Werkendam werd door het water
overspoeld
In Nieuwendijk zijn honderden
mensen geïsoleerd
Duizenden militairen
voorbeeldig in actie
BEZOEK AAN HET KERKJE
VAN ONZE LEZERS
UIT DE HERTOGSTAD
MEER WATER DAN LAND
Aan de rand van de Biesbos
TEKORT AAN MOTORBOTEN EN
AMPHIBIE-VAARTUIGEN
Dinsdag 3 Februari 1953
(Van een onzer redacteuren!
Na een enerverende rit over de dijk van Heusden via Wijk en Aalburg,
Veen, Andel. Woudriehem en Sleeuwijk hebben wij Werkendam bereikt.
Dat was gistermiddag omstreeks vier uur. Toen was daar het ergste leed
geleden, al zullen ook hier de sporen, die de ramp achterliet niet in luttele
woorden zijn uitgewist. En natuurlijk hebben wij ook een bezoek gebracht
aan het kerkje, ons kerkje, mogen wij wel zeggen. En ook dit kleine Gods
huis aan de rand van de Biesbos werd niet voor het water gespaard. Rondom
heeft er Zondag- en Maandagmorgen om en nabij twee meter water gestaan.
De opgehoogde grond is gedeeltelijk weggespoeld en dat niet door een dijk
doorbraak, maar door de wateroverlast, die over de dijken heen sloeg.
Een vloedgolf
En ook hier weer hadden wij het
zelfde verhaal: Een vloedgolf was ovei
de dijken van de Maas geslagen en had
zich een weerzinwekkende weg door
het dorp gebaand. Het water, dat reeds
tot aan de dorpels van de huizen stond,
steeg in luttele seconden tot ongeveer
zestig centimeter in het dorp. Sommige
huizen verdwenen tot aan het dak in
het water, in vele stond bijna 2 Meter
water.
In de straten werden hele stukken
van het wegdek weggeslagen. De in de
haven liggende woonschepen zagen zich
plotseling hoog verheven boven de hui
zen en moesten aan bomen vastgebon
den worden.
Och U weet nu wel welke een ellende
een overstroming is. En Werkendam
heeft er de gevolgen in al zijn ruwe
felheid van ondervonden. Water en
electriciteit waren uitgevallen. Het dorp
stond blank. Maar een geluk was er:
Geen doden. Werkendam heeft welis
waar een zware materiële tol moeten
betalen aan het water, maar mensenle
vens waren er niet te betreuren.
Triest
Toen wij daar gisterenmiddag in een
zwiepende sneeuw- en hagelbui en in
(Advertentie)
DE OPBRENGST VAN
DE BRIDGE-DRIVE
welke Woensdag a.s. 4 Februari, zal ge
houden worden in café „Moderne",
Markt 8 te Vught, ten bate van de Jeugd
beweging in de parochie van St. Petrus
te Vught, zal thans worden afgestaan
VOOR DE SLACHTOFFERS VAN DE
GETEISTERDE GEBIEDEN.
Aanvang: 8 uur n.m. precies
Inschrijfgeld f 1.50 p. p. te voldoen aan
de zaal. Opgeven: A. Fasting, Taaistraat
122, Vught (Tel. 7211) en J. Jonkers,
Schapenmarkt 13, Den Bosch (Tel. 6485
g. g. 5362).
een stormachtige wind door Werken
dam liepen, voelden wij ons triest. Triest
om zoveel rampspoed.
De weg naar het kerkje, dat de lezers
van onze bladen daar hebben opgericht,
was vol kuilen en gaten. Modder en
brokstukken van huizen en schuren la
gen er in het wilde rond. Reeds uit de
verte zagen wij hoe hoog het water
rond dit kerkje stond. Het was op de
nog nieuwe muren goed te zien.
Wij hebben toen de sleutel gevraagd,
die de koster in een van de huizen in
bewaring had gegeven. En met pijn in
het hart betraden we de kerk.
De schade
De schade viel hier gelukkig nogal
mee. De vloer was weliswaar modderig
en het water was niet geweken voor
deuren of andere obstakels, maar het
altaar, de banken, en al die andere
prachtiee zaken waren niet vernield.
Natuurlijk zal er veel opgeknapt moeten
worden, maar over het algemeen, zo ge
loven wij, valt de schade erg mee. Maar
toch was er iets treurigs in die aanblik
van de wanorde n dit Godshuis.
In de buurt van de kerk stond nog
veel water. Enkele honderden meters
er vandaan was een houten huis inge
stort. En reeds zagen wij gistermiddag,
omdat het water omstreeks een uur of
twee was gezakt, enkele gezinnen, die
aanvankelijk waren geëvacueerd, hun
huis weer intrekken. „We wachten het
water maar weer op de zolder", riep
een der mannen ons toe.
