansdorp, waar H.M. zich onderhield
met vele evacué's, die in een café waren ondergebracht.
In Middelharnis, liet volgende doel, waadde de Koningin met water
laarzen door het water om het gemeentehuis te bereiken, waar zij
zich liet voorlichten over de situatie. H.M. had de bedoeling verder
te varen naar Stellendam, maar moest door tijdgebrek daarvan afzien.
De kapitein van het vaartuig wilde de verantwoordelijkheid niet op
zich nemen in het donker een haven binnen te varen, waar voort
durend boten in en uit gingen.
De Koningin keerde om 19.00 uur in Dordrecht terug en reed van
daar naar Rotterdam, waar zij achtereenvolgens de evacuatiecentra
in het Feyenoord-stadion en de Ahoy'-hallen bezocht. In de Alioy'-
hallen sprak zij o.a. met vluchtelingen van Schouwen en Duiveland.
Om 21.00 uur gisteravond kwam H.M. op Soestdijk terug. Naar alle
waarschijnlijkheid zal de Koningin vandaag opnieuw de geteisterde
gebieden bezoeken-
wordt Woensdagmorgen in ons land ver
wacht.
De prins deelde de A.N.P. correspon
dent te New-York mede, dat hij voor
nemens is, 'onmiddellijk na aankomst de
overstroomde gebieden te bezoeken.
H. K. H. Prinses Beatrix heeft spon
taan het nieuwe rijwiel, dat haar op
haar verjaardag' werd aangeboden door
een rijwielhandel te Soestdijk, geschon
ken aan dc hulpacties voor het Rode
Kruis.
Om kwart voor twaalf Mandagmorgen
heeft Prinses Wilhelmina onverwachts
bezoek gebracht aan het zo zwaar dooi
de overstromingen getroffen plaatsje
Kloosterzande, waar negen personen het
leven lieten. Zij werd o.m. vergezeld
door de commissaris der koningin in de
provincie Zeeland, Jonkheer Mr. A. F.
C. de Casembroot.
Het was een zeer ontroerend ogenblik
toen Prinses Wilhelmina, nadat het ge
meentebestuur aan haar was voorgesteld,
de gevoelens van deelneming van konin
gin Juliana overbracht aan mevrouw De
Smet, van wie 4 familieleden bij Dui-
VEEL BRITSE VISSERS-
VAARTUIGEN VERMIST
De eigenaars van Britse Vissersvaar
tuigen wachten op nieuws van meer
dan 230 schepen die op zee door de
storm van Zaterdag zijn verrast.
Talrijke schepen bevonden zich nabij
Schotland op het ogenblik dat de storm
op zijn hevigst was. Twee vissersvaar
tuigen zijn er Maandag in geslaagd de
haven van Aberdeen binnen te lopen.
Enige leden van de bemanning waren
gewond. Ongeveer 60 schepen uit
Lowestoft, aan de Oostkust,, zijn be
houden teruggekeerd. Bijna al deze
schepen hadden hun masten en red
dingsboten verloren.
NOORSE VISSERSBOOT MET
8 OPVARENDEN GEZONKEN
De acht opvarenden van een Noorse
vissersboot die' tengevolge van aanvaring
met het Noorse vrachtschip „Norse La-
dey" is gezonken, zijn om het leven ge
komen. De aanvaring vond plaats ter
hoogte-van de Noorse kust.
venhoek, na de doorbraak van de dijk,
de dood vonden in de golven.
De prinses onderhield zich eveneens
met het 80-jarig echtpaar Van Huffel uit
Baalhoek, dat op de dag dat het zijn
gouden bruiloft dacht te kunnen vieren,
door het water uit zijn haardstede werd
verdreven. De commandant van het
garnizoen Weert (Limburg), kapitein
Könings en luitenant Schreuders, die het
detachement van de kaderschool uit
Weert leidden, dat hier de gaten in de
binnendijken heeft helpen dichten, wer
den eveneens aan prinses Wilhelmina
voorgesteld. Zij stelde zich op de hoogte
van de door de kaderschool verrichte
werkzaamheden en verzocht kapitein
Könings haar grote bewondering aan
zijn manschappen te willen overbren
gen. Prinses Wilhelmina vertrok vervol
gens naar Terneuzen, vanwaar zij per
boot naar Hoedekenskerke in Zuid-Be
veland overstak. Bij het verlaten van
het gemeentehuis te Kloosterzande werd
Prinses Wilhelmina door de toegestroom
de bevolking hartelijk toegejuicht.
Op doorreis naar Zeeland is zij Maan
dag per trein in Antwerpen aangeko
men.
