AANTAL GETELDE DODEN MEER DAN 600
Reeds meer dan 2 millioen voor hulp
DOOD EN VERDERF
IN ROODEVAART
NADER OVERZICHT VAN DE TOESTAND
Onheilspellend voltrekt zich de verschrikkelijke ramp
Vier militairen verdronken
OVERWERK
De Les van een Ramp
BISSCHOPPELIJKE BIJDRAGE
TOT ONZE STEUNACTIE
Pauselijke
deelneming
voor
hulpverlening
Het bezoek van prinses Wilhelmina
AFSCHUWELIJK
DRAMA
Collecte in
Bisdom Breda
Bezoek aau
Niuna'
Overzicht van de nationale ramp
93é JAARGANG No. 20638
tÜtgïva N. V. Uitgevers Mi}, Neerlandia,
VSerschijnt elke werkdag Bureaux; Breda,
Reigerstraat 16, Tel. Redactie- 8181, Admi-
©istratiei -8778> Verantwoordelijk Hoofd
redacteurs J. J. H. A. Bruna. Redactieraad;
G^iv^Hootegem.MrjDc. A. J. J. M. Mes. Mr.
IH. B. L. de Rechter, L J> v. n Westende. P.
Vm M» Vercauteren. Abonnementsprijs bij
jnooruitbetaling f 5.45 per kwartaal, per post
tf '6J5, per week (uitsluitend bij niet-post-
tbestelL) f -0.42. Incasso wordt berekend.
Losse nummers 13 ct. Postrek. no. 278841,
Voor God, Koningin en Vaderland
DAQBLAD VOOR ZEELAND
DINSDAG 3 FEBRUARI 1953
Advertentieprijs voor de gehele oplage f Q-3Ö
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.75
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.12 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.30 per m/m). Bij contract aan-;
zienlijke reductie; volledig tarief en Alge
mene Voorwaarden worden op aanvraag
verstrekt. Staatwerk 3 cent per m/m extra.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling
niet verlangen af te geven, worden vernietigd.
ÜBtireau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES. Westsingel. 98, Telefoon no. 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST?, Dubbele Poort 7, Tel. 102 (Bijbureaux: TERNEUZEN, Noordstraat 56, Tel. 2601. QQSTBURG: Nieuwstraat 41. Tel. no. 35)
Een mistroostig beeld van Huize
Heiningen bij Zwingelspaan onder
t de gemeente Fynaart. Verlaten.
Overgeleverd aan de elementen...
^7"AAR ZIJN DE WOORDEN, die in volle diepte de
1 nood beschrijven van de door liet water overrom
pelde gebieden Helaas, wij hebben die niet tot onze
beschikking. De naakte feiten zijn zo schril, de cijfers
der doden (tot nu toe 605 geteld) en der vermisten (een
onbekend aantal) zo schrikwekkend, dat men alleen nog
maar rouw en stilzwijgen lieeft als passende omlijsting.
Hieronder geven we weer een in alle soberheid door en
door triest overzicht van de getroffen plaatsen en hun
toestand tot ongeveer op middernacht. Overal heldhaf
tige pogingen tot redding van ingeslotenen, overal angst
ou verwarring, overah voedseltekort en onschatbaar mate
rieel verlies. De algehele ellende laat zich met geen pen
beschrijven
Er wordt hulp geboden tot over de grenzen van het moge
lijke heen de prestaties van de soldaten, de daden van
de Rode Kruiscolonnes, de offervaardigheid van talloze
vrijwilligers en het meeleven van ware lieirlegers uit
binnen- en buitenland spreekt allemaal voor zichzelf.
Het Nationaal Rampenfonds heeft reeds meer dan twee
millioen gulden aan giften ontvangen. Het vreselijke
nieuws van de ramp, die zich eigenlijk nog steeds aan
Nederland voltrekt (waar zal het droeve ehide liggen
doet van alle kanten de aanbiedingen in geld of in natura
binnenstromen. Nederland, in de eerste oren terneerge-
siageii d/oor de omvang -van het versrhtf SskeJijke water-
draina, richt zich op in een weergaloze daad van offe
rende naastenliefde.