Pastoor Moeskops was, zo vernamen
wij, in de loop van de dag al in zijn
parochie geweest.
Bulldozers
Het is moeilijk om enige totaalindruk
te krijgen van de ellende, die de ramp
ook maar in het kleinste gebied heeft
aangericht. Het is niet te overzien. Wij
zagen wel hoe men overal de dijk ver
sterkte en hoorden, dat de dijk bij het
Kop van 't Land voor een deel wegge
slagen is. Daar heeft men echter met
bulldozers gewerkt en het gat gedicht.
Een doorkijkje in de sacristie van het Werkendamse kerkje. Een zwart
kasuifel hangt over een bidstoel, overal verspreid liggen de voorwerpendie
werden weggespoeld. Op de grond ziet men water staan, dat nog niet kon
loegtrekken.
N.V. Confectie-industrie
Lambooy-Kluncler
schonk voor f 10.000,-
klediug
De N.V. Confectieindustrie Lambooy-
Klunder te 's-Hcrtogenbosch heeft voor
een waarde van f 10.000 aan dames- en
kinderkleding uit haar bedrijf beschik
baar gesteld ten behoeve van de ge
troffenen door de watersnood. De goe
deren zijn het R. K. Huisvestingscoïnité
ter distribuering toevertrouwd. V<
Land van Altena staat blank
Weer zijn wij gisteren liet bedreigde gebied binnengetrokken. Met, we
mogen bet eerlijk zeggen, met meer moed als Zondag. Want toen wij gisteren
de Brabantse hoofdstad verlieten fleurde een prettige lentezon de hemel op.
En wij zagen de gevolgen voor "tons: rustiger weer en tenminste een aange
namere situatie om onder te werken dan de vorige dag. Maar naarmate we
hel bedreigde gebied naderden, werd het weer slechter. Zo slecht zelfs, dat
wij tegen zessen met moeite het stuurwiel konden beheersen. Wat we zagen?
Water, schier oneindige barrières water. Het scheen vredig dat blanke water
tussen de bomen en huizen. Maar nog gruwen we elk ogenblik van de bittere
rampspoed, die dit water over ons land bracht.
Verkenning
Op deze tweede dag hebben wij het
gehele gebied van Den Bosch tot aan
de Biesbos verkend. En U weet het
treurige nieuws natuurlijk al, in dit hele
gebied is thans meer water dan land te
zien. Bij Dussen en Hank, waar de toe
stand van de dijken nog altijd kritiek is,
staat het water. Het leek ons toe of het
triomfantelijk ringelde tussen de hui
zen, de bomen en de struiken. De ca
davers van het verdronken vee dreven
rond, de resten van wat eens een boe
renhoeve of een boerenschuur was, dat
alles stemde de toeschouwer treurig.
In Nieuwendijk zijn ettelijke honder
den mensen door het medogenloze wa
ter bijeengedreven. Zij zijn nog volko
men afgesloten van de wereld. Slechts
een enkele maal kan met een roeiboot
vanuit Almkerk de bedreigde gemeen
te benaderd worden. Maar het is een
gevaarlijke onderneming zo'n tocht.
Maar ons vaderland heeft mannen, die
voor gevaar en dood niet terug schrik
ken.
De nood daar in Nieuwendijk is hoog
gestegen. De bewoners, die bovendien
vanuit de omliggende polders nog vluch
telingen hebben opgenomen, verblijven
al sinds de rampzalige Zaterdagnacht op
de zolders. En wachten op redding
op het water
Strijd
Het was hier, toen wij tijdens een
periode van goed weer, de verrichtingen
van de vliegeniers konden waarnemen.
Wij zagen enkele Thunder jets, vermoe
delijk van de vliegbasis Volkel, in sier
lijke bochten boven het water zwieren.
Kennelijk werden er foto's genomen.
Even later kwam een Harvard over,
daarna een Dakota en tenslotte, naar
wij menen, een tweetal Britse Vampire-
straaljagers. Het was een groots gezicht
te zien hoe de mens al zijn hulpmidde
len aangrijpt om de natuur te bena
deren en te bedwingen.
Rode Kruispost
Op deze middag hebben we ook een
kort bezoek gebracht aan een van de
honderden, ja duizenden in ons land
ingerichte Rode Kruisposten. Er was
wat beweeg van militairen en vrijwil
ligers. In een aparte kamer lagen twee
knapen, die bij reddingspogingen een
flinke verkoudheid hadden opgelopen.
Twee van de velen.
Er werd soep en koffie gereed ge
maakt En verder liep men dooreen. Al
wachtend om wat te kunnen doen.