Onmiddellijk na haar aankomst reisde
de Prinses per auto door naar het ge
teisterde Zeeuws-Vlaanderen.
MEER DAN 2 MILLIOEN
VOOR NAT. RAMPENFONDS
In het herenhuis cp de Statenlaan
J 81 te Den Haag staat sinds Zondag-
ochtend, enkele uren nadat het vre- J
J selijke nieuws over de. ramp, die
zich langzaam maar zeker over Ne-
J derland aan het voltrekken was, be-
s kend wa» geworden, de bel niet stil
J en rinkelen vrijwel constant de tele-
t foons. Daar, op het hoofdkwartier
J van het Nationaal Rampenfonds,
stromen van alle zijden de bijdragen
binnen en worden aanbiedingen in
de meest uiteenlopende vorm tot e
hulp van de getroffenen gedaan,
een spontane reactie op de oproep
tot steun van het Rampenfonds. J
Hoe zeer het Nederlandse volk
met de slachtoffers meeleeft en ge-
J troffen is door de ontzettende gevo!-
gen van de watersnood, blijkt duide-
J lijk uit de tot nu toe binnengekomen t
gaven. Dinsdagmiddag omstreeks 17
uur was eèn bedrag van ruim 2 mil- J
lioen gulden, uitgezonderd de
J vele stortingen per giro die nog niet J
binnen zijn, ontvangen, terwijl
daarnaast duizenden en nog eens J
duizenden kledingstukken aan de
Roode Kruispost te Den Haag wa- J
ren ingeleverd.
laten, als eens op Walcheren en in de
Wieringermeer.
Wij weten niet wat ei-van zal blijven
staan. En wij nog niet bij nadering, hoe
groot de schade tenslotte zal blijken te
zijn. Maar zeker is zij buitengewoon
ernstig. Het gebeurde betekent een
zware terugslag in de opgang van ons
volk na de oorlog. Een opgang, die zich
juist duidelijker begon af te tekenen.
Verheugend temidden van deze el
lende is de geest waarmee ons volk dit
i alles tegemoet treedt en de daadwerke
lijke sympathie- die wij van alle zijden
ook uit de overzeese rijksdelen en uit
het buitenland mogen ondervinden.
Het ging. en gaat er voor het ogenblik
in de eerste plaats om mensen in vei
ligheid te brengen onderdak en verdere
Kuip te verschaffen.
En daarnaast alle krachten in te
spannen waar nog afweer van het wa
ter mogelijk is en waar vee en voorra
den kunnen worden geborgen.
Overstelpend zijn de toezeggingen en
aanbiedingen van medewerking die ons
toestromen. Er zal in deze gehandeld
worden in nauw overleg tussen de rege
ring en het Nationale Rampenfonds dat
de particuliere steun bundelt.
Ernstige nederlaag
Van regeringswege is een interdepar
tementale commissie ingesteld die de
werkzaamheden van de verschillende
rijksorganen coördineert en het contact
met het rampenfonds zal onderhouden.
Ons volk heeft in de worsteling met
liet water, dat in menig opzicht onze
vriend is maar telkens ook weer een
ons bedreigende vijand, voor het ogen
blik een ernstige nederlaag geleden.
Wij weten echter dat het op den duur
in de worsteling telkens weer de over
hand weet te verkrijgen en dat ons
land daarbij is gegroeid en sterker ge
worden.
De tijding omtrent het ongeluk dat
aan zovele landgenoten overkomen is en
dat zijn weerslag heeft op onze algeme
ne toestand heeft bij velen de beste ka
raktereigenschappen aan de dag doen
treden.
Er is een vaste wil om gezamenlijk
de slachtoffers te helpen, om gezamen
lijk weer de dijk te sluiten en wat
verwoest werd opnieuw te herstellen.
Blijve deze wil u allen 'bezielen als ook
verder op uw medewerking en uw of
fervaardigheid een beroep wordt ge
daan.
KONINKLIJK JACHT WORDT
NOODHOSPITAALSCHIP
Op koninklijk bevel wordt het ko
ninklijke jacht ..Piet Hein" op de rijks
werf te Den Helder met man en macht
vaarklaar gemaakt.
Vandaag vertrekt het schip naar Am
sterdam, waar het snel tot noodhospi
taalschip zal worden ingericht.
Zo spoedig mogelijk zal dit drijven
de koninklijke hospitaal naar de ramp
gebieden vertrekken.
waterwoestenij tond Zevenbergen en het ingesloten Willemstad. Een bed. maarvan men aanvankelijk vermoedde
dat er nog een kind m lagwerd een prooi der golven. u üt-r"tüeuae