T~\E LEZER zal het ons hopelijk
•L' niet kwalijk nemen, dat we
hem nog niet onderhouden over de
K.V.P., Humanisme, Partijraad, be
stuursverkiezing, Eisenhower en
wat er zich nog verder beschouwens-
waard in deze wereld vertoont.
Want aller gedachten en belangstel
ling wordt nu toch in beslag geno
men door de nood, het leed, de be
hoeften, geschapen door de water
ramp.
Eerst leven en dan filosoferen.
Als men uitziet over de witge-
kuifde, woelige watervlakten; als
men het water hoort klotsen tegen
de zielig-verlaten huizen, waarbin
nen de stille getuigen van gelukkig
huiselijk leven nu wezenloos ver
spreid liggen; als men over de smal
le dijken de uit veilige beschutting
verdreven koeien ziet komen aan-
schommelen; als men de mensen
weer bezorgd ziet staren naar de
loodgrijze lucht, waaruit 'n sneeuw
jacht striemt; als men de evacués
door de stadsstraten ziet slenteren
met een groot verdriet achter de
doffe ogen verborgen; als telex en
radio ons telkens weer opschrikken
met mededelingen „hier is het kri
tiek en daar is het kritiek", als de
dodenlijst oploopt met honderden;
dan kan het hoofd zich niet zetten,
dan kan de pen zich niet wennen
aan bespiegelingen over allerlei
ongemeen interessante problemen,
ja, maar toch zover achteruit ge
duwd door primaire eisen van het
directe, naakte bestaan, welke nu,
voor duizenden in het geding zijn.
TITE hebben mooie begrotingscij
fers opgezet. We hebben ons
gelukkig geprezen, dat we het zon
der Amerikaanse hulp konden stel
len, we vroegen ons af: Kunnen er
niet wat millioentjes af voor belas
tingverlaging? Wat moeten we be
steden aan werkgelegenheidspoli-
tiek? Hoe moet dit gecompenseerd
en dat verbeterd worden? Maar
daar wordt plotseling door een sa
menspanning van natuurkrachten
ons een verschrikkelijke rekening
gepresenteerd, welke alle becijferin
gen omverwerpt.
En dan gaat men toch weer filo
soferen: Waarom dit? Wat is de die
pere zin? Is het niet een .afstraffing
van de menselijke overmoed, die al
les meent te beheersen, die alles zelf
denkt te kunnen leiden? Werd het
nodig, dat we ons weer eens zeer
diep bewust werden van onze af
hankelijkheid van een Hogere
Macht, welke ons bestaan leidt en
richt naar ondoorgrondelijk welbe
hagen
Laten we het hoofd buigen voor
deze les. Met al onze vindingen, met
al onze navorsingen, met al onze
prognoses blijven we mensen, klei
ne hulpbehoevende mensen, die
iedere dag stamelend moeten bid
den tot de Vader om het dagelijks
brood, om vergeving van schuld.
TV AARBIJ sluit zich aan een plicht.
Een plicht tot dankbaarheid van
allen, aan wie het barre lot nu voor
bijging. Een plicht van liefde en so
lidariteit ten opzichte van alle lij
denden en hulpbehoevenden. Nu
niet kleinzielig peinzen, nu niet
peuteren Er moet gegeven worden
met een roekeloze spontaniteit. U
gaat naar uw gave huis, waar al uw
bezittingen nog ongeschonden staan.
U zit aan de maaltijd met al de
uwen rondom U verzameld. Maar de
duizenden getroffenen zijn ver
strooid en berooid. Hun huizen
staan ver weg in de woelige water-
zee, overgeleverd aan het spel der
boze elementen.
Denkt daar eens een ogenblik
aan, als ge daar zo gezellig bij el
kaar vergaderd zijt. En dan zult ge
U haast schamen, dat ge het nog zo
goed hebt. Dan zal de drang om te
geven in U opkomen, onweerstaan
baar.
Weerstaat hem ook niet! In de
geteisterden ontmoet ge Christus en
hun geven is Zijn vex-langen ver
vullen.