Het is verschrikkelijk bij deze ram
pen: te weten hoe groot de nood is en
niets te kunnen doen. Het is de men
sen aan te zien, dat zij dit moeilijk kun
nen verwerken. Het werkt op hun ze
nuwen.
Maar het water laat zijn prooi niet
los. Nieuwendijk is door het water vol
komen geïsoleerd. En met de eenvoudige
en straks misschien ook niet met
andere reddingsmiddelen kan weinig
Burgemeesters uit
noodgebieden bijeen
Algehele situatie besproken
Op het stafkwartier van de bevelheb
ber van de 3e militaire afdeling te
Vught is het sinds Zondagmorgen vroeg
de grootste drukte geweest welke men
daar tot dusver heeft gekend.
In dit stafkwartier wordt de gehele
militaire bijstand geregeld en verschil
lende burgerlijke instanties hebben ook
daar hun bureaux ingericht.
Gisteren heeft er in tegenwoordig
heid van generaal J. Warringa en on
der leiding van de Commissaris der
Koningin prof. dr. J. de Quay een be
sprek ng plaats gehad met een groot
aantal burgemeesters uit de getroffen
gebieden.
De algehele situatie werd besproken
en verdere maatregelen voor de ge
coördineerde hulp vastgesteld.
uitgericht worden,
wacht
Evacuatie
Op onze weg door het bedreigde ge
bied van het Land van Altena zagen wij
hoe met veewagens uit alle delen van
het land, het vee, dat aan het water
ontsnapte, werd weggebracht.l Overal
op de dijken en in de straten kwamen
we de veewagens tegen. Om ieder mens,
maar ook om iedere beest wordt ge
vochten om het te ontrukken ,aan de
greep van het water.
INZAMELING VAN
KLEREN ENZ.
Maten of nummers aangeven s.v.p.
Overal in ons land worden al grote hoe
veelheden kleren, schoenen, dekens, la
kens enz. voor de noodgebieden ingeza
meld.
Het is de bedoeling dat men briefjes
aan de in te leveren goederen hecht,
met daarop aangegeven maten of num
mers.
De verdeling onder de getroffenen
Wördt daardoor aanmerkelijk versneld.
De aandacht wordt er op gevestigd dat
er vooral grote behoefte is aan dekens
en lakens.
Harmonie „Glorieux"
thans toegerust met
dieptrommen
Zondag is de harmonie „Glorieux"
in het bezit gesteld van de dieptrom
men, welke door ware vrienden der
harmonie zijn geschonken. De vervaar
digers zelf, de heren C. Verbruggen, G.
Schuring en M. Couwenberg hebben ze
vader overste aangeboden. Hij aan
vaardde het kostelijke geschenk met
grote blijdschap en dankbaarheid, waar
na hij de trommen over droeg aan het
bestuur. Begrijpelijkerwijze zijn de
nieuwe trommen nog diezelfde dag „ge
probeerd". In de toneelzaal van het St.
Jozef huis werden ze gedemonstreerd.
STUDIEDAGEN VOOR DE
GESCHIEDENIS VAN DE
NEDERLANDSE VROOMHEID
Op de Abdij Berne te Heeswijk zul
len van Vrijdag 10 tot Zondag 12 April
d.i. de week na Pasen Studiedagen voor
dè geschiedenis van de Nederlandse
Vroomheid worden gehouden. Als al-
geme enonderwerp is gekozen: De
Christusvroomheid van St. Bernardus
in de Nederlanden. Een groot aantal
inleiders, zowel leken als geestelijken,
zullen beschouwingen houden.
„Johan van Oldenbarneveldt"
weer passagiersschip
Voor het eerst sinds vele jaren is het
ms. „Johan van Oldenbarnevelt" gister
middag om half drie weer als gewoon
passagiersschip uit de Amsterdamse ha
ven naar Indonesië vertrokken. Zoals
bekend maakt dit schip twee reizen
naar het Verre Oosten ter vervanging
van het n\s. „Oranje".
Onder de 650 passagiers bevinden zich
dertig geestelijken, die naar hun mis
siegebieden in Indonesië reizen. De „Jo
han van Oldenbarnevelt wordt 25 Fe
bruari in Tandjong Priok verwacht.
De civiele dienst van de Mij. Neder
land heeft o.m. door het aanbrengen
van lopers op de gangen, het leggen
van talrijke tapijten en het plaatsen
van bloemstukken het sdhip iets van
zyn oude glorie hergeven.
Mijn smaak is
Hunter
Navy Cut
Ed beiden hebben gelijk als ze
zeggen: Ha!... HUNTER HeerÜjk!