We hebben gisteren een in
schrijving geopend. De eerste
gitten kwamen reeds binnen.
Het verheugt ons bizonder te
kunnen mededelen, dat de Bis
schop van Breda, Mgr. Jos.
Baeten, ons een bedrag van
5000 gulden deed toekomen.
Het moge een aanmoediging
zijn voor tallozen. Er kan nim
mer genoeg gegeven worden.
We verwijzen nog eens naar de
adressen van onze bureaux. We
noemen nog eens ons giro-num
mer 278841. Ook postwissels of
andere manieren van betaling
zijn natuurlijk ook welkom. Als
ge maar geeft, geeft, geeft
Hier is dan de verantwooi'ding
voor heden:
Mgr Jos. Baeten, Breda f 5000,
N.N.', Breda f 100,—
Bewakers Huis van Be
waring, Breda f 86.25
N.N., Breda f 20,—
J. Stei'k, Bergen op Zoom f 10,
Everaars, Bergen op Zoom f 2.
MGR. P. GIOBBE, Pauselijk
internuntius, heeft Maan
dagavond het volgende telegram
uit Vaticaanstad ontvangen:
„Zijne Heiligheid, diep bewogen
door de vreselijke ramp, die Ne
derland heeft getroffen, deelt in
de onzegbare smart, smeekt. Gods
erbarming over de slachl offers en
de in nood verkerende bevolking
af en zendt Zijn Apostolische
Zegen."
£)E MINISTER heeft bekend ge
maakt, dat voor arbeiders van
16 jaar en ouder vergunning is ver
leend om in ondernemingen, waar
in werkzaamheden worden ver
richt ter voorziening in de behoef
ten der getroffen gebieden even
tuele steunactïes hieronder begre
pen langer te werken en wel tot
het maximum ?_anta! uren, dat
krachtens de Arbeidswet bij ver
gunning kan worden toegestaan.
Deze algemene vergunning geldt
tot en met Zaterdag 14 Februari.
Het ziet er naar uit, dat van deze
gelegenheid met graagte gebruik zal
worden gemaakt. Reeds zijn de eerste
berichten over steunvei'lening in de
vorm van overwerk binnen gekomen.
De N.V. Philips Gloeilampenfabriek
bood het Nat. Rampenfonds een be
drag van f 100.000 aan. Bovendien zal
het personeel, dat 25.000 mensen om
vat. twee uur overwerken.. De op
brengst hiervan zal Philips aanvullen
met de resultaten van deze extra
beid.
AKU te Arnhem stortte eveneens
f 100.000 en beval de werknemers aan
een gedeelte van hun loon aan het
Rampenfonds over te maken.
De BATA te Best en de DAF te
Eindhoven gaan overwerken.
In de Nederlandse mijnen zal a.s.
Zaterdag 2 uur worden overgewerkt.
Het loon en de meerdere productie
zal geheel worden afgestaan aan de
getroffen landgenoten.
Eenzaam rijdt deze man op zijn paard
door de overstroomde Brabantse
Westhoek bij Fort Oranje; zijn huis is
al voor een deel ingestort.
ISTERENMIDDAG arriveer-
de aan de steiger te Hoe-
dekenskerke H. K. H. Prinses
Wilhelmina met de veerboot
Prins Hendrik. Zij werd verge
zeld door de Commissaris der
Koningin en diens echtgenote
H. M. was over Antwerpen naar
&T Perkpolder gekomen.
Onder Fynaart, in Zwingelspaan, wordt wanhopig gevochten om een dijk
weg te behouden. Het is er alsof men in een oorlogsterrein verzeild is
geraakt. Trucks met zakken zand rijden er af en aan en met rictstukken
en zakken zand pogen de militairen de glooiingen te versterken.
Burgemeester Stieger begroette haar
waarna H.K.H. de weduwe van 'de
Zaterdag verdronken steigerknecht
ging condoleren. Tevens bracht zij een
kort bezoek aan de eigenaar van het
veerhuis, die veel waterschade in zi.in
zaak had gehad. Per auto ging H.K.H.
daarna naar het getroffen gebied en
liet zich te Goes naar het hulpcen
trum in het Schuttershof brengen,
waar zij zich met de zieken, die in de
toneelzaal waren ondergebracht, har
telijk onderhield.
Jhr. de Casembroot complimenteer
de de burgemeester met de voortref
felijke hulporganisatie te Goes.
Later is de prinses nog naar lVol-
faartsdijk en Vlissingen gereden.
UEN DER MEEST troosteloze ge
bieden in de rampspoedige West
hoek van Brabant is de bruin-ge
kleurde, golvende binnenzee bij Moer
dijk. Hier is het, in het gehucht Roo-
devaart. dat een heel gezin met huis
en al door de aanrollende vloed werd
weggevaagd. Vader, moeder en zeven
kinderen, die rustig lagen te slapen,
verdwenen in de golven.
Heel Roodevaart, het onder Moer
dijk ressorterende gehucht, is er nog
vol van. Het gezin woonde in een
klein huis. geplakt tegen de zware
dijk die dit lage polderland moest be
schermen. Het huisje werd opgeno
men en over de dijk geslagen. De
mensen werden in bed verrast. Zeven
kinderen, de kleinste lag nog in het
wiegje
Wanneer men op deze plaats komt.
ziet men nog slechts een groot gat
en wat riet en wrakhout. Een paar
stoelenpoten aan een rugloze zitting.
In de nacht van Zondag op Maan
dag voer hier een rubberboot met
vier militairen uit om rpdding te
brengen. Zij zijn niet meer terugge
keerd. De sluismeester van Roode
vaart heeft hen het laatst, gezien.
Overigens ligt Roodevaart nu ver
laten. Gisteren in de namiddag is dit
gehucht geëvacueerd. We hebben
de droeve uittocht medegemaakt. Bus
sen en vrachtwagens stonden op een
rij. De mensen sloten hun huizen. Een
kleine jongen met een beentje in gips
werd in een auto gelegd. Een vrouw.
Zondag tijdens al die narigheid moe-
Staatshoofden
betuigev
hun deelneming
TELEGRAMMEN
der geworden, werd weggedragen.
Wanneer men de helpers, die hier
bezig zijn, in een stoel zou zetten,
vielen ze meteen vast in slaap. Sedert
Zondagmorgen zijn ze niet uit de kle
ren geweest. Een chauffeur uit De
venter, die landbouwkundige studen
ten hierheen bracht en nu heen en
weer rijdt met mensen, om ze af te
voeren, kan nog slechts stamelen....
Hij is óp
QP ZONDAG 8 Fe- j
J bruari zal in alle her- J
5 ken van het Bisdom Bre-
f da een collecte icorden j
J gehouden voor de getrof- J
J fen gebieden.
deelneming
zonden door: president
van de V. S., koning Haakon van
Noorwegen, gx-oot-hertogin Charlotte
van Luxemburg, president Vincent
Auriol van Frankrijk, van de Indone
sische Hoge Commissaris in Den
Haag, van de Zwitserse bondspresi
dent. van de Italiaanse gezant en van
de Belgische ambassade.
H. M. de Koningin
TN DE LOOP vai
gisteren H.M. d
zoek aan het zw.
mansdorp. Het aan
deze gemeente is gesi-
geredden zijn ond,
Klaaswaal.
In MiddelhamJs, het volgende <h>"
waadde de Koningin met waterlaar
zen door het water, om het gemeente,
huis te bereiken, waar zij zich liet
voorlichten over de situatie.
H.M. had de bedoeling verder te
varen naar Stellendam, maar moest
door tijdgebrek daarvan afzien. De
kapitein van het vaartuig vilde as
verantwoordelijkheid niet op zich
nemen in het donker een haven bin
nen te varen, waar voortdurend boten
in- en uitgingen.
Geheel onverwachts bracht H. M.
een bezoek aan Rotterdam, waar zij
in de lokalen van het Feijenoordsta-
dion en in de grote Ahoyhal het hulp
werk gadesloeg.