De strijd tegen het watergeweld
(Van een onzer verslaggevers)
^ESTIENpUIZEND militairen zijn reeds ingezet bij de hulpverlening aan
de ondergelopen gebieden, hulpverlening, die erop gericht is de bedreigde
Nederlanders te redden en vernielde of beschadigde dijken te herstellen. Twin
tigduizend andere militairen staan klaar om aan aanvragen voor verdergaande
assistentie te voldoen. Vele buitenlandse legerkorpsen hebben hun diensten
aangeboden. De Nederlands territoriaal bevelhebber, de luitenant-generaal D.
C. Buurman van Vreeden, die met de leiding van dc militaire hulpverlening
is belast, vertelde dit gistermorgen, toen hij over het aandeel van zijn
Ook buitenlandse batal
jons helpen mee
OP eigen initiatief had dë genei aal-
majoor J. G. Warringa, de bevel
hebber van de derde militaire afdeling,
waaronder de t ernstigst geteisterde ge
bieden vallen, reeds alle ilitairen van
zijn ressort per radio opgeroepen. Kort
daarna volgde een bevel van de chef
van de generale staf voor al het in de
kazernes in Nederland verblijvende per
soneel om deze verblijfplaatsen niet te
verlaten. Om half tien Zondagmorgen
werd alle militairen opgedragen naar de
standplaats terug te keren.
Uiteraard valt de hulpverlening in de
eerste plaats onder de civiele diensten,
zo vertelde de heer Buurman van
Vreeden.
„Wij moesten hun dan ook onze
medewerking aanbieden. Behalve man
kracht stelden wij ook de transport
afdelingen, genie en geneeskundige
dienst beschikbaar".
Teneinde een indruk te krijgen van
de nog bruikbare verbindingswegen
werden vliegverkenningstochten boven
de getroffen gebieden gemaakt. Boven
dien werden voorraden overgebracht,
hulp verleend bij evacuatie en bij herstel
der dijken.
De bevelhebbers in de "militaire afde
lingen kunnen zelf uitmaken, naar welke
landsdelen versterkingen gezonden moe
ten worden. Komen zij mensen tekort,
dan kunnen zij de beschikking krijgen
over personeel uit de niet bedreigde
gebieden.
Buitenlandse hulp
T*\IRECT nadat de ramp in brede kring
bekend werd, kreeg de Nederlandse
landmacht uit het buitenland toezeg
gingen voor hulp. De Amerikaanse troe
pen in Frankfort zegden genietroepen en
materialen toe. Gisteren maakten Ame
rikaanse legerautoriteiten vliegverken-
ningen boven de gebieden om na te gaan
waar en welke hulp nodig is. Deze ver
kenning was ook dienstig om te bepalen,
waar de twee aangeboden Franse genie
bataljons ingezet zouden kunnen wor
den. Twee Canadese bataljons staan ook
beschikbaar. Twee Belgische bataljons
werken reeds met succes in Zeeuws-
Vlaanderen.
Het Britse, in Duitsland, gedomici
lieerde leger wil ook hulp zenden.
„Mannen hebben we genoeg", aldus
de generaal, „wat wij het meest nodig
hebben is materieel, met name motor
boten en amphibievaartuigen."
Nederlandse militairen werken thans
voornamelijk ten Zuiden van Willem
stad, in het gebied rond Halsteren en
rond Kruiningen en ten Noorden van de
Moerdijk. Op verschillende bedreigde
plaatsei konden alweer troepen terug
genomen worden, op andere moest ver
sterking komen.
Van belang is verder de aanbieding
van twintig Amerikaanse en vier Britse
helicoptères. Zondag landde reeds een
helicoptères van de Nederlandse marine
in Stellendam.
De bevolking weigerde echter te
evacueren.
De generaal toonde zich zeer tevreden
over het tempo en de geestdrift, waar
mee de militairen hun verlof hebben
onderbroken.
Binnen twaalf uur was het overgrote
deel van de troepen in de kazernes
terug.
(Advertentie)
EEN KLEINE INFECTIE
is dikwijls het begin van langdurige
narigheden. Zuivert open huidplekken
met de desinfecterende
en snel genezende
Eenzaam staat het kerkje van Werkendam, het kerkje van onze lezers, in het water. Het water spoelde grote
hoeveelheden zand weg, evenals het trouwens in het hele dorp verwoestingen aanrichtte. Duidelijk ziet men op
de muur de donkere plek, die aangeeft hoe hoog het water hier heeft gestaan. De schade aan het kerkje is niet zo
groot, maar het dorpje zelf is er, evenals zovele ander in deze omgeving, ernstig aan toe.
fERD'.MAND
Het gevolg van
zijn
milddadigheid