TTIERONDER drukken
weer, alfabetisch gerang
schikt, de plaatsnamen af van
de geteisterde gebieden De lijst
is niet volledig, de berichten
immers komen wanordelijk
binnen en de totale schade aan
mensenlevens en materiële is
nog niet te beramen. In een
apart afgedrukte kaart geven
we u de mogelijkheid de gege
vens te localiseren.
ABBENBROEK. Vermoedelijk één
slachtoffer. Water iels gezakt. Geen
gebrek aan voedsel en drinkwater.
ALBLASSERWAARD. Het Zuidelij
ke gedeelte tussen Sliedrecht en de
Alblas overstroomd. Andere gedeelten
worden aangetast.
BRANDWIJK. Toestand ernstig,
Twee personen vervoerden met een
vrachtauto al een derde vracht var
kens. toen het water kwam opzetten
en zij meegesleurd werden. Zij
dronken.
In het dorpje Molenaarsgraaf
stroomt het water door de straten in
de richting van Ottoland.
BRIELLE. Vijftien honderd eva-
cué's zijn hier ondei-gebx-acht. Geen
persoonlijke ongelukken. Mannen bie
den hulp bij vex-dediging afsluitdam
OostvoorneRozenburg. Maandag
morgen om tien uur was de kruin
van de dam nog 80 cm. breed.
DINTELOORD. Zes polders onder
water: „Drie gebroeders", „Drie vrien
den", Annapolder. de kleine Carolina-
polder en de Grote Carolinapolder en
de Beaumontpolder.
Drie doden te betreuren. Vier ver
misten Onder water: 28 huizen. Defi
nitief dakloos: 107 mensen, tijdelijk 65.
Eiland van DORDRECHT. Enkele
dijkbreuken. Men is de toestand mees
ter. Veel vee verdronken.
Zwijndrecht in alarmtoestand.
Maandagmorgen half vijf liep de Oude
en Nieuwe Beerpolder bij Dubbeldam
onder: 1200 h.a. blank. Spoordijk ver
woest.
Drie dijkbreuken bij Eendrachtspol-
der in Hoeksewaard.
In Numansdorp twee polders onder
water.
In de Torensteepolder 2000 mensen
geëvacueerd.
Sliedrecht practisch een eiland.
Alblasserwaard door twee dijk-
bi-euken ondergelopen.
Papendrecht geheel geïsoleerd.
Bij Riderkerk drie polders blank.
IJselmonde en Hendrik Ido Am
bacht ernstige schade.
Daar het sanatorium te Dordrecht
voor een deel onder water is gelopen,
heeft men de M.T.S. tot noodzieken
huis ingericht.
De burgemeester van Dordrecht
verzoekt het publiek dringend in het
belang van het verkeer niet naar
Dordrecht te komen uit belangstelling
of nieuwsgierigheid.
Tot hun ontzetting zagen de land
bouwers van de Dordtse Biesbosch
Maandag toch nog hun prachtige pol
der, een gebied van 1400 tot 1500 ha.,
verloren gaan. Alle poldei-s ten Zui
den van de Wieldrechtsezeedijk zijn
verloren.
Uit Papendrecht zijn 300 gzinnen
geëvacueerd. Hier één dode, éen ver
miste.
's-GRAVENDEEL. Bijna zestig
slachtoffers te betreuren. Een huis
stortte in: twintig mensen werden
door het water meegesleurd.
Ongeveer 600 mensen wachten op
redding, opeengepakt op de zolder
van een school. Pontonniers doen wat
zij kunnen, maar onkelen werden van
kou bewusteloos. Aan de evacuatie is
begonnen .Men brengt de mensen naar
Rotterdam.
HANK. Ongeveer 500 mensen uit
Hank opgenomen in Geertruidenberg.
Voor 134 mensen uit Hank, die buiten
gevaar in een klooster zijn, wordt
voor eten gezox-gd. evenals voor 150
anderen in Perenboom.
HANSWEERT. Staat niet onder wa
ter, uitgezonderd het deel tegenover
de sluis bij Kruïningen.
(vervolg op pag. 4)